Karel van de Woestijne - God aan Zee

GOD BY SEA

A COLLECTION OF POEMS BY THE TWENTIETH-CENTURY FLEMISH POET KAREL VAN DE WOESTIJNE (1878-1929)

TRANSLATED WITH COMMENTARY AND INTRODUCTORY ESSAY BY DR. CHRISTOPHER JOBY

This collection consists of the following material:

Acknowledgements (below);
A foreword by Dr. Leo Jansen (below);
A table of dates (below);
A parallel text and translation of the collection God aan Zee (below);
An introduction to the life and works of Karel van de Woestijne (click here);
A commentary on each poem in this collection (click here).

ACKNOWLEDGEMENTS

This collection is the fruit of several years’ work and could not have come into being without the help of many individuals. The first person I should mention in this regard is Professor Anne Marie Musschoot, Emerita Professor of Dutch Literature, Ghent University. It was she who encouraged me to engage with Karel van de Woestijne’s collection, God by Sea, when I was doing research in Ghent in 2007. She has also given me invaluable guidance in identifying secondary sources and above all has been kind enough to help me unpick some of the more opaque words and phrases used by van de Woestijne in his poetry. It is to her that I dedicate this book.
A second person whose assistance has been invaluable to me during this project has been Leo Jansen, Curator of Paintings, The Van Gogh Museum, Amsterdam. His masterpiece of scholarship, Karel van de Woestijne, Wiekslag om de kim, 2 delen (Assen: Van Gorcum, 1996) has been extremely useful as have his comments and advice to me as the project has developed. I should also like to thank Dr. Jansen very much for writing the foreword to this collection.
Likewise, I should also like to thank Peter Theunynck, a prize-winning poet and Van de Woestijne scholar whose biography on Van de Woestijne was published in September 2010, for his most helpful insights into the life and work of the poet and for writing a commendation for the present collection. In this regard, I would also like to thank Professor Yves T’Sjoen, Department of Dutch Literature, Ghent University, who has also been kind enough to provide a commendation for this book. In addition, I thank Professor Hans Vandevoorde, The Free University, Brussels, for discussing the life and work of the poet with me and for providing me with and pointing me to resources which have been invaluable in this research project.
The first inkling that I might undertake a project of this nature came to me on a visit to the Poeziëcentrum in Ghent, a wonderful institution which preserves and promotes Dutch language poetry and I thank all the staff there who have made me feel most welcome and been most helpful to me during my frequent visits to the Poeziëcentrum.
Finally, in Ghent I should like to thank the staff at the Ghent University library for their assistance in obtaining primary and secondary sources used in writing this book.
Further afield, I must make mention of Dr. Gillian Boughton, Vice Principal and Senior Tutor at St. Mary’s College, Durham University. She has been a constant source of inspiration to me during the years that I have known her and has encouraged at every turn as this project evolved.
The research that I have undertaken to write this edition has necessitated several visits to Belgium and the Netherlands and I am very grateful to the Commissie voor Opdrachten op het gebied van de geschiedenis van de Nederlandse letterkunde for providing me with a very generous grant to help defray some of the costs.
I would like to thank friends and family. First, I am most grateful to Pieter and Eveline de Boer who have provided a constant source of friendship and inspiration during my visits to the Low Countries. Secondly, and most especially, I would like to thank my parents, Richard and Christine, who took me on regular holidays to the Low Countries in my youth, when my interest in their culture and history first developed.
Finally, I would like to thank Dr. Ton Harmsen for his generous advice and for putting all of this material onto the present website.

Dr. Christopher Joby teaches Dutch, German and Theology at City University, London and Durham University. He is the author of Calvinism and the Arts: A Re-assessment (Leuven: Peeters, 2007) and Poems on the Lord’s Supper by the Dutch Calvinist Constantijn Huygens (1596-1687): A Facing Dutch-English Translation with Annotations and an Introduction by Christopher Joby (Lampeter: Edwin Mellen Press, 2008). On the internet, he has published his translation of Vondel’s Mysteries of the Altar.

FOREWORD

It is a truth as old as time: to translate is to lose. And it is poetry that suffers the greatest loss. Even the most creative and brilliant translator knows that he/she will never be able to capture in the target language the nuances of sound, rhythm, meaning and connotation in a poem which are there in the original language.
Karel van de Woestijne, who, along with J. H. Leopold is the greatest symbolist poet in Dutch from around the turn of the twentieth century, is a difficult poet because of his use of stylized and archaic language. He is also difficult because of his no more obvious, sometimes even obscure, ’content’ or themes, which the opacity of his language prevents many readers from getting to grips with. It takes time and dedication to break through this barrier; that is something we do not have much of these days.
When I read Chris Joby’s translation of Van de Woestijne’s collection, God by Sea, I realized that the truth described above would have to be revised. Although I have become accustomed to Van de Woestijne’s use of language through many years of studying the collection which is presented here in English, the familiar verses struck me with their directness in their conversion into English. It would have been very artificial if Chris Joby had trying to imitate the idiosyncracies of Van de Woestijne’s language that can stand in the way of the modern reader. Thankfully, he did not do this, but rather he transferred the poetry into modern English with the goal of giving the English-speaking reader the chance to penetrate the essential quality of these poems. Surprisingly, thanks to the skill of the translation, Van de Woestijne appears to be a modern poet who in God by Sea tries nothing more, but certainly also nothing less, than to present to us the mystery of the relationship of man to the incomprehensible unendingness of time and space. The ’conversion’ (omzetting) (a term that moreover has a deeper resonance for Van de Woestijne) from the Flemish to English helps us to penetrate to the core of this poetry in an even more direct manner.
The essential mystery that stands at the centre of this collection is called ’God’ here - the title of the collection leaves us in no doubt about this. The question is whether God by Sea should then be seen as poetry per se, as poems that deal with the search for the poet, Karel van de Woestijne, or, to put it in modernist terms, for his persona poeta , or as a poetic expression of the poet’s theological convictions. Joby has written a remarkably beautiful synthesizing introduction in which he makes Van de Woestijne’s multi-faceted intellectual and spiritual affinities with his predecessors and contemporaries most accessible. For clarity, Joby exceeds nearly all the authors to whom he refers. He approaches the poetry in God by Sea from a theological perspective (and for this reason he places clarity of language about linguistic and stylistic imitation) and in doing so, he does Van de Woestijne justice. For the poet was a rational, inquiring seeker after God rather than an intuitive one. Van de Woestijne read, as Joby shows, authors from the Middle Ages upto his own time, from Hadewijch and Ruusbroec to Baudelaire. In the deliberate manner in which these authors gave form in their work to their existential and religious problems, Van de Woestijne followed in their footsteps.
God by Sea was the second part of the poetic triptych, Wingbeat on the Horizon. It is to be hoped that Chris Joby carries out his plan to translate the third collection, The Mountain Lake. If possible, he should also cover the first part of the triptych, The Man of Mud. Then the English-speaking reader will also be able to reflect on the classic question in Van de Woestijne studies: whether the poet in this trilogy, which is the highpoint of his lyrical work, has indeed reached the unio mystica. It is certainly true that a longing for God, for losing himself and being redeemed by being taken up into the courts of God are all central to this work. But there is little reference to a final consummation of that longing.
So what about the title of the trilogy, Wingbeat on the Horizon (in Dutch: Wiekslag om de Kim )? Here, there arises a problem of interpretation and, unavoidably, one of translation, too. The problem revolves around the preposition om, which is not correctly translated as ’on’ in the title, Wingbeat on the Horizon. The ’Wingbeat’, the movement towards God, takes place at or on the horizon, but because it is around (om) the horizon, the movement goes beyond the horizon. The poet’s spirit therefore emerges behind the horizon, or transcends it.
Or is that wishful thinking? The English-speaking reader who wants to know the answer will have to be familiar with the whole trilogy. That reader will have need of Chris Joby, who is able to convey in his translations and commentary the essence of Van de Woestijne’s poems. Then he will protest at old truths.

Leo Jansen,
Autumn 2009

TABLE OF DATES

1878	VdW born in Ghent on 10th March.
1889-1899	Attends the Royal Athenaeum (het Koninklijk Atheneum) school in Ghent. It is here that he decides to write in Dutch and not in French, the language used by contemporaries such as Maurice Maeterlinck. Subsequently, he studies philosophy and language and literature at the University of Ghent. He leaves university after one year, without graduating.
1890	Father Alexander Joannes dies when Karel is twelve years old.
1896-1901	Works on the journal Van Nu en Straks.
1900-1903	Moves to the village of Sint-Martens-Latem on the river Leie, just outside Ghent. Here, he is actively involved in an artists’ colony with, amongst others, the sculptor Georges Minne and VdW’s brother, the artist Gustave. Here, amongst other work, he writes poems for the collection Het vader-huis, first published by L. J. Veen in 1903, and makes a start on the collection De boomgaard der vogelen en der vruchten, published in 1905 by C.A.J. van Dishoeck.
1903-1907	Works on the journal, Vlaanderen. At the end of 1903, his mother dies. Until 1906, Karel is a partner together with his brothers in the family coppersmith business.
1904	Marries Maria Ernestina Joanna van Hende (Mariette) (13th February) and moves with her to St.-Amandsberg, a suburb of Ghent.
1905	A son, Paul, born on January 4th. Verzen is published by C.A.J. van Dishoeck, which includes the verses from Het vader-huis.
1906	Becomes the Brussels correspondent for the Dutch newspaper, Nieuwe Rotterdamsche Courant. Moves to Brussels, living in a series of houses in Elsene, Bosvoorde, Schaarbeek and Laken.
1908	Publishes Janus met het dubbele voor-hoofd.
1910	Publishes several works, including his third collection of poetry, De gulden schaduw (C.A.J. van Dishoeck) and a prose version of Homer’s Iliad (Maatschappij voor Goede en Goedkoope Lectuur, Amsterdam).
1911	Publishes a series of essays, Kunst en geest in Vlaanderen (C.A.J. van Dishoeck).
1912	Publishes first part of the collection, Interludiën (C.A.J. van Dishoeck).
1914	Publishes second part of Interludiën (C.A.J. van Dishoeck). Start of WWI - Germany invades and occupies most of Belgium.
1916-1917	Begins to write an epistolary novel, De leemen torens, with Herman Teirlinck. In Spring 1917, takes up residence at Pamel, Ledebergdries.
1918	WWI ends. Returns to Brussels and publishes two collections of prose, Goddelijke verbeeldingen (W.P. van Stockum & Zoon / De Nederlandsche boekhandel) and De bestendige aanwezigheid (C.A.J. van Dishoeck).
1919	A daughter, Marie-Julie, born on November 29th.
1920-1921	Publishes De modderen Man (The Mud Man) (Het Roode Zeil), which eventually becomes the first part of the trilogy, Wiekslag om de kim. In August 1920, appointed lecturer, and subsequently Professor, in Dutch literature at the University of Ghent. In April 1921, moves to the coastal town of Oostende. He stays here until 1925 and it may be that this time by the sea provided the inspiration for the collection, God by Sea.
1924	Publishes the collection Substrata (De Sikkel / C.A. Mees), many of whose themes re-appear in God aan zee (God by Sea), and the third part of Interludiën, Zon in den rug (Boosten & Stols).
1925	Publishes a series of prose sketches, Beginselen der chemie (Nijgh & Van Ditmar’s Uitgevers-maatschappij). Moves to Zwijnaarde, near Ghent, in March and lives there until his death in 1929.
1926	Publishes several poems and collections: God aan zee (God by Sea) (A.A.M. Stols), Het menschelijk brood (A.A.M. Stols), Het zatte hart (Hijman, Stenfert Kroese & Van der Zande) and Christophorus.
1927	Finally completes and in the following year publishes De leemen torens.
1928	Publishes Het berg-meer (The Mountain Lake) (A.A.M. Stols), which becomes the third part of the trilogy Wiekslag om de kim, and Gedichten, a collection of his poems from several other collections, including God by Sea, and De schroeflijn (Standaard Boekhandel / C.A.J. van Dishoeck).
1929	Dies on 24th August at Zwijnaarde and is buried on 28th August in Ghent
1942	Het menschelijk brood, De modderen man, God aan zee and Het berg-meer published together for the first time in the collection, Wiekslag om de kim, by A. Manteau in Brussels in 1942, and a further edition was published by A.A.M. Stols in The Hague in 1943.

Texts and Translations of Poems by Karel van de Woestijne in God by Sea
God aan Zee 1 - Doop van den Bedelaar Wij heffen in dees heil’ge vonte naar Uwen schuinen blik, o God, dit Kind dat, blank en ongeschonden, van onze liefde en onze zonde (5) ten zoen U weze, en ten gebod. Zijn moeder zou ’t mij smoorlijk schenken met, schriklijk, in ’t gelaat gegrift de teeknen van mijn loenschen drift, zooals ’k haar moest met leugen drenken (10) van pijnlijk vleesch en schittrend schrift. Zij droeg het in haar ronde flanken gelijk ’t heelal zijn bollen draagt; zijn klop in haar was als hun wanken; en van ons bei was ík de kranke (15) die beeft en om verlossing vraagt. En toen ’t uit haren smart geboren bij halos van haar dankbaarheid, stond ik gelijk een wees verloren waarvan geen menschen-hart zou hooren (20) hoe hij om doode moeder schreit. En ’t lag in zijne wolk’ge kribbe wonder-verlaten, rood en schraal gelijk een late, draal’ge straal, of, aan een levens-moede lippe, (25) een schemer-kleurige adem-haal. Maar neen, o God : het lag te blinken zooals bevrijde oneindigheid; zoo ziet men U den avond drinken ten zoom der zee en ’t zonne-zinken (30) als aan een beker dien gij bijt... Dús zagen we uit ons reeuwsche geuren, uit woeste liefde, uit norschen geest, zich dit onnoozel kindje beuren. - Thans staan we, God, aan Uwe deure (35) gelijk de hond die slagen vreest. Zult Ge er de loome rust van wasschen en ’t hunkren om ’t beminde wee? - Het doode water van de sassen, dik-blikkerend van gist en gassen, (40) bereidt ter zuivering der zee. Zult Gij het uit den doem verlossen van ruimte en dorst, van walg en tijd? - o Kreet van wien de baren drossen, en kleuren met steeds nieuwe blossen (45) om steeds herhaalde mooglijkheid. Zult Gij ’t uit weifelen en wikken, uit dom verschil dat hoopt en doodt tot Uw gevalligheid beschikken, o Schutter die, na ’t oolijk mikken, (50) in ’t eigen oog de wereld schoot? Bewuste Veger der woestijnen, vroed Zaemlaar van het vol gevecht: zal ’t in een grijze leêgheid kwijnen, of zal zijn aanzicht lichtend schijnen (55) aan een veroverende plecht? Wij zijn de Vader en de Moeder; wij hebben Uwen wil gedaan bij schreeuw en zweet, bij wrok en traan. Zult Gij ons wilder en verwoeder (60) gaan make’ om een gerechten waan?... Maar neen: ons, armen, zult Gij teistren met deemoed, dankbaarheid en rouw; ons wordt de vreê, bij buigend peistren, van ’t vee dat, maetlijk van gekouw, (65) geen wolken kent dan aan haar schaaûw Wij zullen, moede, nuchter worden, na al den drift, na zelfs het leed dat als een wroeging ’t brein ons beet. Er is geen zegen dan in de orde; (70) loon gaat naar wien te zwijgen weet. Dit kind, geheven in Uw vonte tot bittren zoen, tot wrang gebod; dit wichtje, bleek van onze zonde: Gij hebt het aan ons lot gebonden (75) als een profijt’ge straf, mijn God. Doch - niets kan ons den droom onthouden die de’ allerijlsten nacht doorglanst, waarin het blijde blinken zoude zooals het luchtig kaf dat, gouden, (80) van uit den wan ter Zonne danst!	God by Sea 1 - Baptism of the Beggar We raise in this holy font Under Your side-glance, o God, This Child that, naked and intact, Will be to You an atoning sign and commandment (5) Of our love and our sin. His mother has given it to me without reserve With the signs of my shady passion Inscribed in its terrified face, As I had to drown her in lies (10) Of quivering flesh and splendid script. She bore it in her rounded flanks As the universe carries its spheres; His bump in her was like their wavering; And of the two of us I was the sick one (15) Who shakes and seeks deliverance. And when it was born out of her pain With haloes of her thankfulness, I stood like a lost orphan And no heart of man would hear (20) How that orphan cries for his dead mother. And it lay in its cloudy crib Forsaken of miracles, red and puny Like a lingering ray of sun at dusk, Or a twilight-coloured breath (25) At a lip tired of living. But no, o God: it lay there glistening Like liberated eternity: As we see you drinking the evening At the edge of the sea when the sun goes down (30) As at a cup that you bite... So, we saw this innocent child raise itself up, from out of our decaying smells, Our savage love, our surly mind. -Now, God, we stand at your door (35) Like a dog that fears being beaten. Will you wash out of it sluggish rest And hankering after beloved pain?- The dead water from between the sluice gates, Gleaming strongly with ferments and gases, (40) prepares for the cleansing of the sea. Will You deliver it from the doom Of space and thirst, revulsion and time? - O Cry of those whom the waves carry off And colour with ever new blushes (45) Before oft-repeated possibility. Will You move it from the wavering and pondering, and from the sheer difference that hopes and kills, Ordained for Your good pleasure, o Marksman who, with a glint in his eye, (50) took aim and shot the world? Conscious Sweeper of the deserts, Wise Gatherer of full fight: Will it languish in a grey emptiness, or will its face shine (55) aboard a conquering forecastle? We are the Father and the Mother; We have done Your will in the midst of cries And sweat and resentment and tears. Will You now make us wilder and fiercer (60) For a righteous delusion?... But no: you will scourge us, poor, With humility, thankfulness and mourning; We shall have the peace of the herd Which, in the pastures, measured in masticating, (65) knows no clouds other than by their shadows. After all the passion, even after the suffering That bit our brains like remorse, Subdued, we shall become sober. There is no blessing other than in order; (70) Reward goes to him who knows when to be quiet. This child, raised in Your font For bitter reconciliation and tart commandment; This little weight, pale with our sins: You have tied it to our fate (75) As a profitable punishment, my God. No, nothing can withhold from us the dream Which shines through the emptiest of nights, in which it will happily glisten like the light chaff, which, golden, (80) dances out of the winnowing basket towards the sun!
I De Heete Asch	I The Hot Ash
God aan Zee 2 ’k Heb mijne nachten meer doorbeden dan doorweend al wemelt twijfel in de opalen van mijne oogen; ’k heb in mijn leven meer geloochend dan gelogen, en ziet: de bitterheid ligt om mijn mond versteend. (5) o Gij, die morgen om mijn laatste bed gebogen, u voor het raadsel van dees ziele hebt vereênd: uw zucht trilt door een ijlt die gij vol wisheid meent en mijn gebrek aan smart vervult gij met meêdoogen. Of ik genieten wil dan of ik lijden mag: (10) ik wacht op tranen in de dorheid van een lach en ’k vrees mijn tand waar hij de lippe Gods zal bijten. Ik ben de lafaard die, voor eigen vreugd bedeesd, zich-zelf van alle paradijzen heeft verweesd, en ’k voel me schoon alleen waar ’k beef voor zelf-verwijten.	God by Sea 2 I have prayed through my nights more than cried, Though the opals of my eyes teem with doubt: In my life I have denied more than lied, and look: bitterness has turned my mouth to stone. (5) Oh you who, tomorrow bent over my final bed, United before the mystery of this soul: your sigh trills through an emptiness that you think is full of wisdom and you will make up for my lack of pain with compassion. Whether I want to be joyful or whether I may suffer: (10) I wait for tears in the sterility of a laugh And I fear my tooth that shall bite the lip of God. I am the coward, embarrassed of his own joy, Who has denied himself all paradises And I feel beautiful only when I tremble with self-reproach.
God aan Zee 3 De nacht, de zwoele nacht heeft me als een wijn bevangen. Terwijl een schijnen-rijke wâ mijn brein omwindt komt uit de diept geen dageraad mij tegenlangen, omvangt me een woel’ge duisternisse die mij bindt. (5) Ik ben geen bake; geen verwijlen, geen verbeiden; geen duizeling van hoop, geen duizeling van dood. Ik ben alleen, bij holle ontstentenis van lijden, ik ben niet meer dan lijdelijk een moeder-schoot.	God by Sea 3 The night, the sultry night has overcome me like a wine. Whilst a radiant robe wraps round my brain From the deep there comes no dawn towards me And a restless darkness embraces me and binds me. (5) I am no beacon; no sojourn, no waiting-place; No head-spinning hope, no head-spinning death. I am alone, in a hollow void of suffering; I am no more than a passive mother’s womb.
God aan Zee 4 Gelijk een hond die drentlend draalt en druilt om eigen vuil, beruikt met schroom’ge teugen... -Waarom uw avondlijken vreê bevuild met slijk van derf verleden, o Geheugen? (5) Gelijk de vogel die zijn woonst beslecht met peerlen bloeds, door de eigen pluim te plukken... -Waarom, waarom uw beeltenis gerecht uit leem van leed, vereeuwigend Verrukken? Ach, diepte huilt en ijlte is hoogste kim; (10) begeert moet zich aan onmacht vergewissen; en alle liefde is lammer dan de vin van doode visschen.	God by Sea 4 Like a dog that strolls around its own mess Lingering and drowsy, sniffing with fearful gulps... -Why is your evening peace soiled With dirt from an unhappy past, my Memory? (5) Like the bird that fouls its nest With pearls of blood, by plucking its own feathers... -Why, why was your image hewn Out of the mud of pain, immortalizing Delight? Oh, depth cries and void is the highest ridge; (10) Desire must make certain of impotence; And all love is limper than the fins Of dead fish.
God aan Zee 5 Harde modder, guur krystal: in mijn naakte woonste rijk en arm aan niets en al, ben ’k de ziekste en schoonste. (5) Huis dat afsluit en dat kijkt: hart dat, onbewogen, hoort de zee die wast en wijkt vóor verzâdigde oogen. In geen spiegel, gruwvol-eêl, (10) ’t beeld van een begeeren. Al de beezmen zijn te veel om den grond te keeren. Ziekste en schoonste; - neen: zelfs niet de armoê van te weten (15) dat u niemand lijden ziet, en de schoonheid u verliet waar gij roerloos in uw Niet waart gezeten.	God by Sea 5 Hard mud, inclement crystal: In my naked dwelling Rich and poor in nothing and everything I’m the most sick and most beautiful. (5) House that isolates and that looks: Heart that, unmoved, Hears the sea that ebbs and flows Before sated eyes. In no mirror, gruesome-noble, (10) The image of a desire. All the bezoms are too many To sweep the ground. Most sick and most beautiful; -no, not even The poverty of knowing (15) That no-one sees you suffering, And beauty has abandoned you Where you sat motionless In your Nothingness.
God aan Zee 6 Een vrucht, die valt... - Waar ’k wijle in ’t onontwijde zwijgen, buigt statiglijk de nacht zijn boog om mijn gestalt. De tijd is dood, omhoog, omlaag. Geen sterren rijgen (5) haar paarlen aan ’t stramien der roerelooze twijgen. En geen gerucht, dan deze vrucht, die valt. Een vrucht, - En waar ik sta, ten zatten levens-zoome, vol als de nacht maar even stil; blind als de lucht (10) hoe rijk ook aan ’t verholen licht van mijne droomen, voel ’k - loomer dan in ’t loof der luidelooze boomen een vrucht die valt, - mijn hart, gelijk een vrucht die valt...	God by Sea 6 A fruit, which falls... - where I tarry in the sacred silence, The night curves its bow majestically around me. Time is dead, above, below. No stars thread (5) Their pearls along the canvas of still branches. No sound, but that of this fruit, that falls. A fruit. - And where I stand, on the sated edge of life, Full as the night, but just as silent: blind as the sky (10) However rich from the secret light of my dreams, I feel - more leaden than amongst the leaves of the silent trees A fruit that falls, - my heart, like a fruit That falls...
God aan Zee 7 Ik heb mijn zuiver huis gevuld met al de teeknen van mijn schuld; mijn vrouwe zou verdonkren in ’t schroeien van mijn helsche licht, (5) en mijner kindren aangezicht zou van mijn zonde flonkren. - Gij toont mij hoe het linnen blinkt en hoe voor ’t venster hinkepinkt (o huislijkheên) een meeze, (10) gij mijne vrouw;...maar in u bijt om mijne norsche heimlijkheid het kloppend hol der vreeze. En onze kindren, - zie, ze zijn gelijk een vat te vol aan wijn: (15) zij gísten; en hun schouders, van loochnen strak, van wil doorwoed, zijn als de tafelen der boet’ van hun verduldige ouders... o Wee die voeden, en wier hart (20) in sloopende eenzaamheden mart; die de eigen liefde ontkennen om vrees der vrouwe, om bronst huns zoons, en aan hen-zelf van ’t mes des hoons Gods aangezichte schennen.	God by Sea 7 I have filled my spotless house With all the signs of my guilt; My wife would turn black Scorched by my hellish light, (5) And the faces of my children Would sparkle with my sin. - You show me how sheets can dazzle And how a titmouse (o sweet homely thing) hobbles in the window, (10) You my wife;...but in you The pounding echo of fear Champs at my surly homeliness. And our children, - look, they are like jars over- Flowing with wine: (15) They seethe; and their shoulders, Tense with denial, incandescent of will, Are like the tablets of penance Of their patient parents... Woe to those who nourish, and whose hearts (20) Tarry in destructive isolation; And who deny their own love For fear of their wife, for fear of their rutting son, And who by themselves violate God’s face With the knife of scorn.
God aan Zee 8 Ik droom uw droom; gij droomt mijn droom. Wij beiden we zijn alleen door ruimte, alleen door tijd, we zijn alleen door wrok of vrees gescheiden. Maar ’k weet dat gij moet lijden, daar ik lijd. (5) De dubble vaart van uwe hooge beenen, de dubble zon van uw gescheiden borst: gij zijt niet henen want ik ben niet henen; uw holle mond droogt van mijn heeten dorst. En ik, druk ik mijn vuisten in mijne oogen, (10) elk oog zal branden als wanneer uw zoen tot eigen klaart hùn klaart had aangezogen, hoe ’k ze ook alleen op ijlt zal opendoen... Gescheide’ in ’t uur, gescheiden in de wijdte gelijk de zee van ’t zwerk gescheiden ligt. (15) Maar steeds zal ’t zout mij van ùw drift doorbijten, steeds blijft gij huivren van míjn heerschers-licht.	God by Sea 8 I dream your dream: you dream mine. We are separated from each other only by space, only by time, Parted only by feelings of vengeance or fear. But I know that you must suffer, as I suffer. (5) The double time of your long legs, The double sun of your breast that’s rent. You have not departed for nor have I; Your hollow mouth is parched by my burning thirst. And I, when I press my fists in my eyes, (10) Each eye will burn as if your kiss Had sucked their clarity for its own, And I shall only open them when I look upon the void... Separated in time, separated in space, As the sea lies separated from the firmament. (15) But forever the salt of your angry surge will corrode me, Forever you will tremble at my sovereign light.
God aan Zee 9 Diep aan uw hart, diep in uw haar te zullen slapen, o duizel-zwarte vacht; uw kin een kegge klaarte op mijn doorpraamde slape; ik, eindlijk, naar mijn zèekren nacht; (5) uw adem die uw rug beweegt en die mijn bloote, mijn open voorhoofd schroeit; maar mijn bewegend oog dat, op uw licht gesloten, als een bewogen roze bloeit; mijn oog, dat, trager, dra zijn open licht zal sluiten (10) gelijk een roos zich sluit; (de zonne-dag is vol aldra en loomt daarbuiten, die davert nog ter venster-ruit): loope over ’t uur het uur in eeuwige geboorte; staêg maaz’ de zee haar net: (15) ik eindlijk duik in ’t eindloos duister van uw klaarte gelijk een beedlaar in een bed. En wake uw blanke blik, verstard in bang begeeren, gelijk een dubble brand: ’k zink in uw haar; ’k brand aan uw hart; gij zult niet weren (20) den stempel van mijn slápers-mond.	God by Sea 9 O, to sleep deep in your heart, deep in your hair, O dizzy black locks; Your chin a wedge of light on my sleep driven on; I, finally, go to my certain night; (5) Your breath that stirs your back and which burns My exposed, my open forehead; But my roving eye, which, fixed on your light, Blossoms like a rose that’s aroused; My eye, that, more slowly, will soon close its open light, (10) Like a rose closes its petals; (the sun soon reaches noon and slowly sets outside, But still shakes the window pane): Let the hour run over the hour in eternal birth: Let the sea steadily mend her net: (15) At last I dive into the endless darkness of your light Like a beggar into a bed. And let your pure look, frozen in frightened desire, Keep watch, like a double fire: I sink into your hair: I burn in your heart; (20) You will not resist the seal of my sleeper’s mouth.
God aan Zee 10 Ik zet mij naast mijn naakte zuster: zij draagt de merken, lam en fel, van wat haar droever en bewuster moet maken van haar norsche hel. (5) Zij heeft veel kinderen gedragen in haren bleek-doorreepten buik, en als van ongekende plagen is hare borst verneêrd en sluik. Hare oogen waren vochte spheren (10) ’lijk de aarde blinkt van zonn’ge zee; thans zijn ze tranend van ontberen en glanzend slechts van koortsig wee. Toch hangt zij me aan als zware trossen beladen met den warmsten drank; (15) en ’k weet dat niets mij kan verlossen van liefde en trots, van leed en dank. Wij zijn allang, allang gescheiden; nooit danst haar lichaam door mijn droom, hoe zij moog’ hunkeren en beiden, (20) en hoe zij bidde, en hoe zij schroom’. Maar zie: van de allerwreedste mannen heeft zij den wuftsten lust gevoed, en op hun nukken blijft gespannen het kloppen van haar pijnlijk bloed. (25) Zij draagt in zich het zekerst teeken dat ik me aldoor tot jeugd herbaar, en hare lippen zijn de kreken waar ’k eens mijn moer’ge moeheid gaêr. En ’k hoop dat ik, ten laatste dage, (30) een gier’gen God de dierste buit, niet naar de hand zal moeten vragen die, zonder wrok en zonder klagen, me op mijn berooidheid de oogen sluit.	God by Sea 10 I lay down by my naked sister: She bears the scars, weak and fierce, Of what must make her sadder, yet More aware of her surly hell. (5) She has borne many children In her pale, fully-mature stomach And her breast is humiliated and droops As if from unknown plagues. Her eyes were moist spheres (10) Just as the earth sparkles with the sunny sea. Now they are crying from going without And only glow with feverish pain. But she clings to me like heavy bunches of grapes Full of the warmest drink; (15) And I know that nothing can save me From love and pride, from pain and gratitude. We split up long, long ago; Her body never dances through my dream, However much she may hanker and tarry, (20) And however much she may hold back and pray. But look: she has nourished The most frivolous desire of the cruelest of men, And the drip, drip of her painful blood Remains bound to their whims. (25) She bears within herself the surest sign That I take myself again and again back to my youth And her lips are the coves Where I gather up my swampy fatigue. And I hope that I, on my last day, (30) The costliest booty for a stingy God, Shall not have to ask for the hand which, Without a grudge and without complaint, Will close my eyes to my own penury.
God aan Zee 11 O Blik vol dood en sterren, o hart vol licht en leed. De dag is spijtig verre; de nacht is hel en wreed. (5) Mijn mond vol wondre smaken dien géene vrucht verzaadt. Niemand, o hunkrend waken, die langs mijn venster gaat... Wij zullen nimmer wezen (10) dan Godes angst’ge weezen. - God, laat ons waan en schijn dat we Uwe weezen zijn.	God by Sea 11 O look full of death and stars, O heart full of light and pain. The day is far away, alas; The night is clear and cruel. (5) My mouth if full of wondrous tastes That no fruit can sate. No-one, o yearning wake, That walks past my window... We shall never be other than (10) God’s anxious orphans. - God, leave us with the delusion and illusion That we are your orphans.
II De Schurftige Danser	II The Scabby Dancer
God aan Zee 12 1 Ik kom alleen, bij nacht, in deze zee-stad aan. Van uit den zoelen trein en ’t zacht-doordeinde vluchten ineens, pal, in de wervel-hoos der kille luchten waarvan de zweepen gierend me in ’t gezichte slaan. (5) De zwerken veêg van licht, waar masten, ra’s en touwen de teeknen schrijven van onzeekre rust en reis. Geen leven, dan de ronde wind die zwiert zijn zeis en, verre, de aêm der zee bij zuigen en bij stouwen. Ben ik de balling? Ben ik die het Leven zocht? (10) Ben ’k, wie zich-zelf ontvlucht, bewust van nimmer vinden? Was ’t de onmacht die mij dreef der al te zeer beminden of droog de dorst van hem die nooit beminnen mocht? Ik heb de kameren gesloten op haar geuren; ik sloot de erinnring op de leugen van ’t gedicht. (15) Thans: zwarter dan de nacht aan ’t nachtelijk gezicht waarvan geen scherpe maan het guur geheim komt scheuren. - Ik kwam; ik kom; ik ken alreê mijn eenzaamheid. Verzoeking van de zee, reeds voel ’k u van me wijken. En ’k luik mijne oogen, moê van in deze ijlt te kijken, (20) onzichtbaar, maar die mort en bijt.	God by Sea 12 1 I come alone, at night, to this city by the sea. From the balmy train and gently rolling flight At once, right into the middle of the whirlwind of the cold streams of air Which howl and lash me straight in the face. (5) The flickering welkins, where masts, yards and ropes Inscribe the signs of uncertain rest and journey. No life, other than the full wind wielding its scythe And, far off, the breath of the sea drawing in and stowing away. Am I the exile? Am I the one who sought Life? (10) Am I, who escapes himself, conscious of never finding? Was it impotence of those who are loved too much that drove me Or did the thirst dry up of him who could never love? I have closed my nostrils to her scent; I closed my memory to the lies of poetry. (15) Now, blacker than the night on my countenance of night From which no pungent moon comes to tear apart the bleak secret. - I came; I come; I know already my solitariness. Temptation of the sea, I feel you recede from me now. And I close my eyes, tired of looking into this void, (20) Which, though invisible, grumbles and bites.
God aan Zee 13 Over de zee hangt matelijk te tampen een zoele en droeve klokke door den mist. De dag is zonder klaarte en zonder lampe. Hij, die zijn hart bezit, weet wat hij mist. (5) Een stemme galmt, en ieder loopt verloren. Ik loop alleen. En ’k weet dat duizend zijn die naast me dragen door te dichte smooren ’lijk al te volle teilen melk hun pijn. Ga niet terug: gij zult den weg niet vinden. (10) Gisteren, morgen, en eenzelfde klacht. De mist-klok zingt onzichtbaar-manend in den dag-witten nacht.	God by Sea 13 Through the mist across the sea, There hangs with measured tamp a sultry, sad bell. The day has no light or clarity. He who owns his heart knows what he misses. (5) A voice rings out, and everyone walks lost. I walk alone and know that there are thousands Who bear with me their pain through mists too dense, Like overflowing milk churns. Do not go back: you will not find the way. (10) Yesterday, tomorrow, the same lament. The mist bell rings unseen and warning In the night as white as day.
God aan Zee 14 De zee wacht. Maar ik doe mijn deure dicht. Het grollend tij, dat stuwend stuift in vlokken, en schuivend de ebbe in recht-geschilferd licht ontvangt mijn luim op mokken en op hokken (5) en de’ effen wrok van mijn gezicht. Dag; nacht; gewoel der heemlen; zee die praamt; gelaat der aard dat barst van innig branden: ik voel uw koorts ter leêgte mijner handen; het is in u dat mijn verlangen aêmt; (10) maar ’k loochen u tusschen mijn tanden. ’k Heb u genoten. En ’k heb u gedorscht opdat na licht en schaaûw, na graan en zemel, ik ’t baatloos glanzen kenn’ van ijl gewemel. Thans ben ik, in de ontstentenis van dorst (15) en honger, geeuw van zee en hemel. Want ik ben naakt van klaarte en naakt van ’t git des sterren-nachts, ik die weleer zou rijden, een rustig ruiter, op de maat der tijden. Thans zwelg ik, in ’t steeds meer beperkt bezit (20) der schemer-woning van het lijden. Bedwelming van het teêr-gekoesterd wee: ik weet, ’k heb eindelijk me-zélf betreden. ’t Verleên ommuurd; van drab omwald het heden; geen wegel; en ter deure alleen de doove bede (25) van wie daar leed nog meer dan ’k leê.	God by Sea 14 The sea waits. But I close my door. The rumbling tide, that rises up in whirls as it pushes on, And whose ebb glides in bursts of light receives My humour and the cool rancour of my face, (5) Sullen and huddled up. Day: night: hustle and bustle of the heavens; sea that cajoles; Face of the earth that bursts with inner fire: I feel your fever in the palms of my hands: It is in you that my yearning breathes; (10) But I deny you between my teeth. I have enjoyed you. I have flailed you So that, after light and shadow, after grain and bran, I might know the futile sheen of vain confusion. Now, in the lack of thirst and hunger, (15) I am yawn of sea and heaven. For I am stripped of clarity and of the jet black Starry night. I who of old would ride, A peaceful rider, to the rhythm of the tides. Now, I wallow in the ever-more limited possession (20) Of the twilight dwelling of suffering. The exhilaration of tenderly cherished pain: I know, I have finally entered myself. The past immured; the present walled in with dregs. No path; and at the door only the deaf prayer (25) Of the one who suffered there even more than I have suffered.
God aan Zee 15 O ’k Weet dat ik, onttogen aan ’t orkaan van donkere aard-spelonk, eens kwam te staan als boven gif-moerassen eene vlam, gelijk een vlam boven den moeder-grond: (5) den nacht onttoge’ en die te lìchten stond. - En ’k heb gedanst gelijk een vuur-kolom; -ik ben van weelde een vuur-kolom geweest die vierde van haar macht’ge laai een feest, aldaar ze ’t al vermocht te maken licht (10) in ’t eigen vuur van ’t al-terend gedicht. - En ’k weet: ’k heb eigenmachtig als de zon, ’k heb zonder reden, dan omdat ik wàs, gedanst gelijk de volle zomer-zon, door ’t zuil-gewemel van het lorke-bosch. (15) Van elken boom zoo heb ’k een toorts gemaakt, een goud-metalen staf die flakker-blaakt, die schoon was van mijn gloed, en ’t niet en was als ik níet zijn en wilde ’lijk de zon door ’t zuil-gewemel van een lorke-bosch. (20) Ik weet mijn eigen schoonheid: dat ik, bron van alle schoonheid, schoonheid wekken kon; en zelfs dat ik mijn schoonheids-plicht volbracht gelijk een kind onschuldig, en dat lacht... Maar neen...	God by Sea 15 Oh, I know that I, pulled from the storm Of dark sub-terranean cavern, once came to stand, A flame as if above on poisonous swamps, Like a flame above the mother earth; (5) Pulled out of the night, standing as a light. And I have danced like a pillar of fire; And I have blissfully been a riot of fire That celebrated its mighty flame with a feast, Where it could light up the universe (10) With the fire of its all-consuming verse. And I know: I have as wilfully as the sun, I have without reason, other than that I was, Danced like the mid-day summer sun, Through the sea of pillars of the larch wood. (15) Of every tree I have made a torch, A golden staff that flares, burns, That was made beautiful by my glow and was not As I did not want to be like the sun Through the sea of pillars of a larch wood. (20) I know my own beauty: that I, source of all beauty, could wake beauty; and even that I fulfilled my duty of beauty like a child innocent, that laughs... But no...
God aan Zee 16 ’k Heb noodloos door den boôm geboord een wortel, ter geheimste waetren: nooit bloeit een tak uit mij, noch hoort de wind het trillen van mijn woord (5) door ’t hoog gebladert schaetren. Ik ben geen koninklijke bij gevangen in haar vruchtb’re celle; want nimmer zwaait een vreugde uit mij de nijvre zwermen die, te Mei, (10) de ruit’ge raat doen zwellen. En ’k ben den rechten weg gegaan, den afgrond tegen van ’t ontzeggen. Er ís geen afgrond. En mijn waan wou nu maar liefst wat slapen gaan (15) en lam ter rust zich leggen.	God by Sea 16 In vain have I drilled a root through the ground To the most secret waters: I will never grow a branch, nor will the Wind hear the trill of my word rush (5) Through the lofty leaf. I am no royal queen bee Trapped in her fecund cell: For never will a joy of mine sway The busy swarms that, in May, (10) Cause the rhombic honeycomb to swell. I have taken the straight path Towards the abyss of denial. There is no abyss. And my delusion Would now just prefer to sleep a while (15) And lie down, lame, to rest.
God aan Zee 17 2 ’Gij zijt de hond niet aan de deur van uw geluk. Gij kent geen honger dan naar steeds-gescherpte zorgen. En, bij het weiflen aan een ongeboren morgen, schiet gij de luchters van uw schoonste weten stuk. (5) ’Hoe de armoê van een weeûw uw medelijden borge; hoe de eêle glimlach van een kind uw vreeze smukk’: gij blijft op uwe vreeze als op een liefde tuk en zult uw medelij’n gelijk een basterd worgen. ’Gij weigert, daar gij vraagt. Gij kent geen grooter vreugd (10) dan voor de felste wonde op Godes rots te knielen, ontuchtig aan uw lijf en tuchtloos aan uw ziele; ’dronkene aan leêgte, die geen zatheid kennen meugt tot aan den dag der straf dat God u van zijn lanse zal porren, tot gij weêr en goddelijk zult dansen.’	God by Sea 17 2 ’You are the dog not at the door of your happiness. You know no hunger other than for ever-sharpened cares. And, at the wavering of an unborn morning, You shoot the chandeliers of your most beautiful knowledge to bits. (5) ’However much the poverty of a widow guarantees your sympathy; However much the noble smile of a child decorates your fear; You hold onto your fear as to a favourite cure And will strangle your sympathy like a bastard. ’You baulk as you ask. You know no greater joy (10) Than to kneel before the fiercest wound on God’s rock, Wanton in your body and desirous in your soul; ’Drunken with emptiness, that will not taste saturation Until the day of judgment when God shall pierce you With his lance, until you dance divinely once more.’
God aan Zee 18 ’Uw eenzaamheid? Gij zijt als die wolvin. ’Zwijmlend van honger, en van moederschap bliksmen-verblind en ’t ingewand doorflitst, heeft, bij de trill’ge guurt van winter-nacht, (5) in ’t gladde leem van een doorweekte sloot, deze wolvin, al hare tanden bloot, geworpen zeven jongen, schicht aan schicht. ’En in den nacht heeft niemand haar gezien, en geen geluid is in den nacht van haar. (10) Zij ligt. Zij beeft. Traag likt ze hare wond. ’Maar in een verre wijdte, de einders rond, op elke hoeve snuift, aan ’t eigen hok geketend - en ze snokt haar kele toe -, snuift teef aan teef den geur dier moeder op. (15) Haar kranke weelde schiet de flanken door; begeert dooradert de oogen; dof gemor wordt huilen, hoeve aan hoeve, vert aan vert. Zij liggen aan den band. Hàar lijf is hòl... ’- Uw eenzaamheid? Werp uwe kindren, gij!’	God by Sea 18 ’Your solitude? You are like that she-wolf. ’Reeling with hunger, and dazzled, thunderstruck With motherhood, a bolt through the bowels, This she-wolf, in the trembling bleakness of winter’s night, (5) In the smooth mud of a saturated ditch, Has, with all her teeth exposed, Thrown out seven cubs, thunderbolt by thunderbolt. ’And in the night no-one has seen her, And no sound comes from her in the night. (10) She lies there, trembling. Slowly she licks her wound. ’But for miles around, as far as the eye can see, On every farmstead, chained to her own pen -tugging at her throat- Every bitch smells the bitch give birth. (15) Her flanks are shot through with sick health; Desire courses through her eyes; dull whimper Becomes a howl, farm to farm, horizon to horizon. They lie there together. Her body is gaunt... ’Your solitude? Throw out your children, you!’
God aan Zee 19 ’Nimmer zult ge ’t licht beletten, bij den nieuw-geboren dag ’t zee-gewemel uit te zetten tot een eindloos sterren-rag. (5) ’Nimmer zult ge ’t leven weren, of een vogel raakt uw ruit die van hongerend ontberen maakt een zoet en schoon gefluit. ’Nimmer zult ge liefde ontkennen, (10) of uit de oogen van een kind zult ge in angst en armoê kennen dat ge u-zélf te zeer bemint. ’En gij zult uw lijden moeten leeren smaken als een vrucht (15) waar, gerijpt, elkaêr ontmoeten, zwaar en louter, aarde en lucht.’	God by Sea 19 ’Never will you stop the light From spreading out the sea’s array On the new-born day Into an endless, starry gossamer. (5) ’Never will you keep life at bay If a bird taps on your window-pane, Ravenous with hunger, Making sweet and beautiful warbling sounds. ’Never will you deny love, (10) If with the eyes of a child You recognize in fear and want That you love yourself too much. ’And you shall have to learn to taste Your suffering like a ripe fruit, (15) Where heavy and pure, earth and air Meet one another.’
God aan Zee 20 ’En hoor uw hart: hoort gij uw hart niet slaan? Dàar is de maat waarop uw dagen dansten. Niet wen gij waart met weelden overlaên of dronken van een overmoed’gen waan, (5) stond ge in de rei die blij den tijd omkranste. ’Brandde in uw brein al ’t lijden dat het droeg: leg op uw hart uw hand, en gij zult hooren al de geheimen die, nog ongeboren, zich voede’ als aan een aren-zware voren (10) gesneden door uw pijne, o klare ploeg. ’Niet gíj beschikt de zwaarte van de schoven en buíten u wordt alle zaad gekeurd. Tracht in u-zelf berustend te gelooven, aldaar ge uw hart, aldaar ge uw bloeme beurt, (15) indachtig dat geen roos in de ijlte geurt.’	God by Sea 20 ’Listen to your heart: don’t you hear your heart beat? That is the measure by which your days have danced. Not since you were overloaded with luxury Or drunk with reckless delusion (5) Have you stood in the chorus that happily wreathed time. ’Did all the suffering your brain carried burn it: Place your hand on your heart, and you shall hear All the secrets which, still unborn, Nourish themselves as on a furrow heavy with corn (10) Cut by your pain, o ready plough. ’It is not you who ordain the weight of the sheaves And all seed is assayed apart from you. Try without resistance to believe in yourself, Where you lift up your heart and your flower, (15) Mindful that no rose has a fragrance in the void.’
God aan Zee 21 3 Schaduw in den schaduw zijn en zich-zelf vergeten, - was daar niet van de oude pijn nieuwe bete. (5) Zwijgen, ’lijk de zonne zwijgt in de rechte halmen, - hijgde niet ’lijk storrem hijgt lijdens galmen. Heel mijn lijf is droef en trotsch (10) in de smart geklonken. - Gij, o God, klets uit de rots eindlijk vónken.	God by Sea 21 3 Being a shadow in the shadow And forgetting oneself, -Was that not the new bite Of old pain? (5) And being silent, as the sun glows quietly On the upright corn, -Did not the cry of suffering whine Like an approaching storm. (10) All my body has been nailed in pain, Sadly and proudly. -You, o God, at last make sparks Pour forth from the rock.
III Verzoeking van God	Temptation of God
God aan Zee 22 Wij zijn nog niet genezen van onze oogen: verdeelde schoonheid die gescheiden ligt in klaarte of duisternis, en, zwaar of licht, aan weelden rijk, door niets zijt opgetogen (5) naar de opgeloste zuiverheid van ’t Licht. Wij zijn van onze handen niet genezen die hare koelte gretig warmen gaan aan al de vaste vormen van den waan: vergeefsche hoop, eens vol aan ijlt te wezen (10) en onbeweeglijk in ’t ontberen staan. Wij zijn nog niet van reuk, noch zijn van ooren, wij zijn nog niet genezen van het woord; wij snuiven de’ aêm uit de omgedolven voren; een vrouwe-stemme komt ons hart bekoren, (15) waar de eigen klank als wijsheid ons bekoort. Wij zijn nog niet genezen van de wake; wij zijn nog niet genezen van den slaap; geneuchte!: een doornen-roze om onze slaap;... - gebondnen, tot de dood genieten slake (20) en, overtuigend, ons de zonde rake die van haar vuur ons lippe zuiver make: o Goddelijke wrake!	God by Sea 22 We are not yet cured of our eyes: Shared out beauty that lies divided In clarity or darkness, and, heavy or light, Full of luxury, you have set forth through nothing (5) Towards the dissolved purity of Light. We are not cured of our hands That will eagerly warm their coolness On all the fixed forms of delusion: Vain hope, just to be full of emptiness (10) And to stand motionless in deprivation. We are not yet cured of our noses, nor of our ears, We are not yet cured of speech; We sniff the breath from the dug-out furrow; A woman’s voice comes to seduce our heart, (15) Where our own sound beguiles us as wisdom. We are not yet cured of being awake; We are not yet cured of being asleep; O Joy! A thorn-rose round our sleep O we who are bound, until death takes pleasure away (20) And until sin convincingly affects us, Sin which purifies our lips with its fire: O divine vengeance!
God aan Zee 23 ’k Ben hier geweest, ’k ben daar geweest, ’k ben aarde en heemlen naar geweest, en - wat heb ik gevonden? Geen fakkel feller dan mijn licht; (5) geen spiegel voor mijn aangezicht; geen zalve voor mijn zonde. Eens bood ’k me-zelven ’t lief genot van eene tafel zonder God. - Het zout der zee gedronken, (10) het zout der aard doorbeten, was ’k die bij het maal der eigen asch heb ’t eigen bloed geschonken. Hoe lange duurde wel dat feest? Gij zijt de laatste gast geweest, (15) Dood: uw verwonderde oogen, Dood: uw volstrekt-genaaide mond verwezen ’t hoofsch-geboôn verbond met mijne zatte logen. Toen móest ik wel op tochten uit (20) naar overdrachtelijken buit, o hongerige Jager! En mijne huid, van vorst doorkeend tot op de kilte van ’t gebeent, glansde geraamtlijk mager. (25) En - ’k ben hier geweest, en ’k ben daar geweest, ’k ben helle en hemel naar geweest. En wat heb ik gewonnen? Geen duister schooner dan mijn licht, en mijn gezicht, mijn graauw gezicht, (30) ’laas!, nog de schoonste zonne...	God by Sea 23 I have been here, I have been there, I have been to heaven and earth, And what have I found? No torch burning more fiercely than my light; (5) No mirror for my countenance; No salve for my sin. Once I treated myself to the delights Of a table without God. - But once I had drunk the salt of the sea, (10) And bitten the salt of the earth, It was I who, at the feast of my own ashes, Poured out my own blood. How long did that feast last? You were the final guest, (15) Death: your eyes surprised, Death: your mouth completely sewn up Rejected the politely-offered pact With my drunken lies. Then I had to travel (20) To find booty that can be handed over, O hungry Hunter! And my skin, cracked with frost Right to the frozen core of my bones, Lit up my scrawny skeleton. (25) And - I have been here, I have been there, I have been to heaven and hell. And what have I gained? No darkness more beautiful than my light, And my face, my ash-grey face, (30) Alas!, Still the most beautiful sun...
God aan Zee 24 Eens groeit een boom uit mij, en ’k weet denwelke. Terwijl mijn vleesch in lijmig vocht vervloeit draagt hij, als gulden kandelaren, kelken waar, in den killen daauw, Gods ooge gloeit. (5) Maar, zoo daar englen zijn (en steeds houdt wake een krans van englen om den donkren tronk,) die zich ter kelken laven, zie: zij smaken de rotheid van mijn vleesch in hunnen dronk.	God by Sea 24 Once a tree grows out of me, and I know which one. Whilst my flesh dissolves into a viscous humour Like golden candlesticks, it carries cups, In which, in the chilly dew, God’s eye glows. (5) But if there are angels (and a ring Of angels always keeps watch around the dark trunk) Who quench their thirst on the cups, see: they taste My putrid flesh in their drink.
God aan Zee 25 Wat weet gij van kwetsuren, die niets en moest verduren dan, lollend, stamp of stoot? - Ik kwispel van de kuren, (5) mijn leven door, der Dood. Ik ben, die draag mijn smarten als kostelijke parten die ’t listig lot me speelt, en die, om ’t lot te tarten, (10) niet huilen zal, maar kweelt. Ik ben, gebenedijde, die koestert ’t bloedig lijden dat heel zijn vleesch doorrot, om ’t, hooploos schier, te wijden (15) aan ’t weigeren van God. Want heeft Hij mij verwezen, met pijne in poot en peeze, met kilte in lende’ en leên, als bij geboorte een weeze (20) op een verlaten steen; want zou Zijn wil mij plaatsen als laatste der melaatschen op den verlaatsten kei: nóg zou ik mij niet haasten (25) te weiflen tot ik schrei. Waar ’k immers, rotte pure, (wat weet gij van kwetsuren?) trotseer de felste proef, tot dat ik van verduren (30) dien guren God bedroef, dien guren God bedroef.	God by Sea 25 What do you know of wounds, You who had to endure nothing But kicks and punches, as you groaned? I have wagged my tail all my life (5) At the caprices of Death. It is I who carry my pains As priceless tricks Which wily fate plays on me, And I, in order to torment fate, (10) Will not cry, but sing. It is I, being blessed, Who cherish the bloody suffering That rots all his flesh, To dedicate it, well nigh hopelessly, (15) To the rejection of God. For He has condemned me, With pain in paw and sinew, With chill in loin and limb, As at the birth of an orphan (20) On a deserted stone; For if His will placed me As the last of the lepers On the most deserted stone: I would still not hasten (25) To waver till I weep. Where I, pure rot, (what do you know of wounds?) Shall defy the fiercest test, Until I, through endurance, (30) Make that bleak God sad, Make that bleak God sad.
God aan Zee 26 ’k Zit met mijn lamme beenen in de assche van een stervend vuur. Ik bid; mijn vrienden weenen; en ’t hangt mijn keel uit op den duur. (5) Zal ik mij dan vervelen met langer Job te spelen? De schoonste lol, de liefste lol maakt op den einde dol. De schapen moet men scheren (10) en de ezels moet men slaan, ja slaan. Zoo wil ’k, in alle zeere, mijn lamme beenen gaarne braên. Mits ’k U dan maar en geve het zout van dit mijn leven, (15) en van mijn wrokkig offer, God, niet worde te eigen spot.	God by Sea 26 I sit with my legs paralyzed In the ashes of a dying fire. I pray; my friends weep; And in the end I’ve had enough. (5) Shall I grow bored then Playing the part of Job? The loveliest fun, the dearest fun In the end makes us mad. The sheep must be shorn (10) And the asses beaten, without respite. So, I would, in all pain, happily Roast my paralysed legs. Provided that only then I can give you The salt of this my life, (15) And provided that my spiteful sacrifice, God, Does not become the object of scorn.
God aan Zee 27 Handen, die van goeden wil, needrig-moede, zijt getuigen, - waar deze avond, rood en stil, daalt om daên en daalt om tuigen; (5) armen die van goeden moed trillen gaat door warme spieren, - waar de laatste dages-gloed mijne ruite komt vercieren; - weêr keer ik het duister toe (10) van mijn huis en mijn gedachten; sluit ik op uw luister toe, Nacht, mijn eigen armoê-nachten; en, waar ik u weêre-vind, Eenzaamheid met wijkende oogen... (15) - o, te schreien als een kind, in zijn hoop bedrogen.	God by Sea 27 Hands that are humbly tired Witness good will, Where this evening, red and calm, Falls on deeds and falls on tools; (5) Arms that will tremble with good courage Through warm muscles,- Where the last day-glow Comes to decorate my window-panes; -once more I return to the darkness (10) Of my house and my thoughts; I close myself off from your glory, Night, my own poverty-nights; And, where I find you again, Isolation with yielding eyes... (15) -o, to cry out like a child, Whose hope is deceived.
God aan Zee 28 Het huis is rondom mij vol sletten en soldaten. Terwijl ik sta gelijk een blinde in ’t volle licht, slaat, met de hitte van een haat, in mijn gezicht het kreunen van hun vreugde en van hun lijden ’t blaten. (5) Zij vollen ’t huis; zij drommen alle gaten dicht, tot hun gedein gaat stroomen over plein en straten, en de avond blaakt van hunne laaiende gelaten, en de aard gaat dreunen van hun draaiende gewicht. Ze ontroeren in hun lijf Uw genegeerde kiemen, (10) versmade God; - terwijl ik, meen’gen dood verzaad, in mij de glanzen poets van ’t eigen dorre zaad; en Gij, mijn God, dit aanzicht kerft met al de vliemen die hun ontkennend schateren mij tegenslaat, en - míj den troost onthoudt aan Uw besmeurd gelaat.	God by Sea 28 The house round about me is full of sluts and soldiers. Whilst I stand like a blind man in a blaze of light, The groan of their joy and the moan of their pain Hits me in the face, with the heat of hatred. (5) They fill the house, they swarm until they fill every nook and cranny, Till their flood streams over square and streets, And the evening burns with their blazing faces, And the earth thunders with their weighty dance. They stir your neglected seeds in their bodies, (10) Despised God; - whilst I, sated by all my many deaths, Clean in myself the sheen of my own withered seed. And You, my God, this face gouge out with all the fleams With which their repudiating laughter hits me, And - withhold from me the consolation of Your soiled face.
God aan Zee 29 Gelijk het gonzend bliksmen van motoren, waaraan een menschen-wil zich-zelven riemt, het ondoorgrondlijk-ijle wil doorboren tot waar ’t den blik van Godes oog doorpriemt; (5) neen, gelijk licht in licht: gelijk een kaarse zóo karig, dat de zonne haar doorvreet van ’t vroege groenen tot het late paarsen, maar die haar kleinheid onverdoofbaar weet; neen, gelijk karpers die ter dikste drabben (10) wat leven gapen, tot de Dood ze treft die dán eerst, door de peerlemoeren schabben hun blonden buik naar ’t waaiend lichten heft; maar neen, maar neen: ’lijk aarde en ’lijk metalen, verdicht bij dringe’ en zuigen van ’t heelal, (15) worden verhole’ en ongenaakb’re stralen vergaderd in èen trane van krystal; neen, dood stuk vleesch, vervloeid in logge beken of weeldrig bloeiend in een wormen-feest; neen, slechts dat vleesch, dat vleesch en arrem leken, (20) en ’t lage beest dat danst op ’t hooge beest; neen, neen, o God (ik weet niet hoe te zeggen; ik weet niet, God, ik weet niet, maar ik zeg: God); gelijk de... (25) gelijk... ...	God by Sea 29 Like the driving thunder-bolts of motors, To which a human will straps itself, Wanting to penetrate the unfathomable void Until it pierces the gaze of God’s eye; (5) No, like light in light: like a candle So scant, that the sun eats it up From early green to late purple, But which knows that its smallness cannot be snuffed out; No, like carp that through the thickest dregs (10) Drink in some life, until Death meets them Which only then lifts their blond bellies Through the mother-of-pearl rags to the wavering light. But no, but no, like earth and like metals, Condensed by the pressing and sucking of the universe, (15) hidden and unapproachable rays become Gathered in one tear of crystal; No, dead piece of flesh, dissolved in sluggish becks Or richly flowering in a feast of worms; No, only that flesh, that flesh and poor oozing, (20) And the lowly beast that dances on the great beast; No, no, o God (I do not know how to say; I do not know, God, I do not know, but I say: God); Like the... (25) Like... ...
IV Geboorte van den Honig	IV Birth of Honey
God aan Zee 30 Stilte is de stelligheid die nooit begeeft. - Ik streel uw haar, mijn broeder: onze zuster dooraêmt de stilt’, waar ze in de stilte leeft bewuster. (5) Bij scheemren stikt ze een zijden roze, die, mijn broêr, nooit in een vruchtb’re zon zal leven. Zij heeft een hart: daar komt een donk’re bie te beven.	God by Sea 30 Silence is the certainty that never fails. -I caress your hair, my brother: our sister Permeates the silence, where she Lives in the silence more consciously. (5) In the twilight, she chokes a silk rose, that, My brother, will never live in a fecund sun. She has a heart: on which a dark bee will come and shimmer.
God aan Zee 31 Gij rijst aan mij gelijk een vlindering van bloemen. Reeds is de zoelt geen geur en ’t bloed geen zoelte meer. Mijn oor vergeet de stilte om naar ’t omkransend zoemen te luistren van een aldoor-schaarscher bijen-heir. (5) Nog sta ’k aan trossen rijk, aan bleek-geschelpte trossen zooals uw keen’ge stam, o kromme acacia; doch zal rondom mijn voet het drassig gras aldra, van felle bloemen geel, aan vale bloemen rossen. - Eerst waar de wind ze drijft komt cirkelend de spreeuw (10) die van haar schreeuw, en menigvoud, mijn boom omvademt. Toch voel ’k reeds de einders naakt en open op den geeuw waarin een zaal’ge winter ademt.	God by Sea 31 You appear to me like blooms flapping their wings. There is no more taste of sweet wind; no more sweet scent of blood. My ears forget the silence so as to listen to the circling buzz Of an ever-scarcer swarm of bees. (5) I still stand rich in clusters, in pale, scalloped clusters; Like your chapped stem, o stooping acacia; But around my foot the sodden grass will grow ere long, With fierce yellow flowers and flowers of pale red. Only where the wind blows her does the starling come circling (10) And embrace my tree many a time with her cry. But I feel already the horizons naked and open in the yawn In which a blessed winter breathes.
God aan Zee 32 Die mijn linker-hand omvingert laat mijn rechtre vlak en leêg. Heel de herfst stolt in den wingerd; heel mijn hart is heet en veeg. (5) Heil’ge koppigheid van ’t lijden: geene hoop meer om me-zelf; slechts wat zonne bij ’t verscheiden en wat maan in ’t laatst gewelf. Neen: mijn eindlijk stoelken zetten (10) aan den rand waar de afgrond gaapt... - Maar Gij zult mijn blikken betten met Uw duister, en beletten God, dat de ooge weent of slaapt.	God by Sea 32 Whoever grasps my left hand Leaves my right hand flat and empty. All of autumn freezes on the vine; All my heart is hot and doomed. (5) Holy stubbornness in suffering: No more hope around me; Only some sun at the time of departure And some moon in the final firmament. No: to set my final seat (10) At the edge of the abyss... -But You will bathe my eyes With your darkness, and prevent My eyes, o God, from weeping or sleeping.
God aan Zee 33 Sluit uwe oogen op het licht: dieper zal het branden... Nimmer is me uw lief gezicht liever, dan waar ’t veilig ligt (5) binnen mijne handen. Keer uw zinnen van den dag: langer zal hij duren... Rijker langend wordt uw lach waar hij schemert door het rag (10) der verleden uren. Neuren als een voorjaars-wind bij geloken wachten... Mondje, dat geen vraag ontbindt; oogen zonder vrees, o kind; (15) en uw haren, bleek en blind als de maan bij nachte.	God by Sea 33 Close your eyes to the light: Deeper will it burn... Never is your dear face Dearer to me than when it rests safely (5) In my hands. Turn your senses from the day: It will last longer... Your laugh will grow more abundantly Where it shimmers in the gossamers (10) Of hours gone by. Humming like a spring-wind Waiting, shuttered... Little mouth that releases no question; Fearless eyes, o child; (15) And your hair, blind and pale Like the moon at night.
God aan Zee 34 Waar me uw hulp genaakte, en lachte, lachte God uit uwe hulp. In het nachtelijke fulp ging een licht ontwakend wachten. (5) Waar mijn angst u zou verzorgen in den nacht der ziekte: toen streek van God een bleeke zoen op uw aangezicht van morgen. Ik en gij, - en tusschen beiden (10) beider zwijgen, vroom en bloô, om wat schromend bindt. En zóo aan ons zelven te verscheiden. Blik in blik elkaêr te kennen en verliezen, waar men vindt. (15) Oogen, heel der wereld blind om aan Godes oog te wennen.	God by Sea 34 Where your help reached me, and laughed, God was smiling at your help. In the night-time velvet of your hair There was a lightly waking watch. (5) Where my fear would trouble you In the night of sickness: then A pale kiss from God Brushed over your face in the morning. I and thou, - and we both kept silent, (10) -Pious and fearful, Of what binds us in fear. And so We must depart from one another. Eye to eye to know and lose Each other, where we are finding. (15) Eyes, all the world is too blind To get used to God’s eye.
God aan Zee 35 Groeien uit het brassend weven van de zee, tot bloei verdicht, en gelijk een straal te streven, recht, naar de eenheid van het Licht; (5) recht, van uit de woel’ge vaalte naar de klaart die kallem wacht; - o mijn rijpe ziele, haal de Hovenier die snoeit en lacht.	God by Sea 35 Growing out of the swelling surge Of the sea, condensing into flower, To strive like a sunbeam, Straight towards the unity of Light; (5) Straight on, from the swelling dung-heap To the clarity that calmly waits; - o my ripe soul, fetch the Gardener who prunes you and laughs.
God aan Zee 36 Waarom verwijt ge mij de paden te verlaten die, van hun eigen blik verlicht, de menschen gaan? De zee klotst om haar-zelf en, zonder baak of bate, weet in haar slappen kom haar eindloosheid te slaan. (5) Ik heb geen doel, mijn God, dan van Uw wil geboden. De zee slaat aan de maan de maat van allen tijd. Ik ga geen wegen dan, misschien, den weg der dooden. En ’t is de weg der eeuwigheid.	God by Sea 36 Why do you reproach me for leaving the paths Which, lit up by their own gaze, men go along? The sea sloshes around herself and, without the help of a beacon, Manages in her still harbour to reach her unendingness. (5) I have no goal, my God, other than that commanded by your will. The sea keeps time with the moon forever. I shall go no way other, perhaps, than the way of the dead. And it is the way of eternity.
God aan Zee 37 Er is geen tijd. Wat gistren was is wat vandaag me een liefde wijst. Herdenken: ongedronken glas dat morgen laaft en spijst. (5) Wat is me droeve scheppings-daad en baren in ’t gelaat der dood?: een kindje dat aan ’t schaetren slaat daar ’t wemelt in mijn schoot. Welke is de krankheid die me pijnt (10) bij dreigend komen en vergaan? Wij zijn, daar ze onbeweeglijk schijnt, een sterre aan hare baan. Wij reizen, en uit ieder punt verrijst een einde, ontrijst begin; (15) waar alles wat het leven gunt verlies is, en gewin. En komt eens de ongenoode Gast ons scheemren in ’t vervaald gelaat, o Dood, met avond rijk belast: (20) dàn wordt het dageraad.	God by Sea 37 There is no time. What was yesterday Is what today shows me love. Remember: undrunk glass That tomorrow will quench thirst and feed. (5) What to me is the sad act of Creation And giving birth in the face of death?: A child that begins to laugh As it crawls around in my lap. What is the sickness that pains me (10) By coming threateningly and passing away? We are, as it appears motionless, A star on her course. We travel, and from every point Arises an end, emerges a beginning; (15) Where all that life grants Is loss, and gain. And should the uninvited Guest Come to us growing dark in his faded countenance, O Death, richly charged with evening: (20) Then it will become day.
V God aan Zee	V God by Sea
God aan Zee 38 Gij zijt een bloem, - en ’k ben alléen met u, ten vroegsten uchtend, gij, een nuchter teeken. Naauw gaat de nacht op kuisch ontwaken bleeken; geen adem nog, die luw’. (5) Nog ongeraakt de stolp der horizonnen. Slechts in het trilloos treuzelen, dat wacht op blanker welken van den tragen nacht, uw roerelooze zonne. Gij staat, en straalloos waezmend, o pateen; (10) en, doet de dag u donkeren, mijn roze, nóg staat ge in ’t dage’ aan eigen licht te blozen waar ’k sta, met u alleen; met u alleen die van uw blonden luister, gij blinde, een ongeweten zonne zijt; (15) waar ’k van me-zelven lijd, ik, in het veilig duister.	God by Sea 38 You are a flower, - and I am alone with you, In the early hours, you, a sober sign. The night barely becomes lighter on chaste awakenings; Still no breath that abates. (5) The dome of the horizons still untouched. Only in the still drizzle that waits On the whitening withering of the slow night, Your motionless sun. You stand and rayless give off vapour, o paten; (10) And if the day makes you darker, my rose, You still stand at dawn blooming in your own light Where I stand, with you alone; with you alone, who are, blind one, through your blond lustre an unknown sun; (15) that I myself suffer from, I, in the safe darkness.
God aan Zee 39 Heb ik genoeg u lief-gehad, doorschijnend glas? - Nog dunner dan de daauw, nog heller dan het water dat uchtends mijne hand in uwen harden krater, o kelk, vergaêrend las: (5) zoo draagt uw klaart haar vracht als een onzichtbare ijlte. Maar heft mijn hand uw koelt ten zoom van aarde en licht, dan haalt gij duizendvoud de zon uit hare steilte en welft naar u als naar een kim elk vergezicht. Gij vult met vinn’ge sterren u bij vollen dage; (10) wankt mijne hand: een wei van diere’ en bloemen wankt in uwen wand waar zelfs de zeeën wiegewagen. Heb ik u lief-gehad? Ik heb u niet bedankt. Bedankt, ’dat ik aan uwe klare en simple koelte in mijne heete vuist de heesche wereld sloot; (15) bedankt, ’dat dezen dooven mond uw zuivre zoelte den dronk van vele en onbegrepen liefde bood. Want moest aan u dees vreugde een nieuwen waan ervaren; Glas, smeet te gruizel u ’t negeeren van mijn trots: nóg zag mijn late spijt in elken schervel klaren, (20) lang starend, de ooge Gods.	God by Sea 39 Have I loved you enough, translucent glass? - Thinner than the dew, brighter than the water That early in the morning, I gathered up into your hard crater, O chalice, with my hand: (5) So your clarity carries her freight like an invisible void. But my hand raises your coolness to the edge of earth and light, Then you fetch the sun a thousand times from her sublime heights And arch every distant view to yourself as to a horizon. You fill yourself with sharp stars in the heat of day; (10) When my hand shakes: a meadow of animals and flowers sways In your glass walls where even the seas sway like a cradle. Have I loved you? I have not thanked you. Thank you that in my hot fist I joined the hoarse world To your clear and simple coolness; (15) Thank you that your pure sultriness offered this muffled mouth The drink of much and uncomprehended love. If you experience this joy as a new delusion; Glass, then the denial of my pride would smash you to smithereens: But my subsequent sorrow would see clearly in every shard (20) The staring eye of you, God.
God aan Zee 40 Zie, ik ben niet, dan uit Uw hand geboren, een appel die, gerijpt, Gij vallen laat. Mijn geur vulde eens een duistre honig-raat. Thans ga ’k me-zelf in de eigen vrucht verloren; (5) maar ’k weet dat Gode niets verloren gaat. Ik ken het nut van bloeien en van sterven. Ik heb bedwellemd, God, en ’k heb gevoed. Thans ben ’k die, beursch-verdorven, derven moet. Doch Gíj voorziet mijn eeuwig-daauw’ge verve (10) ten boom-gaard, waar Ge me eindloos geuren doet.	God by Sea 40 See, I was born out of your hand, An apple which, ripened, you let fall. My scent once filled a dark honey-comb. Now I am losing myself in my own fruit; (5) But I know that for God nothing is lost. I know the use of flowering and dying. I have become intoxicated, God, and had my fill. Now overripe, bruised, I must go without. But you God will sustain my ever-dewy colour (10) In the orchard, where You will give me scent without end.
God aan Zee 41 Wie mij wat bloemen biedt, en ’t zoete weren van weemoed volgens liefde-rijk gebod: is zij mij minder dan het daeglijksch keeren der helle hemel-spheren (5) in ’t zéker oog van God? Zijn mij die steeds-herhaalde en -nieuwe geuren wel minder, dan aan mijn vertrouwd gezicht het kallem en het koninklijke beuren, uit vochte en veer’ge veuren (10) der zee, het zonne-licht?... - Wel word ik nooit het matelijke wikken (o gulden pols die door mijn ooren klopt) dat wijs bestieren zal en rijk beschikken: een vlinder die, bij tikken, (15) zich wemelend ontpopt; maar worde ik dan, ter diepste en warmste korven, ’t framboosken, onder alle vracht geplet, dat, kenen-rijk gekneusd en dood-verdorven, aan ’t laatste bloed gestorven, (20) den dag in geuren zet.	God by Sea 41 Whoever offers me some flowers, and the sweet protection From melancholy, according to love-rich commandment: Is she less to me than the daily revolution Of the bright heavenly-spheres (5) In the certain eye of God? Are these ever repeated and ever new scents Really less to me than The calm and regal rising of the sunlight Out of the deep and fiery furrows of the sea (10) Onto my face? I shall never become the measured scales (o golden pulse that beats through my ears) That will govern wisely and providentially: A butterfly that taps, (15) Emerges and flaps its wings. But let me become, in the deepest and warmest basket, The little raspberry, squashed under all that weight, Which, full of chaps and bruised to death, Dead, with the last drop of blood squeezed out, (20) Fills the day with scent.
God aan Zee 42 Wielwaal, die van rijpe kersen uwen rooden gorgel spoelt; ziele, die u-zelf te persen in den mond van God bedoelt; (5) (want te worden riet ten tande die het zacht tot suiker bijt: speelsche en wijze vrucht, ter hande die de buit tot fluite wijdt); ... ’k sta in mijne diept geborgen, (10) God, Gij die geen kersen zuigt, - kerse, ik, die als éene zorge, mond, naar Uwe bete buigt, mond van God...	God by Sea 42 Golden oriole that rinses Your red throat with ripe cherries; Soul, that intends to press yourself In the mouth of God; (5) (to become cane to the tooth That bites it softly into sugar: Whimsical and wise fruit, in the hand Of him who consecrates the booty to the flute); ...I stand hidden in my depth, (10) God, You who suck no cherries, -cherry, I, who as my only care, Mouth, bow to Your bite, Mouth of God...
God aan Zee 43 Er is geen smart te groot voor ons: wij zijn te glanzend van geluk dan dat de roodste en felste wond’ ons niet als eene roze smukk’. (5) Het effen leven, - blank geweef waarop ons vreugde of ons verdriet, al naar een trage zorg ze dreef, de teek’nen stikten van een lied, - geleek bij beurt ons schacht of schicht (10) die duister brast of blinkend klaart. Maar wij staan lichtend thans in ’t Licht dat in zich diepte en hoogte gaêrt. Er is geen nacht die wakend lacht, er is geen dag die open-slaat (15) dan ons gelaat dat hoop-vol wacht, de teistring toe van Uw gelaat. En waar de stilte in ’t hart ons bonst als teeken van een laatsten nood: ’t is of de trommel van den Dood (20) - o horzel die de zon doorgonst, - ten vrijheids-tocht ons noodt.	God by Sea 43 There is no pain too great for us: We are too resplendent with happiness To stop our ruddiest and bloodiest wounds Adorning us like a rose. (5) The even-tempered life - white weave On which our joy or our sadness, As a slow sorrow drove them, Stitched the notes of a song, - Seemed to us in turn shaft or flash (10) Which braces the dark or turns night to day. But we stand now bright in the Light That gathers in both depth and height. There is no night that laughs awake, There is no day that opens up (15) Other than our faces that full of hope await The ravaging visitation of Your face. And where stillness beats in our hearts As a sign of a final distress: It seems as if the drum of Death (20) - o gadfly that buzzes through the sun-filled sky - calls us on the march to freedom.
God aan Zee 44 De dag schuift vóor den Dag gelijk een lucht vol rozen. - Neen, blind uw blikken niet, want gij zult blíjven zien door ’t ijl gordijn van ’t uur dat glijdt de prille, brooze vereeuwiging van wat gij nimmer kent, misschien. (5) De zee verschuift de zee: haar diepte zal niet roeren. Uw blik is blikken-vol, maar luikt op zich alléen de vlucht’ge schoonheid van ontgoochelend ontroeren, en gaat niet open dan op prismen van geween. Verstar uw pijnlijk oog op beelden die niet rijzen: (10) een diamanten gruis dat heel den nacht verbrandt kan in de woeling van uw duister niets bewijzen dan, diep in u, een onbehouwen diamant.	God by Sea 44 Day blots out Day like a breeze full of roses. -No, do not blind your eyes, for you will continue to see Through the thin, gliding veil of time the young, brittle Perpetuation of what you shall never know, perhaps. (5) Sea displaces sea: her depth shall not stir. Your look is look-full, but encloses in itself only The fleeting beauty of disenchanting emotions And when it opens, it sees only tear-filled prisms. Numb your smarting eye on images that do not arise: (10) A diamond dust that burns all night long Can in the whirl of your darkness point to nothing Other than, deep in yourself, a rough diamond.
Uitvaart van den Bedelaar	Funeral of the beggar
God aan Zee 45 Geen klok omgolft den dooven toren. Wat galmende aarde als een’ge klank. In ’t holst ontberen naakt geboren, heeft hij thans de armoê-zelf verloren (5) en is gestorven zonder dank. Hij, ’t kind van duizend wilde schooten, werd lam ten laatste schoot gebracht. Zoo wordt de zieke aan boord der booten - gelaten, maar gevreesde vracht,- (10) der zee gegeve’, een zoeten nacht. En ach, hij was allang verscheiden. Geen liefde om ouders zonder brood kan duurzaam ’t kinder-hart verblijden, wien de eerste les in ’t onderscheiden (15) de vrage van den honger bood. En wij, de Vader en de Moeder, wij zagen hem als wandlaar gaan de leêge wegen van zijn waan. o Hope dat hij, moede en moeder, (20) weldra weêr voor ons deur zou staan. Maar neen: ’t geheugen zou hem falen als ’t zitten aan een langen disch waarbij de tanden langzaam malen: ontall’ge visschen boven-halen (25) en ’t nutten van geen enklen visch... En, vraat-zucht hij, en dorst van velen, werd dra hij zatheid van begeer. Wie nimmer ate en dronk mag deelen, vergeet de dorheid van zijn kele (30) en kent den nood zijns monds niet meer. Zoo heeft wellicht hij nooit begrepen. De mensch is zwaar; de God is licht. - Heeft hij, die thans begraven ligt, in ’t dikke leem der aard benepen, (35) ’t bezoek gekregen van Uw Licht? Hij was de bedelaar geworden die nooit en vraagt, dien niemand geeft, die niet verlangde en die niet morde. - Kent hij thans ’t liefde-woord der orde (40) die geeft en die van gaven leeft? De zoon der dood, die van zijn oogen Uw oog niet oopnen zag, mijn God: hij had geen mond om veel te loven, hij die den géur slechts van den oven (45) genieten mocht als daeglijksch brood; hij die in havens en gelaten alleen afwezigheid mocht zien; neen: hij die buiten allen bate, van liefde los en allen hate (50) zich-zelven niet meer zag, misschien; - Gij, die tot beedlaars ons laat groeien, o God, als déze bedelaar, ’dat we in ontstentenisse bloeien en ’dat we alleen nog zullen gloeien (55) als in Uw zon ’t onschuldig aar; Gij, die van ’t bloed en ’t bloote water, van ’t wassend tij, van ’t wassend brood onthoudt, ons will’gen, hoog ’t geschater tot vreugd van ’t onbekende Later; (60) doch laat ons zwaar en warm als lood: geheime, Gij; de zéekre Zaaier die kiemen laat uit duisternis alléen, en uit ons rijk gemis: maakt Gij mijn beedlaar tot een waaier (65) der zeegning over onzen disch? O Blijde Veger der woestijnen maar Zaemlaar van den versten straal: zal ik, zijn Vader, weêr verschijnen gezuiverd van den schijn der pijne, (70) zijn Moeder, blank van moeder-praal?... - Wij hebben hem vandaag begraven, gebaarde uit onze onwetenheid. Doch wij, die hem zijn armoê gaven, bevroeden dat wie van ons lijdt (75) ons soms een dankbaar loon bereidt. Ons werk is krank, nog vóor ons handen het moê beginnen te eigen leed. Maar wien ’t gebed der offerande komt schroeiend op de lippen branden, (80) o vinn’ge en zachte God: hij wéet.	God by Sea 45 No bell inundates the deaf tower. Resounding earth the only sound. Born naked in the most cavernous deprivation, He has now lost the poverty-self (5) And has died without thanks. He, the child of a thousand wild wombs Was brought weak and feeble to the last womb. Just as the sick man on board a boat - stowed away, but feared cargo - (10) is given to the sea, one sweet night. And oh, he had left long ago. No love for parents without bread Can perpetually make the child’s heart happy, To whom the question of hunger offered (15) The first lesson in discernment. And we, the Father and the Mother, We saw him going as a wanderer Along the empty paths of his delusion. Let us hope that he, tired and more tired, (20) Might soon stand again before our door. But no: his memory would fail him Like sitting at a long table At which teeth slowly chew Hauling up innumerable fish (25) And enjoying not one of them... And he being gluttony and the thirst of many, He soon became the fullness of desire. Anyone who cannot share food and drink Forgets the dryness of his throat (30) And does not know the need of his mouth any more. Perhaps he has never understood. Man is heavy, God is light. -Has he, who now lies buried, Cramped in the thick clay of the earth, (35) Had a visit from Your Light? He had become the beggar, Who never begs, to whom no one gives, Who did not long and did not grumble.- Does he now know the love-word of the order (40) That gives, and that lives from gifts? The son of death, who did not see Your eye open with his eyes, my God: He had no mouth to praise much, He who could only enjoy the smell (45) Of the oven as daily bread; He who in harbours and faces Could only see absence; No: he who to no advantage Free of love and all hate (50) No longer saw himself, perhaps; -You, who let us grow into beggars, O God, like this beggar, May we bloom in absence, And may we only continue to glow (55) Like the innocent ear of corn in Your sun; You, who deny us, willing, The knowledge of blood and open water, The rising tide, rising bread, with peals of laughter For the joy of an unknown Later; (60) Yet keep us heavy and warm like lead: Secret, You; the certain Sower Who casts seeds out of darkness Alone, and out of our rich deficiency: Do You make my beggar into a fan (65) Of blessings over our table? O Happy Sweeper of the deserts But gatherer of the farthest sunbeam: Shall I, his Father, appear once more Cleansed of the appearance of pain, (70) His mother, shining bright with maternal splendour?... -We buried him today, Born out of our ignorance. But we, who gave him his poverty, Suspect that whoever suffers at our hands (75) Sometimes prepares for us a grateful reward. Our work is sick, before our hands Still lies the tired beginning of our own sorrow. But whoever’s lips the prayer of sacrifice Burns and scorches, (80) O sharp and soft God: he knows.

Commentaar aan / any comments to: Chris Joby

GOD BY SEAA COLLECTION OF POEMS BY THE TWENTIETH-CENTURY FLEMISH POET KAREL VAN DE WOESTIJNE (1878-1929)TRANSLATED WITH COMMENTARY AND INTRODUCTORY ESSAY BY DR. CHRISTOPHER JOBY

Texts and Translations of Poems by Karel van de Woestijne in God by Sea

GOD BY SEA

A COLLECTION OF POEMS BY THE TWENTIETH-CENTURY FLEMISH POET KAREL VAN DE WOESTIJNE (1878-1929)

TRANSLATED WITH COMMENTARY AND INTRODUCTORY ESSAY BY DR. CHRISTOPHER JOBY