Jan Zoet: Clorinde en Dambise. 1640.
Uitgegeven door drs. G.C. van Uitert
Red. dr. A.J.E. Harmsen, Universiteit Leiden.
Ceneton101410 — Ursicula
In deze uitgave zijn evidente zetfouten gecorrigeerd en gemarkeerd met een asterisk.

Continue
[fol. A1r]

Jan Soets

CLORINDE

En

DAMBISE.

Bly-Eynd-Spel.

Op het Speelen:

’t Tonneel-spel, als men ’t wel besiet;
Vertoont de Werelt in ’t verschiet.   

Ghespeelt op

d’ AMSTERDAMSCHE SCHOUWBORGH,

Den 14. May, Anno 1640.

[Vignet: Wapen van Amsterdam]

t’ AMSTERDAM,

Gedruckt by Nicolaes van Ravesteyn.
_____________________________________

Voor Dirck Cornelisz Houthaeck, Boeck-verkooper
op de Nieuwe zijdts Kolck, Anno 1640.


[fol. A1v blanco]
[fol. A2r]
OP-DRAGHT

Aen den Eersamen Const-wetenden

            WILLEM DIRCKSZ HOOFT.

            Mr. JACOB BLOCK.

            HEREMAN DIRCKSZ.

            SYMON ENGHELBREGHT.

            DAVID ZES.
Hoofden des Amsteldamsche Schouwborgh.
        Gunstighe Vrienden,
MYn Rijmster gheprickelt sijnde door verscheyden redenen, heeft my ghedwonghen de Pen in de handt te nemen; om yets ten voorschijn te brengen, het geen sy uw’ E. als tot een Nieuwjaers- gift soude moghen op-offeren, waer toe sy dan dese Historie heeft uytghekipt, soo om hare soetigheydt als wonderlijcke veranderinghen: ende om die dies te bevalligher voor den Const-lievenden te maecken, hebben wy deselve in twee deelen af ghedeelt, ende dat op drie Tooneelen: Het eerste deel wert op het eerste Tooneel heel ende al afghehandelt, beginnende met het kriecken van den dagh, ende eyndight met den morghen daer aen. In het tweede deel hebben wy twee leeden ende twee Tooneelen, het eerste lidt wert weder op het eerste Tooneel [fol. A2v] af ghedaen, blijvende aldaer van den morghen tot on trent een uur ofte vier aenden dach, tredende als dan met het tweede lidt op het tweede Tooneel, ende vol-enden het selve met den avondt. Sijnde dan alsoo te samen drie Tooneelen, sonder van het eene op het ander te springhen, alsoo ons dit ghedacht heeft de bequaemste manier te wesen die wy soude kunnen volghen, uw’ E. ghelieve het met soodanighe gheneghentheên te ontfanghen, als wy den op-dracht daer van doen ende het bequaem vindende het selve ten proffijt der Ouderlooze ende afgheleefde Ouden levendigh maecken, verwachtende ondertusschen yets anders van

Den gheheelen uwen

JAN SOET.


[fol. A3r]

SPELS SIN.

DAmbise Soon des Keysers van Griecken, gheraeckt synde door de indringhende lonckjes vande volmaeckte Clorinde, verlaet, na dat hy de selve tot weder-liefde beweeght hadt, de pracht des rijcx, dwalende met haer, in schijn van Herder, tot in de wildernisse van Aetiopien, ende willende vernemen de gheleghentheden des selven Landts, alsoo hy niet en wiste waer hy was, laet Clorinde alleen, die by gheval ghesien wert van den Prins des selven Coninghrijcks, welcke met min soo op haer ontsteken wert, dat hy, niet tegenstaende, de Princes van Griecken, Suster van Dambise, waer aen hy verlooft was, alle uur was verwachtende, ghesocht heeft door veel schoone beloften sijne begeerten van Clorinde te verkrijghen, dan door vleyen hier toe niet kunnende geraecken, heeft hy sulcx met gewelt soecken te volbrenghen, de suyverheyt haer aldus benepen siende, roept ende verdadight hare reynigheyt, tot sy onmachtigh werdt, waer op Dambise, haer ghekrijt ghehoort hebbende, voor den dach komt; die, sijn schoone dus mishandelt vindende, sulcx dreyght met de doot op den Prins te wreecken, die sijne Edelen, met de welcke hy op de jacht gheteghen was, vast hoorde naderen, ende aende selve roepende, wert daer af ontset, waer op Dambise, voor onheyl vreesende, met sijn Clorinde de vlught neemt, dan wert onderhaelt, ende ghevanghelijck na Memphis ghebracht, ende door den Prins voor den Coningh beschuldight met struyck-rooveryen, de Princes van Griecken op dese ghelegentheydt ghelandt ende ten Hove inghehaelt sijnde, neemt den Coningh voor op de binne Zael, alsoo hy stock-ouwt was, sijn laetste Justitie te doen, ende een van de beschuldighde om de misdaet te doen sterven, latende der halven haer beyde om de doot loten, welcke Dambise te beurt valt, die sich daer op als tot het sterven bereydt, dan de suyvere Clorinde hem niet willende verlaten, schut hy het Herders habijt af, ende werdt alsoo met groote verwonderinghe bekent voor Prins van Griecken: Clorinde ghevraeght sijnde nae haer gheslacht en ouderen, toont aen den Coningh een ghenaeyt kleet, ende een gouden zinghenet, waer mede sy ter vondelingh gheleyt sijnde, gevonden was aen de speen van een suygenden Wollevin, de Coningin het ghenaey besien hebbende, kust ende omhelst Clorinde als Dochter, welcke sy ter vondelingh hadde doen leggen, uyt vreese by het Gemeen verdacht te werden met overspel, oorsaeck nemende uyt de hagel-witte schoonigheyt van Clorinde, na dien sy al te samen Moren ofte ten minsten Gelen waren; den Coninginne dese verklaringhe aen den Coningh ghedaen hebbende, wert Clorinde van het gansche Hof als Princes begroet, tredende alsoo met hare trouw-lievende Dambise uyt haer swaer-schynende noot inde meeste blyschap.


[fol. A3v]

PERSONAGIEN.

  CLORINDE, Princes van Aetiopien.
  DAMBISE, Prins van Griecken.
LYSANDER
AMINTAS		 } Herders.
CLORIS
PHILIDA		 } Herderinnen.
  HANS, een Hovelingh.
  DON BRUSARTUS, een Griecx Ridder.
  AMIDOR, een Herders Jonghen.
  MENON, Prins van Aetiopien.
  DON BALTHASAR, een Aetioops Ridder.
  FIGMON, Coningh van.Aetiopien.
  PANTHASILEA, Coninginne van Aetiopien.
  AEMILIA, Princes van Griecken.
  BRUNO, Aetiopijs Edelman.
  Eenighe Aetioopze Edelen stom.
  SCHERP-RECHTER, stom.
Continue
[fol. A4r]

Eerste Tooneel. Eerste Bedrijf.

Clorinde drijvende eenighe Schapen.

                DEn uchtent door haer soet ghebloos
                Van inkarnate wanghen,
                Tart selfden alderschoonste roos,
                Met versze dauw behanghen.
                (5) En ’t wit satijn, met blaeuw door-wrocht,
                Soo aerdigh, als de keur oyt socht,
                Beschaemt al wat de handen
                Met Naelt en Sijdt, soo aerdigh stickt,
                Dat ons ghesicht, verwondert schrickt,
                (10) Op kunst van vreemde landen.

                    2. Al wat een ziel of wesen heeft,
                Schynt door dit soet herboren,
                Al ’t pluym-ghediert vervrolijckt zweeft,
                En kittelt yders ooren:
                (15) Dan meest is het voor ons een lust,
                Die wel vernoeght, in ’t kleyn gherust
                En wel te vreden leven.
                Gheen kommer ons ghemoedt en knaeght,
                Als die, die Kroon en Scepter draeght,
                (20) En sit in staet verheven.

                    3. Ons vreught is met gheen vrees beknelt,
                Als die in Hoven woonen.
                Wy dryven ’t Vee verheught te Velt,
                En kiesen voor de kroonen,
                (25) Een krans van Bloemen, dit çieraet
                In ons ghesicht veel beter staet
                Als Peerlen of Robynen,
                Of als den heldren Diamant
                Die aen des Coninghs Tullebant,
                (30) In glans als Sterren schynen.

[fol. A4v]
                    Heughlijcke dagh bodin, die door u purper bloosen,
                En lieve luyster-glans verquickt de ameloosen,
                Hoe lieflijck is uw’ komst? hoe vriendlijck u ghesight
                Voor ’t eensaem Herder volck? die in haer kleyne plight,
                (35) Steets leven vol vernoeght in rust en vrolijckheden
                Veel beter als diens voet een gouwde zael betreden,
                Die vol bekommernis beheerschen haer ghebiet,
                En sloven nacht en dach vol anghstelijck verdriet
                En staghe moeylijckheydt, daer wy, ontlast van kommer
                (40) Vernoeght sijn met ons kleyn: dit schaduw’rijcke lommer
                Ons aenghenamer is, als al de heerlijckheydt
                Van ’t opgheblasen Hof, soo avereghts door breydt
                Vol staet-sught en bedrogh, ghepropt met alle listen
                En staghe nydigheydt, haer vreede, is niet als twisten,
                (45) Haer lust onlust en anghst, daer wy in lust vernoeght
                Steets leven met het gheen natura ons toe voeght;
                Uyt dese klare beeck gheschept met witte schulpen,
                Ons smaeckelycker is als uyt Gout, wijn te gulpen.
                En meêr çieraet ick sie in bloem of Roosen-krans,
                (50) Als ick bespeuren kan in Diamanten glans,
                En Hut met strôô bedeckt my meerder kan vermaecken
                Als ’t opghepronckte Hof met hooghe blaeuwe daecken:
                Vernoeghde kleynigheydt, ontlast van veel verdriet,
                Wiens sorgh is voor het Vee, en drijft ons verder niet.
                (55) Den uchtent Son die klimt, wiens gout verweende stralen,
                Met lieve luyster glans soet flickrend neder dalen,
                Dit port my om te gaen waer gints de linde staet,
                Op dat in ’t claev’righ groen myn Vee haer lust versaet,
                En ick mach onderwijl dat sy wat knabb’lend grasen,
                (60) Mijn geesje meê met een in vrolijckheden asen.
Singht, over het Tooneel gaende,

STEMME: Vliet heen droeve suchjes, &c.
                    Heughlick Dageraetje
                Siet uw’ lieve komst mijn zieltje dwinght tot staghe vrolijckheden,
                Het ghebloemte op ’t paetje
                Die mijn sooltjes drucken, en dat van mijn voetjes wert vertreden,
                (65) Beurt hun hoofjen op soo rasch als sich myn hieltje licht,
[fol. B1r]
                ’t Knickt u Godtheydt toe:
                Ach Hemel! hoe
                Is ’t al aen u verplicht.

                    Al dees groene Boompjes
                (70) Sijn nu vol van vreught, door ’t schaet’ren van de radde pluym-ghediertjes.
                Ia! de klare stroompjes
                Vervrolickt hup’len op ende nêer, door blye tiereliertjes
                ’t Gheen door ’t Bosje dreunt, dat yder een ghedwonghen wart
                Tot veel vreught, hoe soet
                (75) Dit ons ghemoet
                Tot danckbaerheden tart.
Clorinde binnen. Dambise uyt.
                    O Goddelijcke mondt, die door u Hemelsch singhen
                De rotzen hup’len doet, en kunt de Leeuwen dwinghen
                Met soete neury-stem, schoon de opgheheven poot
                (80) Hun klaeuwen wet op roof, om bloem en kruydt met root
                Te sprick’len door de beet der hongerighe muylen,
                Verleckert op het mergh, uyt schoncken, daer hun kuylen
                En holen vol van sijn: dees segh ick, dees belet
                Ghy van haer dullen aerdt. O al te kunstigh net!
                (85) Het gheen onschuw’lijck is, ofschoon met hondert ooghen
                Men daer al wacht voor hildt, het Goddelijck vermoghen
                Dat kipt een eermen ’t weet, waer schuylt ghy lieve tongh
                Die ’t herte hebt gherooft, soo haest het oor ontsongh
                De Enghelijcke galm, die ghy ten mondt uyt kaetste
                (90) Op wel ghevoysde maet, dat dese ziel verplaetste
                In keur bepaelt met wil? het lommer roert sich, sacht,
Clorinde    Stil Dambise, verschuylt: Ick sie hoe voor de kracht
uyt.           Van die my heeft gheboeydt de telghen sich verspreyden,
                Om haer een veyle wegh en ruymte te bereyden.
Dambise wat aen d’een zy.
[fol. B1v]
Clorinde neder-sittende.
                                (95) Weligh Veetje, wilt een beetje
                                Grasen in het Claver-groen,
                                Uw’ Clorinde, die sal winde
                                Onder wyl wat roosen-hoên.
                                Roose-blaetjes, die de praetjes
                                (100) Van veel Herders hebt ghehoort,
                                Die in ’t weyden, sy dick seyden
                                Snapt die aen u Nimphje voort.

Dambi.        Verwondringh slaet myn ziel, het roer van myn verstant
                By na gheen streeck en hout, schoon ick met kracht van hant
                (105) De boom ten stuerboordt set, ’k en kan gheen reê bezeylen
                In ’t wreede onstuymigh weêr, noch oock gheen gronden peylen
                In dit ongrond’lyck diep: ô Hemel! welck een schoont
                Heeft dese Herderin, het schynt natuur vertoont
                Hier meer als menschelyck,want haer volmaeckte leden
                (110) Bestralen het ghesicht met glans van Godtlyckheden
                Wanneer men op haer ooght. Myn herte is beroert,
                ’k En weet niet wat ick sal! ’t ghedachte wert vervoert
                In een onganghbre wegh, ô Gôôn! wat sal ick maecken
                Om in dees dool-hof op het rechte padt te raecken.
                (115) Tot een ghewilde rust? het schynt of myn ghemoet
                Van het ghewenst gheluck my als een teecken doet
                Door innerlycke treck, en doet de gheest ghevoelen
                Als dat ick ’t rechte wit myns voorneems sal bedoelen.
                Ach Goden! was dat waer, ’k verkoos een Herders rock
                (120) En gaf de Scepter voor een haselaren stock?
                Dan doch liet sy soo ’t mach, myn ziel die wert bespronghen
                Met stormen uur op uur, ick voel my self bedwonghen
                Om haer te spreecken aen, op hope dat myn hart
                Daer door mocht syn ontlaên van dees begonnen smart.
                (125) Stapt vlugghe voeten voort, draeght myn gheboeyde ziele
                Voor dese aerts-godin, dat ick aldaer mach kniele
                En off’ren haer myn hart, doch sacht! siet wat ghy doet,
Clorinde    Daer ryst de schoone op, nu heusschlyck haer gegroet.
rijst.          Begaefde Herderin, ick wensch u goeden morghen,
                (130) En alderley gheluck waer voor den mensch mach sorgen.
Clorin.       Grootmogend Heer en Prins, uw’ dienst-maeght knielt ter aerdt,
[fol. B2r]
                En acht haer dese eer, die ghy haer doet, onwaerdt,
                Vermits ick niet en heb waer mee ick die kan loonen,
                Dan ’k sal een danckbaer hert u tot vergeldingh toonen,
                (135) Met wensingh dat ghy leeft in voorspoet al de tijt
                Die ghy, beleefde Prins, hier op der aerde sijt.
                Dit ’s alles wat ick heb, en kan niet anders gheven,
                Vermits ghy Prince siet hoe wy in kleynheydt leven.
Dambi.        Eerwaerde en lieve maeght, uw’ soo volkomen wensch
                (140) Verplicht tot danckbaerheydt den aldergrootsten mensch,
                Soo ick u dienst kost doen ick souw my selven achten
                De luckighst die der leeft, wat ick heb in mijn machten
                Godin, dat is voor u, ghebiedt maer wat ghy wilt,
                Niet eer ick rusten sal voor dat ick heb ghestilt
                (145) De graeghte van uw’ wensch.
Clorind.      Ach Prins! ick buygh my neder,
                En offer u mijn hart tot een versoeningh weder
                Soo ick u heb misdaen, gheeff mijn onnooselheyt
                Dat bid ick doch, de schult indien ick heb mis-seyt,
                De onwetenheydt die heeft mijn tonghe los ghebroken
                (150) Tot de onbedachte reên die ick stracx heb ghesproken:
                ’k Beken ick heb nae waerde u Hoogheydt niet ghe-eert,
                Doch Prins verschoont hier in een Maeghd die niet gheleert
                En heeft als Vee te hoên, en slechte boersche reden
                Na aerdt van ’t Herder volck, dies soo ick door ghebeden
                (155) U hart beweghen kan? soo bid ick my verschoont.
Dambi.        Verschoont my ô Godin! die meerder deught betoont
                Als ick vergelden kan, uw’ schoonheydt heeft verovert
                Mijn Princelijcke ziel, ick ben ghelijck betovert
                Door uwe soete reên, soo dat ick niet meer acht
                (160) Het dert’le weligh Hof, de Keyserlijcke pracht
                En het beheersch van volck, dat wil ick willigh gheven
                Om dus in kleynigheydt met u Godin te leven:
                Indien ghy verghenoeght wout met dees Prince sijn
                Die ghy ghevanghen hebt, om dus gherust met mijn
                (165) Te leven, na uw’ aerdt, ick wouw seer graegh verliesen
                Dit adelijck ghewaedt, en willigh daer voor kiesen
                Een grove linden py, jae Croon en Scepter gaf
                Ick blydelijck dan voor een haselaren staf.
                Godin! hoe staet ghy dus met neêrgheslaghen ooghen?
                (170) Siet doch uw’ Prince aen, Princesje, toont meêdoghen
[fol. B2v]
                Aen uw’ ghevanghen slaef.
Clorind.      Soo ’t boerten u behaeght?
                Siet Prins hier uw’ slavin die willigh dit verdraeght,
                Of soo ghy moogh’lijck meent dat mijn begeert’ sou hellen
                Nae grootsigheydt van staet, en soeckt my soo te stellen
                (175) Tot proevingh op de toetz? ach Prins! ick ben te vreen
                Met dees mijn kleyne staet, en ooghde noyt nae gheen
                Verheven heerlijckheydt,want dees’ geringhe leden,
                Die voeghen alderbest maer slechte linden kleden,
                Gheen hoofs ghehul my past, maer wel een stroyen hoedt,
                (180) Dan soo u ’t boerten lust? vry uw’ begheert voldoet
                Uw’ slavin ’t willigh lijdt.
Dambi.        Meent ghy dan ô mijn schoone!
                Dat soo een dubbel hart souw in dees boesem woonen,
                Of dat soo’n valsche tongh souw sijn in dese mondt
                Dat ick dus spreken souw, en dat mijn hart en grondt
                (185) Heel anders wêer souw sijn? ô neen! mijn uytghelesen,
                Eer sal de Son des nachts aen ’t blaeuw ghewelfzel wesen.
                En eerder sal de Maen verselschapt met haer staet
                Haer loop gaen vanghen an in ’t krieck des dagheraet,
                Mijn hart leyt op mijn tongh, wat ghy mijn mondt hoort spreken,
Presen-      (190) Godin, dat meent de ziel: daer is mijn lief het teken
teert aen     En zeghel van mijn woordt. Dees keten tuyght alleen,
haer een     Dat ick ghekluystert ben aen u Princes, en gheen
keten.        Mijn ziele anders mindt, ick bid u wilt aenvaerde
                Dit kleyn gheringh gheschenck, en ooght niet op de waerde,
                (195) Maer op het gunstigh hert dat in dees boesem leydt.
Clorind.      Soo ’t Prins u errenst is soo toont bescheydenheydt?
                Ick ben een slechte Maeght en van gheringhe lieden,
                Hier, lacy! opghebracht, en heb niet dan ’t ghebieden
                Over dit weynigh vee, het gheen ghy gints siet gaen
                (200) Te knab’len in het groen: Dies wilt u wel berâen,
                En overweeght ter deegh dees saeck in redens schalen,
                Ghy sult dan lichtlijck sien dat u niet voeght te dwalen
                In ballinghschap by ’t vee, maer dat u beter past
                Beheersch van volck, en rijck, hoewel een meerder last,
                (205) Nochtans een grooter eer, uw’ handt die voeght het zweyen
                Eens Scepters, en gheen stock om dus het Vee te weyen;
                Let eens op dees mijn staet, wat is het? niet mendal,
                Ons heerelijcxt Palleys dat is een Beesten stal,
[fol. B3r]
                Dies bid ick Prins bedaert, en ooght nae uws ghelijcken
                (210) In grootze heerlijckheydt.
Dambi.        Princes, noyt sal ick wijcken
                Van ’t gheen mijn ziel bemint, gheen staet mijn hart bekoort
                Te laten ’t gheen ick lief, neen, daer mijn graeght’ nae spoort
                Ick nimmermeer verlaet, al soud’ ick daer om derven
                Beheersch van volck en rijck, en eeuwigh moeten swerven
                (215) In dorperheydt door ’t landt; ’k lief u Godin veel meer
                Als alle staet en pracht of Keyserlijcke eer,
                Hoe schoonze schynt ghepronckt; mijn waerde ziels vooghdesje,
                ’t Hart sprinckt in dese borst, als mijn ghesicht Princesje
                U schoon ghelaet beooght, ’t gheen in mijn harte druckt
                (220) U lieve beeltenis, dat noyt daer uyt gheruckt
                En wert door nijt noch spijt, maer sal daer eeuwigh plaetzen,
                Al souw het blindt gheval met dese Prince kaetzen
                Als met een lichte bal, die heen en weder snort,
                Ghedreven door de handt van die hem slaet, en wort
                (225) Seer schielijcken verhooght, doch val seer haest beneden
                Als men hem niet meer roert, ick schrap hier toe mijn leden
                Al schiet mijn mede soo, mijn harte is gherust,
                Als ick maer slechs gheniet, u Princes, die de lust
                Alleen sijt van mijn Ieught. Sluyt uw’ asure aren
                (230) Met dit gheschakelt gout, mijn Enghel, en laet varen
                De viese achterdocht, vertrouwt mijn Prins’lijck woordt.
Clorind.      Ach Prins! hoe sou dat sijn?
Dambi.        Princes, ick bid u, moordt
                Mijn flaeuwe ziel gheen meer.
Clorind.      De vrees weerhoudt mijn handen,
Dambi.        Wat vrees mijn Enghelin, weerhoutze?
Clorind.      Prins voor schanden.
Dambi.        (235) Verbandt mijn lief die vrees, indien ghy schant gheniet
                Soo wensch ick dat Iupijn sijn donder vlammen schiet
                En pletter dit mijn hooft, of de aerde spar haer monden
                Wijd open, dat dit lijf wert levende verslonden.
Clorind.      ’k Vertrouw uwe eeden Prins en vatze daer op aen.
Dambi.        (240) Een kus daer af tot tuygh.
Clorind.      Soo ghy niet sijt voldaen,
                Met een? soo neemt’er tien, ’t Ghevoghelt sal niet snappen,
                                Of dit ons doen beklappen,
                                En voor dit domme vee
[fol. B3v]
                                Myn Prins, en wilt daer mee
                                (245) In ’t minste niet voor schromen,
                                Dies sijt ghy niet gherust
                                Vry u ghenoeghen kust?
                                Doch verder lust wilt tomen.
Dambi.                        Myn harte leyt te springhen
                                (250) Van blyschap in myn borst,
                                Iae ’t soo nae ’t soet weer dorst,
                                Dat ick het nauw kan dwinghen.
                                Ach! ick moet weêr ghenieten
                                Van uwe lipjes, waerde Vrouw,
                                (255) Het Nectar soet, die lieve douw
                                Die tot myn harts fonteyn komt vlieten.
Clorind.      Myn Prins houwt u vernoeght de tijdt schynt ons te dwinghen
                Te scheyden voor dees reys, de Herder rey komt singhen
                Het Mey-liedt door het bos, dies bid ick lief vertreckt
                (260) Eer dat ons yemandt siet, u self gheen scha verweckt.
Dambi.        Neen lief ick doe uw ’ wil: doch waer sal ick u vinden
                Myn Enghel nae den noen?
Clorind.      Maer hier ontrent de Linden
                Daer ’t silv’re beeckje bruyst.
Dambi.        Vaert wel myn eenigh al,
                Den Hemel u behoet.
Clorind.      Vaert wel myn Prins, ick sal
                (265) U met verlanghen dan myn ziels vooght hier verbeyden,
                Adieu lief.
Dambi.        Noch een kus.
Clorind.      De Goden u gheleyden.                                 Dambise binnen.
                Daer gaet de vooght myns ziels en draeght myn hartje meê,
                Het gheen sijn heusch ghelaet gheruckt heeft uyt de steê:
                Gaet uurtjes vlughtigh voort dat myn verliefde ooghen
                (270) De Prins van mijn ghemoedt haest weêr aenschouwen moghen;
                Ach soete schakeltjes! die vry en onvermoeyt
                Mijn zieltjen hebt soo vast aen mijne Prins gheboeyt,
                Dat ick nu sonder hem niet acht mijn jeughdigh leven,
                Maer wil het, hem ten dienst, seer graegh ten offer gheven.
                (275) Sacht lipjes, sluyt uw’ tongh, ick hoorde Herder rey
                Heel vrolijck singhen uyt het lof-liet van de Mey.
                Ick gae wat aen d’een sy, het schynt sy door de bomen
                In volle blyschap t’zaem al singhend herwaert komen.             Binnen.


[fol. B4r]
Lysander, Amintas, Cloris, Plilida, singhende,

STEMME: Het vinnigh stralen van de Son, &c.
                            HOe vrolick dat het pluym-ghediert
                            (280) Door dese ontloken boomen,
                            Nu dertel heen en weder swiert,
                            Ia! ’t kan hun vreught nauw toomen.

                                Nauw toomen, door de soetigheydt
                            Die ’t oogh nu kan ghenieten:
                            (285) Want Flora ’t bloem tapijt weêr spreydt,
                            De Boompjes lootjes schieten.

                                De lootjes die den Noorde wint
                            Wangunstigh af quam snoeyen,
                            Dan yder kruytje dat begint
                            (290) Gansch vrolyck weêr te groeyen.

                                Te groeyen uyt de mulle aerdt
                            Schier door de kouwd’ verbeten,
                            Dan die op nieu ’t weêr soetheydt baerdt,
                            En lusjes onghemeten.

                                (295) Veel lusjes, en veel vreughde, soet
                            Voor alle Herder knechjes,
                            Die nu met bloem en Roosen-hoet
                            Bekroonen haer liefs vlechjes.

                                Haer vleghjes die het gout verdooft
                            (300) En om haer voor-hooft hanghen,
                            Waer menigh Harder, eer hy ’t looft,
                            Is strickigh in ghevanghen.

Lysand.     Nu Cloris spreeck vry uyt, ick sach uw’ lipjes roeren,
                Of ghy yets segghen wout,
Cloris.     Weet ghy soo naeuw te loeren
                (305) Lysander, dat ghy stracx kunt speuren aen myn mont
[fol. B4v]
                Hoe ick van meningh ben? ghy sout een soo terstont
                Wel schaemend bloosen doen.
Lysand.       Ick sie uw’ kaeckjes bloeyen,
                Al rosigh-roodt van schaemt: doch laet u dat niet moeyen,
                ’t Ghebloos voeght wel op ’t wit.
Philida.       Hoe soetjes seyt hy dat?
Cloris.     (310) Met alle stemmigheydt.
Amint.       Neen dat was wel ghevat.
Cloris.     Soo, hellept ghy hem noch.
Amint.       Men moet de waerheydt spreken,
                Lysander trof dat wel.
Philida.       Het sal u niet ontbreken
                Aen ’t praten alle beyd.
Amint.       Nu beckje weest te vreên,
                Bloost ghy niet meê van schaemt.
Philida.       Al lacht Amintas, neen
                (315) Mijn kleur verschiet soo niet, meent ghy dat ick Clorinde
                U eyghen hartje slacht, daer ick u by de linde
                Laest by te praten vont? Verschiet uw’ kleur nu niet
                Al heb ick dat gherâen: ey Cloris! ’k bidje siet
                Hoe dat hy daer ver-aert.
Cloris.       Hy is misschien verwondert
                (320) Dat ghy ’t soo weet te raên.
Lysand.       Philida, dat ’s in ’t hondert
                Net op het hooft gheraeckt, wel wat dunckt u Amint?
Amin.         Dat Philida daer raedt wie dat mijn ziel besint.
Lysand.   Wat seght ghy?
Amint.       Dat sy miste in ’t gheen dat sy daer seyde.
Cloris.     Nochtans men siet u steets ontrent Clorinde weyde.
Amint.     (325) Om dat mijn vee het gras daer ’t alderbeste smaeckt.
Lysand.       Om dat ghy u het meeste in haer te sien vermaeckt,
                Want waer het herte rust daer sijn oock graegh de ooghen.
Amint.         Haer schoonheydt acht ick waerdt, om daer voor neêr gheboghen
                Te knielen, Philida, indien ghy waert verselt
                (330) Met Coridon, ghewis ick bleef wel onghequelt,
                Dan nu dat ghy hem mist, soo moet ghy uw’ ghedachten
                Die staegh doch op hem sijn, door ’t boerten wat versachten,
                En dryven uyt uw’ sin die vast in ’t harte woont.
Lysand.     Wat soo, by beurten om, laet niemandt ongheloont
                (335) Maer geef een yder ’t sijn.
[fol. C1r]
Cloris.       Wel aen, soo komt Lysander
                Dan oock sijn porcy toe.
Lysand.      Neen, Cloris, laet een ander
                Dat werrick voor u doen, ick soen u liever of
                Indien ick heb verbeurt.
Cloris.       Lysander niet te grof,
                My dunckt daer yemant komt.
Lysand.      ’t Is ris’len van de blaetjes.
Philida     (340) Het is Clorinde.
Amint.       ’t Is mijn Son.
Clorin.     Dus soet in praetjes
                Hier t’samen by malkaer aen dese klare bron?
                Waer dat om dit ghety de soete middagh Son
                Sijn heete dorst verkoelt, en schiet sijn goude stralen
                In ’t cristalijnigh nat, om soo sijn aêm te halen
                (345) In ’t bobbelend’ ghebruysch. Speelnootjes, wel dus soet
                En aerdigh toe-ghemaeckt? Een bloem-krans om de hoet?
                Hoe lieflijck dat dat staet.
Amint.         Clorinde uwe tuytjes
                Moeten mêe sijn ghekroont met jonghe bloemen spruytjes.
Clorind.       Dese eer komt my niet toe, ick bid die moeyten spaert.
Philida.    (350) Speelnootje laet het sijn, ghy weet het is den aert
                Van al het Herder volck.
Clorin.         Wel aen dan Philidaetje,
                Ick volgh mêe de oude wet.
Cloris.       Clorinde, seper ’t staetje
                Heel soet en fraey om ’t hooft, Lysander ’k bid u siet.
Lysand.       Heel net en aerdighjes.
Amint.     Niet een van allen die ’t
                (355) Soo fraey en geestigh staet, haer Goddelijcke hairen
                Die maecken het ghebloemt veel schoonder alsze waren
                In ’t bloeyen op haer steel, haer schoonte maeckt hun schoon
                Tot onghemeene glans.
Clorin.         Amintas, wat voor loon
                Eyst ghy voor dese dienst?
Amint.       Niet, als dat ick uw’ kaeckjes
                (360) Daer voor eens kussen mach met smaeckelijcke smaeckjes,
                Dat is my loons ghenoegh.
Clorin.       Ey soetjes! houwt u rust,
                Nu sacht Amintas, stil, ’t is langh ghenoegh ghekust,
[fol. C1v]
                Ick acht het is al tydt dat wy te samen treden
                Nae Carylenas hut, om daer in vrolyckheden
                (365) By ’t selschap meê te syn.
Lysand.     Wy syn al t’samen reê,
                Wanneer het u belieft.
Cloris.       Speelnootje ’k heb een beê
                Aen u.
Clorind.      Maer wat is dat?
Cloris.     Dat ghy ons ten ghevallen
                Een lietje doch begint, wy sullen met ons allen
                U helpen.
Amint.       Ey ick bid! Clorinde dat ghy ’t doet.
Clorind.    (370) Nadien ghy ’t al begeert, soo schynt het dat ick moet.
Singhen te samen,

STEMME: O Heyligh Zaligh Bethlehem!
                O Soete tijdt! die yders hart
                Ontsluyten doet met vrolijckheden,
                Waer in op ’t nieuw gheboren wart,
                Wat door den Ys-vorst was vertreden.
                    2. (375) Zilvaen sijn jonghe Boompjes entt’
                En grift twee struyckjes in malkander,
                Zephier een vrolijck leven sent,
                En ’t een dat groeyt en bloeyt door ’t ander.
                    3. ’t Soet pluym-ghedierte vrolijck queelt,
                (380) En snort seer dertel door de blaetjes,
                Een yder met syn Gayken speelt
                En gheeftze soete minne-praetjes.                    Binnen.

Continue

Tweede Uytkomst. Tweede Bedrijf. Eerste Tooneel.

Dambise.

                    Wanneer de bruyne nacht ghepronckt is met de stralen
                Van ’t silv’re aenghesicht, en dat de starren pralen
                (385) Aen ’t bruyne en donck’re kleet, soo schynt ze lieflijck, maer
                Als dit haer glans verschuylt dan isse droef en naer.
[fol. C2r]
                Dus gaet het oock ten Hoof met grootze Edel-lieden
                Met Princelyck ontsagh, en ’t Vorstelijck ghebieden:
                Soo langh het slibbrigh luck syn schaduw luyster gheeft
                (390) Soo is het ofmen daer steets sonder nachten leeft,
                Maer als een droefheydts wolck dit waet’righ light verduystert
                Soo sit men eeuwigh daer in nare nacht ghekluystert,
                Dan iss’er nimmer dach, dan iss’er nimmer licht,
                Dan deckt de blyheyts Son daer staegh haer aenghesicht.
                (395) Vermomde vreught van staet, hoe lockt u licht blancketsel
                Die, die u niet en kent, doch die u sonder letsel
                Van ziel besoed’lingh streelt, die heeft een stale handt
                En een rotz-achtigh hart, ja! een metael verstant,
                Ghesicht dat noyt beweeght, en die, die ’t al dus kunstigh
                (400) Te hand’len weet, wat is ’t? dan dat hy nae wangunstigh
                Daer af verbeten wert, een Vorst die opreght leeft
                Syn beste en trouwste vrunt veeltijdts tot vyandt heeft,
                De nijdt, de bitze nijdt, die heerscht daer sonder maten;
                Want soo der Vorsten gunst een Eed’lingh treckt tot staten
                (405) Van eenigh hoogh ghebiedt, soo wert hem dese eer
                Door and’re stracx misgunt, die voort haer selven meer
                Verwaerdighen als die, die de Erf-vorst gingh verheffen,
                En soo het dan ghebeurt dat ’s Princen wil niet effen
                Na sijne meningh vouwt, soo staetmen, tot een loon,
                (410) Van veel ghenoten deught, dick nae den Vorst syn kroon,
                Na leven en nae goet, om soo uyt syne handen
                Te wringhen het ghebiedt van de erffelijcke landen,
                Men smijt hem op den hals een lack van tyranny,
                Dat hy de Vryheydt kreuckt, om soo haer schelmery
                (415) Voor het ghemeene volck ruym weygher te doen grasen,
                En ’t Godt vergheten hart met ’s Princen bloet te asen,
                Dus trecken sy ’t ghebiet nae haer, ’t ghemeen verleyt,
                Dat sy hand-havers syn van hare vryigheyt.
                Dit is het staets ghenot, dit is het laetst beloningh
                (420) Dat veeltijdts ’t blint gheval uytdeelt aen Prins en Coningh,
                Hun staet die evenaert sich met den Schille padt,
                Die van den scherpen klaeuw des Arents wert ghevadt
                En snel om hoogh ghevoert, tot boven steyle rotzen,
                Op wiens steenharde kruyn hy bot hem neêr laet plotzen,
                (425) Soo dat de val syn schelp en lichaems wapen klooft,
                Dan wert het teed’re vleesch seer gierigh voortgherooft
[fol. C2v]
                Van die hem eerst verhief, ’t verheffen is sijn sterven:
                En dit heeft uur op uur een staets persoon te erven.
                Wegh moeyelijcke last, wegh opghepronckte niet,
                (430) Ick kies een meerder lust een sekerder ghebiet.
                Clorinde is mijn wensch, Clorinde is mijn leven,
                Om wien ick rijck en staet seer graegh wil overgheven,
                Hier is de lieve plaets, hier ’t beeckje soet en klaer,
                Hier staet de linde-boom, hier ist, hier is het daer
                (435) Myn Enghel heeft gheseyt dat sy my souw verwachten:
                Waer schuylt ghy waerde Son, en laet u Prins in nachten
                Van droefheydt, sonder light, in anghstelijck verdriet
                Hier toeven? dat hy, laes, nu niet een straeltje siet
                Van u syn levens pronck, ach linde! mocht ghy spreken,
                (440) Of dat u ris’lendt loof my gheven kost een teken
                Waer dat myn schoone was, ick kusten uwe stam
                Wel duysentmael tot loon, soo haest ick maer vernam
                Waer sich myn ziel onthout: of soo ghy silv’re drup’len
                My dat beduyden kost door u soet bob’lendt hup’len,
                (445) ’k Wist u niet dancks ghenoegh daer eeuwigh voor te doen.
                Clorinde, lief, oorsaeck myns vreughts en drucks, wilt spoen
                Uw’ lieve treetjes lief, indien ghy sijt op weghen,
                Siet hoe Dambises ziel, ten hooghsten is verleghen
                Dat hy syn helfje mist. ’k Hoor ’t jonghe elss’ dat kraeckt,
Clorinde     (450) Daer rijst myn Morghen-star waer nae myn harte haeckt.
uyt.           O overgroote vreught! myn ’waerde Son, hoe droeve
                Is my myn gheest gheweest? hoe moght ghy soo langh toeven
                Myn waerde Enghelin? myn zieltje, hoe verblyt,
                Is ’t hart nu ’t oogh u siet? Ghy die allenigh zyt
                (455) Dambises hooghste vreught.
Clorind.      En ghy Clorindes lusjes,
                En soetste soetigheydt.
Dambi.        Wanneer dat ick met kusjes
                Van uwe lieve mondt myn zielens graeght mach voên,
                Soo zwemt myn gheest in vreughde,ach, mocht ick eens voldoen
                De wensingh van myn hart, Clorinde wat vermaken
                (460) Ick dan ghenieten souw, niet seghlyck is, myn haecken
                Is immer nae die tydt dat ick in stille vreê
                Met u sal hoeden gaen het knabbelende Vee,
                Wat lusjes, sonder endt, lusten wy alle beyde
                Ghenieten als wy gaen door ’t lom’righ bosje weyden?
[fol. C3r]
                (465) Myn gheest de voor-smaeck proeft van liefdens heyligh soet.
Clorin.       Myn ziels-vooght, weet, men steets in dese saecken moet
                Met voorsicht syn verselt, niet haestigh voort gaen varen,
                Maer met een overlegh naeuw keurigh evenaren
                In redens wick-balans, op dat men namaels niet
                (470) Ghepranght wert van berouw wanneer het is gheschiet,
                In alle dingh eyst maet, niet langhsaem, niet te schichtigh,
                Maer nae de saecke is die handelen voorsichtigh:
                Doch ’k weet ghy beter weet als ick hier toe kan raên.
Dambi.        Ghy sult Diaen niet weêr met hare stoet sien staen
                (475) Te proncken voor haer Broêr, of ick sal ’t Hof begheven
                Om eeuwigh met myn lief in soet vermaeck te leven.
                ’k Heb alles wel bestelt, op dat het Hofghesin
                Myn voorneem niet bespiet, of stut ons soet begin,
                Soo haest als Phoebus spant uyt syn vergulde waghen
                (480) Syn henghsten moede en mat, en afgheslooft door ’t jaghen,
                Segh ick het Hof adieu, verruylende met een
                Dit pronckende ghewaedt aen simp’le Harders kleên,
                My walght al vande praght, ’k verfoey de kostelheden,
                Ghy syt het lief alleen waer mee ick ben te vreden,
                (485) En op het hooghst vernoeght.
Clorin.       Ach Prins! myn hartje dut.
Dambi.     Gheen zwaerheydt, soo de liefde ons doen maer onderstut.
Clorind.      Ghetrouwe liefde, ô lief! sal my ghestaegh versellen.
Dambi.      Soo salze my, wilt dan u hertje niet meer quellen.
Clorind.      Betrof het my alleen myn zieltje was gherust.
Dambi.     (490) Soo u gheen onheyl treft, soo swem ick steets in lust.
Clorin.        Soo u gheen quaet gheschiet, en voel ick oock gheen plaghen,
Dambi.     Soo de Alheyt u behoet, ick alle ramp wil draghen.
Clorin.        Indien u leet gheschiet soo treft het my voor al.
Dambi.     En ’t kleynst’ verdriet aen u myn sterven wesen sal.
Clorin.        (495) Soo sturf ick duysent dôôn, wanneer ick u most derven,
                Ach leyder alle uur, wat souw myn zieltje erven
                Stort-reghenen van ramp, soo ghy my wiert ontrooft?
                Wat sou ’t my pynlyck syn soo ’t hartje wiert gheklooft
                Twee spallekigh van een? Kan ’t eene helfje leven,
                (500) Soo ’t ander helfje moet het leven, laes, begheven?
Dambi.        Ey hartje! weest te vreên, dees swarigheydt verbandt,
                Verkracht de achterdoght, de al regierende handt
                Die sal, waer dat wy syn, ghestadigh ons behoeden
[fol. C3v]
                Voor ramp, en schicken ’t soo dat buyten ons vermoeden
                (505) Ons doen gheluckigh endt, de Alwetende die weet
                Te wercken soet uyt suur, en blyschap uyt het leet.
                Ons voorneem is ghegront, en niet ghebouwt lichtvaerdigh,
                Op ’t wanck’le fondament van geylheydt, maer wel waerdigh
                Op liefdens rotz ghemetst, die onbeweeghlyck vast
                (510) Staet voor de bulder Zee van ramp en overlast,
                Daerom gheen toeval, lief kan ons tot scha verstrecken:
                Te meer om dat wy t’saem op ’t spoedighste vertrecken
                Uyt dit myn Vaders rijck, ter plaetse waer dat wy
                In stille vredigheydt t’saem leven veyl en vry,
                (515) Rust dan myn zieltje rust, en wilt u doch bedaren.
Clorind.      Myn trooster, nu wel aen, ick laet de sorghen varen
                Soo veel het doenlyck is, vertrouwende dat Godt
                Ons saecken redden sal, en gheven vreughde tot
                Het end van ons begin, hy sal het ancker wesen
                (520) Waer op myn hope rust, en ghy myn uytghelesen,
                Voort nevens hem myn schut, wat onheyl kan my schaên
                Als ick op hem, en u, laet al myn sorghen staen?
Dambi.        Nu is myn hart gherust, laet ons te samen wand’len
                Na ’t jonghe Ypenbos, om eensaem daer te hand’len
                (525) Hoe, en wanneer dat wy ons voorneem en besluyt,
                Nae wensch en nae begheer nu moghen voeren uyt.
Clorind.      Uw’ wil myn Prins ick wil.

Continue

Derde Uytkomst. Eerste Tooneel.

Hans.

                    Ganghs doodt dats een ghedrommel
                Cabeljauwen ses in een maet, songer bas, songer veel, songer fluyt, songer trommel,
                Of eenigh tureluer, het Hof is vol rumoer,
                (530) Men danst’er, men schranst’er, men huppelt, dat de vloer
                Kraeckt, jae de aerd beeft as een Iuffers honghtje,
                En dit ’s al om dat de Princes, dat wieck stronghtje
                Een decker kryghen sel, ’t is langh ghenoegh ghewacht,
                s’ Is nu al sestien Iaer: alleen in ’t bedt by nacht
                (535) Is schrickigh, ende schrick is nimmer sonder vresen,
                Best past haer dan een man die kan haer schuts-Heer wesen,
                Die kan haer trooster syn, die sel de soete sack
[fol. C4r]
                Wel waren alze schrickt voor heyn de bulle-back,
                O bloet! ’t is sulcken dier ofze in een koffertje bewaert,, is,
                (540) ’K wed datze een veeltjen het dat dubbel puyck é snaert,, is,
                ’S is soo blanck as linnen, en op haer wanghetjes staen
                Bloosjes, als op de botjes inde bruyne boter ghebraen,
                Daer hapert ganghslyck niet, ’t al puyck watt ’er an,, is,
                ’S is soo gauw as een rot, ’k looff ze wacker onder de Man,, is,
                (545) ’S het bruyn ooghjes, hoogh voor-hooft, en blanckjes van vel,
                Een kleyn neusje, proper van mongt: de Meyt is wel,
                Dat ick een Prins was ick woumer wel mee lyen,
                Of datze men by’er in een sack naeyde,’k souze niet op snyen
                Maer laten ’t men al doen, al leed’ ick wat ghevaer,
                (550) ’K sou dencken ly ick wat, dit beetje is weer raer,
                Schyt Clare Kniertje self, dat over-suyckerd beeltje,
                Dat bottertje in men pap, dat puyckigh Landt juweeltje
                Dat soo veel van men houwt, en smelt schier van verdriet
                Wanneer sy maer een dach haer lieve Hans niet siet,
                (555) Ze soent men, ze sabt men, ja ’t is niet om te segghen,
                ’K loof dat ick ’t hebben wouw sy soumen wel een onder legghen,
                Soo isse verlieft op myn parmantigh back-huys,
                Jae ’s nacht kryghtze in-vallen ghelyck een Boere kack-huys,
                Dan droomde datse men in ’t bedt het en gheeftmen soen op soen,
                (560) Dan kitteltzemen, dan voeltzemen pols, jaze is soo groen
                As een kappertjes kool, of as nieuwe sant rapen,
                Ze het wel tien mael êseyt mocht ick by soo een quant slapen
                As jy Hans, wat was ick een luckigh Mens,
                Dat ick jou kruyt-nagheltje kreegh, soo had ick al men wens,
                (565) En wil, seytse, en dit voorschreven Kniertje
                Is ’t puyckje van het hof, jae sulck een poesel diertje
                Datt’et gien wongder was al kreegh ick al wat sin,
                Hoe wel dat ick nochtans al vry stantvastigh bin,
                Maer ’t hoofse goet by gout dat kan te lijdigh smeeren,
                (570) En als het kitligh wert soo is ’t niet of te weeren,
                Dan vlyeze, dan vryeze, en kemmenje as Vlas
                Datje de reynheyt schoppen moet schoon ien andre Joseph was:
                Had ick niet taey êweest ick sweertje Kniertjes mallen,
                Hadmen al over langh eens op men neus doen vallen,
                (575) Maer ’k denck om afsterfte, en vreesje voor de pop,
                En dan de keucken quyt en van men heer de Schop,
                En dat en dient men niet, ick houw te veel van ’t salven
[fol. C4v]
                Met soopjes, met droopjes, met hielen en met halven.
                Och de keucken, de keucken, en een ghevulde pot
                (580) Is men sanckt, men heyligh, men troost en men afgot,
                Men eenigh toeverlaet, want most ick die begheven
                Soo was ’t ee-est-te-est, in ’t boeckje van men leven,
                En dat en hoop ick niet, want sterven dat ’s de doot,
                En doodt, dat ’s songer ziel, die mis ick noch te noot.
                (585) Wel hey! wat droes is dit? Want nae ick recht kan hooren
                Soo komter daer een aen niet als te wel gheschooren,
Brusert.      Ia ’t is Brusertus, ô gans doodt! hy is soo quaet,
uyt.           Om dat Aemilia syn trouwe liefd’ versmaet
                En neemt een ander an, nou ’k mach men deur gaen packen,
                (590) Eer hy syn vuysten wat laet op men lenden sacken.                    Binnen.
Don Brusertus heel verstoort.
                    Hoe nu myn trotze ziel? schrickt niet myn moedigh hart,
                Het is Brusertus noch, Brusertus die daer wart
                Van yder een ontsien, Brusertus die een wonder.
                In ’t kryghen is gheweest, Brusertus die ’t ghedonder
                (595) Van ’t dwinghende Canon hielt voor syn meeste lust,
                Brusertus die wel eer, in ’t ruwe stael gherust,
                Door ’t zwaeyen van dees klingh het velt met dooden saeyde
                Wanneer syn radde handt met kracht daer onder maeyde;
                Ick ben Brusertus noch waer op Prymalion...
                (600) Syn kroon, syn ryck en staet alleen verlaten kon.
                Die ben ick die de Faem op syn gheswinde wiecken
                Draeght aen het werelts endt voor pronck van alle Griecken,
                Brusertus ben ick, ja, die stadigh wiert ghe-eert
                Als hy met zeeghb’re winst ten Hove is ghekeert,
                (605) Brusertus ben ick noch: dan, laes! wat kan ’t my baten
                Schoon ’k eertydts wiert ghe-eert, daer ick nu ben verlaten?
                Verlaten? Ia, ô ja! een ander die gheniet,
                Daer ick om heb gheslooft met moeyten en verdriet,
                Een ander kryght de winst die door Brusertus deghen
                (610) Alleenigh, soo het scheen, was overlangh verkreghen:
                Fy wispelturigh luck, ha Grieckschen vorst! dus wreet,
                Dat ghy myn lyf en ziel met uwe tanden eet,
                Vermits ghy my ontrooft de wensingh van myn leven,
                En die een vreemd, fy spyt, gaet onbedachtlyck gheven,
[fol. D1r]
                (615) Fy bitt’re overlast, fy poelen sonder grondt,
                Hoe dickwils is dees’ borst, met wondt by wondt, ghewondt,
                Alleen ô Vorst! om u, en dat ick souw bekomen
                ’t Gheen my soo klackloos nu, ô schennis! wert ontnomen,
                Aemilia, Princes, hoe sijt ghy dus versteent
                (620) Dat ghy Brusertus, lief, dit droeve loon verleent
                Voor syn ghetrouwigheydt? syn dit Princes de gaven
                Die ick gheniet tot loon voor ’t wroeten, runnen, draven
                En duysendt oorloghs nôôn die ick heb uytghestaen
                Alleenigh maer om u? is dit voor al mijn daên?
                (625) Is dit dan, laes, mijn winst, heb ick nu niet te erven
                Als voor die ’k heb gheleeft rampzaligh oock te sterven?
                Wel aen dan wreede Vrouw, Brusertus is bereydt
                Te buyghen nae de wil van uwe moghentheydt,
                Kom hier ghevreesde klingh die noyt was te versaden
                (630) In slurpen van het bloedt, door mijn manhafte daden,
                Kom hier mijn trouw gheweer, en doet uw’ dienst voor ’t laetst,
                En in dees borst mijn ziel een ruyme uytgangh plaetst,
                Het leven wallight my, nu moet u vlymigh snijden
                Brusertus voor het lest van alle ramp bevrijden:
Rasend.     (635) Daer is de borst ontbloot, ick voel mijn hart verlanght
                Dat het door u een endt van al sijn smart ontfanght.
                Al saght Brusertus, saght, siet ginder door de bomen
                Aemiel’ja, soo het schijnt, by dese u offer komen,
                Vlucht niet mijn Coningin, vlucht niet mijn waerde Vrouw,
                (640) Kom hier Aemilia, kom hier, siet hoe ghetrouw
                Dat u Brusertus is, kom hier, wilt ghy sijn leven
                Hy sal het u uyt liefd seer graegh ten offer gheven,
                Daer neemt haer Menon wech alleenigh u tot spijt,
                Wreeckt u Brusertus nu van ’t onrecht dat ghy lijt,
                (645) Sta vast, ô roover! staet, dees klingh die sal noch klooven
                Uw’ hersen-loose kop dat ghy mijn Bruydt komt rooven,
                t’ Za, t’ za Brusertus t’ za, daer komt uw’ Vyandt aen,
                Nu krachten, armen nu, nu wacker aen het slaen.
                Wat spokerny is dit? Wat Wolven en wat Stieren,
                (650) Wat Leeuw, wat Beyr, wat droght, komt voor mijn ooghen swieren,
                Neen holla weest te vreen, al soetjes soo noch niet,
                Brusertus is gheen Man die voor ghedroghten vliet,
                Wel eunjers, hoe, wel hoe, wat meent ghy met u scharen
                Der Griecken pronck en roem door dreyghen te vervaren?
[fol. D1v]
                (655) Dat ’s niet sie daer, ha, ha, wel waerom nu ghevlught,
Amidor       Voelt ghy mijn krachten al dat ghy soo anghstlijck sught?
uyt.            Houw stal het klemt noch niet: wel wat is u begheeren?
Amido.       Ick soeck na mijn verlies, en moet met hart-seer leeren
                De bit’re smaeck van scha’, door ’t missen van een Lam,
                (660) Light van een Wolf verscheurt, die over dol en gram
                Verbeten is op roof.
Bruser.       Hier helpt, helaes! gheen soecken,
                Ick mis een meerder schat, en magh met reght vervloecken
                Het avereghts gheval, op myn bederf belust,
                En grim-laght om mijn leet. Wel, hoe dus ongherust?
                (665) Kom hier, waer wilt ghy heen?
Amido.       De sorghen, Heer, die dryven
                Myn hart al Bos-waert in, myn tydt vereyscht gheen blyven,
                Maer wel een staghe gangh.
Bruser.       Wel, hebt ghy niet ghesien
                Waer dat Aemielia bleef, met al de Edel-liên
                Van ’t Aetioopsze Hof?
Amido.       ’k Heb man noch maeght vernomen
                (670) Door al het heele Bos, oock ben ick niet ghekomen
                Om hoofze praght te sien.
Bruser.     Blyf hier een weynigh staen.
Amidor       Neen Heer, ’t is over tydt, ick moet noch verder gaen,
                En soecken myn verlies, de Son is al aen ’t dalen
                Dies moet ick voort op gangh.
Bruser.     De Donder magh u halen,
                (675) O eer-vergheten schelm! neen booswight, soeckt ghy dat?
Slingert     Daer, voort, Brusertus mist een al veel meerder schat.
Amidor      Ick heb soo langh ghesoght en kan nochtans niet vinden
gins heen.   Het gheen Brusertus soeckt, en dat hy soo beminde,
                Nochtans ick soecken moet tot dat ick haer bekom
                (680) Het is oock waer het is, best dat ick my vermom
                Op dat my niemant kent, toef dan gheweer en kleeren
                Tot dat Brusertus sal van ’t soecken weder keeren.

Continue
[fol. D2r]

Vierde Uytkomst. Eerste Tooneel. Derde Bedrijf.

Dambise in Herders kleedingh.

                    Vaert wel verheven Troon en Keyserlycke pracht,
                Vaert wel ghy hoofze stoet, vaert wel ghepronckte dracht
                (685) Van purper en van gouwt, ick ga u nu verlaten
                Om veyle needrigheydt voor d’ onrust aen te vaten,
                De Cepter ruyl ick voor een haselaren stock
                En ’t Princelycke kleet, voor dese linden rock;
                Ter liefde maer alleen van u mijn uytghelesen,
                (690) Die nu sult al mijn vreughde, en mijn vermaeckingh wesen.
Strompelt    Stapt voeten, hoe! wat ’s dit? Brusertus sijn gheweer,
over het     En kleedingh dus verstroyt, ô trouwe vrunt en heer!
gheweer     Verlaet ghy nu het gheen waer door ghy sijt gheklommen
van Bru-     Soo hoogh, dat ghy ten trots van yder sit te brommen
sertus.       (695) In achtbaerheydt van naem? Van vrunden hoogh bemint,
                Van vyanden ontsien: ’k gheloof den Heldt ontzint
                Loopt dwalen door het bos: ô Gôôn! wilt hem bewaren
                Voor onheyl, dat hy haest reghtsinnigh mach bedaren,
                My deert sijn ongheval: ô overzeeghbaer swaert!
                (700) Te waerdigh om verslenst te legghen op de aert,
                Verbeydt hier uwen Heer, op dat hy door sijn handen
                U weder voeren mach tot voorstant van dees Landen,
                Tot voorstant van mijn Rijck, schoon ick het nu verlaet
                Om mijn Clorinde alleen die ’t al te boven gaet.
                (705) Daer hoor ick een gherucht van naer en yss’lijck tieren,
                Wat dolligheydt is dit? ick sie Brusertus swieren
                Al rasend heen en weêr, daer doet hy slagh op slagh
                Met vuysten op een boom soo vinnigh als hy magh,
                Daer grijpt hy nae een Yp, en scheurt de jonghe planten
                (710) By bossen uyt de aerde, om soo aen alle kanten
                Te maecken ruyme plaets, daer komt hy herwaert aen,
                ’t Is best dat ick vertreck eer dat hy my siet staen.            Binnen.
Brusertus rasenden uyt, met een jonghe verscheurden
Boom op de schouder.
                    Hoe nu Dambise? hoe, en is ’t niet buyten rede
                Dat my Aemielia haet? Vlucht niet, segh op, waer mede
[fol. D2v]
                (715) Heb ick haer oyt misdaen? daer is myn lieve lief,
                Kom Pagie, brengh terstont aen myn Princes dees’ brief,
                Segh dat ick voort vertreck, om Lemnos stale deuren
                En al het hels ghespoock aen flenters te verscheuren,
                Segh dat ick heen wil gaen nae het beswalckte hof
                (720) En halen door myn kraght een eeuwigh durendt lof,
                Daer yligh voort, neen wacht, ick moet haer selver spreken,
                Sy wenckt my, nae ick sie, met een bevalligh teken.
                Princes Aemilia, ô schoone! door wat reên
                Haet ghy Brusertus? eyst, myn waerde al het gheen
                (725) Ghy wilt, het is voor u, dan laes! ’t is al verlooren,
                Brusertus, siet sy vlucht en wil u niet meer hooren,
                ’t Is Menon die sy keurt, Brusertus blijft veraght,
                t’ Za, volght haer waer sy vlien, en schaecktze door uw’ kraght,
                Elck past op syn gheweer, wilt al de troepen sluyten,
                (730) De lincker vleughel swenght, om ’t paerde volck te stuyten.
                Den Vyandt houwt vast stal, en breeckt syn hinder toght
                Tot meerder seeckerheydt, om of men yewers soght
                Ter syden in te slaen, voert ghy de avant-gaerde,
                En past voor alle dingh op hunne lichte paerde,
                (735) Ick selve gae u voor, siet nae myn witte veêr,
                Gheen vyant dooft de glans van Don Brusertus eêr,
                Ick schrick voor droes noch doodt, laet al de tromlen roeren,
                ’t Is over dubbel tydt om ’t Legher aen te voeren,
                Mars mannen, nu wel aen, een yder toont een hart
                (740) Het gheen in moedigheydt de trotze Leeuwen tart.             Binnen.

Continue

Vijfde Uytkomst. Eerste Tooneel.

Clorinde.

                    Heylighe Zintia, die door u lief ghefloncker
                Door klenst met soetigheydt de naerheydt van het doncker,
                Komt nu een uur te vroegh met uwe ontelbre staet,
                En morghen daer voor drie te eer weêr rusten gaet,
                (745) O suyvere Godin! begunstight my dees beden,
                Op dat Clorinde magh met haren Prince treden
                In ’t spoor dat het gheluck ons beyde wysen sal:
                Rust Phoebus, Phoebus rust, en brenght uwe jacht op stal.
                Dambise, lief, ey komt! en laet my niet meer waghten
[fol. D3r]
                (750) In droeve eensaemheydt, bekommert met ghedachten,
                Het uurtjen is verby, dat lief, ghy hebt gheseydt
                Om hier weêrom te syn, waertoe soo langh ghebeydt?
                Myn waerde Anderick, ach wist ghy met wat kommer
                Clorinde u verwacht in ’t schaduw’ rijcke lommer;
                (755) Rijst, ryst myn levens light, en schiet uw’ straeltjes uyt
                Tot troost, myn Bruydegom, van uw’ verliefde Bruyt,
                Dese uren vallen my veel langher, lief, als daghen
                Om dat myne ooghjes u soo graegh, Prins, weder saghen,
                Gheen blaetje sich verroert of stracx vlucht myn ghesight
                (760) Soo ver het reycken kan, door alle weghen, dight
                Beboomt, om u te sien. ’t Hart schynt my te overstelpen,
                Van anghst, Dambise kom wilt uw Clorinde helpen.
                Myn kraght ontzenuwt wert, myn geesjen is beklemt,
                En ’t jongh verliefde bloedt van vrees’ te samen stremt,
                (765) ’t Ghedaght dat is beswaerdt. Clorinde weest te vreden!
                Ick hoor door de Ypen laen een harwaert komen treden.
                Ach! ’t is myn levens troost, ô Son! ghy syt ghedaelt,
                Dan doch een meerder light myn droef ghesicht bestraelt.
Dambise     Daer komt myn ziels vooght aen, myn waerde en uytverkoren
uyt.           (770) Hoe toefde ghy soo langh, en liet Clorinde smoren
                In quel?
Dambi.        Myn eenigh al, ’t verlanghen reckt de tyt,
                Te meer soo ghy verselt met sorgh en kommer syt:
                Dat weet Dambise best hoe langh dat hem de uren
                Als hy uw’ by syn mist, myn lief Clorinde, duren;
                (775) Schoon ’t lichaem, myn Princes, niet by u is gheweest,
                Soo waert ghy staegh verselt van myn verliefde gheest,
                ’t Ghedacht noyt van u is. ’k Heb met voorsichtigheden
                Ons nooderuft bestelt, en dus my gaen verkleden
                In Herderlyck ghewaedt.
Clorind.      Nu sie ick lief uw’ trouw,
                (780) Die ’k niet beloonen kan: Vermits ghy om een Vrouw
                Onnoosel, arm en sleght, de Vorstelycke staten
                Beheersch van volck en ryck, ghewilligh hebt verlaten.
                Waer meê vergeld ick dit? oprecht en eêl ghemoet
                Dat grootze grootheydt laet, en schopt het prachtigh goet,
                (785) Om met een Herderin op bergh in bos en heyen
                Uyt liefd’het wolligh Vee als Harder gaen te weyen.
Dambi.        Alleen om u, myn lief, u acht ick meerder waerdt,
[fol. D3v]
                Als alle staet of praght en grootsheyt vande aerdt
                Ghy sijt alleen mijn lust, ick heb u nu ghenoten,
                (790) En ben met meerder luck als oyt voor heen begoten,
                Dan nu dat al ons doen bedecktlijck en bequaem
                Vermomt is, dient voor al my meê een andre naem
                Om niet bekent te sijn, want soo men quam te hooren
                Dat dit Dambise was, men light ons na kost spooren:
                (795) Dies sonder vrees te sijn, soo wilt, my, waerde Son,
                Het sy dan waer het sy, steets noemen Celadon,
                Laet ick sijn Celadon, dien Harder wiens ghelijcken
                In trouwe liefd noyt was, ghelijck hy dede blijcken
                Wanneer sijn waerde helft, sijn lieve Galathee
                (800) Was besigh aen het strant, in ’t wasschen van haer Vee,
                En wiert aldaer ghevat, gheknevelt en ghebonden
                En met een boot nae ’t Schip der Roovers wegh ghesonden,
                ’t Gheen Celadon vernam, en sagh op pijn noch doot
                Maer gaf sigh nae de Zee, en swom stracx nae de boot,
                (805) En riep aen ’t schendigh-volck, saght mannen staeck u roeyen,
                Hier is noch meerder buyt, wilt Celadon doch boeyen
                Aen sijne Galathe, ey toef! wy sijn maer een,
                Roof my doch nevens haer, en vaer dan luckigh heen,
                Dus badt hy wat hy moght, in prijckel van de stroomen,
                (810) Tot dat hy op het lest ghevanghen is ghenomen,
                Daer dreyght men hem terstont te kneev’len met een touw,
                Ey! bint me, seyt hy, doch aen mijn gheminde Vrouw:
                Soo haest sy sijn ghescheept, door-snee het Schip de baren
                En komt met dese winst tot Thuines aen ghevaren,
                (815) Daer wert de saeck vertelt, den grooten Ottoman,
                Nam Celadon hier door voor eyghen lijf-waght an.
                Dus wierdt sijn liefd’ beloont.
Clorind.      O trouheyt! van dien Harder,
                Maer uwe liefde gaet, mijn Prins, noch al veel varder,
                Hy quam uyt nedrigheyt door trouwe liefde in staet,
                (820) Daer ghy het kleyn verkiest, en ’t groot door liefd verlaet,
                Dies uwe grooter is om by de sijn te meten:
                Met recht men u mijn Prins wel Celadon mach heten,
                Mijn trouwe Celadon, mijn ziel, mijn hart, mijn troost,
                Die my voor uw’ Princes door rechte liefd’ verkoost,
                (825) Mijn heyl.   Dambi. Mijn luck.   Clorind. Mijn soet.
Dambi.         Mijn Enghel.   Clorind. Mijn beminde.
[fol. D4r]
Dambi.        Mijn vreught.   Clorind. Mijn Son.   Dambi. Mijn lust.
Clorind.      Mijn leven.   Dambi. Mijn Clorinde,
                Clorinde die ick min, en eeuwigh minnen sal
                Soolanghe ick adem schep.
Clorind.      Mijn Celadon, die al
                Clorindes blijtschap sijt, ick sal u niet begheven
                (830) Voor dat Atrop af-knip de tengh’re draet van ’t leven,
                Hoe ben ick lief verplight aen u door deese uw’ deught?
Dambi.        Noch meerder ick aen u, oorsaeckje van mijn vreught,
                Mijn Engheltjen, ick sie het tintelendt ghewemel,
                Diana met haer stoet, vast proncken aen den Hemel,
                (835) Nu wert het onse tijdt, vermits haer soet gheschijn
                Op de onbekende wegh ons vorderlijck kan sijn,
                Kom dan mijn waerde Bruydt, laet ons gheen tijdt verliesen,
                Maer haer bequame dienst gantsch danckbaerlijck verkiesen.
                ’k Heb alles wat ons dient, Clenood’jen, Cleed’ren, gelt,
                (840) En wat van nooden is, bedecktelijck bestelt,
                Daer ghy my hebt gheraên, ons sal nu niet ontbreecken.
Clorind.      Den Hemel, soo het schynt, toont self een gunstigh teecken
                Tot ons begonnen doen. Vaert wel dan groen gheboomt,
                Vaert silvrigh beeckje wel, dat hier soo soetjes stroomt
                (845) En leckt in ’t liesigh dal, waer ick by sonne stralen
                Soo dickwils quam uyt lust mijn harts verkoelingh halen,
                Misschien nae dese tijdt Clorinde niet meer siet
                Hoe ghy al borlende uyt dees harde klipjes vliet,
                Vrolijcke Vogheltjes die ’k vaeck met tierelieren
                (850) Vol soete dertelheydt sagh door dees telghjes zwieren,
                Adieu, adieu voor ’t laetste, ick hoor uw stem niet meer
                Met aenghename lust, in ’t lieflijck Somer weêr,
                Geurighe bloempjes, nu, ick placht u wel voor desen
                Hier van uw steeltjes, in mijn schootje op te lesen,
                (855) Uyt soete keurigheydt, en bondt u dan te gaer
                Gheschakelt en gheschickt op ’t çierlijcxt door malkaer,
                Groeyt, groeyt nu voort in weelde, ick sal u niet meer plucken
                Of als ick pleegh te doen, u van uw’ steeltjes rucken,
                O neen! dat ’s nu ghedaen, Clorinde u begheeft
                (860) Schoon dat sy veel vermaeck van u ghenoten heeft.
                Ghy Claver-weytjes, nu, nu sullen mijne Schapen
                Van uwe lieve groent’ niet meer haer voedtzel rapen,
                Nu sal ick uwe grondt met voetjes niet meer treên
[fol. D4v]
                Ghelyck ick heb ghedaen. Nu gaet Clorinde heen
                (865) En seyt u t’saem adieu, vaert wel voor al myn leven,
                Uyt liefde tot myn Prins gae ick u nu begheven,
                Vaert wel, vaert altydt wel, Clorinde u verlaet,
                Clorinde hier mee scheyt, Clorinde van u gaet.
                Nu ben ick lief ghereedt om met u heen te tyen
                (870) Waer dat ghy welen wilt.
Dambi.       Vaert wel dan pronckeryen
                Van myn Heer Vaders Hof, bloeyt, bloeyt ghestaegh in weelt,
                Uw’ Prins die kiest een staet die niet als rust en teelt,
                Ick hoor daer in de laen myn Enghel yemandt spreken.
Clorind.       O Hemel! ons behoed.
Dambi.     ’t Is tydt wy ons versteken. Binnen.

Amintas singhende.
                (875) CLorinde lief beweeght u niet de smart,
                Dus langh ghetorst op ’t wencken van uw’ ooghen?
                Is al ’t ghevoel uyt u bevroosen hart,
                Dat u ghemoet niet eenmael wert bewoghen
                Tot sachter aerdt? Of moet myn droeve pijn
                (880) Soo langh ick leef, u tot vermaecken syn?
2.
                    Ick kniel en buck soo dickwils voor u neêr,
                En stoock ghestaegh een offer van ghebeden,
                Ghewieroockt van myn overgraegh begheer,
                Op keur ghewickt van uw’ volmaeckte leden.
                (885) Dan al vergeefs, vermits noch noyt de vlam
                Door ’t koude kil van uwe boesem quam.
3.
                    Moet dan Amint versticken in sijn leet,
                En smoren, lief, in ’t soet van syn behaghen?
                Kom waerde Son, uw’ slaef die is ghereet
                (890) Om al de last van uw’ behaegh te draghen.
                Of streckt uw’ wil noch nae een hoogher straf
                Ick tors de quel, en keurze voor myn graf.

[fol. E1r]
                    ’t Heeft alles nu syn rust, en schept in slaep behaghen,
                Dan ick, ick vul het bos met myn weemoedigh klaghen,
                (895) Met klachten sonder endt, met klachten die de min
                Uyt myne boesem put, alleen om u Godin,
                Om u Clorinde lief, om u myn waerde Enghel
                Ick in de nare nacht ontrent u hutje henghel,
                Gheen slaep myn hart bekruypt, myn ziel en wil gheen rust,
                (900) In suchten diep en droef schep ick alleen myn lust,
                O pronck-beelt onser eeuw! sal ick voor myn verdrieten
                Soo langhe nu ghetorst, uw’ gonst niet haest ghenieten?
                Moet ick in ramp vergaen, en smelten in myn leet?
                O neen! Clorinde, neen, bedenckt u lief, ghy weet
                (905) Hoe u Amintas lieft, ghy siet hoe ick met sorghen
                Voor uwe hut verschyn, soo haest den blyden morghen
                En ’t lieve uchtent root verçiert de asure Tent,
                Ghy weet dat dan u Vee alleenigh is ghewent,
                Dat ick het van haer kooy in klavrighe valeyen
                (910) Als of ’t myn eyghen was, ghewillighlyck ga weyen,
                Wat is dan de oorseck doch dat ghy myn liefd versmaet?
                En my in dese brandt ellendigh smoren laet?
                Ey wreede Herderin! wilt uwe sin verand’ren,
                En kneust de herdigheydt, op dat dan met malkand’ren
                (915) In minnelycke min, ons hartjes door de echt
                Met lieve snoertjes vast syn eeuwigh t’zaem ghehecht.
                Den blyden uchtent ryst en doet de wolckjes scheuren:
                Aurora çiert haer pruyck met lieffelycke kleuren,
                En ’t radde pluym-ghedierte op groene telghen speelt
                (920) ’t Gheen uyt natuur en lust hun morghen lietje queelt.
                Nu naeckt het uurtje meê dat Lammeren ende Oyen
                Vast blaten nae het groen, en wenschen uyt de koyen
                In ’t luchjen al te syn, dies gae ick nae ghewoont
                Waer dat myn Sonnetje haer goude stralen toont.

                STEMME: Soo langh is’t muysje vry, &c.

                (925) HOe seer den uchtent bloost,
                Soo vint mijn harte troost
                Alleen Clorinde lief in u te soet ghesicht,
                Het gheen mijn ziel van pijn en alle smart verlicht.
[fol. E1v]
                Uw’ lipjes Lief, waer aen
                (930) Men roode Roose blaên
                Souw toetzen, sluyten ’t gheen waer om ick daeghlijcx swerf,
                In endeloose quel en duysent dooden sterf.                 Binnen.

Continue

Seste Uytkomst.

Hans.

                    O bloet! dat ’s wel verkeert in plaets van ’t luchtigh springhen,
                Soo hoort men nu ten Hoof het jammer lietje singhen,
                (935) ’t Is al, ô Heer! ay myn! wat raet? ô droevigh lot!
                Men Vrouw de Keyserin lost niet als quijl en snot,
                ’t Hof dreunt van het ghekrijt, men kand’er sien noch hooren,
                En dat al om de Prins men Heer die is verlooren,
                Men Heer die ben ick quijt, die lieve soete man
                (940) Is al nae Nobis kroegh, wat drommel gaet men an?
                Ick vrees hy is vermoort, soo van een vreemde Ruyter
                Een stroper van het bos, een moes-kop een vry buyter,
                Dat om sen mooye goet, gut Heer war was je slecht
                Datje je hier begaeft, alleen en sonder knecht,
                (945) Had ick ’er by ê weest, je waert noch wel in ’t leven,
                Ackermenten ’k sou hem een blaeuwe kluys en een neusje bloet gheven
                Die ’k segh datje leet dee, jae ’k kapten hem tot stof
                En hackten meteen slagh sijn neus en ooren of,
                Of ’t hooft van ’t lijf en setten ’t op een staeck voor een ruycker,
                (950) En de romp tot een kackhuys, ’k bin al een dolle duycker
                Daer ick alleen ben, ick slacht droncke Teun
                ’t Plock-haer wel teghen men schim uyt quaetheydt om den deun,
                Wel wat mienje by gort, datt’er gheen hart in Hans,, is,
                ’k Durf met men drien wel teghen een as ick sie datt’er kans,, is,
                (955) Ick ben een ouwt Soldaet, ick weetje hoe het hoort,
                ’k Heb wel ses ghelijck in de naet van men broeck vermoort,
                Dat in een ommesien, ick speel den onvervaerde,
                Ick vecht met stangh, rampier, ponjaert, tashaeck, slagh swaerden
                En al den oorlement, ick, ick, ick heb verstant,
                (960) Wie teghen my maer kickt die moet terstont van kant,
                Dat is by gout een eer, ick vrees noch voor een staet
                Wanneer ons Legher maer een reys te Yelde gaet,
[fol. E2r]
                Capteyn, dat is te slecht, ick most op ’t minst Cornel,, wesen,
                ’k Bin een Carel ’k sou voor gheen droes uyt de Hel,, vresen,
                (965) Ick acht men leven niet, ick pas op gheen ghevaer,
                Ick rinckinck as ick quaet ben of ick een Rodemont waer,
                Ick drey, ick swey, ick kap, ick steeck, ick houw, ick scherm,, dan
                Al was ick in abbenaers ick teegh op ’t hels gheswerm,, an,
                Dan denck ick noch om lijf, om leven noch om goet,
                (970) ’t Is of een ziel een duyt kost als ick sie dat het wesen moet,
                Deer om Heer had ick’er by ê weest ’k wed datje ganghs gien noot,, hadt,
                Ick had het licht ê maeckt datje nou noch wel broot,, at,
                Daertje nou misschien niet lust, en ick ben songher Heer,
                En jy bent songer knecht, en siet men licht niet weer,
                (975) Wat duycker doe ick best? wil ick by ’t Hof al blyven,
                Nou ’t Heerschap hasy is, nou isser niet als kyven,
                En ’t keelgat lijt ghebreck, ja mijn benaude borst
                Die reutelt nou bykans de halve tijdt van dorst,
                ’k Weet schier niet hoe ick wil? maer wat sou ick te hant,, slaen?
                (980) Op sen minne-broers met de sack of met de mandt,, gaen?
                Want wercken dientmen niet, men handen staen verkeert,
                Gut had ick in men jeught het schryven oock gheleert
                Ghelijck as dootsteecks seun, soo mocht ick oock sinjeuren,
                En tarten met men dracht de alder weytste schreuren,
                (985) Ja proncke pintje self, jae wel het is ghenoght
                Soo altijdt leegh te gaen, en sloven by de vocht,
                De droes, wat raet hier toe? Ja ’k mocht gaen Hovenieren
                Op Bruyloften, by gouwt! dat souw men heel wel tieren,
                Soo was ick by de slemp, dat is de rechte slach,
                (990) Een handel na men lijf, soo fraey sie daer as ’t mach,
                Men trony staet daer na, men montje tot het lachen
                Tot smeeren, licken, en men tongh die voeght het prachen,
                En dat, dat dient’er by, men suypt en krijght noch splint,
                ’t Is een brave handel, de beste neeringh die men vint,
                (995) En daer dan ’t Anspreken onder, sraey met een langhe mantel,
                ’t Heerschap wert te groef ghebeên, met de swagher van Jan Trantel,
                In de peeckel-straet naest het helder duyster licht,
                Bertel Joris Broer, de man van Grietjes Nicht,
                De Susters seun hier by inde drie dorre boomen,
                (1000) Teghen morghen middach as Vrient in huys te komen.
                Ficx maet, dat is by gouwt soo wel gheklaert
                Of het Joosje was met sijn karmesijne bocke baert,
[fol. E2v]
                ’t Sel wel gaen met de quant sey onse Besje Floris,
                En haer seun verdronck drie knoockjes alleen in Brandemoris,
                (1005) Wel verstaende ghesuyckert, want Claes mocht aers gheen pap,
                Hy is ghepromoveert tot Leyden inde kap.
                Nu is hy Docter heer, van alle slicke broertjes,
                Van stijfters, naeystertjes, en sulcke soete moertjes,
                Die om haer daeghlyckx broodt te winnen syn ghereet,
                (1010) En sloven nacht ’en dagh doch wercken niet een beet;
                Dan dat en roert my niet hoe sy haer kosje winnen,
                Daer moeten naeysters syn ’t kan al te gaer niet spinnen.
                Daer schiet men wat in ’t sin op dat ick raeck verlost
                Van ’t werck, om met ghemack te komen aen de kost,
                (1015) Een tapje, beter niet, het nette Weeutje trouwen,
                Die kanje nae den aerdt een eerlyck kroeghje houwen,
                Schoon datmen al wat praet dat sy het werrick doet,
                Die macklyckheydt begheert soo vies niet wesen moet.
                O heer! dat beurt so veel dat Heerschop op de Iacht,, gaet
                (1020) Als Oenen om een hoeck op sinternel te wacht,, staet,
                Daer moet men niet op sien de slemp en ’t lieve gelt
                Dat steeckt een d’ ooghen uyt, men lydt dan graegh ghewelt,
                Ick sel soo vies niet syn mach ick maer wacker slempen,
                Soo pas ick niet een sier op schieten of op schempen.
                (1025) ’k Sel speulen praet jy wat ick maeck al vast goe çier,
                Men Vroutje wint het geldt mooy mack’lyck met pleysier,
                Sy kryght meer alsze gheeft, ick maeck daer gants gheen werck of
                ’t Verrot al even dra daer na doch op het kerck hof,
                Het schaet het water niet of ’t dickwils wert beseylt,
                (1030) Gheen put syn leven stopt om datse wert bepeylt,
                Dit ’s dan de rechte slach, wil ick het Hof verlaten
                Soo doe ick dan men best om ’t Weeutje te bepraten,
                Sy sel ’t wel lichtlyck doen, ’k bin fraey en net van leên,
                ’k Wed vraegh ick het maer sleghs sy seyt niet een reys neen,
                (1035) ’k Bin goet en daer by mooy, blanck-vel en ooghjes pick-swart,
                En vriendelyck van spraeck met een Ferwiele quick-start,
                Men hiele lyf is puyck daer hapert gantsch’lyck niet,
                Ick wed datze verlieft soo haest asze men siet,
                De duycker ’t is al laet, ick soumen wel versnappen
                (1040) ’k Sou ginder al men best nae Monseur boer gaen stappen,
                Of die Brusertus oock heeft met men Heer ghesien,
                Want die syn alle beyd’ te soeck en op de bien,
[fol. E3r]
                Dat koster dan nae toe, dan of je hier men Heer sach,
                Soo segh je knecht die huylt en vreesde voor een neer lach,
                (1045) Hy krijt, by kermt en tiert, soo het hy jou besint,
                Hy soeckt vast over al of hy jou nieuwers vint,
                Ey! wilje soo veel doen? maer rept niet van het kallen
                Dat door wan-troostigheydt men lippen is ontvallen.
                Want soo hy dat vernam soo was men vreught ghedaen,
                (1050) Adieu, en doet het best ick laet het opje staen. Binnen.

Continue

Tweede Deel. Tweede Tooneel.

Eerste Uytkomst, Vierde Bedrijf.

Menon, Prins van Aetiopien.

                LUckighe luckigheydt, ô wel ghewenste tyden!
                Voor-boden van myn vreughde en opperste verblyden,
                Ghelyck het uchtent root in soetheydt van ghelaet
                De droeve en donck’re nacht vry ver te boven gaet,
                (1055) Soo heeft my desen dagh meer vrolijckheydt ghegheven
                Als al het Iaer ghetal, tot noch toe, van myn leven,
                Iuyght nu ô Menon juyght! vermits ghy nu gheniet,
                Tot uw’ ghewenste Bruydt, de schoonste die men siet,
                De schoonste niet alleen in suyverheydt van leden
                (1060) Maer die op ’t meeste bralt in alle deftigheden,
                Een Werelts wonderingh, der Griecken pronck en pracht
                Ghy tot uw’ Coningin alleenigh nu verwacht,
                Waeyt winden, winden waeyt, en wilt de zeylen recken,
                En ’t ryck gheladen schip soo door de vloeden trecken
                (1065) Dat het hier luckigh landt, Neptuyn bedwinght de vloet,
                Op datze onbedacht niet al te grimmend woet
                En hindert myn gheluck, laet de Zierenen springhen
                En myne Bruydt ter eer een vrolijck lietje singhen,
                Laet het gheschubde vee vry spartlen op de stroom,
                (1070) Blaest Tritons, Tritons heet Aemilia welle-koom,
                Gheleyt haer door u vreughde, en wilt haer doch vermaecken
                Op dat sy met gheluck hier mach te lande raecken:
                Ey Phoebus! Phoebus schiet u flicker stralen uyt,
                En reckt den dach soo langh tot myn gheminde Bruyt
[fol. E3v]
                (1075) Hier havent op de ree, en luckigh komt te landen,
                Of met haer sooltjes druckt onse Aetiophze stranden,
                Soo dat niet wesen mach, ó suyvere Diaên!
                Wilt ghy dan even staegh u Broêr verposen gaen,
                Verselt haer met uw’ staet, en geef een lief ghefloncker,
                (1080) Wanneer de blaeuwe tent benevelt wert met doncker,
                Doet myn Princes dees eer, verschuyft de nevel damp
                En light Aemielia met uwe silv’re lamp,
                O dochter van Jupijn! pronckt soo uw’ elpen aensicht,
                Dat keur gheen keur en heeft in Sonne schijn of maen licht.
                (1085) Ghewyde Citere, wat los, wat danck, wat kunst
                Sal Menon off’ren op voor de overgroote gunst,
                Die ghy, ô heyl’ghe Vrouw! soo milt en goedertieren
                In volle volheydt my dus onverwacht komt stieren?
                Dat self mijn hart schier stickt in ’t zwelghen van het soet,
                (1090) Daer ghy mijn graghe gheest soo Hemels nu meê voet,
                O groote Coningin! ick weet uyt sinnens Kof’ren
                Gheen schat te keuren, om na waerdy u te of’ren
                Tot danck van het ghenot, dat ick van u gheniet?
                Dan op dat ghy Godin, mijn danckbaer harte siet,
                (1095) Sal ick vol kostlijckheên een Tempel laten bouwen
                Ter eeren u alleen, en daer in laten houwen
                Een Jaer-feest van mijn Echt, want ick door u Godin
                Aemielia alleen gheniet tot Coningin,
                ’k. Verdwael by na in vreught, de daghen schijnen Jaren,
                (1100) Het lichaem dat staet hier, de gheest sweeft op de baren
                By mijne Aemielia. Ick dut schier in mijn wil,
                ’t Ghedacht dat woelt en wroet, de sinnen sijn noyt stil,
                Maer dwerlen gints en weêr, mijn ziel die schynt te smaecken
                Het soet van mijn ghenot, en vint nu gheen vermaecken
                (1105) Dan snackt na volle proef, en haeckt dat liefde en lust
                Na wensch en na begheer, in weelde wert gheblust
                Met mijne alwaerde Bruydt. Stremt woelende ghedachten,
                En rust u op de reên, wilt duldigh voort verwachten
                Haer komst, wel aen mijn hart, het endt naeckt van uw’ pijn,
                (1110) Van daegh of morghen vroegh sal mijn Princes hier sijn,
                ’k. Heb een’ghe Edellien, als ’t maer begon te daghen,
                Tot lust en tijdt verdrijf, bescheyden om te Jaghen
                In ’t oude Eycken bos. Ick ga, of ’t vlughtigh Hindt
                Door ’t opdoen vande brack, verrast wert van de windt
                (1115) En honden rad van sprongh.

Continue
[fol. E4r]

Tweede Deels. Tweede Uytkomst.

Clorinde en Dambise.

                Dambi.Men siet veel tijdts de Schepen
                Van stormen onversiens en heftigh aen ghegrepen,
                Wanneer een stijve kiel de bracke baren klooft,
                Dat somwijl mars, en mast, wert van de wint gherooft,
                En zeyl, en want, ghescheurt aen hondert duysent enden;
                (1120) Soo dat de houte romp, een ballast van ellenden
                Op Godts ghenade voert, soo gaet het met den mensch,
                Al schijnt het datmen heeft sijn volle wil en wensch,
                Noch is het niet volmaeckt, hy heeft sijn droeve nachten,
                Sijn stormen van verdriet, en onweer, oock te wachten,
                (1125) Wanneer het blint gheluck, hem gheeft een voor de wint,
                Komt light een bulder-buy die al, en al, verslint,
                En drijft het roerloos schip op klippen of op sanden,
                Soo dat de kloeckste self, gheen uytkomst siet te landen:
                Eh schoon het gaet al wel, ja na sijn eyghen wil,
                (1130) Wat is het? min als niet, de onrusten sijn noyt stil,
                Soo langh men hier op aerde in slaverny moet swerven,
                Maer die bekomt men eerst door ’t eens ghesette sterven.
                Niet dat het wreedt gheval, hun scherpe klaeuwen set
                In ons begonnen luck, en dese winst belet
                (1135) Die wy door reyne liefde in vaste trouw verkreghen,
                Hoewel ick op de wegh wel dickwils was verleghen,
                Met u, wanneer ick dacht op al de moeylijckheên,
                Die ghy sint onse vlught in ’t reysen hebt gheleên:
                Doch ’k hoop dat ’s nu ghedaen. Dit schaduw ’rijck Bosschagie
                (1140) Dat wijst, dat wy te saem uyt kommer en quellagie
                Hier veyligh moghen sijn, sie hoe het silvrigh nat,
                Gints van de heuveltjes, in ’t klare beeckje spat,
                En stroomt door jonghe elsch, hoe vrolijck en hoe mackjes
                Zwiert hier het pluym ghedierte op dees gheçierde tackjes,
                (1145) En kittelt ons tot vreught. Princesje, weest vernoeght,
                ’k Gheloof dat d’ Alheyt ons dees plaets heeft toe ghevoeght
                Tot staghe vrolijckheydt. Doch ’k wenste wel te weten
                Wie hier beheerscher is, en hoe dit Landt mach heten?
Binnen gherucht.
                My dunckt ick hoor gherught van Hoofsche Edellien,
                (1150) Vast besigh met de jacht, dat ick eens gingh besien
[fol. E4v]
                Wat slach van volck het is?
Clorind.      En my alleenigh laten?
Dambi.        Niet, als een ooghenblick.
Clorind.      Ey blyf! wat kan ’t ons baten?
Dambi.        Seer veel.
Clorind.      ’t En doet.
Dambi.        Ghewis, stelt maer u hart te vreen.
Clorind.      ’k En kan.
Dambi.        Waerom doch niet?
Clorind.      Wat vraegh! souw ick alleen
                (1155) Hier dwalen sonder u?
Dambi.        ’k Sal stracx weer by u wesen,
                Rust hier terwijl in ’t groen.
Clorind.      Ia rust! met duysent vresen
                Laet ghy mee soo ghy gaet.
Dambi.        Hier is gheen swarigheydt.
Clorind.      Wel gaet, Clorinde u met sorghen hier verbeyt.
Dambi.        Vaert wel dan waerde lief, en wilt uw sorghen tomen
                (1160) Ick sal terstont weerom by u, myn Enghel, komen.
Clorind.      Vaert wel, myn zielens Son. Daer duyckt myn morghen star,
                Myn lichaem dat staet hier, dan ’t geesje volght van var.
Clorinde d’ eene plaets in, en d’ ander uyt.
                Wat droefheydt klemt myn ziel, met wat voor vreemdigheden
                Wert myn benauwde hert bevochten, en bestreden?
                (1165) Wat voor aenstaende smart bestormt myn flaeuwe gheest?
                Clorinde, wel, hoe ist? hoe sijt ghy dus bevreest?
                Wat donck’re droefheydts wolck benevelt dus myne ooghen?
                Hoe ben ick soo begaen? wat wert dus swaer ghewoghen,
                In myn ghedachts-balans? Hoe schynt het hier dus naer?
                (1170) My naeckt, na dat ick wick, een overgroot ghevaer.
                ’k En weet niet hoe ick ben, myn sinnen reenloos woelen,
                Dan schyn ick van myn leet de voorgangh al te voelen,
                Dan werd’ ick weer ghetroost, en al myn smart gheschort,
                En als met volle vreught myn gheesjen overstort.
                (1175) Wat of my naeckende is? ’k En kan my naeuw bedaren,
                Ghewis, my sal wat vreemts eer korten tijdt weêr varen.
                ’t Ghemoet my sullicx tuyght. O al besiende Gôôn!
                Hoet doch myn Prins voor leet, en laet aen syn persoon
                Gheen ongheval gheschien: Stort liever alle plaghen
[fol. F1r]
                (1180) Die op hem syn ghewickt, op my, en laetze draghen
                Een diese heeft verdient, of soo hy heeft misdaen
                Ick ben daer de oorsaeck af, wilt dan niet blindlinghs slaen
                Die niet en heeft verbeurt. Clorinde, niet baldadigh
                d’ Algoede Godtheydt terght, die u steets soo ghenadigh
                (1185) En gunstigh heeft om-armt, beschermt voor noodt en druck,
                Vertrout dat hy u voort sal hoên voor ongheluck,
                Wanhoopt niet an de sorgh van dien alsienden wachter,
                Die u hier heeft gheleyt, rust, set uw’ harte sachter,
                Staeckt uw’ bekommeringhe, en wel te vreden leeft,
                (1190) Ick waght ’t is lief, of leet, soo d’ Opper-vooght het gheeft:
                d’ Alleenigheydt die baerde in my veel achterdachten,
                En ’t lief-draghende hart, dees sorgh en inval brachten.
                Kom doch myn Celadon, Clorinde u verwacht,
                En dwaelt als ziele-loos, met kommerend ghedacht,
                (1195) Door dight beboomde laên van linden en van eycken,
                En soeckt met sorghen u soo ver ’t ghesicht kan reycken.
                Waer toeft ghy doch soo langh, wat duyster deckt het licht,
                En rooft de goude Son van myn verlieft ghesicht
                Door wolcken van verdriet?
Menon tusschen het Gheboomte.
Menon. Wat wonder sien myn ooghen?
                (1200) Is dit een aerdtze Maeght? of is ’t ghesicht bedroghen?
Clorind.      Hoor ick myn Bruydegom? of wert myn droeve stem
                Van de Echo nae ghebootst, ’t moet syn, vermits ick hem
                Noch nieuwers laes verneem, wel aen gheboeyde voeten
                Besiet of Celadon u yewers mach ontmoeten.
Menon voor den dach.
                (1205) Daer leyt myn hoop ter neer, myn naeuw ghenesen hart,
                Is wederom ghequetst met endeloose smart,
                Ha sorgelycke Iacht! ick soght, helaes! te vanghen
                En blijf self reddeloos in vaste stricken hanghen,
                In stricken soo bedeckt en listelijck ghestelt,
                (1210) Dat ick al eer ick ’t wist, was vast in haer ghewelt,
                ’t Ghewelt, laes! van een Vrouw, wiens Goddelycke ooghen,
                Met kracht my heeft de ziel uyt dese borst ghetoghen,
                O Min! ô blinde min! die in het minst niet siet,
                Op wie, en in wat borst, ghy uwe pylen schiet,
[fol. F1v]
                (1215) Hoe brande my het hart terstont in lichter laghe?
                Hoe voelde dese borst, de wreede liefdens vlaghe,
                Doen ick het Hemels beeldt met dese ooghen sagh?
                O Goddelijcke Maeght! indien men immer magh
                Voldoen de minne-wet? soo moet ick oock ghenieten
                (1220) De tockingh van mijn hart, en enden mijn verdrieten
                Met smaeck van liefdens soet, ’k en kan het niet weerstaen
                ’t Ghewelt dat door uw’ schoont mijn hart wert aenghedaen,
                Dees smart onlijdlijck is, mijn pijn wert niet verdreven
                Voor dat dit lichaem u ten offer wert ghegheven,
                (1225) Gheoffert in de vreughde en blijtschap van de min,
                Op ’t autaer en de schoot, van u, ô aertsch Godin!
                Waer toeft ghy rooveres? Spoet doch u lieve treetjes,
                Dat ick het wonder sie van uw’ volmaeckte leetjes,
                Ey wacht doch langer niet, mijn hart in liefde blaeckt,
                (1230) Kom, dat ghy van dees pijn een vreughdigh eynde maeckt.
                Sacht woelende ghedacht, wilt dwerrel sinnen rusten,
                Bedenckt hoe dat ghy best bekomen sult uw’ lusten
                Van dese werelts pronck, ghy kunt haer tot gheen Vrouw
                Verkiesen, mits ghy sijt door eden, op de trouw
                (1235) Aen uw Princes ghestrickt, wiens komst ghy alle uren
                Verwaght: hoe dan? wat raedt? hoe sult ghy veyligh sturen
                Dit schip ter goeder ree? Bedenckt u wat ghy doet,
                Daer schiet my yets in ’t zin! het Vrouwelijck ghemoet
                Wert licht door gift beweeght. Ick sal door vleyendt smeken,
                (1240) Beloovingh van veel schat, haer hart, schoon ’t stael was, breken,
                Dan of sy al soo vast en kuysch was als Lucrees?
                Wie let dan in mijn wil? Ick ben hier sonder vrees,
                En veyligh voor bespien, ick sal dan door myn krachten
                Ghenieten, dat ick niet verkrijghen souw door klaghten,
                (1245) Doch dat was teghen reên, maer hoe! hier gelt gheen reên,
                De min het myn ghebiedt, wie kan hier teghen treên?
                Wie kan de kracht weerstaen van dese dert’le Jonghen,
                Die self den Donderaer soo dickwils heeft ghedwonghen
                Dat hy sijn Throon verliet, en boete sijne graeght,
                (1250) Ten spijt sijns Coningins, met een volmaeckte maeght?
                Saght tonghe, kropt uw’ spraeck, en laet gheen woort ontslippen
                Het gheen myn voorneem klapt, uyt uwe radde lippen,
                Gints komt myn pronck-star aen, elck telghje sigh verspreydt,
                En buyght ootmoedigh neêr voor hare schoonigheydt.
[fol. F2r]
                (1255) O Hemels wonder werck! hoe leyt my ’t hart te springhen
                Van vreught, ’t is of ick boor een Rey van Engh’len singhen,
                ’t Gheen schatert door ’t gheboomte, en ’t is of bloem en kruyt,
                Schier huppelt door de galm, van ’t oversoet gheluyt.
                Sy nadert, nu verschuylt, en wilt haer niet verstooren,
                (1260) Vermits myn hart weer leeft door dit gesang te hooren. Dam. om een hoek.
Clorinde Singht.

STEMME: O Kersnacht schoonder, etc.
                DE hertjes door de liefd’ ghedronghen,
                En vast te saem in een ghewronghen,
                Door handen van oprechte trouw;
                Die syn door noodt, noch doodt te scheyden,
                (1265) De Vrouw die sal de Man gheleyden,
                De Man verselt ghestaegh de Vrouw.
                2. Men siet den Tortel droevigh treuren,
                Wanneer de doodt sijn echt komt scheuren,
                En rockt sijn Gayke van hem af,
                (1270) Het Beesje kort, en sit te klaghen,
                En wenscht sijn leên te rust te draghen,
                Tot ’s Duyfjes selschap, in het graf.
                3. Hoe kan ick dan in ’t eenigh dwalen,
                Doch lust, of rust, of vreughde halen,
                (1275) Nadien dat ick mijn waerde mis?
                Waer aen, door trouw, en vastigheden
                Van soo veel dier ghedane eden
                Mijn hartje, heght gheslooten is.
Menon uyt.
                Clorind. O Goden! my beschermt, hoe schrickt daer myn ghemoedt?
Menon.     (1280) Godlijcke Nimph, die self de stomme boomen, doet
                Beweghen door uw’ stem, ja souwt de rotzen roeren
                En reppen doen van vreught, wat sorghe komt u voeren
                Dus eensaem door het bos, waer menigh wilt ghediert
                In diepe holen leydt, ’t gheen nae hun prooy vast tiert?
                (1285) ’t Alleen sijn u niet voeght, uw’ jongh en jeughdigh leven
[fol. F2v]
                Dat is te waerdt daer toe, in prijckel sich te gheven,
                Van Wolven wreedt van muyl, en Tyghers fel van poot,
                Die niemant niet ontsien, maer snacken nae de doot
                Soo wel van mensch als vee. Kom laet ick u gheleyden,
                (1290) Waer dat ghy veyl mooght sijn voor alle swarigheyden.
Clorind.      Ick danck u voor u jonst.
Menon. Ick ben met u begaen.
Clorind.      ’k Hoop Godt sal my behoên.
Menon. En ick sal u voortaen
                Beschutten, soo ghy wilt, soo kunt ghy dese haire
                Bekransen met een kroon van gout en peerlen, ’t nare
                (1295) En eensaem schuwe bos verruylen voor een staet
                En Coninghlijck ghevolgh, dit Harderins ghewaet,
                Voor fyne witte zyde, of purper en Scharlaken,
                Gheen hutten meer betreên, maer u voortaen vermaecken
                In zalen op-ghepronckt, met alle vreemde Schat
                (1300) Uyt China en Japon, en wat oyt Java had
                Ghekoestert in haer schoot, by swarte en gheele Moren,
                In wetenschap ghespitst, en door de konst gheboren,
                Kies nu ghy kiesen mooght, want wat de werelt heeft,
                U Menon, ô! Godin, met ziel en lichaem gheeft,
                (1305) Hoe dut ghy by u self? ick bid u wilt aenvaerden,
                ’t Gheen dat u Menon gunt, ey komt! kom overwaerde,
                Ontfanght my in uw’ dienst, ’t is meningh ’t gheen ick segh,
                Ick ben u eyghen al, ghy hebt gheen weder legh,
                Myn hart is al gherooft de vrye ziel ghewonnen,
                (1310) Neem dan het lichaem mee, nu ’t nemen is begonnen.
Clorind.      Is dit het ongheval dat ick te voren sach?
                Is dit dat my soo swaer flus op het harte lach?
                Wat hanght my over ’t hooft een buy van swarigheden?
Menon. Alwaerde Harderin ’t en is niet buyten reden
                (1315) Dat ick aen u versoeck, u voeght gheen linden rock
                Noch harde stroyen hoet, u tengh’re handt, gheen stock
                Als boeren grof van aerdt, laet bidden u beweghen,
                En kies een Coninghs staet.
Clorind.      De groots-heydt is my teghen,
                In kleynheydt is myn lust, myn gheest wert niet vervoert,
                (1320) Door ’t Hof hun valsche grijns, doch soo ghy met my boert
                Ick lijt.
Menon. ’t Is meningh lief.
[fol. F3r]
Clorin. Soo dwalen uwe sinnen,
                Gheen praght, of Hoofs ghevolgh, de Boerze Herderinnen
                En voeghen.
Menon. ’t Hart u keurt, ick ben met u vernoeght.
Clorind.      En ick met dese staet, die my het beste voeght.
Menon. (1325) Nochtans de liefd’ my dwinght u nimmermeer te laten.
Clorind.      En reden ’t my ghebiedt, ’t gheen onreên is te haten.
Menon. ’t Is reden dat ghy lieft, die u op ’t hooghst bemint.
Clorind.      ’t Is reden datmen haet ’t gheen daermen quaet in vint.
Menon. ’t Is reden datmen kiest het meerder voor het minder.
Clorind.      (1330) Het kleyne is het best, soo ’t groot een streckt tot hinder.
Menon. Gheen hinder leydt in ’t groot het kleyn is sonder maght.
Clorin. Kies dan gheen Harderin voor ’t Vorstelijck gheslaght.
Menon. De liefde en heeft gheen keur, maer volght alleen syn wetten.
Clorind.      Die wetten breecklyck syn men kanze light versetten.
Menon. (1335) Eer spreeckt het stom gheboomt, en klapt met yder bladt
                Eer ick in voorneem wijck, ick ben te wis ghevat,
                De wonde is al te diep, het vuur is niet te stelpen,
                Uw’ schoonheydt stack het aen, ghy moet de brandt oock helpen.
Clorind.      Ghy dut Prins in uw’ reên, of ’t oogh heeft u verleydt,
                (1340) Myn gantsche lijf is boers, hier is gheen schoonigheydt.
                ’t Schynt dat ghy toomloos holt, wilt nae de teugel vatten:
                En ment op redens spoor, waer sitten hier de schatten
                Van schoonte, neen, ô neen! vergeeft het my, ghy dwaelt.
Menon. ’t Is langh ghenoegh gheboert, dit ’s noodeloos verhaelt,
                (1345) Ick keur u dan voor schoon, en laet ick daer in dwalen,
                De min myn leyster is, ick wick u inde schalen
                Van myne sinlyckheydt, voor ’t alderschoonste beeldt
                Dat oyt natuur tot proef en wonder heeft gheteelt,
                Dan laet het anders syn, wilt, bid ick u ontfarmen,
                (1350) En boet myn graghe lust, laet ick met dese armen,
                Om-strengelt syn, in ’t soet,en lieffelyck ghenot
                Van minnelycke vreught.
Clorind.      Hoe! acht ghy my voor sot?
                Of gayl, en light van aerdt? dat ick van deughdens trappen
                Souw midden in een poel van grove sonden stappen?
                (1355) ’t Laet dancken u bedrieght.
Menon. Ick acht u als slavin.
Clorind.      Maer niet ghebonden, Prins, tot onghebonden min,
                Eer ick myn kuysheydt laet, soo wil ick liever sterven.
[fol. F3v]
Menon. De min die brandt my ’t hart, ick moet myn wil verwerven.
Clorind.      Dat hoedt de goede Godt, die alle dingh door siet.
Menon. (1360) Myn lust moet sijn voldaen het is met wil of niet.
Clorind.      Ontzet my, droeve doodt, en scheurt my uyt de handen
                Van dit baldadigh mensch, behoedt my doch voor schanden,
                Vermoordt my wreede beul, dit lijf aen flenters rijt,
                Indien ghy met myn doodt, tyran, te vreden sijt,
                (1365) Het sterven my behaeght, ’k wil liever ’t bloedt uytstorten,
                Als lijden dat ghy souwt het minst mijn reynheydt korten,
                Myn reynheydt, neen, ô neen, blijft eeuwigh vast ghestelt.
Menon. Ick wil myn wil, wel aen, ghy sijt in mijn ghewelt.
Clorind.      Help, help, fy monster mensch, ô al doorsiende Vader!
                (1370) Stort uwe donder neêr en schent den snoo verrader.
Menon. Ghy moet.
Clorind.      Help Celadon, moort, uw’ Clorinde lijdt,
                Help Celadon, ey help, myn kuyssche schoot bevrijdt,
                Kracht, ach ick wert verkracht, ey my!
Clorinde in flaeuwte.

Dambise uyt.
Dambi.        Mijn uytverkooren,
                Hier is uw’ Celadon, fy monster mensch, ghebooren
                (1375) Van eene Tygherin, dat u den blixem slaet,
Treckt syn degen uyt en knevelt hem.
                Spant nu uw krachten uyt, en toont een mannen daet.
                Fy eereloosen schelm! socht ghy de schoot te vlecken
                Van haer, die als een baeck ter deughde sal verstrecken?
                Wat deert my dat ick niet u Godt vergheten kop,
                (1380) Tot loon van dese daet, aen duyzent stucken klop?
                Legh daer, ó snooden fielt, uw’ krachten sijn ghebonden,
                Terstont verhuyst uw’ ziel door dwangh van hondert wonden.
                Mijn zuyv’re morghenstar, wiens glans soo helder straelt,
                Dat elck in keur van u en van Diaen verdwaelt,
                (1385) Hoe leght ghy hier verslenst? wilt doch uw’ lipjes reppen,
                Vlught bangigheden, laet haer zieltjen adem scheppen.
                Daer leydt de reynigheydt, ghelijck een witte roos,
                Haer wanghen doots en bleeck, en sonder kleur of bloos.
                Ha, scheur wolf! dat ick u niet met myn voeten pletter?
Clorinde tot haer selven.
                (1390) Daer krijght haer geef je lught, de bangigheyt versett’er.
                Mijn Enghel, ach! hoe is ’t?
[fol. F4r]
Clorind.      Mijn Celadon. Dambi. Mijn lief.
Clorind.      Mijn waerde Celadon, waer is dien snooden dief,
                Die my mijn kuysheydt soght met hongherighe beten
                Ghelijck een dolle Beyr, baldadigh op te eten?
Dambi.        (1395) Daer leydt den laffen guyl, ghelijck een stommen hont,
                En rept noch tongh, noch beck.
Clorind.      O schellem! die terstont
                Mijn dwinghlant scheen te sijn, nu is ’t mijn tijdt van wreecken,
Vat den deghen.
                Om in uw’ geyle borst, dit koude lem te steecken,
                Tot loon van het ghewelt, terstont aen my begaen.
Menon. (1400) Besadight, soete twee, ick weet ick heb misdaen.
Clorind.      Besadighen, als ghy, door tranen en ghebeden,
                Deed afstant, boosewight, van uw baldadigheden.
Menon. ’k Ben Figmons eyghen Soon, en Prince van dit Lant.
Dambi.        Te meer hebt ghy verbeurt, te grooter is de schant,
                (1405) De Vorsten sijn ghestelt, om ’t schendigh quaet te straffen,
                En wat onreed’lijck is door reden af te schaffen,
                En leeren door hun doen hoe dat een ander moet:
                Maer self gheen schenders sijn van ’t ongheschonden goet.
Menon. De min heeft my verleyt, en tot dit quaet ghedwonghen.
Dambi.        (1410) Soo sijt ghy door de min uyt u besteck ghespronghen,
                Om met een gruwel doet te vlecken uwe kroon,
                En smetten met uw vuyl, noch meê dit heyligh schoon,
                Nu vaerdigh, ghy moet voort, soo hoeft in and’re tijden
                ’t Onnoosele ghemeen, uw’ moetwil niet te lijden,
                (1415) t’ Sa schender u bereydt.
Menon. Ey Herder! my verschoont,
                Toont, bid ick, doch ghena.
Dambi.        Soo ghy die hebt ghetoont. Binnen gherucht.
Menon. Help mannen, help, ô help! moort, wilt u Prins ontsetten,
                Moort, moort, Don Balthazar wilt mijne doodt beletten.
Dambise en Clorinde op de vlucht. Don Balthazar met eenighe Edelen uyt.
Baltha. Hoe Prins! wat isser gaens?
Menon. Daer vlught den booswicht voort,
                (1420) Wiens Godt vergeten handt, ghesocht heeft, om door moort
                Te kryghen dit tot buyt.
Balthas. Ras wilt den Prins ontbinden.
[fol. F4v]
Meno. Gints syn de snoode twee, by de oude groote Linden.
Balthas. Ick heb haer al ghesien, sy syn terstont ghevat.
Don Balthasar, met eenighe binnen, brenghende Dambise ende Clorinde ghebonden uyt.
Balthas. Voort Moorder. Dambi. Weest te vreên, myn uytverkoren schat,
                (1425) Godt sel het weêr versien, en schicken ’t al ten besten.
Clorind.      Myn lieve Celadon, wat raet? nu is het leste
                Noch erger als het eerst, dit heeft my ’t hart ghetuyght.
Balthas. Daer syn de snoode.
Dambi.        Vroom.
Menon. ’t Is tydt dat ghy nu buyght
                Voor my, als ick terstont lach voor u neêr-gheboghen,
                (1430) En badt om lijfs ghena, toen ghy, als onbewoghen,
                My dreyghde met de doodt.
Dambi.        ’k En buyghe niet een lit,
                Noch smeecke niet een woort, schoon ghy verheven sit
                In staet, doet wat ghy wilt, ick draegh dees last gheduldigh,
                ’t Ghemoet is onbesmet: bedenckt u ghy sijt schuldigh
                (1435) En vuyl.
Menon. Don Balthasar, verseeckert haer wel vast,
                ’k Sal sien wat straf dat haer voor dese boosheydt past.
Clorind.      O Goden! ons beschermt.
Dambi.        Gheen quaet staet ons te vresen,
                ’t Sal in een korten tijdt een blyde uytkomst wesen.
Menon. Myn Paerdt is ’t by der handt?
Balthas. ’t Staet ginder by den toom
                (1440) Ghebonden door de laen, aen de oude Eycken boom. Alle binnen.

Continue

Tweede Deels. Tweede Lidt.

Derde Tooneel. Eerste Uytkomst. Vijfde Handelingh.

Figmon, Coningh van Aetiopien, verselt met eenighe Edelen.

Figmon.   ICk heb de last des Rijcx sorghvuldighlijck ghedraghen
                Ghelijck een vaste zuyl, en al myn leve daghen
                ’t Ghemeen in vreê en krijgh als Vader voorghestaen,
                En heb het soo gheschickt, dat vreemde en onderdaen
[fol. G1r]
                (1445) My liefde en ontsagh, gherechtigheên en wetten
                Ghehanthaeft, noyt ghekreuckt, ghelyck een Vorst moet letten
                Soo wel op kleyn als groot, en met een rijp beraet
                Op alle dinghen sien, het is dan goet of quaet,
                Soo heb ick oock ghedaen, en heb met moeylijckheden
                (1450) De Landen nu ghestelt in vast ghebonden vreden,
                ’t Gheen ick de Godtheyt danck, wiens endeloose macht
                Steets hebben onderstut, myne onvermoghen kracht.
                Nu is myn glans schier uyt, het endt naeckt van myn leven,
                Nu wil ick dese sorgh weêr blylyck overgheven:
                (1455) Myn stramme en oude leên die syn nu veel te swack
                Te draghen, na den eysch, dit sware en lastigh pack.
                Ick heb myn plicht voldaen, ’k geef jonghe vaste handen
                De roê, en toom, nu weer, als meester, om dees landen
                En volck’ren, in het spoor van reden en bescheyt
                (1460) Te mennen, soo het hoort, met alle billickheydt.
                Dit ’s Heeren dan myn wil, myn Soon, u Prins te hulden,
                Voor wettigh vooght en Heer, en soo ghy staegh vervulden
                Myn Coninghlijck ghebodt dat ghy van nu voortaen
                Hem, als u wettigh vorst, sult ten believen staen,
                (1465) Soo als uw plicht vereyscht, sweert met ghestaefde eden,
                Hem staegh ghetrouw te syn, vermits myn oude leden
                Dees last niet meer en voeght. Voldoet dan myn begeer,
                Roept hem voor Coningh uyt, en als uw wettigh Heer:
                Soo sie ick al myn lust in dees myne oude daghen,
                (1470) En laet hem dese sorgh van Kroon en Scepter draghen.
Al d’Ede. Den Coningh Menon leef langhdurigh in gheluck.
Bruno. Dat noyt gheen teghenspoet de staet des rijckx verdruck,
                Den Hemel sy ghetuygh, dat wy, in alle saecken,
                Tot voorstant van de kroon ghedurigh sullen waecken.
Figmon. (1475) Nu is myn wil voldaen, nu swemt myn ziel in weeldt,
                Lof Goden, die my staegh u gonst hebt meê ghedeelt.
                O Vorsten! dubbel danck, die dese gryse haren
                Ontlast, van ’t pack des rijckx. ’k Laet nu dees sorghen varen
                En legh die op myn Soon, myn ouderdom eyscht rust.
                (1480) Waer of den Prins vertoeft? men wacht hier op de kust,
                Alreê van uur op uur sijn waerde Coninghinne,
                Of mooghlyck is de vloot nu alsoo goet als binne,
                ’k Heb over al bestelt de Ruyter-wacht op ’t Strandt,
                Op datmen seecker weet wanneer sy is ghelandt,
[fol. G1v]
                (1485) En alles is besorght, om in dees rijcke Salen,
                Haer, nae de staet vereyscht, op ’t prachtighste in te halen,
                ’k Heb lust om haer te sien.
Menon, Don Balthasar met eenighe Edelen, brenghende Dambise en Clorinde ghebonden voor den Coningh.
                Don Balthasar, wel hoe,
                Wat vreemdigheydt is dit? wel Prins hoe gaet dit toe?
                Waerom dit paer dus vast gheknevelt, en ghebonden?
                (1490) Dit is gheen Jaghers vanghst.
Menon. Heer Vader, soo de Honden
                Vast joeghen ’t schuwe wilt, door heggen, en door haegh,
                Terwijl den hooren klonck, en ick, tot vanghen graegh,
                Den zwijn-spriet in de vuyst, en vloogh door stronck en bomen
                Mijn radde winden nae, ben ick op ’t lest ghekomen
                (1495) In d’ oude Ypenlaen, waer my het wilt ontquam,
                Hier stont ick afghement, door ’t loopen, als een Lam
                Te hyghen nae mijn aem, daer komt dees schelm ghevloghen
                Als dol, en heeft terstont myn deghen uyt ghetoghen
                En my den punt ghetoont, myn harte was beswaert,
                (1500) Ick badt, dan eer ick ’t wist, soo lagh ick op de aert
                Door hulp van dese pry, verwoet ter neer ghesmeten,
                En even als een Beer op prooy en roof verbeten
                Door hongher aenghehitst, soo brulden sy ontsint,
                Waer op den schender voort my myne handen bint,
                (1505) En sey doe, t’za: legh af, gheen kermen mach hier baten,
                Schaf op, ghy moet u goet, of anders ’t leven laten,
                De doodt my ’t naeste was: ick gaf vast sught op sught,
                En vleyde deerelyck, mit hoorden ick gherught,
                Toen riep ick moort en hulp, myn volck dat quam al nader
                (1510) En hoorden myn ghekerm, stracx vlughte den verrader
                Met dese helsche teef, ghelijck een blooden haes
                Die honden komen siet, en schrickt voor het gheraes
                Van menighten van volck: soo saghmen dese loopen,
                Mit quam Don Balthasar die my met vaste knoopen
                (1515) Gheknevelt eerst sagh staen, hy schrickt, en blijft verbaest
                Een wijl ghelijck als stom door ’t wonder, doch soo haest
                Als hy de oorsaeck wist, soo liet hy my ontbinden,
                En volght met eenigh volck, tot by de oude Linde
[fol. G2r]
                Daer vat hy dese twee, en bint haer t’ zamen vast,
                (1520) En brenghtze weder om, door dese overlast
                Van haer, aen my begaen.
Figmon. Wat nickerlijcke boosheydt?
Baltha. ’t Is soo den Prince seydt.
Dambi.        Wat eer vergheten loosheydt?
Clorind.      Wat naeckt ons?
Dambi.        ’t Is gheen noot.
Figmon. Gaet brenght haer op de poort.
Dambi.        Grootmogent Majesteyt.
Figmon. Swijgh booswicht, niet een woort.
                (1525) Hier voor myn ooren spreeckt, ’t sal wis niet langhe duren,
                Of ghy sult dit u doen, met uwe doot besuren. Dambise en Clorinde binnen.
                O wonder! goede Góôn, ghy hebt sijn doodt belet.
Baltha. ’t En waer door haer bestier, het groen was al besmet,
                Met Coninghlijcke bloet.
Figmon. Godt wil u voort bevryden
                (1530) Voor ramp: Van desen dagh sal noch de klingh door snyden
                Hun eereloose strot.
Baltha. Gheen straf is hun te swaer.
Figmon. Een valt de doodt te beurt, het is dan hem, of haer.
                                                                                Den Coninck met het Hofghesin binnen.
Menon bedroeft.
                De weerhaen van ’t gheluck is schielijck in het draeyen,
                Want d’alderminste windt, die kanze light verwaeyen,
                (1535) Ick sat als in myn vreught bedolven tot het hooft,
                Dan in een ommesien ben ick daer af berooft.
                Ha, dwerlende Fortuyn!* waer om dus wispelturigh?
                Waer om dus bros en swack, dus los en onghedurigh?
                Wat raedt in dese saeck? sal ick het wreede swaerdt
                (1540) Op-off’ren die ick min? dat was een Tyghers aerdt.
                O neen! dat kan niet sijn, te waerdigh syn de leden
                Te waerdigh, sonder schult, nae ’t droeve lant te treden,
                Eer ly ick self de straf, eer dat de schoone lijt,
                Maer hoe! wat middel dan waer door men haer bevrijt?
                (1545) Ick heb haer aengheklaeght, bekladt met sware schulden,
                Die, waer men quaet doen straft, in ’t minst niet sijn te dulden,
                O gruwel! al te groot, hoe knaeght my het berouw,
[fol. G2v]
                Hoe brengh ick dese kreuck weêr in de rechte vouw?
                ’k En weet hier toe gheen raet, ’t en is niet te herhalen
                (1550) ’t Gheen eens de tongh ontviel, ô al te byster dwalen
                Van reên, en reedlijckheydt! waer holden het verstant
                Toen ick dees daedt begon? ô al-te grooten schandt!
                Godtlijcke en kuysche Maeght, die ’t sterven liefst wout kiesen
                Als uwe reynigheydt, en eere te verliesen.
                (1555) Had ick dees daedt voor heen, soo wel als nu bedacht,
                Ghy waert, ô Hemels beeldt! niet in dees noot ghebracht,
                De min heeft my verleydt, de min heeft my bedroghen:
                Ach waert ghy weder vry! ’k sou willigh neêr gheboghen
                U bidden om ghena, voor ’t Godt vergheten quaet,
                (1560) En u, ô Harder meê, dan ’t is nu al te laet,
                Myn eere hanght hier aen, ’k moet het begonnen voeden
                Met meerder spys van quaet, om veyligh my te hoeden
                Voor schande, schoon ick weet, dat ghy wel licht met bloet
                Myn valscheyt, soete twee, onschuldigh zeegh’len moet.
                (1565) ’k Sie hier gheen ander endt, of ghy most wonderbaerlyck,
                En buyten alle hoop, uyt dit groot en ghevaerlyck
                Peryckel, ja, als uyt de klaeuwen van de doodt
                Verlost werden van Godt. Kost ick u uyt dees noodt
                Bevryden, als ick wensch, ghy sout in blyschap baden,
                (1570) En met een heyligh soet uw’ geesjes t’saem verladen.
                Wie weet hoe ’t Godt noch schickt? waert ghy maer weder vry
                Soo was myn hart gherust, daer ick nu quellingh ly.

Don Balthasar uyt.

Balthas. Myn Heer.
Menon. Hoe dus verbaest?
Balthas. De blytschap komt my dryven,
                By u.
Menon. Laet dan dees vreught niet langh verholen blyven,
                (1575) Wel aen, wat isser gaens?
Balthas. Daer komt een Post voor uyt
                Ghesonden van het strandt, met tydingh dat u Bruyt
                Gheluckigh is ghelandt, de Koesten syn aen ’t runnen,
                En tyen nae de Zee soo vaerdigh alsze kunnen.
                Het Kryghs-volck wapent sich om met Trompet en Trom,
                (1580) Te heeten uw’ Princes op ’t çierlycxt wellekom.
                Men siet van ’s Toorens-trans, de Grieckze syde wimplen
[fol. G3r]
                Perfectelijck door de windt ontvouwen van de rimp’len.
                Het krielt op ’t strandt van volck, en een ontelbaer tal
                Van Menschen door de Stadt ghepropt staen over al,
                (1585) En wachten na haer komst.
Menon. Don Balthazar, dees tijdingh
                Brenght my, op ’t onversienst, meer vreughde en verblijdingh
                Als ick noch oyt ghenoot, mijn staghe gonst tot loon:
                Nu is het Griecxze Rijck, gheheght aen onse kroon. Binnen.

                Tweede Litz. Tweede Uytkomst.

                Hans.
                Ick zwiet, ick kil, ick brand, ick klapper-tant van vreughde,
                (1590) In ellifhondert jaer men hart niet meer verheughde
                As nou van desen dach, om dat ick uyt de Zee
                Gort lof noch ben ghelandt in dusken luwen ree,
                Gans doot! hoe sprongh het schip? het danghste kabriolen
                As ’t maer een lutje woey, het sag’er, by men solen
                (1595) Somtydts al drolligh uyt, dan quammer eens een baer,
                En zoefde, by men sier, of het de nicker waer
                Die op sen klompen ree, en schudde hart en darmen,
                Ick speulde, huu, al worst, dat beetjen is voor Harmen,
                Neen ’t water dient men niet, ick scheyer hier meê uyt,
                (1600) ’t Hof dat ’s men Susterlingh, ick kack in de kaiuyt,
                ’k Bin liever Kock op ’t Landt als Schipper op het water,
                Ick mach wel garen vis, maer ’k hou het met de kater,
                ’k Maeck niet graegh poten nat, dan dat is nu verby,
                Ygort ick wed men Vrou is oock wel dapper bly
                (1605) Dat ’s haer naers binnen het. O ’t diertje was soo swackjes,
                Soo sieck, soo blieck, soo bangh, soo queecx, soo quicx, soo quackjes,
                Als ’t soo wat wighlen gingh, se sagh ghelijck de doot
                Maer doeze ’t Landt weêr had, haer geepze kleur verschoot
                En vluchte van haer af, ze kreegh haer oude wesen,
                (1610) De reuck van ’t Hof-ghesin, die heeft haer voort ghenesen.
                Wat maecktmen oock al spul om dit ghescheurde goet?
                Ganghs doot wat waster drock? wat saghmen daer een stoet
                Van koetzen, van ruyters, je kost gheen voet versetten
                Door al de drangh van ’t volck, de trom’len en trompetten
                (1615) Die raesden elck om strijt, de stucken ginghen los,
[fol. G3v]
                Ick danste selver schier. De Coninghlycke karos
                Die leeck een gouwen bergh, jae ’t is niet uyt te spreecken
                Soo kost’lijck af het was, maer by ganghs eleweecken!
                Men keel die brandt al weer, men uytgheteerde maegh
                (1620) Die wert, na dat men dunckt, al vry een beetje graegh,
                ’k Verlangh al na de slemp, ô bloet! hoe wil ick wercken
                As ick de keucken heb, om ’t zwacke lijf te stercken?
                En setten ’t insen schick, ’t is nou al vry ontdaen,
                Ho! ’t wanbus kan by gouwt een hand briet overslaen;
                (1625) Dat staet te slordigh, neen, dat mach ick soo niet lyen,
                Gort buyckje ’t selje flus soo uyt de plooyen vlyen.
                ’k Heb nou schier gien fatzoen, de lenden sijn te swack,
                De gantsche romp die hanght ghelyck een leghe sack.
                O heylghe smullery! ó potjes vol van soetheydt,
                (1630) Jy bint men levens stijl, de kist waer in men moet leyt,
                ’k Was songer jou as doodt, de schottel en de kroes
                Dat is men scherm en schilt, dan kack ick op de droes
                Al was hy swart als turf, ô ’t smullen en het licken
                Dat is men hart en sin, ick houwt met groote sticken.
                (1635) Daer komt den Coningh, Prins, en ’t sootje al te mael,
                Men sal ostici doen hier in de binne zael,
                Den Coningh is te ouwt, hy set het ryck nu over,
                Dies wil hy voor het lest straf doen, aen hoer en rover,
                In ’t by sijn van haer al, en gheven dan de Kroon,
                (1640) De Scepter, en ’t ghebiedt, met een oock aen sijn Soon.
Figmon, Panthasilea, Menon, Aemilia, en al het Hofghesin.
Figmon. Nadien den ouderdom myn leden vast doet beven,
                Soo wil ick het ghebiên, en Scepter overgheven,
                En setten dese kroon, die ’t silver witte hayr
                Nu veel te lastigh druckt, en valt myn kruyn te swaer
                (1645) Te draghen, u op ’t hooft, ghy sult uw’ schoud’ren setten
                En laden, ’t gheen dat my myne outheydt komt beletten.
                Uw’ Bruyt, als Coningin, die sal in volle pracht
                U Moeders plaets betreên, soo haest ick heb volbracht
                Dit voorghenomen recht, het lest van myn ghebieden,
                (1650) ’t Gheen voor u allen hier moet in dees Zael gheschieden,
                Dan is myn wil voldaen, dan heb ick al myn lust,
[fol. G4r]
                En legh dees moeyten af, en leef voortaen in rust.
Pantha.     Niet beter ons en voeght als in ghemack te blyven,
                Dees last die past het best voor vaste en jonghe lyven,
                (1655) Ick set u in myn steê, ghelyck myn eyghen kindt,
                Vermits myn harte u, voor myne dochter mint
                Mijn waerde kinderen, Godt wil u staegh behoeden,
                En u, in dit u rijck, met alle voorspoet voeden,
                Bevrijdende u voor ramp, dat druck u vreughd noyt schaet.
Aemili. (1660) Danck, waerde Moeder, die uw’ sorghen blycken laet
                Door deese u heyl’ghe wensch: wy kunnen noyt weêr loonen
                Het gheen uw’ Majesteyt, ons beyde komt betoonen,
                Dan een aldanckbaer hart blijft in ons eeuwighlijck.
Figmon. Myn kroon heeft loons ghenoegh van ’t groote Griecxze rijck,
                (1665) Meer als ick heb verdient.
Pantha.     Wy sijn tot dancken schuldigh.
Figmon. Doch wat aen ons ontbreeckt, dat wil ick dat sorgvuldigh
                Myn Soon verghelden sal. Ghelyck ick heb ghebôôn
                Aen al de staet des Rijcx, en stylen van myn Troon,
                Ick min den Grieckschen Vorst, en draegh hem op myn handen.
Menon. (1670) Ons Rycken die syn nu door styve vaste banden
                Onbreecklyck t’ zaem gheheght, en soo in een ghewelt,
                Dat, wat het eene schaedt, terstont oock ’t ander quelt:
                Wy sullen syn als een.
Pantha.     Ach! dat, dat mocht gheschieden,
                Dat soo een vaste zuyl steets schoorden u ghebieden.
Figmon. (1675) Hoe is met sorgh u gheest Me-vrouw dus overstort?
Pantha.     Een droom mijn hart tot vrees voor quaet en onheyl port.
Figmon. De droomen sijn bedrogh, en niet als vieze vasen,
                Een swaer en dampigh bloet, het gheen een leyt te rasen
                En swermen door het hooft.
Pantha.     Wel somtijdts oock een bôô
                (1680) Van een toe-komend quaet.
Figmon. Men duytze dickwils soo,
                Dan ’t valt al veel tijdt mis.
Pantha.     Ach! moght het nu maer missen
                Waer van de dunne slaep my braght ghetuyghenissen,
                En raeckten my het hart, en klemden ’t in een schroef
                Van nare bangigheydt, en suchten diep en droef,
                (1685) Soo was myn ziel gherust.
Menon. Men moet gheen droomen achten.
[fol. G4v]
Pantha.     Maer dese leyt, helaes! te swaer in myn ghedachten.
Figmon. Hoe is den droom gheweest die dus u hart ontstelt?
Menon. Misschien men hem beduyt wanneer ghy hem vertelt.
Pantha.     Soo haest als my de slaep ’t ghesicht had toe ghesloten,
                (1690) Soo docht mee dat een Leeuw met open muyl en poten
                En ysselyck ghegrim, quam springhen op myn bedt,
                Waer hy syn klaeuwen voort in myne boesem set,
                En scheurde die van een, jae scheen my ’t hart te ryten
                Al levende uyt syn steê, en sel daer in te byten
                (1695) Als hongherigh en dol, soo dat hy niet een dingh
                Hoe dat ick kerm, verschoont, mit quam een Jonghelingh
                Verbaest aen ’t Ledicant, en brack met syne handen
                Den Leeuw den muyl weêr op, en ’t harte uyt de tanden.
                Doch nauw was dit ghedaen: een vreesselyck gheschreeuw
                (1700) Vermeerderde myn noot, want noch een and’re Leeuw
                Sprongh meê ter kamer in, en brulde als ontzinnigh
                Stracx op den Jonghelingh, en scheurde bits en vinnigh
                Met myn benaude hart, hem, nae haer wreede kuyl,
                En vulden met syn vleesch haer hongherighe muyl.
                (1705) De schrick verjoegh de slaep, het hart, benauwt van suchten,
                Bedaerde: dan de vrees en wil niet van myn vluchten.
Figmon. Wanneer is dit gheschiet?
Pantha.     Nu dees voorleden nacht.
Figmon. Den droom is waer gheweest, haer voorsegh is volbracht,
                Dien hongherighen Leeuw, die u soo quam bespringhen,
                (1710) En scheurde u, uw’* borst, om ’t hart daer uyt te wringhen,
                Dat is dien snooden schelm, die dese u waerde Soon,
                Het gheen u herte is, soo eerloos socht te dôôn:
                En dacht met Vorst’lyck bloedt syn hongherighe kaecken
                Als rasent, boos en dol op ’t wreetst bemorst te maecken:
                (1715) Den Jonghelingh, dat is Don Balthazar gheweest,
                Die hem den muyl op brack, dies syt niet meer bevreest,
                Dat quaet is al verby.
Pantha.     Ick vrees ’t is noch te wachten,
                Om dat de Leeuwen t’ zaem, met uyt ghelaten krachten,
                Het hart en Jonghelingh wech sleurden, soo het scheen,
                (1720) En vlooghen met de prooy nae hare holen heen:
                En hier is ’t harte vry, de Leeuwen sijn verwonnen
                Door kracht des Jonghelinghs. ’t Begin was wel begonnen,
                Maer ’t schort hier aen het endt.
[fol. H1r]
Figmon. Het endt hier niet en seyt.
Aemil. De Vorst die heeft de droom gherechtigh uyt gheleyt.
Pantha.     (1725) Godt geef het soo mach sijn.
Figmon. Stelt maer u hart te vreden,
                Dat prijckel is verby, en ’t quaet is al gheleden.
Pantha.     Ick stel my dan gherust soo veel ick immer kan.
Figmon. Gints komt Don Balthazar met beyd de snoode an
                Wel vast te saem gheboeyt, nu sal ick voor het leste
                (1730) Besitten dese plaets, en straffen op het beste
                Dees Godt vergheten twee, nae de gherechtigheydt,
                En van hun twee, de doodt tot straf heeft op gheleydt:
                ’k Heb straffe en pardoen, op cedulen gheschreven,
                Waer van elck kiesen moet ’t is dan de doodt of ’t leven:
                (1735) Wie ’t leven treckt is vry, dan wie het ander kiest,
                Sijn hooft door ’t scherpe zwaert op dese plaets verliest:
                Dit is voor my het laetst, kom dan mijn waerde kind’ren,
                En draegh mijn ouderdom waer door mijn krachten mind’ren.
Figmon, Panthasilea, Menon, Aemielia, nevens malkander inden Throon.
                Figmon. Godt lof dat ick beleef dees aenghenamen dagh,
                (1740) Dat ghy in dese staet my dus versellen magh.
Don Balthazar met een Scherp-rechter, hebbende Dambise en Clorinde ghebonden.
                Baltha. Langh leeft sijn Majesteyt, Godt doe het rijcke bloeyen,
                Op dat het mach in staet, in maght en glory groeyen.
                Hier is ’t misdadigh paer.
Figmon. Of schoon, de snoode daet,
                Wel eyscht dat ghy tot straf hier beyde ’t leven laet,
                (1745) Soo wil ick doch maer een; Dies sult ghy t’samen loten
                Wiens bloet om ’t Goddoos feyt hier werden sal vergoten,
                Wie nu soo luckigh is dat hy het leven keurt
                Is vry, dan d’ander valt de doodt tot loon te beurt,
                Mijn wil die rust op reên, om dese grijze hairen,
                (1750) Met gheen onrechte wraeck op ’t ende te beswaren:
                Schuyft open het gordijn, Gherechtigheydt eyscht bloet,
                En wijst met haer Balans dat een van beyden moet
[fol. H1v]
                Het leven tot een wraeck voor ’t quaet ten offer laten,
                Eer soent men gheen ghewelt, men paeyt gheen straf met praten.
                (1755) O neen, dat kan niet sijn, uw boosheydt is te groot,
                De saecke krijt en schreeuwt al luyts-keels om uw doot.
                Treck elck een cedeltjen, ’t is ’t leven of het sterven,
                Die ’t meeste heeft verbeurt sal ’t quaetste light verwerven.
Dambi.        Grootmogende Monarch, ’t is nootloos dit te doen,
                (1760) Indien daer is verbeurt? soo kan men light vermoen
                Wie ’t meeste schuldigh is: hoe kunnen swacke vrouwen
                Aen mannen doen ghewelt? wilt my alleenigh houwen
                Voor die, wiens handt den Prins ghedreyght heeft met de doot,
                Om dat hy eereloos te vlecken socht de schoot
                (1765) Van myn alwaerde lief, sijn stoet en Edellinghen
                Syn de oorsaeck, dat ick niet het schendigh bloet dee springhen
                Uyt sijn verhitte borst, ’t was anders light gheschiet,
                Ick ben ’t die ’t heeft ghedaen, en vleck uw kroon dan niet
                Met haer ontschuldigh bloet.
Figmon. Hier helpt gheen teghen segghen,
                (1770) Treck: wie Fortuyn de straf dan op den hals sal legghen
                Die lijt.
Clorind.      Ick heb de schult, ick vatten ’t scherp gheweer,
                En vloogh hem nae ’t ghesicht, tot voorstant van myn eer.
Figmon. Het praten gelt hier niet, het trecken moet u scheyden,
                Voldoet het gheen ick wil.
Dambi.        O Vorst! ghy laet u leyden
                (1775) Als blindt en redenloos, en dwaelt gantsch uyt het spoor,
                Van recht en billijckheydt, geef bid ick doch ghehoor.
Figmon. Treck: Dambi. Wel, daer is de doodt, nu wil ick willigh lyden,
                Al is het sonder schult, om u, myn lief, te vryden
                Voor ’t woedende ghediert, ’t gheen nae u leven hapt
                (1780) Met opghespalckte muyl, za, vaerdigh, kom en kapt
                Dit lijf aen flenteren. Kom, wilt met felle beten
                My scheuren van malkaer, dan denckt dat het gheweten
                Hier na uw’ beul sal syn.
Dambise voor het zwaerdt gheknielt, wert van Clorinde om den hals ghevloghen.
                Clorind. Dat hoed de goede Godt,
                Dat dit moordadigh swaerdt door snyden sou de strot
[fol. H2r]
                (1785) Van u myn Celadon, ’k laet liever dese leden
                Verscheuren van malkaer van boven tot beneden
                Eer dit myne ooghen sien. Ick heb de schult van als.
Clorinde knielt.
                Kom wreede slaet de klingh door dese dunne hals,
                Soo is het quaet gheboet.
Dambi.Ick moet haer boosheydt temmen,
                (1790) Door bloet. Clorin. Eer sal de zee en aerde t’zamen stremmen.
Figmon. ’t Is langh ghenoegh ghewacht, knielt weder voor het swaert,
                De doot viel u te beurt, ghy sijt gheen leven waert,
                En ghy laet hem begaen, ghy mooght wel blyde wesen
                Dat u ’t gheluck verlost. Clorin. Sou ick het sterven vresen!
                (1795) Neen lief ick laet u nier, Clorinde met u lijt
                Al was hel tienmael meer.
Dambi.Myn Enghel ’t is myn tijdt
                Dit worst’len niet en baet, laet ick my doch bereyden
                En stelt ghy u gherust.
Dambise geknielt, wert weder van Clorinde omhelst.
                Clorind. Gheen doodt heeft macht te scheyden,
                My van myn Bruydegom, ick blijf u altoos by,
                (1800) Het gaet dan hoe het gaet. Kom beul, en moort ons vry,
                Wy blyven doch by een.
Dambi.        Clorinde, ey! gaet achter,
                En rust.
Clorind.      Neen Celadon, Clorinde rust niet sachter
                Als by myn waerde ziel, ick schroom noch straf, noch pijn
                Wanneer ick maer by u, myn Celadon mach sijn.
Figmon. (1805) Slae beyde door de neck.
Dambise over endt.
Dambi.        Noch soo niet, laet dat steken,
                Want sy is vry: wel aen! nu is het tijdt van spreecken.
                Besiet my wel, ó Vorst! want onder dese py
                Schuylt light soo’n edel hart, als onder gouwt en zy.
                Kropt noch uw toren in, ick bidde toont meedoghen
                (1810) O Vorst! ghewis ghy dwaelt, kom opent uwe ooghen,
                Sie wie hier voor u staet, ’t en is gheen lompen bloet,
                Maer een van jonghs in pracht en weelden opghevoet.
[fol. H2v]
Dambise schut het Harders kleedt uyt, waer over Aemielia hem kennende om den hals vlieght.
Dambi.        Daer leyt het Boersch ghewaedt. Dit is den Schapen hoeder
                Die ’t leven heeft verbeurt.
Aemili. Dambise, ach mijn Broeder!
                (1815) Ghy hier in dit ghevaer?
Hans. Wel hey! de duycker Heer
                Hoe drommel komje hier?
Menon. Stort felle donder neêr
                En pletter my het hooft.
Figmon. Wat heb ick laes bedreven?
                O Soon!
Aemili. Wist Vader dit dat ghy noch waert in ’t leven
                Wat sou ’t hem vreughde sijn?
Dambi.        Godt heeft het dus gheschickt.
Aemili. (1820) ’k En weet niet hoe ick ben? soo is my ’t hart verschrickt.
Baltha. Den Grieckschen Prins, ó Gôôn!
Figmon. Dambise toont ghenaden,
                Vergeef ons dese feyl, en al te snoode daden,
                Ick was ô Prins verleyt.
Dambi.        O Vorst! ghy hebt gheen schult,
                Noch my in ’t minst misdaen, hebt bid ick maer ghedult,
                (1825) ’t Schijnt dat het dus most sijn om by malkaer te komen,
                Mijn Broeder, weest te vreen, en wilt u droefheydt tomen,
                Ick min u als mijn self.
Menon. Mijn mislagh is te swaer.
Dambi.        Ick denck daer niet meer om, ey! laet dit sughten maer,
                En sijt met ons verheught.
Pantha.     Hoe sullen wy vergelden
                (1830) Deese overgroote deught, pronck perel aller Helden,
                Die ghy aen ons betoont?
Dambi.        Vorstin ’t is Godts bestier,
                Mijn lief.
Clorind.      Mijn Bruydegom.
Aemili. Hoe komt mijn Broeder hier?
                Wat oorsaeck deed u doch ons Vaders Rijck verlaten?
Dambi.        Om dees mijn waerde Bruyt, verliet ick alle staten,
                (1835) En ’t machtigh Keyserrijck. Dees is het die ick min,
                En eeuwigh minnen sal.
[fol. H3r]
Aemili. Een slechte Harderin,
                Is die u soo veel waerdt?
Dambi.        Haer deught en schoonigheden
                Verdienen dat sy wert van Princen aen ghebeden
                Mijn leven is voor haer, sy is my meerder waert,
                (1840) Als alle heerlijckheên, en grootsheydt van de aerdt.
Figmon. Godlijcke soete twee, die waerdigh sijt te roemen
                Voor baeckens van de deught, men mach u heyligh noemen
                Die uwe liefde siet, wie heeft doch oyt ghehoort
                Van soo een suyver paer? Waer sijt ghy van gheboort
                (1845) Volmaeckte en schoone Maeght? segh hoe uwe Oud’ren heten?
Clorind.      Grootmogende Monarch, ’k en heb dat noyt gheweten,
                Ick kende noyt die gheen die my ter werelt bracht,
                lck hebbe vrunt noch maegh, of weet van wat gheslacht
                Dat ick ghesproten ben.
Hans. Wel seper dat ’s een soetje
                (1850) S’ heeft moer noch vaer ghehadt, wat seghje men van doetje,
                Dits ’s al wat sonderlinghs, en meerder als ghemeen.
Clorind.      ’k Lach in een wildernis, en soogh, aldaer de speen
                Van eene Wollevin, en ben daer soo ghevonden
                Van twee stock oude luy.
Toont aen den Coningh een kleedt.
                Hier was ick ghewonden.
Figmon. (1855) Dit ’s al een cost’lijck kleet.
Pantha.     Ach! hoe mijn hart ontzet?
Clorind.      Dees ringh die wass’er by.
Figmon. Hoe! dit ’s het zinghenet
                Daer ick mijn Coningin als Bruydt en Vrouw mee troude.
Clorind.      Dees hingh my om den hals.
Pantha.     Hoe kan ick my onthouden
                Van overgroote vreught?
De Coningin bekent Clorinde voor Dochter ende
                vlieght haer om den hals.
                Pantha. Mijn dochter, ach mijn kint!
                (1860) Heeft Godt u noch bewaert dat ghy u Moeder vint?
Figmon. Hoe dus?
Menon. Wel dit is vreemt.
[fol. H3v]
Dambi.        Wat wonderlijck bestieren?
Pantha.     Ach! sijt ghy noch verlost van al de wreede dieren?
                Mijn kint.
Clorind.      Mijn Moeder lief.
Figmon. Wat wondre vreemdicheyt?
Pantha.     Ach! ’t is ons eyghen kint, ter vondelingh gheleyt
                (1865) Soo haest ’t gheboren was, uyt vreese in quaet vermoede
                Te komen by het volck, ey houwt het my ten goede
                Mijn waerde Vorst en Heer: ick ben hier toe gheraên.
Figmon. Verklaer ons dese seeck, hoe is dit toe ghegaen?
Pantha.     O Vorst! dit is het kint waer van ick was gheleghen
                (1870) Als ghy in d’ ooreloogh nae Persen waert gheteghen,
                Doch hare schoonigheyt, en sneeu-wit aenghesight
                Den onsen onghelijck, dat achte men dat licht
                Een oorsaeck wesen souw van arrigh achter-dencken
                By het ghemeene volck, dat ick mijn trouw mogh krencken
                (1875) Met vuyle hoerery, en om dit schendigh quaet,
                Te weeren van mijn hals, soo gaf men my dees raet,
                Om dit mijn eyghen kint in ’t woeste Bosch te legghen,
                Ghelijck toen is gheschiet, daer hilp gheen teghen segghen,
                Men hielt het als voor best, ick gaf mijn eyghen vrught
                (1880) Door woorden over stemt, met meen’ghe diepe sught,
                Het Wilt ghediert tot prooy: men leyden ’t Schaepjen neder,
                Bewonden in dit kleet, een vreemt dat braghtmen weder,
                De Moeder af ghekoght: dat heb ick op ghevoet
                Als eyghen tot het stierf. Dan Godt heeft haer behoet,
                (1885) Dit is ons eyghen kindt.
Figmon. O wonder boven wonder!
Dambi.        Als ’t quade boven leyt is ’t goede veel tijdts onder.
Figmon. Myn Dochter, Godt sy lof, dat ick u noch mach sien.
Clorind.      Myn Vader.
Menon. Suster lief.
Hans. Wat sel hier noch gheschien?
                Dees Boerin een Princes?
Baltha. Alwaerde Coninghs Dochter,
                (1890) Godt hoed u steets voor druck,waer leeft’er doch versochter
                Als ghy in ramp en noodt?
Menon. De Alheyt was haer schut.
Dambi.        Godt heeft het dus voorsien.
Figmon. Die heeft het quaet ghestut.
[fol. H4r]
Pantha.     Die heeft haer hulp gheweest.
Aemili. Die heeft haer steets om-armt.
Baltha. Die heeft haer als gheleyt.
Clorind.      En eynd’lyck sigh ontfarmt,
                (1895) Om myn bedroef ghesught. Dit is myn Bruydegom,
                Van Godt my toe ghevoeght.
Dambi.        Dit is myn Bruyt, waerom
                Ick ’t Grieckze ryck verliet.
Figmon. Godt wil sijn zeghen storten
                Op u, vereende Twee, en noyt uw’ vreughde korten,
                Ghy sijt aen een ghestrickt, met een metale bandt
                (1900) Van ware liefde en trouw, door Godes rechterhandt,
                Dees bandt, soo vast gheknoopt, door ’s Heeren voor beschicken,
                En sel gheen aertze maght, hoe grootze is ontstricken.
Pantha.     Nu is myn droom vol-endt.
Figmon. Nu is u hart uyt druck,
Pantha.     Nu zwemt myn ziel in vreughde, en wentelt in gheluck.
Figmon. (1905) Ick sal den Griecxzen Vorst dees blyschap laten weten,
                Soo haest het doenlyck is.
Hans. Jae laet ons maer gaen eten,
                En poyen wacker om, ’t is nou by gort vry hof,
                Twie Bruyloften ghelyck, ygut nou gaenwe grof.
Pantha.     Wie had het dus gheschickt?
Figmon. Godt stiert des menschen wercken.
Dambi.        (1910) En endt die nae sijn sin.
Menon. Ghelyck men hier kan mercken.
Figmon. Nu is het tydt van vreught, de droefheyt is verby,
                ’k Wil sigh het gantsche Hof en Stadt verheught met my,
                En leven voor een wyl als vry en onghebonden,
                Midts ick een waerde Soon en Dochter heb ghevonden:
                (1915) Myn Kind’ren, laet ons gaen, en maecken ons bereyt
                Om dese nacht te sijn in volle vrolyckheyt.
Dambi.Nu gaen wy nae de vreughde uyt ons benaude boeyen.
Clorin. Nu sullen wy voortaen ghestaegh In Liefde Bloeyen.        Binnen.
                Hans. Dat gaet’ er dan nae toe, gut keeltje setje schrap
                (1920) Nu staen de potten op, men sluyt hier nu gheen tap
                Als moye Marry, die haer reghen-back laet op,, staen,
                Daer Kind’ren ende Meydt met droogh broot aen te sop,, gaen.
                Of als Gerrit Joosten, die rechte gier’ghe Vent
                Die sijn broot kruyst als hy ’t gat uyt de deur went,
[fol. H4v]
                (1925) Ja merckt sen kaes en vleys, op dat hy recht kan weten
                Hoe veel dat wijf en kint, wanneer hy uyt is, eten,
                En is het kerfje wegh! soo baert hy als ontzindt,
                En tiert ghelijck de droes, soo wel op Vrouw als kindt.
                Neen ’t sel hier anders gaen, men sel hier wacker smullen
                (1930) En buyck en darremen met leck’re beetjes vullen,
                Met duyfjes, met snipjes, en ander kleyn ghebient,
                O slemp! ô soete slemp! wat ben jy mijn een vrient:
                Was dicke Jan nou hier, en was het hem gheen schanden,
                Hy nam een Schapen bouwt, als lestent op sen tanden,
                (1935) En daer een teughje by, mooy in ghedrooght voor ’t vier,
                Ghelijck hy is ghewent, een Vierendeeltje bier.
                Daer sijnder meer as ick, die ’t met het smullen houwen,
                Ick kan een maegh’re gast, een inghefronste bouwen,
                Die lest op Kermis dach, een fraeye vriesze ham
                (1940) Tot een ontbytentje mooy op sen kiesen nam,
                Met neghen stuyvers broot, en om dat deur te spoelen,
                Acht vaentjes, dat ’s sen maet daer kan hy gront meê voelen.
                Wat dunckje kan het gaen? dat ’s volckje van mijn slach,
                Ick hou veel van een borst die braef sen porsje mach,
                (1945) Suck volckje dient by ’t Hof, daer kan men waer meê segghen,
                Ygort! wat wil ick stracx hier hachjes in gaen legghen?
                En stuwen eerst eendijck wel vast en water-dicht,
                En dan een wack’re pul van al sen vraght ghelicht
                Soo krijgh ick weêr wat schick, ’k lijckt nou schier niemendallen,
                (1950) Men buyck die is bykans een ellen inghevallen,
                Neen seper ’t is al tijdt, nou keeltje weest gherust,
                Stracx ty ick nae de kraen en hoos soo veel u lust.
                Ick voel hier is al brandt, men holle darmen kloppen
                En roepen hey! ’t is tijdt om Beulinghen te stoppen,
                (1955) De kost die is ghereedt, de tafel staet ghedeckt
                En wacht, men buyck die meent dat gapert met hem geckt,
                Adieu, men keel die wert daer van men maegh ontboden,
                Kom morghen, ’k selje dan al t’saem te Bruyloft noden.

UYT.

I. Soet.

Niet Soeter.


Continue

Tekstkritiek:

vs. 1537: Fortuyn er staat: Eortuyn
vs. 1710: u, uw’ er staat: u, uw’,