Jan Bara: Herstelde vorst, ofte geluckigh ongeluck. Amsterdam, 1650.
Uitgegeven door drs. G.C. van Uitert
Red. dr. A.J.E. Harmsen, Universiteit Leiden.
Ceneton007520 Ursicula
In deze uitgave zijn evidente zetfouten gecorrigeerd en gemarkeerd met een asterisk.

Continue
[
fol. *1r]
J. BARA

HERSTELDE VORST,

OFTE

GELUCKIGH ONGELUCK.

            Tantae molis erat caput eripuisse periclis,
            Quassatamque ratem tuto committere portu.

[Gravure: Een stapel boeken met de tekst:
Kruijt voor de Wilde-Woeste.]

t’AMSTERDAM,
Voor Lodowijck Spillebout, Boeck-verkooper in de Kalver-
straet, in de Amsterdamsche Bibliotheeck.

In ’t jaer MDCL.



[fol. *1v: blanco]
[fol. *2r]
[Gravure met de tekst:]
Verworgd’ onnoselheyd, van ond’ren opgebrooken
Syn moorders stip vervolgt, en scheijd niet als gewrooken:
De schen-sucht raeckt van kant. de Rijcks-Borg onder voet
Dus wreeckt de Donderaar geplengde martel-bloed.



[fol. *2v: blanco]
[fol. *3r]

VOOR-REDEN

Aen den

DICHT LIEVENDEN.

DE blinde Maegd, ’t Gerecht weent bitterlijck, eylaci!
Vertreden met de voet, berooft van glans en staci.
De Wraeck-toorts, aengevonckt, haer tintel-kolen schiet
In Eng’lands Hooft, en ’t Hooft van Eng’land merkt het niet;

(5) Dies rijst de felle Nijd, en steeckt met stale borstelen
De Wreedheyd set sich pal, om met de Deugd te worstelen;
De Deugd raeckt over stuur, de Wreedheyd krijgt te baet
De suylen van het land, en d’eervergete Raed:
Sie hier, door soo een vuur, de vlammen in de daecken

(10) Van ’t Eng’len-rijck, den Teems inswelgen, door het blaecken,
’t Onnosel bloed, dat, laes! van honden onderdruckt,
Voor ’t ongenadigh oogh van Londens Heerscher buckt.
Noyt ongediert soo bits en dwaeld’ op Tauri heuvelen,
Dat ’t eygen jong vernield’; hier doet de Vader sneuvelen,

(15) Wijck Nerós, sijne Soon door een vervloeckte strop;
De strenge Moord vult op haer nimmer-satte krop.
Als Throon-sucht holt, en helt nae kronen vol robijnen,
Wanneermen heft het hooft aen felle Catilijnen,
Dewijl Gradivi narm sijn onweer nederstort,

(20) En met het vinnigh stael verdelligt fort op fort,
[fol. *3v]
Dat dan de scepterdeugd niet luyst’ren wil naer wijser,
Maer schandelijck vergaet, en roest als ledigh yser,
Waer kruypt het quaed-doen niet? De heftig’ Overlast,
Het sinneloos Geweld, dat op geen Koning past,

(25) En ’t gruw’lijck Lasteren, bestuwt met helsche reye’,
De gulsig’ Overdaet, en blinde Tirannye,
De giftig’ Achterdocht, een ongeruste Raed,
En heyl-loos Binne-twist, het goddeloos Verraed,
De Wellust, gansch verhit, ontbloot van alle schaemte,

(30) En ’t smaeck’lijck kluyven aen het dierbaer mensch-geraemte,
Het spoockter al om ’t meest, en draeyter tot om hoog,
Daer God sijn straf bereyt, op d’ hoge Hemelboog.
De Kerckers raecken vol, dan rechtmen moordtoonnelen,
Het swaerd grasseert alom, en klinckt op bekkenelen,

(35) En klooft door pan en breyn, de blinckende pedarm
Glijt duysenden door ’t hert, het kost’lijck bloed, noch warm,
Besprengt den moordenaer, men propter mensche-balgen
Met mensche-vleesch, het hout van opgeheve galgen
Moet buygen voor ’t gewicht der sielelose leên;

(40) Een binnelandsche Krijg en schroomt geen schicklijckheên.
Men waegt, men plaegt, men klaegt, men vraegt ’er nae geen wetten,
Het trom-geraes, ’t geblaes in klaet’ rende trompetten
Verdooft het teer geroep van ’t kinderlijck och arm!
Wie toomt ’er ’t schor geschreeuw van ’t ysselijck allarm?

(45) De handen sijn geverft, tot midden aen de mouwen,
In d’opgeruckte buyck van lang-bevruchte vrouwen,
Dit woeden is maer spel, men spit ’t onnosel kind,

[fol. *4r]
’t Welck hallef-levendigh alreê den doodsteeck vind,
Daer blust men, gruwsaem ding, sijn hongerige luste’

(50) Aen ’t schepsel, dat eerlang in ’s Moeders banden ruste,
’t Bloed spat, ten Heem’len in, op ’t godd’lijck aengesicht,
En roepter niet dan wraeck; Tirannen gramschap swicht,
En buygt voor ’s Hemels vloeck; een aengebrand geweten,
Wen sich de wurrem rept, voelt ’t selfder uur de beten

(55) Van lang-verdiende straf; dus valt van ’s Hemels throon
Op ’t overwrede hert een overherde loon.
        Te berd mijn veder, giet de dickgeswolle wolcken
Van Staetsucht neder op het puyck der Britte volcken,
Mael d’eerste vruchten van uw’ yver-sieck geswier

(60) Op bladen, daer de Wraeck, omheint met blaeckend vier,
’t Onstuymich Engeland de borst heeft opgereten;
Gelijck de lucht doorsnort een vlammend’ blixem-keten,
Dat soo, in Londens wal, de dulle rasery’
Ferrugos nieren door, in ’s Konings nieren gly,

(65) Die, van sijn Raed verleyt, ’t bloed-dortigh hooft der scheucken
Het al vertrout, en scheurt sijn rijck met soo veel breucken,
Tot dat hy, van de Wraeck ter dood toe afgeslooft,
Sich selfs, met ’t woede mes, van eer en siel berooft.
        Mijn moed, en ick beken ’t, stijgt al te hoog, mijn Vrinden,

(70) Des niet te min by moed is lof en eer te vinden;
Dus tilt den Adelaer het jongsken by de Son,
Maer noyt een vremde vacht ’t gestrael verdragen kon
Van ’t schitter-schietend’ oogh. Indien mijn ruwe dichten
Niet waerdigh sijn de glans van gadelose lichten,

[fol. *4v]
(75) ’k Stel alle kunst ter sijd’, en hou mijn ader stil,
Dit blijft dan mijne troost, ick hadd’ een goede wil.
Edoch indien mijn schacht uw’ gunsten magh genieten,
Ick hope naderhand een beter wit te schieten.
Hier hebt ghy ’t laeuwe vuur van d’ eerst-ontsteecke borst,

(80) Die u voor ogen stelt sijn Hergestelde Vorst.
        J. BARA.
[Vignet]



[fol. **1r]

DICHT

Op het

GELUCKIGH ONGELUCK

VAN

JAN BARA.

SAl dan de bitse Nijt sich nimmermeer versaeden?
Of heeftse ’t staedigh op het Britse Rijck gelaeden?
Dat sy dan Godt geklaeght; dat Rijck, ’t welck vaeck sijn voet,
Met Glory heeft geset in sijne vyants landen,
(5) Moet dat door Burger-twist sijn ingewant doen branden,
En blussen op het laest de vlam met Vorsten bloet?
’t Schijnt ja, ’t gebruyck dat is van outs al ingesloopen,
Ferrugo heeft op ’t nieuw D’ onnoselheyt bekroopen,
Hy sit hier aen het roer, en maeckt de Raeden stom.
(10) Wat kan de Wangunst en de Lastering niet wercken?
Hoe wel deckt Eygenbaet ’t Geweldt met hare vlercken,
Die, onder ’t Schijn van recht, roert Steên, en Staeten om.
Tyrannen moogen haer (soo ’t luckt) een wijl verheugen;
Maer Waerheyt sal sich noyt veranderen in leugen,
(15) Schoon datse wert vertreên, sy rijst toch voor of na.
Soeckt ghy hier proeve van, soo wilt dit Spel door-leesen,
Dat sal getuyge van het oude en haar nieuwe weesen,
’t Welck oock met een getuyght de Rijm-kunst van Bara.
A. BOELENS.


[fol. **1v]

OP DE

HERSTELDE VORST

VAN

JAN BARA.

GElijk de droeve Zon met damp en mist betoogen,
            Zijn vrolijk aangezicht,
            Daar na veel klaarder licht,
Verlichtend’, met zijn licht, het licht van ’s Hemels oogen.

(5) Zo spant de Deugt, hoe hart, en fel zy wert bestreden,
            Gesleurt, en van haar Troon
            Geschopt, in ’t eynd’ de Kroon;
En treet op ’t hart van die wel eer haar eer vertrêden.

Die schijnt het voorwerp, stof, en wit, van onzen Dichter,
            (10) De Deugt te helpen op,
            En d’ondeugt op de kop
Te treên. men noem hem dan een Deugt-en-eere-stichter.

Voorvechter van de Deugt, lang moet uw’ Veder zwieren,
            Die ’s werelts ommegang
            (15) Vertoont in maat-gezang,
Minerva kroon uw hooft met varse Lauwerieren,
            En Temis spaar uw’ leven lang.
P. DUBBELS.


[fol. **2r]

CARMEN

Super

PRINCIPE RESTAURATO

Praestantissimi ac Doctissimi Juvenis

JOANNIS BARA.

        ANglia, crudeli dudum perterrita bello,
            Insidiis iterum succumbit; cedite Turcae,
            Cedite Caligulae veteres, saevique Nerones,
            Fraude iterum infernâ priscus Catilina triumphat,

            (5) Hei mihi! priscus tantum Catilina fuisset,
            Sed scelere antiquos immanior ante Tyrannos,
            Qui miserum patriae interitum sub corde volutat,
            Ferrugo, innocuum laqueo sub Tartara mittit,
            Seducit stupidum, timido cum Rege, Senatum.

            (10) Hinc lacrymae, luctusque Ducis, gemitusque Sororis;
            Claustra patent, pressantque manus in carcere vincla;
            Ira, metus, dolor, atque odium, crudelia quaeque
            Dilacerant aulam, sceptro Themidique carentem;
            Cuncta cadunt, rubrum remanent ibi regna theatrum,

            (15) Mars tonat, & Bellona furit, gladiique moventur
            Visceribus, summóque ruunt de culmine muri;
            Sed Deus, astrigero residet qui justus Olympo,
            Commotus tandem fletu, precibusque piorum,
            Irrita de nitido dispergit fulmina caelo

            (20) In caput autoris rapidi, punitque feroces
[fol. **2v]
            Caede animos, mittitque suis è clade salutem.
            Musa tace dum
BARA canit suspiria, vimque
            Herculeam, & docto versu civilia bella.
            Non nostrum est crassâ juvenem celebrare Minervâ,

            (25) Ipse suam extollat laudem cui mitis Apollo
            Sufficit & vires, & doctam carminis artem.
            Rasimo dux quantum vates tibi debet honorem!
            Et quantas Phoebus lauros! venerande Poëta
            Vive diu, cum Parca ferox caligine lumen

            (30) Abstulerit nigrâ, calamus post funera vivat.
In debitae observantiae τεκμήριον
amicus amico ponebam,
J. VIRETUS.


[fol. **3r]

INHOUD.

PRins Rasimo, naer het overlijden sijnes Grootvaders, door Forminium, Koning van Engeland, op het versoeck van sijn Vader, Heer over een machtigh Vorstendom gekoren sijnde, begeeft sich met Vader, ende sijne Suster Metelle, met noch twee Broeders, Philips ende Phocas, in Sterta, die de hooft-stad van het voorgeseyde Vorstendom was; toen hy sich nu langen tijd hier in vrede hadde onthouden, werd de Stad van den vyand belegert, ende aen alle kanten beset, ende ten laetsten, door het vluchten van sijn volck, overvallen; Rasimo, geen hope van behoudenis meer siende, neemt endelijcken voor Metelle, met haer Camenier Ramilte, te bevrijden, ’t geen hy te wege brengt door een verhole wech, uyt het Casteel, tot buyten de Stad, lopende, alwaer hem een partye van vijf oft ses soldaten ontmoet, tegens dewelcke sich dapper gequeten hebbende, komt op het toonneel, afgescheyden van sijn Metelle. Hier klaecht by over het verlies van Sterta, maer meest sijn achtergeblevene Vader, roept den Hemel om hulp aen, ende dewijl hy de voorgaende rampen beschreyt, sie daer de geest van sijn vermoorde Vader, die aen Rasimo sijn moordenaers betekent, ende verdwijnt; doch hy, door al te grote rouwe overstolpt sijnde, ruckt de dagge van leer, ende gereet wesende daer inne te vallen, hoort iemand in ’t hout deerlijck suchten, dies begeeft hy sich binnewaert het bosch; maer vind daer, tot meerdering van smert, sijn Phocas gruwelijck gequetst, ende verstaet, uyt hem, de dood van Philips sijn jongste Broeder, die in een hevig gedrang gebleven was, weent derhalven bitterlijck; Phocas, een weynich tijds machteloos blijvende, geeft het op, ende sterreft in de narmen van sijn Broeder Rasimo, die, hier door tot wraeck getergt, neemt het lijck op, ende begraeft het met sijn dode Vader, de welcke vande moorders tot op het naeckte lijf geplondert was. Onderwijlen Ferrugo, Capiteyn van Forminius, blaest den Koning gestadigh den ooren vol logenen, ende Lodowijck werd, op sijn betichting, met verraed beschuldicht, die, onnosel, het alles ontkent. Metelle werd den Koning in handen gelevert, waer op Lodowijck vertreckt. Soo drae Castreo, de Sone van Forminius, de Vorstinne Metelle hadde gesien, wierd soo krachtigh van hare schoonheyd bevangen, dat (niet tegenstaende de Koning haer met Ramilte gevangen doet stellen, ende Lodowijck ter dood verwijst, wijl hy een brief vond, by Ramilte, van hem aen Rasimo geschreven) hy nochtans voor hem neemt Metelle van hare ketenen te lossen; hier op wend hy sijn gang naer Lodowijck, die de basterd was van Forminius, den welcken hy sijns Vaders toren vernieut, nemen een bedruckten afscheyd van elkander, ende Lodowijck vlucht. De vervalle Prins Rasimo, bosschen ende bergen doordwalende, gemoet Celtinon met Lamides, twee van sijne edelen, die den dans geluckelijck ontsprongen waren; by dese sich vindende, ende overpeynsende, hoe hy van Vader, ende Broeders ontbloot was, jae dat hy selfs niet en wist of sijne eenige Suster noch leefde, werd heel ydel van breyn, merckende dat het wanckelbaer geluck hem t’enemael de [fol. **3v] rugge hadde toegekeert, ende valt in soo een diepe rasery, dat het de Edelen gansch onmogelijck was hem daer uyt te helpen, nochtans blijven sy hem getrouwelijck by. Middlerwijl is C. Ferrugo gansch besich om den vluchtende Lodowijck te achrerhalen. Forminius, sijnes Soons Castreos droefheyd willende weten, werd van hem vinnigh over den heeckel gehaelt, waer door de Koning met dreygementen vertreckt: hier op versoeckt Castreo, door Flosandra sijn Suster, verlof by den Koning, om de gevangene Metelle te mogen besoecken, (op hope hy haer in den Kercker genieten soude) ’t geen hy verkrijgt. Lodowijck bekent Rasimo, ende verseeckert hem van Metelles hechtenis. Dewijl Rasimo den Hemel beschuldight, ende met wreedheyd schelt, werden de moorders van sijn Vader door Lodowijck ontdeckt, dies aerselen sy nae ’t bosch, ende overvallen de drie Rovers, die Rasimo aen de rode pluymen kent, laet haer samen aen een boom vast binden, ende werden alle drie met haer eygene roers geharquebuzeert, die sy, haren buyt willende verdelen, op de aerde hadden nedergeleyt. De ongeluckige Prins een weynigh bedaert sijnde, overmits de wraeck over sijns Vaders ende Broeders dood eenigsins vernoegt was, doet de lijcken in een put werpen, ende voorts raedslaegt hy met Lodowijck, naer lange wederzijds tegenstrijdinge, door wat middel hy sijn Metelle soude konnen verlossen, gaen met haer vieren eenige boere klederen kopen, op dat sy aen het Hof onbekent mochten blijven. Castreo, tot nu toe met een waggelende min gedreven, neemt voor Metelle oprecht te lieven. Prins Rasimo, Lodowijck, Celtinon, ende Lamides sweren Forminii ongerechticheyd te wreecken, ende de Princesse Metelle, soo het mogelijck is, van hare boeiens te ontbinden. Hier op werden de klederen aengetrocken. C. Ferrugo overvalt Lodowijck, die alleen noch niet gereddet en was, maer weert sich mannelijck: Rasimo, Celtinon en Lamides, siende Lodowijck geknelt, breecken met kracht door de troup, en ontkomen het gevaer, ende Lodowijck werd in Londen verseeckert. De vervalle Rasimo nu heel mismoedigh sijnde, werd over soo veel herde stoten gansch sinneloos, ende raeckt ysselijck aen ’t rasen, uyt dese dulle mistroosticheyd werd hy geruckt door een stemme van den Hemel, die hem beveelt sijn voornemen te vervorderen; hy bedenckt een lose vond, ende kleet Celtinon in gecks-klederen, treckt soo ten Hoof, ende bereyt een vuurwerck, met het welcke Celtinon sijn opset soude uytvoeren. Ondertusschen werd den Raed vergadert. De Koning doet Lodowijck, (door het beleyt van C. Ferrugo) te voorschijn komen, ende versent Castreo, met sijn Suster, nae Metelle toe, dewijle de onnosele Lodowijck, om sijn gerechtigh tegenstreven, de tonge wert uytgeruckt, onschuldigh geworgt, ende, uyt ’s Konings last, in den Teems geworpen. Castreo koomt inden Raed, ende uyt sijn Vader niets konnende verstaen, roept Fridrich, de welcke hem versonden hadde, die hem alle ding openbaert, ende werd, mits sijn schelden, ende uytvaren, tegens Lodowijck, met een sack-pistool van Castreo doorgeschoten, ende achter het tapijt verborgen. Dien gansche nacht werd Forminius van Lodowijcks nare geest vervolgt ende vervloeckt, die daerom den volgenden dagh sijne Raden by een [fol. **4r] roepen sal. Celtinon, op sijn gecks toegemaeckt, koomt des morgens aen de Kercker, ende siende de Cypier daer uyt komen, houd hem als een naturelijcken geck.
De Cypier neemt het vuurwerck, dat Celtinon by de deur nederset, in bewaring, ende scheyden boertigh van een. Prins Rasimo, heel benaut sijnde, koomt stilletjes, met Lamides, op het toonneel, daer Celtinon hem sijn avontuer vertelt; met springt het vuurwerck, de deuren raecken onder voet, de Cypier om ’t leven, ende Metelle werd van hare banden ontslaeckt. Castreo koomt op het getier aen. De geest van Lodowijckvermaent hem sijn onschuldige dood te wreecken, waer op hy naer binnen gaet. C. Ferrugo de vervloeckinge van Lodowijcks geest overleggende, begint een knagende wurm in sijn gewisse te voelen. Rasimo spoeit sijn wegh wederom te rugge, door de geest van Lodowijck geport, om in den vollen Raed alle de schelmeryen van C. Ferrugo op te halen, ende ter plaetse gekomen sijnde, daer de Koning en sijne Raeds-Heeren by een waren, werden alle vier op eygen versoeck, ende beloften, ingelaten. Daer openbaert hy, met volle kaecken, aen Forminius, ende den Raed, hoe sy altemael van een roervinck ende muytemaecker soo schendich verleyt waren geweest, dat sy hare bloedige handen aen den onnoselen Lodowijck hadden durven slaen, en dat alleenelijck op de valsche betichtingen van haren schelmschen Capiteyn. C. Ferrugo alhoewel hy sich geraeckt vond, eyscht nochtans Rasimo, menende het een slechten huysman was, voor den degen, die het hem terstont toestaet, ende wapenen eyscht, ’t welck hem Forminius vergunt, menende C. Ferrugo lichtelijck tegens een boer de overhand krijgen soude, dieswegen raecken sy, door ’s Konings toestemminge, handgebaer; C. Ferrugo werd van Rasimo ter aerde geworpen, houd evenwel staende t’onrecht beticht te sijn. De Koning, die sijn Capiteyn krachtigh beminde, belast hem op te staen, ende gebied hem dese vier te verseeckeren ende in de Kercker te werpen; maer even als sy alle vertrecken souden, breeckt daer de vertoornde geest van Lodowijck in de Zale, ende vervolgt soo lang den Koning Forminius, tot dat hy met een poock sich selven het leven beneemt. Prins Rasimo maeckt hem aen Koning Castreo bekent, ende levert sijn beminde Metelle; waer op den Koning hadde gesworen hem de grootste Heer van het Rijck te maecken. Rasimo, door euvele wraeck beseten, haelt C. Ferrugo, met een mes, de strot af, die op de marckt, aen het buyten Hof gesleept werd, ende tot asschen verbrand. De Raden werden alle, op het gebod van Lodowijcks geest, in ballingschap versonden. De Koning Castreo trout met Metelle, Rasimo met Flosandra, Celtinon met Ramilte, ende Lamides met Gluria.

Het Spel vertoont de eerste Scheuringen in Engeland, begint met den morgenstont, ende eyndight voor de twee-mael vier-en-twintigh uuren.



[fol. **4v]

PERSONAADJEN.

FORMINIUS, Koning van Engeland.
CASTREO, Konings Sone.
FLOSANDRA, Konings Dochter.
LODOWYCK, Konings Basterd.
RASIMO, Vorst van Sterta.
METELLE, Suster van Rasimo.
RAMILTE, Camenier van Metelle.
PHOCAS,
PHILIPS,
} Broeders van Rasimo.
GEEST van Rasimôs Vader.
FERRUGO, Capiteyn van Forminius.
BODE.
FRIDRICH, Edelman van Forminius.
CELTINON
LAMIDES
} twee Edelen van Rasimo.
Eerste, tweede, en derde Rover.
Eerste
Twede
} Raeds-Heer.
STEMME van den Hemel.
GEEST van Lodowijck.
CYPIER.
SCHERPRECHTER.
Swijgende Lijf-wacht en soldaten, en Gluria de
        Camenier van Flosandra.


Continue
[
fol. A1r]

I. BARA

GELUCKIGH ONGELUCK,

Ofte

HERSTELDE VORST.

EERSTE BEDRYF.

Men roert van binnen de wapenen, dewijl ’t geschut gelost werd. RASIMO ondertusschen het Tonneel al vechtende hebbende overgelopen, komt eyndelijcken uyt.
Rasim. LEght daer roemwaerde Stad, uw’ Koninglijcke wallen
    Die moeten, sonder my, in ’s vyands handen vallen;
    Uw’ muuren, Hemel-hoog, en torens, sonder gaê,
    Gevormt tot asch en sant, laet ick voor eeuwigh nae;
    (5) Onschuldigh ken ick my van ’t kraecken uwer tempelen,
    De Goden weten ’t, hoe ’k beschermde hare drempelen;
    Neen Sterta, grote Stad, ’k en waer dien laffe niet,
    Die willens u, met my, sou brengen in ’t verdriet;
    Maer ghy, kleynhertige, die uwe moed liet sincken,
    (10) Die soo veel borgeren saegt in haer bloed verdrincken,
    Meynedige, ghy sijt de oorsaeck van mijn val,
    Door u wijck ick te rug uyt mijn gesloopte wal;
    Hoe konde ghy uw’ Prins soo moedeloos verlaten,
    Die u sijn trouwe swoer? ondanckbare soldaten,
    (15) Hoe konde ghy uw’ Vorst opschieten, die sijn vuyst
    Deed klemmen om ’t gevest eens klings, met vet begruyst
    Uyt d’opgekloofde scheur van ’s vyands merrig schoncken,
    Wiens hoogmoed deysde voor mijn blixem-stralend loncken?
[fol. A1v]
    Die voor aen, voet by voet, met sijn gevlijmde dolck,
    (20) Soo menigh droeve ziel deed vluchten nae de kolck
    Van ’t eeuwigh-duyster Styx? hoe konde ghy begeven
    Uw ’s vryheyds stut-pilaer, en die sijn dapp’ re leven
    Verachtede, wanneer hy, in sijn ys’ren hand,
    Most pleyten, met ’t pistool, voor u en ’t Vaderland?
    (25) Is dit mijn loon? maer ach! was hier mijn grijse Vader,
    Ick trooste my, doch hy, mijn Suster, en te gader
    Mijn Broeders, seght my Goôn waer of sy mogen sijn,
    Op dat een weynigh drucks van dese pijn verdwijn.
    De Soon van Mavors boel sach d’hoge daecken wickelen
    (30) Van Priams hooft-gebou, wat voeld’ hy duysend prickelen,
    Met wreedheyd, sijne ziel doorboren, toen het vuur
    Der Griecken had ontgrenst de grensen van sijn muur?
    Noch vlucht’ hy willighlijck, en ging sijn ziel beschorssen
    Met moed’ge kracht, om op sijn schouderen te torssen
    (35) Anchises lendenen, Kreüsam hy vergat,
    En trock dus, met Askaan, uyt d’overwonne Stad;
    Doe my de selfde gunst, my, die nu ben verdreven,
    Dat ick verlossen mach de spring-aêr van mijn leven;
    Alwetend-godd’lijck licht, strael een medogend oog,
    (40) Tot troost van Rastmo, uyt uw’ lasuure boog,
    Stuur my mijn Vader hier... maer sie, wat hel gefloncker
    Dringt door het bosch! licht my, licht my, ô Werelds-proncker!
    Ick dwael in dese nacht en duysterheyd. Is ’t dagh,
    Of nacht? wat naerder schim! van angst ick swijm, ach! ach!
Geest van Rasimos Vader.
    (45) GEborsten uyt het diepst’ der Styxe solpher-poelen,
    Daer duysend schaduwen, en zielen, eeuwigh woelen,
    Breeck ick door ’t aerdrijck heen. Rijs op, mijn Sone rijs,
    En sie wie voor u staet, gedwongen door uw’ eys.
    Ontwaeckt, rijs Rasimo.
Rasim. Ick bidde, treed niet nader,
[fol. A2r]
    (50) Wie sijt ghy?
Geest. ’k Ben de geest van uw’ vermoorde Vader,
    Die g’ uyt sijn rust-kuyl roept.
Rasim. De droefheyd breeckt my ’t hert.
    Mijn Vader? ach! vermoort? ô duldelose smert!
Geest. Uw’ droefheyd is wel groot, getrouwe Soon, maer quader
    Staet u voorhanden noch. Beschrey niet uwen Vader,
    (55) Wiens ademlose romp, door een verraders dagg’
    Vermoort, op d’ aerde leydt. Besie my.
Rasim. Vader, ach!
Geest. Verpijnt uw’ herten-wee, een deugdelijcke ziele
    En laet sijn moedigh hert door rampen niet verniele.
    De deughd in tegenspoed houd stant, en even trots,
    (60) Gelijck in d’ Oceaen een toren-spitse rots.
    ’t Geween is vruchteloos, en paste noyt aen Helden,
    Die, sterck met stael gedost, haer selfs ten proye stelden
    Aen ’s vyands wrede muyl; de ware deugd liet noyt
    Een edel-aerdigh man van moedigheyd beroyt.
    (65) Gae, help uw’ Broeder, gae, mijn Phocas is in lijden.
    Hermoedight u, en wilt, beminde Soon, bevrijden
    Die ick het leven gaf. Sie Rasimo, ey! sie!
    Het bloed my zijpelen uyt d’aderen.
Rasim. Ey! wie?
    Wie dard’ dees fout begaen?
Geest. Drie overgeve guyten,
    (70) Alleen om mijn gewaed met vryigheyd te buyten.
    Helaes! hy is gequetst, ick hoor het naer gesucht
    Van Phocas, op mijn kind! sy nemen nu de vlucht,
    Vervolgt haer.
Rasim. Seg my waer de moorders vliên?
Geest. De schelmen
    Haer schuylen in dit bosch, sy çieren hare helmen
    (75) Met rode vederen, op dat sy ellikaêr
    Bekennen souden, en doen bystand in gevaer.
[fol. A2v]
    Toont wie ghy sijt geweest, maer wacht u voor de stricken
    Van ’t goddelose hof, laet bloden haer verschricken
    En blijven herteloos. Als ’t bruyschend peeckel-nat
    (80) Neptuni golf op golf aen schuym en dropp’len spat
    Op schippers boeg, door storm en winden-kracht genepen,
    Die sijn gebroocke mast al achter aen laet slepen,
    En schijnt heel reddeloos, dan siet men of die man,
    Tot noodweer van het schip, sijn mackers moed’gen kan.
    (85) ’t En is geen kunst voor wind, in helder weêr, te schuyven
    Langs een gekalmde zee, maer als de opper-kuyven,
    En klippe kimmen haer verschuylen onder ’t juck
    Der baren, dan is ’t kunst te mijden ’t ongeluck.
    Uw’ Broeders hebben beyd de dood al ingesogen,
    (90) De jongste is vergaen, en Phocas luyckt de ogen,
    Indien g’ hem niet en helpt. Geef aen die moorders loon.
    Voldoe mijn beê, op! wraeck! wraeck! ô bedruckte Soon!
Rasim. Noyt donderden een galm soo vreess’lijck in mijn oren
    Als dese.
Geest. Rasimo uw’ Broeder gaet verloren,
    (95) Ten sy uw’ erm... maer hoor, het onder-aerdsch gespuys
    My bijd en roept, ick dael weêr nae mijn droevig huys.
    Vaer eeuwighlijcken wel. Draegt sorrig voor uw’ Suster,
    Gelijck ick doe voor u, soo houd’ ick veel geruster
    Mijn ziel, die, ongerust om u, sijn waerde kind,
    (100) In d’een’ge rust-plaets niet dan groote onrust vind.
    Hoor, hoor, het helsch gedrocht benijd my ’t lang vertoeven.
    Ick gae, mijn Soon. Ey! straf die god-vergete boeven.
Rasim. Is ’t spoock of niet? sie daer, daer gaet de schaduw heen;
    Een koude schrick omvangt en stijft mijn swacke leên;
    (105) Ick stae gelijck een eyck, omschorst met taye basten,
    Of als een noordsche klip, die d’overswaere lasten
    Des grijsen Water-Gods omheynen. heeft ’t gemoed
    Des Donderaers wel oyt op menschen soo gewoed?
    Ken sulck een ongena het godd’lijck hert bewonen?
[fol. A3r]
    (110) Wat reden hebt ghy Goôn soodaen’g’ een smaet te tonen
    Aen een rampsalig Prins, die, sonder heul of macht,
    Is op de laeghste trap van ’t ongeluck gebracht?
    Heb ick wel oyt verdient dees al te felle slagen?
    ’t Gewricht is my te swack om soo veel strafs te dragen.
    (115) Ick ben gansch sonder kracht, ’k verfoey dit aerdsche lijf,
    En blijf heel radeloos; doch ghy, mijn tijd-verdrijf,
    U neem ick tot mijn hulp, brengt ghy geluck in ’t ende,
    En kort, ’k heb al te lang geleden, mijn’ ellende;
    Ghy, die soo menighmael uw’ vyand hebt verplet,
    (120) Gun dat ick uwe punt op mijne boesem set,
    Weest ghy mijn laetste troost, ô meer dan waerde degen!
    Verlost uw’ droeve Vorst, die deerlijck is verlegen;
    Noyt sach men menschen hert dat soo veel rampen schraegt,
    Vervalle Rasimo, al lang genoegh geplaegt,
    (125) Wel aen.
Phocas. Onluckigh! ach! ey my! ey!
Rasim. Wat sal ’t wesen?
Phocas. Ick sterf, helaes! ick sterf.
Rasim. Al weder nieuwe vresen
    Beladen mijne ziel. Waer of die nare stem
    Geluyt geeft? wie is daer soo euvel in de klem?
Phocas. Help! lieve help!
Rasim. Ick koom, nieusgierig om te weten
    (130) Wie daer soo ysselijck gesucht heeft, en gekreten.
    Hier leyt een borst gevelt; ô gadelose smert!
    Mijn Broeder? Broeder spreeck.
Phocas. Ick voel de pols van ’t hert
    My wil verlaten. Sijt ghy Rasimo in ’t leven?
    O vreugd! maer droeve vreugd, vermits ick moet begeven
    (135) De liefste die ick heb.
Rasim. Ondraechelijcke pijn!
    Mijn tong blijft spraeckeloos.
Phocas. Het dodelijck fenijn
[fol. A3v]
    Van dees gekrege wond doet my de ziel ontglippen,
    Ick voel de bleecke dood op mijn besturve lippen;
    Ons jongste Broeder, laes! als ick ’t u seggen sal,
    (140) Bleef smoren in ’t gedrang, dicht onder Stertâs wal,
    En Vader is vermoort.
Rasim. Ken d’Hemel dit gedogen?
Phocas. Self heb ick hem gesien; het nat borst’ uyt mijn ogen;
    Gins leyt hy naeckt in ’t bosch; ick socht naer eenig gat,
    Tot grave voor het lijck, mits voeld ick my gevat
    (145) Van twee, die overlang u dienden als soldaten,
    Op welcke twee ick my wel gaerne had verlaten,
    Maer sach haer gierig hert, soo drae de eene dorst
    Het scherp van sijne dolck my planten op de borst,
    Ick stelde my te weêr, maer wierd met kracht gedwongen
    (150) Te aers’len, mits noch twee van acht’ren my besprongen;
    Toen waer ick lijveloos. Ach! wat een nare lucht!
    Ick dwijn.
Rasim. Een hert van steen hier loste sucht op sucht.
    Mijn Broeder, waerde Prins, die in uw’ lente-jaren
    Leght neêrgestort, sult ghy dus schielijck hene varen?
Phocas. (155) Dit is mijn laetste beê, wanneer de vlugge ziel
    Verhuysen moet, en ick in d’over-droeve kiel
    Des doods sal sijn gescheept, bedeckt dan d’yd’le leden
    Met stof, wilt Vader oock met een aen ’t graf besteden
    By my, ô Broeder lief! in een’ en selfde kuyl,
    (160) Soo sijn wy bey bevrijd voor d’opgespalckte muyl
    Der dieren, die, vol schricks, nae ’t vleesch der menschen haecken.
    Adieu mijn Rasimo, ick ken ’t niet langer maecken.
    Ick sterf, vaer wel, oei my!
Rasim. Daer leyt, laes! afgeslooft
    Mijns Phocas waerde lijf, en van sijn ziel berooft.
    (165) Dat een barbaer, of moor, dees droeve dood mocht schouwen,
    Wie twijffelt, of hy sou een beeck van tranen-douwen
    Neêrgieten, ach! mijn pijn. die is gantsch duldeloos,
[fol. A4r]
    Hoe komt dan, Hemelen, dat ick geen tranen loos?
    O neen! ick ben verkropt, dees ramp stopt my de gangen,
    (170) Hoe soud’ ick ’t silte vocht doen bigg’len langs mijn wangen?
    Het tranen-vat is toe-gesloten door dees druck.
    ’k En ben niet machtigh te beschreyen ’t ongeluck,
    Daer ick soo onverhoeds ben plots’lijck in gedolven.
    Al storten ick een zee van bracke tranen-golven,
    (175) ’k En sou ten halven niet betreuren ’t ongeval,
    Dat my nu overkomt. Hoe druckt my, boven al,
    Dees vroeg-gepluckte bloem! noch wild’ ick hem verruylen
    Voor Vaders leven. neen. jae. laes! waer sal sich schuylen
    D’ellend’ge Rasimo, nu selfs sijn eygen volck
    (180) Hem totter dood vervolgt? fy! schuym van d’helsche kolck,
    Verraders die soo schelms uw’ Vorst sijt afgeweecken,
    Godd’lose, dard’ ghy noch mijns Vaders saed doorsteecken?
    Dard’ ghy mijn Vader self noch moorden, die soo dick
    U streckte voor een burg? verçiers’len van een mick,
    (185) Ha! overgeve guyts, vervloeckte gallig-brocken,
    Indien ’t my moog’lijck is, sal Styx uw’ zielen slocken.
    Daer leyt mijns Vaders vreugd, die pas sijn twaelfde jaer
    Bereycken kon, soo bleeck, soo derelijck, soo naer
    In ’t eygen bloed gesmoort, ’t is wonder, meer dan wonder,
    (190) Dat d’Opper-Goden-God niet, met sijn felle donder,
    De moorders heeft verplet, wanneer sy ’t wreed geweer
    Hem stieten door het hert, en boorden puf ter neêr.
    Ken ’t aldoordringend oog dees godd’loosheydt gehengen?
    Maer laes! ick klaeg om niet, en wil de wil volbrengen
    (195) Van Broeder, Rasimo wel aen dan, neemt dit lijck,
    En sleept het boschwaert in, daer Vader te gelijck
    Ghy graven sult, benauwt van twee bloed-eyge doden;
    Ick moedigh my, en sal de wraeck ten hullep noden,
    En, sonder die, de dood. Geef uytkomst van mijn quael,
    (200) O Hemel! stoot die schelms in Ach’rons solpher-sael.
Continue
[
fol. A4v]

TWEEDE BEDRYF.

Forminius. Castreo. Lodowijck. Frid’rich.
C. Ferrugo, met gevolg.

Formin. MYn edelen, vertreckt. Dat Castreo mijn Sone
    Hier blijv’ met Lodowijck. De bloedige Bellone,
    En Mavors dapp’ren erm, sijn tegens my gekant,
    Mijn eygen saed vernielt, met valsheyd, ’s Konings land.
    (205) Sie daer d’onluckige, hoe stadigh staet sijn wesen!
    Wie kon oyt diefs verraed in soo een aensicht lesen?
    Wat doet de wellust niet aen een te dertel mensch!
    Al heeft hy hier op aerd voorspoedigheyd nae wensch,
    Hoe ken de overdaed ’t quaed in sijn oren luyen?
    (210) ’t Sijn taye lenden die de weelde konnen kruyen.
    Het druckt my Lodowijck in ’t binnenst’ van mijn hert,
    Dat met verradery uw’ ziel beschuldight werd;
    Wat reden porden u ons Majesteyd te schenden,
    En soo schelmachtigh nae den vyand ’t hert te wenden?
    (215) Heb ick wel oyt verdient dees korting van mijn lof?
    Sijt ghy niet dagelijcks met d’eed’len van het Hof
    Aen ’s Konings disch? heb ick wel immer iet bedreven,
    Seg, Lodowijck, spreeck op? sijt ghy oyt van uw’ leven
    My in de wegh geweest? Wat helsche Duyvelin
    (220) Bracht dan, onwetende, u dese raed in ’t sin?
Lodow. Sijn Majesteyd gelieft d’onnoselen te horen,
    Eer dat sijn onderdaen onschuldigh gae verloren.
Formin. Begint ghy wederom t’ontkennen?
Lodow. Dat de aerd
    Sich spalck’, en swelge my, vond ick my oyt beswaert
    (225) Met dees verradery; het Duyvels naer gewemel
    My voer’ in haer spelonck; ontsegh my uwen Hemel,
    En van het ronde Zwerck met blix’men plet en slaet
    Dit hooft, ô goede Goôn! soo ’t schuld heeft aen verraed.
[fol. B1r]
Castreo. Mijn Heer sie watge doet, alwaert ghy een verrader,
    (230) Men scheld u quijt, beken maer schuld voor mijne Vader.
Formin. ’k Vergeef het u, bekent.
Lodow. ’t Is my onmogelijck,
    Mits ick noyt heb gedacht op sulcks of diergelijck,
    Dat my den Hemel straf, en nimmer wil vergonne
    Op my het stralend licht te schijnen van de Sonne.
    (235) Mijn Heer ghy sijt verleyd.
Formin. Heeft sachtigheyd geen macht,
    Herdneckige, men sal ’t u klappen doen met kracht.
Lodow. Een redenlose kracht doet ’s Konings setel kraecken.
Formin. Men straft met reden die de naem eens Konings raecken.
Lodow. Hier is geen straf verdient, men toon my eenig blijck,
    (240) Dat dan sijn Majestyt een straffe vonnis strijck.
Formin. Wy hebben blijcks genoeg.
Lodow. O Vader! sy benijden
    Mijn eere, die soo valsch en trouwloos dit u seyden.
Formin. ’k En hou my niet verplicht te pleyten met een guyt,
    Die mijn gesalfde kruyn den vyand looft tot buyt.
Castreo. (245) Voorsichtigheyd is hier ten alderhooghst van noden.
Lodow. Hy struyckelt in Gods hand die ’t suyver hert wil doden.
Formin. Die ’t quaed laet ongestraft sijn eygen kracht versaeckt.
Lodow. Die ’t goed met quaed beloont sich tot een beule maeckt.
Formin. De Koning is niet waerd de lieve naem van Vader
    (250) Des Vaderlands, of straft een schelm en land-verrader.
Lodow. Dwingt dese tochten, Heer, uw’ slaef onschuldigh lijd.
Formin. De seeckerheyd daer van?
Castreo. Die wacht men van de tijd.
Formin. De tijd te veel versuymt veroorsaeckt meest berouwen.
Castreo. Denckt op langmoedigheyd.
Formin. Dees ken mee rampen brouwen.
Castreo. (255) Daer wreedheyd woont daer schud en wiggelt Nerôs kroon.
Formin. Daer vrees is en ontsach daer vest August sijn throon.
Castreo. Doch vrese sonder dwang.
[fol. B1v]
Formin. Dwang doet verraders beven.
Castreo. Daer twijffel is, daer moet de tijd het oordeel geven.
Formin. De scepter gansch vervalt als ’t straffen koomt te spae.
Castreo. (260) De Rechter recht genoeg die recht doet met genaê.
Formin. Dus sou het toom’loos graeu tot meerder quaed vervallen.
    Die schellemstuck eyscht wraeck.
Lodow. Dees wraeck sal ’s Konings wallen
    Ten Hel-waert struyck’len doen, s’en heeft geen vaste grond.
Formin. Ick wreeck my nae mijn wil.
Lodow. Sulck wreecken stopt mijn mond.
Castreo. (265) Die ongerechtigh wreeckt wil sijne wraeck versaden
    Uyt bitse haet.
Formin. Men wreeckt en straft uyt haet de quaden.
Lodow. Dit wreecken is onnut, en krachteloos die haet,
    Mits ick dit reyn gemoed gesuyvert vind van ’t quaed.
Formin. De moordenaer altoos sich sellefs sal ontschulden,
    (270) Sal daerom ’t heyligh recht de wreede moord gedulden?
    Ghy hebt, met Rasimo, een Koninglijcke Stad
    Verraden, dese fout heeft uwe faem beklat.
Lodow. Die dit mijn Vader bracht heeft valschelijck gelogen,
    Ick wenschte soo een hond my sien dard’ onder d’ogen.        Bode uyt.
Formin. (275) Verrader snoert den mond. Wie jaegt de Bode hier?
    Ondanckbare vertreckt, en weet dat ’t woede vier
    Van uw’ verradery met druck sal sijn vergolden.
Lodow. Lang leef sijn Majestyt met Castreo.         Binnen.
Formin. Hoe holden
    Mijn sinnen om dien schelm! Wat is ’t dat ghy vertelt?
Bode. (280) De Suster my, mijn Heer, van Rasimo verselt.
Formin. Hoe! is Metelle vast? nu sal ick my eens wreecken,
    Van dien die met verraed soo godd’loos heeft besteecken
    ’t Verlies van mijne Stadt, ’k sweer ick nu weten sal
    Wie dat de oorsaeck is van Stertâs sware val.
Bode binnen. (285) Gae Bode, dat sy stracks allenelijck verschijne’
    Met onse Capiteyn; nu sal mijn dut verdwijne’,
[fol. B2r]
    ’k Ben in mijn hert verheugt.
Castreo. Heer Vader niet te fel,
    Heeft hy verraed gepleegt, ’k gun hem de straffe wel,
    Maet ’k sie ’t geheym is diep, d’aenklager blijft verborgen.
Formin. (290) De strop is al bereyd, ’k sweer by mijn kroon dat morgen
    Hy ’t licht niet sien en sal.
C. Ferrug. Daer is de treur’ge maegd.
Formin. Ick spreeck haer sacht’lijck aen. Wat reden dat ghy klaegt
    Metelle? sech uw’ quael, en neem my voor uw’ hoeder.
Metelle. Waer sijt ghy Vader? ach! mijn overtrouwe Broeder,
    (295) Waer sijt ghy, die, soo trots uw’ vorst’lijck hooft behelmt,
    My voorstont? Phocas, Ph’lips, ach Broeders ’k ben bedwelmt
    Tot aen mijn droeve ziel.
Castreo. Och ’t sal hier wonder dagen,
    Ick ben gewond, helaes!
Formin. Princesse staeck dit klagen,
    En antwoord my op ’t geen ick hier van u versoeck.
Castreo. (300) Vorstinne sijt gerust; maer toont u sellefs kloeck
    O Castreo! en wilt uw’ hete brand verschuylen.
Metelle. Kust’ ick mijn Broeders eens met Vader, ’k soude ruylen
    Mijn leven voor die gunst gewillighlijck. Mijn Heer,
    Behoed dees droeve maegd, en opent uw’ begeer:
    (305) Vergeef het wachten van uw’ trouwe dienaresse.
Castreo. Sijn dienaresse, jae! en Castreôs Meestresse,
    Godin...
Formin. Wat secht ghy daer mijn Sone?
Castreo. ’k Ben bedroeft,
    Heer, om Metellês ramp, en schey van hier.
Formin. Vertoeft,
    Sy koomt weêr tot haer self, gaet ghy eens ondervragen,
    (310) Wat reden dat sy heeft soo derelijck te klagen.
Castreo. ’k Volbreng uw’ wil. Seg my, sijt ghy allenich hier
    Bedruckte?
Metelle. Soo ghy siet, maer met mijn Kamenier.
[fol. B2v]
Castreo. Waer is die?
Metelle. Buyten deur, in handen van soldaten;
    Sy is het die alleen my niet en heeft verlaten.
Castreo. (315) Gae Capiteyn, sy koom voor ’t Koninglijck gesach.
    Ontdeckt my helle Son, wat dat u deren mach,
    Uw’ Rasimo, soo ’t schijnt, veroorsaeckt meest dit klagen,
    Is hy dan vast geset, gequetst, of dood geslagen?
Metelle. ’t Is my gansch onbewust, in ’t heetste van den strijd
    (320) Vlucht’ ick een sluyp-wech uyt, en, laci! raeckte quijt
    Mijn Broeder, die, alleen, met een gestroopte degen,
    Den vyand wederstiet, beschermende de wegen
    Voor sijn Metelle, tot hy al verseeckert was
    Dat ick ’t ontkomen waer, nu leyt sijn moed in d’as,
    (325) ’k En twijffel niet, helaes! mits hy my heeft verloren,
    Met Vader, en ons Broêrs, of nu is oock beschoren
    De ure van sijn dood. O lijdelose smert,
    Die my den Hemel send, en prangt, en perst het hert!
    Ick sach bedruckt mijn Hof in lichte vlammen blaecken,
    (330) En hoorde t’elcke reys het storten van de daecken,
    Hier sackt’ een gevel neer, daer scheurd’ een steyle muur,
    Gins lag de burger swart geschroockt door roock en vuur.
    Met ’t rijsen van de Son ons resen dees’ ellenden.
    D’inwoonders wisten naeu waer henen haer te wenden,
    (335) De Stad scheen heel vervormt in roockend as en kalck,
    Daer ploften op het puyn een half verbrande balck,
    Het krijgsvolck nam de vlucht, en socht nae veyle banen;
    Mijn Broeder braecken uyt de lang-verkropte tranen,
    En sprack vol euv’le moed: mijn vrinden stae doch stil;
    (340) Maer ’t roepen is vergeefs als niemand horen wil,
    Men liet hem in den noot, dies ging hy my bevrijden
    Door een verholen wech, en vil noch eens aen ’t strijden,
    Doch ick ontquam ’t alleen, Heer Koning dunckt u dan,
    Dat sonder reden uw’ slavin naeu spreecken kan,
    (345) Die nu is Vaderloos, berooft van heul, en hoeder,
[fol. B3r]
    Die flus drie Broeders had, en nu niet eenen Broeder?
Formin. Waerom behiel hy niet dees onverwinb’re Stad?
Metelle. Had hy het, grote Vorst, in sijne macht gehad.
    Door ’t lopen van sijn volck is Sterta hem ontnomen,
    (350) En niet door blodigheyd.
Formin. ’t Is anders toegekomen.
Metelle. De krijgsliên ons alleen bybrachten al dit quaed.
Formin. Het was de gierigheyd die hem trock tot verraed,
    Daerom Metelle wilt uw’ Broêr te kennen geven,
    Het veynsen heeft doch uyt, soo blijft ghy noch in ’t leven.
Metelle. (355) ’k Seg dat ick niet en weet waer Rasimo mach sijn.
Castreo. Daer komt de Kamenier met onse Capiteyn.
C. Ferrug. Genaed’ge Heer, hier is Ramilt’ op uw’ bevelen.
Formin. Wat draegt sy onder d’erm?
Metelle. Een kisje met juwelen,
    Dien ick, tot hulp in noot, heb met my meê gebrocht.
Formin. (360) Geef ons de koffer.
            De Koning vind ende leest een vriendelijcke brief, ter loop
                    geschreven van Lodowijck aen Prins Rasimo, en houd
                    dieswegen voor vast, maer valschelijck, dat sy beyde
                    Verraders sijn.

                                            Ha! wat quaed is hier gewrocht?
    Hier schuylt de koude slang, ’k sal hem sijn straf doen langen
    Dien Lodowijck, dien guyt, en steelder van mijn eer.
Metelle. Nu voel ick my getroost, vergeef ons nimmermeer.
    (365) Gae voort, mijn Heer, gae voort, tap af des levens-kranen,
    En suyp dan ’t laeuwe bloed, sie, sie, van vreugd, de tranen
    My bersten uyt ’t gesicht, ey! help ons uyt den noot,
    Al lang heb ick verwacht dees schuldelose dood.
    Ramilte, trouwe maegd, bedwingt uw’ droevig’ ogen,
    (370) Benij niet mijn geluck.
Ramil. Ick toon my neêrgebogen
    Voor ’s Konings voeten, ach! heb ick de straf verdient,
    Soo straft vry, ’k ben gereet, maer sacht, een Koning dient
[fol. B3v]
    Wat naerder t’ondergaen soo goddeloos’ een logen,
    Bermhertigheyd is hier van noden.
Formin. Uyt mijn ogen,
    (375) En ghy volbreng uw’ last.
Metelle. O Broeder! wreeck dees feyt,
    Dien ick gewilligh lij.
Castreo. Daer gaet d’onnoselheyd,
    Soo schendelijck verdruckt. Wilt doch uw gramschap tomen,
    Toont Vader dat genaê u noch in ’t hert ken komen.
Formin. Sy sijn de dood belooft, daerom dit pleyten staeck,
    (380) En volg my.
Castreo. Spijt uw’ toorn, en woeden, spijt uw’ wraeck,
    Ick sal noch evenwel een sop hier onder brouwen,
    En door een lose vond die versche spruyt behouwen.
    Metelle de natuur die u dees schoonheyd gaf,
    Sal u, door mijn vernuft, bevrijden van het graf.
Lodowijck, Castreo.
    (385) LIefwaerde Castreo, is ’t ernst dat uwe Vader
    My wil doen sneuvelen gelijck een land-verrader?
Castreo. Ick sweer u by mijn hooft en ’t uwe, Lodowijck,
    Soo ghy niet wech en slipt, en packt u uyt dit Rijck,
    Ick sweer u andermael, dat, op den dach van morgen,
    (390) Forminius u sal in sijne sael doen worgen,
    De Suster Rasimôs is door hem vast geset,
    En hy en ghy te saem sijt met verraed besmet,
    Soo seyt hy, gae dan heen, hier wacht u pijn en suchten,
    Vermijd ’t aenstaende druck, en stelt het op een vluchten.
Lodow. (395) Ick danck u, waerde Vrind, ’k en ben de eer niet waerd
    Die my bewesen werd, adieu, uw slaef die vaert
    Voor eeuwighlijcken heen, en treurt niet, wilt vergeten
    De vrindschap, die, in ’t Hof, is tusschen ons versleten,
    Soo blijft uw’ hert gerust. Danck heb voor uwen raed,
    (400) Maer noyt dees eed’le ziel besmet wierd met verraed.
[fol. B4r]
    Hoe staet ghy dus versuft, Heer Castreô, sult ghy weygeren
    Een antwoord op mijn vraeg?
Castreo. Eer sal de Helle steygeren
    Tot aen ’t gestarnde rijck, eer ick mijn vrindschap breeck
    Door het vergeten, neen, maer wiss’lijck ick my wreeck,
    (405) En dode die soo valsch u noemen een verrader.
    Mijn* Broeder.
Lodow. Ach! mijn vrind.
Castreo. Ick bidde tree wat nader,
    Omhels my Lodowijck.
Lodow. De uur is al bestemt
    Van vluchten. Nu, Adieu.
Castreo. Hoe is mijn hert beklemt!
    Adieu mijn Broeder.
Lodow. Ha! het sal my noyt berouwen,
    (410) Dat ick, onwaerdigh, ben van Castreo gehouwen
    Voor Broeder, daer nochtans ghy wetet voor gewis
    Dat die, die voor u staet uw’s Vaders basterd is,
    Jae, basterd, doch van lijf, van ziel niet.
Castreo. Staeck dees reden,
    En wilt my, Lodowijck, op ’t herte soo niet treden,
    (415) Voor eeuwigh blijf ick d’uw’; ’k sweer by mijns Vaders staf,
    Dat ick u noyt vergeet; neem my dees tranen af
    Tot teecken dat mijn Geest met u soo lang sal swerven,
    Dat weder dit gesicht uw’ bysijn mach verwerven.
Lodow. Hoe kent men eenen vrind in d’alderswaerste nood!
    (420) Sijn leven hangt van my, mijn sterven is sijn dood,
    Vaer wel mijn Castreo.
Castreo. Mijn Lodowijck, mijn leven,
    Vaer wel voor eeuwighlijck.
Lodow. Ick moet u, laes! begeven,
    Voor ’t alderlaest vaer wel.         Binnen.
Castreo. Hoe overbitter bind
    Het hert sich self met druck, door ’t scheyden van een vrind!
[fol. B4v]
Rasimo vermomt uyt.
    (425) VErvalle Vorst sie nu wat dat de wijde Wereld,
    Hoe prachtigh in het ooch, hoe uyterlijck bepereld,
    Rampsalige, sie nu wat ’s menschen-vreugde is,
    Niet anders dan een poel vol stancks en duysternis.
    Ons uchtend-staende roos is ’s avonds maer een slijck-blom.
    (430) De mensch verwondert sich wanneer hy siet de rijckdom
    Der Groten, maer hoe haest valt ’s Heren macht ter neer!
    Het geen dat gist’ren was is heden selden meer.
    Ick, die flus werd geviert gelijck een Hooft der volcken,
    Leg rede, wat een ramp! in d’aldernaerste kolcken
    (435) Van ’t ongeluck; sie daer de soetigheyd van ’t Hof!
    Sie daer mijn trotse pracht verdwenen met het stof!
    Jae, Rasimo, gae heen, uw’ luck bestaet in dwalen;
    Ick vloeck, ick doem die schelms, ô! kon ick achterhalen
    De wrede moordenaers, die Vader, mijne lust,
    (440) Soo vrees’lijck stranden deên aen d’ysselijcke kust,
    En oever van de dood, ick sweer, ô goddelose!
    Ghy soud uw’ ziel, door my, in Ach’rons kuylen lose’.
    Maer sacht wie sie ick gins? ’t Is Celtinon verselt
    Met Lamides.
Celt. Leef lang ô Prins! ô dapp’ren Held!
Lamid. (445) Ick twijffele, mijn Heer, aen uw’ bedeckte wesen,
    My dunckt in uw’ gesicht is Rasimo te lesen,
    Stae my te woord, en treckt de grijns af.
Celt. Hoe! hy swijgt.
Lamid. Wel Celtinon wat ’s dit dat men geen antwoord krijgt?
    Ick meen het is de Geest des Prins die ons komt manen,
    (450) Op dat sijn droeve dood, en uytgestorte tranen,
    Van ons gewroocken sy.
Celt. Dit ’s doch een vremde saeck.
Rasim. Stelt u te vreden, neen, ’k en ben niet sonder spraeck,
    ’k En ben geen Geest, ô neen! maer sie, mijn trouwe vrinden,
[fol. C1r]
    Wie dat hier voor u staet; hy is het die de winden,
    (455) Gelijck een veer, dan hier, dan daer, al waer ’t haer lust,
    Doen stuyven, tot een val het vuur haers torens blust.
    Mijn Vader is van kant, Ph’lips, Phocas sijn om ’t leven,
    Metelle leeft, maer waer? Van ieder een begeven
    Doorloop ick berg en dal. Wraeck, Hemelen, en toont
    (460) Dat een moordadigh hert werd wredelijck gehoont.
    Verdoemt de moordenaers.
Lamid. Laet ons een spore banen,
    Daer ghy in rust moogt sijn met uwe Onderdanen.
Rasim. ’t Is wel geseght, helaes! maer, lieve doch, waer heen?
    Ick swere by het licht dat onlangs op my scheen,
    (465) By dat vervloge licht. Gae heen, ghy sijt te schrander,
    Te bot, te wijs, te sot, gae, vlucht ghy met elkander,
    Wy sijn dit pleyten wars.
Lamid. Wat ongegronde reên!
Rasim. ’k Seg dat ghy vlied, of ’k doe stracks dalen nae beneên
    Uw’ god-vergete ziel. Geef my een brief Metelle,
    (470) Mijn Suster, wijl ick dael naer Pluto in de Helle.
    Ick sie dien Dry-kop al, voort slange-lijf, sa, voort,
    Geef plaets, en opent my uw’ afgronds stale poort.
    Ick barn. Ick barn. De Prins van d’Helsche poel is droncken.
    Sie, Radamant die blaest op d’afgevilde schoncken
    (475) Van mijn verslage volck, de mergpijp is geleecht,
    Ontsteeckt de bene-horn, uw’ lust is al gepleecht
    Vervloeckte reeckel.
Celtin. Goôn! hoe lopen ’s Werelds saecken!
Rasim. Hou toe dijn grove muyl, ô Helhond! sluyt uw’ kaecken.
    Slae dood dien schelm, hy is ’t die Rasimo verried,
    (480) Hy is ’t die van de wal my in de gragten stiet.
Lamid. Heer Rasimo bedaer.
Rasim. Ick schrick. Wie smoort daer onder
    Het puynhoop van de wal, die, door den oorlogs-donder,
    Gestrompelt leyt? is ’t Phlips? ô jae! mijn Broeder, ach!
[fol. C1v]
    Geluckigh sijt ghy, met dees onverwachte slach,
    (485) Ontkomen ’t ongeluck, en overdroeve rampen,
    Van ’s Werelds glibberwiel. Kon ick de Helle klampen
    Aen d’aerdboôm, schor gebroed ghy sleepte my in ’t licht
    D’Erinnis, die my heeft dit ongeval gesticht.
    Toet aen, toet aen, en spant uw’ Tritons holle kaecken,
    (490) Uw’ Prins die gaet u voor, een ieder pas te raecken,
    En tref, met loot en speer, den vyand in het hert;
    Daer blijft mijn Vader, ach! ach! in ’t gedrang verwert,
    Schiet toe, helpt d’oude stam, voorstaet de grijse hairen;
    Soo ’t gaet als ’t hoort, soo, soo; wie komt hier voor my waeren?
    (495) Het is sijn Geest, ick sweer, al sijt ghy afgseslooft,
    Dat jae een hagelwolck my mort’len moet het hooft,
    Als ick u weyg’ren sal, ô overwaerde Vader!
    De eysch die ghy my doet, soo lang in my een ader
    Het leven gaende houd, ick sweer hy d’Opper-God
    (500) (Of dat een hete pest my doorbijt en verrot)
    Dat ick u wraeck beloof, en wil den eed gaen schrijven
    Met ’t heylloos bloed, dat langs de velden heen sal drijven
    Der gener die de poock u wrongen door de borst,
    Soo vinnig hert en ziel naer euvel wreecken dorst.
Celtin. (505) Helaes! ellend’ge Prins!
Rasim. ’k Sal u het vel afstropen.
    Wie daer? hoe! is dien guyt de gallig noch ontlopen?
    Dat hem de moord verplet. De hoge hemel beeft,
    En siddert, mits die schelm die Prince moorder leeft,
    Sijn val is al bereyd, gestarrende gewelven,
    (510) Melt my waer dat hy schuylt, ick sal dees kling gaen delven
    In ’t duyvels ingewand, en geven ’t godd’loos lijck
    De arenden, de ziel aen ’t duyster-brandend rijck.
    Stae af, de aerde berst, ick sie haer ogen branden,
    Daer klimt de bitse Nijd, wiens swert-bebloede tanden
    (515) Doorknagen ’t deugd’lijck hert, Meduse wech, van hier,
    En nadert niet, wijck af, het hylich-blakend vier
[fol. C2r]
    Dat my in wraecksucht brand, en heeft geen hulp van noden
    Uyt ’t mistigh huys, dees wraeck beveelt de God der Goden,
    Gae heen dan helsche prij, gedrocht gae heen, ick ben
    (520) Geen vyand van de deugd, dat u den Hemel schen
    Indien ghy niet en deyst. Waer berg ick my? de slangen,
    Die blaeu, en groen, haer hals, en borst, met slijm behangen,
    My springen om het lijf. ô! help! ô!
Lamid. Wat sal ’t sijn?
Rasim. O! help! ick voel het vel my scheuren wil van pijn.
    (525) Daer biggelt ’t edel bloed, en borrelt uyt dees aderen;
    Sijn ’t adders? neen. jae. neen. ’t sijn levendige raderen,
    Die prick’len my door ’t vleesch; ach Vader! sie uw’ Soon
    Op ’t uyterst van sijn kracht, stracks sal hy met de doôn
    Gerekent werden, ween, ey! ween bedruckte herten,
    (530) De spiegel van ellend, die selfs de dood kon terten,
    Raeckt onder voet, helaes! raeckt afgemat in d’ aerd,
    De dertel’ aerd’ en was zodaen’g’ een Prins niet waerd.
    De Wereld, Broeders, sal geen Rasimo meer quelle’.
    Mijn Suster, droeve maegd, mijn Suster, mijn Metelle,
    (535) Hoe sijt ghy dus bedruckt? om dat ick, nietigh stof,
    Ten grave dael, en kies het eeuwigh vreugden-Hof?
    Ey! ghy belet mijn ziel het lichaem te verlaten,
    Hou op van treuren, lief, mijn Vader soud’ u haten
    Die nu sijn Soon verwacht, sie hoe hy sijne hand
    (540) My toereyckt, Vader, jae! uw’ Soon, uw’ waerste pand,
    Is al op reys, hy koomt, hy nadert uwen Zetel...
    Wie heelt daer mijne wond, en durft my soo vermetel
    Beletten ’s Hemels vreugd? wee! wee! onsael’ge Vorst,
    Men ruckt u van de stroom daer staêg uw’ ziel nae dorst.
    (545) Deed’ dit die valsche kol? wie soud sich sulcks niet belgen?
    Ick gae dien Werelds-dwang in haer spelonck verdelgen.
    Wie droes benevelt my het ogen-licht? is ’t spoock?
    Sy is gegaen, helaes! wat dampigh solfer-roock
    Belette my? nochtans soo sal sy voor my bucken.
[fol. C2v]
Lamid. (550) Prins Rasimo betoom uw’ droevig’ ongelucken.
Rasim. Noch weet ick raeds genoeg, tree nader, ’k sal te gast
    U noden, set u slegs ter dis, en dapper brast,
    Doch wilt heel sorgelijck van schotelen u wachte’,
    Vergult, en toegedeckt; wie was het die daer lachte?
    (555) ’k Geloof niet dat ick werd beluystert.
Celtin. ’t Is hier stil.
Rasim. Swijg slange-kop, en hoor nae ’t geen ick seggen wil.
    Ick wil die snode Hex in mijne sael geleyden,
    Daer ick van Draecke-vleesch een maeltijd sal bereyden,
    Het hooft eens Draecks, gevilt, sal s’ uyt een goude schael,
    (560) Op haer teljoor, van my ontfangen, d’andermael
    Sal ick een Draecke-stert, met Draecke-as gemengelt,
    Ten derd’ een weynigh wijns, met Draecke-bloed besprengelt,
    Door haer serpente-keel doen swelgen, eer sy keert
    Is haer het Draecke-lijf met bobbels gelardeert.
    (565) ’k Sal noch de kreng voor ’t laest een Draecke-sausse mengen,
    En als sy ’t heeft in ’t lijf in mijne kamer brengen,
    Daer sy dan bersten sal aen ’t drabbig Draeck-vergif,
    ’t Geen sy genoten heeft uyt ’t oudste Draecken-rif.
    Soo boet ick dan mijn lust, en plet het hooft der pryen,
    (570) Die d’alderslimste was der Styxe raseryen.
    Daer komt Metelle, sie wat goddelijcker tret!
    Wie heeft mijn Suster doch op dese plaets geset?
    Een mellick-rode verw, op haer besnede kaecken,
    Doet Mars het ingewand in nieuwe vlainmen blaecken,
    (575) De ogen, opgepronckt, door ’t kleyn vergode Wicht,
    In top met bogen, die soo dickmaels schicht op schicht,
    Uyt ’t binnenst’ in het hert, en sonder misschoot, doelen,
    Sou self Jupijn, met kracht, het schroockend vuur doen voelen.
    Sy wenckt my toe, sy lacht, daer storts’ een nectarstroom,
    (580) Daer streckts’ haer ermen uyt; mijn Suster, wellekoom...
Lamid. Grootmachtigh Prins schep moed, uw’ vruchtelose klachten
    Ons stellen in gevaer.
[fol. C3r]
Rasim. Wie dard mijn Vader slachten?
    Wie Phocas? sachmen oyt de moordsucht gaen in swang,
    O Sterta! in uw’ wal verbergde sich die slang.
    (585) De vrind bleef sonder vrind in ’t hevigst’ van het woeden,
    De borger in de nood, gehele purp’re vloeden
    Doorstroomden huys en straet, men hoorde, laes! alom,
    Het dond’ren van ’t geschut, d’alarm-klanck van den trom,
    De bloedvaen swaeid’ in top, en d’overheerde muuren,
    (590) Geheven tot ’t gestarnt, in minder dan twee uuren
    Vlack lagen, ’t nieu Kasteel, dat flus onwinber was,
    Leyt nu ten puynhoop neêr, en is maer ydel as.
    ’t Onnosel jeugdigh wicht, dat pas de Sonne-stralen
    Besien had, most sijn Son, in ’t opstaen, laten dalen.
    (595) De Minnaer, die sijn min ten toon leyd’ in den schoot
    Sijns Liefs, verliest sijn lief, en liefde, door de stoot
    Van een gevlamde poock, en d’overgrijse hairen
    Gevoelen haer een punt tot in het herte varen;
    De krijgs-liên vluchten heen, en schorten op haer Vorst,
    (600) Die degen, loot, en schicht laet stuyten op sijn borst,
    En, twede Hercules, gedost met leeuwe-vellen,
    Gaet sich de sterckste troup sijns vyands tegen-stellen,
    Verwond’rings waerde saeck! hy staet, en is een lijck,
    Hy staet, en sijne ziel genomen heeft de wijck,
    (605) De flitsen recht en dwers sijn lichaem doorgeschoten,
    Hem houden in ’t gewicht! Uytsteeckend licht der Groten,
    Roem-rijcke Rasimo, waer vandmen oyt een Heer,
    Die soo gestreden heeft voor sijnes Konings eer?
    De Wereld bromt uw’ lof, al sijt ghy sonder leven,
    (610) Nochtans men hoort uw’ naem tot door de wolcken sweven.
Celtin. Sijt ghy gansch sinneloos?
Rasim. Ick ben de geen die ’k ben,
    ’k Ben Broeder van Philips en Phocas, niemand schen
    Mijn gadelose naem, ick ben de tayste suyle
    Van Engeland, en sou de kroon niet willen ruyle’,
[fol. C3v]
    (615) Niet gansch Brittanjen voor mijn treffelijck gebied,
    En stae ick nu alleen?
Lamid. Mijn Prins, een ieder vlied,
    Ghy soeckt dan ons verderf? hoe sijt ghy dus verbolgen?
Rasim. Sy sijn ’t, o jae! sy sijn ’t die my soo bits vervolgen.
    De throon die struyckelt, oei! een gruwelijcke slach
    (620) Doorklinckt het blaeuwe dack, ick sie de vyands-vlagg
    Al wimp’len op de wal, kom volg my, mijn getrouwe,
    Het vluchten is ons best.
Celtin. Ick hoop dees druck, en rouwe,
    In luck verand’ren sal, al blijckter wijnigh kans.
Rasim. Geen noot, daer ’s kans genoeg, my blijft de lauwer-krans.
Lodowijck vluchtende.
    (625) WAer keer ick heen in ’t end? my ieder ding doet ysen,
    De steylte des gebergs doet my de hayren rijsen,
    Het dor geboomt, geholt door ’t braden van de Son,
    Met duysternis omheint, berooft van put en bron,
    Is d’oorsaeck dat ick vrees de scherp-gevlijmde tanden
    (630) Van ’t grouwsaem ongediert, jae soo ick maer de handen
    Der moordenaers ontkoom, ick segene ’t geluck,
    Al is ’t geluck verkeert van vrolickheyd in druck.
    Bloed-dorstige tyran, hoe sult ghy noch besuuren
    De wreedheyd my getoont! sulck schenden sal niet duuren
    (635) ’t Lijckt ghy niet anders soeckt als Lodowijcks ellend,
    ’t Loopt alles naer uw wensch, maer wacht een droevig end,
    De maet is noch niet vol, de sond’ is niet geresen
    Tot op het hoogste toe, daer moet iet anders wesen,
    Dat u, gelijck een schelm, in ’t eeuwigh treur-spelonck,
    (640) Sal stoten, onverhoeds, daer noyt Gods oge blonck.
    Het helle-gat al geeut om uwe ziel te swelgen,
    Maer ghy moet eerst noch meer onnosele verdelgen.
    O Hemel! wreeckt u doch van Vaders snodigheyd,
    En straft hem nae verdienst, soo leeft d’onnoselheyd.
[fol. C4r]
    (645) Beschermer van dit Al stuur heen mijn swacke voeten,
    Dat ick den eene vrind, of d’and’re, mach ontmoeten,
    Tot troost in mijne quael, of ’k wacht mijn laetste deel,
    En uytkomst van dees pijn op een vervloeckt toonneel.
Capiteyn Ferrugo met eenige soldaten.
WY sijn al in het dickst’ van ’t schrick’lijck hout gekomen,
    (650) En ’t sal nu nodigh sijn dat ghy, langs dese bomen,
    Uw’ wech neemt bosch-waert in. Ick blijf niet eerder stil
    Of vinde Lodowijck, en doe des Konings wil.
    Gae heen, ick volg u. Soo, soo raeck ick, door mijn listen,
    De vrind van Eng’lands Heer. Al dees begonne twisten
    (655) Van ’t Koninglijck gesach, met sijnen Lodowijck,
    Sijn door my opgewrockt, ick hope ’t hele Rijck
    Te trecken in mijn macht, t’ ophitsen met sijn Koning...
    Ferrugo stil, en maeckt uw’ herssen-dack een woning
    Voor schrand’re valsicheên, tot dat het gansche land
    (660) Moet buygen voor de slag van uw verwoede hand.
    Die Rasimo, die my een weêr-party verstreckte,
    Aen Wien Forminius soo mild sijn narmen reckte,
    En gaf naer Grootvaêrs dood, het treffelijck gebied
    Van Sterta in sijn macht, en aen Ferrugo niet
    (665) Dan schamp’re Woorden, jae, die Rasimo, te gader
    Met Lodowijck, werd nu gehouden voor Verrader,
    Sijn Suster is geboeit, en hy voor eeuwigh vlucht,
    En werd hoe langs hoe meer geschonnen door ’t gerucht.
    Nu tracht ick nae mijn luck, dat heel scheen wechgevlogen
    (670) Wie boorde met ’t gesicht, al hadd’ hy hondert ogen,
    Door ’t binnenst van mijn hert? Ferrugo heerscht of sterft,
    ’t Luck lacht ons toe, gae voort, hy wint die wagen derft.
Forminius. Castreo. Flosandra. Fridrich.
HOe schielijck ken de nijd de rust eens Rijcks verjagen!
    Hoe grooter in dit rond, helaes! hoe groter vlagen
[fol. C4v]
    (675) Den Hemel op ons stort. Mijn Sone wat bedroeft
    Uw’ ziele? Vaders hert uw’ treuren open schroeft.
    Neen, de verradery van Lodowijck, noch vrese
    Voor Rasimo, my noyt tot treuren kon belese’,
    Maer wel uw’ pijn.
Castreo. Mijn Heer, had ghy my lief gehad
    (680) Toen ick u, op mijn kniên, voor mijne Broeder bad,
    Ghy had mijn beê verhoort, ick geef ’t u toe, mijn Vader,
    Hy was nu al geweest een deugniet, en verrader,
    De mensch verloopt sich wel, hy was nochtans uw’ Soon,
    Hoewel niet wettelijck, oock kon hy naer uw’ kroon
    (685) Noyt haecken, en, noch meer, hoe quam ’t dat niet en golden
    Mijn tranen, die soo vaeck langs mijne aensicht rolden?
Formin. Die vlugt heeft schuld.
Castreo. Hy vlugt, maer ’t is door mijne raed,
    Doch niet om dat hy is besoedelt met verraed;
    Hy soeckt nu, vluchtende, de wredigheyd t’ontvlieden
    (690) Van een onmens’lijck mensch, en volgde mijn gebieden.
    Ick wensch u, Lodowijck, den Hemel helpen mach,
    Nu ghy ontkomen sijt dees onverdiende slach.
Formin. Staeck, Castreo, die reên, en swijgt van een verrader,
    ’k Meen Lodowijck, en volgt de wille van uw’ Vader.
Castreo. (695) Mijn Vader, soo ghy my mijn Broeder niet ontneemt,
    Maer anders is uw’ hert van ’t Vaders hert ontvreemt.
Formin. Ick segg’ u dat ghy swijgt, mijn Soon, sulcks ons begeer is.
Castreo. Ghy houd het met een les, die der Tirannen leer is,
    Ick wil het. Maer, helaes! ô Lodowijck! met kracht
    (700) Werd ick, uyt ’s Konings last, tot swijgen hier gebracht.
Formin. En of het u al waer geoorloft iet te seggen.
Castreo. Ick sou mijns Vaders waen met reden wederleggen.
Formin. Gae schaemtelose, swijgt, en wijckt uyt dese sael.
Castreo. Soo gun my dat ick eerst, met dit gevlijmde stael,
    (705) Het goddelose hert diens eerdiefs af mach steecken,
    Die valschelijck de glans mijns Broeders soeckt te breecken.
[fol. D1r]
    Soo gun my, dat ick eerst dien dwasen overval,
    Die, uyt een nijdig’ haet, in sulck een ongeval
    Mijn Broeder heeft gebracht, hem noemend’ een verrader.
Formin. (710) ’k Geef u verlof, wie is ’t?
Castreo. Ghy sijt het basterd-Vader.
    Ghy sijt laetdunckend’.. doch onnodigh dat ick spreeck,
    Maer wacht u dat sich niet te recht den Hemel wreeck.
Flosand. Hoe Castreo, wat ’s dit? wilt eens te kennen geven,
    Wat reden dat ghy hebt te staen naer Vaders leven.
Castreo. (715) Naer Vaders leven? neen, ick my te waerdigh ken,
    En noyt in Vaders bloed ick mijne handen schen,
    Maer wacht het end’ mijns rols, mits Vader niet wil horen
    Sijn Sone, sijne Soon sal daet’lijck gaen verloren.
Fridrich. Hoe dus man-moed’ge Vorst!
Flosand. Ey! Broeder lief, bedaer,
    (720) Eer ick om Broeders wil naer Lethes stromen vaer.
    Heer Vader, om de uur dat ghy my gaeft het leven,
    ’k Besweer u om die uur, wil my doch antwoord geven,
    Sult ghy uw’ Castreo dan weygeren een beê,
    Die noyt uw’ waerde kroon het minst’ verdriet en deê?
Formin. (725) Spreeckt ghy, indienge wilt, maer swijgt van uwe Broeder,
    Ick hem niet horen sal.
Castreo. Hoe langer hoe verwoeder.
    Wel! wat belet my dan, ’k wil spreecken, geen besteck
    My in de wegh sal sijn van noch soo groten geck.
Formin. Ick trede binnewaert, maer Castreo, wilt letten. Formin. Frid. binnen.
Castreo. (730) Jae de hertneckigheyd uw’ eyge hooft sal pletten.
    Mijn Suster, waerde maegd, die ’s Broeders droefheyd treft,
    Ghy sijt het, jae, alleen die uwe Broeder heft
    Ver boven al het geen mijn ziele ken behagen.
    Belooft ghy, datge sult met Broeder ’t onluck dragen,
    (735) En helpen hem alwaer het u maer moog’lijck is.
Flosand. De Hemel straffe my soo ick in ’t minste mis.
Castreo. Soo gaet nae Vader toe, versoeckt dat hy Metelle
[fol. D1v]
    Uyt hare boeiens los, en tijdelijcke Helle;
    Indien hy niet en wil, segt dat medogentheyd
    (740) Uw’ hett beweegt, versuymt doch geen gelegentheyd,
    En of, met sijn verlof, ghy haer te met moogt spreecke’.
Flosand. Dat ick my Castreo in geen gevaer en steecke.
Castreo. G’en hebt geen noot.
Flosand. Ick doe dan, Broeder, uw’ begeer.
    Beloften eens gedaen en breeck ick nimmermeer.         Binnen.
Castreo. (745) Geblindhockt Hemels-kind, wat boesem sou niet blaecken,
    Als dus uw’ schichten dwers door ’t binnenst komen kraecken!
    Dat lodderlijck gesicht, hoe treurigh en vol smert,
    My straelde naer het oog, en doelde vlack in ’t hert.
    De peer’len, die, bedwelmt uyt hare ogen slipten,
    (750) Mijn noyt-gequetst gemoed in liefdes netten knipten,
    Soo dat uyt ’t peeckel-nat, ’t welck vremd is voor ’t verstand,
    Uytspruyte, ’k weet niet hoe, dees ongetoomde brand,
    Brand, die, als Aetnâs brand, my uytbrand door sijn hette,
    Brand, die, indien ick niet sijn moedwil kan belette’,
    (755) My teren sal het merch; beletten? maer wat raed?
    Geen raed my beter dunckt, als dat ick ’t lopend quaed
    Beteug’le, dan soo komt het vinnigh vuur ten ende,
    Best is ’t dat ick het stuur nae dien die my het sende;
    Maer wil Metelle niet, waer heen dan? een gevaer,
    (760) Ick ben een Konings Soon, wel licht’lijck dwing ick haer;
    Doch komt haer Rasimo dit schelmstuck eens te horen:
    Hoe ken hy? ’t sal met haer in eeuwigheyd versmoren.
    Mijn Vader heeft een hooft dat wispelturigh is,
    En raeckt Metelle vry van haer gevangenis,
    (765) Soo werd mijn faem beklad, sy sal de fout ontdecken;
    Neen, neen! een ed’le maegd ontdeckt niet sulcke vlecken.
    Indien my dit geluckt, ick ducht, helaes! ick ducht
    Voor een rampsaligh end, naer ’t lacchen volgt ’t gesucht;
    Geen noot, heeft Nero niet beslapen sijne Moeder?
    (770) Wierd Thamar niet geschaeckt selfs van haer eygen Broeder?
[fol. D2r]
    Die kregen wel haer wil, en blusten hare vlam;
    Doch ’k vrees te seggen hoe het haer op ’t laest bequam.
    Geen quaed blijft ongestraft, de sond ontkoomt geen roede;
    Maer, als ick ’t overdenck, sy schonden ’t eygen bloede.
    (775) ’t Mach lopen soo het wil, mijn wil moet sijn voldaen.
    Ick wil.. maer stil mijn tong, daer koomt mijn Vader aen.
Forminius.
MYn Sone, soo alleen? hoe dus vervormt van wesen?
    Ick ken in uw’ gelaet een halve dulheyd lesen.
Castreo. Wel Vader, vraegt ghy noch wat dat uw’ Sone deert?
    (780) Geen vreugd heeft plaets in my eer dat mijn Broeder keert.
Formin. Wie is u liever dan, mijn basterd of uw’ Vader?
Castreo. Ick heb mijn Vader lief, ick heb oock lief te gader
    Mijn lieve Lodowijck, van Wien ick altoos repp’,
    Die noyt mijn ziel ontslipt soo lang ick adem schep.
Formin. (785) Mint ghy verraders?
Castreo. Neen, en sal het noyt geloven.
    Dat hy verrader sy, maet ’k denck hy werd verschoven
    Door d’eene vleyer, of door d’and’re, die sijn tong
    Doet spreecken, aengehitst van een vergifte long,
    Dees logenen, op dat hy nimmer sou ontmoeten
    (790) D’onnosele, die hy gedwongen was te groeten,
    Sijn adeldom te spijt, het sy dan hoe het sy,
    Ick nimmer, looft het vry, van mijne vriendschap schey.
    Wat reden had ghy doch hem niet te willen horen?
    De Recht’ren sijn verplicht te lenen hare ooren
    (795) Aen d’aldersnootste guyt, al hadde hy in ’t graf
    Versmoort het swack gestel dat hem het leven gaf;
    Sal dan mijn Lodowijck, uyt ’s Konings bloed gesproten,
    Die nimmermeer in moed weeck d’alderbraefste Groten,
    Aldus versteecken sijn? Sal hy, die ’t minste leet
    (800) Noyt aen den minste mensch van al sijn leven deed,
    Geen plaets verkrijgen om sijn onschuld te betonen?
[fol. D2v]
    Sal dan d’onschuld’ge met sijn onschuld niet verschonen
    Een schuld hem opgeleyt? Al waert ghy, in het noord,
    Uyt Tijgers saed geteelt, aen d’alderwreedste boord
    (805) Des Werelds, jae, al had ghy slange-gift gesogen
    In uwe wieg, soo wierd uw’ herte noch bewogen
    Door mededogentheyd. De vleesch-begeer’ge raef
    Draegt sorrig voor het jong, werd niet een arme slaef
    Noch van sijn Heer verschoont? sult ghy dan, wrede Vader,
    (810) Uw’ Soon dus handelen, bedenckt u, want wat spader,
    Als u het los geluck de rug toe wenden sal,
    Ghy niet ontkomen sult uw’ langverdiende val.
Formin. Hoe tergt ghy mijn geduld, ondanckb’re ’k sal u tonen,
    Wat straf hy waerdigh is die soo mijn kroon derft honen.
Castreo. (815) Sijt ghy belust op wraeck? hou daer, daer is mijn dagg’
    Doorstoot my dese borst.
Formin. Verdoolde ick belach
    Dees uw’ ontwetenheyd.
Castreo. En ick behoor te wenen,
    Dat ghy soo plotselijck u soeckt van ’t goed te spenen.
Formin. Bedwing uw’ spert’le tong, of spreeck beleefdelijck.
Castreo. (820) Ick ben uw’ Onderdaen, geef my mijn Lodowijck.
    Indienge my niet wilt sijn vryigheyd beloven,
    Ghy sult mijns levens vuur allengskes uyt sien doven.
    Of ghy een Koning sijt voor wie de Wereld buygt,
    De Wereld sal nochtans, soo s’ eens een droppel suygt
    (825) Van wederwraeck, op u soo vreesselijcken donderen,
    Dat selfs het firmament daer van sich sal verwonderen.
Formin. Treê nae mijn sael, en toef, ick volg u daet’lijck nae,
    Mits ick uw’ droeve pijn een weynigh gade slae.
Castreo. Wat vreugd omringt mijn hert in ’t midden van mijn lijden!
    (830) Nu sal ick Broeder van sijn ballingschap bevrijden.         Binnen.
Formin. Hoe leyt hem Lodowijck in sijne ziel geprent,
    Maer, jae, hy moet van kant, soo krijgt de wraeck een end,
    Soo sal hy, dien nae my de Kroon het hooft moet eeren
    Allengskes vrolijck sijn, door het vergeten, leren.
[fol. D3r]
Rasimo. Celtinon. Lamides.
    (835) VErvloeckt’ Heersch-gierigheyd, wat sijt g’ een rechte poel
    Van jammer, en ellend! nu ick den angel voel,
    Die ghy verholen houd, en deckt met gulde thronen,
    Onsael’ge roep ick uyt, wiens deugd men gaet belonen
    Met Scepter, of gesach!
Lamid. Dit blijckt, mijn Heer, in u,
    (840) Die onlangs Heerscher waert eens Vorstendoms, en nu,
    Der slaven slave sijt, indien wy niet ontkomen
    De krijgs-liên, die, vol moord, en roof-sucht, nae de stromen
    Verlangen van ons bloed. O Hemel! spaer u Vorst,
    Wiens ziele nimmer was met deugde-schijn bemorst,
    (845) Maer wel met ware deugd, en Godes-vrucht betogen.
Rasim. Hou stal, ’t is lang genoeg, ick wensch maer dat mijn ogen
Lodow. uyt. Metelle mogen sien. Mijn Vrinden blijftme by,
    Eer scheyd van my de ziel, eer dat ick van u schey.
Lodow. Sijn wel de Goôn soo goet dat ick dien Prins sal vinde,
    (850) Die my al overlang soo yverig beminde?
    O jae! ’k heb hem gesien, sa vlugge voeten, stapt
    Naer uwen Rasimo, eer hy sijn vrind ontsnapt.
Rasim. Wie daer? deys niet te rug, stae voor dees stale degen,
    ’t Is Lodowijck, & Son! ô Hemelsch-licht! wat segen!
    (855) Ha! wat geluck valt my soo schielijck op de kruyn!
Lodow. Mijn Rasimo wat vreugd!
Rasim. Vaer wel vervalle puyn,
    Vaer wel gedoocke glans van mijne Heerschappyen,
    Een trouwe vrind alleen my helpt uyt duysend lyen.
Lodow. Betoom eerwaerde Vorst uw’ al te kleyn geluck;
    (860) Ick vrees, helaes! ick vrees ’t ontdecken van uw’ druck.
Rasim. Was maer mijn Suster hier, wie sou mijn blijdschap temmen?
    Dan soud ick in een vloed van volle blijdschap swemmen.
Lodow. Ick wete waer sy is, ’t is my heel wel bewust;
    Maer Rasimo.
[fol. D3v]
Rasim. Wat is ’t?
Lodow. Is nu uw’ hert gerust?
Rasim. (865) Soo sy noch ’t licht geniet.
Lodow. O jae! sy is in ’t leven,
    Maer leeft van ieder een, ach leyder! heel begeven.
Rasim. Ontbind doch, Lodowijck, dees uw’ ontbinb’re strick.
Lodow. Metelle is geboeit.
Rasim. Amy! wat koude schrick
    Omvangt mijn hert! nu eysch’ ick hulpe van mijn Koning.
Lodow. (870) Ach! hy is ’t die haer heeft gekluystert in sijn woning.
Rasim. Wat reden?
Lodow. Anders geen, als dat ghy met verraed
    Beschuldight werd, en ick voor roervinck van het quaed.
    Men sit my op de hiel, en ’s Konings wacht, verbolgen,
    Doet anders niet dan my in alle hoecken volgen,
    (875) Dies ick te lang vertoef op dese plaets.
Rasim. Noyt rots
    Wierd heftiger bestormt van donders-dreun, en trots
    Des swalpend’ Oceaens, op sijne fondamenten,
    Als ick van ’t ongeluck. Vuur, Aerd’, al d’Elementen
    Die spannen tegens my; al wat maer droefheyd is
    (880) Drijft aen op Rasimo, en glibbert nimmer mis.
    Is noch uw’ wrevelsucht, ô schudder van de wolcken!
    Ten ende niet gebracht, in grondelose kolcken
    Die my hebt neêrgedempt van druck en ongeval?
    Gae voort dan, spuw op my uw’ giftigh slange-gal.
    (885) ’k Ben ’t lijden al gewent, ick tert uw’ woede krachten,
    Sie Hemelen, een mensch uw’ moedwil ken verachten.
Lodow. Hoe, Rasimo, sijn nu de reden uytgeput?
Rasim. ’k Ben gansch onwaerdigh dat ick ’t licht des Hemelsch nut,
    Oock hadd’ ick lang de dood verrast in hare holen,
    (890) Maer Vaders-dood eyscht wraeck, al sijn de guyts verscholen
    Die hem ’t lang-werpig stael door ’t lichaem dreven heen,
    Noch evenwel de wraeck, de wraeck is op de been,
[fol. D4r]
    ’t Graf waer my aengenaem, maer ’k heb haer straf gesworen,
    En sterref niet voor dat die schelmen sijn verloren.
Lodow. (895) Wie trappelt herrewaert? my dunck ick menschen sie.
Rasim. Stil Lodowijck, stae stil, verschuyl u, dese drie
    Die sullen wisselijck de wrede moorders wese’
    Van Vader, toont my saem een herte sonder vrese,
    Mijn Vrinden nu is ’t tijd.
Lodow. Vertoef, ey! geef gehoor.
Celtin. (900) Sy bijten alle drie elkanderen in ’t oor.
Lamid. Hier sijns’ haer eyge beuls.
Rasim. Sy sullen sellef klappen
    Al ’t geen ’er is geschiet.
Eerste, tweede, en derde Rover,
gaen samen sitten op het toonneel, al sprekende, ende leggen hare roeren neer, om de geroofde buyt te verdelen.
ICk dard’ dien grijsen trappen,
    Dat schuym en bloed hem sprong ten bange lippen uyt.
    Laet ons te samen nu verdelen onse buyt.
2 Rover. (905) Ick gaf hem d’eerste stoot, dies sal ick d’eerste kiesen,
    Dees keten sy voor my.
3 Rover. Wy souden soo verliesen,
    Ghy deelt u veel te ruym, doch ick niet tegen kant,
    Maer neem’, om vredes wil, alleen dees diamant.
1 Rover. Ick oock eens uytgesocht.
Lamid. Schiet toe nu op de schelmen,
    (910) Gelegentheyd geeft gunst. Dit sijn de blancke Helmen
    Met veed’ren opgetoyt.
Lamid. Verraders boet uw’ schuld.
Rasim. Nu paey ick mijne toorn en woedend’ ongeduld.
2 Rover. Hebt derenis met ons.
Lodow. Sa buffels, op, wilt rijsen.
Rasim. Hebt derenis met ons? gelijck ghy met den grijsen.
    (915) Koom vord’ren wy ons werck, dat niemand ons, ter sluyck,
    Verrassen koom, men straf dees guyts naer krijgs-gebruyck,
[fol. D4v]
    Bind haer te samen vast aen een van dese bomen,
    Haer roers die sullen ons heel wel te passe komen.
Celtin. Ick ben gereet, leg aen.
3 Rover. Helaes! genaê.
Lamid. O jae!
    (920) Nae ’t quaed-doen komt te laet het woortje van genaê.
Rasim. Ghy hebt ter dood gebracht mijn Vader en mijn Broeder,
    ’t Is wonder dat u niet, ons’ algemene Moeder,
    De aerd’ heeft ingeslockt, nu, eer ghy sneuvelt, voort,
    Ontdeckt de oorsaeck van soo gruwelijck een moord.
1 Rover. (925) De arremoe mijn Prins.
Rasim. ’k En ben uw’ Prins niet, boeven.
2 Rover. Ey! weest bermhertig doch.
Rasim. ’k Sal u de borst opschroeven,
    Met dese kling, en ’t hert, tot moorden afgerecht,
    U werpen in de muyl.
Lodow. Dit mart’len valt te slecht.
    Ick neem’ het derde roer en gae het daet’lijck lossen.
Lamid. (930) Geen beter loon sijn waerd de pluysers van de bossen.
1, 2, 3 Rov. Hou Heeren, ach! genae.
Rasim. Sa geeft te samen vonck.
    Loop radebouten, vlie in Minos vuur-spelonck,
    En seght hem met u dry uw’ wrede moorderyen,
    Gae heen, en voed uw’ lust met ’t eeuwigh bitter schryen.
1 Rover. (935) Ey my! helaes!
Rasim. Sie hier, dit diefsche hert noch sucht;
    Smackt haer in dese kolck, op dat de suyv’re lucht
    Niet werd met stanck gevult.
Celtin. Leght daer ontzielde fielen,
Lamid. Geef over aen de droes uw’ overgeve zielen
Rasim. Ick voel my gansch gelicht. Nu dat mijn Vader rust,
    (940) Met Phocas, is het vuur mijns wraecks schier uytgebluscht.
    De Son doorbreeckt de mist, en nevelige dampen
    Ick voel dat ’t ongeluck al of begint te schampen,
[fol. E1r]
    Sy wipt mijn ziel voorby, haer moedwil geeft het op,
    Mijn wraecklust is versaet, de eere, vol van krop,
    (945) My port tot Helden-werck.
Lodow. Waer toe?
Rasim. Om mijn Metelle
    Te lossen uyt haer kuyl; noch wreedheyd, haet, noch Helle
    Mijn voorneem staecken sal; van heden moet mijn lof
    Ten Hemel gaen, mits ick uyt ’t Duyvels Eng’len Hof
    Mijn Suster rucken sal.
Lodow. Hier vind’ ick my verlegen,
    (950) Sy ploften vaeck ter Hel die nae den Hemel stegen.
Rasim. De deugd ontbreeckt geen raed.
Lodow. Geen wreedheyd een Tiran.
Rasim. De wreedheyd heeft geen vat, de deugd het alles kan.
Lodow. Ghy wilt ’t geen ghy niet moogt, en ’t sal u noch berouwen
    Als dien, die Pelion op Ossa wilde bouwen.
    (955) Uw’ voorneem gaet te hoog.
Rasim. ’k Ben in mijn wil volhert.
    Hy vreest geen ongeval, die alle rampen tert.
Lodow. Men vreest geen ongeval, al soecktmen die te mijden.
Rasim. Soud’ ick dan, Lodowijck, mijn Suster niet bevrijden?
Lodow. Sult ghy al willens u gaen werpen in de dood?
Rasim. (960) Soo lang ick miste haer, het leven my verdroot.
Lodow. Het onweer is in ’t Hof, wacht u voor ’t hevigh woeden.
Rasim. Ick sal my voor de grond van Scylla wel behoeden.
Lodow. Die dickwils Scylla mijd valt in Charybdis kolck.
Rasim. Ick steun op rechte saeck, en deugd, en op dees dolck.
Lodow. (965) Een Konings hand reyckt ver.
Rasim. Maer treft nochtans geen loosheyd.
Lodow. Hy steeckt vol euv’le sucht.
Rasim. Wie schroomt Tirannen boosheyd?
Lodow. Wie vreest niet voor een Schelm, wiens trou verdwenen is?
Rasim. Ick vrees niet voor de uur van vrees verschenen is.
Lodow. Dan koomt de vrees te laet.
[fol. E1v]
Rasim. Hoe sijt ghy dus kleynmoedigh?
Lodow. (970) Ick sie ’t afkeerigh luck ons gansch is tegenspoedigh.
Rasim. Dat ’s d’oorsaeck dat ick my daer van verlossen wil.
Lodow. Noyt oude vos in hand van and’ re vossen vil.
Rasim. Dit is alleen mijn troost, ons listen sijn te schrander.
Lodow. ’t Glee vaeck op eyge kruyn die ’t duyden op een ander.
Rasim. (975) Al waert* ghy Marcus self, dien groten Cicero,
    Wiens tong het alles dwong, en kon versieren, soo,
    Soo abel dat August, de eer van alle Helden,
    Door hem sich paeyen liet, en dat ghy u dan stelden,
    Om my door lose tael te wenden van dit werck,
    (980) ’t Was alles te vergeefs, mijn opset is te sterck,
    En vast in ’t hert gedruckt, staeck daerom ’t ydel vresen.
Lodow. Is ’t dan gedwonge spel, ick wil u hulpsaem wesen,
    En als een trouwe vrind u reycken mijne hand.
Lamid. En wy uw’ dienaers sijn.
Rasim. Soo sal mijn waerste pand
    (985) Eens sien wat Broeders hert niet al te weegh ken brengen.
Lodow. Die ’t vuur te seer genaeckt sal licht sijn handen sengen.
Rasim. Wen m’ iet te vroeg bestaet, men krijght wel naberou,
    Dat ’s waer, maer selden vier, te samen heel getrou,
    En daer voorsichtigh by, in ongeluck geraeckte,
    (990) Dies of ons eenigh leet of tegenspoet genaeckte,
    Vermits wy sijn bekent, soo laet ons samen gaen,
    En trecken, op het land, vier huys-liêns kleed’ren aen,
    Die sy voor kleyne prijs ons sullen overgeven,
    En dan soo voort ten Hoof.
Lodow. Al kosten ’t hals en leven,
    (995) Ick waeg de kans met u.
Rasim. Nu heeft de list begin,
    ’t Voltoyen laet by my, ’k wed ick dit garen spin
    Soo effen, dat geen knoop ons in de wech sal komen.
Lodow. Laet voort gaen Rasimo ’t geen vast is voorgenomen.
    Dat langsaem is bedacht dient haestelijck vol-end.
[fol. E2r]
Rasim. (1000) Metelle hier begint het end van uw’ ellend.
Celtin. Ick blijf mijn Prins getrou, tot vreugde van Metelle,
    Al sou my eeuwighlijck de hand des Konings quelle.
Rasim. Men altijd denckt op ’t slimst.
Lamid. Gewiss’lijck brave Vorst,
    Ick voel door trouwe wraeck opsieden mijne borst.
Rasim. (1005) Den Hemel toont ons gunst, span senuwen en spieren,
    Mijn vrinden, laet ons hier de naem met deugd verçieren.
    Al vil ’t ten quaedsten uyt, wy sullen, naer ons dood,
    Noch evenwel met eer vervullen ’s Aerdboôms kloot.
    ’t Misluckte Phaëton, toen hy de vuur’ge lenden
    (1010) Der Sonne-paerden wou door ’s Hemels omloop wenden,
    Hy struyckeld’, en de kar hem storte van de baen
    Der wolcken, evenwel had hy wat groots bestaen.
Lodow. Het gae dan soo het wil, ons voorstel sal men prijsen,
    Soo lang uyt ’t oosten komt het oog des Werelds rijsen.
Lamid. (1015) En luckt ons dese daed, wat mensch, in ’t gansche Hof,
    Sal niet voor eeuwighlijck uytbreyden onse lof?
Rasim. Vervolgen wy ons wegh tot dat wy boeren vinden,
    Der welcker slecht gewaed wy om ons lenden binden.
Lodow. Dat is ’t welck Lodowijck van ganscher hert begeert.
Rasim. (1020) Noyt opset wierd gestaeckt van die de deugden eert.
Castreo. Flosandra. Gluria.
WAer of mijn Suster toeft? al is mijn vrind geweecken,
    En dat de droefheyd my de ziele komt doorsteecken
    Met rampen sonder tal, nochtans een liever Son
    Dees droefheyd van my jaegt, en dempt s’ als in een bron
    (1025) Schier van vergetelheyd, oock ben ick nu aen ’t hopen,
    Mijn Vader heeft dees druck een weynig doen verlopen.
    Daer is Flosandra self, ’t is tijd nu dat ick veyns.
Flosand. Dus eenig Castreo?
Castreo. Mijn Suster, jae, ick peyns
    Hoe die bedruckte maegd, d’al-lijdende Princesse,
[fol. E2v]
    (1030) Te moede nu moet sijn; wie sal de gramschap lesse’
    Van Vader, die verwoed trapt alles met de voet.
    ’t Schijnt hy behagen schept wanneer ’t onschuldigh bloed
    Vervolgt werd, maer my dunckt sijn storm is aen ’t bedaren,
    Hy sal noch Lodowijck om mijnen ’t wille sparen.
Flosand. (1035) Dees gunst behaegt my, maer ick breng u groter reên
    Tot vreugd, de Koning is bewogen door gebeên,
    Wy sullen, als ’t ons lust, Metelle gaen besoecken,
    Ick sal met gansche kracht my selleven verkloecken,
    Tot haren troost, vermits mijn Broeder ’t heeft ge-eyscht,
    (1040) En ick met eed belooft. Wat is ’t dat Broeder peyst?
Castreo. Flosandra niet met al.
Flosand. Ick hebbe voorgenomen
    Met eenig vrolijck vocht Metelle by te komen,
    My pijnt haer ongeval, ’t en past niet dat een maegd,
    Van soo een afkomst, vall’ in soo een diepe laegt’.
Castreo. (1045) ’k Stae vast dan op uw’ woord, vaer wel mijn waerde Suster,
Flosand. Vaer wel tot wedersiens.         Binnen.
Castreo. ’k Dien nu te sijn geruster,
    En tril van vrese schier, gelijck een taye stam,
    Gewortelt in ’t gebergt, soo is mijn hete vlam.
    De min is wel gehecht in ’t binnenst van mijn ziele,
    (1050) Doch haeckt maer nae genot; soo doen de snootste fiele’.
    Al staet de boom in d’aerd gegront gelijck een klip,
    De tacken evenwel, gelicht door wip op wip,
    Die schudden als mijn vuur, ’k ben heel verstaelt tot minnen,
    Maer geyle min weêrom met vrese quelt mijn sinnen.
    (1055) Eylaci! wat sal ’t sijn? Hy die Metelle haet,
    En my bemind, sou haer, om ’t ingebeelde quaed,
    Doen doden, soo en ken ick dan niet wettigh trouwen,
    Noch haer voor Egemael mijn gansche leven houwen.
    Onluckig’ als ick ben, nochtans mijn ad’ren sijn
    (1060) Gevult met liefdes roet, het dodelijck fenijn
    Is my, ten ogen in, tot door het hert gedrongen,
[fol. E3r]
    ’k Ben om die brave vrou te lieven gansch gedwongen.
    Sy is ’t die my beheerscht, en ’t sal noyt and’re sijn,
    Sy is ’t, van haer alleen ick lichting soeck van pijn.
    (1065) Vorstinne, die mijn ziel hebt t’uwenwaert gebogen,
    Hebt met een Konings-Soon, uw’ Minnaer, doch medogen:
    O droeve Suster van een heel vervalle Vorst!
    Ick gae, uyt trouwe liefd’, u openen mijn borst.
Continue

DERDE BEDRYF.

Rasimo. Lodowijck. Lamides. Celtinon.

VErhoort ons ghy van wie een ieder ’t leven heeft,
    (1070) Voor wie den afgrond selfs met al de Duyv’len beeft,
    En soo gerechtigheyd, die ’t onrecht noyt verschoonde,
    Maer d’ongerechtigheyd met sware Plagen hoonde,
    Uw’ sijd’ bekleet, soo hoort, rechtvaerdige, mijn stem;
    Om reden wierd verwoest ’t groot Hiërusalem,
    (1075) De god-vergete sond’ haer delgde door de handen
    Van Titus; door de sond’ sach Sodoma verbranden
    Haer toren-rijcke plaets; Gomorr’ vil door de sond,
    Mits uw’ rechtvaerdig oog daer geen rechtvaerdig vond.
    Is d’overgeve sond’ een oorsaeck dat mijn muuren
    (1080) Geslopen sijn, ick will’ uw’straffe hand besuuren
    Gewilliglijck, en hou ’t voor mijn beschore lot;
    Maer toont doch dat ghy sijt een straffe blixem-God,
    Toont dat uw’ donder valt op wrede aerds Tirannen,
    Die t’onrecht ’t heyligh recht uyt hare steden bannen.
    (1085) Toont dat ghy nimmer lijd d’onnoselheyd geboeit,
    Van een, die, als een schelm, uw’ godd’lijckheyd verfoeit;
    Verlost d’onschuldige, versterckt de wegh-gejaegde,
    En plaegt, ô Hemel! plaegt dien die een ander plaegde,
    Dien die ons onluck soeckt, als hy sijn helsche nijd
    (1090) Laet hollen buyten spoor, uw’ goedigheyd ten spijt.
[
fol. E3v]
    Alwaert ghy wrede beul, die ’t ongeluckigh weyland
    Hebt onder uw gebied van ’t machtigh Engel-Eyland,
    Gewurpen aen Nijl van eenen Crocodil,
    Uyt wiens verwilde balg niet dan verscheuren vil.
    (1095) Al was die, dien de stanck der eygene soldaten
    Met soeter geur de neus vervuld’ in Romens straten,
    Geknot, gekneust, geplet, mishandelt, en verrot,
    Als ’t aldersnootste lijck van een vermoorde Gott.
    Die ’t hoge Capitool met solpher-vuur vernielde,
    (1100) Met dien, die d’oorspronck van sijn mens’lijckheyd ontzielde,
    En sijn gemael verwurgd’, en, heel berooft van heul,
    Sijn leven, lijf, en ziel, verstreckte tot een beul,
    Gesmolten in uw lijf, noch diende ghy te vleugelen
    Uw’ wreed’ onmens’lijckheyd, en soo een wraeck te teugelen,
    (1105) Een wraeck die, buyten reên, sich selfs tot wreecken port,
    Wraeck die op uwe Soons al dese treecken stort!
    O wreedheyd van een Vorst!
Lodow. Laet ick uw woorden keren,
    Wy moeten Rasimo, op dese plaetse, sweren
    Getrouwigheyd in noot, in tegenspoed geduld,
    (1110) Tot Vrou Metellês vreugd, op wie dien hel-hond brult.
Lamid. Al souden wy het hooft van dien aen stucken kloven,
    Door wien uw’ Suster, en wy alle sijn verschoven.
Lodow. Ontbloot uw’ kling.
Rasim. Sie daer, begint ghy uwen eed,
    Tot troost in haer ellend, tot wraeck van uwen leet.
Lodow. (1115) Ick sweer ’t onsaligh hooft van dien Tiran te schenden,
    Die my ter Werelt bracht uyt sijn vervloeckte lenden,
    Tot blussching van mijn wraeck, tot troost van mijne Vorst,
    Soo ick meynedigh werd, de donder kneus mijn borst.
Rasim. Ick sweer dien Styxen-hond sijn helsche muyl te mortelen,
    (1120) Te snoeien van sijn stam de aldertaeyste wortelen,
    Tot lossing van Metell’, soo ick mijn woorden breeck,
    Dat my den Hemel-Voogd met blixem-stralen steeck.
[fol. E4r]
Celtin. Wy voegen onse wil nae ’t geen ons’ Heren willen.
Rasim. Metelle is mijn lust, mijn lust is niet te stillen
    (1125) Voor dat sy zy verlost; ick neme dese py
    Tot decksel van mijn list, koom Lamides, nu ghy
    Dit laecken aengeschort.
Celtin. Dees rock sou my wel passen.
Lodow. Ick hoor gerucht. Wie droes koomt ons hier saem verrassen?
Capiteyn Ferrugo met eenige soldaten.
MYn Heer, uyt ’s Konings last, geef over uw’ geweer,
Lodow. (1130) Ick stiet u liever met dit gladde stael ter neêr.
C. Ferrug. O Lodowijck! hier valt in ’t minst geen tegenstreven.
Rasim. Hy sal nochtans sijn lijf soo los niet overgeven.
C. Ferrug. Wel dit ’s noch veel, wat of dees huysman voor sich heeft?
Lodow. ’t En roert u niet.
Rasim. En hy sich u niet overgeeft.
C. Ferrug. (1135) Laet sien.
Lodow. Gae heen ghy guyt uw’ vlucht nae d’Helle kiesen.
C. Ferrug. Nochtans verwinn’ ick u, al soud’ ick jae verliesen
    Mijn leven op dees plaets.
Lodow. Noyt mensch mijn krachten won,
    Dat sijnder twee.         Binnen en weder uyt.
Rasim. Mijn Heer, ick vrees dat uwe Son
    Nu al nae ’t westen treckt.
Lodow. Wilt u tot vluchten stellen,
    (1140) Mijn waerde vrind, hou daer mijn degen.
Rasim. ’k Moet nu quellen
    Dees guyten, of, met kracht, soo ick ’er geen door-rijg,       Rasim. Celt.
    Doorboor ick hier een gat, dat elck sijn vryheyd krijg.         Lam. binnen.
Lodowijck.
AL was de Koning self.
C. Ferrug. Hier valt niet meer te snappen.
Lodow. Swijgt stil ghy schelm, of ’k sal u met dees voeten trappen.
[fol. E4v]
C. Ferrug. (1145) Soldaten vleugelt hem.
Lodow. O Hemel! wat een spijt!
    Verdruckt ghy dus, helaes! d’oprecht’ onnoselheyd?
    ’k Seg buffels van mijn erm; ô ghy bloed-droncke reeckel!
    Die met uw’ Here speelt, als ’t vercken met den eeckel,
    Hoe wil ’t u noch vergaen?
C. Ferrug. Nu mannen sleept hem voort,
    (1150) Sulck blaffen is maer wind.
Lodow. Soo my dees taye koord
    De handen niet en neep, ick sweer, ô dieve benden!
    Dat mijn getergde klacht u, naer waerdy, sou schenden.
C. Ferrug. Vaer voort.
Lodow. Ondanckb’re guyts stae af, eer ick het hert
    U in het lichaem smoor’ en pijnigh met veel smert.
    (1155) O Raven-asen!
C. Ferrug. Voort, het Hof my sal verbeyden.
    Laet dees verrader niet uyt uwe handen glijden.
Lodow. Vaer wel mijn Rasimo, vaer wel voor eeuwighlijck,
    Noyt sult ghy levend sien uw’ trouwe Lodowijck.
Rasimo. Celtinon. Lamides. in boere klederen.
DUyck Phoebe, men uw’ kar te ruggewaert, en dompelt
    (1160) De raderen in zee, saegt ghy hoe overrompelt
    D’onnos’le wierd, en was uw’ aenschijn noch verheugt?
    Is dit besolding voor een trouwe vrind sijn deugd?
    Hoe stopt ghy dus voor my uw’ noyt-verherde ooren!
    Sult ghy dan nimmermeer mijn droef gebed verhoren?
    (1165) Is uw’ bermhertigheyd ten grond toe uytgeput?
    Streckt ghy d’ellendige niet meerder tot een stut?
    Heeft Hemel, Aerd’ en Lucht dan tegens my gesworen?
    Mijn Lodowijck is soo uw’ wisse val beschoren?
    Voor my ’k en weet geen raed, de Tyger is te fel,
    (1170) Die sijn scheur-grage klaeu slaet in uw’ suyver vel.
Lamid. O heyl-loos schellemstuck! de blixem moestse sengen,
[fol. F1r]
    Die soo een edel hert om ’t leven willen brengen.
Rasim. Ick span mijn krachten saem, al sou dit moedigh hooft
    Om mijn Metelles wil van lichaem sijn berooft.
Lamid. (1175) Mijn Prins, ick sal voor u het leven willig weygeren,
    Tot dat ghy op ’t geluck door mijne hulp moogt steygeren.
Rasim. Troulose Koning, die ’t onnosel herte quelt,
    En die u alle recht tirannisch tegen-stelt,
    ’k Sal u noch met dees kling dwers door de darmen stoten,
    (1180) En ’t binnenst ingewand, tot spiegel aller Groten.
    De wraeck besit mijn ziel, mijn hert dat koockt en brand;
    Maer al om niet, helaes! die trotse dwingeland
    Heeft Lodowijck in ’t net, nu is mijn val aen ’t gijpen,
    Hy sal hem alle ding met kracht de tong ontnijpen.
    (1185) O wee! ô dubb’le wee! ô ongeluck! ô pijn!
Lamid. Noyt had bedroch, mijn Heer, soo deugdelijcke schijn,
    Of ’t borst noch aen den dagh dat ieder ’t quam te weten;
    Maer dees, indien ons saeck met recht bedroch mach heten,
    Verblind’ een Argus wel.
Rasim. O overbitt’re smert!
    (1190) Ach! ach! mijn hert verflaeut, ’k ben tot de wraeck getert.
    Ick beef, ick lil, ick schroom, waer sal ick my verschuylen?
    Waer? in wat wildernis, in wat verhole kuylen,
    Daer ick mijn bange krop naer eysch eens uytten mach?
    Ick vlie gelijck een uyl de stralen van de dach.
    (1195) O wee! tot aen mijn ziel my treffen dees’ ellenden.
Celtin. Laes Rasimo, wanneer sal ons getreur eens enden?
Lamid. Voor desen waert ghy wel een voorbeeld van de deugd,
    Nu schijnt het dat ghy swicht.
Rasim. O! al te korte vreugd
    Die my de Wereld send. O wee! ô angst! ô droefheyd!
Lamid. (1200) Helaes! ’t is of sijn hert besloten in een schroef leyt.
Rasim. Benaeutheyd sonder gae! mijn ingewand dat smoort
    In woede wraeck, en schreeut u Heem’len toe, och! moord!
    Moord Heem’len! wreeck my dan, uw’ tallelose sterren
[fol. F1v]
    Sijn minder, dan de reên die my in wraeck verwerren,
    (1205) Ha blaeu gewelf! geef wraeck.
Celtin. Wat droevig’ ongeluck.
Rasim. O ongehoorde wee! ô straf! ô herde druck!
Lamid. Geef troost Alsienend’ oogh, verlicht ons van die treuren,
    ’t Is tijd, gewis, hoog tijd.
Rasim. ’t Is beuseling, ’t sijn leuren.
    Jae Lodowijck is dood, de Koning is te vals,
    (1210) Om dat ’t sijn basterd is, hy stort hem op den hals
    Een vloed, een gansche zee van onverdiende vlagen,
    Sijn lust, sijn grootste rust is Lodowijck te plagen.
    De pijnbanck is gereet, daer werd mijn vrind gereckt.
    Hou stal verwoede, ô bloedsuygers! ’k ben geweckt
    (1215) Tot derenis, en ghy, ô wreder dan de leeuwen!
    O monsters wreed van aerd! ken u ’t kort-aêmigh schreeuwen
    Van uw’ onnoos’len Heer niet meucken tot medoog?
    Wat adder was soo fel, dat oyt met slijm bespoogh
    Het voortgebrachte jong? nu sal een Konings herte
    (1220) Verherden, wijl hy siet sijn Soon met duysend smerte’
    Gepijnight; held’re Son verduyster uw’ gesicht,
    De Vader moort sijn saed. O god-vergete plicht,
    Die nu de beul volbrengt! geen Cham in Tartaryen
    Heeft immer sijne slaef geplaegt met vinn’ger lyen.
    (1225) De Wereld loopt op ’t laest. ’t Hof is een schoone sael,
    Gevult met dicke roock, en glad gelijck een ael;
    Hoe licht’lijck glipt men mensch van ’t hoogste tot beneden!
    Hoe dickmaels komt hy uyt het Hof bedruckt getreden
    Met tranen op de wang! ’t luck dwijnt gelijck een spoock,
    (1230) De tranen bersten uyt door ramp en doffe roock.
    Wat pen, ô Rasimo! sal, naer waerdy, beschrijven
    Uw’s levens bitt’re loop? wat schilder sal soo wrijven
    De verruw’ op sijn pas, en, met een vast pençeel,
    Afbeelden mijn ellend op doeck of tafereel?
    (1235) Wat soud’ hy stellen om op ’t meest het oog te roven?
[fol. F2r]
    Voor eerst mijn trotse Stad in vuur, en dan van boven
    Gods streng-getoornde kracht, met flesschen in de hand,
    Neêrstortend’ overal peck, swavel, lichte brand;
    Hy male my dan voort het naer gehuyl der vrouwen,
    (1240) ’t Vlam-schieten, en den roock, en ’t buld’ren der kartouwen,
    De klanck des trommels, en het dreunen van de aerd’,
    Daer by het glimmend stael van ’t scherp-gemaende swaerd,
    Hier ’t blix’men op ’t kasteel, en ’t hag’len der musketten,
    De suchten des soldaets, ’t geraes der moord-trompetten,
    (1245) De straet met bloed geverft, het roepen van alarm;
    Hy hale hier een been, en afgekapten narm,
    Dan een metaele tromp, die, uyt sijn muyl, gaet braecken
    Een gonsend’ ys’re bal door toren, kerck, en daecken,
    Waer op soldaet, en al het krijgsvolck hene vlucht;
    (1250) Nu schilder’ hy een Vorst, die, naer een diepe sucht,
    Sijn wangen nat met vocht van uytgeperste tranen,
    Die voor sijn Suster soeckt een vrye wegh te banen,
    En haer, door hullep van een ondergraven hol
    Doet kruypen uyt ’t Kasteel, gelijck een aerdsche mol,
    (1255) Tot buyten muur en wal, alwaer hy raeckt aen ’t strijden,
    En werd, door ’t vechten, van sijn Suster afgescheyden;
    En wil hy dan, als ’t hoort, de droefheyd beelden, soo
    Afteecken hy het hert van haer en Rasimo,
    Van Rasimo, die nu is balling van het leven,
    (1260) Verrader in het Hof, van ieder een begeven;
    En van Metelle, die in boeiens werd verdruckt,
    Door last des Konings uyt den vryen dag geruckt.
    Dat ’s d’eerste nederscheut die mijne ziel komt quellen;
    Nu most’ hy aen een kant dees and’re rampen stellen:
    (1265) Mijn Vader in een bosch door ’s rovers hand vermoort,
    Mijn jongste Broeder in een dick gedrang versmoort,
    En Phocas, die getreft door ’t hert, nae lang gekerrem,
    Sijn ogen luyckt, bedwelmt, en sterreft in mijn errem,
    Dat sou het tweede deel uytprenten van mijn druck.
[fol. F2v]
    (1270) Het derd’ heeft sijn begin. Helaes! het ongeluck
    Van mijnen Lodowijck doet my de moed ontschieten.
    Hy trecke met ’t pençeel acht zoore tranen-vlieten,
    Voor my twee, vier voor dees, en twee voor Lodowijck,
    En achter, in ’t verschiet, het hooft van ’t gantsche Rijck,
    (1275) Die als een harde steen, en rots, het treurigh klagen,
    Vol toorn, al lacchende, sijn hert ken overjagen;
    Dan drijve hy voor ’t laest van duysenden ’t geween,
    Met een bedruckte hand, doch op een hoeck alleen,
    Of anders ’t peeckel-vocht van soo veel wenend’ ogen
    (1280) Sijn werck uytwisschen sou, en al ’t çieraed uyttogen.
    Soo een Apelles hier sich vint ontbloot van raed,
    Hoe, en met wat voor verw, dit werck te mengen staet,
    Hy neme bloed en stof, en temper dat met snicken,
    En tranen onder een, hy legge suchten, hicken,
    (1285) En klachten op de grond, dan sal die schildery
    Opwecken ’t eeuwich soet van rijm en Poësy,
    Soo moet noch Rasimo sich selleven gaen troosten,
    Wanneer hy sal besien sijn deugden van het oosten
    Haer strecken tot het west, hoe hy, bevrijd van schuld,
    (1290) Verdragen heeft den wrock en ’s Konings ongeduld.
Lamid. Schep moed dan, waerde Prins, en wilt uw’ druck bedwingen.
Rasim. Ha! Goôn! wat voel ick my een vreugd in ’t herte dringen!
    Danck Hemel, groten danck voor dees vergonne gunst;
    De Schilder heeft voltoyt, met soortgelijcke kunst,
    (1295) Het leven van een Prins, die hier staet voor uw’ ogen.
    Mijn ziel van blijdschap stickt.
Celtin. ’k Ben ganschelijck bewogen,
    En treur om Rasimo.
Lamid. O redenlose reên,
    Die g’ in ons’ ooren stort!
Rasim. Wegh met dit naer geween,
    Men juygt nu over al; wie komt mijn vreugde steuren?
    (1300) De wallen sijn ontset, ’t is nu geen tijd van treuren;
[fol. F3r]
    Mijn Suster is verlost, de Koning heel bedaert,
    ’t Wraecksuchtigh swaerd gescheed.
Celtin. Of op het been geschaert
    Van d’eed’le Lodowijck.
Rasim. Is Lodowijck om ’t leven?
    Geschaert op Lodowijck? Wie heeft dat woord gegeven?
    (1305) Forminius? ha Vorst! die soo veel kronen torst,
    Is dan uw’ felle hand met ’t edel bloed bemorst
    Van Lodowijck? stae vast, ick sal u met dees degen
    De borst ontarrenen, en, met een herde regen
    Van slach op slach, uw’ kop verbrijs’len als kristal,
    (1310) En u ten gorgel uyt doen werpen bloed en gal.
Lamid. Sacht Rasimo, men hoort uw’ stem het bosch doordaveren:
Rasim. Ick sal tot op den throon van Jupiter gaen klaveren,
    Door d’ongebaende wegh der Hemel-ringen heen,
    Spijt Tyger, Leeu, en Hond, en duysend schricklijckheên,
    (1315) Ick wil (want nu de Son is van om hoog geweecken
    In Thetis peeckel-bad) door ’t huys der Goden breecken,
    En storten blixem-vonck, en donder-kloten neêr,
    Op ’t hooft van dien tiran en Koning sonder eer,
    En plett’ren hem... wegh, wegh met sulcke wrede Voogden,
    (1320) Herodissen, die noyt met lief gesicht beoogden
    Het eygen Saed.
Lamid. O! die u sijn genade toont,
    Dien terght ghy al te veel.
Rasim. Waer dat genade woont
    En weet ick niet, maer ken wel opentlijck bemercken
    Dat s’ uyt het wijde Swerck met oversnelle vlercken
    (1325) Geweecken is, ô! jae! daer sijn geen Goden meer,
    De Hemel is te doof.
Celtin. Draegt doch den Hemel eer.
Rasim. Wie meent ghy dat ick vier? die my met nederlagen
    Geplaegt heeft, en omringt met weergâlose vlagen?
    Of sijt ghy Furien, verdoemde geesten, die
[fol. F3v]
    (1330) Om mijne quelling lacht, en stort my alle drie,
    Het onluck op de kruyn? sie toe, geslangde pryen,
    Dat ick u niet en daeg, en doe ten Hel uytryen
    Hier voor my, in een kring, ten hulp in mijn verdriet,
    En mortel’ u het lijf tot pulver, jae tot niet.
    (1335) Afgrijsselijck gespoock, ’k moet by u overvaren
    In Charons taye boot.
Lamid. Hoe raeckt hy aen ’t bedaren?
Celtin. Dat weet de goede God.
Rasim. Wat zielen, sonder tal,
    Sijn ginder, seght my doch, daer aen die hoge wal?
Lamid. Sie wie hier voor u staet.
Rasim. Ey! wilt het my vergeven,
    (1340) ’k En hadd’ u Rasimo, ick sweer’ het op mijn leven,
    In ’t minste niet gesien; hoe is ’t gevecht vergaen?
    Ick dutte, laes! voor ramp, ghy siet my treurig aen;
    Is dan, ô Rasimo! uw’ glori neêrgevallen?
    Uw’s levens draed gekort, door ’t storten van uw’ wallen?
    (1345) My druckt uw’ druck, my pijnt uw’ pijnelijcke pijn;
    Ach! waerde Vorst, het most’ en sou heel anders sijn,
    Stond uw’ geluck aen my, ick ging uw’ schedel çieren
    Met diademen, en met groente van laurieren,
    Het Konincklijcke rood soud’ u, als Opper-Voogd,
    (1350) Bekleden ’t gantsche lijf, soo herelijck geooght
    Als oyt een Koning droeg, met schitt’re diamanten,
    En goud-draed geborduurt, beset, aen alle kanten,
    Met peer’len rijck van glans, daer ’t Oosten roem op draegt,
    Van goude Zetels wierd’ uw’ lichaem onderschraegt.
    (1355) Waerom? ghy sijt het waerd, ô eer der Britten-lande’!
    Die lijf, en goed, en bloed voor uwen Heer verpande.
    Blijf lang, ô trotsen Held! ô braefste dieder leeft!
    Aen wie den Hemel al sijn deugden overgeeft.
[fol. F4r]
Stemme van den Hemel.
PRins Rasimo.
Rasim. Wat ’s dit?
Stem. Wilt u tot reden wenden,
    (1360) Schep moed, nu naeckt in ’t laetst het laetst van uw’ ellenden.
Rasim. Wie sijt ghy? heyligh licht dat als een Titan bralt,
    Verhoort hem die voor u op sijne knien valt.
Stem. Rijs op, en gae ten Hoof, rijs op, want dese eere
    Ben ick in ’t minst niet waerd, knielt voor uw’ Opper-Here.
    (1365) Rijs op dan, spoei u wegh, ghy naeckt de Hof-Stad al,
    Die ’t hele Eyland houd besloten in haer wal,
    Alwaer een hol benaut uw’ Suster rijck van waerde,
    Vervrolijckt haer, ick schey.
Rasim. O schoonste van der aerde!
    O heyl’ge stralen van soo goddelijck’ een Son!
    (1370) Ghy bied my noch uw’ hulp? ô die eens kennen kon
    Dat Hemelsch-beeld, wat sou hy in een vreugde swemmen!
Lamid. O vreugd die g’ op ons stort, behaechelijcke stemme!
Rasim. ’k Gehoorsaem uw’ bevel, en set mijn sinnen schrap,
    Soo raeck ick noch op ’t hoogst van d’alderlaegste trap.
Lamid. (1375) Soo raeckt d’onnoselheyd, door kloeckheyd van haer Broeder,
    Ontslaeckt en keten-vry.
Rasim. Soo sal ick als behoeder
    Van Suster sijn omermt.
Celtin. Wie pijnde sich met vrees
    Van ongeluck, daer hem den Hemel gunst bewees?
Rasim. Ghy sult my hulpich sijn, vermits g’ het beyd’ beloofde.
Lamid. (1380) Wy sijn ’t, en sullen ’t sijn, en sweren ’t by ons hoofde’.
Rasim. Iets vil my in den sin, maer rijpelijck gewickt,
    Nu genigh van u twee doch voor de dood en schrickt,
    Sal ick het, heel gerust, u beyden openbaren.
    De mensche laet sich vaeck iet in het herte varen,
    (1385) Door eyge sinn’lijckheyd, wen hy, uyt kitteling
[fol. F4v]
    Der herssens, kunsten soeckt voor gelds verwisseling.
    Wanneer ick in de Plaets mijns Grootvaêrs waer verkoren,
    Vil my, die nieusgier ben, een vremde saeck te voren.
Celtin. Wat was dat?
Rasim. Seecker man vervallen, naer het oog,
    (1390) Quam my sijn groete biên, en voor my nederboog.
    Ick nam hem vrind’lijck af een swaer-gelade koffer,
    Die hy beleefdelijck mijn Grootheyd schonck, en, of ’er,
    Soo sprack hy, in dees kist wat vremds verborgen lach,
    Dat dond’ren kon, mijn Heer? die ’t sonder sorgen sach
    (1395) Van ongeluck, in ernst hy waer een reuckelose,
    En socht de dorenen die schuyl sijn onder rose’.
    Ick flucks belaste hem, hy mijn nieusgierigheyd
    Voldoen sou, ’t geen hy deê, en, in het kort geseyd,
    De koffer was versien met swavel-werck, van binnen,
    (1400) En bus-kruyd saem gemengt; nu, om mijn grage sinnen
    Naer lusten te voldoen, liet op een ruymte ’t vier
    Dit pulver naderen, ’t vlieght aen, ick meende schier,
    Dat donder-slach op slach de gansche plaets doorluyde,
    En t’elcken reys weêr aen: gewisselijck op huyde’
    (1405) Dees my-gewonnen kunst te stade komen sal;
    Want by my leerde selfs een ondergrave wal
    Te stoten in de lucht, dies ick, door goe beloning,
    Dit alles kenn’, en wil een wonderbaer’ vertoning
    Noch heden doen.
Lamid. Mijn Heer, my dunckt ghy voor u neemt
    (1410) Een stuck ons veel te swaer.
Rasim. Nu wederom geteemt.
Lamid. Vaer voort, soo ’t u gelieft.
Rasim. Ick sal een werck gaen vormen,
    Waer mede men het kot mijns Susters sal bestormen.
    Ghy let maer op mijn woord, wy sullen, sterck ter hand,
    Verlossen, daer de vlam gebraeckt is door de wand,
    (1415) Metelle, en met een Cypier, en al, vermoorden;
[fol. G1r]
    Soo knoopt de wraeck in ’t end haer lang-gedraeyde koorden.
Celtin. Spijt vonden van Uliss’, die dapper was bespraeckt,
    Indien dit vuurwerck slegs tot inde kercker raeckt,
    Men sal ver boven hem Prins Rasimo gaen stellen,
    (1420) En sijn lof-waerde daed de Wereld door vertellen.
Rasim. ’k Weet, Celtinon, ghy hebt van sotheyd geen gebreck,
    Ghy daerom spelen sult de rolle van een geck,
    En als wy sijn in ’t Hof, want ghy uw’ eed sult houwen,
    Wil ick het gansche werck in uw’ behoed vertrouwen.
Celtin. (1425) Dit luyt my vremd in ’t oor.
Rasim. Schrickt ghy alrede dan?
    Luyt dit u vremd in ’t oor? dat ’s een rechtschape man!
Celtin. Is ’t dan uw’ wil? ick ben te vreden, ghy moogt maecken
    Dat ick in ’t gecks-gewaet ten eersten magh geraecken.
Rasim. ’k Sal u een gulde kroon met eenigh moy gequick
    (1430) Gaen binden om het werck, geçiert met strick op strick,
    Die sult ghy, lacchende, den Kercker-Heer doen schouwen,
    En vragen of hy ’t oock in sijn behoed wil houwen
    Tot aen den avond, set het sachjes by de deur,
    En koomt my weder by, hy voor een vodd’ of leur
    (1435) Dit bergen sal, en, om een sottebol te paeyen,
    Sich selfs een stale punt doen door het herte draeyen.
    Ick sal u stemmen plaets, verwitticht my de uur
    Dat gh’ uyt de boeiens quamt, ick weet wanneer het vuur
    Dit Pulver voncken kan, dan sal ick met u beyden
    (1440) Doordringen, en Metell’ uyt ’t duyster gat bevrijden.
    Kom gaen wy.
Celtin. In dit kleed raeckt lichtelijck de mot,
    ’t En past my niet, o neen! ten maeckt my gansch niet sot.
Forminius. 1 Raeds-Heer. 2 Raeds-Heer. C. Ferrugo. Fridrich met gevolg. Scherp-Rechter.
    WAt dunckt u?
1 Raeds-Heer. Is het waer, dat hy sich self soo euvel
[fol. G1v]
    Verlopen heeft in ’t quaed, ’t is billijck dat hy sneuvel’.
2 Raeds-Heer. (1445) Soo valt hy in den strick die and’ren stricken leydt,
    En quetsen durft ’t gesach van ’s Konings Majesteyd.
Formin. Ferrugo gae, en hael dien booswicht voor mijn ogen.
C. Ferrug. Mijn Heer, op uw’ bevel.
1 Raeds-Heer. Hy heeft ’t fenijn gesogen,
    Daer hy aen bersten sal.
Formin. Ick vrese dat mijn Soon
    (1450) Sich in dees sael begeef, en ons op ’t meesten hoon,
    Hy lieft sijn Lodowijck. Gae Fridrich, haest u schreden
    Naer mijn Flosandra toe, en seght haer, dat de reden,
    Om welcke ghy haer sijt gaen spreecken, dese sijn:
    Dat sy en Castreo, versien met vreugd’ge wijn,
    (1455) Nu stracks, uyt ’s Konings last, de droeve maegd Metelle
    Besoecken, ick ben moe van soo een vrou te quelle’;
    Gae, boodschapt dit ter deech.
Fridrich. Het sal geschiên mijn Heer.
Formin. En raeckt hy eens van kant, soo komt hy nimmer weêr.
    Soo sal mijn Castreo in ’t lest nae blijdschap trachten,
    (1460) En slaecken, nae sijn dood, de vruchtelose klachten.
    Soo sal ick voort in rust, mijn gansche leven door,
    Den goeden openen een goedertieren oor,
    En sluyten s’ alle bey, gelijck een straffe Vader,
    Voor fielten, en voor guyts, maer meest voor een verrader.
1 Raeds-Heer. (1465) Daer is de felle schelm.
2 Raeds-Heer. Hy steeckt vol toorn en moed.
Formin. Bereyd u totter dood.
Lodowijck.
AL had de Hel, verwoed,
    Het slimste van sijn kolck ter aerden uytgedrongen,
    Tot plage van een mensch, die noyt verkeerde sprongen
    Begaen heeft in uw’ rijck, geen slimmer vals-gespuys
    (1470) Als dit, oyt bersten kon uyt ’t dampigh Duyv’len Huys;
[fol. G2r]
    U, Koning, spreeck ick vry, niet dat ick my onschuldigh’;
    Daer ick geen schuld en heb, ô neen! maer heel geduldigh
    Stap ick de dood te moed: hy vreest noch stael, noch bast,
    Noch vlamme, dien de ziel is met geen vleck belast.
    (1475) Waer is de beul? hy koom’, ick ben bereyd te sterven;
    Voor eerst daer sijnder twee die my mijn luck doen derven,
    En desen hond, ick sweer, geen bloed-dorst soo verwoed,
    Geen geylheyd soo verhit, omheynight met een stoet
    Van haet, verradery, van moorden, schenden, branden,
    (1480) Of ’t is door hem gepleeght met ziel, met hert en handen.
    Ha beulen dan! wat reên dat ghy mijn onheyl mint?
    Blijft ghy, ô Londens-Hooft! voor eeuwigh siende blind?
    Ick schaem my dat ick u noch noemen moet mijn Vader,
    Daer g’ uw’ onschuld’ge Soon durft schelden voor verrader.
Formin. (1485) Ghy onbeschaemde bock, die voor geen Koning buckt,
    Sie eens wat ongeval hy op sijn schedel ruckt,
    Die Koningen onteert; Scherp-rechter, sny sijn tonge
    Ten gorgel uyt.
Scherp-recht. Mijn Heer, hy dient te sijn gedwonge.
Lodow. Neen bloed-trawant, koom! koom!
C. Ferrug. Soldaten bind de guyt.
Formin. (1490) Soo, hael hem ’t dertel lid nu voort ten monden uyt.
Lodow. Wraeck Broeder Castreo! wraeck Rasimo! ô Hemel!
    Versie my met uw’ licht.
1 Raeds-Heer. Gae by het Styx-gewemel.
2 Raeds-Heer. Jae klaeg daer uwen noot.
Formin. Omstrickt de boef sijn krop,
    En stuurt sijn ziel ter Hel.
1 Raeds-Heer. Daer leyt hy, door de strop,
    (1495) In ongeduld versmoort.
C. Ferrug. Dus volgt de straf de sonden.
2 Raeds-Heer. Lang leef sijn Majesteyd, door wien hier leyt geschonden,
    Die ’t alles schenden wou.
Formin. Men neem dit dode lijf,
[fol. G2v]
    En werp’ het in den Teems, der golven tijd-verdrijf
    En daer ’t, der visschen aes, sal heen en weder dompelen.
    (1500) Soo moet men ’t deugd’loos hert met stricken overrompelen.
Soldaten met het Lijck binnen.
C. Ferr. Oud Room’ was eens in vreugd, wanneer ’t, bevrijd van vrees,
    Met hoeden ommeliep, en vryheyds eer bewees
    Aen haren Tullio, en overwaerden Vader,
    Toen hy gebannen had den Oppersten Verrader,
    (1505) Die gansch sijn Vaderland in asch, in puyn en bloed,
    Te went’len, en ’t gesach van ’t Capitool verwoed
    Te trappelen op ’t hert, had vast’lijck voorgenomen;
    Nu is die selfde vreugd oock Londen voorgekomen.
Formin. Hier komt mijn Soon, men veyns.
Castreo.
HEer Vader, met verlof,
    (1510) En ghy Raeds-Heren, d’eer, en krone van het Hof,
    Hoe sietmen my dus aen? ach Vader! ach! uw’ wesen
    Bestolpt myn angstigh hert. Helaes!
Formin. Weest buyten vresen,
    De saecke lijd geen last.
Castreo. Mijn overdroef gemoed,
    Dewijl ick u besie, voorseyd my weynigh goed;
    (1515) Maer waer is Lodowijck? ick heb de maer vernomen
    Dat hy gevangen sit, laet hem eens by my komen.
Formin. Heel wel, vertoeft tot flus, dien vlegel vol van quaed,
    Die ghy noch mint, sal dan verschijnen voor den Raed.
Al ’t Hof-gesin binnen, en Castreo weder uyt.
Castreo.
NU Castreo, schep moed, bedenckt bequame treecken,
    (1520) Om Broeder Lodowijck sijn onschuld voor te spreecken.
    Hem! Fridrich! hoor een woord.
[fol. G3r]
Fridrich.
Mijn Heer, hebt g’ iet op my?
    Ick ben uw’ slave.
Castreo. Iae, ghy siet wat pijn ick ly,
    Vermits men houd bedeckt, ’t geen flus is voorgevallen
    By Vader in den Raed.
Fridrich. Uw’ aenschijn plach te brallen
    (1525) Gelijck een helle Son, wat wolck, of nevel, dooft,
    Beswangert van de nijd, genaed’ge Heer, uw’ hooft?
    Indien ick machtigh waer uw’ droefheyd af te leggen,
    Ick stelden ’t flux in ’t werck.
Castreo. Wilt my de oorsaeck seggen,
    Dat flus het gansche Hof vergadert was by een.
Fridrich. (1530) Mijn Heer ’k en derref niet.
Castreo. ’k Segh open my de reên,
    Of anders sal icks’ u met dese kling ontdringen.
Fridrich. Bedaer mijn Heer, nu ghy tot klappen my komt dwingen,
    Soo weet dat Lodowijck, de grootste fiel van ’t land,
    Wierd flusjes door de beul geholpen aen een kant,
    (1535) Hy is verworcht, en ick uw’ Grootheyd heen most senden,
    Op dat ghy niet en soud beletten sijn’ ellenden.
Castreo. Verduyveld beeste-toorn, brand-balcken van den Hel,
    Wat spoocken porren u tot wreedheyd? dese wel
    Van mijn getergde wraeck, moet eenmael open bersten.
Fridrich. (1540) Had ghy den leeu gehoort, hoe ysselijck hy knersten
    Op sijne tanden, doen de beul sijn gorgel greep,
    En met een koord het lijf de bange siel ontneep,
    Ghy had gegruwt, ’t is waer, dees overherde straffen
    Sijn dubbelt wel verdient.
Castreo. O hond! durft ghy meê blaffen
    (1545) Op mijnen Lodowijck, daer u sijn trouste vrind
    Aenhoort vol euv’le toorn? die Lodowijck bemint
    En lijd sulck schelden niet; hou daer, ô aes der raven!
[fol. G3v]
    Gae uw’ bloed-gierigh hert in Ach’rons golven laven.
    Soo sal ’t all’ and’ren gaen die maer het minste kickt,
    (1550) Of schelt op Lodowijck. ’k Ben in mijn ziel verschrickt
    Voor soo een helsche beul, als is mijn wrede Vader,
    Die Broeder sneuv’len deê gelijck een Land-verrader.
    Maer nu, de wraeck-sucht holt; wel, tot gelege tijd,
    Verberrig ick dit lijck hier achter het tapijt.
    (1555) En flusjes, als den Raed sal sijn by een gekomen,
    Wil ick, soo ’t nodigh is, het selve, sonder schromen,
    Doen slepen voor den dagh, dat dan de gansche Raed
    Met Vader bulder’ uyt, dit ’s een vervloeckte daed,
    Hoe! raest ghy Castreo? ick sal mijn tonge scherpen,
    (1560) En reden, vol verwijt, haer in de muylen werpen.
    O ghy beminde maegd! spijt Vaders haet, en macht,
    Ghy sult, door mijne list, sijn uyt uw’ kuyl gebracht,
    En soo het ons geluckt, ô peerel aller vrouwen!
    Ick sweer, ’k sal anders geen als u voor Ega trouwen:
    (1565) Betoon dan, Castreo, dat een die recht bemint,
    Trots Duyvel, wrock, en toorn, in liefd’ een uytkomst vind.
Continue

VIERDE BEDRYF.

Forminius. Lodowijcks Geest van binnen.

WIe volgt my? ach! ick schrick. ey! Lodowijck! niet nader!
    Sijt ghy t’onrecht gedood? wat vloeckt ghy uwen Vader?
    Heb ick de schuld?
G. v. Lodow. O! wraeck!
Formin. Ick hoor sijn nare stem,
    (1570) ’t Hayr steygert my op ’t hooft, de dodelijcke klem
    Van sweet omvangt mijn hert.
G. v. Lodow. Mijn vloeck, ô buyt der Hellen!
    Genadeloos in als, u eeuwighlijck sal quellen,
    Tot ghy u eygen selfs, heel treurend’, en verwoed,
[
fol. G4r]
    Het leven korten sult, en smoren in uw’ bloed,
    (1575) Slang-aerdigh Konings-hert. Wee! Wraeck!
Formin. Helaes! hoe knerssen
    Dees woorden door mijn hooft, en ydelen mijn herssen!
    Ick deyse binne-waert, voor lichting in dit quaed,
    En neme tot mijn hulp het raden van mijn Raed.
Celtinon in-Gecks-klederen, hebbende ’t vuur-werck op het Toonneel geset, spreeckt:
MOy! moy! maer, slapperment, mislucken dese kanssen,
    (1580) Men doet my, in de lucht, een galg-balletje danssen.
    De kart’len van mijn strot, die be, die beven al,
    Het dreck-vat popelt my. Wat hoed ons voor den val?
    Een gecke-rol. Wel aen. Dorst’ ick het schelden wagen,
    Wat noemden ick ’er veel die kappen souden dragen,
    (1585) Soo ’t alles ging als ’t hoord! ick kenn ’er die een hoeck
    Bewaren t’huys, waerom? het wijf dat draegt de broeck;
    Jae, hadden sy het hert een vrind op ’t mael te noden,
    ’t Vloog alles nae haer hooft, slae, bier-glas, borden, broden,
    En tafel, kappers-kool, ô! hadd’ ick dusk’ een vrou,
    (1590) ’k Wed ick dat herde vel wel haest vermurwen sou;
    Ick snee dien stegen kop, uyt vrees het mocht verouderen,
    Sy peep, sy scheet, sy kreet, van alle bey haer schouderen,
    Dan naer een oven toe, om ’t backhuys van die storm
    Te backen, naer mijn lust, heel op een and’re vorm.
    (1595) Wech met die dreuselaers, die van haer norsse wijven,
    Knol-boncken, eeuwighlijck soo vinnigh horen kijven,
    Als of sy kreup’le bloeds niet wisten waer het hoort,
    Daer sy soo menighmaels Goddinnen sijn aenboort,
    By welcke, dagh voor dagh, sy hare lust gaen boeten,
    (1600) Wijl and’re, wel gevonckt, krom-oxels nest doorwroeten.
    Nu dat ’s tot daer en toe, het is de mode doch,
    Sy sijn hier meestendeel met Venus-geylste soch,
    In Londen opgevoed, de grootste part is los-voos,
[fol. G4v]
    De klem is wech van haer gekamelotte klos-doos,
    (1605) Haer altaer eeuwigh roockt, de stercke binne-brand
    Van Dames-lager-gracht, ontfonckt het gansche land.
    Daer gaense strijcken heen, den boesem heel ontsloten,
    Gedost met wit satijn, men siet de hayren vloten
    Langs rosen op ivoor, als blonde golven, neêr,
    (1610) Poe! hoeren uyt de wegh, ick ben een maegd met eer,
    Denckt menigh, wijl de meyd een vuur’ge brief moet dragen,
    Om iemand in duel met d’eerb’re maegd te dagen,
    Een brief, die, wel gevult met kronen, weet een man
    Te porren tot het spel veel meerder als hy kan.
    (1615) Dat ick nu noemen sou de Jordens, die haer wijven
    Wel met een vremdeling, of frissche borst gerijven,
    ’k Had morgen niet gedaen, doen ’t Juffers in het Hof,
    Of and’re, dat ken gaen, maer ’t is bygort te grof
    Dat twee getroude liên niet voor haer selven leven.
    (1620) ’k En weet niet hoe een man sijn Vrou ken overgeven.
    Ick swijge van het schuym der schoysters, dat getal
    Is groter, als oyt mensch ter Wereld noemen sal,
    Van naysters, braysters, en van kouse-stopsters, ô! ô!
    Van stijfsters, en noch meer gespuys, ick sweer beloo, soo,
    (1625) Want Rackers sijn te slecht, en dit geslacht te vals,
    Daer moeten Duyvels sijn, soo drae dan, segh ick, als
    Maer eens de Droes een net heel Londen overspanden,
    Hy trock met ieder worp, van die het meeste branden,
    Wel duysend in sijn rijck; de braefste van de Stad,
    (1630) Die lopen meerendeels met ’t heetste vuur in ’t gat.
    O jae! maer sacht, my dunckt ick hoor daer sleutels rammelen,
    ’t Is nu weêr wand’lens tijd.
Cypier. Hoe stae ick dus te sammelen?
    Dat ’s toe.
Celtin. Bonsiours Cypier, of suyp-bier, naer ick gis.
Cypier. Wie daer? is ’t nu van ’t mal? wat sie ick hier?
Celtin. Dat ’s mis.
[fol. H1r]
Cypier. (1635) Wel karel, benje dul?
Celtin. Vraegt dat de sottebollen.
Cypier. Dit lijckt wel apen-spel.
Celtin. Geen platter ding als schollen.
    Maer treê wat achterwaert. Je handen sijn gesmeert
    Met teer en pick.
Cypier. Hoe nu?
Celtin. Ick segge, datje keert,
    Of, man, gewisselijck je soud de ving’ren branden.
    (1640) Sooj’ iet bekijcken wilt, soo sie vry op mijn tanden;
    Maer laet dit werrick staen, besie my inde neck,
    Of daer, al waerje wilt.
Cypier. Je bint een rechten geck.
Celtin. Koom vrind geef my de hand, en laet ons samen lopen
    Begroeten onse broêrs, hier staender, jae met hopen;
    (1645) De hele Wereld schuylt doch heden inde kap,
    ’t Is alles geck.
Cypier. Dees sot heeft noch al wetenschap.
Celtin. Hola! ’k versuym mijn tijd. Ick mach weer henen peuren.
    Ick ben en blijf de minst van al jou serviteuren.
Cypier. Sie dat’s een streeck, maer, segh, hoe heetje? Klos-bien, Claes,
    (1650) Of taen-beck, of Grommé, of marck-aep?
Celtin. Elenbaes,
    Jae al-den-bras gelijck; dan werd ick eens geheten
    Uliss’, dan Sinon weer, maer alsje doch wilt weten
    Mijn naeme, spelt by een k, a, p, kap, en daer
    Noch p, e, r, per, aen.
Cypier. Dat ’s Kapper.
Celtin. Jae mijn Vaêr,
    (1655) Ick kap Bourgoens, en Schots, en ken ick flus niet kappen,
    ’t Sal buyten gissing gaen. Ick sou weer henen stappen,
    Maer ’k wenschte datje my de vrindschap wilde doen,
    En houden in behoed dit schenckstuck tot den noen,
    Dan koom ick weêr verby.
[fol. H1v]
Cypier. Koom hier, mijn lieve Kapper,
    (1660) En settet waerje wilt.
Celtin. Wees jy soo lang de snapper
    Tot dat ick kapper ben. Cypier met oorelof.
Cypier. Met oorlof soenden ick een reyne maegd wel of.
Celtin. Jy, Spaensche baviaen, hier, jackhals, van men wagen,
    Je schent de hele vracht.
Cypier. Voort wilt dit ding maer dragen
    (1665) Hier binnen, ick vertreck.
Celtin. En roert het doch niet aen.
Cypier. ’k Beloof u, dat het daer soo lang sal blijven staen,
    Tot dat ghy wederkeert, maer sult het dan ontbinden.
Celtin. Die ’t siet en niet en ken, ’t sijn verwen voor de blinden.
    Doch jae, het sal geschiên. Je suis vôtre valet.
Cypier. (1670) Noch krommer, sie, ey! sie hoe hy sijn benen set.
Celtin. Dit ’s op sijn kortisaens.
Cypier. Ha! ha! ’k sal my noch breecken.
    Dat ’s op sijn kortisaens? jae, of volmaeckte treecken
    Van een besuckten geck. Nu Kappertje vaer wel.         Binnen.
Celtin. Ick hoop dit lacchen u wel suur op-breecken sel.
    (1675) Wie duncktje is nu geck, die slimst’ van alle sotten,
    Of ick, die, gecks-gewijs, met desen sot koom spotten?
    Dat sal men flus wel sien. Maer sacht, wie merck ick gins?
    Ick schrick, ’t is Lamides, verselt met onse Prins.
    Nu is mijn Rasimo in honderden van vresen,
    (1680) Mits ick te lang vertoef, maer ’t kon niet anders wesen;
    Mijn Heer ontstelt u niet, de aenslach is geluckt.
Rasimo. Lamides.
HOe waer ick, Celtinon, tot in mijn hert bedruckt!
    De wanhoop, achterdocht, de vrese voor verraden
    My staêg te voorschijn quam, ’k voel noch mijn leden baden
    (1685) In ’t koude sweet.
Celtin. Schep moed, het vuur-werck my vertrout
[fol. H2r]
    Staet dichte by de deur, ’t is alles soo gebrout,
    Dat als het springen sal...
Rasim. Stae vast, ick hoor het sissen.
    Dit is de laetste storm. Mijn brand is niet te slissen.
    Sa mannen, ruckt van leer. Daer leyt de deur.
Cypier. Brand! brand!
    (1690) Help Kapper.
Celtin. Morgen weêr, ’k sal u eerst met dees hand,
    Op dat ghy lompen bloed den brand niet soud beklappen,
    Volmaeckte Kapper, u de kop aen stucken kappen.
Cypier. Ick sterf. Ach!
Rasim. Suster lief, sie daer uw’ Broeders hert!
Metelle. De hoge Hemel valt!
Lamid. Metelle neen! ghy werd
    (1695) Door Rasimo verlost.
Rasim. Men stel het op een vluchten,
    ’t Is tijd, de noot die prest.

Castreo. Capiteyn Ferrugo met soldaten. Geest van Lodowijck van binnen.
WAt hoor ick voor geruchten?
    Hier, onraed! schild-wacht, hou!
C. Ferrug. Waer schuylt het onheyl Heer?
Castreo. Hier leyt een man gevelt, en daer de deur ter neêr,
    Metelle wech-geruckt! aen wien sal ick dit wreecken?
G. v. Lodow. (1700) Aen dien die Lodowijck heeft in de dood gesteecken,
    En met verraed beticht de overtrouwe Vorst
    Van Sterta, stoot de kling door sijn vervloeckte borst,
    En wreeck my.
Castreo. Broeder, spreeck, ey! meld my, sael’ge schimme,
    Den oorspronck van uw’ druck, en gaet dan weder klimme’
    (1705) Nae ’t eeuw’ge zielen-huys. My schen een blixem-vlam,
    Soo hy in ’t leven blijft die ’t leven van u nam.
    Soldaten bergt dit lijck. Ick gae eens overleggen
[fol. H2v]
    ’t Geen my nu staet te doen.
C. Ferrug. Ick gruw’, en moet het seggen,
    Voor mijne schelmery; nu vind’ ick my in noot,
    (1710) Dees woorden van de Geest sijn stuypen voor mijn dood.
    Ghy sult, seyt Lodowijck, u aen dien schellem wreecken,
    Die valschelijck uw’ Broêr heeft in de dood gesteecken.
    Doorstoot sijn woede borst. A my! het bloed verstijft
    In d’aderen; de tong my aen ’t verhemeld blijft
    (1715) Geplackt, en vast gehecht; mijn bloed’ge lusten swichten,
    Ick voel gelijck als loot door alle mijn gewrichten;
    Gewissens-beul die knaeght. Dit snode hert alleen
    Heeft Lodowijck beticht, ô jae! en anders geen.
    Dees tong dard Lodowijck met valsch verraed bemorssen,
    (1720) Wat sullen nu voor loon mijn helsche schoud’ren torssen?
    Dit lid, met adder-gif bestreecken, had de kracht
    Te trecken op sijn sijd’, door loosheyd, ’s Konings macht:
    Maer heeft d’onschuldige sijn gladde tong verloren,
    Wat sal ’t met my dan sijn? Dees onlust-voedend’ oren,
    (1725) Tot luyst’ren afgerecht, wanneerder niet dan quaed
    Voor handen was, dien gansch de scheuring van dees Staet
    Is aengenaem geweest, waer sullen s’ haer verbergen,
    Wanneer gerechte wraeck de reden haer sal vergen
    Van moedwil? haest mijn val, en lang-verdiende dood,
    (1730) Jupijn, en lost op my een scherpe donder-kloot.
Rasimo. Metelle. Celtinon. Lamides. in boere gewaed alle vier.
DAt gaet weêr recht ten Hoof. Ick heb twee taye pesen
    Gespannen aen mijn boog. Kond ghy dien Held belesen,
    De vrind van Lodowijck?
Metelle. O Rasimo! gewis,
    Ick weet dat Castreo mijn trouwe Minnaer is.
    (1735) Hy swoer my by den throon van d’opperste der Goden,
    En wenschte sich daer by veel liever by de doden,
    Als van my afgewend; hy schonck my sijne hand,
[fol. H3r]
    En kleefden aen mijn mond, sie daer dees diamant
    Tot segel van sijn liefd.
Rasim. Legh af uw’ duyst’re vlercken,
    (1740) O Nacht! de Wereld toont sijn duysend wonder-wercken,
    Door hulp van ’s Hemels-licht. Blijf rusten in uw’ Rijck,
    ’k Volbreng uw’ rechten eysch, mijn waerde Lodowijck:
    Heeft u Ferrugo soo genadeloos doen wickelen
    In d’open muyl des doods, waer door ick soo veel prickelen
    (1745) Van wraeck-sucht in my voel? ick sweer u, by mijn macht,
    De roervinck van dit quaed sal sijn om hals gebracht.
Celtin. Dit wijst de reedlijckheyd.
Lamid. De vrindschap, hoe behendigh
    Dat oock het onluck sy, in rampen blijft bestendigh.
Rasim. Wel aen, in dit gewaed ick self den Koning naeck,
    (1750) En op sijn Capiteyn, met volle kaecken, braeck
    De vloeck van hem verdient; gh’en sult my noyt begeven.
Metelle. Al trad ghy in het graf, ghy hielpt my in het leven.
Lamid. Lang leef Prins Rasimo, ons’ eenigh toeverlaet.
Celtin. Den Hemel rechte weer sijn neêrgevalle staet.
Metelle. (1755) Den Hemel sy sijn stut.
Rasim. Is onse vrind verloren,
    Ick weet sijn moordenaer, ’k was grager noyt geboren
    Ontruste Lodowijck, of met de dood gestraft,
    Eer ick uw’ wil vergat. Ghy hebt my raed geschaft,
    En luck en eer belooft. Moet ick mijn lust niet derven,
    (1760) Ferrugo, Staten-pest, ’k sal u de strot door-kerven.
Continue

VYFDE BEDRYF.

Forminius. Castreo. 1 Raeds-Heer. 2 Raeds-Heer, met gevolg. C. Ferrugo, ende de Wacht aen d’eene sijde.

    ’t HOf waggelt, d’aerde dreund, de gansche Wereld beeft.
    Forminius geen plaets in ’s aerdboôms omloop heeft,
    Tot decksel van sijn schuld.
[
fol. H3v]
1 Raeds-Heer. Denckt dat ghy op den setel
    Van ’t machtigh Eng’land sit.
Castreo. Wie is ’t die, soo vermetel,
    (1765) Mijn Broeder heeft vermoort?
C. Ferrug. Dit spreecken vlijmt mijn hert.
Formin. O Lodowijck! ick waer de oorsaeck van uw’ smert.
Castreo. Door niemanden geport?
Formin. Ick dard’ uw deugd belonen
    Met wredigheyd.
C. Ferrug. Wat tong sal mijne saeck verschonen?
Castreo. Wie opent onse sael?
Kamerl. Ick hoop sijn Majesteyd
    (1770) Sal my vergeven dees vrymoed’ge stouticheyd.
Formin. Wat reden dat ghy komt?
C. Ferrug. ’t Bloed stollept my in d’aderen,
    Waer berg ick my van angst?
Formin. Staet op, en komt ons naderen.
Kamerl. Vier huysliên, grote Vorst, beloven aen den Raed
    ’t Ontdecken d’oorspronck van een ongehoorde daed,
    (1775) Versoecken, ken ’t geschiên, uw’ achtbaerheyd te spreecken.
Formin. Sy komen in.
C. Ferrug. En noch is niet de tijd verstreecken
    Van mijne schelmery.
Kamerl. Kroon-torsser van dit Rijck,
    Hier sijn sy.
C. Ferrug. Maer ick vrees de geest van Lodowijck.
Rasim. Soo uw’ grootmogentheyd, ô kroon en scepter-drager!
    (1780) Sich stellen wil voor my, uw’ Onderdaen, wat lager
    Als ’t wel een Koning voegt, ’k belove voor den Raed
    Te brengen in het licht de bron-aêr van al ’t quaed,
    Dat Lodowijck, en ’t Hof, heeft heden overvallen.
C. Ferrug. Hier berst mijn volle wond.
Rasim. En hoe dat Stertâs wallen
    (1785) Niet sijn door Rasimo den vyand toegeschickt;
[fol. H4r]
    Maer buyten Lodowijck in ’s vyands macht gewickt.
Castreo. Ick stae versuft en kijck.
C. Ferrug. Ferrugo met de dood strijd.
Formin. ’k Gun u de tijd, spreeck op.
Rasim. Noyt diergelijcke snootheyd
    Heeft uwe kroon getreft. Nu dat sijn Majesteyd,
    (1790) Met sijne Raed, wil sien waer ’t quaed verborgen leyt,
    En dat hy leent het oor aen my, sijn slechte slave,
    Soo weet dat maer een guyt, een muyter, door sijn brave,
    Dien ghy het meest vertrout, jae schier uw’ helen Staet,
    Besoedelt is alleen met valsheyd en verraed.
Formin. (1795) Wie is hy, spreeck.
Rasim. O Heer van Engeland! die bose,
    Die fielt vol schelmery, die overgoddelose
    Staet hier voor uw’ gesicht; de Sonne rijst en daelt,
    Maer heeft noyt soo een guyt van ’t sterre dack bestraelt.
Castreo. Sie huysman watge seght, ick sweer’ u by den hogen,
    (1800) Indien ghy my beticht met soo een helsche logen,
    Uw’ sterf-uur is naeby.
C. Ferrug. Of my, ghy groven geck,
    ’k Doorpriem u met dees kling, en trap u op den neck.
Rasim. Heer Castreo schep moed, ick sal noch konnen maecken,
    Dat ghy aen uw’ Princes Metelle sult geraecken.
    (1805) O schrager van de kroon, daer. ’t Britte-volck voor buckt!
    De schenner uw’s gesachs, die ’t alles had verdruckt,
    Was d’Hemel niet te goed, die pest, en rotte kancker,
    Is uwen Capiteyn, al streckt hy u een ancker
    Verheven door uw’ gunst, ick segh ’t u en den Raed,
    (1810) Ferrugo is alleen de stoocker van al ’t quaed;
    Hy heeft u op sijn sijd’ door vleyery gekregen,
    Maer ’t geen hy heeft verdient moogt ghy selfs overwegen.
C. Ferrug. Dees mind’ring van mijn eer...
Rasim. Dees meerd’ring van mijn smert...
C. Ferrug. U werpen sal ter neêr.
[fol. H4v]
Rasim. U trappen sal op ’t hert.
C. Ferrug. (1815) Heer Koning, met verlof, ick eysch dien reuckelose,
    Op liegen afgerecht, dan salmen sien sijn bose,
    En valsche tichting, jae, ick ken my wel te goed,
    Te vechten met een guyl, een boer, een slechten bloed;
    Maer ’k moet de schelmery van soo een buffel straffen.
Rasim. (1820) De honden bijten ’t minst, die ’t aldermeeste blaffen.
    Men geef my wapenen. ’t Is waer, ick ben een boer,
    Maer des te groter schand, ô scheuck! ô lompen loer!
    Staet u voor handen; ’k wacht het woord maer van den Koning,
    En dan ben ick bereyd u een verdiende loning
    (1825) Te storten op den hals.
Formin. Men geef dien man geweer.
Rasim. Nu als ghy wilt.
C. Ferrug. Legh aen.
Rasimo en Capiteyn Ferrugo een weynigh hebbende gevochten, krijgt endelijck C. Ferrugo de onderlaeg.
Rasim. Daer leyt de schelm ter neêr.
C. Ferrug. O Goden! wat een schand!
Rasim. Besie nu hoe rechtvaerdigh
    Den Hemel u besoeckt, als die het meest sijt waerdigh.
C. Ferrug. Vermetele, nochtans hebt ghy my valsch beticht.
Rasim. (1830) Ghy sijt te recht gevelt, mijn recht staet, ’t uwe swicht.
Formin. Ferrugo rijs, en wilt haer saem gevangen stellen;
    Dees reden sijn niet vast, flus sal men ’t vonnis vellen.
Rasim. Gevangen! op wat grond? in boeiens vast geset!
    En sonder reden! wel! dit ’s een vervloeckte wet!
Metelle. (1835) Waer is de gulde Son, die eertijds ’t Hof der Engelen
    Soo lieffelijck bescheen, dat sich de Vorst dard mengelen
    Met sijnen Onderdaen in saecken van het recht,
    Dat yder was gemeen, die klaerheyd leyt geslecht,
    Vertreden met de voet.
Rasim. Die wil verraders schenden,
    (1840) By Groten groot geacht, soeckt d’Hemelen te wenden
[fol. I1r]
    Met een verkeerden loop.
Lamid. Wee hem! hy sy vervloeckt
    Die ’t alles doet met kracht, en ’t recht ter sijden hoeckt.
Formin. Mijn Capiteyn, gae heen, men sal eens overdencken
    Wat straf haer billijck is.
Rasim. Niet sonder ’t recht te krencken.
Castreo. (1845) Indien het wesen magh, Heer Vader, laet haer gaen.
C. Ferrug. ’t Verseeck’ren is ons best.
1 Raeds-Heer. ’k Sie geen bequamer baen.
Castreo. ’k Heb dan mijn reden uyt.
2 Raeds-Heer. Sy werden opgesloten.
Formin. Soo speeltmen met de geen, die spelen wil met Groten.
Geest van Lodowijck.
HOu op halsterrigh rot, die in het Eng’len-Hof
    (1850) De Duyvelen verbergt; ô mensch! ô nietigh stof!
    Waer sijn uw’ sinnen heen? fy! stuytsteen van rechtvaerdigheyd,
    Hoe smijt ghy in den dreck uw’ Konincklijcke waerdigheyd!
Formin. Bescherm my waerde Soon.
G. v. Lodow. Dien vlegel, vol van quaed,
    Die Castreo bemint, die staet nu voor den Raed.
Formin. (1855) Afgrijss’lijck spoock-gesicht, verlaet my.
G. v. Lodow. Als den Hemel
    U heeft ter Hel geschopt by ’t Duyvelsche gewemel.
    Ick sweve nare schim gestadigh sonder rust,
    Soo lang uw’ levens vlam niet smoor is uytgebluscht;
    Ha! wraeck dan ghy geslacht van wilde noortsche dieren,
    (1860) Blijft ghy noch sonder vrees, ô! wee! dit euvel tieren
    Doorklinckt Dianés kring; bloedhonden, soo, jae, soo,
    Deys voor mijn wraeck-geroep. Beminde Castreo
    Mijn eer-gewese vrind, ô puyck van alle Ridderen!
    U komt de krone toe, laet dese Raden sidderen
    (1865) Voor uw’ Alwaerdicheyd, stuert s’ in een eeuw’ge ban,
    En doe der Goden wil, uw’ Vader, als tiran,
[fol. I1v]
    Sal self, door my vervolgt, en weest ’er in te vreden,
    Sich moorden. Rasimo, die nimmer heeft vertreden
    De wetten van dit Rijck, wierd, door dees ieders-dwang,
    (1870) Beschuldicht met verraed: verbrijsel nu de slang,
    Die u sijn angel bood. Ghy sult Metelle trouwen,
    En hy Flosandra weêr voor sijn beminde houwen;
    De Wereld in sijn kring en heeft geen braver borst;
    Beloont sijn deugd, en maeckt hem een herstelde Vorst.
    (1875) Mijn boodschap is gedaen. O schuym van land-verraders!
    Verleyders van uw’ Heer, wee! wee! u, die, als Vaders
    Op ’t kussen sit, en hebt Forminius sijn hert
    Verbittert tegens my! ô! der verdoemde smert
    Sal sijn uw’ laetste lot, en uyterste beloning;
    (1880) En ghy, ellendige Regeerder, niet meer Koning,
    Onluckigh Rijcks-verderf, ô bocchel van natuur!
    Een ysselijcke wraeck, gevonckt door ’t schrick’lijck vuur
    Van mijne toorts, sal u, mijn Geest is heel verbolgen,
    Hoe langs hoe meer, jae, wee! tot in de dood vervolgen.
Formin. (1885) Ick schick my uyt den hoop.
G. v. Lodow. O neen! g’ontkoomt my niet.
Formin. Helaes! ’t is al te lang, ick endigh mijn verdriet.
    Vaer wel, ô Castreo! betreed ghy mijne throne.         Forminius doorsteeckt sich selfs.
G. v. Lodow. Nu sult ghy desen hond op ’t gruwelijckste lone’,
    Soo hebt ghy ’s Hemels gunst gehelijck op uw’ sijd’.
    (1890) Die and’ren lijden deê, ’t is billick dat hy lijd:
    En wilt ghy uyt uw’ dut geholpen sijn noch heden,
    Soo laet dees alle vier van haer gewaed ontkleden.
    Maer nu, ô Engeland! ick swijgh, ick swijgh de rest,
    Ghy voed, helaes! in ’t merch, een binnelandsche pest,
    (1895) Wiens kole sal soo diep door uwe lenden woeden,
    Dat hier een Vice-Roy de bijle sal bebloeden,
    Daer ’t hooft van Cantelbergh, en ’s Konings sijn geknot
    Het stael door strot en neck gedreven op ’t schavot,
    Ten rou in Hollands-tuyn, en druck in ’t Hof der Vrancken;
[fol. I2r]
    (1900) Leef lang-in vreê, maer straft de god-vergete rancken
    Van dese Capiteyn. Nu heb-ick mijne lust,
    Ick dale naer beneên, en blijv’ in eeuw’ge rust.
Castreo. Hoe nu ghy Caïns saed!
1 Raeds-Heer. O grote Vorst! genade.
C. Ferrug. Heb ick iets quaeds bestaen, den raed van uwen Rade
    (1905) Heeft my tot quaed geport.
Rasim. Ghy lieght, uw’ eygen wil,
    Uw’ wreedheyd-barend hert, tot moorden nimmer stil
    Heeft Rasimo beticht, heeft Lodowijck geschonden,
    De Koning wierd verleyt door u, en dese honden.
    Nu sal ick eens den dagh gaen brengen aen den dagh,
    (1910) Besie, rampsalige, wie u het laetst gelagh
    Op ’t euvelste bereyt.
Castreo. Ick stae geheel verwondert
    In druck en blijdschap, ’t is of ’t in de wolcken dondert.
    Prins Rasimo sijt ghy ’t? ô Broeder van de maegd
    Die mijne ziel beheerscht!
Rasim. Dees dient te sijn geplaeght,
    (1915) Op Lodowijcks versoeck.
Castreo. Wierd Fridrich neêrgeschoten
    Die daer verholen leyt, ô vyand aller Groten!
    Mits sijn getrouwigheyd, om dat hy, sonder dwang,
    Niet melden wou het geen ging by de Raed in swang,
    Uw’ moedwil loopt ten end.
C. Ferrug. De onderaerdsche spoocken
    (1920) Al klimmen naer om hoogh, ick sie den afgrond roocken
    Gespalckt om mijn ziel, door soo een open muyl,
    Te swelgen in het diepst van d’eeuw’ge schanden-kuyl,
    Sy nad’ren langs hoe meer, door ’t schrickelijck gepallem,
    Uyt Plutôs rijck, koom op, op mijn vervloeckte gallem,
    (1925) Ick ben uw’ eygen, jae, reyck my een helschen haeck,
    En ruck my in uw’ poel, en ghy, vernoegt de wraeck,
    ’k Ben ’t leven sat, en soeck mijn welvaert in de Helle.
[fol. I2v]
Castreo. Een ongehoorde fout, door u begaen, in ’t quelle
    Van Rasimo, en my, bracht Lodowijck in noot.
C. Ferrug. (1930) Hier reeckels, straft my met een ongehoorde dood.
Rasim. Voort ketent sijn gewricht, mijn vrinden, ick terwijlen
    Sal, met dit vinnigh mes, sijn valsche strot doorvijlen.
    Daer is mijn lust versaet.
Castreo. Gae heen op dese uur,
    En stoockt in ’t buyten Hof, tot end mijns wraecks, een vuur,
    (1935) Daer ghy dees snode romp tot asschen sult verbernen.
    Soo vult de woede wraeck de diepte der Avernen.
    En ghy, ô basterden! ick send u, man voor man,
    Met al uw’ huysgesins, voor eeuwigh in den ban.
1, 2 Raeds-Heer. Genaed’ge Heer.
Castreo. Vertreckt, eer mijn getergde handen
    (1940) U plett’ren.
1 Raeds-Heer. Ach! wy gaen met schand’ in vremde landen,
    Tot boeting van ons schuld.         Binnen.
Rasim. Noyt wierd een Konings throon
    Van vromer Vorst betreed, en nimmermeer de kroon
    Van trotser Heer getorst, ô roem van dapp’re Helde’!
    Ick ben aen u verplicht.
Castreo. Dat ghy my nu herstelde
    (1945) Uw’ Suster my belooft, ick sweer’ u, by mijn eer,
    Ghy bleeft in Engeland, naest my, de grootste Heer.
Rasim. Rust-gever van mijn ziel, ô wel-gebore Koning!
    Sie daer dien ghy bemind.
Castreo. Wat sal ick voor beloning,
    Getrouwe Rasimo, u schencken? rijs doch op
    (1950) Metelle mijne Son.
Metelle. ’k Geef druck en rou de schop.
Castreo. Vorstinne, nae mijn woord, ’k sal u voor eeuwigh trouwen,
    En ghy mijn Suster sult voor vrou en Ega houwen,
    Is sy uw’ byslaep waerd.
Rasim. Danck heb mijn Prins.
[fol. I3r]
Metelle. En ghy,
    Is ’t maer des Konings wil, dat ick Ramilte vry
    (1955) Van haer gevangenis, sult d’eed’le maegd genieten.
Castreo. Lief doe soo ’t u bevalt, maer gun, dat ick mach schieten
    Een kleyne schemp, sal sy, heel opgevoed in ’t Hof,
    Dees boer sijn opgeveylt, mijns dunckens ’t is te grof.
Rasim. Geen boeren, grote Vorst, maer wel twee eed’le Heren
    (1960) My in de dood getrou.
Castreo. Soo sal ick dees vereeren
    Flosandrâs Camenier; men volg my naer het Choor,
    Tot segel van ons Echt. Soo werd het deugden-spoor
    Door ’t heyligh Huwelijck gesegent en betreden.
Metelle. Wy volgen uw’ bevel.
Rasim. En sijnder in te vreden.
De eerste Vertoning moet sijn de gekroonde Castreo, ende de Herstelde Prins Rasimo.
    (1965) De Vader heeft sich selfs den hert-aêr doorgestoten,
    Het erf-lot eyscht de Soon, tot Opperhooft der Groten.
    De Vorst, die door de Nijd most buygen voor gewelt,
    Uyt ’s Konings gunsten werd in groter staet gestelt.
De twede Vertoning is Castreo, trouwende met Metelle, Rasimo met Flosandra, Celtinon met Ramilte, ende Lamides met Gluria.
    Hier neemt het suur een end van weergalose liefde,
    (1970) De Koning trout de Maegd die sijne ziel doorgriefde.
    Een ieder blijft vernoegd, ’t heeft lang genoeg gestormt,
    In overvolle vreugd het lijden is vervormt.
De gordijnen vallen, ’t Hof binnen sijnde vertrocken, Rasimo, Celtinon, en Lamides komen weder op het toonneel.
[fol. I3v]
Rasim. Wat bergt ghy, groote Goôn! al soets in weynigh gals!
    Mijn doel-wit is getreft, de bosen op den hals
    (1975) Is uw’ gerechte wraeck, en gramschap, neêrgegoten.
Lamid. Soo werden wy in ’t laetst gerekent met de Groten.
Celtin. Ons Heer is wegh.
Rasim. Ick gae het vorigh ongeval
    Hem seggen van ons reys, nae ’t wick’len van mijn wal,
    En hoe, door onse list, Metelle wierd geholpen.
Lamid. (1980) Wie voelt van soo een vreugd sijn hert niet overstolpen!
Rasim. O Hemelen! ghy scheent met wredigheyd beschorst,
    Maer die vervalle waer, heb van Herstelde Vorst
    De naem gekregen, jae, het ongeluck voorleden
    Doet my, en ’t was mijn hoop, in meerder glori treden;
    (1985) Nu licht my, meer als oyt, een held’re vreugde-Son.
    De droeve mist is wegh in d’eeuw’g’ ellenden-bron.
UYT.



Continue
[
fol. I4r]
Aen Juffrou
P. VAN LIMBURGH.
ROemd’ eertijds ’t aeloude Romen
Op haer aller dicht’ren Vorst,
Amsteldam roem op de stromen
Van een weecke maegde-borst,
(5) Stoft, en seght vry: spijt de snaren
Van Arions held’re luyt,
Die in ’t hobb’lend schuym der baren
Wierd geworpen, tot een buyt
’t Hooft der longelose dieren,
(10) En die, door sijn ving’ren trant,
Sich van een Dolfijn liet gieren,
Uyt de woeste Zee, aen strant;
Mijne lof ken hoger klaveren,
Wen Vrou LIMBURGS pittigh dicht
(15) Y en Amstel gaet doordav’ren,
Swicht dan, brave Dichter swicht,
Wist ghy botte beesten ooren
T’oop’nen op uw’ snaer-geklanck,
LIMBURG menschen ken bekoren
(20) Door haer dicht, en reden-sanck.
Eeuwigh moet de Maegd dan leven
Die, ô Amstel-stad! uw’ roem
Doet ten blaeu gewelf toe sweven,
Leef, ô! leef, vergode Bloem,
(25) Ey! vergun my ’t geen ick bedel:
Een lauwertackje van uw’ goddelijcke schedel.
MDC XLVIIII.
den 30 Iunij.

        J. BARA.



[fol. I4v: blanco]
Continue

Tekstkritiek:

vs. 406: Mijn er staat: Mjn
975: Al waert er staat: Alwaert