Witte Thalia die meer aerdich soeckt te heten,
In lichaemstierenskonst, en treden welgemeten,
Int toyen vant blont hayr, en in het draeyen eel,
Van u groen lieflijck óóch, en van u hoge keel;
(5) Dan in ’t onsichlijck slot van vastbeleyde reden,
Waerof Melpomene, en ghij dick t saamen streden
Als ghij haer neuswijs noempt en sij diet kintsheit acht,
De rimpels voor int hóóft verbreende soetlijck lacht:
Die meer de soete myrt’ mint onder t spel, en t dansen,
(10) Dan onder t heerschen hóóch, de gróótsche laurencransen:
Tóónt jonst aen die u acht, o jeuchdige Godin,
Brengt tot geluckigh eyndt, mijn reuckelóós begin
Dewijl ick hard en groen, door Phebus ongenaden
Schrijf aen een boom, vol vruchten rijp in konst, geladen;
(15) Voorspoet wenscht, die niet weet, constrijcke geesten al
Oft hij u broeders oft sijn meesters noemen sal.
Alsoo de bergen wit, en moyelijcke wegen,
De bosschen dick, bree waters tusschen ons gelegen,
En menich cierlijck velt, en acker mij belet
(20) Mijn geest met u gespreck te voeden altemet,
Soo doe ick bij gebreck van die gewoone weelden,
Tgeen dat ick can, dat is, u doen mijn in te beelden.
En d’wijl ick u constrijcke reen niet mach verstaen
Laet ick dees dichten ongehavent tuwaerts gaen
(25) Getuigen van mijn doen, en van mijn wille teken,
Om, soo ghij tot mij niet en cunt, tot u te spreken.
De stadt dier van haer eygen lieden siet verheert
En tegens haere moet drie sterkten grof gekeert
Die’r veronwaerden trots, gebaert tot groter pijnen
(30) Doen tusschen t siedent hart, en lippen weer verdwijnen,
Fiorenza schóón, wiens schoon landouw en ackers goet
Den schóónen Arno ciert met sijn seer schoone vloet
Doet om haer cierlijckheit van tael mij in haer blijven
Waer mij gebeurden laest, het geen dat ick gae schrijven.
(35) Aurora latend’ haeren grijsaert in sijn dróóm,
Die had haer paerden nau gegeven tróóde tóóm.
Behalven Venus, doock s Maens gulden sleep int Weste
Die staech int proncken d’eerst, in ’t ruymen is de leste.
En t was noch nacht noch dach, als ick nae buiten tradt
(40) Walgend’ het dom geswerm vande verresen stadt
En ginck nae mijne lust (latend’ geselschap varen)
Daer Phebus bleke licht speelde op de soete baren
Van d’Arno die in sijn cristal ontrent de cant
Verdobbelden t geboomt van sijn begraesde strant,
(45) Door t heftich peysen liet hem hier mijn geest verleyen
Dat ick nau conde schijn van waerheit onderscheyen.
En soo ick d’ eene voet voorsetten, nae t geviel,
Wasser, k’ en weet niet wat, dat d’ander achter hiel
Wanneer voor mij verbaest, haer schielijck quam vertógen,
(50) Een vrouw gewijnbraeuwt swert, en swart als gidt, van óógen,
Van lip en kaken róót, blondt was haer vlees, en blont
’t Welrieckent hayr gevlecht met een gentile vont
Wtheemsch van maecksel tcleet, van verwen wast verscheyde
Heel sachmen hals noch borst, dan eensdeels alle beyden
(55) Het wesen, gróótser nochte lichter dan t betaemt,
Was gemaniert, niet slecht, noch óóck niet onbeschaempt
Aen haer besneen gedaent, scheent dat haer dagen waren
Niet min dan twee, noch meer dan vijf, en twintich jaren.
Haer hant droech myrt, haer arm slinx een fruithóren schóón
(60) En de perucq’ een cleen gesloten laurencróón.
Veel jonckmans die int spel en ’t singen eendracht houwen
En mengdent ondert spel en sanck van jonge vrouwen
Volchden haer achter naer, vermompt som voort gesicht
Vertrecken vreemde Mins verwarring in gedicht.
(65) Van d’ eene comen blij, van d’ ander droev’ óóchslagen
En beyde sijnse gayl in schijn van min te dragen.
Dewijl verwondert ick stae in gedachten stijf
En niet dan thóóft en t’ ooch leeft aen mijn gansche lijf
Ontsluyt de gróótse vrouw, die naerder quam getreden
(70) Haer lippen van corael, en sprack mij dese reden:
O vreemdelinck, wien trock van huis, ons brede lóf,
Italia siet ghij hier Princes met al haer hóf,
Vlijt die ghij tot dit eint met moeyt hebt aen gaen wennen
Is waerdich van ons lof te waerheit te bekennen.
(75) D’óórsaken dat ons naem is overal verbreyt
Sijn ingeboorner daên, schoon lants gelegentheit
En, (sonder welck dees onverwondert souden blijven)
Ons ingeboorner geest in wel haer spraeck te schrijven.
Hier vloeyt het al van daen, dien dees lóf is bekent,
(80) Die weet van d’ ander twee tbeginsel en het ent.
Van die dan, die mijn doen door gansch de werelt noemen
Sal ick, want dats genoech, mij maer alleen beroemen.
Ons ouw Latijnsche tael van voor tweeduisent jaer
En weeck de Griexsche niet in geen manier, noch haer
(85) Wijckt ons Toscaensche nu, in die, en dese tijden
Mijn geesten cloeck in schrift met al de werelt strijden.
Ons roemen is niet ijl. Soo seydse, en met haer handt
Tóóndsij voor mijn om laech een gróót wellustich lant,
Welx eene eindt gebercht en dickbesneeude wegen
(90) Beschutten voor tgewelt der volcken aengelegen.
Thooft steeckend’ wt in see, met d’ een en d’ ander sij
Dreycht middach en opganck met trotse slavernij.
Een stat die dalderheerlijxt lach van timmerage
Rijck van Galeyen en seer machtich in seylage
(95) Daer naer steech ons gesicht. Doen sey de grootsche vrouw
Tgemeen en is hier niet bij tborgerlijck gebouw;
Dit sijn van Genoua de dickbemuerde wallen,
Wiens borgers Princen sijn, en selfs ist niet met allen.
Maer t’ ijverich gesicht van hier keert en siet aen
(100) Het frans en spaens crackeel, de gróte stadt Milaen.
Van Alciato roempt haer dees, die tmoeylijck twisten
Der wetten seer verwart met wenich moeyte slisten
En onder t suyr gekijf, t sam mengden t soet gedicht
En t’ een, en t’ ander houwt sijn naem in ewich licht.
(105) De stadt die Ginswaert leyt met haer begraven muiren,
Dees weet het Rome danck dat haere tytels duiren
Een Padoaen wast, die ’t geen t Roomsch volck oyt bedreef
Met sijn vermaerde pen in soo veel boecken schreef.
U óóch volch die Rievier wiens canten gins en weer
(110) Verciert sijn doort gebouw van menich rijcker heer.
Daer leyt de rijcke stadt in de Slavoensche baeren
Daer Pietro Bembo’ eertijts en meer geleerden waeren.
Driedubbelt in geluck is wel dees heerschappij
Rijck, vreedlijck en vol glans van Heerlijckheit daer bij.
(115) Van hier wilt weer tgesicht naet vaste lant toe stieren
Nae den vermaerden Po, den Coninck der Rivieren.
Daer leyt Ferrara dat sijns eers geen eynt en weet
Om de geboortnis van den Godlijcken Poëet,
Wiens schrift Spangiaert, Franchoy en Arabier ontvouwen.
(120) Die sulcke gonste wan bij ridders en bij vrouwen,
Die g’lijck sij schuldich sijn, hem eeuwich tóónen danck
Dat hij haer daden cloeck, Haer Min, en heusheit sanck.
Dees sanck de deucht en oock d’ondeucht van d’oude tijen
Carels bedaertheyt wijs, Agramants raserijen.
(125) Dits die Rolands gemoet en daen vol deuchts bewijst,
Die soo d’ Hollantsche trouw, in sijn Olympia prijst.
In t cortst, t is Ariost. Wat lant leyt soo verscheyden
Door berch oft baren, daer dees naem haer niet verbreyden?
Dan laet Ferrare, en laet Bolognaes boulant vedt
(130) Aenmerkt al t’ ander eer dan gh’ op Toscanen let.
Siet ghij dat Grof gebouw van wit gehouwe steenen
Wiens ront hovaerdich hóóft drinckt door de wolcken henen.
De goon beducht, soo trots steeckt het ten hemel waert,
Vermoent bijcans een gaef gelijck t Troyaensche paert
(135) En achten bij dit Ossa’ op Pelion niet met allen,
Door vrees van onversiens te werden overvallen.
Dits Rome daermen nu niet meer vint eenich werck,
Dat Romes waerdich is dan dees S Peters kerck,
T’ oudt Rome leyt daer neer beweechlijck te bewenen
(140) En van die grote naem siet men maer wenig steenen
Den hemel sloech het hóóft, en ’t was de blixems buit,
D’ aerde heeft de voet bewelt, de rest schuilt onder t cruit.
O stadt hoe swaer valt mij op uws gedacht te comen!
Hoe ongelijck sijt ghij u selven nu o Rome.
(145) Ghij waert het gróódt onthouwt inden voorleden tijt
Van wetenschap en Mars; van alle canten wijt
Versaemden binnen u de gróótgeestige lieden
Wiens lichaem wan de Dóót, maer voor haer naem moet vlieden.
Hier was de Mantuaen die t lant verbetert heeft
(150) In wiens godlijck gedicht Anchises soone leeft,
Van Phebo selfs benijt, soo die hem niet benijden
Ten minsten moest hij hem voor sijns gelijck belijden.
Alhier was Naso die selfs door sijn const verblint
Niet dan van Cyprys droomt, en van haer dertel kint.
(155) Horatius deed den Thyber hier sijn snelheit laten
Die sachter ginck doort hooren vande nieuwe maten.
De vader van goe spraeck was hier en duisent meer,
Die door haer geest en vlijt verdienden naem en eer.
Dan Romes lof is claer, laet de vernaemde muiren
(160) En nae Parthenope wilt u gesicht toestuiren
T’ eel Napels twelck ontveyst verstoort door t Spaenschejuck
Door wtwendige pracht den inwendigen druck.
Wilt sijne straten breet vol paerden trots aenschouwen
Van Ridders, en vergulde wagens vol Joffrouwen.
(165) Voorts siet van Maro’, en óóck van Zannazaro tgraf
Die mee dit Coninckrijck door sijn lof naeme gaf
Pozzoles oude strandt, de bergen en de dalen
Die Celiaes soete naem dick plagen te verhalen
Wanneer Angeriaen vertrock sijn waere min
(170) Poëterij geacht, van sijne wree godin,
Wiens pijn en tijtverlies geen ander lóón mocht beuren
Las dan met eigen hant sijn lijf en siel versteuren.
Beweenlijck ongeluck, waerom wert (dits mijn vraech
Bedruckte min gestraft! die self doch is een plaech?
(175) Dan moylijck sijn misschien voor u ons lange reden
Daerom laet ons van hier een stuck te rugghe treden
En sien die stadt die voor ons leyt int vlacke velt
Diemen voor d’ eerste van het out Hetrurien telt
Wiens kerck van marmor blinckt, wiens recht’ en effen straten
(180) Tgebouw verciert van haer voorvaders naegelaeten,
Fiorenza schoon, van gróte geesten cloeck vruchtbaer
Die Pallas cuisch vercoos, wt hondert steen, voor haer,
Als t’ Asiaensche juck, ’t welck doet Europe beven,
Het wijs Athenen dwanck sich onder hem te geven.
(185) Petrarca was van hier, die al sijn leven lanck
Met schaempt sijn tijtverlies, hoe seer them moyde sanck,
’t Versiersel godlijck meer dan menschlijck wtgesproken,
Sou beesten wreet getemt, en clippen hart gebroken
Wel hebben door t geluyt, en t hadde noyt de macht
(190) Dat het een schoone vrouw haer cuyscheit t’ onderbracht.
Dees van Cupido sanck den triumphanten wagen
Waer voor de gróótste lien de swaerste ketens dragen.
De wijsheidts minnaers grijs, de Princen trots, en Goon
Di’ om aertsche schoonheits liefd den hogen hemel vloon,
(195) Soo d’ aldersachtste sijn d’aldergemeenste plagen,
Wie sou sijn smert, met sulck geselschap niet verdragen?
Dit Vaderlant compt toe een deel van Dantes lof
Diet Aertrijck docht te laech tót hoger dichtens stof.
Dees twee sijn óórsaeck van mijn breedt Hovaerdich treden
(200) Fiorenze gaet te boven al mijn ander steden
In grote menicht van verstanden hóóch en eel
Waer van ick niemant noem om dat se sijn soo veel
Dats s’al onnoemlijck sijn. Want soo’ck maer sommich roemden
Ick dee gróót ongelijck aen die ick niet en noemden
(205) Doorsoeckt maer dees, ghij vint licht, dat u niet en looch
De grote naem die u van sóó verr’ herwaerts tooch.
Dit is tvoorneemst dat ick u sochte te verclaeren,
K’ wensch u geluck, en dat gh’ in ons lant wel moocht vaeren.
Hier maeckt de vrouw een eint en keerd’ haer van mij snel
(210) Maer ick vant mijn alleen en hoorden sanck nóch spel.
Dan glijck ick voort mijn treen heel peysent wilde strecken,
Voeld’ ick mijn onversiens te rug van achter trécken
En ommesiende, door het schielijck trecken ras
Merck inde lucht een vrouw dye overtogen was
(215) Gansch van een bruine wolck, die riep Sijt mijns gedachtich
Hóóft, laet het geen ghij siet in u niet sijn soo crachtich
Als het fruit Lothos was voor d’ Ithacoysche vloot,
Die ’t wederkeren tot haer vaderlant verdroot.
In Hollant climtmen mee tot lof langs des Deuchts trappen
(220) Al can ick niet van mij gelijck Italia clappen.
In Amsterdam men vint die met sijn hóóch gedicht
De duister wech, die leyt tot ware vreucht, verlicht,
En vechters die omt best tgemeen beloop der dingen
Tot goedts en quaets beken, met aengenaemheit singen,
(225) Veel geesten jonck en out, die cloeck en welbespraeckt,
Met wesen nut verhalen haer gedicht volmaeckt.
Dit riepse soo van ver, gelijcks’ haer quam vertógen
En met het laetste wóórt verloor icks’ wt mijn óógen.
En bleef gelijck een stock stijf op des Arnoos cant
(230) Daer ick mij voor tverschijnen van Italia vant.
Nu treckt mijn hart naer huis, naer ouders en naer neven
En soo ’r yets lievenswaert is sonder mijn gebleven,
En u geselschap lief mijn haesten doet mijn gang
Als daer ick mee, gelijck het ander naer verlang,
(235) Godt spaer u mijn tot vreucht, dat ick u sien en spreken,
Gelijck als van te voor, mach, binnen weenich weken.
