Nil Volentibus Arduum: Het spookend weeuwtje. Amsterdam 1677.

Ceneton Ceneton064040
In deze uitgave zijn evidente zetfouten gecorrigeerd en gemarkeerd met een asterisk.

Continue

[*1r]

HET

SPOOKEND

WEEUWTJE.

BLYSPÉL.

[Vignet: Nil Volentibus Arduum].

TE AMSTERDAM,
_____________________

Gedrukt voor het KUNSTGENOOTSCHAP,
Door Albert Magnus.
Met Privilegie.




[fol. *1v: blanco]
[fol. *2r]

Den Wélédelen HEERE

JOAN van VLOOSWYK,

Heere van Maare, enz

MYN HEER,
    Dewyl wy genoodzaakt zyn het Spookend Weeuwtje op nieuw aan de Waereld te doen verschynen; zo konnen wy het zélve wéderom in geen veiliger beschérming beveelen, als onder wélke het dus lang van [fol. *2v] alle overlast is bevryd geweest. En boven dat het door onze Opdragt reeds het uwe was, én wy het mét geen réden aan ons behouden, veel min eenen anderen konden opófferen, zyn wy daar toe móch bezonderlyk verplicht, doordien wy op de aanmérkingen, die het U. Ed. ons daar op gelieft heeft méde te deelen, veele misslagen verbéterd hébben.
    Vooreerst hébben wy de Brieven, die U. Ed. door heure ménigte aanstootelyk scheenen, én teenemaale van ons niet konden wéggenomen worden; indien wy déze stóffe in haar geheel wilden bewaaren, van onrym in rym gebragt, én, zo veel doenlyk geweest is, ingekrompen, om de Aanschouwers door overvloedig, én langduurig leezen niet verdrietig te maaken.
    Maar de al te groote gemeenzaamheid van de Knécht Flip mét zynen Heer Luidewyk, wélke U. Ed. te récht wanvoeglyk scheen, was onmooglyk te besnoeijen zonder
[fol. *3r] mét éénen geen kleen deel van het vermaak van dit Tooneelspél wég te neemen. Ook is het in een Blyspél wél gebruyklyk eenen Knécht wat meer vrijigheid te geeven, als men in hoogere, én érnstigere zaaken wél zoude toelaaten.
    Evenwél hébben wy veele noodelooze praatjes van Flip mét zynen Heer, én eenige andere achtergelaaten.
    Daar van Kleederen gesprooken wordt, hébben wy de Mode, wélke voor dézen in zwang was, in de hédendaagsche veranderd.
    En de bezonderheeden van de Tovery, die ten tyde van de eerste Druk in Zweeden voorgevallen, én ieder eenen bekeend waaren, hébben wy geheelyk overgeslagen, omdat die nu al vergeeten zyn.
    Eindelyk hébben wy ook, gelyk in de twéde Druk van onze Gelyke Twélingen, de Spélling veranderd, én geschikt na de Reegelen, die wy daar op gevonden hébben,
[fol. *3v] waar van wy iets in de Voorréden van het gemélde Spél aangeroerd hébben.
    Wy zullen hier hiet hérhaalen het géne wy vry wydloopig in onze voorgaande Opdragt gezégd hébben; te weeten, hoe wy dit Spél van zyne wanschikkelyke Fransche Stélling, voor zo veel ons mooglyk was, hébben getracht te zuiveren, om het als een bekwaam, én, voeglyk Toneelstuk aan den dag te bréngen, mét het wégneemen van alle zyne aangeborene gebréken; zo dat wy byna niets daar van, als alleen de geschiedenisse behielden: aangezien het Fransche Spél weinig bekénd, én zélfs in Vrankryk, névens duizend andere van die natuur niet meer in achting is.
    Dit is,
MYN HEER, het géne wy voor tégenwoordig hébben aan te mérken. Wat U. Ed. daar in nóch mogt mishaagen, verhoopen wy dat by gelégenheid ons zal médegedeeld worden. Het zal ons tót eene [fol. *4r] aangenaame leering verstrékken, én hoe langs hoe meer doen zyn,

MYN HEER,

                U. Ed Verplichte Dienaars,

                        Onder de Naam

                                    van

    NIL VOLENTIBUS ARDUUM.



[fol. *4v]

VERTOONERS.

FÉRDINAND, Haagsch Édelman.
LUIDEWYK, Géldersch edelman.
JAKOBA, jonge weduwe, zuster van Ferdinand.
SOFIA, moei van Ferdinand, én Jakoba.
KATRYN, kamenier van Jakoba.
FLIP, knécht van Luidewyk.
JAN, knécht van Ferdinand.
ANTONETTE, keukenmeid van Jakoba.
IDA, kamenier van Sofia.
DIRK, NIKLAAS, } Lakkeijen van Sofia.
PIETER, een Timmerman.

        Het Tooneel is in ’s Gravenhaage, in het huis van Férdi-
            nand, in de Kamer van Luidewijck; behalven in hett vier
            de Bedryf, dat in de Kamer van Jakoba speelt.


        Het Spél begint omtrént te zéven uuren ’s avonds,
            én eindigt tusschen één, én twé uuren na midder-
            nagt.
Continue
[p. 1]

HET

SPOOKEND

WEEUWTJE.

BLYSPÉL.

________________

EERSTE BEDRYF.

EERSTE TOONEEL.

SOFIA, JAKOBA, KATRYN, PIETER.

                        JAKOBA.
MAar rép u wat. Gy moet een eind van klóppen maaken.
Kom, Pieter; ’k héb geen tyd. Ik moet nóch and’re zaaken
Bestéllen, die gy my hier door belét.

                        PIETER.
                                                            Zie daar,
Die spyker nóch, Mêvrouw, én daar meê is het klaar.

                        JAKOBA..
(5) Nu ras dan.

                        PIETER.
                    Dat ’s gedaan. By gommen, is dat wérken!
Ik zweet.

                        JAKOBA..
              Maar Pieter, zal nu niemand konnen mérken,
Dat hier een’ deur is.

                        PIETER.
                                    Neen, gantsch niet.

[p. 2]
                            JAKOBA.
                                                                  En geeft zy geen
Geluid in ’t open doen, óf in het sluiten?

                            PIETER.
                                                                Neen,
Mêvrouw, bezoek het vry, gy zult het zo bevinden.

                            JAKOBA.
(10) ’t Is goed. Ik durf daar meê myne aanslag onder winden.
Kom, neem uw groote boor, én maak hier nog een gat,
By de op’ning van ’t tapyt.

                              SOFIA.
                                        Wel, Nichtje, waar toe dat?

                            JAKOBA.
Om af te zien, wanneer men veilig in de kamer
Kan komen.

                            PIETER.
                    Is ’t zo wél?

                            JAKOBA.
                                          Ja, Pieter; neem uw’ hamer,
(15) En al het wérktuig meê. Betaal hém ééns Katryn.

                            KATRYN.
Ik zal.

                            PIETER.
            Goê nacht, Mêvrouw.

                            KATRYN.
                                                Kom Pieter, ga mét myn.


TWÉDE TOONEEL.

SOFIA, JAKOBA.

                              SOFIA.
MAar Nicht, gy dénkt ligt niet, dat déze zwarte kleeden
’t Afstérven van uw’ man, nóch pas een’ maand geleeden
[p. 3]

[...]
[p. 51]

VII. TOONEEL

Jacoba, Sofia, Katrijn, Ida, Antonette, Dirk, Niclaes.

Kat. MEvrou, u broeder had ons daer by na betrapt snapt.
Maer sal ik hem en Flip hier wederom doen komen?
Sy wachten in ’t vertreck hier naest.
Jac. O neen,’k sou schroomen
Dat Ferdinand, soo ’t scheen, niet heel te vreen gestelt,
Mogt wederkeeren; dies Katrijn, ga heen, verselt
Hen in hun kamer, ga Katr. Maer mag ik hem wel segg_.
Waer ik hem breng? Jac. Nog niet; wy sullen overlegg_,
Mijn Moey, en ik; wanneerwe in onse kamer zyn,
Hoe’t voeglijk vallen sal; ontdekt hem niets, Katrijn.
Katr. Maer Flip is seer benauwt, hy sal ligt weten willen,
Waer ik hem breng; hoe sal ik doch die Quibus stillen?
Jac. Laet hem gedurig in d’ inbeelding, dat hy droomt.
Katr. Maer soo sy raest?
Jac. Soo bid Heer Luidewijk, dien hy schroomt.
Dat hy’t belette, en kom ons daedlijk weder vinden
By Moey Sofia. Sof. Hoe sal ’t kluwen sich ontwinden?
Jac. De tijt sal ’t leeren, Moey, daer aen ick alles zet,
En aen syn Lief; gaenwe.
Tegen de Dienstboden.
En gy gaet ook na bed.


VYFDE BEDRYF.

I. TOONEEL.

Flip, Katrijn, Luidewijk. In ’t donker door de bedekte deur.

Flip, schreeuwende.
Neen, ’t is vergeefs, je sult die schrik niet uytme krijgen,
Och, brengme weer in ’t licht!
[p.52]
Katr. Mijn Heer, ey, doet hem swijgen,
Hier niet ontdekt te syn, is ons van groot belang.
Luid. Swyg Rekel, seg ik, of ik sal u... Fl. ’k Ben soo bang.
Maer, spookje, breng een Kaers, ’k sal swijgen.
Katr. ’t Kan niet wesen.
Flip. Ten minsten, spookje, laet me dan met vreden vresen.
Katr. Wel vrees, ja kak vry in u bed; maer hou den bek.
Flip. Hoe? in myn bed? Je meent licht in myn broeck.
Katr. Gy gek.
Gy slaept, en droomt noch.
Flip. Ik nog slapen? nog al droomen?
Dat ’s kluchtig slapen; maer wanneer sal ik dan komen
t’ Ontwaken? Kat. Morgen vroeg, als gy de minste schijn
Maer van den dag verneemt, sultge in u Kamer zijn.
Myn Heer, ik bid, belet hem veel gerucht te maeken.
Ey, sorg doch, dat hy eens aen’t swijgen moge raken,
En gy verplicht geheel, gy weet wel. Luid. Zyt gerust,
Het sal geschieden. Maer, ey mackme doch bewust,
In welk een plaets wy zyn?
Katr. Ick durf my niet vermeten
Te seggen. Maer, myn Heer, gy sult het morgen weten.
Doch waerge u ook bevint, weest niet nieusgierig, hoe
Gy daer gekomen zijt, want, Heer, ik seg ’t u toe,
Het heele kluwen sal sick dan van selfs ontwinden;
En gy u vol van vreugd, en vergenoeging, vinden,
Eer’t morgen avont is. Maer ’t is pas over tween,
En ’t sal niet licht zyn voor ses uren, wiltge u Leen
Wat rusten, vat my by de hant, en volg. Luid. ’k Belove,
Uw raed te doen, en ’k volg.
Katr. Mijn Heer, in dese Alkove
Kuntge u op ’t Ledekant neer leggen. Ik ga weg.


II. TOONEEL.

Luydewijk. Flip.

WAer ben jy, Jonker, in een Kallekoven? Seg.
En Brandje al?

[...]
[p. 80]
                                FERDINAND.
                                                Men hou het alles stil,
Wat hier gebeurd is, zo men my behaagen wil.

                                    KATRYN.

Continue