Skandapurāṇa Adhyāya 57

E-text generated on February 22, 2017 from the original TeX files of: Yokochi, Yuko, ed. The Skandapurāṇa. Vol.III. Adhyāyas 34.1-61, 53-69. The Vindhyavāsinī Cycle. Critical Edition with an Introduction & Annotated English Synopsis. Leiden/Groningen: Brill & Egbert Forsten, 2013.

SP0570010: सनत्कुमार उवाच|
SP0570011: चत्वारस्ते तु शप्तारः खगाः स्वच्छन्दतः पुनः|
SP0570012: यायावरस्य विप्रस्य सुता जज्ञे महात्मनः|| १||
SP0570021: तेषु जातेषु विप्रो ऽसावक्लेशेन महातपाः|
SP0570022: वृत्तिं समानयामास तेषां भाग्यपुरःसरः|| २||
SP0570031: चीर्णवेदव्रतास्ते तु वेदान्साङ्गानधीत्य च|
SP0570032: योगमेवाभ्यसेवन्त तन्निष्ठास्तत्परायणाः|| ३||
SP0570041: इतरे ऽपि त्रयो व्यास कर्मणा स्वेन चोदिताः|
SP0570042: प्रत्यपद्यन्त तज्जन्म यत्पुरा तैर्विचिन्तितम्|| ४||
SP0570051: एको ऽणुहस्य पुत्रो ऽभूद्द्वितीयस्तत्पुरोधसः|
SP0570052: तृतीयः सचिवस्याथ त्रयस्ते जन्म तद्गताः|| ५||
SP0570061: त्रयो ऽग्नय इवासंस्ते लोकास्त्रय इवाथवा|
SP0570062: अवर्धन्त महात्मानस्त्रयस्ते सागरा इव|| ६||
SP0570071: तेषामवाप्तविद्यानां योग्यानां स्वे च कर्मणि|
SP0570072: पितरः स्वानि कर्माणि प्रददुर्हृष्टमानसाः|| ७||
SP0570081: अणुहः प्रददौ राज्यं ब्रह्मदत्ताय पुष्कलम्|
SP0570082: कीर्तिमत्या च सहितस्ततो वनमगाच्च सः|| ८||
SP0570091: पुरोधा धृतरातस्तु पुत्रं स्वे कर्मणि प्रभुः|
SP0570092: स्थापयित्वा जगामाथ पञ्चालं संशितव्रतः|| ९||
SP0570101: सचिवो ऽपि सुधन्वा तु ब्रह्मधन्वानमच्युतम्|
SP0570102: पुत्रं स्वे कर्मणि स्थाप्य जगाम सह भार्यया|| १०||
SP0570111: गतेषु तेषु स्वांल् लोकान्ब्रह्मदत्तः प्रतापवान्|
SP0570112: पञ्चालब्रह्मधन्वाभ्यां सह राज्यं चकार ह|| ११||
SP0570121: प्रशासतस्तथा राज्यं यजतो भुञ्जतश्च ह|
SP0570122: जग्मुः सुखेन बहुलाः समाः सुकृतिनस्तथा|| १२||
SP0570131: अथ कालेन महता सभार्यः ससुहृज्जनः|
SP0570132: तस्थौ स वेश्मनि सुखं कुबेर इव पुष्पके|| १३||
SP0570141: ततः सर्वरुतं ज्ञात्वा पिपीलं कामकारणात्|
SP0570142: पिपीलिकायाश्चाटूनि कुर्वाणं सो ऽनुपश्यत|| १४||
SP0570151: स तु ज्ञात्वा विनिश्चिन्त्य कृमियोनावपीदृशम्|
SP0570152: विवृतं शब्दवच्चैव हासमुत्सृजतानघः|| १५||
SP0570161: तत्तस्य हसितं दृष्ट्वा पत्नी नीलोत्पलेक्षणा|
SP0570162: चुकोप किमिदं मे ऽद्य विकृतं लक्षितं त्वया|| १६||
SP0570171: तां स राजा समाविग्नः प्रियां प्राणैर्गरीयसीम्|
SP0570172: प्रसादयन्न चैवास्य प्रसीदत शुभानना|| १७||
SP0570181: सा यदा बहु तथ्यं च उच्यमाना न तुष्यति|
SP0570182: तदा तस्याः प्रसादार्थे स विष्णुं सम्प्रसादयत्|| १८||
SP0570191: देवं सालवनं गत्वा पञ्चालेन सहैव सः|
SP0570192: ब्रह्मधन्वपुरोवाहो रथेन महता महान्|| १९||
SP0570201: तत्रासौ सप्तमे अह्नि विष्णुनाभिविसर्जितः|
SP0570202: जगाम नरशार्दूलः कम्पिल्यं स्वं पुरोत्तमम्|| २०||
SP0570211: एतस्मिन्नेव काले तु चत्वारो ब्राह्मणाः शुभाः|
SP0570212: योगेन महता युक्ता इदमूचुः परस्परम्|| २१||
SP0570221: वयं कृतार्थाः किंकार्यमिह तिष्ठाम मानुषे|
SP0570222: गच्छाम ब्रह्मयोनिं स्वां मुच्यामो ऽस्मान्महाभयात्|| २२||
SP0570231: अवसीदन्ति ते चैव त्रयो ऽस्माकं सहव्रताः|
SP0570232: अवबोधयाम तांश्चैव यथा नेयुः पराभवम्|| २३||
SP0570241: ततस्ते पितरं सर्वे प्रणम्योचुर्द्विजातयः|
SP0570242: वयं योगेश्वरास्तात सिद्धा वै स्वेन कर्मणा|| २४||
SP0570251: आपृच्छामो गमिष्यामः स्वां योनिं ब्रह्मनिर्मिताम्|
SP0570252: त्यक्त्वेमान्मानुषान्देहान्विसर्जय नमस्तव|| २५||
SP0570260: पितोवाच|
SP0570261: पुत्रानिच्छन्ति पितरस्तारयिष्यन्ति नो भयात्|
SP0570262: भयं तच्चैहिकं पुत्राः परत्र च दुरासदम्|| २६||
SP0570271: ते यूयमृणसंयुक्ता अमुक्त्वा स्वं निबन्धनम्|
SP0570272: कथं गच्छथ भद्रं वो नाधर्मं परिपश्यत|| २७||
SP0570280: सुता ऊचुः|
SP0570281: वयं योगेश्वरास्तात लोकांस्तुभ्यमनामयान्|
SP0570282: प्रयच्छाम न संदेहो येषु गत्वा न शोचसि|| २८||
SP0570291: अस्माभिस्त्वं कथं पुत्रैर्ब्रह्मत्वं नाप्नुयाः पितः|
SP0570292: इहापि लोके द्रव्यं ते विधास्यामस्तथा शृणु|| २९||
SP0570301: इमं त्वं पत्रमादाय ब्रह्मदत्तस्य दर्शय|
SP0570302: स वाचयन्नेव नृपो वृत्तिं ते संविधास्यति|| ३०||
SP0570310: सनत्कुमार उवाच|
SP0570311: प्रभावज्ञस्ततस्तेषां पिता स मुनिपुंगवः|
SP0570312: मेने तद्वै तथा सर्वमनुमेने च तान्पुनः|| ३१||
SP0570321: अथासनानि बद्ध्वा ते युक्त्वा जग्मुस्तपोधनाः|
SP0570322: ज्योतिर्भूतानपश्यच्च पिता तेषामतिद्युतिः|| ३२||
SP0570331: स तु लेखं समादाय पुत्रान्स्वानभिचिन्तयन्|
SP0570332: कम्पिल्यमगमत्तूर्णं दिदृक्षुर्नृपसत्तमम्|| ३३||
SP0570341: स च राजा सालवनादागतः प्राविशत्पुरम्|
SP0570342: ब्राह्मणो दूरतश्चास्य तं लेखं समदर्शयत्|| ३४||
SP0570351: निमित्तानि च संलक्ष्य शुभानि स नराधिपः|
SP0570352: लेखमानयतेत्युक्त्वा धारयामास तं रथम्|| ३५||
SP0570361: स पुरद्वारसंस्थस्तु रथेन महता तदा|
SP0570362: ब्रह्मधन्वधृतच्छत्रः पञ्चालावीजिताननः|| ३६||
SP0570371: गृहीत्वा लेखमव्यग्र अवाचयत तं तदा|
SP0570372: श्लोकद्वयं चाप्यभवत्तस्मिंल् लेखे शुभप्रदम्|| ३७||
SP0570381: ये ते गुरुकृताच्छापाद्गोवधेनावपीडिताः|
SP0570382: पितृभक्त्याहृतज्ञाना जाताः सर्वे शुभोदयाः|| ३८||
SP0570391: सप्त व्याधा दशार्णेषु मृगाः कालञ्जरे गिरौ|
SP0570392: चक्रवाकाः सरिद्वीपे यूयं तेभ्यो ऽवसीदथ|| ३९||
SP0570400: सनत्कुमार उवाच|
SP0570401: श्लोकद्वयं तथा श्रुत्वा त्रयस्ते विषपीतवत्|
SP0570402: मोहं तदानुसम्प्राप्य लब्धसंज्ञाविशन्पुरम्|| ४०||
SP0570411: ते प्रविश्य पुरं चैव वेश्म चैवाप्यतन्द्रिताः|
SP0570412: इति चेति च संचिन्त्य वनाय दधिरे मनः|| ४१||
SP0570421: सापि पत्नी महाभागा अभिगम्य नराधिपम्|
SP0570422: इदमाह मुदा युक्ता राजानं ससुहृज्जनम्|| ४२||
SP0570431: भवान्योगेश्वरो भूत्वा सक्तो भोगेषु सर्वशः|
SP0570432: प्रबोधार्थं ततो ऽहं ते क्रोधमाहारयं तदा|| ४३||
SP0570441: जानामि त्वां रुतज्ञं च जानामि त्वां खगं तथा|
SP0570442: अतो ऽहं जानती राजन्प्रतिबोधार्थमुद्यता|| ४४||
SP0570451: तस्माद्विप्रमिमं चैव तेषां पितरमव्ययम्|
SP0570452: धनेन योजयस्वाद्य पुत्रं राज्ये ऽभिषिच्य च|
SP0570453: श्वो गच्छावो वनं राजन्मा कालं प्रतिपालय|| ४५||
SP0570461: राजा तत्सर्वमखिलं कृत्वा पत्न्या सहव्रतः|
SP0570462: जगाम वनमुद्दिश्य योगेन च दिवं ययौ|| ४६||
SP0570471: पञ्चालो ऽपि गते तस्मिंस्तपः कृत्वा सुदुश्चरम्|
SP0570472: चकार पारणं चैव यक्षत्वं चाप्यवाप ह|| ४७||
SP0570481: ब्रह्मधन्वा च कालेन सुमहात्मा दृढव्रतः|
SP0570482: हिमवत्तनयां देवीं तपसा समपश्यत|| ४८||
SP0570491: वरदां तां तदा दृष्ट्वा ब्रह्मधन्वाब्रवीच्छुभाम्|
SP0570492: इच्छामि कामरूपित्वं त्वद्भक्तित्वं च नित्यदा|| ४९||
SP0570501: कृच्छ्रं महच्च प्राप्तस्य त्वयैवोद्धरणं ततः|
SP0570502: एवमस्त्विति सा चोक्त्वा जगामेष्टां गतिं तदा|| ५०||
SP0570511: ब्रह्मधन्वापि मत्तो ऽभून्मदनेन दुरात्मवान्|
SP0570512: स भूत्वा धार्मिकः पूर्वमधर्मेणाभिपीडितः|| ५१||
SP0570521: अभिमेने स कन्याश्च ऋषिपत्नीश्च सर्वशः|
SP0570522: भर्तृरूपेण गत्वा च कामेन स विमोहितः|
SP0570523: न च कश्चिद्विजानाति तथावर्तन्तमन्तशः|| ५२||
SP0570531: अथ हाल इति ख्यातो मृगचारी महातपाः|
SP0570532: तस्य पत्नी सुधर्माभून्नाम्ना रूपवती दृढम्|| ५३||
SP0570541: कथयन्ति हि तां देवाः सिद्धाश्च सह चारणैः|
SP0570542: असमा रूपतो ऽन्याभिस्त्रिषु लोकेषु भामिनी|| ५४||
SP0570551: - - - - - - - -  - - - - - - - -|
SP0570552: न च तस्याः शुभापाङ्ग्या अन्तरं स बुबोध ह|
SP0570553: यस्मिन्काले भवेत्तस्या विरहः पतिना सह|| ५५||
SP0570561: स ब्रह्मधन्वा तां श्रुत्वा तथा रूपवतीं सतीम्|
SP0570562: पत्यास्या विरहाकांक्षी व्याघ्ररूपं चकार ह|| ५६||
SP0570571: कृत्वा च सुमहद्रूपं विकृतं भैरवं तदा|
SP0570572: अत्रासयन्मृगान्व्यास दर्शनेन सुबालिशः|| ५७||
SP0570581: तद्व्याघ्रभयसंत्रस्तं मृगयूथं तदा विभो|
SP0570582: मनोनिलवदव्यग्रमदृश्यं सम्प्रपद्यत|
SP0570583: मृगैः सह च हालो ऽपि जीवितैषी तदा गतः|| ५८||
SP0570591: सुधर्मा ब्राह्मणी सापि भयाद्व्याघ्रस्य भामिनी|
SP0570592: स्त्रीस्वभावाच्च पतिता नान्वगच्छन्मृगव्रजम्|| ५९||
SP0570601: एकाकिनीं च तां दृष्ट्वा ब्रह्मधन्वा दुरात्मवान्|
SP0570602: व्याघ्ररूपं समुत्सृज्य तामिदं प्रत्यभाषत|
SP0570603: मृदुना सान्त्वयुक्तेन वचसा भयपीडिताम्|| ६०||
SP0570611: मा भीर्भवतु ते भद्रे पतिस्ते ऽहं सुमध्यमे|
SP0570612: मृगराजो गतो ऽसौ च समाश्वस मम प्रिये|| ६१||
SP0570621: तं समाश्वस्य सापश्यत्पतिरूपं महायशा|
SP0570622: हृदा चाचिन्तयद्दृष्टो मयासौ तैर्मृगैः सह|
SP0570623: जीवितैषी पलायन्वै कुतो ऽयं पुनरागतः|| ६२||
SP0570631: देवेन्द्रो मां दुराचारः सदा धर्षत्यतन्द्रितः|
SP0570632: सो ऽयं कामयितुं प्राप्तः किं न स्यादन्तरैषिवान्|
SP0570633: तस्माद्द्रक्ष्याम्यहं सम्यग्दुष्टं दिव्येन चक्षुषा|| ६३||
SP0570640: सनत्कुमार उवाच|
SP0570641: एतस्मिन्नन्तरे सो ऽथ ब्रह्मधन्वा करे ऽग्रहीत्|
SP0570642: तामिदं चोचिवान्हृष्टः किं त्वं चिन्तयसे हृदा|| ६४||
SP0570651: न मामालिङ्गसे ऽद्य त्वं मृत्योरास्याद्विनिर्गतम्|
SP0570652: ननु ते ऽहं प्रियो भर्ता मा क्रुधो वरवर्णिनि|| ६५||
SP0570661: ततस्तां स तदा दौष्ट्यात्कपोले समजिघ्रत|
SP0570662: परिष्वज्य च दुष्टात्मा गात्रैर्गात्राण्यपीडयत्|| ६६||
SP0570671: नीवीं विस्रंसयच्चैव अधरं चापिबद्बलात्|
SP0570672: बुबुधे सा च तं दुष्टं कर्मणा तेन शोभना|| ६७||
SP0570680: सुधर्मोवाच|
SP0570681: न त्वं मम पतिर्मूढ शक्रस्त्वं नात्र संशयः|
SP0570682: उभयोर्मदनस्यास्ति विषमो ऽध्वा सुदुर्मते|| ६८||
SP0570691: स तया त्वेवमुक्तस्तु अवधूतश्च सर्वशः|
SP0570692: पपात धरणीपृष्ठे स्वं च रूपं प्रपद्यत|| ६९||
SP0570701: ततः सा क्रोधताम्राक्षी धक्ष्यमाणेव चक्षुषा|
SP0570702: निरीक्ष्य वदनं सुभ्रूरिदं वचनमब्रवीत्|| ७०||
SP0570711: ऋषिपत्न्यस्त्वया बह्व्यो व्यंसिता दुष्टचेतसा|
SP0570712: न मादृशी त्वया काचिदन्या ह्यासादिता पुरा|| ७१||
SP0570721: इदानीं कर्मणस्तस्य पूर्वमाचरितस्य ते|
SP0570722: फलं प्राप्तमिदं पश्य मत्सकाशाद्दुरासदम्|| ७२||
SP0570731: यदेव रूपं कृत्वा तु मृगानत्रासयद्बलात्|
SP0570732: विचरिष्यसि तेनैव रूपेण बहुलाः समाः|| ७३||
SP0570741: अशक्तश्चापि हन्तुं त्वं भविता मानुषं क्वचित्|
SP0570742: षष्ठे च काले सम्प्राप्ते मृगं भक्ष्यमवाप्स्यसि|| ७४||
SP0570750: सनत्कुमार उवाच|
SP0570751: अभिव्याहृत्य तत्क्रूरं शुभाचारा मनस्विनी|
SP0570752: जगाम तान्मृगांस्तत्र ततः पतिमपश्यत|| ७५||
SP0570761: सो ऽपि दुःखेन संतप्तो मन्वानस्तां हतेति च|
SP0570762: विलपन्नेव तां दृष्ट्वा परिष्वज्येदमब्रवीत्|| ७६||
SP0570771: दिष्ट्या त्वमसि सम्प्राप्ता मृत्योरास्याद्विनिःसृता|
SP0570772: कच्चिन्न तेन दृष्टासि मृगराजेन शोभने|| ७७||
SP0570780: सुधर्मोवाच|
SP0570781: नासौ मृगेन्द्रो दुर्बुद्धिः को ऽप्यसौ कामरूपवान्|
SP0570782: मदर्थे समनुप्राप्तो मया दग्धः पतङ्गवत्|| ७८||
SP0570791: स शापान्मम दुष्टात्मा शार्दूलप्रकृतिं गतः|
SP0570792: राजेव शक्तिशापेन सौदासो राक्षसीं तनुम्|| ७९||
SP0570800: सनत्कुमार उवाच
SP0570801: तस्यास्तद्वचनं श्रुत्वा हालो धर्मार्थतत्त्ववित्|
SP0570802: दिव्येन चक्षुषापश्यद्ब्रह्मधन्वानमच्युतम्|
SP0570803: तामुवाच सतीं भार्यामिदं स करुणात्मकः|| ८०||
SP0570811: कृतं दुष्टं त्वयात्रेयि सद्भिः सर्वविगर्हितम्|
SP0570812: महतस्तपसस्ते ऽद्य क्षयो ऽयं सुमहान्कृतः|| ८१||
SP0570821: न दुष्यन्ति स्त्रियः साध्वि नद्यो यद्वद्धि जन्तुभिः|
SP0570822: न चैव शक्तो धर्मेण संगुप्तां त्वां प्रधर्षितुम्|
SP0570823: यथा विषेण संछन्नमन्नं भोक्तुं हि मानवः|| ८२||
SP0570831: अत्र ते वर्तयिष्यामि पुरावृत्तं महातपे|
SP0570832: यत्पतिव्रतया पूर्वं कृतं दीप्तेन तेजसा|| ८३||
SP0570841: आसीद्भलन्दलो नाम ऋषिः परमधार्मिकः|
SP0570842: विद्वांश्चैव दयावांश्च पृथिवीवद्व्यवस्थितः|| ८४||
SP0570851: ऋग्नामा तस्य भार्याभूद्वासिष्ठी पुण्यलक्षणा|
SP0570852: रूपेणाप्रतिमा साध्वी न तस्याः स्त्री समा क्वचित्|| ८५||
SP0570861: पतिव्रता महाभागा सर्वधर्मविदुत्तमा|
SP0570862: तस्याः पतिमृते नान्यद्दैवतं भुवि विद्यते|| ८६||
SP0570871: अपश्यन्हि कदाचिद्वै देवास्तां कमलेक्षणाम्|
SP0570872: तस्या रूपगुणोन्मत्ता लेभुर्न धृतिमेकशः|| ८७||
SP0570881: न शक्यते च सा प्राप्तुं न दूतीभिर्न कर्मणा|
SP0570882: न दानेन न संमानैर्न बलान्न च सेवया|| ८८||
SP0570891: वह्निस्तामग्न्यगारस्थः प्रविष्टामग्रहीच्छुभाम्|
SP0570892: न चापि साहमस्मीति न च नास्मीत्यथाब्रवीत्|| ८९||
SP0570901: न क्रोधो नापि दर्पो ऽस्या न च मानो न मत्सरः|
SP0570902: तस्याः प्रियमभून्नान्यत्पतिमेवाभ्यचिन्तयत्|| ९०||
SP0570911: विभावसुरपि व्यक्तमियं मामिच्छतीति ह|
SP0570912: अभ्युपेत्य नु दुष्टेति भावेन सुरसत्तमः|
SP0570913: अथ हित्वा स्वकं देहमदेहः समपद्यत|| ९१||
SP0570921: एवं वै भास्करो वायुर्वरुणश्चन्द्र एव च|
SP0570922: सर्वे विदेहाः संवृत्तास्ततस्तां सम्प्रसादयन्|| ९२||
SP0570931: सापि तान्नावदत्किंचित्पुरुषात्माभिशङ्कया|
SP0570932: भर्तुश्चाकथयत्सर्वं स तानिदमुवाच ह|| ९३||
SP0570941: इयं पत्नी महाभागा मम सर्वाङ्गसुन्दरी|
SP0570942: नेयं कुप्यति युष्माकं जाने ह्यस्या व्रतं शुभम्|| ९४||
SP0570951: मत्तो ऽपि वो भयं नास्ति नाहं कुप्ये कथंचन|
SP0570952: मत्प्रसादाद्विदेहापि देहवन्तो भविष्यथ|| ९५||
SP0570961: ततस्ते देहवन्तो वै तुष्टुवुस्तं भलन्दलम्|
SP0570962: ऊचुर्वरं वृणीष्वाद्य तुष्टाः स्मस्तव सर्वथा|| ९६||
SP0570971: सोवाच रजसा स्त्रीणां शुद्धिः स्यान्मदनुग्रहात्|
SP0570972: मनोवाक्कर्मभिर्मुक्ता व्यवहार्या भवन्तु च|
SP0570973: पवित्राः सर्वतः शुद्धा अदुष्टाः स्त्रिय एव हि|| ९७||
SP0570980: हाल उवाच|
SP0570981: ततस्ते तं नमस्कृत्य सभार्यं ब्रह्मवादिनम्|
SP0570982: जग्मुर्देवाः प्रशंसन्तः सर्वे वह्निपुरोगमाः|| ९८||
SP0570991: एवं त्वमपि धर्मज्ञे नित्यं पतिमनुव्रता|
SP0570992: कस्त्वां समर्थो देवो ऽपि स्प्रष्टुमन्यः कुतो जनः|| ९९||
SP0571001: तीर्थभूताः स्त्रियश्चापि न दुष्यन्ति कथंचन|
SP0571002: मद्रूपं कृतवान्यस्मात्तस्माच्छापं च नार्हति|| १००||
SP0571011: तस्मात्करिष्ये तस्याहं दुष्टस्यापि हि शोभने|
SP0571012: अनुग्रहं धर्मयुक्तं येन श्रेय अवाप्स्यति|| १०१||
SP0571021: व्याघ्रस्यापि प्रिये तस्य स्मृतिर्नित्यं भविष्यति|
SP0571022: सर्वकार्येषु धर्मेषु धर्मेण च करिष्यति|| १०२||
SP0571031: यतो ऽस्य कामरूपित्वं येन मत्तः सदा ह्यभूत्|
SP0571032: तत एव पुनः श्रेयः प्राप्स्यते मदनुग्रहात्|| १०३||
SP0571040: सनत्कुमार उवाच|
SP0571041: स एष व्यास दुष्टात्मा विश्वामित्राश्रमे रतः|
SP0571042: अग्रारण्ये सदा ह्यासीद्देव्या गणपतिः कृतः|| १०४||
SP0571051: य इमं तस्य माहात्म्यं धारयेच्छ्रावयीत वा|
SP0571052: सततं ब्राह्मणं व्यास योगैश्वर्यमवाप्नुयात्|| १०५||
SP0571061: योगेश्वरत्वं कांक्षद्भिरेतदध्येयमन्तशः|
SP0571062: जन्मान्तरं समासाद्य प्राप्नुवन्ति न संशयः|| १०६||
SP0571071: शृणुयाद्य इमं सततं शुचिरेकमना मनुजः|
SP0571072: स जहाति-म्-अधर्मकृतं स सुरेन्द्रपुरं व्रजते|| १०७||
SP0579999: इति स्कन्दपुराणे सप्तपञ्चाशो ऽध्यायः||