Ovidii et Auli Sabini Heroidum Epistulae (Heroides)Tekst en afbeeldingen zijn ontleend aan de editie Parijs (H. de Marnef en Wed. G. Cavellat) 1580 (UBL 1371 G 4)Een nieuwere redactie van de Ovidiusbrieven geeft (o.a.) Daniel Heinsius, Leiden (Elzevier) 1629 (KBH 235 E 16 [ex bibl. Mathaeus Lestevenon]; UBL 1189 I 16. — Books.google) De drie brieven van Aulus Sabinus zijn (o.a.) eerder uitgegeven in Basel, Henricus Petrus, 1541. (BSB A.lat.a. 2616 u — Books.google) Al deze teksten verschillen onderling op belangrijke punten, en aangezien de Heroides in Nederland over een lange periode zijn nagevolgd, is het nodig per auteur vast te stellen welke editie (of edities) hij gebruikt heeft. |
I. Penelope | II. Phyllis | III. Briseis | IV. Phaedra |
V. Oenone | VI. Hypsipyle | VII. Dido | VIII. Hermione |
IX. Deianeira | X. Ariadne | XI. Canace | XII. Medea |
XIII. Laodamia | XIV. Hypermnestra | XV. Paris aan Helena | XVI. Helena |
XVII. Leander | XVIII. Hero | XIX. Acontius | XX. Cydippe |
XXI. Sappho | I. Ulysses | II. Demophoon | III. Paris aan Oenone |
P. OVIDII NASO- |
Graecis ad Troiam cum maximo bellorum apparatu ob Helenae raptum profiscentibus, Ulysses Laërtis, & Anticliae filius, Penelopes novae* uxoris detentus amore, insaniam simulans, comitatum negat. Verùm tandem fraude viri à Palamede detecta, cum caeteris in Troianam expeditionem ire coactus est: ubi quantum & fraude, & virtute valeret, ostendit. Tandem pluribus peractis certaminibus, post decennium Troia eversa, cùm in patriam rediturus cum reliquis Graecorum principibus naves conscenderet, ob laesae Minervae indignationem, vastissimis procellis omnes agitati sunt. Inter quos Ulysses acerbae tempestatis impulsu in longissimam, utpotè decennem peregrinationem agitatus est. Quum igitur Penelope Icarii, & Polycastes filia hactenus casta, huiusce tam longae morae causam ignoraret: ad illum hanc epistolam scripsit: in qua illum multis rationibus in patriam reducere nititur, sic inquiens. |
PENELOPE [ULYSSI.] |
IN SECUNDAM EPI- |
Demophoon, Thesei & Phedrae filius, à bello Troiano in patriam rediens, maris tempestatibus in Thraciam delatus, à Phyllide Lycurgi & Crustumenae filia, quae tunc Thraciae imperabat, hospitio & lecto benignè susceptus est: & cum aliquamdiu secum fuisset, audita morte Mnestei, qui post eiectum ex urbe Athenarum patrem Thesea, imperium occupaverat, regni cupidine captus Phyllidi fide data, se intra mensem rediturum, fingens se ad res suas componendas ire, resarcitis navibus, Athenas petiit, neque de reditu curavit. Quatuor itaque exactis mensibus, Phyllis epistolam hanc scripsit, in qua suadet ut beneficiorum memor, servatis sponsionibus, in fide [p. 47] persistat. Quòd si negligat, violatum pudorem crudeli morte compensare minatur. |
PHYLLIS DEMOPHOONTI. |
IN TERTIAM EPI- |
Postquàm Graeci Phrygiam appulerunt, urbes Troiae finitimas, & praecipuè quae Lesbo insulae erant oppositae, hostili more coeperunt depopulari. Inter quos Achilles, Pelei & Thetidis filius, utranque Ciliciam, & Thebanam, atque Lyrnesiam invasit. Ex pugnato itaque Chrynesio oppido, duas insignes secum virgines abduxit, Astymonem Chryses sacerdo- [p. 53] tis Smynthei Apollinis filiam, & Hippodamiam Briseis natam, quae deinde à paternis nominibus fuerunt cognominatae. Chrysen autem Agamemnoni Graecorum principi concessit, & Briseida sibi reservavit. Sed cùm iam Deorum iussu cogetur Agamemnon Chrysen patri restituere, Briseida Achilli surripuit. Quamobrem indignatus Achilles, diu à bello abstinuit, nec ullius suasione vel precibus ad arma adversus Troianos sumenda animari potuit: nec postea Briseida accipere curavit, quanvis illi Agamemnon cum maximis muneribus ultro misisset. Quare Briseis ad eum hanc epistolam mittit, in qua conqueritur de eius nimia ira, rogatque ut sumat arma adversus Troianos dummodo iam prius ab Agamemnon ultro oblatam recipiat. |
BRISEIS ACHILLI. |
IN QUARTAM EPIST. |
Theseus Aegei filius interempto Minotauro, Ariadnem Minois & Pasiphaes filiam, quam ob opem sibi praestitam, uxorem accepturam promiserat, simul cum Phaedra ejus sorore navi imposita, secum abduxit. Verum Bacchi admonitione in Naxo, sive, ut alii volunt, in Chio insula, Ariadne relicta, Phaedram duxit: quae deinde absente Theseo in Hippolyti privigni, quem ex Hyppolyte Amazone acceperat, amorem exarsit. Qui cùm coelibem ducens vitam, sese venando exerceret, nec posset uti illius colloquio, hac epistola amorem suum indicavit. in qua illum callidis suasionibus ad sui amorem flectere conatur. Et cum turpe sit, privignum à noverca de stupro interpellari, principium ex insinuatione sumpsit, in hunc modum. |
PHAEDRA [HIPPOLYTO.] |
IN QUINTAM EPI- |
Cùm Hecuba Cyssei filia, & Priami uxor gravida esset, ardentem facem totam Troiam comburentem se parere somniavit. Territus itaque Priamus oraculum consuluit, à quo cùm accepisset, oriturum filium, qui patriae esset exitio, quàm primùm partus ederetur, iussit interfici. Hecuba verò cùm puerum, qui posteà Paris dictus est, peperisset, materna pietate mota, pastoribus regiis clam alendum mandavit. Is autem cùm iam adolesceret Oenonem nym- [p. 67] pham adamavit, atque, ut aliquibus placet, in uxorem duxit. Sed cùm Iuno, Pallas, & Venus, de pulchritudine contenderent, propter aureum pomum in quo scriptum erat, Detur Pulchriori, à Iove ad Paridis arbitrium remissae sunt: cui cùm Iuno regnum, Pallas sapientiam, Venus voluptatem, & mulierum pulcherrimam promisisset, pro Venere sententiam tulit. Qui deinde à patre cognitus, & in gratiam susceptus, Sparten navigans, Helenam Menelai uxorem rapuit: eámque Troiam abduxit. Quod cum Oenone rescivisset, hac epistola de eius perfidia conquerendo, Helenam Graecis reddi, & se recipi suadet. |
OENONE PARIDI. |
IN SEXTAM EPISTO- |
Monitus oraculo Pelias Neptuni filius, tunc illi propinquam fore mortem, cùm patri sacrificandi aliquis pede nudo sibi superveniret: cui annua sacra peragenti, Iason Aesonis filius eiusque nepos, dimisso in limo Anauri fluvii calciamento, ad sacra properans, altero pede exuto occurrit. Pelias igitur oraculi memor, Iasoni suavit, ut Cholchon iret, aureum vellus quaesiturus, sperans illic eum periturum, cùm audisset opus esse humanis viribus insuprabile. Iason autem veluti magnanimus, expeditionem libenter assumens, ac multis Graeciae nobilibus convocatis, Argo navem ex Pegaso Thessaliae sinu solvens, [p. 74] in Lemnon insulam delatus est: ubi cùm mulieres viros omneis commui consilio una nocte interemissent, Hypsipyle Thoantis filia, quem sub falsa mortis simulatione salvaverat, tunc imperium occupabat, quae Iasonem & hospitio, & lecto liberalissime excepit. Verùm iam duobus annis peractis, orantibus sociis, & exigente tempore ut praedictam expeditionem perficeret, Hypsipylen praegnantem relinquens, Colchon navigavit. Ubi arte Medeae dracone sopito, taurisque esuperatis, aureum illud vellus adeptus, illam secum adduxit. Quare Hypsipyle Medeam sibi praelatam dolens, hac epistola Iasoni de prospero reditu congratulando, in contemptum eius, crudelitatem atque incantationes execrans, vertere nititur. Postremò in Iasonem, & Medeam imprecatur. |
HYPSIPYLE IASONI. |
IN SEPTIMAM EPISTO- |
Troia à Graecis eversa, Aeneas Anchisae & Veneris filius, raptis ab incendio secum Penatibus, viginti navibus mare conscendit. Qui tempestate vexatus, magna parte maris pererrata, in Libyam quidem delatus est. Ubi nunc Dido, ut Virgilius finxit, Beli filia, & Sichei Herculis sacerdotis uxor, ex Tyro urbe profecta, fratris Pigmalionis, qui incautum maritum, ob eius divitias interemerat, & saevitiam & [p. 81] avaritiam fugiens, urbem novam Carthaginem condebat: à qua Aeneas cum sociis liberalissimè susceptus, & amatus, cum ea concubuit. Verùm cum Mercurii Monitu in Italiam sibi ab oraculo promissam, navigare cogeretur, Dido praesentiens, veluti quae ardentissimo moris flagrabat incendo, illum à navigandi proposito revocare, aut saltem differet abitum persudare tentans, post multas tandem frustrà effusas preces, ad eum moribunda scripsit, quem noverat mortis causam praebuisse. |
DIDO AENEAE. |
IN OCTAVAM EPIST. |
Hermione, Menelai & Helenae filia, à Tyndaro avo materno, cui domum commendarat Menelaus dum ad Troiam iret, Oresti Agamemnonis & Clytemnestrae filio desponsata est. Quam etiam Menelaus huiusce rei inscius, Pyrrho Achillis filio ante Trioam promisit: qui tandem reversus Hermionen rapuit. Sed cum Pyrrhi connubium maximo odio haberet, & Orestem adamaret: clàm per nuntium monuit facilè sese posse à Pyrrhi vinculis liberari. Quod quiden est assecuta. Nam Orestes post Aegysthi atrisque caedem furore purgans, Pyrrho in templo Apollinis interfecto, eam recepit. |
HERMIONE ORESTI. |
IN NONAM |
Herculem Iuppiter ex Alcumena, sub forma Amphitryopnis mariti* oppressa tribus noctibus in unam iunctis, genuit: quem Eurystheus rex Mycenarum Iunonis astutia, ut sic ille periret, ad arduos labores incitavit. Sed, cùm robore corporeo, atque ingenio valeret, semper victor avasit. Inter quos Acheloum, Aetoliae fluvium, in varias sese vertentem figuras, ob Deianeirae coniuium in taurm tandem, debellavit. Et profectò, quanvis reliqua monstra viriliter superaviert, amori muliebri succubuit. Nam cùm Euritus rex Oechaliae Iolen filiam sibi promissam denegasset, urbe capta, & Euritp occiso, Iolem obtinuit, cuius amore ita caecatus est, ut ea iubente, leonis spolium & clavam deposuerit: &, quod turpius est, inter Iolae pedisse quas cultu foemineo indutus, nere non erubuerit. Et denique quicquid prius sub Omphale Lydiae regina, ex qua genuerat Lamum, toleraverat, ea sub Iole perpessus est. Cùm igitur Deianeira Oenei regis Calidoniae filia, eus uxor, illum tam ellecebri amore captum rescivisset, ex voluntate adversariorum* factum vituperans, ad eum scriptsit. Ponit autem illi ante oculos egregia illa sua priora facinora ut comparatione infamiam apertiorem faciat. Sec cùm inter scribendum accepisset nuncium de Herculis calamitate ab vestem Nessi Centauri sanguine intoxicatâ à se missam, in qua vim revocandi ab alienis amorigus inesse credebat, id enim Nessus illi intraiectu eveni, fluvii suaserat, cùm ab Hercule sagitta Lerneo veneno infecta confossus esset, gravissimo dolore compressa, facinus suum purgando, ut non ultro, sed ut illum in sui amore retineret fecisse videatur, de suspendio deliberat. |
DEIANEIRA HERCULI. |
Minos Iovis & Europae filius Cretensis rex, ob Androgeum filium ab Atheniensibus dolosè occisum, illos tandem post acria bella coëgit, ut sibi poenas penderent, quotannis pueros septem, & totidem virgines mittere, ut Minotauro, quem arte Daedali Pasiphaë ex tauro genuerat, dum eius maritus Minus cum Atheniensibus bellum gereret, devorandi traderentur. Cum vero sors Theseo contigisset, ab Ariadne edoctus est, quonam pacto, interfecto Minotaruo, ex labyrintheis ambagibus egrederentur. Errabunda re- [p. 102] gens tenui vestigia filo, ut ait Catullus. Theseus autem Creta cum Ariadne & Phaedra discedens, in Naxon insulam delatus est, ubi à Baccho monitus, ut Ariadnem relinqueret: qui Dei timore perculsus dum altissimo somno pressam animadverteret, puellam dimisit. Quam primùm igitur expergefacta est, hanc epistolam scripsit, in qua de crudelitate & duritia Thesei, ac beneficiorum ingratitudine conqueritur, eum post multas lamentationes, & querelas rogando, ut navem ad eam flectat. |
ARIADNE THESEO. |
IN UNDECIMAM |
Macareus & Canace Aeoli regis ventorum filii, cùm turpiter se amarent, & consanguinatis praetextu culpam tegentes concumberent, Canace filium peperit: quem dum clam è regia per nutricem emetteret, ut aleretur, infelix infans suo vagitu se avo prodidit, qui filiorum incensus scelere innocuum infantem iussit canibus exponi, & per satellitem Canace gladium misit, quo illa pro meritis uteretur: ex quo se interfecisse creditur. Sed prius quàm moreretur, Macareo, qui iam in templum Apollinis Delphici aufugerat, hac epistola casum suum narravit, illum precando, ut expositi infantis ossa legat, & unà cum suis urna componat. |
CANACE MACAREO. |
IN DUODECIMAM EPISTO- |
Cùm florida iuventute & formositate valeret Iason, quàm primùm Colchon attigit, à Medea Aeëtae Colchorum regis & Hecastes filia receptus est, & amatus, habitaque coniugii sponsione illum edocuit, quónam pacto in optatam deveniret praedam. Aureo igitur vellere rapto, clàm cum Medea fugam arripuit. Quos cùm insequeretur Aeëta, illa Absyrti fratris, quem secum ducebat, membra dispersit, ut ita patrem ossa filii legentem, remoraretur: & sic incolumes in Thessaliam tandem devenerunt. Ubi Aesonem Iasonis patrem annis iam decrepitum, in robustiorem aetatem reduxit. Medea praeterea in Peliae mortem suas filias armavit: fingens enim ei iuventutem restituere velle, quemadmodum Aesoni fecerat, filiabus persuasit, ut omnem sanguinem frigidum atque veterem cultris exhaurirent, ut novum atque floridum posset infundere. Quod cùm fecisset puellae, statim expiravit Pelias. Iason verò, seu criminis enormitate, seu ex alia caussa Medeam repudiavit, & Creusam Creontis regis Corinthiorum filiam in uxorem assumpsit. Furibunda igitur Medea ad Iasonem scripsit, ingratitudinem in eo expostulando, praesentemque ultionem, nisi recipiatur, minitando. |
MEDEA IASONI. |
IN XIII. EPISTOLAM |
Protesaüs Iphicli filius ad Troiam quadraginta navibus, ut ait Homerus, navigans, cum caeteris Graecis Aulide portus Boeotiae ob tempestatem clausus est. Quod dum intellexisset Laodameia Acasti ex Laudothea filia, atque eius uxor syncerè maritum amans, multis somniis sollicitata, hanc epistolam ad eum scripsit: qua suadet, ut oraculi memor, à belli periculis abstineat. Datum enim Graecis fuerat responsum, eum, qui primus ex classe in terram Trojanorum descendisset, periturum. At Protesilaüs magnanimus primus exscendit, & ab Hectore occisus est. |
LAODAMEIA |
IN XIIII. EPIST. |
Danaüs Beli prisci filius ex pluribus coniugibus quinqaginta filias suscepit, quas dum Aegyptus eius frater, cui totidem erant filii, postulasset in nurus, Danaüs oraculi responso comperto, se manibus generi moriturum, volens periculum evitare, onscensis navibus Argos venit. Indignatus autem Aegyptus, eo quòd spretus esset, filios cum exercitu ad illum oppugnandum misit, had lege, ut non nisi interempto Danao ad se redirent, aut filiarum connu- [p. 130] bia inissent. Ille autem obsidione coactus filias sedaturum spopondit. Sed puellae, accepto à patre gladio, ut iussum erat, prima nocte, cum vino laetitiaque calentes iuvenes in profundissimum soporem descendissent, unaquaeque suum iugulavit: sola Hypermnaestra excepta, quae Lino quem Eusebius Lynceum appellat, marito suo miserta pepercit, suasitque ut ad patrem Aegyptum detecto facinore quàmprimum fugeret. Sed cùm pater Danaus ab omnibus perfectum facinus intellixet, praeterquàm ab Hypermnaestra, eam crudelissimè vinctam in carcere servandam tradidit. Quare Linum patruelem, eundemque maritum, quem servaverat, hac epistola rogat, ut vel opem ferat, captivitateque liberet: vel si mori contingat, ut sepulturae honore non careat. A Lino tandem, Danao trucidato, fuit liberata. |
HYPERMNAESTRA LINO. |
IN XV. EPISTOLAM |
Paris, qui alio nomine Alexander dictus est, ob Helenam sibi à Venere promissam Lacedaemona navigans, à Menelao honorificentissime susceptus est, & honoratus. Sed cùm per id tempus oportuisset Menelaum, omneisque Minois pronepotes ad dividendus Attei opes Cretam adire, Paridem domi dimittens, Helenae mandavit, ut non minorem hospitis quàm suiipsius curam gereret. Verum Paris dum datam sibi opportunitatem videret, Helenam in amorem sui, quantum potuit, solicitare conatus est. Haec autem artificiosa epistola detegit quanto amoris aesu ardeat, se ab omnibus commendando, quibus amatores lau- [p. 136] dari solent. Et quia noverat muliebrem sexum esse fragilem, & gloriae, & laudis, & forma, qtque genere cupidissimum, omnia affert Paris, quae sibi Helenes animum conciliare possunt, & quae odium mariti atque contemptum excitent. Fugam itaque suadet, quam Troianis viribus tueri posse asserit. |
PARIS HELENAE. |
Multi hanc epistolam non esse Ovidii contendunt, asserentes Sabinum omnes responsales literas [p. 150] confinxisse. Quod ipsius Ovidii testimonio comprobare nituntur, cùm in secundo Elegiarum ita ad Marcum scribat: Quàm citò de toto rediit meus orbe Sabinus, Scriptaque diversis rettulit ille locis. Candida Penelope signum cognovit Ulissis: Legit ab Hippolyto scripta noverca suo. Iam pius Aeneas miserae rescripsit Elissae: Quodque legat Phyllis, si modò vivit habet. Tristis ad Hypsipylen ab Iasone littera venit: Dat notam Phoebo Lesbis amica lyram. Quod quidem nihil ad rem facere videtur, cum nullam interim de Helene mentionem faciat. Verum statim subiunxit hos duos versus: Et Paris est illic, & adultera nobile crimen, Et comes extincto Laodameia viro. Quibus facilè convincuntur, nisi ad Sabinum referre malint. |
HELENA PARIDI |
IN DECIMAM SEPTI- |
Hellespontiacum mare septem tantùm stadiis, teste Plinio, Europam ab Asia dividens: Seston in Europa, Herus patriam, & Abydon in Asia, ex qua fuit Leanders, adversas urbes habet. Cùm autem Leander Abydenus Sestiam puellam Hero miserè deperiret, per Hellespontum noctu ad eam natare consueverat. Sed maris tempestate interclusus, iam praeteritis septem diebus, ad amicam Hero, per audacem nautam, ea tempestate Seston navigantem, hanc epistolam misit: in qua primùm amorem suum firmum & stabilem esse ostendit. Deinde queritur quòd natandi facultas, ob ferventissimum maris aestum, ei sit ablata. Demùm verò pollicetur se brevi iturum, & quanvis mare non fuerit tranquillum, se tamen periculis potiùs commissurum, quàm illius iucundissimo conspectu atque colloquio cariturum. Unde de eo sic cecinit Martialis: |
LEANDER HERONI. |
IN DECIMAM OCTAVAM EPISTOLAM |
Non satis constat cuius sit haec epistola cum praecedente, duabusque sequentibus. Nam nec quae legitur Leanndri ad Heronem, nec quae Heronis ad Leandrum, nec quae Acontij ad Cydippen, nec quae Cydippes ad Acontium ab Ovidio unquam scriptas fuisse, aut à Sabino, ipsemet comprobat in secundo Elegiarum, sic scribens ad Marcum: Et quod Penelopes verbis reddatur Ulyssi, Scribimus, & lachrymas Phylli relicta tuas. Quod Paris, & Macareus, & quod male gratus Iason, Hyppolytique parens, Hippolytusque legant. Quodque tenens strictum Dido miserabilis ensem, Dictat, & Aoniae Lesbis amica lyrae, &c. Reliqua studiosis illic legenda relinquimus: satis est admonuisse. Hero accepta Leandri epistola respondet, id agens, ut se ardenter redamare significet, & ad mutuos amplexus amatorem advocet. Desidiam verò interdum accusat, ut ostendat, quàm syncero & continuo amore semper amet. Aliquando in mare invehitur. Nonnunquam timet ne ob aliam fuerit distitua. Verùm statim amores suspicionem in amantium consuetudinem, qui omnia timent, transferendo, coniecturam imminuit. Demùm suadet, ut non nisi tranquillo freto se committat. |
HERO LEANDRO. |
IN DECIMAM NONAM |
ACONTIUS CYDIPPE |
Cum [...] versiculum, Quos vereor paucos ne velit esse mihi. Quanquam non id solum, sed & tota Epistola adulterina videatur, cum constet, nec Ovidium nec sabinum, ut diximus, Leandri, Heronis, Acontij, Cydippes epistolae scripsisse. Quas Ovidius scripsisset, eramu certe meminisset, sicut de reliquis. Si de Sabino contendas, videas utrumne cum Sabini stylo conveniant. |
CYDIPPE ACONTIO |
IN OVIDIANAM SAP- |
Tradunt Suidas & Aelianus, Graeci scriptores, duas hoc nomine Sappho extitisse: quarum altera Erexia, poëtria percelebris, que Alcaei & Pittaci atque Tarquinii Prisci tempore claruit, quae etiam plectrum prima adinvenit. Huic nonnulli carmen Lyricum tribuunt. Altera Mytilenaei longè iunior, quae psaltria, & meretrix fuit. Scripsit multa, & praeclara apud Graecos poëmata, adeò ut decima musa dicta sit. Qua re autem in Phaonis amorem inciderit, Plinius herbae tribuit lib. 23. Sed Baptista Egnatius, vir nostrae tempestatis linguae Graecae atque Latinae studiosissimus, hanc fabulam ab edodem è Graeco in Latinum nuper traductam recitat. Aelianus omnimodae historiae li. 12. describit pulcherrimum mortalium omnium Phaonem à Venere olim lactucis occultatum: esse verò & alios aliter qui scripserint, fuisse Phaonem ex eorum hominum genere, qui traiiciendis ulto citroque viatoribus navigiolis impensiorem dantes operam, victum sibi diurnum quaeritarent: accessisse tandem & Venerem, quae se ut in alteram transportaret ripam, nulla interim promissa stipe, rogaret. Quo cùm ille libentius effecisset, nescius quam transveheret Deam esse: tum verò à Venere longè preciosius accepisse munus, quàm si vel amplissimum manu precium exegisset. Albastrum nanque cùm accepisset unguine quodam plenum, quo semel perunctus, formosissimus repentè mortalium cunctorum apparuit, mulieres omnes Lesbias in eius exarsisse cupidinem: prae caeteris verò impatientissimè atque ardentissimè à Sappho adamatum. Haec ille. Cùm vero Phaon in Siciliam fortè [p. 200] discessisset, Sappho amoris ignibus incensa, & planè ardens, se ab illo sperni timens, statuit etiam capitis periculo furorem lenire, demisso in mare corpore ex Leucate Epiri promontorio. Sed antè quàm illuc accedat, per inconstantiam muliebrem tentans quod desperaverat, hac epistola eum advocare studet: faciens absenti invidiam suae conditionis, & calamitatis, quam omnibus incommodis miserabilem ostendit. Denique omnes misericordiae angulos excurrit, nec aliquid quod movat, praetermittit. Nulla autem in epistola mitiores, ac lasciviores amoris affectus, quàm in ista expressit Ovidius eò quòd supra muliebrem conditionem in amores arserit Sappho, cùm non modò virum perditè amaverit, sed aliarum quoque mulierum tribas fuerit, id est, insultando illas fricaret. Unde ab Horatio mascula Sappho vocata est. Multi tamen putant hanc esse Sappho, quam divinus Plato sapientem vocat. De ea autem sic cecinit Antipater Sidonius: |
Ausonius, |
Papinius, |
Horatius, |
XV. SAPPHO PHAONI. SAPPHO PHAONI. |
A. Sabinus: Epistolae tres, tribus Ovidii Epistolis respondentes. |
Aulus Sabinus imperante Octavio, atque Ovidii temporibus claruit, ad Trisenam amicam elegiarum librum dedit. Fastorum inchoatos reliquit. Scripsit etiam epistolas quibus Ulisses Penelope: Hippolytus Phaedrae: Aeneas Didoni: Demophoon Phyllidi: Iason Hipsipyle: Phaon Saphoni respondent. Quae omnes praeter has tres, quas nunc prae manibus habemus: saeculorum ignavia perierunt. Ulysses lecta Penelopes epistola respondet occurrens ad omnia quae illa oblectaverat. Narrat insuper varios labores quos omnes mira fortitudine toleraverat. Demum a Tiresia vate & Pallade de futuris certificatus: Ithacam patriam sub mendici habitu se brevi venturam praedicat. Quod cum fecisset, in propria domo incognitus a procis amatoribus Penelopes ignominiosa quaedam perpessus est. Verum a Telemacho filio & duobus subulcis adiutus gravi pugna eos omnes interemit. Tandem a Telegono filio: quem ex Circe genuerat: immisso in eum letifero telo occisus est. |
ULYSSIS AD PENELOPEN |
IN SECUNDAM SABINI |
Hac epistola Demophoon suam perfidiam purgare nititur, & reditum, quem longè ultra promissum retardaverat, excusare, varias causas afferendo. Interdum enim dicit se à suis arceri, & ob moram, quam in Thracia cum Phyllide fecerat, redargui. Nonnunquam à navigandi importunitate se defendit. Se autem brevi, etiam contra omnem maris tempestatem ad Phyllida navigaturum promittit. Quod quidem adimplevit, sed tamen Phyllis amoris impatientia laqueo vitam finierat, & deorum miseratione in amygdalum sine foliis conversa: quae Demophoontis amplexu, veluti sponsi sentire adventum, folia emisit. Quod ideò fingitur, quia amygdalus Graecè Phylla vocatur, in qua morientis Phyllidis nomen remisit. Quae flante Zephyro, qui occidentalis est ventus, & in Thracas vadens, per Atticam regionem transitum facit, floret: cum Zephyrus dicatur, quasi ζωηφόρος, id est, vitam ferens: quoniam habet plantis & graminibus favere, ut germinent, & pullulent: & hinc fabulae datus est locus, Phyllida scilicet laetari & florere redeunte ab Athenis amasio. |
DEMOPHOON PHYLLIDI |
IN III. SABINI |
Epistola haec responsiva Paridis non multum in rebus difficultatis habet, eò quòd argumentum ex Oenones epistola dependet. Paris autem quia coniugii iura violaverat, dum uxore dimissa Helenam duxerat, in principio statim iniuriam Oenone se fecisse fatetur. Deinde cùm sui excusatione crimen rejicit in Cupidinem, cui non facilè restititur, sed qui sine ulla ratione in ea quae cupit amantes trahit: & in fatorum seriem, quae sibi Helenam, ut antè quàm illam novisset, destinaverant. Ferunt autem Oenonem tanto Paridis amore flagrasse, ut cùm Philoctete sagittis Herculeis confossus ad eam ferretur, ipsa cadaver complexa fovens vulnera expiaverit, & in Cebria Taoiadis urbe sepultos fuisse. |
PARIS OENONE RESCRIBIT. |
RESPONSIONUM |
Tekstkritiek: |