Tandem fit surculus arbor: Antwoorde op den Brief van C.P.H. gheschreven aen Helenam, waer in Helena haer ontschuldight. Z. pl., 1616.
Gebruikt exemplaar: KBH 846 E 33.
In deze uitgave zijn evidente zetfouten gecorrigeerd en gemarkeerd met een asterisk.
Antwoorde op den Brief Van C.P.H. gheschreven AEN HELENAM, waer in Helena haer ontschuldight.
[Typografisch ornament].
Anno 1616.
Helenae antwoorde aen Menelaus.
U Groet beminde man, is my ter handt ghekomen,
Waer uyt ’t bedroefde hert, meer droefheyt heeft ghenomen,
Door dien, ghy preuts, my niet en groetet na behoor,
Maer tredet in u brief, ver buyten mannen spoor:
(5) En spotwijs ghy my schrijft, hoe dat ick ben ghevanghen,
Hoe dat ick word bewaert, (dat ghetuyghen mijn wanghen,
Dat ghetuyght het ghetraent, dat daghelijcx wordt ghestort,
En bitter suchten, dat mijn droevigh hert uytbort.)
Doen ick eerst sach u brief, docht ick stracx in my selven,
(10) Hier mee sal ick mijn smert en weenen wat verdelven,
Doen ick hem open de, en sach den lichten groet,
Docht my dat mijne ziel verdronck int koude bloedt:
Want daer ick voor desen van u werde bejeghent
Met kussen en ghelaet, waer mee ghy waert gheseghent:
(15) Waer door ghy oock mijn hert (u siende) hebt bekoort,
Mijn hert dat int afzijn, van u, in droefheyt smoort,
’T welck eertijdts schepte vreucht: als ick voor mijne ooghen
Sach al de Griecxsche jeucht, en edeldom sich booghen,
Als al de Griecxsche Rey, der maeghden saem verknocht,
(20) Met een singhende stem my Roosen hoeden brocht,
Nu ben ick kort gheset, nu word ick kort ghehouwen,
Bewaert ghelijck ghy seght, van afgheleefde vrouwen:
Ghy stelt daer teghen voor, den eerst voorleden tijdt,
Hoe ick leefde met u, en ghy met my, verblijdt,
(25) En dat ghy my noyt hebt in strenghen toom ghedwonghen,
En noyt en hebt gheacht, al de nijdighe tonghen,
Maer hebt my vry en vranck, ghegheven al het gheen
Waer mee een goede vrou, met recht, moet zijn te vreen:
Ghy verwijt my het goet ’t welck ghy my hebt bewesen,
(30) En komt met schampre reen, mijn droevigh herte teesen.
,,Waer isser meer verdriet, dan een die pijne lijdt,
,,En overdenckt de vreucht, van den voorleden tijdt?
,,Waer isser meer verdriet, dan Tantalus moet smaken,
,,Die dorstigh staet int nat, en kan gheen water raken?
(35) ,,Wie draeghter meer verdriet, dan die, die lijden moet,
,,Datmen schampt met het gheen, dat hem de doodt aendoet.
Ghy stelt my Paris voor, die met verkeerde sinnen,
Vertrout op sijnen schat, om dat ick hem sou minnen,
En seght, dat ick hem gheef, voor u mijn waerde pandt,
(40) En met wil ben ghevlucht, uyt ’t rijcke Griecken landt,
Gh’ ontslaet my van mijn trou, (dit moet mijn herte lijen,
Hier door komt ghy my weer, met nieuwen strijdt bestrijen)
Hier door maeckt ghy weerom, mijn bleecke vanghen nat,
,,En ick vol door ’t gheween, het bodem-loose vat,
(45) ,,Ick rol met Siciphum, den steen op des berghs tippen,
,,Als ick hem dan heb daer, sietmen hem my ontglippen.
Is het u niet ghenoegh, dat ick van landt en huys,
Dat ick van vriendt en maegh, hier leve in swaer kruys,
Twijfelt ghy aen mijn trou, daer ghy my hoort te stercken,
(50) En nemen uyt medoogh, my onder uwe vlercken,
Twijfelt ghy aen mijn trou, mijn trou die ick u schonck,
Doen in mijn vaders Hof, soo menigh Ridder blonck,
En hebse u ghejont, en hebse u ghegheven,
En sal noch voor u zijn, soo langh ick ben int leven.
(55) Ghy klaeght om dat ghy my, gheen diensten doen en kont,
Den middel u ontbreeckt, ’tis eenen fraeyen vont,
Kost ghy my door u brief, niet troostelijck vertroosten
Daer ghy my noch gheeft schult, en komt mijn herte roosten,
En seght, ons langh afzijn, is winter vande min,
(60) Verdubbelt soo mijn smert, met verdubbelden sin.
Na dat den winter kout, dan sal ten eynde komen,
Sult ghy (seght) royen uyt, de ongheloofde bomen,
,,Sult ghy (seght) uwen tuyn, laten te niete gaen,
,,En die tot nieu ghesay, gheheel laten omspaen,
(65) ,,Sult ghy, om dat den boom, in een jaer draeght gheen vruchten,
,,Rucken den wortel uyt. Hier door doet ghy my suchten,
Hier door wordt weerom ’t hert, gheprickelt door den pen,
Want ghy seght dat ick ’t doen, van uwen winter ben,
,,Kan oock een bloode Kind’, sich voor den schicht bevrijen?
(70) ,,Kan sy ontvlieden seght, des jaghers schelmerijen?
,,Kan oock een teeder lam, voor den wolf zijn behoedt,
,,Die loose laghen leyt, door honghers noodt verwoedt?
Ghy seght dat uwe hitt’, selfs door de koud uyt spruyten,
Hoe komt, hoe komt, dat ghy, de hitte voor my sluyten?
(75) Hoe schrijft ghy dan soo straf, hebt ghy my niet ghekent?
(U vrou) hoe komt dat ghy, haer niet een kus en sent?
Hoe komt dat ghy haer niet, met soete woorden groetet?
En my ghelijck ghy placht, al lacchende ontmoetet,
,,Kan oock een tortel duyf, wanneers’ haer gay is quyt,
(80) ,,Door ’s voghel vanghers knip, sonder haer zijn verblijdt?
Ofte ist dat ghy my teghen u wil moet derven?
Sult gh’ hebben uwen wil, als ick bedroeft sal sterven?
Neen, neen, Menelaus neen, den winter is present,
Ick hoop noch na den tijdt, vande komende lent,
(85) ,,Gh’lijck een die door fortuyn, in een put is ghevallen,
,,Roept, krijt, raest ende tiert, op dat hy door het schallen
,,Mocht krijghen tot sijn hulp, de naeste daer ontrent,
Ghy my de naeste zijt, dies ick my tot u wendt.
Ach u Cretense reys, doen ick met bitter scheyden,
(90) U kuste tot adieu, doen ick u gingck gheleyden,
Tot aen het natte strant, daer ghy trede int schip,
Doen ick u ooghde na, staend’ op een hooghe klip,
Doen ick Neptunum badt, u te willen bewaren,
Op dat wy vreuchdelijck, weer saem mochten vergaren,
(95) Doen ick al schreyende versuchte menighen reys,
Badt Eolum om windt, tot voordringh van u reys,
Die reys, die reys, heeft my, wel duysent mael doen krijten,
Die reys, die reys, heeft my, dickwijls mijn borst doen smijten,
Die reys, de welcke was, de oorsaeck van mijn quael,
(100) (Quael) my soo dick ghedreyght: want doen ick inde sael,
(Sael) waer in dat wy t’saem, offerden ons maeghdommen,
Lach rustende op ’t bed, docht my dat ick sach kommen,
Wt eenen grooten bos, een brullende leeuwin,
Welck liep een haesken na, en vloden soo gheswin,
(105) Datse in korter stont, waren uyt mijne ooghen:
Noch een droever ghesicht, quam sich voor my vertooghen,
Het bracht my eenen brief, segghende dese reen,
Voortaen sult ghy u lijf, met rou kleeders bekleen,
Voortaen sult ghy in smert, u voedtsel moeten nutten,
(110) Schreyt, schreyt, Helena schreyt, wilt u tranen uyt putten,
Vanght nu aen mette Swaen, een klaghelijcken sanck,
Laet suchten zijn u spijs, en tranen uwen dranck:
De brief die was van u, ofte den schijn van desen,
Als ick hem opende, heb hem wel overlesen,
(115) Daer in stont, dat ick sou, mijn rijckdom ende schat
Vergaren al te saem, en packen in een vat:
Want hy brocht my de tijngh, dat ghy waert afgheloopen
Van ’t moetwillich gheboeft, dat ick u weer moest koopen,
Om u te toonen min, en door ghelt of ghewelt,
(120) Te maken dat ghy weer, mocht wesen vry ghestelt,
,,En gh’lijck den Pelicaen sijn teeder jonghen drencket
,,Opende sijne borst, haer soo het leven schencket:
Hier af ben ick ontwaeckt, en heb alsoo ghedaen,
Mijn schatten t’saem vergaert, ghelijck ick had verstaen:
(125) Niet om door u tot schand, na Troyen wech te stoffen,
Maer om door dese u, mijn lief, weder te lossen:
Doen zijnse my tot spijt, en ick met haer ontschaeckt:
De dromen loghens zijn, dit hebbense ghemaeckt,
De droomen soo ghy seght u komen dick temteren,
(130) Ghelooft gheen droomen doch, laet Calchas propheteren.
Dits d’ oorsaeck van mijn pijn, en alle mijn gheween,
Dits d’ oorsaeck van ’t gheschrey, (nochtans zijn wy twee een)
Ghy schrijft my uwen droom, vervloeckt u reys na Creten,
Betruert dat ghy oyt ginck, de blauwe baren meten,
(135) Om te halen u erf, u erfdeel zijt ghy quijt,
,,Ick ben quijt u mijn erf, hoe soud ick zijn verblijdt:
,,Neen, ghelijck als een lam, wordt vande mam ghenomen,
,,Moet voor de laeuwe melck, nutten de water-stromen,
,,Bleet, schreyt, en is bedroeft, om desen kouden dronck,
(140) ,,Soo ben ick oock ghespeent, van u lieflijck ghelonck.
Ghy hebt my in u droom, met Paris sien spanceren,
In d’ouden Tindaers hof, en dat ick met begheeren,
Met hem had een discours, ende dat ick schaemroot,
Hem, tot u trots en spijt, mijn waerde trou aen boot,
(145) Dat ick hem tot u spijt, oock daer hadde doen komen:
Maer ick beroep voor ’t Recht, d’ onwaerachtighe dromen:
Ick was noyt inden hof, met Paris den Troyaen,
Noyt, (segh ick) noyt heb ick, met hem wand’len ghegaen,
Noyt heb ick eenigh dinck, met hem gheheym besteken,
(150) Maer hebbe u alleen, dit waerdigh zijn gheleken:
Noyt heb ick met mijn wil hem eenigh deucht ghedaen,
Soo veel de liefde raeckt, maer heb na u vermaen
Hem vriendelijck onthaelt, gh’lijck eens Koningh sone,
Die my nu teghen danck de werelt stelt ten toone:
(155) De dromen zijn bedroch, wilt niet (o deughden boom)
My, die eens was u lief, oordeelen na den droom,
My, die eens was u lief, hebt ghy my dan verlaten,
Om dat ick ben ontvoert, u landt, hof, ende staten:
My, die eens was u lief, my, die eens u lief was,
(160) My, die noch ben u lief, vergeet ghy my soo ras,
En seght, ick hiel my koel, onder de groene lovren,
Daer daer smeeclte ghy my, ghy kost my niet verovren,
Doen seght ghy dat mijn hert, was Paridi gheheel,
Mijn hert, waer van ghy hebt, nochtans het meeste deel:
(165) Vervloeckten Morpheus, wat meucht ghy my beschulden,
Hebt ghy nu uwen wil, nu ick bedroeft moet dulden,
Hebt ghy nu uwen wil, nu ghy verwonnen hebt,
My, en met een valsche reen, mijn trouwe onderscheit.
Laet ghy (o Menelaus) u manlijck hert bedrieghen,
(170) Door dien valschen droom, dromen die my belieghen?
Hebt ghy my oock tot u, ghevonden oyt soo stuyr?
Heb ick mijn ooghen oyt, ghetoont tot u soo suyr?
Soo werd’ ick wel gheloont, mijn straffe moet ick draghen,
Straffe, waer mee men selfs, gheen boosdaders sou plaghen,
(175) En in dees sware straf, moet ick hebben ghedult,
Tot dat de Goden goet, mijn tijdt hebben vervult.
Och als ick overdenck, mijn oude vaylicheden,
Soo sittert ’t gantsche lijf, dan trillen al mijn leden,
,,Gh’lijck een die vande koorts, seer swaerlijck wordt omrant,
(180),,Sit huyverigh en schut, van koude klappertant,
,,Gh’lijck een die van een leeu onversiens werdt bespronghen,
,,Sich in malkander krimpt, van vreese ’t sijn vervronghen:
Ghy laet oock blijcken wel, dat ghy my overtuyght,
En dat ghy mijn onschuldt, schuldigh te wesen buyght:
(185),,Gh’lijck Ganimedes werdt[,] van d’aerde opghenomen,
Roept sijne mackers na, tot dat hy is ghekomen,
Inde Hemelsche sael, soo langh heeft hy ghebeeft:
Siende sijn goet onthael, hy ’t al vergheten heeft,
,,Oft gh’lijck een teere maeght, van gheen minnen wilt hooren,
(190),,Als sy den jonghman siet, haer lichtelijck laet bekooren:
Menelaus niet alsoo, ick roepe noch om u,
En heb voor den Troyaen, noch eenen schrick en gru,
Ick roepe noch om u, en na de Griecxsche Rijcken,
Die ick niet eens en wil, by Troya verghelijcken,
(195) Ick roepe noch om u, waerder een wegh door vier,
Als ick maer vrij en waer, ick bleef niet langher hier.
Ick en roem Troya niet, om dat ick hier moet woonen,
Ick wil haer trotsigheyt, gheenesins oock verschoonen:
Ick oordeel niet het paert, na den ghesteken sael,
(200) Gheen sweerdt na het vergult, gheen harnas na ’t ghemael,
Gheen steden na ’t begrijp, maer roep alleen na Griecken,
Om weer gherustelijck, te zijn onder u wiecken.
De gulheyt prijs ick niet, ick word ghehouden kort,
Ick gheniet hier gheen vreucht, een yder op my knort,
(205) ,,Kan oock een armen slaef, sich roemen op veel schatten,
,,Kan een ghevanghen oock, voor sich ’s landts rijck[d]om1 schatten,
,,Soud’ ick (Helena) dan, die hier ghevanghen sit,
,,Stoffen op ’t heerlijck goet, dat een ander besit,
Ick sien heerlijck ghebou, ende schoone ghestichten,
(210) Maer ick sien Griecken niet, voor het preuts Troyen swichten,
Ick sien veel pomp, veel pracht, veel schoone heerlijckheen,
Maer noch en sien ick gheen, Lacedemon voor treen.
Wat wilt ghy lieve man, my al te laste legghen,
Hebt ghy my ’tgheen ghy seght, van Troyen hooren segghen,
(215) Heb ick wel oyt gheroemt, op haer staet ende macht,
Op hare goedicheen, oft hare boeven jacht?
Heb ick om haren staet, te meerdren my ghequellet?
Heb ick Lacedemon, teghen Troya ghestellet?
Heb ick (seght) oyt ghelooft, dat Paris was Regent?
(220) Neen, noyt heb ick mijn sin, oft hert hier toeghewent.
Noyt heb ick dit ghedacht, noch my laten blindt-hocken,
Om t’ghelooven ’t ghesegh, van dese schocke brocken:
Noyt heb ick my ghekeert, om haer te toonen min,
Heb dit altijdt veracht, met een verkeerden sin:
(225) Noyt segh ick is de liefd’, in my tot hem gheresen,
Om door ’t ghenot van ’t goet, een boel van hem te wesen.
Sijn schoonheyt ’t niet verdient, (dat ghy my al verwijt,)
Het welcke als vergift, my in het herte lijt,
,,’T welc my (als Prometheus) steedts in mijn hert komt picken,
(230) ,,Waer aen ick dickwils worgh, in desen brock te slicken.
Als ick den tijdt bedenck, dat ghy mijn herte naemt,
Door schoonheyt over schoon, en door u roem befaemt,
Die rontom vloogh door ’t landt, en ghy mijn sinnen velden,
Dat ick u inde lent, mijn bloem te plucken stelden,
(235) Als ick het overdenck, hier sittend’ int verdriet,
Door dees droeve ghedacht, ’t ghetraent uyt d’ooghen vliet,
,,Ghelijck den snellen haes, gheduyrich sit int duchten,
,,Wanneer hy wordt ghejaeght, en vernieut weer sijn vluchten,
,,Als hy den hooren hoort, snort door het langhe gras,
(240) ,,Soo oock als ick dit denck, stort oogh een water plas.
Ick wil Paridem niet, by u gheslacht ghelijcken,
En gheven hem veel lof, dat sal van selver blijcken,
Mint hem Oenone, bewijst s’ hem wederlieft,
Ick hem niet en bemin, maer betuygh hem met dieft:
(245) Ick roep hem voor ’t gherecht, met recht sal ick hem pranghen:
Maer ’t is te veel gheseyt, van een die sit ghevanghen.
Sijn onheuschelijcke daedt, sijn onbeschaemde tongh,
Die my in sijn fregat, met krachten te gaen dwongh,
Ende heeft teghen u, den tooren brandt ontsteken,
(250) Het welck hem soo ick hoop, noch bitter op sal breken:
Het welck hem soo ick hoop, noch sal werden betaelt,
Eer hy door Paca [sic] schicht, na Plutoos sale daelt.
Denck, o Menelaus, denck, hoe ’t herte was vol sorghen,
Doen hy my leyde voor, om met hem int verborghen,
(255) Te vlieden na de stadt, dat nu mijn karkar is,
En daer ick nu eylaes, leve in droeffenis,
Ick schrickte, nochtans hy, met soete woorden vleyde
Om my soo gantschelijck, na sijnen wil te leyden:
Maer ick heb na vermeugh, my daer teghen ghestelt
(260) Eylaes, al te vergheefs, hy nam my met ghewelt.
Met recht mijn lieve man, komt my weder eyssen,
Ick ben u, ghy zijt mijn, (maer door nijdigheyts sijsen)
Zijn wy nu van malkaer, teghen recht ende reen,
Ghy zijt mijn, ghy waert mijn, ick had u door verleen,
(265) Den naem van man ghegont, die naem sult ghy behouwen,
Soo langh mijn teeder licht, den Hemel sal aenschouwen,
Ick jonde u ’t begin, van mijnen rijpen tijdt,
Den dagheraet mijns jeucht, die was voor u bevrijdt,
Noch vochtigh vanden dau, van mijn ghesloten jaren,
(270) Den somer, herfst, en al, sal ick voor u bewaren.
Ghedacht my grilligh maeckt, denckende op den nacht,
Doen ick met u lief werd’, in Venus hof ghebracht,
Alwaer wy werden t’saem, aemachtich heen ghetoghen,
En hijghend’ inden brandt, soo Venus vorsten saghen
(275) En roerde ick u aen, ’t docht my te zijn een kool,
Soo vloogh my het gherit, met sittrende kriool,
Door ’t merch van het ghebeent, en heb u soo ontfanghen,
In mijnen teeren schoot, met lief soenende pranghen.
O grillighe ghedacht, o trillende ghepeys,
(280) O stommelent ghetits, wat heb ick menich reys,
Ligghende naest u sy, u ghekust seer vermetel,
Als ’t hert stijgherde op, door het soete gheketel,
En ghy my wederom, tickte met uwen mondt.
O onbegrijpelijck dinck, dat niet kan zijn doorgrondt,
(285) Ach, ach, dese ghedacht, doet my noch verde peysen
Hoe wy t’saem spelende, het heet bloedt deden rijsen,
En ligghend’ arm, in arm, met a[..]eloos ghetuck,
Dat mijne ooghen teer, door grillighen in druck,
,,Dreven van hier, van daer, gh’lijck wile water beken,
(290) ,,En door het soet ghewoel, deed’ blijde tranen leken,
Waer door ick u tot dienst, ghedraghen heb in’t lijf,
Een deerne, met veel pijn, twee maenden, twee en vijf,
Het welcke was u ent, in mijnen stam vereenight,
En t’saem zijnde vereent, in eenen boom vermeenight
(295) Die ick na tijdts verloop, u met veel pijn bracht voort,
Waer in men u krioel, onder ’t mijn heeft ghespoort.
Dit sal zijn de ghetuygh, van mijn vrolijcke tijden,
Hoe dat ick eertijdts was, u vrouwe met verblijden,
Dit sal zijn de ghetuygh, dit, dit, sal zijn de wraeck,
(300) Haer saet, verghelden sal, mijn onnoosel ontschaeck.
Alsdoen werd’ ick van u, seer vriendelijck ontmoetet,
Ghekust, gheleckt, ghekoost, nu maer simpel ghegroetet,
Met schuldingh, met veracht, en om een anders quaet,
Alleen in uwen brief, dees slechte groete staet:
(305) De groetenisse die, u voorkomt hier te lesen, { P. C. H.
Sent Menelaus de u, oft die het plach te wesen, [sic]
Ghy zijt de mijne noch, mijne, neen, hola hou,
Ghy sendt my wederom, mijn eerst ghegheven trou,
Waerom, daer ghy selfs seght, dat ick tot u verblijen,
(310) Paris bejeghende, met schandve [sic] boerterijen,
Doen ick sijn water nimph, Oenone heb ghegroet,
Als een Goddin, segghend’, ghesproten uyt den vloet,
Om haer watrigh ghesicht, en dats’ haer liet bekoren,
Van yeder een die haer, met liefde quam te voren:
(315) En andre dinghen meer, die ghy my niet een schrijft, [sic]
Nochtans de selve niet, uyt mijn ghedacht en wrijft,
Dit ick bedencken sou, en noch (o hert wilt keeren,)
Dat ick u had verhooght, om u soo te verneeren.
Wie isser doch verneert, ghy zijt in d’ ouden staet,
(320) En ick word hier met schand’, bespottet en versmaet,
Ick daeghlijck hooren moet, siet hier de lieve vrouwe,
Waerom men Troyen dreyght, met oorlogh te benouwen:
Siet hier de lieve bruydt, die onsen Paris nam,
Waerom gants Griecken landt, over ons is soo gram,
(325) Gheen quaet ick oyt speurde, in u ’t is niet ghebleken,
Dat ick u qualijck loon: hoe wel veel ’t oordeel spreken,
En segghen dat ick u, ben trouweloos gheweest,
Heb my verrokeloost, en lichveerdigh gheteest,
Om dat ick onbedacht, Paris mijn jonste wende:
(330) Wende, nee, niet ghewendt: dat ick soo dick ontkonde,
En noch ontkennen sal, u, u, ken ick te zijn,
Den troost van mijn verdriet, voor mijnen dorst den wijn.
Noyt en heb ick ghedacht, u mijn lief te beschulden,
Noch sal soo langh ick leef, dat selve niet ghedulden,
(335) Dat ghy van rechter-handt, tot slincker waert ghekeert,
Ghy hebt al ’t gheen ghehadt, het gheen ick heb begheert:
Ick heb u oock gheensins, in eenigh dinck ontbroken,
En sal gheensins mijn trou, int minste tot u kroken.
,,Werdt Lucretia niet, van Terquino onteert,
(340) ,,Met kracht, en met ghewelt, waer op sy appelleert.
Wilt ghy dat ick als sy, mijn teeder borst doorkerve,
En soo in rasernij, Elisi veldt beerve,
Dat mijn trou is voor u, voor u die waert en zijt,
En blijven sult, de gheen, waer in ick ben verblijdt,
(345) Denck vry, dat my den doodt, al langh had wech ghenomen,
Waer ick door de ghedacht, tot u niet weer herkomen.
Den dienst die ghy my deedt, die derf ick nu terstont,
Want ghy tot mijn verheugh, soo menigh beeste bont,
Voor der Goden altaer, om soo voor my te bidden,
(350) En barende my weer, te helpen in ghelidden.
Dit wordt nu niet ghedaen, maer sit ghekamert vast,
En ick treed niet een tree, oft daer wordt op ghepast,
,,My docht dat Jupiter, mijnen last quam versoeten,
,,Oft dat my tot solaes, de Godinnen ontmoeten,
(355) ,,Oft dat ick gh’lijck een leeuw, sijn jonghen weder vondt,
,,Die hy verlooren hadt, als my dit werdt ghejont.
Lesend’ datter noch was, een glinster over bleven,
In u vergramt ghemoet, om my te laten leven,
Om in u soete wy, te plucken tot solas,
(360) Gheen opghekropte spijs, maer het noodighe gras,
Soo bid ick, wilt my doch, niet heel uyt ’t herte sluyten,
Ghelooft gheen klappers doch, die u inde ooren tuyten,
,,Haer ooghen zijn vergift, haer tonghe is fenijn,
,,Haer hert haeckt na het bloedt, gh’lijck na de draf den swijn,
(365) ,,Dese stellen u voor, hoe eer Medea woede,
,,Hoe sy haer kinders brocht, ten treur-spel ende bloede,
Hoe Jason wederom, haer waerdelijck verstiet,
Ey denckt doch om mijn smert, ghelooft dees stoockers niet.
Hoe meynt ghy dat ick ben te moe, wanneer ick dencke,
(370) Hoe ick u daeghlijcx sach, aen tafel my toe wencken,
Doen ick u daeghlijcx sach, gaen na het bos ter jacht,
Oft in u melody, my te vertroosten placht,
Met Luyt oft Citer spel, oft met u soete reden:
Die nu moet mijnen tijdt, in duysterheyt besteden,
(375) Want sonder u mijn lief, en sien ick hier gheen licht,
Ick word’ van yder een, hier met ontrou beticht:
Hoe meynt ghy dat ick ben, te moe wanneer ick peyse,
’T gheloop, ’t gheren, ’t gejaegh, ’t gekom, het gaen, het deysen,
Den jock, den boert, den sanck, waer me ghy my songht voor,
(380) En ick met kleyne stem, u volghden op het spoor,
Wanneer ick my bedenck, en sien op mijne handen,
Soo dunckt my dat het hert, u [sic! ipv ’in’?] mijn lichaem sal branden:
Handen, waer mee dat ick, u lieflijck heb omvat,
Waer mee ick streelde dick, u roode kaken glat:
(385) Wanneer ick overdenck, ons voorleden vrijagie,
Ons brieven, ons ghedicht, ende op u schenkagie,
Van ’t een oft ’t ander fraeyts, de linckingh en ’t ghelonck,
Die ghy my en passant, soo vriendelijcken schonck,
Gaen ick mijn leghen schoot, met droeve tranen vollen,
(390) Die bigghlend’ langhs mijn borst, tot op de aerde rollen:
Soo queel ick droeffelijck, en vervloeck in dit bat,
De uyr dat Paris oyt, onsen oever betradt,
Ons oever, neen ’t is u, ick ben daer van ghebannen,
En moet noch in de pijn, u trotse brieven wannen:
(395) Nimmer en isser tijdt, oft ick sucht en ick karm,
Oft ick suf, en ick dut, denckend’ op uwen arm,
Waer mee dat ghy soo dick, mijn teeder borsten roerde,
Als wy het morghen root, t’saem laghen en beloerden,
Denckt niet mijn lief, denckt niet, dat ick u doe afbreuck,
(400) Denck [sic] niet dat ick mijn trou, int minste tot u kreuck,
’K heb niet inden aert, dat ick hier soude treuren,
Waert dat ick wech tot u, te komen koste speuren:
En oftmen mompelt schoon, van Thesei ontschaeck
En nu weder ververst, d’ eerst voorleden opspraeck,
(405) En heet tweemael gheschaeckt, s’ heeft willen geschaeckt wesen,
,,Wilt alderliefste doch, hier door u quael ghenesen,
,,Denck als den jagher jaeght, die vanghende een hert,
,,Dat weerom uyt den strick, en[’] netten sich ontwert,
,,En kan een ander oock, het selve niet ghehenghen,
(410) ,,En door het veel ghebas, in zijne netten brenghen,
,,Ja selfs oock meer als eens: salt daer om seker gaen,
Tweemael zijnde gheschaeckt, dat het wou zijn ghevaen.
Mijn onschult is bereydt, ’t gherucht kan ick niet dwinghen,
De deucht gereyckt de kroon, laet vry de loghen singhen,
(415) De tonghen zijn te loos, ick die [ni]et dwinghen kan,
Paris my niet verblijdt, ick bender soo niet an,
Want die diemen eens heeft, op loghenen ghevonden,
Die vlietmen, soo ick hem, om de ghegheven wonden:
,,Want als de duyf eens is, in d’ aernts klaeu gheweest,
(420) ,,Is altijdt voor sijn komst, met anghst en sorgh bevreest:
,,Den vis wanneer hem heeft, den anghel eens ghebeten,
,,Vreest den anghel altijdt, wanneer hy nut sijn eten.
Als u dan mijn onschult, en trou sal zijn vermelt,
Wordt daerom yeder een, mijn trouwigheyt vertelt?
(425) Neen, neen, ’t gherucht dat doet, de looghen hoogher rijsen,
En laet de rijne deucht, haer reynheyt selver prijsen,
Want d’ aerd’ die is vervult, van ’t bot Midas gheslacht,
’T welck meynt uyt eene wolck, den donder werdt ghebracht,
Sy stoppen d’ ooren niet voor ’t quaet maer voor het goede,
(430) En krabben een quetsuyr, tot datse gheheel bloede.
,,Sy zijn d’ Eghel ghelijck, die soo langh ’t bloedt uyttreckt,
,,Tot datse is vervult, van selfs hy dan afbreckt,
,,Met recht worden sy by den Baselisch gheleken,
,,Die als hy siet hem selfs, sijn eyghen hert doet breken,
(435) Soo sal ’t oock met haer gaen, als het nijdighe hert,
Door valsche loghen tael, haer mee sal maken swert,
En als sy dan hierom, bedroevigh sullen woelen,
Sullen sy ’t met al ’t nat, des meyrs niet weer afspoelen.
Voert u belofte uyt, van doen ghy na my stont,
(440) Swoert mette Griecxsche macht, door mijnes vaders mondt,
Dat ghy my nimmermeer, met schand’ soudt laten proyen,
Komt, komt, na u beloft, en haelt my weer uyt Troyen.
Soo ghy Ghesanten sendt, ey sendt doch eenen brief,
En soo ick ’t waerdich ben, noemt my noch eens u lief,
(445) Oft soo ghy selver komt, om dees vesten te slechten,
Wilt dan u witte veer, op uwen storm hoet hechten,
Op dat ick u recht ken, en siende inden strijdt,
Slaende uwen vyandt, ick met u zy verblijdt,
En soo ghy sterft, dat ick, u haestelijck mach volghen,
(450) Soo sal ’t gherucht op my, niet meer soo zijn verbolghen.
Tandem fit surculus arbor.
Tot de Berispers.
MOmus verwondert sich, dat ick hem monster heet,
Soo hy na d’oorsaeck vraegt, een yder dat wel weet,
Want geen dier ick en ken, dat mette tong kan plagen.
Nochtans soo doet hy dat, die naem met ny dan draghen.
Den Arcadissen leeuw, uyt der natueren schrijt,
Ghy bast als eenen hondt, dies gheen leeuw ghy zijt,
Soo ghy zijt eenen hondt, moetmen u tanden vreesen,
Maer ghy bijt mette tongh, gheen hondt kondt gy dan wesen,
Ghy en zijt oock gheen hert, ghy hebt gheen hoornen hecht,
Dies wel te recht wordt ghy,en mostner dien gheseght,
’Tzy ghy zijt zleeuw oft hondt, of tuyt ’tghewort der hinden,
Soo ghy zijt eenen leeuw, laet u by leeuwen vinden,
Soo ghy zijt eenen hondt, dat u den leeuw wordt baes,
En soo ghy zijt een hert, soo wordt der honden aes.
