G.K., zinspreuk Al eenderley: Bruylofts-spel voor Nicolaes Abeel, ende Claesgen Claes. Haarlem, 1622.
Uitgegeven door drs. G.C. van Uitert.
Red. dr. A.J.E. Harmsen, Universiteit Leiden.
Ceneton029930Facsimile bij Ursicula
In deze uitgave zijn evidente zetfouten gecorrigeerd en gemarkeerd met een asterisk.
Continue
[
p. 1]

G. K.

Bruylofts-Spel,

van drie Personagien,

TER EEREN

Des Eersamen Ionghmans,


NICOLAES ABEEL,

ende

De Eerbare Ionghe Dochter,

CLAESGEN CLAES.

Ghespeelt den vyfden Ianuary, 1622.
TOT HAERLEM.

[Vignet: hart en handdruk]

TOT HAERLEM.

Ghedruckt by Vincent Casteleyn, Boeck-drucker
op’t Marckt-veldt, ANNO M.CCCCCC.XXII.



[p. 2: blanco]
[p. 3]

Bruylofts-t’samen-spraeck,
tusschen
Natuerlycke Ieught, Reden, ende Vreese Godts.

Natuerlycke Ieucht.
GElyk den snellen tydt verand’rich wort beseven:
So oock veranderlick is hier den Menschen leven:
Want siet men speurt hoe dat van sijn beginsel an
Verand’ring by hem is, tot dat hy scheyt hier van;

(5) Dit vind ick zelfs in my. Want als natuer lichaemde
Mijn Ziel, en door ’tgheheug des goeden Godts beaemde
Dit vleesselycke Beeld, en tijdts verloop ontsloot
Den neghen-maendtschen-Bandt: en dat den milden schoot
Der Aerden my ontfing, Zoo’n heeft dit schijn wat leven

(10) My niet dan allerley verandering ghegheven.
    Want zijnde jong een Kind, in gulden eeuwe soet,
Zoo werd ick licht te vreen gekoestert en gevoedt
Op moederlicken schoot, wiens Borst ick minlyck druckte,
Waer door ick steeds de vrucht van hare Ad’ren pluckte:

(15) Van haren Ad’ren zoet mijn kindsche lust ghehaelt,
En die met bolle-wanghe-lachjes haer betaelt!
Doen was in my een soet en Hemels wel-ghenoeghen;
Maer doen Natuer allencx in my begon te voeghen
Verstandt en Kennis, ziet, doen werd ick metter tijdt,

(20) Door ander eeuws ghevolg, dees zurg-vry-eeuwe quijt.
Terstont na dit verlies (o schad’lick rust verliesen)
Onstont in my den strijdt van eyghen zins verkiesen;
Doe wert met tweedracht staegh mijn teer gemoedt ghequelt,
En zinnen, hert en lust vast teghen een ghestelt:

(25) Want wat den zin verkiest ’thert weygert te begheeren
Dan komt den geylen lust, wil d’ander overheeren,
En doet dat het ghedacht steeds heen en weder vlieght,
Tot dat het eyndelick my in den wil bedrieght.
    Dus al veranderlick ghekomen tot de Jaren

(30) Mijns zoeten levens Fleur, soo hadd’ ick lust tot varen,
Tot varen door de rijck (doch zorgelycke) Zee,
In vreemde Landen. Maer soo haest en had gheen ree
My ’t Landt ghelevert werdt, Ick door den zin nieuw-gierigh
Verheert en voort-ghestout met lust-ontsteking vierigh

(35) Om op een ander zijn: en dus ghetuymelt vant
Eergierich herte woest, besocht ick menigh Landt.*

[p. 4]
    ’t Vermaerde Coningrijck der Fransen ick besochte,
Daer ick na ’s Landts ghebruyck een weynigh tijdt door brochte,
Maer nochtans onvernoegh: track weder op de Vaert,

(40) En quam in ’t Wijn-rijck Landt, daer den trotschen Spanjaert
Sijn woon-plaets houdt: En hier verkeerde ick so langhen
Tot dat den lust my trock om ander Reys t’aenvanghen.
Dus pord’ ick met der haest naer ’tbergigh Portugael:
Van daer nae ’t Cooren-rijck Cicilien principael.

(45) En soo mijn Reys ick schier door heel Italien maeckte,
Dat ick daer nae in’t Groote Oostenrijck gheraeckte.
End’ als met ongerusten Geest die my voort trock,
Het gantsche Christenrijck besocht end’ over trock:
Maer waer ick ging of stont, of myne Reys ging voeghen

(50) Ick vandt my midden in het quellend’ onvernoeghen:
Soo dat ick roeckeloos vast niet en weet tot wat
Een eynde my noch zal voort leyden ’slevens padt.
Doch dit dunckt my om best te volghen hier beneden,
Dat ick met ernst my tot Reden wil begheven,

(55) Verhopende die zal my gheven goeden raedt,
In wat verandering den besten zegen staet.

Reden.
    Den Grooten onbegrypelycken alleen goeden
Socht van ’tbeginsel aen, sijn Schepsel te behoeden,
Twelck was den Mensche, die hy na sijn even-beeldt,

(60) Van Aerde maeckte tot een levendighe Beeldt:
    Dit Beeld by sijnen Schepper in de hooghste waerden,
Wert heerlick opgepronckt met deughden hier op Aerden:
De deughden zijn chieraet tot sijn behoudenis
Der zielen aenghedaen, op dat hy soud’ ghewis

(65) Na Goddelicken wille vromelicken treden
In Wijsheyd en Verstand, verselschapt met de Reden:
Met Reden, ’twelck ick ben, zeer tot den Mens gesint,
(Voornaemlick tot de Jeught) die my van herten mint:
D’ eersame Jeugt die my recht mint en soeckt te vinden,

(70) Daer sal ick my nu by vervoeghen, om t’ontbinden
Den zwaren bandt die hem dus in benautheyd stelt,
Van onkund, wat hy hier sal doen. Maer wat het gheldt,
Siet daer komt hy, Ick sal hem mindelick ontmoeten.
Godt groet u eersaem Jeucht.

Natuerlycke Ieucht.
    Ghezegent zy u groeten.
(75) O Gods kind, Heylghe Vrouw die Reden zijt ghenaemt,
Na u is mijn verlang: want eer ghy tot my quaemt

[p. 5]
Was ick al op den wegh ghekomen, dat op heden
Ghy my sout doen verstaen een noodich ding: want Reden
Ghy zijt alleen de gheen die my kont helpen, dies

(80) Kom ick tot u.
Reden.
End’ ick, op dat ick het verlies
Van u wel-varen niet en soeck, maer hebb’ met zurghen
U neirstelick ghesocht te vinden, dus ’tverburghen
’t Geen dy belast of quelt wilt haest erkonden my,
’t Mach-schien ick sal dy van dijn quelling*maken vry,

(85) Daerom verklaert u dan.
Natuerlycke Ieucht.
    O gunst-lievende deughde!
O milde Reden, die mijn hert ontfunckt met vreughde!
O troostbaer zuyver beeld! van God my toe-ghestiert,

(90) Tis u seer wel bekent hoe dat ick werd verchiert
Door der Natueren werck in’t in-gaen mijnder daghen
Met Menselicke schoon ghestaltenis, en draghen
Moest ick in heerlickheyd dit Goddelicke Beeld
Ter eeren vanden geen die ’tzelve had gheteeld.

(95) Dus in mijn kindtsheyd slecht ick zoetelick op-groeyde,
Gants sorgheloos, gherust, want gheen ding my en moeyde,
’t Vernoeghen gaf my staegh haer zeghen-rijcke be-en,
Soo lang tot dat allencx den eersten tijd ging he-en:
Soo lang tot dat allencx dien Gulden Tijdt wech glipte,

(100) En dat verandering dees rijcke eeuw af-knipte:
Want niet soo haest en was ghekommen het verstant
In my, om onderscheyt te konnen maken van’t
Een ding of d’ander hier te kiesen, doen vermeerde
In mijn inwendicheydt den strijdt, want staegh verkeerde

(105) Den zin lichtveerdelijck weer tot een zonderling
Aenvanghen: End’ eylaes! dese verandering
Die heeft my nae-ghevolght met onvernoecht ghestadich.
Maer Reden hoort een beed, en weest my doch beradich:
Of d’onvernoegentheyd my blyven sal ontrent?

Reden.
    (110) Natuerelicke Jeucht verstaet ende bekent
Dat hier den Mense is dese veranderinghe
Al onderworpen: Maer dat ghy dus sonderlinghe
Van onvernoeghentheyd tot onrust wort ghevoert,
Dit’s eenen vyandt die dus uwen Gheest ontroert:

(115) Dit’s eenen vyandt die met u is op-ghewassen;
En desen vyandt weet seer neerstelick te passen

[p. 6]
Op sijnen tijd, end’ als hy siet gelegentheyt,
Hy komt en vind alsdan by u genegentheyt,
Genegentheyt om yet t’aenvanghen dat den Geest

(120) In u ontrusten zal.
Natuerlycke Ieucht.
    Ach Reden! heel bevreest
Word ick, door dien ghy seght een vyand t’zijn woonachtich
In my.

Reden.
    Jae een Vyand, een Vyand dat ’s waerachtich.
En desen Vyand queeckt ghy op in u gemoedt.

Natuerlycke Ieucht.
    Wel hoe is hy genaemt?*
Reden.
    Ick sal’t u maken vroedt:
(125) Lichtveerdige begeert, den Jongmans seer gevallich,
Maer in het eynde quaet, seer bitterlick en gallich:
Want ziet door dees begeert en blijft schier geenen tijdt
Dijn hert end zin gestilt, maer soeckt met allen vlijt
Veel vreemds, en siet dies komt ’tverand’ren dan door desen,

(130) En volgt u stadich na mt onvernoegent wesen:
Zoo dat in u steeds blijft het boeten vanden lust,
En stedes uwen Gheest beweeght met veel onrust:
Met veelderley onrust, te weten in’t verkiesen
Des dings ’t geen ghy met haest als schaduw’ moet verliesen;

(135) Want sedert dat ghy zijt tot natuerlick begrijp
Gekomen, en ’tvernuft u kennis maeckte rijp
Soo hebt ghy veelderley hantieringh*angevanghen,
End wat ghy onderwint, niet een stelt u verlanghen
Te vreden inden Gheest, hert, zinnen en ghemoet,

(140) En dit’s u eygen aerd, u eyghen aerd, die’t doet,
Waer door ghy leeft u zelfs veranderlicken willen:
Daer uyt dan kmmen voort veel lichtveerdighe grillen;
Als domineren wulps, in ’tydel doens ghebruyck
Der Jonghers, nae den heys des vlees, hier in’t beluyck

(145) Des Werrels, maer dit moet ghy teenemael verlaten,
En zulck een doen geheel van gantscher herten haten,
End’ volghen mijnen raed die ick u segghen zal.

Natuerlycke Ieucht.
    Maer Reden moet ick dan de Werreld laten al,
De Werreld, die ick oyt natuerelijck beminden?

Reden.
    (150) Jae ghy, want anders niet en zult ghy ruste vinden.
In u inwendigheyd: want als ghy weder-streeft

[p. 7]
U eyghen lusten quaet, end mindelick ankleeft
’tGhebruyck der vromen, dan sal u terstond ontmoeten
Met eenen stillen gheest des heylich heyls ontmoeten,

(155) End’ u doen smaken hoe ghemackelick het Jock
Der deuchden is, by dat te slepen is den Block
Der zonden, vol onheyl en doodelicke vrachten.

Natuerlycke Ieucht.
    Och Reden ghy ontroert mijn zinnen en ghedachten
Midts dien ghy my verhaelt dat al mijn leven koen

(160) Is onbehoorelick, daer nochtans al mijn doen
Maer heeft gheweest na zed’ en wetten der natueren,
Daer tot vermaeck ghemeen de Jonghers ’thert toe stueren,
Te weten, na de mod’ des Lands te gaen ghekleet,
Op ’tbraefste nae mijn staet; en hebben dan ghereed

(165) Een Paerd of twee op Stal, om wijd en zijd te rijden:
Of met de Speel-Jacht snel te varen, of met blijden
Gheselschap uyt te gaen: met Honden op de Jacht:
In Kaets-spel, op de Worstel-plaetsen, daer de macht
Der Jonghers word ghetoeft; of daer om prijs den krommen

(170) Ghepeesden Boogh het snel ghevedert Schicht doet kommen
Door ’thande stijf ghetreck in’t afgeteyckent Witt:
Of daer men met veel schoon Goddinnen by een zitt
En handel alderley veel druck-verjaechse koutjens,
En zingt oock musicael, met Snaren-spel, ’twelck stoutjens

(175) Den Dansser maeckt te been, om wonder Sprongen radt,
Te springhen om end’ om zeer aerdich, dat den tradt
Den zin van’t speels-gheluydt d’omstaenders schijnt te wijsen:
Is dit mijn doent soo seer te wraken of t’mis-prijsen?

Reden.
    Natuerelicke Jeucht ick moet u nu bewijsen*
(180) Hoe schadelick het is voor u sulck leven hier:
Merckt als ghy hebt gheleeft dus nae dijns zins verzier,
Gereden en gerotst, gereyst in vele Landen,
Gedomineert, gepraelt, gesongen, end met schanden
Gesprongen en gedanst, en soo dijn soete jeucht

(185) Seer wispeltuyr gequist, niet dan met ydel vreucht,
En soo u jonge Le’en tot offer al gegeven
Aen hem die vyand is van aller zielen leven,
Ghy zult bevinden dan voor een dicht-kruyfde Hooft,
Een Kaelen Kop met weynich stoppelen verdooft,

(190) Dijn blijnckend’ Oogen klaer verglasent, ja heel duyster,
U blosend Aenschijn glat vol rimpels, sonder luyster,
’t Yvoorich sterck ghebit, met Lipkens rood van grond,

[p. 8]
Vuyl-amich, tande-loos, seer stinckend eenen Mont:
U stercke Armen-vet, gants dorr’ en sonder krachten,

(195) En radde Beenen al van Podagra versmachten:
In summa ’thupse Lijff van ouderdom onstelt,
Krom, bultich, met veel smert en pyne steeds ghequelt,
Dit volght u nae, O Jeught, door ’tquisten van u daghen.

Natuerlycke jeucht.
    Wel Reden leert my doch hoe ick my dan sal draghen
(200) Om stil, in alder Eer, mijn Leven t’eynden ziet,
En niet met schand onnut vergae in veel verdriet,
Maer die ghewenschte vreucht der ruste mach ghewinnen.

Reden.
    Ghy moet u gants ontslaen met al u hert en zinnen
Den dertel-wulpschen loop, en treden ander paen.

Natuerlycke Ieucht.
    (205) Dat wil ick geerne doen, toont my maer slechts om gaen
Een ander wegh, ick sal my pooghen dien te wand’len.

Reden.
    Wel Jongheling voor al zult ghy in al u hand’len
Voort-aen de Vreese Gods beminnen: ende die
Omhelsen mindelick met gunstich wesen blie,

(210) Die sal voor u ghemoet volkommen rust erlenghen.
Natuerlycke Ieucht.
    Waer vind ick Vreese Gods?
Reden.
    Ick sal u by haer brenghen,
Laet dit slechs op my staen, ende volght nu terstont.
        Binnen.
Vreese Gods.
    Mijn Vader die in ’t Licht van eeuwigheden woont,
Heeft my hier by den Mens gheordonneert te leven,

(215) Op dat hy soud’ door my hem inder liefd’ aenkleven:
Want zonder my en kan niemand gheraken aen
Volkomen wetenschap, of kennis om t’ontfaen
De reyne wijsheyd soet, daer door hy kon gheraecken
Tot heylsaem soete rust der Zielen, in wat zaecken

(220) Hy hem begheeft, want al sijn doent is broos end’ iel
Soo hy my niet en heeft tot troost van sijne Ziel,
En leeft hier in het dal des werelds seer verdrietich,
Midts dien hy van hem zelfs is krachteloos en nietich.
Dit blijckt wanneer men speurt het leven sonder vreucht,

(225) Van die schoon-bloeyende natuerelicke Jeucht,
Die daer becommert swerft hier in sijn eyghen lusten,
End’ en kan raken niet tot sijn ghewenschte rusten,

[p. 9]
Maer wort getuymelt met een onvernoeghentheydt,
In sijnen gheest beswaert door veel verandricheydt

(230) Van’t onghestadelyck verkiesen in der dinghen,
Die hem maer langs hoe meer tot herte-knaging bringhen;
Maer om dat hy niet heel vergae in synen druck
Sal hem gaen soecken tot bevrijt van ongheluck;
Maer siet daer komt hy an met myne susten, Reden,

(235) Ick wil hem op den wegh met yver teghen treden.
Het schijnt sy soecken my, inwendich seer belaen.
God groet u Reden goet.

Reden.
    U groeten neem ick aen.
Beminde suster, Vreese Godts, des Gheestes kint,, soet,
Hier breng ick tot u voort een Jongeling ghesint,, vroet,

(240) Om raet te vinden by u in sijn druckigh lyden.
Vreese Gods.
    O Jongheling treed toe, segt my wat nu ten tyden
U lasten zijn, die u dus vallen veel te zwaer?

Natuerlycke Ieucht.
    O Vreese Gods, ick heb al myne Jongheydt naer
De zoete rust ghesocht, en die ghemeent te vinden

(255) In het ghemeen ghebruyck der Jongheren, end’ inden
Natuerelicken staet des levens seer ghering,
Verkiesende vast d’een en d’ander, maer geen ding
En vond ick dat mijn ongherust ghemoet versoete;
En dus becommert, is geschiet dat my ontmoete

(260) Dees dochter, ’theyligh vat, die Reden is ghenaemt:
Welck heeft my uytgheleyt dat gheenssins en betaemt
Den Jongheren zulck doen, om eerlick hier te erven
Volkomen ruste in der zielen, tot verderven
Des knaghenden ghemoeds, dat my soo treurigh leyt:

(265) End’ ick haer vraghend’om goen raed, heeft my gheseyt
Van u, dat ghy my wel zoud konnen onderrechten,
En wysen middel om d’verschillen neer te slechten
Die mijn inwendigh lijff dus seer onstellen staeg.

Vreese Gods.
    O Jonghelig gheenssins en sal ick wesen traegh
(270) Om u te helpen, maer ghy moet u eerst met allen
Ontslaen van het ghebruyck daer in ghy zijt vervallen
Gheweest door u Natuer, en my aen mijnder hand
Beloven by u steeds te houden tot een pand:
Ick seg een pand, een pand, een pand daer alle Schatten

(275) Niet by en zyn: of schoon haer grootte niet omvatten
[p. 10]
En mocht den heelen ring des Werrelds wijdde groot,
Want wie my heeft is rijck gezegend, end’ in noodt
Een vaste stercke Borcht om zeker op vertrouwen,
Dus moet ghy eerst gheheel u vesting op my bouwen,

(280) En my voor u Vriendin meed nemen waer ghy gaet.
Natuerlycke jeucht.
    Troost-milde-hoochstes-Kind neemt daer, ende ontfaet
Mijn Rechter-hand, daer by ick b’love vastelijcken
U by te blijven steeds end nummer af te wijcken,
Toont my nu slechs den wegh dat ick met goed bescheydt

(285) Mach weten hoe end waer in mijne welvaerd leyt.
Vreese Gods.
    God die daer is een God van inder eeuwicheydt,*
Voorsach, en kende wel des Menschen zwacke wesen,
En dat hy niet alleen mocht blijven: dus by desen
Gaf hem een Wijff tot hulp en troost in Echten-staten.

(290) En dit is sijn Na-kommers vrylick toegelaten,
Op dat sy zijnd’ alleen niet souden hulpeloos
Vergaen met veel onrust, want van natuyren broos
Zoo is den Mensch, end kan alleen licht blijven t’onder
Als hy ghevallen leyt. Dus is’t quaed wesen sonder

(295) Een goede hulp in nood. G’lijck rancke sonder stam
Gheen Vruchten draeght, maer moet vergaen end worden lam.
Dus Jongheling ghy zult tot troost in druck en rouwe
End’ om in rust te zijn, u echten an een Vrouwe.

Natuerlycke Ieught.
    Maer Vreese Gods om in my doo’n des onrusts pijn
(300) Een Wijf te nemen, zoudt my oock gheraden zijn
Dewijl m’in’t Houwelick veel leed dick siet gheschieden?
Waer door’t veel Wijsen oyt haer Kinderen ontrieden
Een Wijff te nemen hier, als gift van hare Ziel.

Vreese gods.
    Dat was om het mis-bruyck dat tusschen menich viel.
(305) Nochtans z’en achten dies te wesen schand of schade
In houwelick een Wijff te trouwen: want van rade
Wijs end oprecht sy is: veel waerder menichfout
Dan kostelick Ghesteent, jae Zilver ofte Gout;
Want sy*is haren Man een troost in onghelucken,

(310) End noode siet sy hem (haer Hooft) met schad’ verdrucken,
Want hy bekent dats’ is sijn Ribbe, tot gherijf,
En met sijn Ziel ghemeen, twee zielen in een lijf.
Hoe kan yet beter hier dan zulck een Vrouwe wesen?

[p. 11]
Natuerlycke jeucht.
    Tis waer, alsulck een wijff is waerdich t’zijn ghepresen.
(315) Maer Vreese Gods, die trouwt komt hy ter eeren meer?
Vreese Gods.
    Och jae, want ziet hier door komtmen ter hooghster eer;
En zelden zult ghy sien ter werreld in wat staten,
Het zy datmen daer in sal d’onghetroude laten.
Want ’tkloeck-gheherssent volck van Romen heeft verstaen,

(320) Dat geen Man onghetrout mocht nemen staten aen.
Natuerlycke jeught.
    Soo isset voor den Heer end werreld aenghename
Datmen den Echt aengaet.

Vreese Gods.
    Jaet, als men die bequame
Doet nae des Heeren wil, uyt reynder liefden zoet:
Niet uyt een quade lust, of raed van vlees en bloet:

(325) Oft om het jonghe Lijff, met dertel wulps beswaren
Te off’ren
Cupido, op Veneris Altaren:
Oft uyt een gierich hert, om goet dat licht vervlieght,
End sijnen schraper vreck met hant vol wind bedrieght:
Maer om te leven stil in ruste, tot behoud’nis

(330) Der zielen, ende tot ’tonkuysse vuyrs verkoud’nis,
Nae reghel ende wet der Vromen, vroom ghesint.

Natuerlycke jeught.
    Wysheydts beginsel goet, en Vreese Gods bemint,
Is in het Houw’lick soo, ghy secht de rust te smaecken,
Ick wil my willigh tot een Wijff te trouwen maecken,

(335) En doen alsoo ghy my hier in ten besten raedt;
Maer hier schort noch wat an: veel achten t’zyne quaedt
Het trouwen, waer door datm’ aen’t Wijff hem gaet verbinden,
En segghen dat men daer door meer end’ meer kan vinden
Onrust en herten-leedt, om datmen zijnde vry,

(340) Hem gheeft in eenen dienst daer gants gheen scheyden by
En is, maer moet soo lang als ’tleven duert ghedueren,
En daer en baet dan klacht, berouw noch droevich trueren
Of veel mis-vallen schoon ontmoeten door de Vrouw,
Dat sy is quaet en vals, jeloers, jae selfs ontrouw,

(345) Weerspannich end’ onkuys, stuer, raed-loos end’ versuymich,
Klapachtich, vol ghekijff, raes-gierich end’ onstuymich,
Men moetse houden tot de dood komt om te scheen.

Vreese Gods.
    G’en moet dit achten niet, ’tverbinden is een kleen
Voor die uyt liefden reyn den Echt aengaen met eeren,

[p. 12]
(350) Om door Genade Gods, met my de vrees des Heeren,
Te eyndigen het kort onstadich leven hier
In stille zoete rust, met zedige manier:
By sulck een is berouw, leedt-wesen nochte zuchten,
Want*Liefde woont by haer met Vrede goet van Vruchten,

(355) End’ hate-nijd die is verbannen by zulck Paer,
En Godes Geest die spreyt sijn Zeghen over haer.
Hierom soo hebben oyt des Heeren goede Vrienden
Den Echt ghepresen, midts sy dan den Heere dienden
Met een gerust gemoet, want quade lust die nam

(360) Daer door van haer de vlucht.
Natuerlycke jeucht.
    O Goddelicke Stam!
Ick neem dan uwen raed an voor het alderbeste.
Maer hoe geraeck ick tot mijn wensen op het leste,
Dat is, dat ick een Wijff mocht vinden daer ick med’
In vreden leven mocht?

            vreese Gods.
    Ghy zult, nae d’ouwe zed’,
(365) Met my den goeden Godt aenbidden sonder schromen,
End’ in-gaen tot het huys, het huys al vanden Vromen,
Daer sal u tot een gaef, een goed Wijff zijn beschickt,
Dus volgt my nae, want Gods Genaed’ op zulcke mickt
Die vast vertrouwen hem. Ick gae u voor, dus volght Maet.

Natuerlycke jeught.
    (370) Ick tred’ met u hier in, tot mijnder zielen baet.
            binnen.
________________________________________________
Vreese Godts ende Reden uyt.
Vreese Gods.
VErblijt u inden gheest mijn goede suster Reden,
Dat Natuerlicke Jeught*verlaten heeft de zeden
Der wulpsheydt ongherust, en hem tot God ghevoeght,
Die hem ghegheven heeft een deel dat hem vernoeght,

(375) Te weten, naer sijn zin een deughdich Wijff eerwaerdich:
G’lijck oock ons Bruydegom gedaen heeft, dus wilt vaerdich
U spoeden tot een heyl geluck te wenschen*hier
Dit soete lieve Paer, dat God haer Zegen stier.

[p. 13]
    By die der lichten Licht is, end’ in’t hooghste Licht,
(380) Naer eygen will’ en macht, sijn woon-plaets heeft ghesticht:
By die den Hemel vaemt, en ’t Aerdt-rijck swaer beweghent:
By die na sijnen raed al zegent en onzeghent:
By die uyt sijn voorsich ’tgen’ dat sijn will’ is doet,
Die wensen wy dat u O Bruyd en Bruydgom moet

(385) Sijn zegen-rijcke hand toe-reycken in’t begonnen
Lofzame werck: en dat soo wijd als ’t licht der Zonnen
Syn stralen breydet uyt, geluck u volgen naer,
En ’s Heeren Zeghen mild u make soo vruchtbaer
Dat ghy nae drie-mael-drie veranderlijcke Manen

(390) U Lichaems vrucht mooght sien met vreucht, en dan vermanen.
Lof zy, lofeeuwigh lof die alles schickt tot spoet:
Dit wenschen wy met heyl, dat u gheschieden moet.

            EYNDE.
                Al eenderley.
                G.K.K.
[p. 14]
Bruylofts-Liedeken,
Naer de Stemme:
De Nachtegael songher met helderen talen, Daer, &c.
1.
WEch Helsche dochter, wech nijt vol van schaden,
Wech treuren met al u droevigh verzier,
Gaet wandelt in’t duyster met al u quaden,
Want blijdschap die moet nu heymen hier.
2.
    (5) De Liefde al met hare suster Vrede
Die hebben verchiert en toe-bereydt
De lustighe Sale, en haer zit-stede
Met veel wel-rieckende Kruyden bespreydt.
3.
    Nu Bruylofts-ghenoode voor alle dinghen
(10) Toont dat ghy wel-kommen Vriendekens zijt,
En helpt my een Loff ter eeren hier zingen,
Van ’tzoete nieuw Paer ’twelck nu verblijt.
1.
        GElooft zy den Heere, den alleen-goeden
        Dat hy dees twee zoete-ghelieven heeft
        (15) Verlicht, dat sy hebben tot ziels behoeden,
        Begonnen den Staet des Echts beleeft.
2.
        ’t Bekommerde hertje, door natueren
        Ghedreven, dat baerden in hem onrust:
        Maer Vreese des Heeren die quam hem stueren
        (20) In’t Huys des Vromen, vry van qua lust.
[p. 15]
3.
    Daer heeft hy sijn recht Egade ghevonden,
Syn Liefste, syn Ribbe, syn tweede Ziel,
End’ hem inder Liefd’ met haer verbonden,
Door Godes ghenade, want s’hem beviel.
4.
    (25) Niet uyt quae lusten, gheldt-sucht, noch eere
Der lichaemsche schoonheydt, velt-blom ghelyck,
Maer om haer inwendighe deught, die zeere
Op-pronckten haer wesen met gaven ryck.
5.
    Dus hebben zy beyde, nae aert der Vromen,
(30) Haer zielen verbonden, dies laet haer Godt
Oock synen troost-ghevenden zeghen bekomen,
Die d’Heylighe Vaders viel tot een lot.
6.
    Op dat met haer gaet als in Canans stede,
Daer Water in Wijn veranderde klaer,
(35) En by haer vermeere Godsalighede,
Op dat altydt ’tbeste mach volghen naer.
7.
    Dit wensen wy u ons Bruydegom deughdich,
Nicolaes Abeels, met uwe Vrouw-Bruyt,
Claesjen Claes dochter Godts Liefde vreughdigh,
(40) Die blyve by u tot des eynde uyt.
            Al eenderley.
[p. 16]
Continue

Tekstkritiek:

vs. 36 Landt. er staat: Laudt.
vs. 84 quelling er staat: qulling
vs. 124 genaemt? er staat: genaemt(
vs. 137 hantieringh er staat: hantierinh
vs. 179 en 286 tripelrijm
vs. 309 sy er staat: jy
vs. 354 Want er staat: Mant
vs. 372 Jeught er staat: Jeyght
vs. 377 wenschen er staat: wenfchen