[fol π1v]
WIit met een drouf ghesight, dit treurigh spel aenschauwen
Het welcke brenght int licht, de soete reden rijck
Om ’t selve soo beweeght met tranen al gelijck
Gheworpen wt den grondt uws herten te bedauwen
(5) Een liefde sult gy sien, vol moorden en met rauwen
De goedertieren deught vertreden in het slijck
En daer naer sult ghy sien, met vreese oock het lijck
Van Mariamne schoon de blomme van de Vrauwen
Dit merckt aen. Ende weent, hoe wreetheyt onghetemt
(10) In een verblinde siel, ten hooghsten altyt clemt.
De welck Herodis hert, ded’ rasende verwoeden
Nogh om het Iver-boos in ’t werck te stellen heel,
Ist dat gy mercken sult op dit bebloedt Tonneel
Hoe veel den bleecke nijt, vermach en quaet vermoeden.
Eerste deel. Eersten Wtganck.
BEGRYP. |
HErodis naer het innemen van heel Iudea, door cracht van wapenen, verblijt hem over sijne victorie, vereert sijn vrienden, maeckt Ananelum tot eenen hoogh Priester en doet sommige van sijn vyanden dooden.
ALexandra de moeder van Mariamne claeght dat Aristobulus haren soon tot het hoogh Priesterschap niet verheven en is, waeromme sy schrijft haer droefheyt aen Antonius ende Cleopatra seyndende de afbeldinghe van soon en dochter mede om haer tot medelijden te bewegen.
ANtonius ende Cleopatra ghesien hebbende den brief van Alexandra, met de afbeldinghe van haere kinderen, ontbiet Herodi dat hy Aristobulum tot hem soude schicken.
HErodis ongherust vreest van sijn rijcke, ondertusschen cryght tijdinghe dat hy soude Antonio Aristobulum [fol π2r] seynden, het welcke hy om veel redenen weygert, hy claeght over Alexandra dat sy voor haren soon naer de Croone staet waer van sy haer ontschuldicht, en cryght het hoogh Priesterdom voor Aristobulus.
GHeveynstheyt en wraeckgierichheyt willen Herodem beweghen om Aristobulum te dooden.
HErodis doet gheveynsdelijck Aristobulum om hals brenghen, beweent hem, sijn lichaem siende ghebarende daer niet af te weten.
Sevensten Wtganck.
BEGRYP. |
Alexandra en Mariamne beclaghen Aristobulus doot.
COOR WOORT BETHOONT.
Dat de Fortuijne des weerelts niet te betrauwen en is. |
Tweede deel. Eersten Wtganck.
BEGRYP. |
CLeopatra verstaen hebbende wt Alexandra brieven de moort van Herodis aen Aristobulo, gedaen ophitst Antonium om wrake daer van te nemen, waer door Herodis tot hem ont boden wort, om hem daer van te ontschuldigen.
HErodis meenende nu gerust te sijne in sijn rycke, door de doot van Aristobulo, werdt verbaest, hoorende het bevel van Antonius, waer over, eer hy vertreckt stelt Iosephum sijnen swager tot stadt houder, met bevel sijn huysvrouwe Mariamne te dooden, soo een onghenadigh oordeel over hem, van Antonius ghestreken wierde.
[fol π2v]
IOsephus naer het vertreck Herodie gheeft aen Mariamne sijn groote liefde, tot haer te kennen, ende daer naer het bevel dat hy heeft om haer te dooden.
MAriamne verwijt Salome Herodis suster, haer slechte* afcomste.
HErodis doet sijn ontschult van de door Aristobuli voor Antonio, de welcke door vrienden en gheschincken gepaeyt wordt.
DE nydicheyt gaet Salome des Conincks suster dryven om Mariamne te doen ombrenghen.
COOR WOORT BETHOONT.
Dat de nijdicheyt veel quaet doet ende pijnelijck is, aen die haer is voedende. |
Derde deel. Eersten Wtganck.
BEGRYP. |
SAlome en haer moeder geven Herodi te kennen de gemeenschap van Iosephus en Mariamne, waer over Herodis door liefde treurich wordt.
HErodes vraeght bysonder aen Mariamne van de ghemeenschap tusschen haer; en Iosephus, de welcke sy met eede loochent, hy doet sijn ontschult dat hy soo lichtelijck anders gelooft heeft, omhelst haer, maer sy laet onwyselijck het verclaer van sijn bevel ontvlieghen.
[fol π3r]
HErodes door ’t openbaren van sijn bevel becommert wesende ghelooft vastelijck, eenighe secrete ghemeenschap tusschen haer beyden gheweest te hebben, waer door hy Iosephus doet dooden, Alexandra binden, Mariamne spaert hy wt liefde.
HErodes cryght tydinge dat Antonius van Cesar by den berch arabius verwonnen is, waer over hy seer verslegen wordt.
DOnruste van herten en quaet vermoeden en willen Herodem niet met vreden laeten.
HErodes vreesende sijn rycke te verliesen, en benydende dat Hircanus den Grootvaeer van Mariamne, wederom naer sijn doodt in het selve soude ghestelt worden, doet hem ter maeltijt roepen, ondervraeght hem gheveynsdelijck van nieuw maeren die hy van Malichus den Coninck van Arabien soude vernomen hebben: en hoorende dat hy eenige giften van hem ontfangen hadde, tyght hem op, dat hy met hem in verbondt is, om tryck wederom te cryghen, waer over hy hem doet dooden.
COOR.
Beclaeght de doodt van Hircanus |
Vierden deel Eersten Wtganck.
BEGRYP. |
HErodes treckt naer den Keyser Augustum, stelt Sohenus tot eenen Stadthouder, met bevel Mariamne sijn [fol π3v] Huysvrouwe en Alexandra haer moeder te dooden, soo hy vanden Keyser aen het lijf ghestraft wordt.
SOmmighe Edelmannen (Herodes vyanden) verblijden haer in sijn vertreck, verweckende malcanderen tot vreught hopende dat hy voor meer en sal weder keeren.
HErodes verontschuldight hem, voor den Keyser Augusto, van de vrientschap met Antonio ghehouden, en bringht den selven soo verre te weghe, dat hy hem sijn Rijcke bevestiocht.
MAriamne verstaen hebbende, van Schemo, het ghebot van haer en haere Moeder te dooden, beclacht de wreede liefde haers Mans, haer Moeder Alexandra wenst om dese tirannije op hem te moghen wreken.
HErodes thuys commende, vertelt aen Mariamne de blijde tydinghe, dat hem sijn rijcke bevesticht is, waer in sy cleene* vreught schept, smeeckt haer met soete woorden, maer sy en doet niet dan suchten, sijnde daer over seer ontstelt.
DE Moeder van Herodes, en Salome sijn suster bemercken den quaden sin van hem teghen Mariamne, gaen haer met achterclap en lasteringhen beswaren.
COOR BETOONT.
Hoe fenijnigh een quade tonghe is. |
Vijfde deel. Eersten Wtganck.
BEGRYP. |
MAriamne wetende den achterclap, die Salome en haer moeder, aen Herodes hebben van haer gedaen, claeght over de boosheyt haers gemoedts, en werdt soo lanx soo meer daer over verbittert.
Herodes ondersoeckt aen Mariamne, waerom dat sy haer soo spytigh [fol π4r]
tot hem gedraghen heeft, bevesticht haer sijn liefde, maer sy verwijt* hem haer Broeders ende Groot-vaders doodt.
SAlome Herodis suster, windt den schincker, dat hy Herodi soude valschelijck aendraghen, als dat Mariamne door sijn toedoen, hadde versocht Herodem met fenyn om te brenghen.
HErodes door Mariamnes woorden vertoorent wesende hoort valschelijck van sijnen schincker, hoe sy hem hadden willen te weghe bringhen, om hem te vergheven en met fenyn ter doot te brengen, waer over Mariamnes Camerlinck om de waerheyt te weten ondervraeght, en ghepijnight wordt, die van gheen fenyn en kendt maer wel dat Sohemus sijn bevel aen haer gheopenbaert heeft, waer over hy hem doet dooden.
DE liefde wilt Herodes raden dat hy Mariamne int leven soude spaeren, maer onruste, quaet vermoeden, nijdicheyt en wraeckgiericheyt bespringhen Herodem en raeden hem haer te dooden.
HErodes niet wetende waer hem keeren, volght ten eynden den raet vande wraeckgiericheyt, en haer ghesellen doet Mariamne voor de Rechters roepen, en haer ter doot veroordeelen.
Sevensten Wtganck.
BEGRYP. |
Mariamnes stantvasticheyt, ende beclagh dat sy doet voor haer sterven, met den oorlof van haer Ionckvrouwen.
| VERTOOGH VAN MARIAMNE DOODT. |
Iudea beclaeght de doot van Mariamne by het lichaem sijnde.
Neghensten Wtganck.
BEGRYP. |
Herodes droef wee gheclagh van Mariamnes doot.
COOR BECLAEGHT.
Den hooghmoet, en ontschult Mariamne. |
[fol π4v]
GHy hebt dit wel ghesien met iammer groot vertooghen,
Ghy hebt hier wel bemerckt hoe* Mariamne licht,
Hoe dat bemoeden quaet noch vreetheyt niet en swicht.
Wilt dan van die twee den aert te schouwen poogen:
(5) Vliedt oock den boosen nijdt die menschen doet verdrooghen,
En alle tonghen vals, soo meughdy wel ghesticht
In deughden altijt gaen en prent in u ghesicht
Melijdich oock de doodt die ghy hier siet voor ooghen:
Want niet en can den mensch wijs maecken ende wroet
(10) Dan anders ongheluck of eyghen teghenspoedt.
Maer soeter ist te sien dan selfve te beproeven
Haer clacht: die sonder schuldt vergoten is het bloedt
Soo meuchdy met profijt bevrijden het ghemoedt
Gheneghen tot het quaet doormatich te bedroeven.
|
