J. Serwouters: Hester, oft verlossing der Jooden. Amsterdam, 1659.
Bewerking van Lope de Vega’s La hermosa Ester (1610);
  niet naar de Esther van Du Ryer (1643) — Racine’s Esther (1689) is
  in 1719 vertaald door Frans Rijk (Hester, of de verlossinge der Joden).
Uitgegeven door drs. J. Breunesse
Red. dr. A.J.E. Harmsen, Universiteit Leiden.
Ceneton083910 - UBGent - Ursicula
In deze uitgave zijn evidente zetfouten gecorrigeerd en gemarkeerd met een asterisk.

Continue


Rembrandt van Rijn: Ahasveros en Haman aan het feestmaal van Esther (1659)
Continue
[
fol. A1r]

HESTER,

OFT

VERLOSSING

DER JOODEN;

door

J. SERWOUTERS.

[Vignet: Perseveranter]

t’ AMSTERDAM,
By Jacob Lescaille, op de Middeldam, naast de Vismarkt.
MDCLIX.



[fol. A1v: blanco]
[fol. A2r prent met onderschrift:]

De val van ’t Joodts Geslacht stont droevig in geboort:
Doch Parssens Oppervorst, wiert door ’t gezicht bekoort
Van een Hebreeuwse Telg, die ’t onheil deed verhindren.
Zoo stuit een vrouw de doodt van mannen, vrouwen, kindren;
En Hamans hovaardij stort in een oogenblik.
Wie ’t al verdelgen wil, bereit zich zelf een strik.

I. Serwouters.



[fol. A2v: blanco]
[fol. A3r]

AAN D’E. JOFFER,

MEJOFFER

LEONORA

HUIDEKOOPERS

VAN MAARSEVEEN,

Echtgenoot van den Heer

JOAN HINLOOPEN JACOBSZ.

COMMISSARIS, &c.

MEJOFFER,

    Hoe heerlijk, en onverwacht, ’t Alziende oog het Hebreeuwse volk met medoogen bestraalde, wanneer het, als een schip zonder roer, in de golven van de zee der Parsische Monarchy sweefde; vertoont ons de historie van de Hebreeuwse Hester, die, na de ballingschap der Koninginne Vasti, de goude Kroon, door haar schoonheidt en ’t behaagen aan Artaxerxes, anders genaamt Assuerus, verworf; en dien Monarch, zoo wijs en in staatkunde beroemt, een beheerscher [fol. A3v] van zoo veel landen, steeden, en volkeren, zoo overvloeyende van rijkdom en macht, bewoog: en by gevolg, naast Godt, het behoudt van ’t Joodtsch geslacht mach genoemt worden. Groote wonderheeden worden door groote of aan machtige Personaadjen uitgevoert. Het Joodtsch geslacht, door den hoogmoedigen Haman ter doodt gedoemt, stont nu als een onnoozel lam voor de slachtbank. De wetten gestelt of tot behouding van den mensch, of tot welvaart van koninkrijken, wierden door dien Trotsen gelijk een riet verbrooken; doch zijn moordtlust, aangesteeken van een helsche hovaardy, door de schoonheidt van Hester, een stomme welspreekentheidt, belet. De verlossingen hebben niet altijdt de zelve uitgang noch zeegen. Veel linien konnen tot een zelve punt getrokken worden. Verscheide weegen strekken na een zelve stadt. Deeze was te heerlijker, om dat de Hebreeuwen nu in het grootste gevaar gewikkelt waaren, en een teedre vrouw, met een mannenhart en wijs beleit, de felle krachten van den Amalekit wederhiel, het bloedig onweeder te rugge kaatste, vermorzelende hem en zijn gantsche huis. Het feest Phurim, noch jaarlijx door de Jooden onderhouden, vertoont ’t herdenken der vreugde, en d’eer der Koningin. Zoo leeft de Deugt, duurzaamer in ’t geheugen der nakomelingen, dan in staal oft marmer, dat door eeuwen kan vergaan.

[fol. A4r]

MEJOFFER,

    Ik hebbe de vrymoedigheidt genomen deeze kloekmoedige Hester aan U E. bescheidenheidt op te offeren, met verzoek haar E. gelieve een voorspraak te strekken van deeze ouderlooze wees en Koningin, (wel op een troon, doch wankelbare, geklommen) gelijk zy voor ’t Joodtsch geslacht gesprooken heeft: Terwijl ik my gelukkig zal achten dat ik d’eer mach genieten van altijdt te zijn

MEJOFFER,

U E.


getrouwe dienaar

Den VIII dag van Soomer-
    maandt, 1659.


JOANNES SERWOUTERS.



[fol. A4v]

PERSONAADJEN.

Azarias,
Mardocheus,
Barnabas,
} Hebreeuwen.
 Assuerus, Koning van Parssen, Meden, &c.
 Vasti, zijn Gemalin.
 Haman, opperste Vorst van Parssen, en gunsteling des konings.
Charsena,
Setar,
Mamucha,
} Vorsten en Raden van Parssen.
Mahuma,
Harbona,
Bagathan,
Thares,
Egeus,
}
}
Konings kamerlingen.
 Hester, een Hebreeuwse maagt, daar na Koningin van Parssen.
 Zela, Staatjoffer.
 Hopman.
 Heraut.
 Bassan, Eedelman.
 Cambises, een soldaat.
 Vardan, dienaar van Vasti.
 Zares, vrou van Haman.
Eleasar,
Iudith,
} kinderen van Azarias.
Zwijgende.
 Admatha, Tharsis, Mares, Marsana, Raden van Parssen.
 Bazatha, Abagatha, Zathar, Charcas, Kamerlingen.
 Lijfwacht van den Koning Assuerus, en van Haman.
 Lijfknecht van Hester.
 Musikanten. Trompetters.
 Beulen.
Het Toneel is Zusan, de hooftstadt van Parssen.
Continue
[
p. 1]

HESTER,

OFT

VERLOSSING DER JOODEN.

EERSTE BEDRYF.

Azarias, Mardocheus, Barnabas.

Aza.  ASsuerus dart’len disch verstrekt een werelts wonder.
        ’t Gerucht verspreit zich door ’t gansch aardrijk als den donder.
        Zijn ongemeene pracht gelijkt zijn heerschappy.
        Waar dat de weelde bralt, vertoont de hovaardy,
        (5) Die voor geen droeve star, aan ’t blaauw gewelf, zal tzaagen.
        Twee starke pylaars zijn haar nodig om te schraagen.
Mard.  Geen Iaarboek bracht ons oyt een weêrga in ’t gedacht;
        Want, sedert dat dien Godt het menschelyk geslacht
        Op aarden schiep, ’t gediert hun onderdanig maakte,
        (10) Ter tijdt toe dat zy twee verboden vruchten smaakte,
        En geil ontuchtigheên door wellust opgevoedt,
        Gestraft wiert, met dien naar en duistre watervloedt,
        Tot nu, na zulken straf van zoo veel hondert taalen;
        Wie kan van zulken vreught als hier geschiet verhaalen?
        (15) Die hondert dagen is en tachtentig vertoont;
        Met meerder heerlijkheên als wierd een Vorst gekroont,
        En nu aan deze stadt van Susa opgedraagen,
        Dit koninglijke maal, de tijdt van zeven daagen;
        Alwaar ’t gemeene volk, zoo wel als d’Adel smaakt,
        (20) Den kostelijken disch, en zich daar vrolijk maakt.
Barn.  Wat hof heeft zulk begrip om dat getal t’onthaalen?
Mard.  Het koninglijke bosch verstrekt voor troon en zaalen;
[p. 2]
        Alwaar zoo meen’gen tent gespannen staat, gehecht
        Aan pilaars, Vorstelijk, van marmer opgerecht.
        Een onwaardeerbaar schoon getal tapijten pronken;
        Daar een ontloke bloem, en konst elkaâr belonken.
        (25) De Nectar wert gemengt met d’alderschoonste wijn;
        Of in het gulde vat of glas van kristalijn.
        Al wat Natura teelt den Vorsten disch doet offeren,
        De Koningin onthaalt in haar paleis de Jofferen,
        En grootste Vrouwen van het Parsiaanse Rijk.
        (30) De schoonheidt en de pracht die praalen te gelijk.
        Het dierbaarst wert genut, gebracht uit verre landen.
        De Fenix, die zich komt op ’t zon-altaar verbranden,
        Wanneer zijn lijkvuur van kaneelhout is bereit,
        Wert hier ten disch gebracht voor haare Majesteit.
        (35) Gemeenelijk de pracht vertoont zich meest in vrouwen.
        ’t Gevogelt, dat zich pleeg in d’open lucht t’onthouwen,
        Is door den vogelaar gevangen in het net,
        Of met een boog verminkt, en ’t vollek voorgezet.
        De waatren zijn ontbloot van visschen. de waranden
        (40) Van beesten, het geboomt van fruit in alle landen.
        Natuur staat zelf verzet, en twijffelt tot verhaal
        Te komen. ’k hoor ’t gespeel. zie daar vertoont het maal.
        Daar zit zijn Majesteit zoo prachtig. ’t minlijk wezen,
        Verbindt ons, dat men hem beminnen moet en vreezen.


Mahuma. Charsena. Harbona. Bagathan. Assuerus. Setar. Haman.
Mamucha. Thares. Admatha. Tharsis. Mares. Marsana.
Bazatha. Abagatha. Zathar. Charcas. Lijfwacht.
Mah. (45)     LAng leef den grooten Vorst Assuerus op der aardt.
Char.  Zijn kruin zy tot cieraat den gulden Phoebus waardt.
Harb.  Hem vloeit een bronâar toe van gout en van gesteenten.
Bagat.  Lang leef de Vorst tot heil van d’eedlen en gemeente.
Ass.  De Maatzang heeft mijn oor met tovering gestreelt;
[p. 3]
        (50) Terwijl dat Zephirus door ’t groen der blaadren speelt.
        Ghy Vorsten, pilaars van mijn landen, Staat, en Rijken;
        ’k Wil u dees laatsten dag mijn mogentheên doen blijken;
        Niet in de kostlijkheidt van goude beekers, neen;
        Noch in ’t ontallijk tal gesteenten; schoon het scheen,
        (55) Dat vrouw Natura zelf, al wat zy kon bevatten,
        Hier t’zaam had uitgestort in onwaardeerbre schatten.
        Al wat op aarden schoon beschat wort, buigt voor ’t licht
        Van mijn Vorstinne; want zy ’t keurigh snel gezicht
        Kan scheemren doen, gelijk de zon het oog doet leeken.
        (60) Een schoone vrouw doet al de hardste harten breeken.
        Ghy zult zien hoe de Goôn haar schiepen; en dat wy
        Gelukkiger door haar zijn, dan door heerschappy,
        En ’t opperste gebiedt van zulken tal van landen,
        Die ik in ’t oost beheersch. Mahuma kust haar handen;
        (65) Verzoekt haar uit de naam uws Konings; datze d’eer
        Aan ons gelieft te doen; dat ik ’t uit min begeer,
        Dat zy op ’t prachtigste met Koningins gewaden,
        En met de Kroon verçiert, voor al het volk en Raden
        Verschijne; dat ik haar in deeze zaal verwacht.
        (70) Zoo hout mijn zetel stant; zoo heeft de vreught zijn kracht.
Mah.  Ik zal des Konings eisch de Koningin vertoonen.
Char.  Ghy heft ons aan ’t gesternt, o Vorst van zoo veel kroonen.
Ass.  Ghy zult haar blinken zien, gelijk de zon in ’t oost;
        En die mijn strengigheidt met minzaamheên verpoost.
        (75) Ghy zult op het yvoor de purpre glans zien blaaken,
        En schitt’ren onder een, als zilver en scharlaaken.
        De Majesteit, en ’t schoon van Venus onder een,
        Vertoont zich, op het fierst, in haar volmaakte leên.
        Apollo, om haar glans, met schaamroodt, niet t’ontduiken,
        (80) Verbergt zich in een hol, bedekt met groene struiken;
        Verkroppende zijn nijdt, terwijl hy denkt om ’t vier
        Der liefde, om zijn lief vervormt in lauwerier.
Char.  Wat is een onderdaan gelukkig; daar de zinnen
[p. 4]
        Der Princen, stadig strekt, om haar gemeent te minnen.
Mah.  (85) Ik heb de Koningin uw last en wil ontleet;
        Alwaar zy Vorstelijk, op ’t prachtigste, gekleet,
        By ’t vrouwentimmer in het midden was gezeten.
        Zy doet de Grootvorst dus, door my als boode, weten;
        Haar weigring, welk my dus belast wiert met een woort.
        (90) Zeg aan dien machtigen; als dat het niet behoort,
        Om deeze vreugde-feest te breeken, en de zaalen
        Verlate, waar ik doe de schoonigheên onthaalen:
        Ook dat het niet betaamt, en teegen d’eere strijt,
        Dat zy haar hier vertoont: dat ghy het waardig zijt,
        (95) Maar niemant meerder om haar Majesteit t’aanschouwen.
        De Parsiaanse wet belast de groote vrouwen,
        Om nimmer in ’t getal der mannen oyt te zijn;
        Voor al niet, als zy zijn bestoven met de wijn.
Ass.  Op zulken heldren dag zoo harde donderslagen!
        (100) Zy doet mijn ziel een wondt door deeze weig’ring dragen.
        Ghy kamerlingen, gaat te zaam, en volg mijn last.
Harb.  Wy volgen uw geboôn.
Ass.  Hier is een reex aan vast,
        En streng van hovaardy. het doet mijn zinnen treffen.
        Indien ghy, Vasti, dacht my hemelwaarts te heffen,
        (105) Dien hoon en was, aan my, dat sweer ik, noyt geschiet.
Set. ’k Verzoek hier uyt de naam van allen, dat ghy niet
        De schoone Keizerin in haare vreugt wilt stooren.
        Wy wensten, uyt ons hart, veel liever ongebooren;
        Dan dat dees vroolijkheidt in treuren zou vergaan.
        (110) De liefde, die ghy draagt tot uwen onderdaan,
        In alle heerlijkheidt veel dagen is gebleeken.
Ass.  Mijn oog vereist haar beeldt. mijn liefde wil haar spreeken.
        Ach Setar! het moet zijn dat zy haar hier vertoont.
        Ghy hebt, zoo meengen maandt, mijn vreugde bygewoont.
        (115) Ik was geen Keizer, zoo ik u geen woort kon houwen.
        ’k Zal u haar toonen, dus wilt op mijn macht vertrouwen.
[p. 5]
Harb.  De Koningin volhart in ’t weigren.
Ass.  Hoe! mijn beê
        Verworpen als een niet?
Mah.  Uw quelling treft ons meê.
Ass.  Wat baat aan Susa nu haar oversteile wallen?
        (120) De stadt is binnens muurs in d’afgront neêrgevallen.
Ham.  Wert dan de macht onteert van die voor ’t Oosten waakt.
Ass.  Heeft oyt de swavelpoel zoo snoôn gedrocht gebraakt?
        Ik sweere by ’t Heel al; de toren doet my branden,
        En d’euvel treft mijn ziel, door al mijn ingewanden.
        (125) Hoe kan het zijn, dat dus een beede wert ontzeit!
Ham.  Zy krenkt het groot ontzach van uwe Majesteit.
Mam.  Men moet dat gruwelstuk, in haar geboorte, smooren.
        In ’t diepste van de hel is zulken dier gebooren.
        Men plet die vinn’ge slang, en scheide lijf en hals.
        (130) Zoo ’t kanker zaaden schiet; een poel vol ongevals,
        Een staart van rampen, zal den mensch daar door gevoelen.
Bag.  Ghy brengt geen reeden voor, om ’s Konings moet te koelen.
        ’t Is waar, de smaat is groot; maar zie de zaak eens in;
        Het is geen onderdaan; maar ’t is de Koningin,
        (135) Die heeft de fout begaan. men kan haar eer wel schaken,
        Maar ’t zal het gantsche Rijk, in helle vlam, doen blaken.
        De zaak is vol gevaar.
Mam.  Noch grooter is de vrees
        Voor arger euvel; want, hoe starker dat de pees
        Van d’Indiaanse boog gerekt is, hoe veel varder
        (140) De pijl gedreven wert. de Keizer strekt een harder,
        Die om geen dartel schaap de heele kudde zal
        Doen vreemde weegen gaan. Hy weert het ongeval.
        Wie aan zijn eigen bloedt de straf begint te toonen,
        Bewijst meer liefde tot zijn onderzaat dan kroonen.
Ass.  (145) Wat straffe zal ik doen voor mijn geleeden smaat?
Mam.  Men ruk haar van de troon. men schop haar van de staat.
Ass.  De liefde komt voor haar in mijnen boezem klagen.
[p. 6]
Mam.  Kunt ghy, om laffe min, zoo bittren hoon verdragen?
Ass.  ’t Beroude noyt een Vorst van ’t volk te zijn bemint.
Mam.  (150) Dees slaat uw deugden en uw gaven in de windt.
Thar.  Laat haar aanminnigheên uw goetheit evenaren.
Mam.  Zoo stikt men in een zee van fel en woeste baaren.
Ass.  ’t Is beter dat ik my berade. fy! ô smaat!
        Ghy Wijzen, die my strekt voor een geheimen Raadt,
        (155) Spant uwen vierschaar, by d’Orakels wijs van tongen.
        Veroordeelt na de wet; maar blindt; doch onbedwongen.
        ’k Zal met Mamucha u vervolgen, zy aan zy.
Bag.  O zon die alles ziet, hoe treft dit u en my!
Ass.  Vorst Haman.
Thar.  Vasti ach! hoe zal uw ramp zich wenden!
        (160) ’k Voorzie nu hier een bron van alderley elenden.
        Ghy drijft als in de zee op een ontzaglijk schip,
        Welk breuk en scheuring lijdt op een verholen klip.
        O Goden! slaat uw oog op haare plaagen needer;
        En stuit d’onstuimigheên der baren en onweder!
Bag.  (165) Hou moet mijn Vriendt.
Thar.  Ik vrees, ik vrees, voor Vastys staat.
Bag.  De Koning mint haar noch.
Thar.  Hy voegt zich na den Raat.
Bag.  Die zal, om d’achtbaarheidt des Konings, haar bedwingen.
Thar.  Een, die hier opentlijk na haren val dorst dingen,
        Zal, met veel meerder ernst, den Koning prenten in,
        (170) De wetten van dit Rijk, en drayen na zijn zin.
        Wie dat de krachten heeft gebruiktze. zijt indachtig,
        Mahuma trekt die streng; zijn wijsheit is te krachtig,
        Om tegens zijnen wil iets in te voeren: want
        De Koning acht hem meê gelijk zijn rechterhandt.
Bag.  (175) Daar komt zijn Majesteit.
Ass.  ’k Betoon nu boven allen,
        Dat ik in d’eer veel meer dan liefde heb gevallen.
        Maar hoe betoon ik best de wonden van mijn leet?
[p. 7]
Mam.  Doet door uw Keizerrijk, in alle steên, de weet,
        En schriftelijk de straf ten platten landt doet blijken;
        (180) Mits onweêrroepelijk ghy ’t vonnis dus doet strijken.
        Wie dat in d’echte staat verbonden is; de trouw
        De man gebiet, dat hy zijn staat bewaar. de vrouw,
        Dat zy haar Egemaal met liefde staag bejegen.
        Waar d’eenigheit dus groeit, daar straalt des Hemels zegen;
        (185) En mits de man en vrouw een lichaam wert gelooft.
        De vrouw het gansche lijf verstrek, de man het hooft.
        Doch om dat Vasti heeft de wetten overtreden,
        Dat ghy haar bannen doet door Koninklijke reeden.
        Verstuurt haar uit uw hof, en uw gezicht. die daadt
        (190) Gelijk een pronkpilaar in ’t lof uws leevens staat.
        Men zal uw daân, en woort, de werelt door gedenken.
        Wie al te langzaam straft, doet zijnen zetel krenken.
Ass.  Weg liefd’, op mijnen troon hebt ghy te trots vertrout;
        Maar ’t is geen reên dat ghy mijn macht gevangen hout.
        (195) Indien de Koningen verstrekken, op der aarden,
        Voor spiegels, en ik d’eed, waar op ik ’t Rijk aanvaarde,
        Indachtig ben, dien eisch is my dus voortgezet;
        Dat ik hanthaven zou de Godtsdienst en de Wet.
        De Koningin de Wet ontädelt. Vasti doole.
        (200) ’t Uitvoeren van de zaak wert u, mijn Raadt, bevolen.
Mam.  Zich zelf verwinnen, is een dapper heldenstuk.
Ham.  De wortel van het quaat men nu ter aard uitruk.
Assuerus. Haman. Mamucha. Setar. Charsena. Admatha. Tharsis. Mares. Marsana. bin.
Harb.  De liefde strekt een tocht die na geen reden luistert.
Mah.  Men heeft haar nu gevat, en in een hol gekluistert.
Bag.  (205) Apollo zal haar noch verlichten zoo hy kan.
Mah.  Hy weet van liefde; maar is van gestalt een man.
Harb.  Een schoone vrouw die doet een man in aardt ontäarden.
        Dat bleek aan Hercules, die ’t vrouwen kleedt aanvaarde,
        En by zijn Omphale de tijdt zoo schandig sleet.
Mah.  (210) Wat wilt ghy met dees reên?
Harb.  Ik duchte, ook hoe wreedt
[p. 8]
        De Koning deze daat nu opneemt; weinig dagen
        Geleden, deze daadt op ’t hevigst zal beklagen:
        En dan zal d’ongena noch volgen aan zijn raat.
        Daar is de schoone vrouw.


Vasti. Mamucha. Setar. Charsena. Admatha. Tharsis.
Mares. Marsana.
Vasti.  VErstoten van mijn staat!
        (215) Heeft niemant dan, voor my, mijn diensten voorgedragen?
Mam.  Een fout bedekt de glans van zoo veel heldre dagen.
Vasti.  Heeft nu geen koningin meer voorrecht dan ’t gemeen?
Set.  Des konings wil geschiet, door wetten en door reên.
Vasti.  Ja wetten tegens my, uyt bittren haat, gestreeken.
Mam.  (220) Dat is aan niemant, oyt, in dit gewest gebleeken.
Chars.  Het vonnis is gevelt. ghy hebt het vuur gestookt,
        ’t Welk, tot uw eigen scha, een tijdt wel heeft gesmookt,
        Maar nu tot enkle vlam op ’t felst komt uyt te barsten.
Vasti.  De Nijdt al overlang op haare tanden knarsten;
        (225) En heeft de val bereit die my nu onderdrukt.
        Wat baat het, of ik had mijn hairen uytgerukt?
        Dit kan in ’t ongeluk my ’t minste niet vertroosten.
        Wat droeve nevel, en een nacht, vertoont in ’t oosten!
Mam.  Het is ons leet dat u de straf zoo overvalt.
Vasti.  (230) Ik sta gelijk een rots, en blijf in een gestalt,
        En zal mijn ongeval, in ’t minste deel, niet schromen.
        Heeft dan de Vorst op my zoo wreede wraak genomen?
        Heeft nu dit koningsmaal dit monster my gebaart;
        Dat schoon schijnt in het oog, maar quetst met zijnen staart.
        (235) Moet nu dees vreught ai my! met mijne smaat volenden!
        Ik draag alleen de smart. op my komt al d’elenden.
        Kom Thares, Bagathan, beklaag mijn ongeval.
        Dat my uyt haat als nu, daar na u treffen zal.
        De kray en nachtuyl heeft op mijne koets gezeeten.
[p. 9]
        (240) Fumeen ontstak de toorts, en Himen zach bekreeten.
        Daar is de kroon: en zegt, als ghys’ Assuerus brengt,
        Dat ’t gout met geen geween van tranen is beplengt.
        De paarlen die ghy ziet, die overheldre steenen,
        Vertonen, dat hy noch om my zijn vrouw zal weenen.
        (245) De punten van de kroon, de pijn, die zijne ziel
        Noch om my lijden zal. doch alhoewel ’t geviel,
        Dat hy noch om de min van Vasti quam te klagen;
        Zeg hem, ik wil geen kroon van zijne handen dragen.
        Want die my van den troon verstoot, die sweer ik! hoe!
        (250) Ik ben dit leven, ja, dit nare aardtrijk moe.
        Ik moet na ondren, daar de zielen my verwachten.
        Wijk nare schimmen, wijk, ik kom by u vernachten.
        Ik raas. ik ben verstelt. vaar wel dan, weeldrigh hof!
        Ghy swemt in dartelheidt; en geeft alleen maar stof,
        (255) Aan uwe Koningin, haar rampen te beschreyen.
        Vermag my Bagathan, en Thares, uitgeleyen?
        Die dit aan u verzoekt, wel eertijts u geboodt.
Mam.  ’t Geen ghy op d’uittocht eist, u toegestaan wort.
Vasti.  Doodt
        Dees onvertzaagde ziel. ghy hebt het recht gestreeken.
        (260) Ik ga, en t’zijnder tijdt zal ik dees hoon noch wreeken.
Set.  Zy blijft de zelfde vrouw, hoewel van staat berooft,
        En achterklap en wraak die dingen na haar hooft.
Mam.  Men stel dees goude kroon ter kamer van de schatten
        Des Konings; om aldaar voorgaande glans te vatten.
        (265) De Staat vereert een mensch wanneer hy die beheert,
        En somtijts wert de Staat ook door de mensch vereert.


Hester. Mardocheus.
    DE slaverny, mijn oom, geeft ons wel stof tot klaagen;
        Nu wy Hebreen, alhier, de spot en hoon verdraagen
        Van d’ongeloovigen; wiens nacht, van dag tot dag,
[p. 10]
        (270) Noch aanwast, en ons volk niet tegen op en mag.
        Ons zonden zijn de schult van ’s hemels sware plagen;
        Doch straf, noch ongeval, schijnt my zoo swaar te dragen,
        Dan dat ik dus alhier moet suchten, onder ’t swaart,
        En vyant van het zaat van ons Hebreeuwen. spaart
        (275) O hemel uwe stam!
Mard.  Waar is uw moet vervlogen?
        Hoe staat ghy dus bedrukt met traanen in uw oogen.
Hest.  De droefheidt baart mijn ziel een grondelooze zee.
Mard.  Zijt wel gemoet, mijn nicht. vergun uw oom dees beê.
Hest.  Indien den hemel u, mijn oom, quam aftehalen;
        (280) Waar zou ik arme wees in slavernyen dwalen?
        Die vaders zorge mis, en moeders liefde derf?
        Mijn broeder overleên. indien ik gunst verwerf,
        En dat den hemel u, mijn toevlucht, noch wil spaaren;
        Zoo hoop ik eens op lant in ’t swerven van de baaren.
        (285) Der oudren zorg en liefd verstrekt ghy my voor al.
Mard.  Wanneer Jerusalem gevoelde ’t ongeval
        Van haren ondergang, ’t geen menig hart beroerde,
        En den Assyrier den Isralit vervoerde
        Na Babel; toen de zond van ons en van de Vorst,
        (290) d’Almogentheidt, gelijk als met een steen, de borst
        Wou plettren, is van elk betreurt de straf der landen.
        ’t Is somtijts hoofden schult, ’t zom d’andre leên. zijn handen
        Die strekken veer. geen rots kan zijne kracht weêrstaan.
        Een donder kan een klip als tot een puynhoop slaan.
        (295) Nochtans zoo wil den mensch den hemel stadig tarten.
        Wie vont iets harder op der aard als menschen harten?
        De zonden treeden ons, ach! zelver op de nek!
        De woedende gemeent, dat paart, is hart van bek.
        Doch zijt maar wel gemoet. het lot zal uitkomst gonnen.
        (300) Wie dulden kan, die heeft zijn vyandt half verwonnen.
        Ik strek uw vader; laat uw wijsheidt, en het schoon
        Van uwe leeden zijn een deugtbaak; voor de troon
[p. 11]
        Des hemels.
Hest.  Waarde vrient, uw voorbeelt strekt mijn leeven.
        Met zulcken leitsman kan men door gevaaren streeven.
        (305) Mijn oogwit staart op vrees. ik volg u na de wet,
        Die, door uw onderwijs, is in mijn hart gezet.
Mard.  Verzorg het huisbestier; terwijl dat ik ga looven,
        In ’t open veldt, dien Heer, dien vader, die daar boven,
        Op ons noch eenmaal zal zijn zuivre oogen slaan.
        (310) Gy zijt geen heidens, maar alleen zijn onderdaan.            binnen.

Continue

TWEEDE BEDRYF.

Assuerus. Mamucha. Setar. Charsena. Haman. Mahuma. Harbona. Admatha. Tharsis. Mares. Marsana. Bazatha. Abagatha. Zathar. Charcas.

Ass.  GHy zuylen van mijn staat, die, nevens my, uw schoudren,
        (Naar ’t loffelijk gebruyk van uw vergoode oudren)
        Ten dienste van het Rijk, nu leendt; de Majesteit,
        Heeft nu uw zorg van doen, uw raadt, uw wakkerheidt.
Mam.  (315) Wy zijn ten dienst van ’t Rijk, ten kosten van ons leeven.
Ass.  Zal dan mijn hevigheidt mijn liefde overstreeven!
Set.  Ik heb hier voor gevreest.
Chars.  Vermits uw wil, ons wet,
        Is Vasti uyt haar staat, en koningkrijk gezet.
Ass.  ’t Is waar, ik heb ’t gewilt, maar ’t baart my naberouwen.
        (320) ’k Beken, ’t is koninglijk ’t gegeeven woort te houwen;
        Nochtans vermengt men wel het bitter met wat zoet.
Mam.  Zoo ghy ’t geveldt gebodt nu weêr herroepen doet,
        Zoo krijgt het Rijck een krak, en d’achtbaarheidt verlooren.
Ass.  Ik mis mijn halve ziel, mijn lief, mijn uytverkooren.
Mam.  (325) De minlust moet ghy nu verwerpen. ’t gantsche landt,
        Heeft ’t oogh op ’s Konings woort; en zoo dat schip eens strandt,
        Zoo gaat met uw gebiedt het gansche Rijk te gronde.
Ass.  Ik heb my zelf gequetst, ik voel, ik voel de wonde.
[
p. 12]
Mam.  De smaat u aangedaan, het Vorstlijk woordt misacht,
        (330) Heeft haar, met uw gebodt, in ballingschap gebracht.
        Het was een daadt, die kroon, noch zetel, kon verdraagen.
Ass.  Ai my, mijn waarde vrouw! wie zal ik meest beklaagen?
        Uw vlucht, of mijne tong, die zulke wetten gaf?
        Wat helschen geest heeft my geraân zoo swaaren straf,
        (335) Dat ik gebooden heb, u van my aftescheiden!
        Heb ik u lief gehadt? en kon mijn moet niet beiden,
        In ’t haasten van de wraak! en mocht ik dan geen hoon
        Verdragen om de min, die ’k aan u toedroeg! goôn!
        Wat baat my zetel, rijk, en septer? niet met allen.
        (340) Door ’t daalen van die zon is al mijn Rijk vervallen.
        Had ik mijn hevigheidt een weinig uitgestelt!
        En zoo met euvlen moet het vonnis niet gevelt;
        Ik had de misdaat nu gelijk een Vorst vergeeven.
Mam.  Wie dat niet haast besluit heeft vinnig tegenstreeven.
Ass.  (345) Uit kort besluiten volgt een lang en droef berouw.
        Kom Haman; mits ik ben verzeekert van uw trouw;
        Ik zal aan u de pijn van mijne min verklaaren.
        Het oop’nen van het hart de rouw iets doet bedaaren,
        Die anders lichterlaag ter bange ziel uitbarst.
Ham.  (350) Kan ik uw eenge troost voldoen, in ’t geen u parst?
        Ik ben uw onderdaan. mijn hoogst geluk, van allen,
        Is dat den Koning in mijn byzijn heeft gevallen.
Ass.  De liefde heeft mijn ziel en zinnen weggeschaakt.
Ham.  O opperlukkige, die voor gantsch Parssen waakt.......
Harb.  (355) De droefheit gaat de Vorst, gelijk gy ziet, ter harten.
        Wat baat hem nu de kroon van Meden, Parssen, Parthen;
        Wanneer hy door de min vergeven, droevig quijnt?
Chars.  Ik vrees het zal ons zijn tot onheil.
Mam.  Schoon ’t u pijnt;
        Weet, tegen al ’t vergift is tegengift gebooren.
        (360) Indien ghy na de wit van mijnen raadt wilt hooren;
        My valt daar in ’t gedacht een voorslag van gewicht,
[p. 13]
        Die ’s Konings vreugt herstelt, en zijne quaal verlicht.
Chars.  My lust te hooren; want ons oogwit is de zelve.
Mam.  ’t Geen in der aarden is gewortelt, moet men delve
        (365) Door tijdt, door arbeit, of door konst. een jonge boom,
        Maar weinig tijdts geplant, by ’t vloeyen van de stroom,
        Is lichtlijk uitgerukt; maar, zoo de stam haar takken,
        En wortlen wijder spreit, zy moet, door kracht van hakken,
        Uit d’aarde met houweel en bijlen zijn gerukt.
        (370) Des Konings min voor dees, voor ’t Rijk, zoo wel gelukt,
        Moet weder op den troon; de min heeft hem verwonnen.
Mah.  Legt ghy ’t op Vasti aan?
Mam.  O neen; zo niet begonnen.
        De liefde, als ghy weet, vat eerst in ’t oog, en daalt
        Zoo naar het hart, alwaar zy als haar adem haalt.
        (375) De Vorst zoo meengen tijdt met Vastis min betogen;
        Heeft zich gelijk een boom gewortelt. ’s Konings ogen
        (’t Is Vorsten euvel,) zijn graag by een schoone vrouw,
        En Vasti door het schoon verkreeg des Konings trouw.
        De liefde is geprent in ’s Konings ingewanden.
        (380) Zijn min is nu gevest, geknelt met staale banden.
        ’t Geheugen van het zoet, by haar genooten, sweeft
        Gedurig in ’t gedacht. haar tong, die zoo beleeft
        Den Koning onderhiel met haar liefkozeryen,
        En als een zetel was van een gedurig vryen,
        (385) Die derft hy, dit ’s de strik daar zijne min in viel.
        Het derven prangt zijn hart, en parst hem aan de ziel.
Char.  ’t Is waar, de schoonheit strekt het oogwit van ons oogen.
        ’t Gehoor wert door een tong, die schrander is, bewoogen.
        ’t Gezicht dat staart op een. ’t gehoor verandring mindt.
        (390) Een schoon gelaat, en tong, het menschen hart verbindt.
Mam.  Bedenkt, en overlegt, in als zult ghy gevoelen,
        Dat waar de smart uit sproot, de smart ook zal verkoelen.
        Een zelfde schoonheit, of een schoonder, zal het vuur
        Verdooven dat nu smeult; en in een zelve uur,
[p. 14]
        (395) Doen herelijker vlam ten hoogen hemel branden.
        En d’eerste min verstrekt de tweed’ tot offerhande.
        Wat dat het vuur verteert, verdrijft een enkle wint.
        De liefde is een jong en blindt aanminnig kint.
Mah.  Nu merken wy wel klaar, dat ghy ’t verstandt gingt wetten,
        (400) Om weêr een schoone vrouw op ’s Vorsten troon te zetten.
        Op dat het tweede vuur het eerste dove.
Mam.  Ja.
Harb.  Kan ’t zijn, en zonder quaat, of ’s Vorsten ongena?
Mam.  Hoe, twijffelt ghy daar aan? na guur en donkre vlagen,
        Zoo komt de goude zon veel schoonder op te daagen.
        (405) Hoe dikmaal dat een man zijn eerste min verwint,
        Die hem tot schreyen pord’, daar na veel starker mint,
        Dan ’t schoon by hem gelieft, en t’ontijd wel verlooren;
        Ach dat getal is groot!
Harb.  Wie zal zijn oog bekooren?
        Waar vint men een’ zoo schoon, die hem vernoegen zal;
        (410) ’t Herdenken van ’t voorleên zal hem tot ongeval
        Verstrekken; want ’t gedacht de droefheidt noopt met spooren.
Mam.  Wat schoonheidt praalt hier wel, en onder hooggebooren?
        Zoo niet, laat ’t gansche Rijk, alwaar zijn staf gebiedt,
        Doorzoeken, om het schoonst; tot dat het oog een ziet,
        (415) Of meerder, die zijn troon en liefde werden waardig.
Set.  De raat is goed. men laat door al de Rijken vaardig
        Uytroepen; waar een maagt die schoon is, elk verdacht
        Wert, zy na ’s Vorsten wil ten hove wert gebracht,
        En daar gelevert aan de wachter zulx bevoolen.
Mam.  (420) Den schoonsten diamant leit wel het diepst verhoolen.
        Wie dat zijn oog gevalt, wert tot Vorstin gekroont.
Set.  Gelukkig zal zy zijn by wie de schoonheit woont.
Mah.  Al wie uytstekend is zal na die waarde steeken.
Set.  Men kome tot de daadt. men doe het onheil breeken.
        (425) Wanneer des Vorsten koets, na wenschen, is vervult,
        Ghy een behouder van den Koning wezen zult.



[p. 15]
Hester. Mardocheus.
Hest.  O Hoog Almogentheên! die uw verkooren schaaren
        Gelieft hebt, in Egipt, by Heidenen te spaaren,
        En toen den Jood de smaat niet vorder draagen kost,
        (430) Hen uyt de slaverny, genadigh, hebt verlost;
        Wanneer het roode meir zich spreide tot twee muuren,
        (Een wonder voor uw volk, een schrik voor haar gebuuren;)
        Alwaar dat out en jong droogsvoets zijn doorgegaan;
        En met dien zelve muur gelieft hebt neêr te slaan
        (435) De hoogmoet, die te paart hen weêr zocht t’achterhaalen.
        In woeste wildernis het zuivre man deed daalen,
        Tot voedsel van dat heir, en ouden, vrouw, en kindt,
        Die ghy dus vaderlijk met goetheidt hebt bemint;
        Daar d’overwinningen in yders ooren kloncken,
        (440) En zulken dapperheidt, als starren, hemels bloncken;
        Zoo dat, tot teken van de zeegen en ’t verstaan,
        De steenen zijn gestelt aan d’oever der Jordaan.
        Wanneer zult ghy u doch door haare klacht erbarmen!
        Die nu hun handen t’zaam, met uytgestrekte armen,
        (445) Opheffen hemelwaarts, en bidden, dat hun stem,
        Uw hoogheidt looven mag, in ’t schoon Ierusalem;
        Daar uwen Tempel dus als treurig staat verschooven.
        En Sions toorentrans kan zien, hoe dat van boven
        Een naar’ en donkre lucht die schoonheidt overdekt!
        (450) Uw goetheidt werd eenmaal genadigh uytgestrekt!
        Hebt doch met uw gemeent, dat bid ik, mededoogen.
        Mijn hart vliegt hemelwaarts. mijn traanen zijn in d’oogen!
        Wilt u erbarmen, meer om and’ren, als om my;
        Alzoo ik wel het minst gevoel de slaverny.
        (455) O hoge hemel!
Mard.  Nicht!
Hest.  Mijn oom!
Mard.  O wondre zaaken!
[p. 16]
Hest.  Ei my!
Mard.  Ontstelt u niet; ik zal ’t uw kenbaar maken.
        Ghy weet van ’t groote maal te Zusa aangerecht?
Hest.  Och jaa.
Mard.  Den lesten dag, op welk de minste knecht,
        Zoo wel als ’s Konings mondt, de lekkernyen smaakte;
        (460) De Koning met een min op zijn Vorstinnen blaakte;
        En heeft gewilt als dat die overschone vrouw,
        In ’t midden van de vreucht by hem verschijnen zou;
        Zy door een hoogen moet gedreven, ’t heeft geweigert;
        Waar door zijn hevigheidt is tot den top gesteigert,
        (465) En heeft haar uit het hof verbannen. maar na dat
        Des Vorsten zinnen zijn te rust gestelt; zoo vat
        Hem d’oude min aan ’t hart; om zulx nu voor te komen,
        Zoo heeft men deezen raadt, asl heilzaam, voorgenomen;
        Dat men het schoonste tal der maagden in het Rijk
        (470) Ten hoove brengen laat; op dat hy te gelijk,
        Daar al de schoonheidt is, uit allen een mag kiezen,
        Zijn liefde waardig, en zijn droefheidt doet verliezen.
        Wie dat de gunst geniet, als Koningin regeer.
        Egeus Konings vrindt, en die u kent, heeft d’eer
        (475) Meed’ aan uw naam gedaan, om op de rol te stellen.
Hest.  Wat zegt ghy lieve oom!
Mard.  Wilt hier in niet ontstellen.
        Wie weet, wat ’s hemels raat met u noch voorheeft. staak
        Uw zuchten, dit ’s een gunst, een noitgehoorde zaak.
        Door menschen middelen den hemel zend zijn zeegen.
        (480) Zijn willen oit t’ontvliên is dwaasheidt. stelt uw teegen
        Mijn raat niet; want ghy zijt in schoonheit ongemeen.
        Assuerus is een Vorst, waar*onder wy Hebreen
        Nu schuilen, lang voor dees in slaverny gezonden.
        Dat uw den Koning dan beöoge. kunt ghy wonden
        (485) Zijn minneziek gemoedt; zoo zijt voor al verdacht,
        Dat men uw tonge noit hoort melden uw geslacht,
[p. 17]
        Noch Vaderlandt. men veinst zomtijts tot een goedt ende.
        Ach wou den hemel toch een goede uitkomst zende!
        Dat ons gezucht eenmaal zijn gramschap doch bewoog.

Hest.  (490) Mijn oom, die my bemint, als d’appel van uw oog!
        Ik ben verschrikt, helaas! zoo vreemden zaak te hooren.
        Wat is mijn kuisheidt, en mijn staat, een ramp gebooren!
        Verwondert u niet, zoo mijn weezen, bleek geverft,
        Als doots alhier vertoont, vermits mijn tong besterft,
        (495) En ’t bloet naa ’t harte trekt; want eerbaarheidt door blozen
        En bleeken wort gezien. geen tulp noch roode roozen
        Vercieren zoo het hooft niet van een maagt, dan schaamt.
        Het is het schoonst juweel, daar zy meê pronkt. ghy praamt
        My door uw raadt, ik ben door uwe reên bewogen.
        (500) Ik heb uw lessen, van mijn kintsheidt, ingezoogen.
        Wat hoor ik voor gedruis? daar steekt men de trompet.
Mard.  Verandert uw gewaat. men zie het onverlet
        Van onze galdery, wat dat geluit wil melde’.
        Ik hoor een bly gespeel, dat dikmaal goet voorspelde.


Hopman. Heraut. Trompetters. Hester. Mardocheus.
Hop.  (505) VOldoet uw ampt, op dat geen hoek onkenbaar zy
        Van ’s Vorsten wil. zoo ver, als zijne heerschappy
        Zich uitstrekt, moet de weet gedaan zijn zoo veel daagen,
        Tot dat een schoone maaght den Koning zal behaagen.
        Zijn majesteit en eist geen staat, maar schoonheidt.
Her.  ’t Geen,
        (510) Wat ghy beveelt dat wert verkondigt.
Hop.  Yder een,
        Wie dat iets schoons beschaft zal men na waardy loonen.
Her.  De Vorst Assuerus, die bekranst met zoo veel kroonen,
        Het gantsche oost gebiedt, beveelt aan yder, wie
        Een jonge schoonheidt weet, of eigen heeft, dat die
        (515) In aller haast gebracht wert aan des Konings Raden,
        Door dien het noodigh wert geacht voor zijn genaade.
[p. 18]
        En yder wert beloont wie dees beveelen raakt.
        Door ’t roepen wert aan elk zijn wil bekent gemaakt.
Mard.  Nu hebt ghy ’t zelf gehoort, waar toe wy zijn verbonden.
Hest.  (520) O grooten hemel! zoo der iets mach schoon bevonden
        In my zijn, ’t geen het oog des Konings winnen mag,
        Het zy tot uwer eer.
Mard.  O aangenamen dag!
        De Vorstin Debora kon Israël regeeren.
        Veel meer een schoon gezicht een Konings hart beheeren.


Vasti. Bagathan. Thares.
Vasti.  (525) EEn moet, een pook, een slag verdelligt dien tiran.
        ’k Beveel aan u de wraak, vriendt Thares, Bagathan,
        Gedenkt dat ik u heb gekoestert in mijn armen.
        Ik ben een vrouw; my past veel beeter zuchten, karmen,
        Als ’t swayen van een swaart. nochtans een vrouwen moet
        (530) Verstrekt voor pook, voor wraak. zoo ghy mijn wil voldoet,
        Zoo zie ik my den troon geopent, en zal ’t loonen.
        Wie my geneegen is die zal zich dan vertoonen,
        Die nu van d’achterdocht vervolgt wort als een schaauw.
        Het wreeken valt zomtijts door ’t vreezen wonder flaauw.
        (535) Mijn schanden smarten wel aan veele; maar ’t gevoelen
        Verbrandt my, ’t geen ghy moet door heete wraak verkoelen;
        En Parssen, dat, gelijk als in een donkre wolk,
        Om mijne vlucht nu treurt, zal door een stoute dolk
        Op ’t alderheerelijkst ten hoogen hemel brallen.
        (540) De wraak rechtvaardig is. de gooden zal ’t gevallen.
        Daar is het werktuig, daar, ontfang het van mijn hand,
        Vat aan, en wreek hier meê mijn onverdiende schand.
Bag.  Dit naar en duister hol zal tuigen van ons Eeden.
        Dees fackel zeng ons ’t hart, indien wy uwe reeden
        (545) Niet volgen, noch ’t gebodt ’t geen ghy ons hebt gedaan.
Tha.  Een ider zal om strijt een willig onderdaan,
        Tot heil van Parssen, of tot uwe wraak verstrekken.
[p. 19]
Vasti.  Mijn schaduw zal u staag tot vinnig wreeken wekken.
        Ik vliede. tusschen tijdt verneem ik van de moort.
        (550) En wegens ’t onderstant, vertrouwt u op mijn woort.

Continue

HET DERDE BEDRYF.

Assuerus. Haman. Mahuma. Setar. Mamucha. Charsena. Egeus. Azarias.

Ass.  VOorwaar de schoonigheên die ghy my stelt te vooren,
        Kan mijne zinnen, noch verwinnen, noch bekooren.
        ’t Geheugen van die geen, die my voor dezen heeft
        Verwonnen, in mijn ziel tot noch gedurig leeft.
        (555) ’t Voldoen, door u belooft, is nu helaas, vervloogen!
Ham.  Hercia is zoo schoon met tooverrijke oogen.
Ass.  Het noemen van haar naam bragt my de weet daar van;
        Maar ’k sweere zy in ’t minst my niet behaagen kan.
Mah.  Clorinda is vry schoon.
Set.  Fulgesia een wonder.
        (560) Waar datmen schoonheit roemt, wert haare naam bezonder
        In aller mondt gehoort.
Mam.  ’k Verhoopte, dat het schoon
        Van Laura had verdiendt de Koninklijke kroon,
        En ’t sneeuwit lelivel, met roos vermengt, in ’t kussen,
        De voor’ge minnevlam vermogen had te blussen.
Ass.  (565) Geen schoonheidt als ’t gestalt van Vasti, deeze nacht,
        Op ver na, voor mijn oog, ter kamer is gebracht.
Chars.  De hartstocht van de min, omheint met starke wallen,
        Is noch, door zoo veel schoons, in ’t minst omver gevallen.
        De min verteert het bloedt, en quelt een eed’le ziel.
Egeus.  (570) Dat ik uw voeten kus, en voor uw nederkniel.
Ass.  Wat is ’er? zegt my doch Egeüs.
Egeus.  Groote Koning!
        Ghy hebt aan ieder een uw vorstelijke woning
        Vrywillig opgestelt, op dat den adel mocht
[
p. 20]
        Vertoonen, welk een maaght een yder had gebracht,
        (575) Maar niemant kon tot noch uw majesteit bekooren.
        Daar ’s noch een schoon juweel van uwe kroon gebooren.
        De maaght, die ik u nu vertoonen zal dees tijdt,
        Zoo schoon is, dat de Zon haar heldre glans benijdt.
        En die haar gaven, door de woorden, af wou maalen;
        (580) Was maar de zon vertoont met naar’ en donkre straalen.
        Indien ghy my zoo veel oit waardig kent; ik weet,
        Mijn zorgen waaren noit zoo heerelijk besteet.
Ass.  Waar is die schoonheit? my verlangt haar aanteschouwen.
Egeus.  Hy staat verbaast.
Ass.  Ik zag, voorwaar, in geene vrouwen,
        (585) Noch maagden, zulken schoon dat my zoo wel geviel.
        Mijn bloed verandert, en ’k gevoele dat mijn ziel
        Als opspringt, want mijn hart wert vrolijk. wondre oogen,
        Daar ’s hemels straalen, ver, niet tegen op en mogen.
Aza.  Dit gaat tot noch toe wel. o hemel! gun aan my,
        (590) Dat dit tot voordeel van uw onderdaan gedy.
Hest.  Mach mijne needrigheidt des Vorsten voetbank kussen!
Ass.  G’ontvonkt in my een vuur, onmooglijk om te blussen.
Hest.  Alzoo een onderdaan niet beter staat noch past,
        Als een gehoorzaamheidt; zoo heb ik, volgens last,
        (595) My, tot een offerhandt, voor uw gezicht geboogen.
        Mijn leeven is voor u ten besten. ’k derf dees oogen
        Om mijn onwaardigheidt niet opslaan. groote zon!
Ass.  Ghy zijt het die mijn hart, door ’t schoon gezicht, verwon.
Hest.  Kleedt my, zoo ’t u gelieft, met uw genaadge straalen,
        (600) Zoo zal ik als ’t kristal een weinig adem*haalen.
Ass.  Rijst schoone zielvoogdes.
Hest.  Gebiedt mijn ziel, en zin.
        Ik volleg uw geboôn.
Egeus.  Nu smelt hy in de min.
Hest.  Gelijk de frissen dau, op velden, boomen, kruiden,
        Zich door den heldren zon, (aleer hy komt in ’t zuiden)
[p. 21]
        (605) Gelijk als paarlen, en gesteenten wel vertoont;
        Zoo praalt dees teedre maagt, nu ghy haar fout verschoont.
Ass.  Ik sweer u by ’t heelal, en kroon van groote waarde;
        Dat ghy de scepter zult van mijn gebiedt aanvaarde’.
        De zinnen hadden my zoo schoon niets afgebeeldt,
        (610) Als uw aanminnigheit, die my de boezem streeldt.
        Mijn oogen houden stant in uwe schoonheidt. ’t leeven
        Verquikt ghy door uw tong, en komt vol op te geven.
        Gelijk de naare nacht voor Phoebus zetel wijkt;
        De schoonste schoonheit voor uw schoon de vlagge strijkt.
        (615) Egeus, gaat te zaam met Setar, haar ter kamer
        Geleiden, in ’t paleis; en toon niets aangenaamer,
        Het Koninklijke oog bevallen is. de kroon
        Die Vasti is ontrukt, zal haer geworden. Goôn!
        Ghy hebt my door uw wil dees maagt hier toegezonden.
        (620) Vergun het datze wert aan my als vrouw verbonden.
        Maak alles vaardig tot de Koningklijke trouw.
        Ik ben in korten tijdt, o overschoone vrouw!
        By u op ’s Konings zaal. ik ben vernoegt, ghy heeren.
Egeus.  Het heeft de Vorst gelieft zijn dienaar te vereeren.
Ass.  (625) Ghy heeren, wie ontkent, dat dees een parel zy
        Aan dezen tullebant, en oppermonarchy?
        Haar deugt komt ’t Keizerrijk een groot geluk belooven.
        De wondt aan my geschiet, door ’t onverdacht berooven,
        Van een voor dees my waard, is door haar mond geheelt,
        (630) Mijn liefde dartel nu gaat swemmen in de weeldt.
Mam.  De Vorst gelukkig is met deez zijn Koninginne.
Ass.  De schoonheidt machtig is een Konings hart te winne.


Azarias. Mardocheus.
Aza.  GRijpt moet, en recht u op, vervallen Jodendom.
        De vreugde maakt my nu, gelijk de droefheit, stom.
        (635) De koninglijke keur komt ons wat groots beloven.
        Dit is geen menschen werk, maar van de macht daar boven!
[p.22]
        ’t Geluk van dezen dag, o hemel, u behoort!
Mard.  Mijn vriendt, wie heeft het oog des Konings toch bekoort?
Azar.  Naa ’t vorstelijk gezicht d’uitmuntentheên aanschoude
        (640) Van Hester uwe nicht, heeft hy een vonk behoude,
        Die tot een vlamme rijst: het oordeel is geveldt;
        De Vorst heeft op haar kruin de goude kroon gestelt,
        Die eigen heeft ’t bewindt van tweemaal sestig Rijken.
        Mocht nu voor ’t Jodendom een een’ge gunst doch blijken.
Mard.  (645) Ik heb aan mijne nicht, om groote reên, verboôn,
        Te melden haar geslacht, noch my; want, weet haar troon
        Is noch te swak gevest. de tijdt een vrucht doet rijpen.
        De zorgen zullen ’t scharp van haar gedachten slijpen,
        Om t’zijner tijdt, uit liefd, als werktuig van dien een,
        (650) Noch van der aarden op te heffen ons Hebreen.
Azar.  Uw raadt die heeft gemist.
Mard.  En hoe?
Azar.  Des Konings oogen,
        Nu door de min beheert, kon lichtelijk bewogen
        Tot ons verlossing zijn.
Mard.  Mijn nicht zal ons van ver
        Verstrekken, tot een baak en heldre morgenster.
        (655) Een droom, een vreemde droom, speelt staag door mijn gedachten.
        Iets is my voorgestelt in twee bezondre nachten.
Azar.  Wat houdt ghy van den droom? is ’t niet een zaak, die uit,
        Of eenge zorg, of wel uit een verbeelding spruit?
Mard.  Het was ver ongemeen. den hemel hoord’ ik kraken,
        (660) Door ’t dondren slag op slag. ’k zag twee vergifte draken
        Elkander op het wreedst bestryen. kort daar aan,
        Twee heiren, heet op moort, op ’t felst ten strijde gaan,
        En t’zamen eenig om d’onnoosle te versmachten;
        Die voor d’aanstaande doodt, met weenen, zuchten, klachten,
        (665) Den hogen hemel tot hun hullep riepen. ’k zag,
        Hoe dat een kleine beek, (op ’t midden van den dag)
        Zoo aanwiesch, dat hy veldt en hoven overspoelde,
[p. 23]
        En dat de swaksten hoop hun wraak op ’t vinnigst koelde,
        Op deeze, van wiens handt haar ’t sterven was gedreigt:
        (670) Daar op verscheen de zon op ’t heerlijkst; yder neigt
        Zijn oogen nederwaarts, als dankbaar voor dien zeegen.
Azar.  Hebt ghy geen uitleg op dien wondren droom gekreegen.
Mard.  Geen mensch en heb ik dien, als u, geopenbaart.
        Dit ’s mijn gevoelen, dat den hemel ’t vinnig swaardt
        (675) Der straffen, eenmaal zal van onze halzen keeren;
        En dat.......
Azar.  Wie zie ik daar?
Mard.  ’t Is een der grootste heeren
        Van Parssen; zijnen naam is Haman, die ’t gezach
        Van ’t gantsche Rijxbestier nu heeft.


Bassan. Azarias. Mardocheus. Haman. Cambises. Vardan. Lijfwacht.
Bass.  AY my! vermag
        Ik zulken kleinen gunst van uwe handt ontfangen.
Azar.  (680) Een yder knielt voor hem ter aarde, met verlangen,
        Zoo ’t schijnt, om zijne gunst te bidden.
Mard.  Deze man
        Wert als een godt geëert, en zulken eerbied kan,
        In mijn gemoet, geen troon verwerven, neen. ik sweere
        Ik doe geen goden eer aan hem. den Vorst der heere’,
        (685) Weet, dat ik ’t zelve doe om hem, om hem alleen.
Ham.  Wie zijt ghy?
Bass.  ’k Ben in dienst van ’t hof, die voor ’t gemeen,
        De zaaken in den Raat verweere. laat mijn smeeken.....
Ham.  Mijn zinnen hebben nu iets anders voor. uw spreeken
        Verveelt my. ’t is genoeg. volhard in uwe trouw.
Camb.  (690) Ik ben een arm soldaat.
Ham.  Ghy klaagt, gelijk een vrouw.
        ’t Waar beter in den strijdt, op ’t bed van eer, verslagen;
        Dan dus, gelijk een bloodt en laf gemoet, te klagen.
        Toont u een man te zijn. en wat is uw begeer?
[p. 24]
Vard.  Ik heb het hof gevolgt, en was in dienst, wel eer,
        (695) Van Vasti, tot mijn schaa, uit hof en land verbannen.
Ham.  Daar is geen Vasti meer. men doe hun wijken, mannen.
Vard.  De blixem tref uw hooft verwaande. uw geslacht
        Wert zoo ter neêr gevelt, als die ghy nu veracht.
Mard.  Verschoont my zoo ik iets mocht zondgen met mijn oogen.
Azar.  (700) Ik heb my meê uit vrees, voor hem, ter neêr gebogen.
Mard.  Geen Isralit behoort te huichlen met de wet.
Azar.  En vreest ghy, waarde vriendt, voor onheil?
Mard.  Neen. ’t verzet
        My in het minste niet.
Azar.  Wy zullen naarder spreeken,
        Vaar wel.
Mard.  Zulx wensch ik meê.
        Eer zal mijn harte breeken,
        (705) Dan ik uw Majesteit zal steeken na het oog.


Bagathan. Thares. Mardocheus.
Bag.  ’t WAs beter, na mijn raadt, dat men ter zaal invloog,
        En hem op ’t onverdachtst, eer ’t iemant merkt, vermoorde.
Thar.  Zijn lijfwacht heeft de zaal bezet.
Bag.  En of die ’t hoorde?
        Zy zullen ons (’t is vast) hanthaven in de zaak.
Mard.  (710) Dit leit op moorden aan, zy zijn door haare spraak
        Verraden.
Thar.  Zullen wy?
Bag.  U staat uw woort te houde’.
Thar.  O Koning, die uw lijf zoo lang aan ons vertroude.
Mard.  De Koning......
Bag.  Hoe mijn vriendt? hoe Thares, flaut uw moet?
Thar.  O neen, ik zal mijn swaart noch verwen met zijn bloedt.
Bag.  (715) Wel, dezen brief moet ghy aan uw vertrouling zenden.
Mard.  O hemel! wilt de ramp van ’s Konings hals afwenden.
Bag.  Ai Thares, zijt verdacht.
[p. 25]
Thar.  De helsche Stix het geeft,
        Dat deze trotse Jood in ’t hof des Konings sweeft,
        En als een booswicht niet en doet dan ’t hof verspieden.
Bag.  (720) ’k Zal onderstaan of ik dees plaats hem kan verbieden.
        Een aanslag, vol gevaar, baart stadigh achterdocht:
        En wijslijk aangeleit, is als byna volbrocht.
        Hebt ghy den brief bewaart?
Thar.  Wilt daar het minst voor zorgen.
        Ik heb hem, om ’t gevaar, in deze borst verborgen.
Bag.  (725) ’k En hoop het immers niet dat hy het heeft gehoort.
Thar.  O neen, dat kan niet zijn.
Bag.  Mijn vriendt. vertoeft, een woort.
        Ik speur u menigmaal in deeze groente wandlen.
        Hebt ghy hier in het hof iets van belang te handlen?
Mard.  Ik ben een die de daân der Koningen beschrijf.
        (730) Om mijn nieusgierigheidt is dat ik hier verblijf.
        Men moet uit veeler mondt de rechte waarheidt sluiten.
        Geen moeiten, ook hoe swaar, kan my de lust doen stuiten.
Bag.  Zoo hebt ghy ’t wel gehoort, wy spraken van de Vorst.
Mard.  O neen. uit uwen mondt niet waardigs. zoo ik dorst
        (735) U vergen, ’k zou het aan u bidden, te verhaalen,
        ’t Geen waardig was gestelt in veelerhande taalen.
        Ik ben gedurig in mijn bezigheên verwart.
        Voorname zaaken gaan my aldermeest aan ’t hart.
        Wanneer de zinnen op iets staaren, zijn mijn ooren
        (740) Gelijk als hooreloos. ’k geloof dat geen gebooren,
        Een tweede heeft gezien van zulken schoonen hof.
Bag.  Ons tijdt is nu verby. wy hebben iets tot lof
        Des Konings, in het lang aan uw gehoor te melden,
        Op morgen.
Mard.  En deez’ uur? indien ghy ’t zoo bestelde,
        (745) ’k Zal ’t ook indachtigh zijn, en wachten na de tijdt.
        Het is my overlief ghy hier gekomen zijt.
        Nu is mijn hart beklemt. Ik stut dien aanslag garen.
[p. 26]
        Kreeg ik gelegentheidt de zelve t’openbaren.
        Gaf my den hemel nu een uitkomst, ach! hy geeft.
        (750) Vermits ik Hester zie, die na den bogaart streeft.


Hester. Sela. Mardocheus.
Hest.  IN ’t ruisschen van de blaân, en zilvre waterstroomen,
        En aangename koelt, heb ik vermaak genoomen.
        Daar ginder by die mirth, ’t gezicht haar best vernoegt.
Sela.  Wanneer de Koningin haar by ’t gebloemte voegt;
        (755) Een ider buigt den hals, als of zy wilden toonen
        Hun wenschen, om uw hair met zulken krans te kroonen.
Mard.  Vermag uw dienaar tijdt, om een verzoek te doen?
Hest.  Een weinig treet ter zy, om d’argwaan te verhoên.
        Mijn Oom!
Mard.  Mijn waarde Nicht! ik heb u iets t’ontdekken,
        (760) ’t Geen zeekerlijk tot heil van ’t Koningkrijk zal strekken.
        Ik wert gelijk verstomt. de spraak die valt my swaar;
        Daar is een Oppervorst in ’t uitterste gevaar.
Hest.  Zegt my ’t geheim.
Mard.  Ik zal, maar dat het niemant hoore.
        Ik heb het helsch verraadt met deeze mijne oore’
        (765) Vernomen. ach het dingt den Koning na den hals!
Hest.  Wie zou de werker zijn van zoo veel ongevals?
Mard.  Het zijn, geeft my gehoor, twee Konings kamerlingen.
Hest.  Ai my! dees droeve maar ontstelt my zonderlingen.
Mard.  Ach meldt den Koning toch dien aanslag. het is tijdt.
Hest.  (770) Ik twijffel of ghy al van ’t stuk verzeekert zijt.
        Haar naamen?
Mard.  Bagathan, en Thares.
Hest.  Hoe zal ’t blijken?
        Zoo ghy ’t betoonen kunt, het zal uw staat verrijken.
Mard.  Men zoeke Thares in zijn boezem; een geschrift
        Zal u wel blijken doen, hoe verre het vergift
        (775) Zich zelven heeft verspreit, die ’s Konings lijf belaagen.
[p. 27]
Hest.  Daar komt de Koning aan.
Mard.  Zijt lukkig in uw daagen.


Hester. Assuerus. Haman. Thares. Bagathan, Sela.
Mamucha. Lijfwacht.
Hest.  MYn Vorst.
Ass.  Mijn Koningin. mijn hart verlangend was
        Naar uw aanminnigheên.
Hest.  Mijn Koning, alzoo ras
        Ik uw gezicht vernam; hervoelden ik mijn leeven
        (780) Verquikken, als de zon het aardtrijk scheen te geeven;
        En boomen, kruidt, gebloemt, en d’alderschoonste vrucht.
        Maar ach!
Ass.  Hoe is ’t mijn lief? hoe komt het dat ghy zucht?
Hest.  Een wreed afgrijslijk beest, een Hidra, reikt met klaauwen
        Na uwe kroon en hals; dit doet mijn hart benaauwen.
Ass.  (785) En hoe?
Hest.  Een weinig doch met my ter zijden treedt;
        Want ’t is aan my ontdekt.
Ass.  Wat ondier is zoo wreedt?
Ham.  Daar ’s iets geheim. ik zie de Vorst die staat verwondert.
Ass.  Dit voorneem, onverwacht, in ’t hart en ooren dondert.
Ham.  Wat mach de reeden zijn!
Ass.  Een brief?
        Zegt my de man.
Hest.  (790) By Thares; en ’t verraadt by hem, en Bagathan.
Ass.  Hier Thares.
Thar.  Groote Vorst.
Ass.  ’t Doet mijn verlangen noopen.
Thar.  Wat wil zijn Majesteit.
Ass.  Doet uwen boezem open.
Thar.  Heer Koning! ach! waar toe?
Ass.  Zijn tong beklapt de noodt.
        Men rukt van een.
[p. 28]
Thar.  Ik ben op d’oever van de doodt.
Ass.  (795) Wat wil dees brief?
Tha.  ’t Is iets tot mijn geheug geschreven.
Ass.  Lees Haman.
Thar.  Heer!
Ham.  Dees dingt den Koning na het leeven.
Ass.  En hoe?
Bag.  Een dootsche kou verstramt mijn tong.
Tha.  Ach! ach!
Ass.  Men lees den brief, op dat men d’inhout weten mach.
Haman leest.
        Ons voorneem is tot noch den Koning om te brengen.
        (800) Wy zullen uwe wraak, en d’onze, t’zamen mengen.
        Maar zijt doch op dien dag en uur vooral verdacht,
        Dat ghy ons ondersteunt, met uwe moet en macht.
        Wy zijn in het gevaar op ’t manlijk woort getreeden;
        Zijt dit indachtig, en gedenkt aan uwe Eeden.

Ham.  (805) Hier staat een teeken, wat beduit dit Thares?
Tha.  Niet.
Ass.  Komt hier. kom Bagathan. de Koning ’t u gebiet.
Bag.  Ik bid mijn lijfs genaâ. ’t beduit ons beider naamen.
Ass.  Ontrouwe! moet ghy zoo uw schoon geslacht beschaamen.
        Heb ik aan zulk gediert mijn leeven toevertrout?
        (810) Eerlooze, had ghy u tot zulken daadt verstout?
        Wie zijn ’t, en meldt het ons, wie zijn uw t’zaamgeswooren?
Hest.  Zy staan gelijk verstomt.
Tha.  Ach was ik ongebooren.
Ass.  De pijnbank zal ’t u doen bekennen. volg dien last.
        Men sleep haar na het hol. zy werden ondertast
        (815) Met d’alderfelste pijn, om uit haar mondt te wringen,
        Wie meedeplichtigh zijn van na mijn hals te dingen!
        Zoo is het pijngen nut. het duister wert verlicht.
        ’t Geen diep verhoolen lag, verschijnt voor het gezicht.
[p. 29]
        En naa ’t my is bewust zal ik haar loon verschaffen.
        (820) Een wettig Prins vermag te loonen, en te straffen.
        Wie heeft u dit verraat, mijn Lief, geopenbaart?
Hest.  Een ouden, een Hebreeuw.
Ass.  Dien man is my veel waard.
        Zijn naam is?
Hest.  Mardocheus.
Ass.  Van dien tijdt dat ik Parssen
        Beheerde, om de loon van ’t goede te vervarssen;
        (825) Wert in een Konings boek wat waardigh is gesteldt;
        Op dat ik ’t zijner tijdt na mijne gunst vergeldt.
Hest.  Ter liefde vande Vorst, zal ik zijn gunst waardeeren;
        Als of de Koning my die gaven quam vereeren.
Ass.  Mamucha!
Mam.  Vorst!
Ass.  Wanneer ghy in ’t geheugboek stelt,
        (830) Al ’t gene deeze maandt voornaamlijk dient gemeldt;
        Verhaalt, hoe Mardocheus my ’t leeven heeft behoude’;
        En ’t hoogh verraadt van hun wien ik mijn lijf betroude.
        Voor deezen tijdt ik hem ’t beloonen schuldig blijf.
Mam.  Al wat de Vorst belieft ik in der yl beschrijf.
Ass.  (835) Mijn Koningin! mijn lief! hoe dingt men naa mijn leeven!
        Maar ’k zal, door uw beleidt, door alle rampen streeven.
        Ghy zorgt voor mijne kroon en vorstendommen.
Hest.  Maar,
        Zoo lang de straf verbeidt, verwart men in ’t gevaar.
Ass.  Zy zullen haare straf ontfangen naa de wetten.
Ham.  (840) Men heeft den karker doen, met krijgsliên, sterk bezetten;
        Op dat geen verder quaat uit deeze schelmen spruit.
        De pijn drijft al ’t verraadt ten bangen gorgel uit;
        Maar wie hun meedestaan en wil de tong niet melden.
Ass.  De harder, die het vee in klaverrijke velden
        (845) Te weide drijft, en heeft geen zorgen als de kroon.
        Ghy Haman, die my zijt een pilaar aan den troon;
[p. 30]
        Verneemt, en vorst de zaak zoo naauw als ’t kan geschieden.
        Wat dat mijn wil zal zijn, ik namaals zal gebieden.
Ham.  ’k Volvoer, naa uw begeer, ’t gebodt ’t geen ghy my geeft.
Ass.  (850) Ghy schoonste d’oorzaak zijt dat noch Assuerus leeft.
Hest.  ’t Gelieft zijn Majesteit te zeggen.
Ass.  Langs dees beeken,
        Zal ik de Koningin van mijne liefde spreeken.


Harbona. Mardocheus. Haman.
Harb.  DAar streeft de groote Vorst de groene bogaart in.
        Hoe praalt dees dappren heldt, en schoone Koningin.
        (855) Waart ghy, die ’t hoog verraadt den Koning bracht ter ooren?
Mard.  Van ’t geen hun voorneem was, kon ik bescheidlijk hooren;
        Maar wie, tot zulken daadt, met haar eendrachtigh zijn,
        Is my gantsch onbekent.
Harb.  Het nijpen van de pijn,
        Zal haar de makkers van het schelmstuk doen beklappen.
Mard.  (860) Hoe hoog den zetel is, met hoe veel marbre trappen
        Den opgank van de troon verciert is. nochtans wert
        De scepter en de kroon door het verraat benert.
Harb.  Daar ’s Haman, wilt hem meê van deeze zaak getuigen.
Mard.  Het strijdt met mijne wet, voor hem ter neêr te buigen.
        (865) Ik geef aan een maar eer, voor wien ik neder kniel;
        Voor hem die ’t leeven geeft, en een onsterfbre ziel.
        Mijn heer, zoo my de Vorst, of Raaden heeft van noden;
        Ik ben haar minste slaaf, en volg naa haar geboden.
Harb.  Ghy zijt uw zelf, nochtans, een bronäar van verdriet.
        (870) Wie veilig leeven wil, doet dat een Vorst gebiedt.
        Een vuistslag van dien arm zou ider een verpletten.
        Wie dat dit landt behaagt, vernoegt zich met de wetten.
Ham.  Met wie had ghy gesprek?
Harb.  Een ouden man, een Joodt.
Ham.  Ik ken hem. ’t geen de Vorst aan d’onderdaan geboodt,
        (875) Heeft deezen idermaal halstarrig overtreeden.
[p. 31]
Harb.  Hy volgt zijn oude zeên dus tegens recht en reeden.
Ham.  Zal my een balling, nu, die op genaade leeft;
        Die niets, dan ’t geen ik wil, in zijn bezit en heeft,
        My krenken, mits hy heeft mijn achtbaarheit gebrooken?
Harb.  (880) ’t Misachten van uw staat dient straf en streng gewrooken.
Ham.  Ghy Vorsten kamerling, streeft na de kerker. waakt
        Voor ’s Konings leeven, daar de nijdt zijn gal op braakt.
        En brengt my tijding van ’t gehoor en wedervaren.
Harb.  ’t Geen dat ghy my gebiedt volvoert uw dienaar garen.
Ham.  (885) Hoe blus ik best mijn wraak in ’t delgen van den Jood,
        Door wien d’Amalakit voor deezen is gedood,
        En zoo mishandelt, dat de geesten om my snorren;
        Ja my tot euvle wraak van mijn voorvadren porren.
        ’t Geluk bied my de handt, vermits ik naadren zie
        (890) De Koning mijnen heer.
Ass.  Is u bewust, van wie
        De hel zoo vinnig had dit gruwelstuk besteeken?
        Ik zal dit feit voorwaar op ’t alderhevigst wreeken.
Ham.  Wie dat de wortel weert van ’t vinnig ongeval,
        In alle zeekerheidt zijn troon bevrijden zal.
Ass.  (895) Wat voorslag, om mijn Rijk voor alle ramp te weeren?
Ham.  In Parssen leeft een volk, dat aan uw wet, noch heeren
        Ontzag draagt, en versmaat uw tullebant en kroon:
        s’Aanbidden noch en doen geen eer aan uwe Goôn.
        Zy offren, of een stier, of lam, in ruime weiden,
        (900) Voor een onzichtbaar hooft, en zoeken afteleiden
        Uw onderdanen t’zaam van onzer oudren wet;
        Dit vollek dient de voet op hart en nek gezet.
        Men dient hun, en ’t gedacht van allen uit te royen;
        Hun asschen in de windt en ruime zee te stroyen.
        (905) Zy zijn de wortelen van ’t onweer van den Staat,
        En brouwen in het Rijk of onheil of verraat.
        En mits zy jaarelijx de Keizerlijke gaven
        Opoffren aan de Vorst, als ballingen en slaven;
[p. 32]
        En dat de schatkist daar geen hinder door geschiedt.
        (910) Zoo zal ik uit mijn goet (als ghy haar doodt gebiedt)
        Tien duizent ponden van het fijnste zilver schenken,
        In plaats van hunne gaaf.
Ass.  Wanneer ik wil gedenken,
        Hoe zeer dat ghy het nut behartigt van mijn kroon;
        ’t Verzoeken strekt byna voor my gelijk geboôn.
Ham.  (915) De dooren, die het landt gestadig noopt met pijnen,
        Zal dus, in eenen dag, door ’t gantsche landt verdwijnen.
Ass.  Hun doodt sta ik u toe, gelijk mijn gunsteling.
        Gebiedt gelijk ghy wilt. Zie daar des Konings ring.
        Doet, door mijn gansch gebied, aan alle oorden schrijven,
        (920) Hun misdaat, hunne straf, en tijdt van hun ontlijven.
        De schatten die ghy biedt die schenk ik u weêrom.
Ham.  Nu staat in mijne handt het gantsche Jodendom.
        Wie zal nu mijn geboôn, dit wapen tegenspreeken?
        Nu is het in mijn macht mijn ouden hoon te wreeken.
        (925) Dit wert, op staande voet, om aanteslaan belast,
        In deeze groote stadt van Zusa. nu verrast,
        Een woordt, een gunsteling, de doodt van zoo veel zielen.
        Nu zal men voor mijn naam om lijfsgenade knielen.
        In Parssen, Parthen, ja de gantsche wereldt door,
        (930) Alwaer Assueer gebiedt. my dunkt al dat ik hoor
        Het schreyen, door ’t gebodt aan elk gewest geschreven.
        Wie my geen eer en deed verlieze nu het leeven.

Continue

VIERDE BEDRYF.

Egeus. Hester. Sela.

Egeus.  IK heb hem zoo gekleet op ’t buitenhof ontmoet,
Hester.  Met zak en hairen py?
Egeus.  O ja Mevrou.
Hester.  Dit doet
        (935) Mijn hart begeerig zijn, om ’t wit van zulx te weeten.
[
p. 33]
Egeus.  Zijn kleedren zijn, door rou, van d’anderen gereeten,
        En d’oogen staan in ’t hooft, bekreten, root en naar.
        Het weezen bleek en doots: zijn oudt en zilver hair
        Is vol van asch bestroit: hy wil geen mensch gelijken.
        (940) Het uitterlijk gewaadt het droevig hart doet blijken.
Hest.  ’t Verwondert my.
Sela.  ’k Vertrou ’t zijn reeden van gewicht.
Egeus.  ’t Nieusgierig brein, veeltijds, een onrecht wit verdicht.
        Doch om de reeden van zijn droefheidt te doorgronden,
        Na dat haar Majesteit mijn raadt heeft goetgevonden;
        (945) Zoo zal ik d’oorzaak wel uit zijnen mondt verstaan.
Hest.  Volvoert het, ’k ben dees man op ’t hoogste toegedaan,
        Vermits hy ’t zwaar verraat op ’s Konings hooft ontdekte,
        En dus gelijk een helt voor ’t gantsche Parssen strekte.
Sela.  Ghy zijt om zijn geklagh belaân en ongerust.
Hest.  (950) ’t Verlangen noopt den mensch, om ’t geen ons onbewust,
        Gelijk het blixemvuur voor d’oogen komt te zweeven,
        Te weten. ach mijn Oom, ik min u als mijn leeven.
        De smarten die ghy lijdt, my rukken in het graf!
        De zak, en ’t hairen kleedt, beduit een doodt of straf.
        (955) Ik zie hem daar van ver zijn handen t’zaamen wringen.
Mard.  O wreedtheidt, komt ghy ons nu naa het leeven dingen.
Hest.  ’k Zal voor dees traliën zijn klachten best verstaan,
        En, om het achterdocht te hoeden, binnen gaan.


Mardocheus. Azarias. Barnabas. Eleazar. Iudith. Egeus.
Mard.  ELendige Hebreen! nu zijt ghy onvermogen,
        (960) Om dezen zwaaren slag te stuiten! ach mijn oogen
        Schreit tranen. neemt een steen, en slaat voor ’t droevig hert,
        Om dat den hemel door uw rou bewogen wert,
        En d’onverwachten noodt van onzen hals wil keeren!
        Zal Hamans hovaardy, en wraak, nu triomferen!
        (965) Ik zie geen uitkomst, ’t zy den hemel het verhoed.
        O Hester! mocht, door u, het alderhoogste Goet,
[p. 34]
        Ons uit dees droeve stant in zeekerheidt geleyen!
        Hebreeuwen! ach! vang aan, met klaagen, en met schreyen,
        En zend by dag en nacht uw zuchten naar om hoog!
Azar.  (970) Ach kindren, my zoo waard als d’appel van het oog!
        Zal u zoo wreeden doodt op ’t onverzienst versmooren!
        Roep uwen Schepper aan; op dat door ’t droevig hooren,
        Hy aan het Israël barmhartigheên vergon.
        Hy is ’t die ’t leeven geeft. door hem verlicht de zon
        (975) Het aardtrijk, al het goet komt ons van zijne handen!
        En moeten wy te zaam, als ’t Schip, in onweer stranden;
        Ik sterf dan aan uw zijd, ’k verlaat u noit mijn zoon.
        Mijn dochtertje kom hier, u kus ik. voor uw troon
        Zijn wy een offerhandt, met zoo veel duizent schaaren.
Elea.  (980) Ach Vader! wilt ons doch voor ongeval bewaaren.
        Ons moeder voeden ons voor dezen met haar zogh!
        Verstrekt ons schutsheer nu, ach Vader! och! och! och!
Azar.  Ach al te zwaaren slag! mijn overwaarde kinderen.
Iud.  Als ghy ons helpen wilt, wie zou ons konnen hinderen?
Azar.  (985) Ghy doet de traanen my uitbreeken, ach mijn kroost!
Barn.  Ach wat een droeven dag vertoont zich in het oost.
Azar.  Uw vader heeft geen macht te volgen uw begeeren;
        Een tal van lamren kan geen heir van wolven keeren.
        Uw teedre traanen zijn met onze macht gelijk.
Mard.  (990) Mijn vrienden, neemt te zaam een weinig doch de wijk;
        Ik zie een eedlen heer tot mywaarts vlijtig naadren.
Azar.  O hemelen, gedenk aan ons godtvruchte Vaadren!
Egeus.  De schoone Koningin heeft deel aan uwe pijn;
        En vergt, van uwe tong, om onderrecht te zijn,
        (995) Waar uit de reden van uw schreyen is gesprooten.
        Spreek op, noch veins voor my.
Mard.  Ik heb te veel genooten.
        Mijn leeven en mijn bloedt is voor de Vorst en haar
        Ten besten! ach! ach! ach!
Egeus.  Wat vreest ghy voor gevaar?
[p. 35]
        Ontsluit uw hart aan my. zy heeft my uitgezonden.
Mard.  (1000) Indien ’t u zoo gelieft. ’k en hoef het door geen monden
        Te melden; want helaas! o ramp! dit eenig bladt,
        Den heelen ommering van ’t ongeluk bevat!
        Dit ’s afschrift van het geen ten hoof is aangeslaagen.
Egeus.  Wat inhout heeft het doch dat u beweegt tot klaagen?
Mard.  (1005) De Koning heeft geboôn, maar Haman te geval,
        Dat men ’t Hebreeuwsche volk door ’t Rijk verdelgen zal.
        Dit baart een droef geschrey, van kindren, vrouwen, mannen.
        Ai smeek haar, dat ze wil haar krachten t’zaamenspannen!
        Op dat zy aan de Vorst voor ons genaâ verwerft.
Egeus.  (1010) Het is een hoog gebodt, op peene dat hy sterft,
        Wie dat den Koning mocht verstouten te genaaken.
Mard.  De schoonheidt kan de Vorst, hoe wreedt, medogendt maken.
Egeus.  De wet gebiedt het. maar indien het zoo gevil,
        Dat iemant kreeg genaâ door Koningklijke wil,
        (1015) Zoo wort de goude staf te kussen hem geboode.
        Doch ’t is een groot gevaar.
Mard.  Dit schrift is haar van noode.
        Het zal haar melden in wat groot gevaar wy zijn.
Egeus.  Haar wert de weet gedaan.
Mard.  Mocht dit een zonneschijn,
        In zoo een droeve dag, o hemelen, verwekken!
        (1020) Mocht nu een vrouw het heil van zoo veel zielen strekken!
        Mijn Nicht! een Sara wijst u ’t spoor van deugden aan.
        Een Rachel door het schoon een mannenhart bevaân.
        Een zuster van den Vorst, dien grooten Moises, strekte
        Een vreugde door haar zang. Abigail verwekte
        (1025) Door haar eerbare schaamt genaade voor den Vorst.
        En Judith, die de schrik der aard aangrijpen dorst,
        En ’t hooft van den Tiran af kapte zonder schroomen,
        Toont, dat een zwaare daadt, met moet eens voorgenomen,
        Veeltijts zoo wel gelukt als ’t wenschen oit bedacht.
        (1030) De hemel zend zijn heil, maar ’t meest wel onverdacht.
[p. 36]
Egeus.  De Koningin uw klacht ter harten heeft genomen.
        Zy zal haar eigen doodt, om ’t Joodts geslacht, niet schroomen.
        Haar oogwit strekt de Vorst te spreeken, ’t zy hoe ’t zy.
        Ik merk een drift in haar tot uw geluk.
Mard.  Gun my,
        (1035) Dat ik uw voeten kus! mijn waarde vriendt! de zeegen
        Wert by ons dan verwacht.
Egeus.  Ik wensch zy wert verkregen.
Mard.  Het schijnt door uwe reên dat ghy my gunstig zijt.
Egeus.  Ghy hebt Minervaas schilt voor ’t grimmen van de Nijdt!
Azar.  ’t Verlangen noopten ons om u weêr aan te spreken.
        (1040) Hebt ghy noch eenge hoop op ons geschrey en smeeken?
Mard.  Zijt wel gemoet, en houd den hemel voor uw wit.
Barn.  Ons hopen zy op u die in der hoogte zit.
Mard.  Een tranenvloedt, vermengt met vasten, zal de deuren
        Der heemlen openen, en staale poorten scheuren.
        (1045) Want zoo een zeekren vondt te rugge wiert gestelt,
        Zoo zijn wy lijveloos, ons vonnis is gevelt.
Azar.  Zijt mededogend doch om zoo veel duizent zielen,
        Die, op het onvoorzienst, in zulken quaat vervielen.


Assuerus. Haman. Charsena. Egeus. Admatha. Tharsis. Bazatha. Abagatha.
Ass.  WIe kan in ’t harrenas de rampen tegenstaan
        (1050) Die yder Koning dreigt? wie zulken heir verslaan,
        Van nijdt, verradery, als mijne kroon komt dreigen?
        ’t Is waar, een bloeyend landt heeft dit gelijk als eigen.
        Doch mijne zorgen zijn tot noch in slaap gespeelt.
        De liefde tot het Rijk mijn boezem meerder streelt.
        (1055) Is ’t vonnis al volvoert?
Ham.  Zy zijn op uw beveelen
        Gedoodt. hun rompen zijn verdeelt in veele deelen,
        En door uw gansche landt als tot een schrik gehecht.
Ass.  Geen Rijk en kan bestaan ten zy men wettig recht.
[p. 37]
        Wie dat misdoet die zal zijn straf door wetten smaaken.
Ham.  (1060) Hun hoofden zijn gestelt op ysre pen en staaken.
        Hun huizen omgerukt, en tot de grondt verwoest.
Chars.  Daar kan geen Koning zijn waar ’s Rechters zwaart beroest.
        De zorgen zijn aan u, en ons uw trouwe Raaden.
Ass.  Ghy zijt mijn rechterhandt. ghy Haman, door uw daden
        (1065) Betoont, ghy ’t gansche Rijk op uwe schoudren torst.
Ham.  Ik ben de minste slaaf ten dienste van de Vorst.
Ass.  Kan ik noch eenge gunst aan u in Parssen schenken?
Ham.  Niet dan dat ghy gebiedt, mijn oog staart op uw wenken.
Ass.  Wanneer wert den Hebreeuw verdelligt in mijn landt?
Ham.  (1070) De tijdt genaakt in ’t kort. ik strek des Vorsten handt.
Egeus.  Een droevig klaagliedt wert ten hemelwaart gezonden.
        ’t Gedenken van de doodt slaat hun gestadig wonden.
Ass.  Wie dat de bronäar dempt, en voester van ’t verraat,
        Verheerlijkt zijn gezach, en ondersteunt de Staat.
Ham.  (1075) Hun misdaân zijn het waart. men zal die stam verdelgen,
        En d’aarde dat gedrocht in hunnen boezem zwelgen.
Ass.  En tot verzekering, zoo heb ik strikt verboôn,
        Dat niemant, dan ghy Raân, zich voor mijn oog vertoon.
Egeus.  O Haman! wat een quaat komt uit uw boezem braaken!
Ham.  (1080) Ik zie de Koningin des Vorsten troon genaaken.


Hester. Sela.
Hest.  UW onderdanige genaakt uw goude troon!
Ass.  Hoe! overtreet ghy eerst mijn willen en geboôn?
Hest.  Uw dienares! ai my!
Ass.  Mijn schoone, wilt niet vreezen.
Egeus.  Hy reikt aan haar de staf, en staat verbaast van weezen.
Ass.  (1085) Ik zweer u Koningin, by mijne Goôn, dat wy
        Door uw aanminnigheên gebonden zijn. en ghy
        De wellust van mijn ziel en leeven strekt.
Hest.  Mijn oogen,
        Die scheemren noch door flaaut.
[p. 38]
Ass.  Ik ben door u bewogen.
        Van uwe quaal helaas! heb ik alleen de schult.
Hest.  (1090) ’k Verhoop niet dat ghy my een beede weigren zult!
Ass.  Wat wilt ghy? waar toe strekt uw komst, mijn overwaarde?
        Verzoek niet, maar gebied. daar is my niet op aarde
        Zoo aangenaam, dan dat ik uwe gunst verwerf.
        Ghy weigert my een beê, mits ik uw eisschen derf.
Hest.  (1095) Nu dat ghy op het hoogst aan my uw min laat blijken,
        Verzoek ik dit alleen, o Vorst van zoo veel Rijken!
        (Na dat ik van mijn beed verzoek vergiffenis)
        Dat ghy verzellen wilt uw Vorstin aan den dis.
Ass.  Wanneer?
Hest.  Op morgen.
Ass.  Wel, ik zal ’t voor gunst aanvaarden.
Hest.  (1100) Zoo heft uw Majesteit een worrem van der aarden.
Ham.  O wonderlijke min!
Hest.  Noch heb ik eene beed.
Ass.  Ik was geen Vorst, indien ik u geen gunst en deed.
Hest.  Vorst Haman nevens u mijn spijze kom te smaaken.
Ass.  Ghy weet hoe ik hem acht.
Hest.  Ghy zult uw vaardig maaken.
Ass.  (1105) Ghy Eedelen en Raân, volhart in uwe plicht.
        Wie met een yver waakt, valt alle zorgen licht.
        Het wenschen der gemeent doet u als starren praalen.
Ham. Chars. Egeus.  Uw beider gunsten moet gestadig op ons daalen.
Ass.  ’k Gelei u naa ’t paleis, o perel van mijn Rijk!


Haman. Mardocheus.
Ham.  (1110) HOe! is ’er grooter gunst op aard? gezamentlijk
        En nevens mijnen Vorst ter maaltijdt zijn? ha Gooden!
        De Koningin my zelf gewaardigt om te nooden.
        Ik ben voorwaar van beid’ op ’t aldermeest geacht.
        Wie is ’t die my ontmoet, zoo trots, zoo onverwacht?
        (1115) ’t Is dien hoogmoedigen; zijn vonnis is gestreeken.
[p. 39]
        ’k Vertrou dat hy my komt met klachten aan te spreeken.
        O neen; hy gaat voorby, en acht noch geen gebodt.
        ’t Schijnt dat hy met zijn ramp en ongelukken spot.
        Dus van een slaaf ontëert te werden! hel. de donder
        (1120) Verplet hem. zijt bedaart. op ’t hoogst ik my verwonder;
        Hy keert noch wederom. hy is van brein berooft.
Mard.  Wie naa uw grootheidt steekt ghy alderminst gelooft.
Ham.  Hy treet als onversaagt. ’t gebodt heeft hem getroffen.
        ’t Gezicht staat zinneloos. hoe zal mijn wraaklust stoffen,
        (1125) Wanneer ’t hartnekkig volk door my verdelgt zal zijn.
        Is ’t mooglijk dat een vlieg, een worm, de zonneschijn
        Wil tarten. streelt u zelf. Ik wreek my ondertusschen.
        Uw bloet zal ’t hevig vuur van mijne wraak doen blusschen.
        Uw hooghmoet die ghy toont die komt u duur te staan.
        (1130) ’k Zie Setar en mijn Vrouw hier naadren op my aan.
        Zy komen, zoo het schijnt, om my geluk te wenschen.
        En acht ghy my nu niet de lukkigst aller menschen?


Zares. Haman. Setar.
Zar.  UW groot geluk is my door Setar al verhaalt.
Ham.  Hoe schoon des Konings gunst op mijne hairen straalt;
        (1135) Noch is ’er iets dat my op ’t hevigst komt te treffen.
Setar.  Hoe is ’er iets waar toe de Koning u kan heffen?
        Uw wille wert volbracht, als Vorstelijk’ geboôn.
        Ghy zijt geen Pars, nochtans de naaste aan de kroon.
Ham.  Al ’t geen dat ik bezit, van landt, of Vorstendommen;
        (1140) Hoe hoog dat ik, in ’t luk, ten hemel ben geklommen;
        Mijn aldergrootst gezag kan my zoo veele niet
        Verblijden, als de smaat my krenkt door een geschiet;
        Een al te stouten Jood komt stadig voor my zweeven,
        En weigert my om d’eer naa landtsgebruik te geeven.
Setar.  (1145) ’k Geloof ’t is Mardocheus die u dees rampen baart.
Ham.  Ha! ’t is dat monsterdier.
Zar.  Uw vinnigsnijdend zwaart,
[p. 40]
        Zal nu, in korten tijdt, zijn hevigheidt verkoelen.
        Zy zullen uwe wraak op ’t alderwreetst gevoelen.
Ham.  Ten hove, waar dat elk voor my ter needer buigt,
        (1150) En d’onderdaan, gelijk, om mijne grootsheidt juigt,
        Verschijnt hy voor mijn oog. ’k zie hem geen droefheidt maken.
        Het nakende gevaar schijnt hem het minst te raken.
Zar.  Een raadt moet, naa my dunkt, u noch zijn toegevoegt;
        Op dat ghy aan den disch uw tong en oog vernoegt.
        (1155) Beveelt, in aller yl, aan ons dienstbaare knechten,
        Hier op het buitenhof een galleg op te rechten;
        Verzoekt daar aan dien Joodt te hangen. zijt verdacht
        Dat zulx niet kan aan u geweigert zijn. want macht,
        En in het hart te staan van d’aldergrootste heeren,
        (1160) Volvoert zijn wil, gelijk een Koningklijk begeeren.
Ham.  Uw raadt gevalt my wel. ’t is nodig voort belast.
        Zoo wert d’ondankbre krop geworregt met een bast.
        Geen rijkdom, pracht, noch tal van diamante kroonen,
        Zal my dien Jood zijn quaat in ’t minste doen verschoonen;
        (1165) Want anders was mijn macht een wilge slaverny.
        Hy heeft aan my misdaan, de straf komt ook van my.
Zar.  Den avont naakt.
Ham.  Ik zal dat strafhout doen vervaarden,
        In dezen donkren nacht.
Set.  Dat ghy uw wraak noch spaarde.
Ham.  O neen. en met den dag verkrijg ik het verlof.
        (1170) Geen deuren zijn voor my gesloten in het hof.


Mardocheus.
Mard.  IK kom dus in de nacht, in deeze straaten, zweeven;
        En waar dus als een schim, in groot gevaar van ’t leeven,
        Op hoop ik iemant mocht ontmoeten, in dees laan
        Der boomen, om mijn hart eens uittestorten. gaan
        (1175) En wederkeeren mat mijn oud’ en stramme leeden.
        My dunkt ik hoor gerucht. ik mis. dit geeft my reeden
[p. 41]
        Te wachten, of my iets gemoet’, en onverdacht;
        ’t Geen aan dit droevig hart een blijde tijding bracht.
        ’k Verneeme geenen mensch. ’k mag in dees eenigheden
        (1180) Eens ronden om het hof, en met beschroomde treeden,
        Het onverwacht geluk te moet zien. ach! mijn hert,
        Een weet het, hoe dat ghy door vrees geprikkelt wert.


Assuerus. Egeus.
Assue.  DE gantsche nacht en kon de slaap my niet bevangen.
Egeus.  Gelieft zijn Majesteit het eelste der gezangen?
Ass.  (1185) O neen. mijn zinnen zijn door eenen geest geroert,
        Die ’s landts regeering staag door mijn gedachten voert.
        ’t Is tijdt dat ik mijn kruin voor ongelukken wapen.
Egeus.  Een wijsgeer docht het vreemdt hoe Vorsten konden slaapen.
        Een harder, was zijn woort, moet by de zonneschijn
        (1190) Zijn vee als tot een zorg, en ’s nachts een wachter zijn.
Ass.  Verschaft my, ’t is ons wil, ’t geschichtboek van ons leeven:
        En lees wat wonderbaar is in dit jaar bedreeven.
Egeus.  Het zal geschieden.
Ass.  Hoe de kruin der Vorsten staat
        Gedreigt, als door de kling aan eenen zijden draat,
        (1195) Die met de scherpe punt een opperheer zal naken,
        Heeft my, o hooge goôn! gehouden tot het waken.
        De zanden van de zeen en zijn in geen getal
        Zoo veel, als wel ’t gevaar een Koning dreigen zal.
Egeus.  Hier is het boek. wat wil zijn Majesteit geleezen?
Ass.  (120) Vertoont wie iets volbracht, wat gunst hem zy bewezen.
Egeus.  De Hopman Appelin verjoeg den wreeden Part,
        En heeft haar op het veldt verslagen en benart.
Ass.  Wat heeftmen Appelin voor deeze daadt geschonken!
        Het heugt my dat zijn daân als goude starren blonken.
Egeus.  (1205) Het rijkste Prinsdom van gantsch Parthen was zijn loon.
Ass.  Een dapper oorlogshelt verciert de goude kroon.
Egeus.  Perosi schonk den Vorst tien van de schoonste paarden;
[p. 42]
        De toomen al van goudt; de zaadels hoog van waarden,
        Met paarlen en gesteent op ’t cierelijkst gewrocht.
Ass.  (1210) Wat schonk men wederom?
Egeus.  Het ampt door hem verzocht.
        Den opperärts Galeen, tot redding van het leeven
        Des Konings, heeft, ter vlucht, de braafste raadt gegeeven,
        Waar door zijn overval wert wonderlijk gestuit.
Ass.  De Fama blies dit werk tot ’s Konings daaken uit.
        (1215) Een onwaardeerbre ring verkreeg hy van mijn handen,
        En ’t eeuwig schatvry zijn, van huizen en van landen.
Egeus.  Zoo schrijft het boek.
Ass.  Ik let voor al, hoe dat het meld;
        Op dat waar gunst ontbreekt, mijn rijkdom ’t noch vergeldt.
Egeus.  Een gaf een schoonen raat, de schatkist t’onderstutten,
        (1220) En d’onderdaan nochtans van schatting te beschutten.
Ass.  Wat loon genoot die man?
Egeus.  Tot noch toe niet met al;
        De schriftelijke raadt men onderzoeken zal.
        Presilo bracht alhier een monster, dat gebooren
        In Tarsis was, voorwaar te schriklijk om te hooren.
Ass.  (1225) Wat was mijn wil?
Egeus.  Men hem een monster weder gaf.
        Die dus zijn heil verzocht; verkreeg zijn eigen straf.
Ass.  Men moet een monsterdier met gruwelen betaalen.
Egeus.  Artesi, afgerecht in alderhande taalen,
        Vereerden aan de Vorst een boek, waar van de blaân
        (1230) Vermelden van de glans, en zijn voorvaadren daân.
        Waar voor dat hy het ampt eens Raatsheers heeft genooten,
        En vollen eigendom van drie voorname slooten,
        En sterkten van het Rijk, en een geschenk van gout.
Ass.  Zoo wert geleertheit ’t zwaart en wetboek toevertrout.
Egeus.  (1235) ’t Verraadt quam midlerwijl na ’s Konings hals te dingen.
        Den aanslag aangeleit, door twee zijn kamerlingen;
        Doch door een vroomen man, een Jood, geopenbaart,
[p. 43]
        Met name Mardocheus.
Ass.  Wat was mijn leeven waard?
        Wat heb ik uit mijn schat dien vromen Jood gegeeven?
Egeus.  (1240) Ik vind hier van ’t verraat, maar van geen loon geschreeven.
Ass.  Hoe! ’t alderhoogste staat hier ’t alderminst beloont.
        Ondankbaarheit en heeft mijn boezem noyt bewoont.
        Hoewel een onderdaan zijn leeven op moet zetten,
        En wat de Koning dreigt, met al zijn macht beletten;
        (1245) Nochtans een milde Prins verdient een eeuwgen lof.
        Wie is ’er in de zaal van ’t koningklijke hof?
Egeus.  Ik zie dat Haman wacht om uw mijn Vorst te spreeken.
Ass.  Men roep hem.


Haman.
Ham.  NU is ’t tijdt om my te konnen wreken.
        Nu zal ik Mardocheus doen worgen tot een straf.
        (1250) De galg, voor hem gebout, verstrekt zijn eerloos graf.
        Wat wil zijn Majesteit?
Ass.  Ik speur, dat ghy uw daagen
        Verslijt, om al de last des Rijx tot heil te draagen.
        Uw werd een raad gevergt; hoe ik een vriendt beloon,
        En aan hem mijne gunst op ’t alderheerlijkst toon?
Ham.  (1255) Dat woort gevalt my wel. hy wil my hoger heffen.
        Dit zal het Joodts geslacht noch meer en felder treffen.
Ass.  Hebt gy u al bedacht?
Ham.  Indien het wert aanvaardt;
        Dien Prins most zijn gestelt op ’t koningklijke paardt,
        Dat op het prachtigste verciert is. ’s Princen leden,
        (1260) Behangen met het dierst der koninglijke kleeden.
        De goude keten zy zijn halscieraat. de kroon
        Zijn hairen tot een pronk noch mosten zijn geboôn,
        Het praalpaart werd geleit door een der grootste heeren;
        Die riep, dees heeft ’t belieft den Koning te vereeren.
Ass.  (1265) Indien dit na uw raadt mach vorstelijk bestaan;
[p. 44]
        Zoo werdt aan Mardocheus den Jood dit aangedaan,
        Laat hem op ’t prachtighste door Zusa ommevoeren.
Ham.  Dit komt my onverdacht op ’t hevigste beroeren.
Ass.  En op dat hy geen ramp noch ongeval en schroom,
        (1270) Zoo zult ghy ’t vorstlijk paardt geleiden by den toom,
        En aan de gansche stadt mijn wil dus kenbaar maken.
Ham.  Wat zal de laster gal op mijnen boezem braken!
Ass.  Wanneer ghy ’t hebt verricht, verwacht ik u ten dis
        Van mijn beminde vrou, die ons verwachtend’ is,
        (1275) Om ’t vrolijk middagmaal op ’t prachtigst by te woonen.
Ham.  Op gistren had ik vreugt, nu moet ik die betoonen.
        Ik was gelijk de zon op ’t midden van den dag;
        Nu daalt mijn achtbaarheidt met zulken swaaren slag.
        Ik ben tot in mijn hart door dees geboôn verzonken,
        (1280) Als van het hel gesternt in ’t duister der spelonken,
        En nare holen van den ysselijken Stix.
        Mijn oogen scheemren staag. mijn wezen is vol schrix.
        Ik zie, en nochtans schijnt ’t gezichte niet te kennen.
        Ik zal met Phaëton den gouden teugel mennen.
        (1285) Zijn altehoogen sprong was oorzaak van den val.
        My dunkt ik hoor alreets, met bly, en vreughd geschal,
        ’t Geslachte der Hebreen uit dit haar uitkomst spelden.
        Nochtans zoo zal dees eer in hare straf niet gelden.
        ’t Verhaasten van de wraak my steets aanporren moet.
        (1290) Zy zullen meê deez’ eer besmetten met haar bloedt.

Continue

HET VYFDE BEDRYF.

VERTOONING

daar Mardocheus koningklijk gekleed te paard zit,
en door Haman in de stadt Zusa omgevoert wert,
met toejuichen van al het volk.

Ham.  DE Vorst Assuerus doet de weet aan alle heeren,
        Dat het hem heeft belieft dees Koninglijk te eeren.
[
p. 45]
Mard.  Verschoon uw dienaar doch, nu ghy de hoogmoet wreekt;
        Want dankbaar u te zijn na waarde, my ontbreekt.         binnen.


Haman. Zares.
Ham.  (1295) WAt voor rampzaligheit kan met my evenaren?
        Van spijt, van schrik, en rou zoo rijzen mijne hairen.
        Zal nu een teere vis, een groot onwinbaar schip
        Bedwingen, en verslaan op een verharde klip.
Zar.  Mijn lief wat deert u doch? Wat doet u dus besterven?
Ham.  (1300) Zal ik dees oneer, laas! wel aan haar uitten derven?
        Ghy ziet, in mijn gezicht, hoe ’t binnen is gesteldt.
        Ghy ziet hier mijn gedacht als in een openveldt.
        Ik heb geen grooter ramp te vreezen, noch te schroomen,
        Als my zoo onvoorziens dees dag is voorgekoomen.
Zar.  (1305) Heeft Mardocheus u niet na waarde dan gegroet?
Ham.  Als ik die naam maar hoor, zoo maakt het my verwoet.
Zar.  Ghy moet dien lasteraar met zijn geslacht verpletten.
        Ghy wreekt u en bedekt. want volgens uwe wetten,
        En ’t koningklijk gebodt, de tijdt genaakt.
Ham.  O dag!
        (1310) Die ik, door ’t ongeval, met recht beklagen mag.
Zar.  De maandt van Adar naakt, die zal hun t’zaam verslinden,
        Zoo datmen geen gedacht van ’t Jodendom zal vinden.
Ham.  Hoe weinig, Zares, weet ghy van mijn ongeval.
        ’t Verheffen van den Jood brengt mijne staat ten val.
        (1315) Ik ben ten einden van mijn groot en heerlijk praalen.
        De Joodtsche zon die klimt, de mijn’ is reets aan ’t daalen.
        Is ’t mooglijk geen gerucht uw boode heeft geweest!
Zar.  Hoe! wat ’s uw dan ontmoet? ghy maakt mijn hart bevreest.
Ham.  En hoort ghy geen gerucht van ’t graau, dat uitgelaaten,
        (1320) De stadt en ’t hof doorswiert, en huppelt langs der straaten.
Zar.  Hoe? is het haar dan leedt ’t aanstaande van den Jood?
Ham.  Het is, o spijt, om ’t geen den Koning my geboodt!
Zar.  Wat was dan dat gebodt? ei helpt my uit verlanen.
[p. 46]
Ham.  Als dat ik Mardocheus zou koninglijk behangen
        (1325) Met purper; en de kroon zou stellen op zijn hooft,
        De scepter in de handt. hy die mijn eer staag rooft,
        Heb ik, als koninglijk, op ’t paart by goude toomen,
        Door Zusa omgevoert. En ’t meest dat my deed schroomen,
        Was dat ik roepen moest; Assuerus dit gevil:
        (1330) Dit is hy die de Vorst aldus vereeren wil.
Zar.  Waar door is dit geschiet? wie heeft u zulx gebrouwen?
Ham.  Dat is my onbewust. een raadt is my berouwen;
        Ik heb de Koning zelf tot deeze daadt geport.
        Ik dacht, dees heerlijkheidt op my zou zijn gestort;
        (1335) Maar ’t heeft op ’t onvoorzienst my als ter neêr geslaagen.
Zar.  Indien dat Mardocheus de Koning kon behaagen;
        Zoo is uw wraak, ô ramp! wel onverdacht verkeert.
        Ghy zijt die het gemoedt des Konings als beheert.
        Hoe kon hy u, aldus, op ’t nederigst, verdrukken?
Ham.  (1340) Het ongeval komt my van mijnen zetel rukken.
Zar.  Ik vrees voor arger quaat, dat op uw schaduw treedt.
Ham.  Ik ben als zinneloos door het geleeden leedt.
        Mijn hart gevoelt zich nu op ’t ysselijkst geslaagen.
        Mijn beenen zijn te swak, om deze ramp te draagen.
        (1345) Nochtans mijn scherp vernuft op nieu geslepen wort,
        Op dat het Jodendom, met schrik, ter needer stort.
Zar.  Mijn lief!
Ham.  O smaat! ô spijt!


Harbona. Egeus.
Harb.  WY komen na geboden,
        Uw op het middagmaal der Koninginne noden.
Ham.  Het is mijn grootste lof, doch acht my die niet waard.
Egeus.  (1350) Ghy hebt op gisteren te komen aangevaart.
        Ghy moet u in de zaal der Koningin vertoonen.
Ham.  ’k Verzoeke datze my op heden wil verschoonen.
Harb.  Dat kan voor al niet zijn.
[p. 47]
Ham.  ’t Is waar, ’t is toegezeit.
Egeus.  Ghy wert ten hoof verwacht van zijne Majesteit.
Ham.  (1355) Ik zal my dan dees eer van haare maaltijdt geeven.
Zar.  Wel toont u mannelijk. Het schijnt of u het leeven,
        Door de geleeden hoon, gelijk als teegen was.
        ’t Geluk dat is zoo broos, ja broozer dan het glas,
        En neemt gestadig aan, en af, gelijk ghy schijnen
        (1360) De flaauwe maan nu ziet, nu groeyen, nu verdwijnen.
        Wanneer men ’t laagste daalt, zoo vat men weeder moedt.
        De hoop ’t eergierig hart met staage zorgen voedt.
Ham.  De vrees en spelt niet goets!
Zar.  Ghy moet u vrolijk toonen.
        De Vorstin wil uw staat, gelijk de Vorst, beloonen.
Ham.  (1365) Vaar wel, mijn lief, ik ga, alwaar ik werdt verbeidt.
Zar.  Ghy zult ter maaltijt zijn van haare Majesteit:
        Ik zal met meerder vreught uw wederom verwachten.
Ham.  Ik ga, maar ben beswaart met veelderley gedachten.


Hester. Mardocheus. Zela.
Hester.  IK heb u, waarde vriendt, uit blijdtschap, hier ontboôn.
        (1370) Op heden hebt ghy met de koningklijke kroon
        Gepraalt, en ’s Vorsten paart, gelijk een Prins, bereeden.
        Nu leg ik aan om hem, die ons dus lang getreeden,
        En boven dien een strik voor yder had bereit,
        Te plettren, door de gunst en wil der Majesteit.
        (1375) Houd u ontrent het hof met uw vertroude vrinden.
Mard.  Ik zal op uw gebodt my altijt laten vinden.
Hest.  Vaar wel, het is de tijdt, dat ik mijn Vorst verwacht.
Mard.  De hemel sterk uw tong, en gun uw mannen kracht.
Hest.  Hoor Zela, is het al vervaardigt, ’t geen van nooden
        (1380) Tot zulk onthaalen is?
Zela.  Men heeft na uw gebooden,
        In plicht, noch een’ge zaak het alderminst gemist.



[p. 48]
Assuerus. Hester. Haman. Zela. Lijfknecht.
Ass.  ALzoo ik ongemeen van uw onthaaling wist,
        Kom ik, mijn waardige, my Koningklijk vertoonen.
Ham.  De Vorstin wil uit gunst mijn stoutigheidt verschoonen.
Hest.  (1385) Mijn lief zy wellekom by my, als zijn slavin;
        En Haman insgelijx by zijne Koningin.
        Wat eer zal nu de faam hier van te blazen weten.
        Dat ik dus prachtiglijk het noenmaal heb gegeten.
        Zijt overwellekom.
Ass.  De faam waagt van uw lof.
Hest.  (1390) De bloem der eedelliên van ’t koninginnen hof,
        Die zullen op het fierst in deeze zaal vertoonen,
        Hoe ’t aardtrijk, om de deugt, uw monarchy komt kroonen;
        Vermits dat yder deel haar als ontzaglijk smeekt.
        Het ga hem eeuwig wel wie voor d’onnooslen spreekt.
        (1395) De nijdt verzint zomtijts een wraak door hinderlaagen.
Ass.  Wie dat verdrukking lijdt heeft aan mijn troon te klaagen.
Hest.  Zoo wert de deugt bestreên van ’t alderfelste dier.
        Van aarde, water, lucht, en ’t alverslindend vier.
        Nochtans een eenige kan al die macht verpletten,
        (1400) En die vervallen was, weêr op den zetel zetten.
Ass.  Mijn Koningin, de tong en oog is wel onthaalt.
Hest.  Ik ben gelukkig als uw goetheit op my straalt.
Ass.  Begeert het geen ghy wilt; mijn wil is uw begeeren.
Hest.  Mocht ghy de helsche nijdt van mijnen hals af keeren!
        (1405) Prins Haman vrolijk zijt. Ik ben u gunstig heer.
        Maar uw genegentheidt, en mijne scheelen veer.
Ham.  Ik ben de minste slaaf van u, mijn Koninginne!
Hest.  De tong vertoont zich goet, maar ’t hart verschuilt daar binne.
Ham.  Ghy twijffelt immers niet aan mijne dienst noch trouw.
Hest.  (1410) Ghy spreekt gelijk een man, ik vrees gelijk een vrouw.
        Zal uwe Majesteit aan zijn beloft gedenken.
Ass.  Wat wiltghe datmen u, als Koningin, zal schenken?
[p. 49]
        Wilt ghy mijn halve Rijk, ghy hebt het door ’t gebiên.
Hest.  Zoo ghy my maar gelieft genadig aan te zien,
        (1415) ’k Verzoek, dat ghy my vergt, is ’t bidden voor mijn leeven;
        En haar, voor wien ik spreek, wilt die verlossing geeven!
        Want door uw gantsche Rijk een moordtpaal is gerecht.
        De swaarden zijn gewet; de stroppen al gehecht;
        Om naa het streng gebodt, d’onnoosle te verdelgen.
        (1420) Het aardtrijk is vol schriks, om ’t zuivre bloedt te swelgen.
        Men heeft haar afgemaalt als ’t schuim des weerelts; daar
        Zy nochtans lijdend zijn in ’t uitterste gevaar,
        En schuilen in het naarst der hoolen diep verborgen;
        Daar hun natuur geen spijs tot nooddruft kan verzorgen.
        (1425) Een ander vlucht vergeefs in ’t diepste van het wout,
        Alwaar door ’t fel gediert hem niemant veilig hout;
        Maar yder ogenblik met schrikken is bezeeten:
        En wie ter zijden dwaalt den hals wert afgebeeten.
        Daar het geklag, ’t geween, der oudren t’zaamen smelt,
        (1430) Met teere zuigeling; en in het open velt,
        Door dorst, nu ’t eene kindt, nu ’t ander ziet versmachten.
Ass.  Wie heeft dit stuk bestelt? wie ’s oorzaak van dees klachten?
Hest.  Een die my en mijn volk een helsche Hidra noemt,
        En die haar tot de grondt te delgen heeft geroemt.
Ass.  (1435) Wie dingt u naa den hals? wie durft zich zulx vermeten.
Hest.  Een die hier nevens ons ter tafel is gezeten.
Ham.  Niet u: der Joden quaat het straffen mede bracht.
Hest.  Uw tong beloog die stam. ik ben van dat geslacht.
        ’t Is Haman die ons dus vermat om uit te roeyen:
        (1440) Zoo moet men ’t godloos zaat tot aan de wortel snoeyen.
        Dus spreekt hy ’t vonnis uit eer dat men is verhoort.
Ass.  Fy Haman, vloek nu vry de stont van uw geboort.
Ham.  Waar berg ik my? ik derf den Vorst niet meer aanschouwen.
        Ai my! ik heb my zelf dit ongeval gebrouwen.
        (1445) Mijn grootsheidt neemt, o Goôn! een wonderlijke keer.
Ass.  Ben ik niet, die het Oost van Indiën regeer?
[p. 50]
        En aan Egipten, jaa, ’t Arabien de wetten
        Als d’Ethioop bestel? wie zou aan my beletten
        Te straffen, schoon hoe hoog hy was ten top gestelt?
        (1450) Mijn scepter strekt een roe voor ’t breideloos gewelt.
Ham.  Indien uw goedigheên op my noch eens mocht straalen,
        Zoo zou ik ach Vorstin! een weinig adem haalen.
        Ik kniel voor u ter neêr. ik heb mijn hals verbeurt!
        ’k Ben waardig datmen my van lit tot lit verscheurt!
        (1455) De felste pijn en kan mijn fouten niet bedekken!
        Ghy kunt indien ghy wilt voor my een schilt verstrekken!
        Bestraal my, bid ik, doch met u barmhartigheên.
        Ik spreng dees vloertapijt met klaagen en geween.
        Ai my! mijn tong verstijft. Ik zijg en kan niet spreeken.
        (1460) De schrik van d’ongena doet my het harte breeken.
Hest.  Hoe dreef u toch de nijdt tot zulk een gruwelstuk?
Ham.  Mijn onbedachtzaamheit, en ’t vleyen van ’t geluk,
        Bracht voort de hovaardy. nu slaat het my ter neder.
Hest.  d’Onnooslen porren my, om haar te wreeken, weder.
        (1465) De Koning is vergramt. ik vrees zijn ongena.
Ham.  Indien ’t u maar belieft, dat hy zijn oogen sla
        Op my, hy zal de fout die ik beging vergeeven.
Hest.  De Koning heeft dees macht.
Ham.  Mijn doodtsnik, of mijn leeven,
        Staat maar in uwe handt, o Koningklijke vrouw!
Hest.  (1470) Daar ’s niet dat voor u spreekt, noch achtbaarheit, noch trouw.
Ham.  Ai mi! ik bid gena, mijn waarde Koninginne!
Hest.  Ghy moet de hevigheên des Konings gaan verwinnen.
Ham.  ’k Verlaat u nimmermeer, mijn hant aan ’t kleet besterft,
        Voor dat ghy aan de Vorst voor my gena verwerft.


Assuerus. Harbona. Hester. Haman. Charsena. Setar. Mamucha. Admatha. Tarsis. Mares. Marsana. Beulen.
Ass.  (1475) WAt ’s dit?
Harb.  Hy houd Mevrouw met krachten aan haar kleeren.
[p. 51]
Hest.  Laat los. laat los.
Ass.  Hoe dus! wat komt ghy nu begeeren?
Ham.  Genade! ach gena!
Ass.  Die tijdt die is verby.
        Men volge mijn geboôn. men dek hem.
Ham.  Ach! ai my!
Ass.  De Koningin gelieft dees bogaart in te wandlen.
        (1480) Mijn Rechters hebben iets met deez Tiran te handlen.
Assuer. Hester. Harbona. bin.
Ham.  Ghy heeren wat beduit het floers ’t geen my bedekt?
Chars.  Een naar en duistre wolk uw grootsheit overstrekt.
        En lees, dit heeft de Vorst in aller yl gebooden:
        ’k Belast u, Haman met de koorde voort te dooden.
Ham.  (1485) Hoe! is het waarlijk ernst? dat kan ik niet bevroên.
        Hoe! zou de Koning my door beuls ontlijven doen?
Set.  Zy zijn hier al gereet.
Ham.  Hoe is ’er geen genaade?
Mam.  Voorwaar ghy sterven zult, uw klachten zijn te spade.
Ham.  Ei gun my dat ik doch den Koning eenmaal spreek,
        (1490) Of zijne gunst voor my een ander vonnis streek.
Mam.  Daar zijn, verzeekert u, geen gunsten te verwerven.
        Het vonnis is gevelt. bereit u tot het sterven.         Harbona uit.
Harb.  De Koning eist de ring en zegel ’t geen hy gaf.
Ham.  Daar is zijn gunst wel eer.
Harb.  Men haast zich met de straf.                                 binnen. 
Ham.  (1495) Hoe dus! van ’t vrolijk maal te sterven? fy! ô schanden!
        Ghy beulen wijk doch af. en dat ghy met geen handen
        Mijn vorstlijk lijf genaakt. indien ik sterven zal,
        Zoo doet my Rechters doch dit eenig te geval......
        Ghy zijt geen Rechters. neen, ghy strekt my voor tirannen.
        (1500) Het recht is, nu helaas! uit stadt en hof gebannen.
        Ik ben gelijk een leeuw, die hevig en bebloedt
        De hals gekeetent is, en op het dapperst woedt.
        Zegt my de plaats, en hoe ik aan mijn doodt zal komen.
Mam.  Door ’t worgen van een koort u ’t leven wort benomen.
[p. 52]
Ham.  (1505) Waar is de strik? ik bid! men geeftze my in handt.
        Hoe ben ik dan bewaart tot nu toe, om de schandt
        Op ’t aldersmadelijkst te lijden? ’k zal het weeren.
        Ghy Raaden van dit Rijk; ghy onbesprooke heeren!
        Kan my zoo wreeden doot met recht zijn aangedaan?
        (1510) Mach iemant zulken Prins, als my, ter neder slaan.
        ’k Beken, ik heb getracht de Joodtsche stam te dooden.
        Ik wederroep ’t bevel! de Koning ’t heeft geboden,
        Als dat ik met de koort gestraft wert. Haman ach!
        Mijn doodt geeft aan mijn staat een alteswaaren slach.
        (1515) Mijn Vrouw zal onverwacht haar Prins en voorspraak derven,
        En mijne kindren doen de rouklacht van mijn sterven.
Mam.  Bereit u tot de doodt, de tijdt is al verby.
Ham.  Daar is mijn tullebandt. hoe wiltghe dat ik ly?
        Hoe kan ik lijden? neen. ik kan my niet bereiden.
        (1520) Ik wil dus eereloos niet van de weereldt scheiden.
        Ik moet! helaas! ik moet! en zie hoe ik betoon,
        Dat ik gehoorzaam ben u Rechteren en kroon.
        Daar heb ik dan de strik om mijnen hals gestreeken.
        Mocht ik my eenmaal aan de snoode Joden wreeken,
        (1525) Ik leed de felste pijn, die iemant oyt bedacht.
        Waar is mijn grootsheit nu? waar is mijn oude kracht?
        Assuerus tiranny en van zijn Koninginne.......
Mam.  Vang aan.
Set.  De gladde koord die hiel den laster binne’.
Mam.  Daar light hy, die dit Rijk door dreigen hadt versaagt,
        (1530) En noch gedurigh schrikt, zoo lang zy ’t lichaam draagt.
        Men doet de Koning voort van Hamans sterven weten.
        Dus is hy nu gedaalt, die gistren was gezeten
        Ten hemel, als een jong’ en tweeden Phaëton.
        Hy mende ’t onbedacht de raders van de zon.



[p. 53]
Assuerus. Hester. Mahuma. Egeus. Harbona. Zela. Mardocheus.
Azarias. Barnabas. Eleasar. Iudith. Bazatha. Abagata.
Zathar. Charcas. Lijfwacht.
Ass.  (1535) WAar is het lichaam van dien trotsen Rijxverrader?
        Mijn Koningin, en komt dit schrikdier toch niet nader.
        Hy wert dan aan de galg voor Mardocheus gerecht,
        In ’t midden van de lucht, tot Susa vast gehecht.
        Ghy heeren, deeze straf heb ik aan hem gebooden,
        (1540) Om dat hy door verraat een landtaard dacht te dooden,
        Van wien dit Rijk tot noch in ’t minst geen klachten heeft.
Hest.  Ga Setar.
Mah.  Uwe deugt door alle eeuwen leeft.
Egeus.  Dit Rijk tot drymaal toe geschut heeft van haar klachte’.
Mam.  Dus is de Stam verlost, die maar de dootslag wachte.
Harb.  (1545) Hy houd de bloedtwel op, die swalpend’ over al,
        Vertoonen zou van bloedt een droeve waterval.
Hest.  Uw Egemaal die knielt voor uwe goetheit neder.
        Zy smeekt u met de tong, en traanen, zoor en teder,
        Op dat ghy eenmaal noch uw ooren leenen wilt;
        (1550) Terwijl het onweêr nu het meest al is gestilt.
Ass.  Al wat ghy maar gelieft, zegt zulx, en zonder schromen.
Hest.  Toen ik op uw bevel ten hove was gekomen,
        Zoo is, om veele reên, (my raadzaam voorgebracht)
        Versweegen dat ik was van het Hebreeuws geslacht,
        (1555) Uit Jakobs jongste zoon, uit Benjamin, gesprooten.
        Mijn Oom is Mardocheus; van wien ik heb genooten
        De vaderlijke zorg, na beid mijn oudren doodt.
        Nu vlucht het Joodtsch geslacht by u, als in de schoot
        Van een met zorg belast, en wel minzame moeder.
Mard. Azar. Barnabas. Eleasar. Iudith.
        (1560) Ach! grooten Koning zijt ons allen een behoeder.
        Vergun het leeven doch aan kindren droef en teer.
Ass.  ’t Gebodt ’t geen Haman gaf, dat wederroep ik weêr.
        Mijn schoone Koningin, ghy zult alhier beöogen,
[p. 54]
        Hoe dat ik in mijn hart tot ’t binnenst ben bewogen.
        (1565) Ik zal aan uwen Oom my toonen koninglijk.
        Kom herwaarts Mardocheus. ik maak u in mijn Rijk
        De tweede aan de kroon.
Azar.  O Hemel! welk verkeeren.
Ass.  Daar is de goude ring; in ’t byzijn van dees heeren,
        Geef ik u ’t zegel van mijn koningklijk gebiedt.
Mard.  (1570) Uw aldergrootste gunst uw minste slaaf geschiedt.
        ’t Vervoert mijn zinnen, Vorst, als hemelsch opgeheeven.
Ass.  Dees heeft alleen de lof van ’t schenken van uw leeven.
        Door haar is Hamans huis ten puinhoop neêrgestort.
Hest.  ’k Verzoek het moordtplackaat nu wederroepen wort,
        (1575) ’t Geen Haman door het Rijk moorddadig had besteeken.
Ass.  d’Hebreen zijn toegestaan hun leedt, op ’t felst, te wreeken,
        Aan alle, die uit haat hun dongen na den hals.
        Zoo heelt de wraak de wond van zoo veel ongevals.
        Ghy zult die zelfde maandt, en dag, uw vyandt pletten,
        (1580) Als Haman had gedacht zijn swaart op u te wetten.
        Zijn naam, zijn wreet geslacht, ten grondt wert uitgeroeyt,
        Op dat geen andre Loot te voorschijn koom of groeyt,
        En dat het Joodtsch geslacht als zorgeloos mach slapen:
        Doet hier de weet dus af aan alle mijn Satrapen.
        (1585) Bezorgt nu mijn gebodt, en zeind de booden af,
        Wie u te delgen dacht bereit zich zelf een graf.
Hest.  Ik schenk aan Mardocheus de koninglijke gave
        Van Hamans heerschappy, en goedren rijk van have.
        Mijn Oom dit is de loon van d’overtrouwe deugt.
        (1590) Het bloedig treurtoneel verandert dus in vreugt.
Mard.  O onwaardeerbre deugt!
Azar.  O roem van zoo veel eeuwen!
Bar.  Wy zijn de muil ontrukt der woest en wreede leeuwen.
Hest.  Verzorgt nu Mardocheus het heil van ons geslacht.
Mard.  Wat hier toe nodig is wert in der yl volbracht.
        (1595) Het volkrijk Israël moet deezen dag gedenken.
[p. 55]
Ass.  Wat ghy door haar verzoekt, zal u de Koning schenken.
        Volhart, gelyk behoort, in uwe wet en trouw.
Mard.  Dus wert het Joodtsch geslacht behouden door een vrouw.
EINDE.

[p. 56: blanco]

Continue

Tekstkritiek

bij vs. 267 ontbreekt de sprekersaanduiding (Hest.)
vs. 482 waar er staat: waat
vs. 600 weinig adem er staat: wein igadem
bij vs. 1587 is het waarschijnlijk dat de sprekers-
        aanduiding (Hest.) twee regels te hoog staat.