Cornelis van Ryssen: Gedichten. Twee delen, Amsterdam 1704 en 1708.
Uitgegeven door Ilse Dewitte.
Red. dr. A.J.E. Harmsen, Universiteit Leiden.
Facsimile bij books.google
In deze uitgave zijn evidente zetfouten gecorrigeerd en gemarkeerd met een asterisk.

Continue
[fol. *1r]

GEDIGTEN

Van

C. V. RYSSEN,

Verdeeld in

SNEL, PUNT-

EN

MENGEL-DIGTEN.

Als mede eenige

BEND-VAERZEN EN LIEDEREN,

In de jaaren 1668. en 1669. te Romen
gemaakt.

[Vignet: Quaerendo]

t’AMSTERDAM,
By HENDRIK SCHELTE. 1704.


[fol. *1v: blanco]
[fol. *2r]

Aan de HEER

DIRK SCHELTE.

MYN HEER de leezens lust, en Rymwerk te doorblaaren,
Heeft van myn Kintsheid af, schier als myn Pop geweest.
Ja zelf: in stee dat het sou slyten door de jaaren:
Zo groeyde meer, en meer, die lust aan in myn Geest.

En heeft my eyndelyk tot digten aangedreeven.
Dog van een klein gewigt, naar maat van rymens kragt,
’k Heb dan dit Tydverdryf, ook eens in ’t ligt gegeeven.
(Hoogdraventheid is voor die na die eerkrans tragt).

Maar wyl ik dagt dat dees myn Keurstof veel mogt lyden,
Wyl ’t in ons Eeuw aan geen Hair-kloovery ontbreekt,
Of Muggezifters, die maar elks vermaak benyden,
Die Punten zoeken, daar het werk hun niet en steekt.

[fol. *2v]
Zo heb ik my verstout, dit Rym-werk te versieren;
Met d’Eernaam van zo groot een Minnaar van de Konst.
Die zal myn Schuts-heer zyn, en ’t werk ten besten stieren,
Dat zig de nyt verteer, wyl zy haar voor-hoofd fronst.

’k Weet SCHELTE dat gy sult myn vryigheyt verschoonen,
Dewyl z’alleen op u beleefdheid is gebouwd,
En op de liefde, die gy tot de kunst gaat toonen,
’t Geen ik bevind: dat door uw jaaren niet verouwd.

Ontvang dit dan, maer niet na waarde van de werken ,
Die weinig zyn in tal, en minder in waerdy,
Die staan het veyligst in de schaduw van uw vlerken,
Voor d’albedillaars en voor lastertongen vry.

UE. Dienaar en vriend               
KORNELIS VAN RYSSEN.


[fol. *3r]

AAN DEN

LEEZER.

WAnneer ik somtyds om my zelf wat te verligten,
Door ’t leezen als vermoeid, op wat uitspanning dagt,
Zo wierd myn Geest belust, op ’t maaken van dees’ digten,
Die nu, door Vrindenraad, zyn op de Pers gebragt.

Ik schreef tot myn vermaak, kan ’t andre meê vermaaken,
Zo is myn wens gelukt? maar siet ‘er iemand bang:
Of lust hem ’t Werk, gelyk als Malligheên, te laaken,
Die denke, ’t korte Mal, is beter als het lang.

Hy denk: dat Democryt zowel met reden lagte,
Om ’s Mensen Dwaasheid, en des Werelds ydelheid,
Als Heraclyt, met al zyn schreyen, en zyn klagten,
De Dwaasheyd, mag zo wel belacht zyn, als beschreid.

Misschien denkt iemand, ’k zou dit Lachen wel vergeeten,
[fol. *3v]
Hy raakt my op myn Zeer, als waar ’t op my gemunt:
Maar hy vat het verkeerd, en dient voor af te weeten,
Dat hy niet regt vat, die de Naald grypt by de Punt.

En wyl ’t dien naam draagt, diend de Punt ’er by te weezen,
Die dan dit Puntje raakt, denk, dat de Schorpioen
Te regt gebruykt, hetgeen hy wond’ weêr kan geneezen:
En die geen Zeer en heeft zal dit geen letzel doen.

Wie ’t dan op iemand duid, die heeft zig zelf bedrooge,
Ik wys de feilen wel, maar niet de Luiden aan:
’k Gebruik de Naamen, schoon ik niemand en beooge;
Dies steur u niet, als gy daar Kees of Klaas ziet staan.

Of ik dan iemand, al kwam onverhoeds te raaken,
Die neme deeze Steek, niet als van Vyand aan:
Maar als van eenen Vriend, die hem bekent komt maaken,
Waar het gevaar hem dreigd, op dat hy ’t mag ontgaan.

Het staat de Schouburg vry, gebreeken te vertoonen:
[fol. *4r]
En Deugden aan te raân, ’t is waar met hooger’ trant,
Maar ’t domme Verkens hair, kan ’t vuyle kleed verschoonen,
De lompe Molik, doet al meê nog goed op ’t Land.

De botte Slypsteen, diend om ’t Plomp en ’t Bott’ te scherpen:
’t Geen slegt schynt, brengt ook wel wat goeds meê aan den dag,
Men zou de Noot, die in de schil zit, ligt verwerpen,
Zo men niet zogt wat dat daar in verborgen lag.

Wien dan dit Swart en Wit, tot gramschap mogt vervoeren,
Zou den Kalkoensen Haan gelyk zyn, die alleen
Door ’t rood, als hy ’t maar ziet, zig zott’lyk gaat ontroeren,
Daar ’t beter was, dat hy maar zoetjens heen ging treên.

Ik meen dien dan om geen vergiffenis te smeeken,
Die kwaalyk neemt het geen hy ligt niet wel en vat:
Want vind hy ergens, daar een Vuilbek schynt te spreeken,
Die neem dien tot een baak, en blyf op ’t regte padt.

Men moet den Dwaalweg vliên, en volgen regte Weegen:
[fol. *4v]
’t Vuur wel gebruikt is nut, en anders stigt het Brand:
Wat word er niet al Kwaad verrigt, met Mes en Deegen?
En nogtans beide nut, maar in een Wys Mans hand.

Hoe nut ook ’t Water is, voor al die ’t wel gebruiken:
Zo ziet men, dat een Mens, zig daar ôok in verzuipt:
Hoe nut den Oly is, bewaard in vat of kruiken,
Nogtans bevlekt hy ’t kleed, wanneer hy daarop druypt.

Men myd de Doornen, in het plukken van de Roozen,
Is hier tweezinnigheid! tast na den regten zin:
Denk: zelf uit eene Bloem, gekoozen, word ’t goed en ’t kwaad gekoozen,
Doe dan als d’Ed’le Bye, niet als de Booze Spin.

Dog zo een Kwaad-hooft na my Onschuld niet wou hooren:
En my dan, Armen hals, nog Penne steeken gaf,
Zo meen ik stil te zyn, en my niet eens te stooren:
Maar, als den Egel op zyn Pennen, wagten ’t af.

’k Hoop egter, dat het nog wel aangenaam zal weezen,
Aan die het zonder haat, of zydigheid door blaård:
[fol. *5r]
En dat den Drukker, voor geen schaa behoeft te vreezen,
Al is ’t schoon, dat hy daar geen schatten by vergaard.

Dus heb ik, Leezer, meê myn Rym-lust wat gaan Koelen,
En hier in, ook zo wellust en vermaak gehadt,
Als eer Diogenes, die toen hy elk zag woelen,
Ook bezig wilde zyn, en rolde vast zyn vat.

C. V. RYSSEN.


[fol. *5v]

Op de

SNEL, PUNT- en

MENGELDIGTEN, &c.

van de HEER

CORNELIS VAN RYSSEN.

Een zinn’loos Mensch, of wel d’onzinnige, syn een,
Men noemtse dol, of gek, of Simpel in ’t gemeen,
En, een Eenzinnig Mensch, die heet men onverdraaglyk,
De dubbelzinnigen zyn veeltyds niet behaaglyk,
Die geen zin, die ‘er een, of dubbel heeft, die schort
Er Vyf, Vier, Drie, eer ‘t een Vyfzinnig mensche wort,
Vyfzinnig dat ’s volzins, in wien die t’zamen woonen,
Die kan een gants Taff’reel volzinnig, ons vertoonen.
Indien dan, in een Man, zoo veele Mannen steekt,
Zo veel hy suyverlyk verscheide Talen spreekt,
En, kan het Vyftal zins, een Mensch volzinnig stellen,
Zeg, hoe veel mannen kan men dan in een man tellen,
Die Hondert malen vyf, verdubbeld zin, in zin?
Dat ’s zinlyk zinryk zyn! den Leser, zie eens in
Dit zinneryk Taff’reel, vol aardige gedachten.
’k Zal d’antwoord op myn vraag, kort na den uytgaaf wagten,
Als eens den Drukker klaagt, ey! wie had oyt gedogt,
’t Is nauwlyks van de Pars, en ‘k ben reeds uitverkogt!
Had ik ’t getal, zoveel verdubbeld, als den Schryver
Zyn Zin-betekeniss’, myn Stok-beurs zwol vry styver,
’k Had ligt, zo vroeg, de Schaa des tweden Druks ontgaan.
Had Huygens dit gesien, Ik wed hy had bestaan
[fol. *6r]
Te zeggen, t’za! Schiet op, of ‘t u, of my sal lucken,
Op wiens Naam zal men ’t een, of ’t andre t’zamen drucken.
’t Zyn kindren, zo gelyk als van een geest geteeld.
Wat Schâ of ik u ’t myne, of gy my ’t uwe deeld?
Of, ’t zaam gevoegde Pronk vry met ons beider naamen,
Ik sal van Ryssen, nog gy sult Constanter Schaamen.
Liefhebbers, die ’t dan Spyt, dat Huygens Rym Pen rust,
Neem dit, als ’t regt vervolg! lees, en voldoe uw lust.

Den 24. Febr. 1702.

    Wanneer dit bovenstaande maekte, was ’t getal der Snel- en Punt-digten net 500. waer op toen speelde, met soo weinig gedagten dat het daerboven soude gelopen hebben, als dat het door de myne onder de Pars soude gebragt werden, beyde my ontschoten en ’t Sedert soo aangegroeyt synde, geeve ik ’t nu aan andre over, want

            ’k Wed’ elk verwond’rend segt, met mijn
            Hoe Zin-rijk moet die Breyn-kas sijn!

D. SCHELTE.


[fol. *6v]

Op de

SNEL- en PUNT-DIGTEN &c.

Van de HEER

CORNELIS VAN RYSSEN.

EEne and’re Swaan snelt, op den trant
Des Haagschen Ridders, naar den kant
    Des Ámstels, om met steekel schriften,
    Het kaf van ’t goede zaat te schiften.
Om slaagen speelende te slaan,
Die Dubbel, voor goed’, heenen gaan.
    Van Ryssens schranderheyt toont blyken,
    Van voor geen’ Vlaggeman te stryken.
’t Doorkneedde breyn, schoeyt op een leest,
Taal- en Reys-kondig, daar de Geest
    Van Huygens dubbeld, zig komt toonen,
    Om het met Lauweren te kroonen.
Geen Musa ’s vriendt, of, staat verbaast;
Ja, vindt zich aan dees ’disch veraast,
    En van het Henxte-bron-nat dronken;
    Bet Hier dan van Constant geschonken;
[fol. *7r]
Hoort men soet twisten. ’t Wort gevraagt;
Wie in dit stuk de kroon weg draagt?
    Men hoort hen vorder momplend’ luysteren
    Sou dees wel d’ anders Eer verduystren?

W. V. ROYESTEYN.
J. U. D.


[fol. *7v]

Op de

SNEL- PUNT- en

MENGELDIGTEN, &c.

Van de HEER

CORNELIS van RYSSEN.

Hier ziet gy Letterlien, wysheyt hoog’ taalen kenners,
In ’t zinryk dubbel spoor, Apollós Wagen Menners,
Een koddigh sin-gespan, door aller akkren Koorn
Gement, dan op het vlak, dan door struyk, heg en doorn.
Hier ziet g’ hoe ’t schrander breyn, ’t speelwagentjen te koor Leydt,
Hoe snedig linx en rechts, het in en weer van ’t spoor scheydt.
Hoe sleepend rydt het hier, daar krygt het sweep en spoor,
De vos lagt, d’eesel bulkt, als trok het hem by d’oor.
Hoe ligt is zeer geraackt, een schurreft schaap aan ’t bleeten,
Die deese kost niet lust, hy mach wat anders eeten.
Hier ’s dubbel dubbel op, elck neeme zyn geryf,
VAN RYSSEN schaft dit op, voor enkel tyt verdryf.
Syn reys- en taalkund, die het enckel konnen splissen,
Konnen t’oock dub’blen, en ’t u dubbele opdissen.
D’ervare konstenaar heeft konst en geest te baat,
Wel eer blonck een alleen, hier beyde met de daat.
R. V. M.
J. Ctus.


[fol. *8r]

Op de
PUNT- en SNEL-DIGTEN &c.
Van
CORNELIS VAN RYSSEN.


De Dubbelzinnigheyd, word by het volk mispreezan,
                Ik schep in deeze zaak,
                Een wonder groot vermaak;
Als ik zulk Rymwerk, van VAN RYSSEN koom te leezen.
Zyn Punt-gedigten zyn scherpzinnig, vlug, en snel:
                Die snel, als vuurge pylen,
                Gezwind ten Hemel ylen,
En enden met een slag. Zulks voege, een Sneldigt, wel,
Dit noopt de doffe geest, met aangenaame sporen,
                Door zoete prikkeling:
                Die ’s Leezers lust beving;
Als hy, in kleen begrip, koomt grote dingen horen
Vaar voort dan brave man. Verstrek ons tot een ligt,
                Op dat gy onze zinnen,
                Ter Digt lust doe beminnen.
Men wekt een loome, geest, wel best, door Snelgedigt.

K. VERLOVE.


[fol. *8v]

Op de vermaaklyke

SNEL- en PUNT-DIGTEN &c.

Van

CORNELIS VAN RYSSEN.


WAar zyt gy, die graag wet, scherpzinnig, ’t Weet-ziek Breyn?
Door zoete Vindinge van Dubbelzinn’ge Woorden,
Soo Vondel, Huygens, Vos, en andre u ooyt bekoorden,
Hier hebt gy keur van stof, ver boven het gemeyn:
VAN RYSSEN streeft om d’eer, in Snel- en Punt-gedigt,
Hier in dees Veersen na, de Vad’ren der Poeëten,
Zyn Hooft verdiend de Lauw’r: wie zou geen dank hem weeten?
Die in vermaak, tot nut, soo heuglyk steekt en stigt
Leert van hem, door zijn Boert, Verbeer’ren uw gebreeken,
Soo sult gy tot zyn loon, hem Lof, door wel doen spreeken.

H. Grauwhart.

Continue
[p. 1]

SNEL- en

PUNT-DIGTEN.

1.
Tryn en Jorden handgemeen.

EEn Pater quam op ’t slag, en zag dat Tryn en Jorden
Door hem eerst korts getrouwd, t’zaam zaten in het haar,
Hy zey, wat doen is dit, Tryn zei, wel lieve vaar,
Hebt gy ons niet belast t’zaam handgemeen te worden.


2.
Elias en de Ravens.

Hoeveel verscheeld het Lot der vroomen en godd’loozen.
De Ravens bragten aan Elias vlees en brood.
Hier ’s een Elias, dog geen vroomen maar een boozen,
Die zelf de Ravens strekt tot voedzel na zyn dood.


3.
Vrouwen en haar doen.

Een sprak van Vrouwen, en haar ommegang met geesten,
En hiel voor leugen en al wat men daar af riep,
Dat oit een Vrouw de Man, in Wolf of Bok herschiep.
’k Zey, maken zy noit van haar Mannen Hooren-beesten?


[p. 2]

4.
Joost en zyn Wyf.

’k Ontmoette Joost, en zei ’k verwonder,
Jou Wyf speeld, na ik hoor, den Baas.
Hy zei, ’s daags maaktze wat geraas,
Maar evenwel ’s nagts moet z’er onder.


5.
Geurts Wyf baart te veel.

Geurt klaagde dat het hem beswaarde
Dat zyn Wyf alle jaren baarde.
Jas zei, ik heb vry grooter plaag.
Want myn Wyf baard schiet alle daag.


6.
Besten raad verworpen.

’k Gaf nieuw getrouwde Truy, zoo ’k meende, goeden raad,
Swyg zeid ik, als u Man zyn muts niet wel en staat.
Zy zei, ’k weet beter raad, daar ik op meen te letten,
Staat hem de muts niet wel zo zal ik z’hem verzetten.


7.
Kruisseloos goed en quaad.

Die Munt nog Kruis heeft, noemd zyn Kruisseloosheyd pyn.
En wenst des niet te min, ook kruisseloos te zyn.


8.
Ongelyke gepaarde.

Een Oude Gryzaart, ging een heel jong Meisje trouwen,
En toonde my zyn keur, en zei, wat dunkj’er af.
’k Zei Vader, ’k hoop dat u de keur niet zal berouwen,
Maar my dunkt gy verkiest u zelf een heel schoon graf.



[p. 3]

9.
Griet en Lys.

Griet roemde, schoon haar Man maar Stilleveeger was,
Dat werk haar wel schoon geld deed komen in haar tas.
Ja zei Lys, ’k heb een Man, dat ’s ook een Stille veeger,
Hy veegd en zuypt ter smuig, maar maakt myn beurs maar leeger.


10.
Doove Klaas zoo goed als hy hoord.

’t Vroeg iemand: doove Klaas is dat een goed gezel?
Ja zey hy, met een woord,
Hy ’s zoo goed als hy hoord,
’k Zei dan deugd hy niet veel, want hy hoord heel niet wel.


11.
Stille Jaap geen uit maar thuis zuiper.

Ik hoorde stille Jaap voor een uitzuiper schelden.
En na my dagt was dat abuis,
Want ken ik hem te regt, uitzuipen doet hy zelden,
Maar zuipt den gantzen dag in huis.


12
Koen en zyn Wyf.

Koen kwam t’huis, ’t hoofd ontsteld door ’t ligten van de kan.
’t Wyf riep, kyk is dat niet een goe-slag van een Man!
Gelyk men van hem sprak, waardoor hy my bekoorde,
Hy gaf ‘er een sufflet, en dat met deeze woorde,
Daar Wyf daar hebje weêr een goe slag van een Man.


13.
Verkeerde raddigheyd.

Een Heer had een Lakkei, heel rad van kinnebakken,
Maar als hy zoude gaan dan kroop hy als de slakken,
Dies zei hy tot de Knaap, ik wenste wel Jan gat,
Dat gy liept met de mond, en met de voeten at.


[p. 4]

14.
Twee gebreeken.

Myn Buurman is zo trots als kaal.
Ik vind hem schier aan alle hoeken.
Hy zeid, hy gaat zyn int’rest zoeken,
En hy en heeft geen Kapitaal.


15.
Zo als men ’t neemt.

Een hupse jonge Vrouw, van minnelyken aart,
Was eens by jonge Maats,die van de Schouwburg spraaken,
En zei, gy kond den een wel pryzen, d’ander laaken,
Maar myn Man speeld’er mee, en die is hoorens waart.


16.
Niet voor den dorst drinken.

Jaap kwam geladen t’huis, ik zei, al weêr beschonken.
‘k Heb zeid hy, anders niet als voor den dorst gedronken.
’k Zei vriend,’t voor moet ‘er af, dat is maar drank vermorst,
Drinkt maar wanneer u dorst, maar drink niet voor u dorst.


17.
Onnozele Jan.

Jan schold wat op het volk dat andere luy verdrukken,
En telde daar een lyst van vuile Schellemstukken.
Ik zei: als men u dan een stuk van ’t oor afsneê,
Zou dat een Schelmstuk zyn. Wel ja zei hy, dat meê.
’k Zei Jan ik had gedagt, als dat g’een eerlyk knegt waart,
Maar nu Schelmt gy u zelf, en praat puur ofje slegt waart.


18.
Piet vreesd voor ’t verzoenen.

Half malle Piet, was met zyn maagschap in krakkeel,
Elk zei verzoen u Piet, ’t verschil en is niet veel.
Hy zei ’k zal wyzer weezen,
’k Zou voor ’t verzoenen vreezen,
[p. 5]
Want na my wierd vertelt, was Jan Neef aan het Hof,
Daar had hy zig verzoend, en sturf ’er schielyk of.


19.
Hans wil niet op zyn Vrouw passen.

’k Zei Hans, ey zoen je Vrouw, en laat dat hassebassen.
Maar ’t antwoord was, tut tut, ik pas op haar niet veel.
Daar hoor je nou, zei ’t Wyf, al d’oorzaak van ’t krakkeel.
Wat ik hem vlei of smeek, hy wil op my niet passen.


20.
Tierigen Hond.

’k Trad in een schuit, en stak van Land,
En dagt toen aan myn Brak op ’t strand.
Dies riep ik, wild myn Hond hier stieren,
Want ’t beest zou daar op ’t strand niet tieren.
Dog ’k had het woord pas uit de mond,
Het beest dat tierde als een hond.


21.
Leeren Liegen.

Ik zelje leeren liegen Péter,
Zei malle Kobes tot zyn kind,
Ja vaartje, zoje my bemind,
Zei ’t Boefje, leer me ’t nog wat beter.


22.
Een van beyden.

Onrustige Matthys, schold my voor leugenaar.
’k Zei zo ’k u ooit beloog zo most ik ’t immers weeten.
’k Beken ik heb u laatst een eerlyk man geheeten,
Zou dat een leugen zyn, Matthys dan is het waar.


23.
Slegte voorzigtigheyd.

Voorzigtige Michiel, kwam by schoon dag weêrom,
Als hy den gantsen nagt had in de kroeg versleeten.
[p. 6]
Ik lagte, dog hy zei, lag niet, of weet waarom.
De reên, dat ’k op een plaats tot nu toe heb gezeeten
Is, op dat ’s nagts dan aan geen ongeluk en kom.


24.
Jaap een leeg-ganger tegen zyn wil.

Als Jaap geen werk kreeg, en wel graag wat had gegeeten,
En staag dan nog wierd voor leeg-ganger uitgekreeten.
Zei hy, ’k ga leeg ’t is waar, myn maag is leeg en hol,
Maar ’t leeg gaan is my leet, ik ging veel liever vol.


25. May en Truy.

May klaagde haaren nood, aan haare Buurvrouw Truy,
Haar Mandie was zo los, ’t was schande voor de luy.
Maar die zei, ’k wenste dat myn Man maar los mogt weezen.
Geen wonder want hy zat in ’t gat,
En was op dievery gevat,
En wierd ook kort daarna tot loon ter galg verweezen.


26. Klaas en zyn Pak.

’k Zei Klaas uw pak staat zo gemaakt.
Hy zei, ’t is ook eerst zo gemaakt.
Wy hadden misverstant, ik meende het stond styf.
En hy ’t is nieuw gemaakt, en hebt nu eerst aan ’t lyf.


27. Piet Perfekt.

Elk meend dat Piet Perfect, groots en Hoovaardig is.
En hy meend maar alleen dat hy Hoov-aardig is.


28. Verkeerde gaauwigheid.

Ik huurd’ een knegt op het aanraden van een Vriend,
Die my zyn gaauwigheid wist wonder uit te meeten.
[p. 7]
Dog ik ben weinig met zyn gaauwigheid gediend.
Maar ik beken, dat hy zeer gauw is in ’t vergeeten.


29. Klein Klaasje wil lang dienen.

Klein Klaasje bad een Heer, dat hy by hem mogt woonen,
Dog kreeg tot antwoord, ik zoek knegts die meerder toonen.
Myn Heer zei Klaas, ik weet, al ben ik kort van stal,
Dat ik des niet te min, u wel lang dienen zal.


30. Barbiers mode.

Ik leende myn Barbier eens eene kleine Som,
En na wat tyds verloop, begeerd ik die weêrom.
Hy lagte my wat uit, en zei, hebt gy u leeven,
Wel oit van een Barbier, geld wederom zien geeven.


31. Voort-raken.

Ik vroeg myn Buurman laatst, hoe gaat het met uw zaaken.
Al wel zeid hy, ik zie wel kans om voort te raaken,
En heeft het ook zo wel gemaakt,
Dat hy te nagt is voort geraakt.


32. Jaacqs verlies.

Jaacq klaagd, hy heeft zyn reuk verlooren,
‘k Zey laat dat aan geen Mensen hooren,
Of anders zeid ligt die u ziet,
Die Man heeft zyn vyf zinnen niet.


33. Gevallen en Ongevallen.

Piet klaagde dat hy had gevallen.
Geurt klaagde, hy had ongevallen.
’k Beklaagde haaren staat, en zey,
[p. 8]
Zo ’k deelgenoot most zyn van beid’ haar ongelukken,
Dan niet zou weeten welk van bey,
Of ongevallen, of gevallen, minst zou drukken.


34. Comeeten en Com-eeten.

Veel luiden schrikken van Comeeten,
En ’t is zo lieven woord, Com eeten.


35. Vriend nog Maag.

’k Was laatst met Marten in den Haag,
Die zei, hy had daar Vriend nog Maag.
Van ’t eerst is m’ook daar niet gebleeken.
Maar doe ’k met hem quam in ’t gelag,
’k Dagt, heeft den bloed geen Maag, waar mag
Hy al die spys en drank dan steeken.


36. Verstand en onverstands gebruik en misbruik.

By u is wel verstand, maar gy gebruikt het niet,
Zei booze Griet, en scheen in gramschap heel t’ontsteeken.
’k Zei, was ’t niet beter hier te swygen, als te spreeken,
By u is onverstand, en dat gebruikje Griet


37. Roels spreuk.

Roel zoop hem daaglyks vol, en had schier staag een roes,
Maar toen hem dat eens wierd verweeten,
Zei hy, hebt gy de spreuk vergeeten,
Een leeg Mens, is maar een oorkussen voor den Droes.


38. Kryn klaagd over de zoo, en Piet wenst om de zoo.

Kryn zei, wat is ’t een zwaare plaag,
’k Heb staag de Zoo schier in de Maag.
Maar Piet zei, ’k wou dat ik de plaag kreeg,
[p. 9]
Dat ik de Zoo eens in de Maag kreeg,
Want die is zo gesteld,
Dat ze m’er al om kweld.


39. Geen Schelm een eerlyk Man.

Zo’n schelm als Tymen, is in al de wereld niet,
Zei Piet geheel verstoord, ’k zei dat ’s de waarheid Piet,
Want Tymen word gelyk een eerlyk Man gepreezen,
Zo kan ‘er dan zo’n schelm niet in de wereld weezen.


40. Gezonde en ongezonde Vis.

Gy zegt de Vis is ongezond,
Dientze niet ongezond te weezen,
Gezonde Vis is niet gezond,
En word daarom van my mispreezen.
’k Geloof dat yder die van een gezonden dis houd,
Van ongezonde vis, meer als gezonde vis houd.


41. Aaltje te beklaagen.

Moy Aaltje is zo frajen Wyf,
Zo net en proper over ’t lyf,
Maar is ’t niet waard om te beklaagen,
Dat zulken zoeten, lieven Vrouw,
Die tyd nog hier beleeven zouw,
Dat haaren Man moet Hoorens draagen.


42. Kryns kloekheid en beleefdheid.

Kryn kreeg krakkeel op straat, en vogt met jonge knechten,
Zyn Vaâr riep, kom maar t’huis, ik zalje leeren vechten.
Maar hy riep wederom, Vaâr spaar die moeite vry,
Het vegten kan ik al, en alzo wel als gy.


[p. 10]

43. Fops Vaâr geen Hoorendraager.

Fop zat in een gelag, om zig mee te vermaaken,
Alwaar gesprooken wierd van menig Hoorenbeest.
’k Ben bly zei Fop, die naam myn Vaârtje niet kan raaken,
Dewyl hy met myn Moer noit is getrouwt geweest.


44. Een wakker Schryver.

Daan prees een Boek, dog’t kon my geen vernoegen geeven,
’t Is zeid hy, raar, en van een wakker Man geschreeven.
’k Zei, ’t laatst geloof ik meê, zo schryven z’allegaar,
Maar nog was ’t raarder, zo ’t in slaap geschreeven waar.


45. Te veel in de Kerk gaan kwaad.

’k Zei Dirk, myn Knegt, ik zou je raân,
Wat minder in de Kerk te gaan.
Wel zeid hy, kan ik daar in dolen,
Is ’t Kerke gaan ons niet bevolen.
Ja zei’k, bevolen als men preekt,
Te hooren wat de Leeraar spreekt,
Maar gy hoord niet wat men verhandeld,
Die maar gaat agter ’t Koor en wandeld.


46. Eergierige Klaas.

Gy roemd Klaas, dat gy zeer Eergierig weezen wild,
Maar hoor hoe dat de Luiden
Uw roem ten kwaaden duiden,
Zy zeggen meê, als dat g’eer-gierig zyt, als mild.


47. Uilen broeijen Uilen.

Myn Buurman en zyn Wyf, zyn beide ruim half gek,
Dog wisten nog (met dat gebrek)
[p. 11]
Een braave Jongen toe te stellen.
Is nu het spreekwoord niet te veel,
Twee halve gekken maakt een heel.
Zo kon een heele dees twee halve nog wel kwellen.


48. Arm Mans wens.

Een arm Man in een droeven staat,
Ging klappertanden langs de straat,
En zei, by Zomer tyd verveeld de hitt’ de mensen.
Ah! dat ons d’aangenaame Zon,
Zyn wermte wat verdeelen kon,
En dan des Winters gaf, dat zou ik van herten wensen.


49. Alberts quaal.

’k Zei Albert zeg! hoe, ’t lykt geen deeg,
Je ziet ‘er uit al waarje veeg.
Ja zeid hy, brakkigheid is die my ’t bloed ontsteld heeft,
En dat ’s een Kwaal die my ruim jaar en dag gekweld heeft.
De Man sprak waar, en na ’k verstond,
Zyn kwaal kwam uit de * Brakkegrond.
* Een Herberg zo genaamt.


50. Veele houden van inhaalen.

Fop regtuit zei, ’k zag laatst hoe pragtig dat men praald,
Wanneer een Magtig Vorst ter Stad word ingehaald.
Doen dagt ik dat kost meer, als veele wel vertrouwen,
‘t Moet zyn dat Vorsten veel van het inhaalen houwen.


51. Noit niet gezien.

Piet zeid ’t begint my te verdrieten,
‘k Trek uit de Lootery al Nieten.
Je trekt een niet, wat is dat Piet,
Want trekj’er, toon my dan een Niet.


[p. 12]

52. Tryn het Spiegel ontraden.

Gy zegt dat gy verschrikt als gy een Spinn’kop ziet,
Mag ik u raden Tryn, zie dog in ’t Spiegel niet.


53. ’t Vuur hier te heet.

Een Juffrouw nieuw getrouwd, wierd van haar Man verhaald,
Hoe dat, wanneer m’een Man, in d’Indiaansche Landen
Zyn Lyk, (na ’s Lands gebruik) tot asse gaat verbranden,
De Vrouw in ’t vuur springt, en met hem ten grave daald.
’k Moet u gelooven zeiz’, en ’k heb het ook geleezen,
Maar ’t vuur moet in dat Land zo heet als hier niet weezen.


54. Veel hooren weinig spreeken.

Praatzieke Mees viel in myn reden,
Dit had ik menigmaal geleden,
Op ’t laatst gaf ik hem deeze leer,
Mees spreek wat min, en hoor wat meer,
’k Beken wel ik bemin uw tegenwoordigheid,
Maar haate niet te min uw tegen-woordigheid.


55. Hein zuip-uit.

Een Vriend kwam uit de West, en ik van hem te weeten,
Hoe dat Hein zuip-uit van de Wilden was gevreeten.
Ik zei, niet te vergeefs zeit ’t spreekwoord, leer om leer,
Hy die toen hier in ’t Land verkeerde,
Der werk-liens vlees en bloed verteerde,
Wierd met die munt betaald, daar vraaten zy hem weêr.


56. Koens Kolder.

Coen spreekt niet dan van houwen, steeken,
En vyanden den nek te breeken,
[p. 13]
En daagd (of ’t klugt was) iemant uit,
En niemant gaat het waagen.
Wilt gy de reeden vraagen?
Hy steekt van hoofd tot toon in eene Buffelshuid.


57. Zwierige Anna.

’k Zag Juffrouw Anna laatst heel zwierig op de straat,
En ’t paste heel niet na haar staat,
’t Was ook geen pragt die haar deê pronken,
Zy zwierde by schoon dag, en was te schandig dronken.


58. Lubberts huis aan de Kerk.

’k Zei Lubbert ’k hoor uw Huis staat aan de Kerk.
Ja zeid hy, en wat dunkt u van dat werk?
De weg is nu niet ver, om na de Kerk te loopen,
En ’t stont daaraan, om voor zyn schulden te verkoopen.


59. Geurt Hoedekramer.

Geurt roemde dat hy my veel jaaren had behoed,
’k Zei roem niet, wat wilt gy van u behoeden praaten!
Gy hebt my slegt behoed, maar niet van ’t kwaad behoed,
Daarom zal ’k my van u niet meer behoeden laaten.


60. Mars door Bachus vermand.

Wat trok de Burgery laatst Bars?
De minst’ van al, scheen schier een Mars.
Maar eer den dag ons kwam t’ontschieten,
Had Bachus veel’ van haar vermand,
Die raakten met de neus in ’t zand.
Mag dat dan niet optrekken hieten.


[p. 14]

61. Oom Jeroen.

Ik zei tot Oom Jeroen, ’k bevind van tyd tot tyd,
Staag als ik u bezoek, gy steeds beleefder zyt.
Dat woord geviel den ouden klouwer,
En ’k meende met beleefder ouwer.


62. Innémen, tweederlei.

Men zegt, ’k hoor dat de Vorst die Stad heeft ingenomen.
Is ’t niet verkeert gevat?
Want is hy in de Stad,
Zo ’s de Stadt niet in hem, hy ’s in de Stadt gekomen.


63. ’t Hoofse Spel.

Men vroeg wat ’s ’t beste spel ten Hoof?
Een zei, my dunkt en ik geloof,
’t Is ’t beste spel aan alle plaatzen,
Den Bal malkand’ren toe te kaatzen.


64. Jan een Rotgezel.

Myn Buurman Jan was in ons wagt een Rotgezel,
Maar had zo sterk gejaagd in Venus Bogaards spooren,
Dat hy door ’t jaagen stem, en neus meest had verlooren,
Was Jan niet in ons wagt, een dubbeld rot gezel?


65. ’t Wyf heeft het beter voor dan de Man.

Ik zei eens tot een Paar die daaglyks t’sam en keeven,
Je hebt het niet wel voor, je most in vreede leeven.
‘t Wyf zei, ja ’t schort aan hem, is ’t niet een swaar verdriet,
Ik heb het heel wel voor, maar mynen Man heel niet.


[p. 15]

66. Beklaaglyk weldoen.

’k Zag hoe een galgen-aas van Ravenswierd gevreeten,
Toen dagt ik, dees die niet en deed als ieder leet,
En in zyn Leeven van geen wel-doen heeft geweeten,
Doet het hier na zyn dood, nu hy het niet en weet.


67. Tweezinnige wens.

Een groene Mof, kwam eens in ons gezelschap teemen,
’t Geen elk verveelde, dies vroeg hem een kod’gen haan,
Waar hy van daan was, ’k ben zei hy, uit het Stift Breemen
Ik wenste, zei de Snaak, gy hier meé waart van daan.


68. Slegt ooge-merk.

’k Zey Gys, gy komt by my met een kwaad ooge-merk.
Ik heb geen kwaad in ’t zin, zei hy, ’k kom uit de Kerk.
Maar waar toe dat gevraagt? ’k zei zoud ik dat niet vraagen?
Weet gy niet dat uw oog lykt bont en blauw geslaagen.


69. Flip blyft in de Kerk.

Flip liep staag uit de Kerk, in ’t midden van het preeken,
Nu is hy vry van die gebreeken,
En blyfd wel in de Kerk,
Maar ’t is gedwonge werk.
Ook kan een dood’ niet hooren,
Maar hoorde hy als vooren,
’k Meen als ‘er wierd gepreekt, en Flip dan op kon staan,
Hy niet lang blyven zou, maar daadlyk schuuren gaan.


70. Wens om oproer te stillen.

Wanneer ’t oproerig grauw, uit roof-zugt t’saam-gerot was,
Zei een eenvoudig man, ’k wou dat het t’saam gerot was.


[p. 16]

71. Tyds verandering.

Wat is de Tyd verkeerd, een Jacob kon zig troosten,
Om een Wyf zeven jaar te dienen zonder pyn.
Nu zynder honderden, die reizen na het Oosten,
En dienen zeven jaar, om van het Wyf te zyn.


72. Moffen grooter als Apen.

’k Was by een lompen Moff, die niet en deed dan stoffen.
’k Zei ’k zag noit grooter slag van Apen als de Moffen.
Hy nam het op voor schimp, ’k zei wel wie spotter meé!
Zaagt gy wel ooit een Aap nog grooter als UE.


73. Vraag.

Een snedig looper liep zo fel,
Dat hy ’t most met de dood bekoopen.
d’Een zei zyn tyd was doen verloopen,
En d’ander niet zyn tyd, maar hy liep al te snel.
Ik laat een ander ’t vonnis vellen,
Of men zyn tyd voorby kan snellen.


74. ’t Goed voorneemen kan na qualyk bekomen.

’k Zei Huig, laat dog eens af u by’t geboeft te mengen.
’t Goed voorneemen zeid hy, hoop ik ook te volbrengen.
’k Zei, zeg eerst wat je met die praat,
Van ’t goed voorneemen regt verstaat.
’t Goed voorneemen is wel zo g’u meend in te toomen,
’t Goed voorneemen deed na ook wel een bast bekoomen.


75. Die maar een zin heeft mist ‘er vier.

Tryn had een Vryer, die haar eerst vry wel geviel,
Maar hoorde dat men hem voor vry eenzinnig hiel.
[p. 17]
Eenzinnig zei ze, weg, wie zou die vent begeeren,
Want wie maar een zin heeft, die moet er vier ontbeeren.


76. Vroeg laatdunkend.

Indien men vroeg laatdunkend weezen kan,
Dan is Matthys een vroeg laatdunkend Man.


77. Een Zot gauw weer komen.

Klaas botmuil had een zoon, die dommer was als dom,
Die zond hy uit en zei, kom dog heel gauw weêrom.
’k Zei Klaas al toeft hy wat, ik zou wel durven zweeren,
Dat hy zo gauw als gy hem uitzend, weêr zal keeren.


78. Spreuk: myn glas loopt ras.

Een Slok-op was zo ras zyn glas niet vol geschonken,
Of wierd zodra hy ’t kreeg, van hem weêr uitgedronken.
Waar op toen wierd gevraagd hoe hy zo gulzig was!
Zei hy, een schoone Spreuk doet staag myn hert ontvonken,
’k Vond s’ op de Heere-graft, daar stond myn glas loopt ras.


79. Vrugten van den regen.

Gy zult nog druipen daarje gaat:
Schynt een voorzegging van veel plaagen,
’k Beken ik heb dit lot al menigmaal gedraagen,
Maar vind niet dat het my daarom te slimmer gaat.


80. Verkeert gelt vergeeten.

Een Vent die dag en nagt had in een kroeg versleeten,
Gezoopen en gesmeerd,
En treffelyk geteert,
Zei eindlyk tot de Waard, hy had zyn geld vergeeten.
De Waard die zei, hoe kan dat zyn?
[p. 18]
Dat gy gegeeten hebt, was ’t myn.
Maar zeg wanneer gy geld tot uw gelag gehaald hebt,
Gy ’t uw vergeeten hebt, zodra gy ’t my betaalt hebt.


81. Jan zal niet groots worden.

Elk ziet een Man van Staat in onze Meester Jan,
En speld dat hy wat groots zal worden uit zyn weezen.
Maar ken ik hem teregt, zo zou ’k voorzeeker vreezen,
Dat hy zo groots is, dat niet grootzer worden kan.


82. Dronke Mees.

Natgier’ge Mees is altyd zat,
En staag schier met de neus in ’t nat.
’k Geloof hy had zichzelf al in de vloed begeeven,
Kon hy maar in dat nat, gelyk de vissen, leeven.


83. Piet door dobbelen op de been geraakt.

Piet was een armen bloed, maar erfde zo veel schyven,
Dat hy daar na nauw wist waar hy ’er mee zou blyven.
Te voet te wandelen was voor hem te gering.
Te Paard of met de Koets was al dat Pieter ging.
Maar als hy kort daar na den dobbel had verkooren,
Wierd al dat schoone geld in korten tyd verlooren.
Karos en Paard verspeelt, en hy beroit en naakt,
En is door ’t dobbelen weêr op de been geraakt.


84. Niet, en veel te veegen.

Katryntje is ’er kwalyk aan,
Haar Man is van haar afgegaan,
En laat zyn arme Wyf verleegen,
Men zeid daar is niet meer te veegen,
Maar daar 6. Kind’ren zyn, geloof ik voor gewis,
Nog voor de goede Vrouw te veel te veegen is.


[p. 19]

85. Neel ligt en zwaar.

’k Zei Mees is’t ook verdigt,
Elk zeid u Neel is ligt!
Neen zeid hy, ’t is niet waar,
Want onze Neel is Swaar.
Hy had hem niet verzind,
Want ’t Meisje was met Kind.


86. Luy-paard.

Joost zei, ’k weet met myn Paard geen raad,
Het is te luy schier dat het gaat.
’k Zei zou het u niet wel gelyken?
Dat je ’t liet voor een Luy-paard kyken.


87. Al te veel is ongezond.

Geurt Lekkerbeetje, dien goe’n hals,
Zei staag, hy hiel veel van wat mals,
Maar nu hy een zot Wyf ten deel heeft,
Geloof ik, hy ligt mals te veel heeft.


88. Jan werkt by de tast.

’k Zei Jan, daar u Penseel zo schoone Kinders maakt,
Hoe is u Wyf aan al die leelyke geraakt!
Hoor zeid hy, al die geen die gy schoon aan gaat merken,
Die maak ik by schoon dag, dan kan men zien te werken.
Maar die gy léelyk noemd, zyn van de ruige kwast,
Die stel ik toe by Nagt, en maakze by den tast.


89. Ligte Jan onverdraaglyker als swaare Willem.

Men zeid dat Willem Oom, een onverdraaglyk Man is,
En ik bevind het meê dat ‘er al vry wat an is.
[p. 20]
Geen wonder, want die Borst weegt meer als and’re tweê.
Maar Jan is vry wat ligt en doet my echter klagen,
Dat het onmoog’lyk is dien raasbol te verdragen,
Dat ’s t’onverdraagelyks, en my het swaarste weê.


90. Men kan niet met de oogen toe zien.

Een knecht wierd van zyn Heer de zorg van t’huys bevoolen,
En dat met deeze les, zie wel met d’oogen toe.
De Knaap zei, hoe myn Heer? my dunkt gy schynt te doolen,
Want ik zie niemendal wanneer dat ik zulks doe.
Dog laat de zorg van ’t huys op my staan en ’k wil hoopen
Dat ik wel toezien zal, al is ’t met d’oogen oopen.


91. Loon na werk.

Een dronke bloedje gaf zyn booze wyf een schop.
En zei jou vuile pry, komt gy my onder d’oogen!
Zy greep hem by de Kop, en sloeg ‘er lustig op,
En zei, ei kyk, hoe dat de gek nou is bedrogen,
Hy praat van onder, en ik kom ‘er boven op.


92. Kort en goed kan niet kwaad zyn.

Een zeeker vriendje, dien ik hier zyn naam zal spaaren,
Is altyd veel te lang, in zaaken te verklaaren.
’k Wou hy tot zyn gemak, en ook tot ons geryf,
Zyn lange redenen wat meer mat na zyn lyf.


93. Schoenen om de leest gemaakt.

Myn schoester bragt m’een plomp paar schoen,
Ik zei, wat zou ik hier meê doen.
En na dat ik ze wat gelaakt had,
Vroeg ik, waarom die zo gemaakt had.
Waar om, zei doen die geest,
Ik maakte z’om de leest.


[p. 21]

94. Behulpzame vriend.

’k Vond Jan de wasser ziek, en met het hooft op ’t kussen,
En zei tot ’t wyf, gy mist veel aan u swakken man.
Ja zei zy, maar nu hy ’t werk niet meer doen en kan,
Heb ik een vriend, die doet myn dingen ondertusschen.


95. Al door den drank.

Wat word ‘er al verkeerd van dronke Geurt gesnapt,
Dat hy zyn Rykdom door de billen heeft gelapt,
Hy was geen eeter, maar hy heeft het meest verzoopen,
’t Is weinig agter, het is voor meest uitgeloopen.


96. Klaas uyt het bedd’ geklopt.

’k Vroeg Klaas, hoe dutje zoo, je doet schier niet als gaapen.
Geen wonder zeid hy, ’k heb te nagt schier niet geslaapen.
’k Wierd uit het bedd’ geklopt, ’k zei Klaas, wie gafje klouw?
Indien ik raaden mag, ’k geloof het was je vrouw.


97. Uitmunten niet altyd goed.

Gy zegt, Heer Boudewyn is een uytmuntend man.
Maar zou ’t niet konnen weezen,
Dat hy dan wierd mispreezen,
Wyl men in ’t kwaad, zoo wel als ’t goed uitmunten kan.


98. Goed verlooren, moed verlooren.

‘k Zag een fatzoenlyk man, droef voor hem zien, die ’k giste
Dat wat verlooren had, ik vroeg of hy wat miste.
Ja zeid hy, en ’k loof hy met armoed was gekweld,
Wel mis ik wat, ’k mis geld.
En zonder meer te spreeken,
Is voort van my geweeken.


[p. 22]

99. Dubbelde Zot.

Men maakte my nu laatst eens wys, zei Malle piet.
Ik viel hem in zyn reên,
En zei ’k geloof van neen,
Want zo j’eens wys waart, gek! waarom en bleefje ’t niet!


100. Waarheid mag wel gezeid zyn.

Klaas riep eens tot zyn Knaap die iemand sloeg, gy vegt
En slaat altyd, zeg op, waarom sloegt gy dien knegt.
Ik zalt u zeggen baas, zei hy wild u niet stooren.
Waarom dat ik hem sloeg, ik sloeg hem om zyn ooren.


101. Draag ontzag aan die gy ’t schuldig zyt.

’k Zei Flip draag meer ontzag, omtrent uw Overheên,
‘t Zyn wel meê mensen, en elk mens heeft zyn gebreeken,
’t Zy vorst, ’t zy onderdaan, ’t zy leeraaren, ’t zy leeken,
Maar hen te lasteren, dat is ‘er over heen.


102. Dat gedaan kan worden, is niet ondoenlyk.

Jan zei, wanneer hy aan ’t vertellen was geraakt,
Hy had zyn tuin, die onvermaaklyk was, vermaakt.
’k Zei Jan, wat Mens deed ooit ondoenelyke zaaken.
’t Geen onvermaak’lyk is, kan imant dat vermaaken?


103. Geen opregte rabauwen in ’t Rasphuis zoeken.

Aan Tafel wierd van fruit gesprooken onder vrinden,
Piet zei, hy ’t heele jaar rabauwen wist te vinden.
’k Zei, ’t zal in ’t rasp-huis zyn, daar zynder veel, maar Piet,
Al zynze groot, al die rabauwen deugen niet.


[p. 23]

104. Koen, Joosts volle broêr.

Koen lag gants zat en vol, door ’t leegen van de glazen.
Joost, die toen nugt’ren was, begon op hem te razen,
Zie, zeid hy, ’t zatte beest, daar leggen op de vloer.
’k Zei swyg gy schend u zelf, het is u volle broêr.


105. Zo gewonnen, zo geronnen.

Een Apotheeker, die veel geld won met klisteeren,
Liet maar een Zoon na, die niet deed dan ’t geld verteeren,
En als dan wierd bestraft, zei hy, zo in zo uit,
’t Wierd door de poort vergaart, ’t word door de poort verbruit.


106. ’t Gevoelen verkeerd onderzogt.

’k Vond een Vergadering, van d’alderfynste gasten,
Die na veel redentwist, elkaâr aan d’ooren tasten,
En na ’k verstond wierd daar ’t gevoelen onderzogt.
Maar ’t scheen als of zy nu van een gevoelen wierde,
Want yder even eens van pyn en smerte tierde.
Maar egter dagt my, zulk een middel niet en dogt.


107. Voorzorg.

Een ouden Snaak gevraagd van huisselyke zaaken,
Wyl huis hield gants alleen, ofhy zyn bedd’ kon maaken.
’k Heb zeid hy, daar voor zorg gedraagen doen ik ’tkogt,
Het bed was al gemaakt toen ’t my wierd t’huis gebrogt.


108. Huig heeft het weêr in ’t hoofd.

’k Vroeg dronken Huig hoe nu, is u ’t gezicht berooft?
Gy swierd zo, ag zeid hy, ik heb het weêr in ’t hoofd.
[p. 24]
’k Zei Huig, dat zie ’k ook weêr, het beurt schier alle dagen,
Gy hoorden dat ’et weêr niet weêr kwam, zorg te dragen.


109. Valse gelukwensching.

Een Veinsaart, dien ik wist dat my myn Ampt benydde,
Daar zelf na had gestaan, kwam of hy zig verblyde,
En wenste veel geluk, en had het byster druk,
’k Zei wensje my geluk, of wensje myn geluk.


110. Wind maaker, en windbreeker.

Ik hoor Joost wind-buil met de Vloot staat te vertrekken,
Ligt zal hy op de Zee, ’t Land tot veel nut verstrekken,
Indien het waar is wat men zegt van deeze man,
Dat hy wind maken, en ook veel wind-breeken kan.


111. Katryn en Koen.

’k Zag hoe Katryn van haaren Koen
Een klap kreeg, voor een morgen zoen.
’k Zei Buurman, dat ’s de regte slag niet,
Dat men zyn Vrouw zo goeden dag bied.


112. Hans zyn werk van barmhartigheid.

Ik hoor hoe Hans zeer wyd verbreid,
Zijn werken van Barmhertigheid,
’t Is waar hy heeft een van die gaaven,
Want als ‘er op der rijken dis,
Een Haasjen en Capoentje is,
Helpt hy de dooden trouw begraaven.


113. Geen vreugd te duur koopen.

’k Wierd op een Bal verzogt, daar ieder kwam vermomd,
Elk zei, gy lagt u wel te barsten als g’er komt.
[p. 25]
’k Bedankte hun, en zei; ’k laat daar een ander loopen,
Voor my, ’k en meen geen vreugd tot zulken prys te koopen,


114. Tymen met zyn Commensalen.

Een vroeg my, Tymen, waar of die de kost mag haalen!
’k Zei, dat en weet ik niet, maar hy houd Commensalen,
Wel waar? hy houd geen huis, zei hy, hoe kan dat gaan,
’k Zei zie hem maar eens aan hoe ’s in zyn troni staan.


115. Geurt kan zeer kwalyk spreeken.

Geurt klaagd van letzel aan zyn tong,
En zeid, hy kan zeer kwalyk spreeken.
De waarheid is my laast gebleeken,
Hy schold, en vloekte, of hy zong.
’k Beken Geurt kan zeer kwalyk spreeken.


116. Mercuur en dieven gevleugeld.

Vraagd gy waarom men zeid die dief die is gevleugeld,
’t Is, dat de naam-godt, van die steelt
Meê word met vleugels afgebeeld,
Zoo ziet men, dat hy is een van Mercuurs geveugelt.


117. Duur koop slaan.

Coen had laatst met zyn Neef geslagen,
Maar zeid, hy wil het niet meer wagen,
’t Vlees was niet duur, alleen de schout
Had hem voor ’t slaan te fel gekrout.


118. Al voor een ander.

Crispyn bezit het goed als of hy ’t niet bezat,
En meend, dat men zo met de schatten hoort te leeven,
Hy sluitz’al in de Kist, in plaats van uit te geeven;
[p. 26]
Maar, zo ’k het regt begryp, heeft hy ’t verkeerd gevat.
’t Regt niet bezitten, is geen hert’er aan te hangen,
Maar (of ’t eens anders was) blymoedig uyt te langen.


119. Te veel gevergd.

Een dronken bloed, die juist te digt by ’t wagt-huys swierde,
Wierd van de Schild-wagt straks gezien, die daar op tierde
En riep staa, of ik schiet: ey zeid hy lieve man,
En schiet niet, want je ziet dat ik niet staan en kan.


120. Snedig antwoord.

’k Beval een Meid, een zaak te doen daar ik na wagtte.
Maar wyl zy sukkelde te lang, na myn gedagte,
Riep ik, wel zeg! hoe is ’t? waar blyfje? benje klaar?
Ja zey ze, ’k was al klaar, over de twintig jaar.


121. Dryver verdronken.

Een Jongen dryver, dog in ’t swemmen onbedreeven,
Had zig als and’re maats, in ’t water meê begeeven.
Hy raakte van de grond, en d’armen bloed verdronk,
Schoon dat hy dryven kon, ’t holp daar niet, want hy zonk.


122. Verkeerd in slaap gevallen.

Myn Man is in de slaap gevallen,
Riep Griet, ei haal eens een barbier.
Ik zei, gy schynt ’er meê te mallen.
De slaap en is niet kwaad, waar toe dan dit getier.
Ik trad in huys, en zag hy van een bank gerold was,
In zwym, en ’t hooft gekwest, als een os die gebold was.


123. Onzinnig Schryver.

Een schold laast, Frans, in zynen yver,
[p. 27]
Voor een regt onregtzinnig Schryver.
In ’t leezen van zyn boek vind ik, dat hy gewis
Een regt onzinnig Schryver is.


124. Leugen en waarheid.

Piet praat-al, roemd altyd, hy heeft de nieuwste maar,
En zweert ’k moet niet gezond van hier gaan, is ’t niet waar,
Schoon ’t meest zyn loogens uit zyn eygen poot gezoogen,
Maar om dat hy staag is verzien
Met Venus ziekt, denkt hy misschien,
Dat hy niet vals en zweert, schoon ’t alles is geloogen.


125. Cipier van zyn schatten.

Men zeid Francois maakt dat zyn geld zugt.
Want door zyn vrekheid, en zyn geld-zugt,
Word ’t geld, schoon ’t eerlyk is, niet vals, of niet besnoeid.
Van hem gekeetend en geboeid.


126. Jan verstaat geen frans maar duyts.

Jan zeid, hy houd veel van diëte,
En nogtans schaft hy als een vraat;
Maar hoor, dat gy hem wel verstaat,
Hy meent wanneer g’hem meê laat eeten.


127. Leugenagtige naam.

’t Is zo waar als myn naam, is veeltyds Ysbrands eed;
’t Waar beter hy zyn eed by Manne waarheid deed;
Want waarheid is nog by een eerlyk Man te vinden,
Maar Ysbrand is onwaar, ’t kan maar elkaar verslinden.


128. De Caneelboom.

Wanneer ik Lubbert zie, in ’t Cierlyk pak gesteeken,
Vol lievelyken reuk, zo denk ik in myn zin,
[p. 28]
Hy diende wel by de Caneel-boom vergeleeken,
De schors is aangenaam, maar daar ’s niet anders in.


129. De veege man.

d’Een zegt, die Man zal met de ziekte doorgaan,
En d’ander weêr, de ziekte met de man.
My dunkt, het een nog ’t ander zyn en kan,
Wyl zy niet t’zaam, nog ook niet naar of voorgaan,
Want ’t zy hoe dat men ’t zegt of dryft,
De ziekte gaat, de Man die blyft.


130. Liegen en waarheid spreeken.

Een vuile lasteraar, die iemand had gaan hoonen,
Kwam by dien Heer, en zogt de zaak wat te verschoonen,
Die gaf hem dit bescheid: gy spraakt eer van my kwaad,
En ik eer goed van u, welaan dan, ik weet raad,
Op dat wy beide regt de waarheid zeggen mogen,
Zo spreek dees woorden na. Wy hebben beid’ gelogen.


131. Koen vogt dobbel wel.

Koen is een regt Soldaat, hy droeg hem op de togt wel,
Hy wou wel aan de man,
Hy wil wel aan de kan,
Koen vogt dan dubbel wel, hy vogt wel, en hy vogt wel.


132. Misverstand.

Een zei, Lys, ’k zouje graag een hupse Meid opdraagen,
En die u ligt wel aan zou staan.
Neen zei ze, kan zy zelf niet gaan?
Zo laat ze maar daar z’is, zy zou my niet behaagen.


[p. 29]

133. Jozyn en Truy.

Jozijntje zeid mijn Man zal al mijn goed versmeeren,
Want hy verteerd al wat hy vind.
En Truy zeid, ’k ben verheugd wanneer myn Man gaat teeren,
Hoe meer dat hy versmeerd, hoe meerder dat hy wint.


134. Al te haastig is kwaad.

’k Zei Frits, ik hoor gy hebt u Zoon nu Baas gemaakt.
Ja zeid hy, door ’t gevley ben ik er toe geraakt.
Hy praatte my zo schoon (denk of mijn kruis niet swaar is)
Nu speeld hy zo den baas, dat hy baas van zijn vaâr is.


135. Zo stom als een vis.

Een die verlangde wat te snoepen,
Zei, ’k heb straks krabben hooren roepen,
Dat kan niet waar zijn, zei een snaak,
Want alle vis is zonder spraak.


136. Goede wens.

Het end goed, al goed, zei een Juffrouw tot een Heer.
’k Wens u dan een goed end, antwoorde hy haar weêr.


137. Grootse Klompemaaker.

Een Klompemaaker, die zijn handwerk wierd mispreezen,
Zei, ’t zy gy ’t prijst, of dat gy ’t laakt,
Nogtans is, zo ’k wel heb geleezen,
De Wereld uit een * Klomp gemaakt.
* Chaos.


[p. 30]

138. Kuikendief.

Ik miste laatst op ’t land wat Kuikens uit mijn hok,
En had mijn Buurman daar al vroeg om heen zien zwieren,
Die straks ook by my kwam, en had het byster drok,
En zei, dat ’s wis geschied van Kuikendief of Gieren,
Ik zei ’t eerst denk ik meê ik zag ‘er flus nog by
Een Kuikendief zo groot als gy.


139. Truy en Dogter.

Truy zeid z’ een Dogter heeft, die een Vrouw wel zou dienen.
’k Vind in ’t woord-plaatzen maar verschil,
En meen, zy daar meê zeggen wil,
Dat zy een Dogter heeft, die wel een Vrouw zou dienen.


140. Vaders les.

Een zittend aan een Dis, daar Overheden zaaten,
Daar ieder bezig was met lachen en met praaten,
Gelijk men kortswijlt, als het maal meest is gedaan,
Zat als een blok, en liet zig niet een lach ontgaan.
Men vroeg hem, hoe zo stil? Ja zeid hy, ’t heeft zijn reden,
Mijn Vaders les was, lach niet met uw Overheden.


141. Droefheid.

Ik sprak met een Vriendin, die klaagde op dat pas,
Dat z’ in veel droefheid was.
My dagt zy zei niet wel, en dat het naakt en klaar was,
De droefheid zelf in haar was.


142. Beesten maker.

Roel is een dobbelaar, dog ’t kaartspel mint hy meest;
Want dat maakt beesten, en dan speeld hy meê den beest.


[p. 31]

143. Dienstwillig Vrouwtje.

Floor kreeg een Zusje dat Mennist was tot zyn Vrouw,
Ik vroeg hem kort daarna, hoe gaat het met de trouw?
De vriend’lykheid zeid hy, en is niet uit te spreeken,
Denk: als zy opstaan wil, eer dat zy van my gaat,
Zeid z’altijd, eer ik rys, Lief, zou der iets gebreeken,
Omtrent de pligten van den houwelyken staat?


144. Tys te veel geschooren.

Eens ’s weeks tot de Barbier, is voor Tys niet genoeg,
En hy heeft geenen baard, is dat niet kost verlooren?
Ook is er niet een dag, of hy zit in de Kroeg,
Daar word hy uit de kunst, en nog om niet geschooren.


145. Den Gast den onthaalder.

Een dankte my, dat ik hem zo wel had onthaald.
’k Zei, gy hebt my onthaald, dies schijnt g’er in te dwaalen,
Maar als ’t gebeurd dat gy de weder-reis betaald,
Beloof ik u als vriend, dan zal ik u onthaalen.


146. Zotte belofte.

’k Beloof j’een dageraat, zei Lubbert tot zijn Griet.
Kyk zei ze, deeze lieve Man,
Belooft, dat hy niet geeven kan.
’k Zal ze wel krygen vaâr, al geef je my ze niet.


147. Arme ryke arme.

Kwirijn heeft overvloed van al wat kan vermaaken,
En klaagd nogtans dat hy niet aan de kost kan raaken:
En ’t is geen wonder, want de gigt plaagt de goe’ Man,
Zo fel, dat hy nog hand, nog voet verroeren kan.


[p. 32]

148. Tandelooze Evert.

’t Is met Kees, zei der een, van de hand in de tand:
Maar Evert vatte ’t woord, en zei, ’k lach met die schand,
Had ik maar dat geluk, ’k zou dan, gelyk voor deezen,
En niet meer tand’loos weezen.


149. Geregtigheid binnenshuis.

Gy wilt gerechtigheid, voor uwe gevel zetten:
Ei steld ze binnens huys, op dat geen spotter zeid.
De Man die sluitz’er uyt, maar dat die daar op letten,
Dan zeggen, by die vriend, huisd de geregtigheid.


150. Een wond geen heel vlees.

Een die gekwetst was, had een Chirurgyn ontbooden:
En roemde tegen hem, dat hy goed Heel-vlees had,
Waarop den ander zei, wyl hy ten Huis uit-trad,
Als gy goed heel vlees hebt, ben ik hier niet van nooden.


151. Zielen beweegen.

Uw Leeraar het is waar, kan wel beweeglyk Preeken:
Maar zulk beweegen, is te veel in myne zin.
’t Is lyfs beweeging, laat hem maar beweeglyk spreeken,
’t Zal meer beweegen, al beweegd hy dan wat min.


152. Oogen straf.

Mees liet hem van zyn wyf, een paar blauw oogen slaan,
Ik vroeg, schoon ik het wist, wie heeft u dat gedaan:
Ja denk eens wie? zei hy: ’t schynt zy de straf nu draagen,
Om dat s’ in myn gevry, niet beter voor haar zaagen.


[p. 33]

153. Leen in ’t wel neemen.

Leen wierd gescholden, voor een dobbelhartig man:
Hy was een goed Soldaat, dies trok hy dat maar an
Als tot zyn Lof. En zei, die man die spreekt na wensen,
En zeid, dat ik meer hart hebt, als gemeene mensen.


154. Hans voor vol aangezien.

Hans kwam laast op de wagt, en stelden zig zo dol aan,
Dat daar wierd uitgeboend; zodra hem ’t wyf vernam
Vroeg zy, hoe dat het was, dat zo dra weder kwam;
Geen wonder, zeid hy, want zy zagen my voor vol aan.


155. Oost West t’ huis best.

’k Vond Lubbert druil-oor zitten gaapen;
’k Vroeg, hoe zo luy! of benje buis?
’k Meen (zeid hy) te nagt uit te slaapen:
Vriend, zeid ik, slaap maar liever t’ huys.


156. Dom Heer.

My dunkt, dat meester Dirk ’t geld wel had mogen spaaren.
Dat aan een Dom Heers plaats in Uytregt heeft besteed.
Want veele zeggen, en ik moet het meê verklaaren,
Dat reets een Dom Heer was, eer hy die koop daar deed.


157. Al gemist.

Kwintyn roemd en ’t is waar, hy heeft zeer veel verzogt,
Want hy heeft al zyn goed, met zoeken doorgebrogt.
Goud zogt hy, doen hy ’t had, was hy doe niet een blinde.
Nu ziet hy beter, maar ’t goud is niet meer te vinden.


[p. 34]

158. Mees en zyn zoon.

Mees werkt voort ’t Huisgezin, gelyk een man met eeren:
En heeft zyn luye Zoon, zyn hand-werk meê doen leeren.
Maar ’k heb in deeze twee, groot onderscheid bemerkt.
De Vaar werkt dat hy sweett, de Zoon sweett dat hy werkt.


159. Meer nagtegaalen.

Den Haarlemyt, mag zyn vermaaklyk hout afmaalen.
Maar, dat veel op ’t gezang, der nagtegaalen roemd,
En die vermaak’lykheid, daar, zonder weêrga noemd:
’k Zeg in ons Diemermeer, zyn veel Meer-Nagtegaalen.


160. Slegt uitvlugt.

Praatzieke Frerik, is een wonderbaare vent:
’t Is of de leugenen, hem als te keel uit vliegen.
En als ik hem bestraf, zo zeid hy, ik beken ’t;
Maar ik ben meê een Mens, en alle Mensen liegen.


161. Tweederley geloof.

’t Schynt zeeker Prediker, aan zyn geloof ’t ontbreeken.
En nogtans is de Man, regtzinnig in zyn preeken,
Maar zend hy na de Merkt, dan heeft hy geen geloof:
Want zoo het geld ontbreekt, zo houdzig ieder doof.


162. Klaas en Ik.

’k Zei Klaas waar ik als gy, ik vrydde Angeniet!
Klaas zei waart gy als ik, ik weet gy deed het niet.


163. Crispyn zyn Curen.

Crispyn snyd altyd van zyn wondre Curen op,
En dat in artzeny, hem niemand zal verkloeken.
[p. 35]
Elk is verwonderd, want de Man en heeft geen boeken:
Maar ik geloof, hy heeft de Curen in de kop.


164. Rogier vergist.

Het spreekwoord van Rogier ’k hou den gek in de Mou,
Heeft hy veel in de mond, maar, ’k zie daar van geen blyken:
’t Is wel ten deele waar, maar als ’t regt weezen zou,
Most hy zyn Handen, en zyn Hooft niet laaten kyken.


165. Vuurige rook.

Roel weet de regte Kunst, tot verwen van Scharlaaken:
Ja heeft nau zyns gelyk,
En daarom tot een blyk,
Draagt hy ook alledaag, een Monster op zyn kaaken.


166. Twee tegen een.

Jaap Een oog, had krakkeel met zynen vriend gekreegen,
Dien hy daar op ook straks uitdaagde, voor den deegen:
Maar wyl die hem een steek, in zyn ziend oog toebragt,
En doe niet meer en zach, zei hy hem Goede Nagt.


167. Redelyke Floor.

Floor sloeg zyn Wyf, ik zei, wel Man waartoe dit vegten!
Gy zoud u Vrouwtje, met goe’ woorden onderregten:
Waar toe, zeid hy, ‘k zal in de reeden doen verstaan,
Myn Vrouw en spreekt niet wel ’k moet naar haar Woorden slaan.


168. Bruidje moer.

Lys had zo vroeg gestoeyd, met haaren lieven bouwen.
Dat als het zoete paar, weêr ’t Huys kwam, van het trouwen:
De Bruiloft wierd gestoord, en al in rep en roer,
Want Lys kwam inde Kraam, doen was het bruidje moer.


[p. 36]

169. Luye Klaas.

Claas is te luy schier om zyn leeden te gebruiken.
Zo luyheyd Muscus broeid, wat zal hy lief’lyk ruiken.


170. Oploopende Melis.

Elk zeid van Melis, dat hy een oploopend Man is;
En ik geloof ook meê, dat er al vry wat an is:
Ja hy bekend het zelf, maar maakt het hier meê goed,
Dat op het uurwerk in den tooren, passen moet.


171. De zelven.

Oploopentheid, en toorn, zeid men dat Melis kwellen;
Dog die gebreeken gaat hy tot zijn voordeel stellen:
Want door den tooren, zeidde Man, moet ik bestaan;
’t Oploopen is myn vlyt, om ras om hoog te gaan,


172. Oude Kleere maaker.

Ik vroeg een snaak die groote schat
Geërfd, en veel verkwanseld had.
Doet gy nu niet als Geld verteeren?
Neen zeid hy, ’k maak ook oude Kleeren.


173. Kromme Piet.

’k Zei Pieter buur, wel hoe zo krom!
Zie toe, je rold nog wel rond-om.
Zijn antwoord was, men moet hem krommen,
Zal men door deeze weereld kommen.


174. Verdagte Celi.

Celi zeid men, kan wel digten:
’k Wil haar van geen kwaad betigten,
[p. 37]
Maar ik meen, zy laat het Koen,
En ook wel een ander doen.


175. Slegte gelykenis.

Tryn kwam weêr uit de Hal,
En bragt Klaas niemendal,
Dies ving hy aan te morren,
Zy zei, waartoe dit Knorren,
’k Vond niet dat my geleek. Loop zeid hy verken loop,
Men vind hier in de Hal geen Verken-vlees te koop.


176. Ontstelde Luyt.

Zo vroeg een Mutsjen op zei ’k tot mijn buurman Luyt.
De vent wierd boos en zei je liegt het als een guyt,
’k Heb nat nog droog geproefd, ’k zei wordje kwaad! wel Zotje
Hebje geen Mutsjen op! ten minsten een Calotje.


177. Gelukkig die zyn vaêr kend.

Ott zei, mijn beste vaâr is dood:
’k Zei Ott, die leugen is te groot;
Daar staat hy: foei jou uil, zult gy u vaâr verzaaken,
Weet gy een beter vaâr, als die u zelf ging maaken.


178. Slegt logement.

Ik vroeg aan povre Jaacq, waar dat hy gelogeerd was;
Hy zei ’k logeer, in Zon en Maan,
Ik had dat raadzel dra verstaan,
Zyn woonplaats was op Straat, dewyl zyn geld verteerd was.


179. Een Roemer gebrooken.

De groote Blaaskaak, en opsnyder, Jean de waal;
Is Bankerot gespeeld, de vent was trots en kaal;
[p. 38]
Nu denk ik by my zelf, hier is het klaar gebleeken,
Hoe ras en onvoorziens, dat groote roemers breeken.


180. Geoorloofd steelen.

Klaas zei het steelen dat is zonde;
’k Zei Klaas dat is niet altyd waar;
Denkt maar op ’t werkje van je vaar,
Die ’k op het steelen heb bevonden:
Van Hamers, Bylen, Schop, en Spaa,
En kreeg tot loon nog geld daarnaa.


181. Duivels vreeter.

Men zeid Pefroen kan Duivels vreeten;
En daar toe Duivels zuipen meê,
Die Konst en wil hy niet vergeeten,
Maar houden zig gestadig reê;
En zo de droes hem aan komt randen,
Hy neemt hem straks wel op zyn tanden.


182. Weg na ’t groote gasthuis.

Mees woond in’t Gasthuis, want zyn huis is staag vol gasten:
Men slempt ’er alledaag, en hy ’s meest altyd sam;
Maar ’t zou geen wonder zyn, als Mees wat langer braste,
Hy van zyn gast-huis, in nog grooter Gast-huys kwam.


183. Louis maakt geuzen.

Wanneer Louis ons Land introk:
Had ieder ’t schier, al eeven drok,
Dat hy het volk, al paaps zou maaken;
Maar hoe veranderden de zaaken.
Hy ’s tot zijn oogmerk niet geraakt,
Maar heeft veel paapse *geux, gemaakt.
*bedelaars


[p. 39]

184. Hans van doorlugtigen huize.

Hans Swest’, en roemde staag, van zyn Doorlugtig Huis:
Zo dat nieusgierigheid, my dreef hem te bezoeken.
Ik vond het als hy zei, want ’t was aan alle hoeken
Vol gaten, en gescheurd, en togtig als een sluis.


185. D’eene muil op d’ander slaan.

Frans nam een toffel, en sloeg Tryn wat op ’er bek;
’k Weêrhiel zijn hand, en zei, wat doe je dronken gek!
Ey zei hy, wy verstaan malkander,
Ik sla maar d’ eene muil op d’ ander.


186. Slimmer als malle Klaas.

Ik kwelde Malle Klaas die my begon te schelden
En zei, bruy heen: gy zyt veel slimmer als een kind:
’k Zei Klaas, dat ’s waar, en ’k hoop dat elk my zo bevind,
Maar die zo Slim niet zijn, als gy, die vind men zelden.


187. Onder de linie gesturven.

Ik vroeg Jop, of zyn vaâr, meê t’huis kwam met de vloot:
Hy zei, mijn vaâr is dood;
Onder de linie, laas, heeft hy den geest gegeeven;
In het te rugge gaan,
Ik heb daar na verstaan,
Hy rug ’lings aan een touw, geëindigd had zyn leeven.


188. Jaap lust geen bot en eet bot.

Ik noodde Jap op bot, hy scheen die vis te haaten;
En zei ’t zijn kost niet was, ’k zei neen, het is de mijn:
Maar zo z’u niet en lust daar zal wat anders zyn,
En een goed glaasje Wyn: doen liet hy zig bepraaten
[p. 40]
En schafte trots een wolf, en swol gelyk een pad,
Zo dat ’k myn leeven, nooit zo Bot zien schaffen had.


189. Ongelyk gezond zyn.

Joost leid in ’t bedd; en zugt, en wenst gezond te zijn;
Koen Braad van hitt’, in ’t veld, en wenst dat ongezond was:
’t Is of dat d’eene wenst, voor d’ander als een wond was,
Dees baard gezond zyn, die, weêr ongezond zyn pyn.


190. Kleederen verrafeld.

Ei ziet die schurk daar eens gaan druipen, zei der een,
Hy heeft zijn schoone goed, verdobbeld, en vertafeld:
Dat ligt een dobbelaar geweest was, dogt me scheen,
Want al zijn kleederen die waaren schier verrafeld.


191. Krygsman schoon van veeren.

Gys zag een Krygsman, die met pluimen kwam Marcheeren:
En zei, kyk dat ’s een Man, hoe fray hy is van veeren.
Maar Gysje, zeid ik, van na by,
Is hy Ligt leelijker als gy.


192. Lief vrouwtje.

Ik heb een Vrouw, je zoud ze steelen:
Zei Klaas, maar hoor, hoe ’k dat verstond,
Ze sliep schier, waar ze zat of stond,
Op stoep, in Kerk, ’t kon haar niet scheelen:
Is dat geen Vrouw je zoud ze steelen.


193. Een heele vryer.

Wat dunkje van myn Zeun, is ’t niet een heele Vrijer?
Zei Joost, ik zei meêja, toen was hy in zijn schik:
[p. 41]
En ’t was een gruweltje, gekromschonkt als een snijer,
Heel was hy, dat was waar, en stijver als een klik.


194. Joost zonder end &c.

Joost lag in ’t smeer bedd’, en ik vroeg hem om de klugt,
Of hy niet dagt, dat hem de Dood haast zou genaaken;
Neen ’t is geen doodt ziekt’ vriend, zei hy, en gaf een zugt:
Maar ’k ben bedroefd, dat ik niet aan myn end kan raaken.


195. Ongebonden binder.

Begint de liefde van zig zelf, zo ’t spreekwoord zeid,
Vriend Lubbert, deeze deugd werd niet in u gevonden;
Vergeef mé, ’k zeg het maar uit goe’ geneegentheit,
Gy bind u Boeken, en loopt zelf heel ongebonden.


196. Meester Frank.

Een vroeg Frank, waarom hy zig Meester noemen liet;
Om dat ’k Heel-meester ben, sprak hy, met stijve kaaken:
Heel-meester zei Andries dat zijn geen kleine zaaken,
Alleen mag ’t waar zijn, maar by ’t Wyf en benje ’t niet.


197. Kleinzeerige Klaas.

’k Zei Klaas hoe komt je huit zo smeerig,
Hoe Krabje ’t gat staag als een aap:
Hy zei, ’k ben maar zo wat klein-zeerig,
En hy was schurfter als een Schaap.


198. Griet en Jan.

Als niemant kijft, ben ik heel wel te vreeden:
Zei booze Griet, Jan zei ’t zyn goede reeden;
Maar zegt, wanneer is dat geschied,
En wanneer kyft myn Grietje niet.


[p. 42]

199. Te grof gestoolen.

Een guitje biegtte laatst aan Heer-oom zijne zonden,
En zei, ’kstal eens een stukje stof:
De Pater zei, dat is te grof:
Dat ’s waar zei’t diefje, dat heeft Moertje meê bevonden :
En ’k heb beloofd, aan die goe’ Vrouw,
Dat ik wat fijnders steelen zou;
Dat’s regt om aan de galg te komen, sprak die harder;
De galg zei hy, o vaâr;
’k Wou dat ik daar alwaar,
Dan was ik daad’lijk’t huis, ’k woon maar een stapweegs verder.


200. Gravemakers Zoon.

Laatdunkende Jeroen, kleed ziggelyk een graaf’;
De Vader lykt een slaaf:
En hem dunkt, hy heeft regt, op die wijs heen te draaven,
Mijn Vaâr zeid hy maakt graaven.


201. Jan zonder weêrga.

Holbolge Jan was eens heel ziek, zo hy hem hiel,
’k Zei Jan, hoe ’t schijnt wel ernst, ja zeid hy, by mijn Ziel
’k Ben krank; ’k zei denk vry dat w’ op u lang leeven hoope.
Want waarlijk uw’s gelijk, is niet meer in Europe.


202. Goris en zijn hond.

Oom Goris roemde, van de trouwheid van zijn beest:
Zyn hond vond hem in bos, in heggen, en in struiken,
Ja wist hem, zo hy zei, wel een uur verr’ te ruikken:
’k Zei Goor dan ruikje sterk, of laat je dan een v.....


[p. 43]

203. Hans de ver-haalder.

Praat-zieke Hans, heeft my veel wonderen verhaald.
Van Oosten, en van Westen,
En veelerley gewesten,
’k Zeg ’t geen dat Hans verhaald, dat hy het wel ver’ haald:


204. Jan zin en geen zin in zyn schryven.

Gy meend dat Meester Jan, geen zin heeft in zijn schrijven;
Ai! zeg hem dat tog niet by lijven;
Ik heb ’t hem zelf gevraagd, hy zeid ’er niemant leeft,
Die meer zin in zijn schriften heeft.


205. Hebben beide gelyk.

Moi Lysje wierd gevryd, van een die goed van aard was;
Maar zy wou geenen Man, zey zy die niet gebaard was.
’k Zei Lijs, wie leefd op aard,
Die niet en is gebaard,
Hoe meenje, zou de Mens dan in de Wereld komen:
Of wassen in jou land de Mensen aan de bomen.


206. Hendrik mag ’t Amsterdam niet woonen.

’k Zei Hendrik (en ik dagt niet kwaats)
Hoe vergeet g’u geboorte-plaats;
Hy zei, wild my verschoonen,
’k Mag t’ Amsterdam niet woonen:
De Man zei waar, want my door andre wierd gezeit,
Dat hy gebannen was, of uit de stad geleid.


207. Ikarus beede.

Als Ikarus te na, het Zonneligt genaakte,
Zijn Vleugelen verloor, en aan het daalen raakte;
[p. 44]
Riep hy, O Vader, ’t is verkeerd,
Gy hebt my ’t vliegen eerst geleerd;
Leer my nu deeze vloeden stremmen,
Of liever, Vader leer my swemmen.


208. Courant hooren leezen.

Jop zei, ’k heb de Courant zo daadlijk hooren leezen:
Ik fopte hem, en zei, wel uil hoe kan dat weezen?
Heeft de Courant dan stem, of tong, of oog, of mond:
Neen zeid hy, ’t was een Man, die las se daar ik stond.


209. Schildwagt schilder.

Koen zond sijn Zoon, op hoop, na Romen,
Dat een goed schilder weêr zou komen:
En deezen wilden dollen griek,
Is daar al schilder met de piek.


210. Doof maar niet hard hoorend.

Geurt noemde my Hard-hoorend; ’k zei
Noem my veel liever doof;
Maar geurt na mijn geloof,
Past u die naam best van ons bei:
’k Heb nog geen blok aan ’t been,
En Geurt, gy hebt ‘er een.


211. Overtollig woord.

Ons is een Jonge Zoon gebooren;
Riep Gerrit in zijn hert verheugd,
’k Zei vriend, ik deel in uwe vreugd,
Maar Jonge, Klinkt wat vreemd in d’ooren;
Ei zeg: wat Vrouw heeft ooit op aard,
Geen jong, maar ouden zoon gebaard?


[p. 45]

212. Kent u zelven.

Fop ziet zeer graag een aap, wel weet de Zot geen raad,
Hy zal ‘er straks een zien, als maar voor ’t spiegel staat.


213. Geen wonder.

Gebocheld Koentje kwam uit ’t veldt;
En pochte dapper als een Held,
Van zijne daaden met den deegen:
‘k Zei Koen, zaagt gy de Vyand wel!
Zwijg zei hy, met u Zot gekwel,
’k Heb zelf een grooten bult, in ’t harrenas gekreegen.


214. ’t Regte najaagen niet.

Weer-looze Floor roemd staag van lyden, en verdraagen,
Hy wreekt met lyden, en jaagd staag de vreede na:
Hy jaagd de vreede, zijn vervolgen is najaagen,
Gelijk de wolf het schaap, ô liefde zonder gaa.


215. Raatzels koddig uitleg.

Jas gaf dit raatzel uit, aan een eeuvoudig knegt,
Wat was toch Salomon zijn aldereerst’ geregt?
Na dikmaals overleggen,
Zei hy, wat zal ik zeggen!
Ik weet niet, wat men inde Boeken daar of leest,
Maar na dat ik geloof, is ’t vis of vlees geweest.


216. Mannetje na Mannetje.

Klein klaasje kreeg een huis vol Zoonen
Mee Mannetjes zo groot als boonen,
’t Wyf zei, Klaas zo gy my bemind,
Ei maak eens een regtschaapen kind:
[p. 46]
Gedult zei hy, myn lieve Jannetje,
Ik maak maar Mannetje, na Mannetje.


217. Vergeeten burger.

Ik miste Maurus lang, op beurs, en op den dam;
’k Ontmoette hem, en vroeg, waarom hy daar niet kwam:
’t Huis zeid hy leg ik een vergeeten burger-leeven.
Ik dogt men kont’t de naam Schier van verdronken geeven.


218. Nieusgierig keesje.

Gy lagt dat Keesje staag, zo vuil en morsig ziet;
Maar evenwel nógtans, ’t is zonder oorzaak niet:
Die zo nieusgierig is, om alle ding te weeten,
Deurkruijpt, en onderzoekt, het diepste der Secreeten.

219. Rogier genoeg geschooren. Rogier liep met een Baard, ruig tot schier aan zijn ooren:
‘k Zei laat je scheeren Man of knipt het zelf wat af;
Maar hoor, wat antwoord hy my gaf,
Hy die geen geld heeft, is die niet genoeg geschooren;


220. Geschikt aan taafel.

Wy zaaten aan een dis van achten, met ons tienen,
Zo digt, dat men zig nau van d’armen kon bedienen,
Ik zei, tot onze Waard,
Wy zijn wat digt gepaart?
Dat ’s werm zeid hy, ’t was waar ik sweette van de Hitten,
Men leerd zijn Kinders wel geschikt aan tafel zitten.


221. Kranken Kranken troost.

Een snaakzen artz, kwam by den kodd’gen Jan tamboer,
En vroeg dien zieken Man, hoe dat hy toen al voer;
[p. 47]
Ach zeidhy, ’k ben zo slap van leeden;
Den Dokter zei, wees maar tevreeden,
Want morgen raakt gewis die slapheid van uw lijf:
’t Wierd waar, want ’s anderdaags, was Jan al koud en stijf.


222. Luiheid baard ongemak.

Dikke Jeroen, dat luije verken,
Zeid, dat hy zweet als hy ziet werken;
Ja dat hy schier het slaapen schroomd,
Om dat somtyds van werken droomd.


223. Al te wakkeren jongen.

Tryn had haar Zoon op schoot, die lustig tierd’ en riep.
Haar buurvrouw zei, maar Trijn, wat heb j’een wakkren Jongen!
Ja wakker, zei ze, ’k meen hy wakker heeft gezongen,
’k wou hy min wakker was, maar dat hy meerder sliep.


224. Zo kwaad niet gemeend.

Loop voor den duivel, zei Koen kroes-kop, tot zijn Wijf:
Wat grouwelijker woorde?
Zei Truy, die ’t vloeken hoorde;
Ik zei, de Man meend als hy komt, zo berg je lyf:
En is de droes zo groot, als men hem noemd, in kragten
Zoo ’s loopen beter, als den rekel in te wagten.


225. Moffen verveelen somtyds.

Een Hollands Meisje, wierd van der Her Hans bezogt,
Om d’eer ’t ontvangen, van een weinig te Spanseeren:
‘t Was op een heeten dag, dies weigerdze die togt,
En gaf hem dit bescheid’ (’k geloof om hem te scheeren)
Te wandelen staat my niet aan,
’t Is al te heeten weêr, om met een mof te gaan.


[p. 48]

226. De tyd is kostelyk.

Het uurwerk is ons Zon, wanneer men ’t dag-ligt mist:
Dank zy den Maker, die by nagt de tyd doet meeten;
Maar tot een anders nut, schynt hy zig te vergeeten,
Wyl hy tot ider uur, schier daagen tyd verkwist.


227. Els van Roermond.

Ik merk waarom haar Els, niet schilderen wil laaten;
Het swygen valt haar zwaar, z’ is te gewoon te praaten:
’t Zou ook niet lijken, maar te styf staan, en te heel,
Want woelen, en gesnap, en Maalden noit penseel.


228. Wyn verdragen en niet verdragen.

Natt gierierige Matthys, wierd eens van my gevraagd,
Thys, hoe ’s het mogelyk, dat g” al de Wyn verdraagd!
Verdraagen zeid hy, ’k maak dat ik er van bevryd ben.
’k Blyf zitten, daar ik zit, zo lang tot ik ze kwyt ben.


229. Munt en kruis om gewenst.

Smert, armoed, en ellend, heeft bouwen, in zijn huis;
’k wou dat de goede Man, wat munt kreeg voor zyn kruis;
Maar Gierige Jeroen, waar ’t noodiger gegund,
Dat d’oude Ryke Vrek, wat kruis kreeg by zyn munt.


230. Een ziende kan wel missen.

Flip zei, Vincent moet zien, wat dat hy doet of zeid,
Ik zei, de Man is blind, vriend maak dog onderscheid:
Zou dees dan nimmermeer iets mogen doen, of spreeken,
Maar kent g’u zelf, altyd wel vry, van die gebreeken,
Wanneer dat u wat ramp, of ongeval ontmoett,
Ziet gy dan altyd wel wat dat gy zegt, of doet.


[p. 49]

231. Katryn niet te geef begeerd.

My wierd gevraagd, of ik Katryn veel Estimeerde:
Ik zeide, dat ik haar, voor niet, niet en begeerde.


232. Zeilen, best met water genatt.

Ik kwam laatst op een jagt, en vond wel twintig Gasten;
Die daar met spys en drank, als Tempellieren, brasten;
Elk liep met een nat zeil, toen loeg ik, en ik dagt,
Die natte zeilen, zijn te veel voor dat klein Jagt.


233. Kostelyke kleur.

Michiel zyn aangezigt, was gloeijend als een haan;
Een bood zyn dienst, om hem die Kleur te doen vergaan:
Neen zeid hy, ’k zal mijn Geld, en uwe moeite spaaren;
Die kleur kost my te veel, ik meen ze te bewaaren.


234. Ongerymd gerym.

Men zeid van Willem, en my dunkt het ook in’t leezen,
Dat hy heel ongerymd schynd in zijn schrift te weezen;
En nogtans is het Rijm, het geen hy schryft of lymd,
Hy schryft dan te gelyk, gerymden ongerymd.


235. Steen slyper.

’t Schynt Tymen ’t slypen van de Kleine steentjes* haatt,
En na dat ik kan merken
Wil hy nu gaande werken:
Hy slypt nu groote, maar ’t zyn steenen op de straat.
* Diamanten.


[p. 50]

236. Vraag.

Dees zeid, je moet je laaten laaten.
En die, je moet het laaten laaten;
Is ’t goed dan, dat ik ’t laaten laat?
Of best, dat ik my laaten laat.


237. Laaten zomtyds beter als doen.

Laat nieuwe Practizyns tegen het laaten spreeken;
Niet ’t laaten, maar het doen, veroorzaakt veel gebreeken;
Als menig ’t geen hy doet, maar liet,
Hy raakte in haar handen niet.


238. Jongen en ouden zoon.

Klaas riep, mijn Wyf is van een jonge zoon verlost;
Een die dit hoorde zei, zie hoe verheugd hem deezen:
Ik heb een ouden zoon, die my geen kleintje kost,
’k Zou meê verheugd zijn, zo ’k daar van verlost mogt weesen.


239. Bakker bestooven, van binnen.

Myn bakker Mees, klaagd dat schier niet verkoopt,
Zo dat by hem de neering gants verloopt,
En zeeker, ’k moet den Man gelooven:
Men bakt er, nog men build’ er niet,
En evenwel, ’t zy hoe ’t geschied,
De Man is daag’lyks digt bestooven.


240. Arm en armeloos.

Heb medelyden met een arm gebrekk’lyk Man;
Zei laatst een bedelaar, en ik bemerkte dan
Dat hem een Arm gebrak en niet en had geloogen:
[p. 51]
Dit bragt my tot medoog, waar op ik verder dogt,
Dat men des bedelaars gebreeken, onderzogt,
Van lam, of Kreupel, ’k meen men meest zou zijn bedroogen.


241. Een welgezien man.

Een Schurk, in een gelag, speelde den grooten Haan,
En roemde staag, dat in zijn Sad zeer wel gezien was:
Ja, zeid een smaak dat ’s waar, my heugd dat ik by lie’n was
Die hadden u zeer wel, daar op de Kaak zien staan.


242. Job geloofd de waarheid.

’t Geloof van Job is Klein, en nogtans zou men keuren
Het zijne waarder, als dat van zijn Crediteuren;
Wyl die gelooven, dat hy haar betaalen zal,
En hy gelooft van neen, want hy heeft niemendal:
Had elk nu zijn geloof, dat zou dan waarheid weezen,
En dan had hy ’t geloop, van Maanders niet te vreezen.


243. Wakker slaapen.

Kees raakte, moe gewerkt, aan ’t geeuwen en aan ’t gaapen
’k Zal van de Nagt, zei hy, gewis wel wakker slaapen.
’k Zei dat is immer noit geschiet,
Men slaapt zijn leeven wakker niet.


244. Zeer goed, zeer kwaad.

’k Zei Job, wat schortje daar, hy zei het is zeer goed,
En ’t was Krauwage, ’k zei my dunkt dat het zeer kwaad is:
Ja zeid hy ’t is wel waar, dat het kwaad inder daat is,
Maar dat Kwaad is zeer goed, als ’t wel is uitgebroed.


[p. 52]

245. Onnodige zorg.

Een Ligtmis buiten ’s Lands, kreeg van zijn Vader schryven
Dat zorg zou dragen, hy zig niet verleiden liet,
En dat hy toch van kwaad gezelschap af zou blyven;
Waar op tot antwoord schreef, Vader geloof het niet,
Al waar ’t dat imand, dat ’k Verleid wierd, mogt verbreiden:
Want ik ben al bekwaam, om and’re te verleiden.


246. Meniste waarheid.

’t Goed is niet kwaad, zei een Meniste Makelaar:
Dat weet ik meê wel, zei ’k, jou fyne Kakelaar.
Roet is geen Suiker, en de Suiker is geen Roet,
Zo ’s dan het goed niet kwaad, maar ’t Kwaad is ook niet goed.


247. Twyffelaar.

Eens heeft een twyffelaar getwyffeld *negen jaaren;
Een grooten tyd, om zijne zinnen te vergaaren:
En vond, in zijnen regel goed,
Dat men van alles twyff’len moet:
’k Meen egter, dat men noit van twyffel heeft geleezen,
Of men op eenentyd, kan weezen, en niet weezen.
* Descartes, zie doodstuipen, fol. 3.


248. Kreupel met de krabben loopen.

Een zei, Jeroen heeft schier niet meer om te verkoopen;
Nu meent hy, zo hy zeid, met Krabben te gaan loopen:
’k Zei is ’t een weddenschap, zo loof ik voor gewis,
Dat hy ’t nog winnen zal, schoon dat hy kreupel is.


[p. 53]

249. Trits van aazen.

Myn buurvrouw Griet, maakt veel geraas,
En scheld haar Man staag voor een aas,
Daar hy dan tegen aan gaat raazen,
En scheld haar, en haar Moer, voor aazen;
En zijn ze zo, dan is ’t gewis,
Dat het een trits van aazen is.


250. Luy met eeren.

’k Zei laatst, tegen Jop en Truy,
Foei hoe ben je luy zo luy;
Niet te doen, als geld verteeren,
Truy zei, wy zijn luy met eeren.


251. Overzetter.

Andries kon wat Latyn, en teeg aan ’t overzetten:
Maar won de Kost nauw, wyl hy vast zyn tyd verlette,
Dog wierd, door gunst toen hy zijn geldje had verbruit,
Een Overzetter met de schuit:
Nu zet hy over ’t scheeld hem ook niet wat voor taalen:
En is zo stout dat zelf durft Schryvers overhaalen.


252. Luye Leen.

Leen (zeid men) en gaat niet ter Kerken:
Men hoorde voor hem te bewerken,
Dat hy Diaken wierd gemaakt;
En hy weêr inde Kerk geraakt.


253. Klaas gaat te Kerk, als er niet gepreekt word.

Klaas wierd beschimpt, dat hy na geen Kerk om en Keek.
Hy sweeg een weinig stil, en lei wat op zijn luimen,
[p. 54]
Doen zeid hy, ’k gaa ter Kerk twee of drymaal ter week,
En ’t is my leed, als ik een Kerk gang moet verzuimen:
Zijn meening was, ’t ging zelden mis,
Of hy ging ter begravenis.


254. Kees te huis gecapitteld.

Een vroeg hoe ’t kwam, men kees noit in geen Kerk en zag:
Ik zei, my dunkt hy kan de moeit’ van ’t uitgaan Spaaren;
Hy heeft een vrouw, en die ’s in’t preeken zeer ervaaren,
Die hoort hy preeken, en dat schier den heelen dag.


255. Griet en ‘er man niet eens gezint.

Griet zeid, mijn Man dat is een guit.
En is den meesten tyd ’t gat uit;
Maar het zou wel na Grietjens zin zijn,
Kon hy den meesten tyd ’t gat in zijn.


256. Agniet bemind.

Een Jongman die geen Vrouw behaagde:
Wanneer de Moeder hem eens vraagde,
Hebt gy geen zin dan in Agniet?
Neen moeder, zeid hy, neen Ag! niet.


257. Slimme Joost.

Joost Kromschonk heeft den naam dat hy een heel slim man is,
En ’t is ook wel te zien, ’t is al slim dat ‘er an is.


258. Hans kan niet woekeren.

Hans Groothert, dien ik weet dat geld’loos is en kaal,
Schold op de Woekenaars, zo fel dat elk een lachten;
[p. 55]
Hy swoer, hy zou zig van die gruwelen wel wagten,
En ’t is geen wonder, want hy heeft geen Capitaal.


259. Leugens gelden niet.

’k Heb Dirk wat geld geleend, en daar is niet te haalen,
Als straks een leugen agt of tien,
Daar van is hy zo wel verzien,
Was het maar Staten munt, hyzou my draa betaalen.


260. Niet onthouwen beter als onthouwen.

Ik maande Piet, en zei, wie kan u meer vertrouwen?
’t Schynt dat gy met my spot,
Houd gy my voor de zot?
Gy zegt, als ik u maan, dat gy ’t wel zult onthouwen,
Dat doet gy, daarom Piet
Onthoud het liever niet.


261. Vergeeten, en onthouwen.

Mees Klaagd, dat het een lastig pak is,
Dat zyn Memory hem zo swak is;
Want als ik by hem kom, en Maan,
Zeid hy voort, ach ’t was my ontgaan:
Wie Kan dan op zijn woorden bouwen?
Want zyn vergeeten is onthouwen.


262. Onnodig verhaal.

’k Vroeg laatst, Andries wanneer zult gy my dan betaalen:
Ach, daar is van de luy, zeid hy, geen geld te haalen;
Ik zei, Andries (tot mijn verdriet)
’k Zie ’t wel aan u, al zeid gy ’t niet.


263. Slegt voor ’t vaderland sterven.

Louws Vader voer ter Zee, en had het zo verkurven,
Dat hy digt voor het land, een strop kreeg tot zijn loon:
[p. 56]
Maar hoor, wat Louw verzind, en zeid, tot zyn verschoon,
Myn Vader is, eilaas, voor ’t vaderland gesturven.


264. Huig stoft op stof.

Huig rymd, en Schrijft, en roemd, op d’Eelheid van de stof;
Hy roem vry op de stof, zyn stof is niet dan stof.


265. Lokken Lokken.

De Juffers krollen ’t Hair, om ’t hooft, en noemen ’t lokken:
Zv geeven ’t ook den regten Naam,
Want al dat wartuig is bekwaam,
Om ’t jonge min ziek goed, er meê in ’t net te lokken.


266. Aarbeidzame Teeuwes.

‘k Zei Teeuwes buur, uw Vrouw die klaagd,
Dat gy voor ’t Huis geen zorgen draagd;
Hy zei, ’k zal ’t u doen anders blyken:
Wanneer zy strykt, gaan ik ook stryken,
En als zy veegd, zo veeg ik meê,
Maak zy een glas schoon, ik wel twee,
Ja al waar ’t tien, nu zou ’k u vraagen;
Heeft die Vrouw reden om te klaagen!


267. Voor en niet voor den dag.

Kees, en Mattys, dat dronke paar,
Zaaten een gantse nagt en smeerden,
Ey raad eens, wanneer zy daar naar,
Van ’t weerds-Huis naar het haare keerden:
Mathys die kwam eerst voor den dag,
Maar is niet voor den dag gekomen:
[p. 57]
En Kees die kwam niet voor den dag,
Dog is meê voor den dag gekomen.


268. Niet en voor den dag &c.

Mathys kwam voor den dag, dog kwam niet voor den dag;
Kees kwam niet voor den dag, maar kwam mee voor den dag!


269. Jop aan een half te veel.

Nu Jop een Wyf heeft, wou hy wel dat maar een half had:
En ’t bloedje heeft ze niet alleen
Ook loopt ‘er al een stuk van heen;
Want ’t was een Koeitje, dat te vooren al een kalf had,
Is ’t dan schier niet of hy ze half had.


270. Yslyk in de zoomer.

Myn buurman Jan treed zagt, word luy, en daag’lyks loomer;
Hv viel laatst in het slyk, in ’t stappen uit een schuit:
’t Was wel in ’t midden van de zoomer,
En evenwel nogtans, zag hy ’er Yslijk uit.


271. Tys overal ’t huis.

Tys Tafel-beuzem, kwam zijn groote Vriend te moet,
Die vroeg hem, waar na toe? hy met een hoofse groet,
Zei Heer, ’t geen gy my vraagd, en kan ik nog niet weeten;
Ten zy zo ’t u beliefd tot uwent te gaan eeten.


272. Houbaar en niet houbaar.

Ik hoorde, dat een met geschrey,
Dees klagten, van zijn Dogters zey:
[p. 58]
Eerst waarenze niet troubaar,
En doen waarenze Houbaar;
Maar nu zo zynze troubaar,
En daarom niet meer Houbaar:
Dies wens ik om de roubaar.


273. Groote weet-niet.

Jan zei ’k weet niet wat te beginnen,
Ik weet niet, hoe de kost te winnen,
Ik weet niet, wie my best zal raân,
Ik weet niet, of ’k op reis wil gaan,
Ik weet niet, wat ik daar zou maaken,
Ik weet niet, aan het wyf te raaken;
Ik zei, ten laatsten, ik beken ’t
Jan, dat j’een Grooten Weet niet bent.


274. Heil en Hel scheeld maar een letter.

Krispyn kreeg Heiltje tot zijn Vrouw;
Hy was verheugd door deeze Trouw,
En zei, ’k heb heil in Huis gekreegen:
Ik wenste hem daar op den Zeegen.
Niet langen tyd daar naar,
Wierd ik van hem gewaar,
Hoe ’t alles was verkeerd, en hy met droevig Kruis zat;
De naam van Heil, maar in der daad, een Hel in Huis had.


275. Leeraaren.

Indien gy Leeraar meent den naam komt van Leer-aaren.
Dat is Leer-anderen, ik ben ‘er meê te vreên :
Maar als gy d’andre Leerd, Leer ook u zelf met een;
Leer-aaren, en u zelf, dat zal best zaamen paaren.


[p. 59]

276. Sectaris van bachus gevoelen.

Men zeid, Andries is een Sectaris;
En men bevind ook dat het waar is,
Het Wyn-Huis is zijn ordinaris,
Daar een pint Sec straks voor hem klaar is,
Dat niet en mist zodra hy daar is,
En ’t beurd ook wel dat ‘er een paar is,
Dan meent hy nog wel dat hy raar is,
Om dat ’t gebruik. Zo van zijn Vaâr is:
En is andries, dan geen Sectaris.


277. Dronke Klaas.

’k Zei Klaas, is hier gebooren,
En als hy zig laat hooren,
Komt het ’er zo krom uit,
Dat ’k niet kryg dan ’t geluit,
Een ander, die dit hoorde,
Zei my met weinig woorde
Wel! weetje niet waarom?
De vent is altyd Krom.


278. ’t Martelaars boek.

Jan schreef, en vreef,
Dog wat hy schreef,
Gelyk een zot,
Had zin, nog slot:
Het Boek volend,
Vroeg my de Vent,
Hoe dat hy ’t nou
Best noemen zou;
’k Zei Jan, geen naam
Is zoo bekwaam,
[p. 60]
(Hoe dat ik zoek,
Als ’t Mart’laars boek.


279. Vinnige Griet.

Geen wonder dat Margriet, ons vis-wyf, vinnig is.
Zy handeld alle daag, met-vinnen van de vis,


280. Grondig onklaar.

Groot spreekende Kwiryn, had altyd in de mond,
Hoe dat hy grondig, hem op alle ding verstond:
Heel grondig, wist hy vande regten,
Heel grondig, van geschil te slegten,
Heel grondig, van de Medicyn,
Heel grondig, van de Middellyn,
Heel grondig, van de luit te streelen,
Heel grondig, met de keel te kweelen,
Heel grondig, wist hy van de Zee,
Heel grondig, van de Kryg en Vreê,
Heel grondig, van het rhetoryken,
Heel grondig, van het starrekyken,
Heel grondig, van de Weyery,
Heel grondig, van Landmeetery,
Heel grondig, van het paard beryên:
Ik kon dat snorken niet meer lyên,
En zei, Kwiryn, al was nu al uw zeggen waar,
Is grondig onklaar, zo versta je het niet Klaar.


281. Kees uit droogen.

Men zeid dat Kees, die niet en deed als ’t Keeltje loogen,
Nu wel schier uit zou droogen;
Wat is de Mens! een ding
Vol van verandering?
Maar als men ’t weêr bedenkt, my dunkt hy ’t wel gevat heeft,
Hy droogd maar, omdat hy wel eer te veel genatt heeft.


[p. 61]

282. ’t Pak voor Hans gemaakt.

Hans droeg een Pak, dat uit manier was.
En meende dat het na de swier was:
’k Vroeg hoe zijt gy daar aangeraakt?
Hy zei, het is voor my gemaakt;
Voor u, of voor u tyd, zei ’k, loof ik wel dat waar is.
En dat u zwierig Pak, zo oud schier als u vaâr is.


283. Troost.

Welk is dan besten troost, in de Rampzaligheid?
Dat te verwagten staat, na de Ramp, Zaligheid.


284. Van d’eene straat na d’ander.

Oom Simon had een Zoon, die zond hy na de straat:
De Man en deed niet kwaad,
’t Was maar om af te snyen
Het Kwaad gezelschap, dat hy hier niet wist te my’en;
Maar had hy zig wat vroeg hier van de straat gemaakt,
Hy waar tot zijn verdriet, niet na die straat geraakt.


285. Zot dreigement.

Dries raasde, als een dollen haan;
En ’k hadden wind-buil niet verstaan;
Ik vroeg, wat heeft dit te beduy’en:
Hy swoer, dat hy my dood zou bruy’en.
k’ Zei houd u woord maar, als een Man:
En als ik dood ben bruy my dan.


286. De weg na ’t gasthuis.

Elk mens moet leeven zo als hy te sterven denkt;
Is Lubberts spreuk, en hy verkooopt vast Huis en Erven:
[p. 62]
Hy leefd in ’t Gast-Huis, daar men teerd, en smeerd, en schenkt,
’k Geloof dat hy dan ook in Gast-Huis meent te sterven.


287. Waaragtig is schier waar.

Tys Leugenaar heeft staag, waaragtig inde mond:
Hoewel meest leugens spreekt, maakt hy daar af geen zond.
Hy meent men zeid niet waar, maar zeid alleen waar-agtig.
Gelyk, lang-kort-dik-dun-ligt-swaar-jong-en oud-agtig.


288. Vergaan, en niet vergaan best.

Rogier most over Zee, Maar was ‘er niet graag aan;
Hy had te grooten vrees, dat ’t Schip ligt mogt vergaan:
’k Zei ’t geen een ander wenst, daar schynt gy voor te schroomen,
Zo ’t Schip niet en verging, ei zeg hoe zou j’er kooomen.


289. Droefgelagh.

Kryn kwam in een gelagh, en speelde met de Schyven;
Dog tot zijn ongeluk, het geldje most ’er blyven,
En ’t rokje mee te pand, hoe droevig dat hy zagh:
En was dat voor de Man, niet al een droef gelagh?


290. Misselyk schieten.

Ik teeg eens om vermaak uit schieten, met mijn knegt,
Die roemde, dat hy daar wel was op afgeregt;
Nogtans dagt my, dat in zijn meenig was bedroogen:
Maar ik beken hy schoot de Voogels, dat ze Vloogen.


[p. 63]

291. Flip jonger dan ik.

Flip gaf m’een reekening, die my dagt al van ’t meest was,
En bragt daarin, dat in den Haag voor my geweest was:
Ik vroeg voor my, wanneer? hy zei nu laatst in Maart:
’k Zei, ’k heb ‘er al geweest eer gy gebooren waart.


292. Geurts wyf loozer als de duivel.

Men sprak hoe dat de slang, vol list was, en vol loogen,
En door arglistigheid Vrouw Eva had bedroogen:
Daarop zei Geurt ’k ben voor myn Eva niet eens bang,
Want, die ’s veel arger, en veel loozer als de slang.


293. Dooden staan zelden, maar hangen wel.

Zulk een staat booven d’aard, is het gemeene spreeken,
Is dat geen doode by de leevende geleeken?
Zo my dunkt, is ’t verkeerd gezegt,
Want ’t pas wel dat een dood Mens legt.


294. Geen vyand tot doctor nemen.

’k Zie Docter Jan, die schynt, geheel gestoord op my:
En ’k heb hem nimmer iets misdreeven,
Daarom begeer ik niet dat hy mijn Doctor zy,
Hy mogt zyn vyanden vergeeven.


295. Nu is altyd ’t laatst.

’k Was op de Schou-burg , daar een zei, dat het veel scheelden
Dat zy de laatste maal zo goed als nu niet speelde:
’k Dagt, is dat geen verkeerd verhaal?
Of is ’t nu niet de laatste maal?


[p. 64]

296. Borgerschap verborgd.

Piet kogt het Borgerschap, maar had zo veel geborgd,
Dat zijn schuld-eyssers hem gestadig kwamen manen:
Dies Koos hy ’t haaze-pad, de Man die was besorgd.
Nu heeft hy’t Borgerschap verkreegen van vianen.


297. Sterven doet erven.

Maria was bedroefd, en haaren Broeder kwyt,
Dog toen hy weêr verrees, wierd zy weêrom overblyd.
Maar ’k meen zo nu ter tyd, veel Broederen verreezen,
Zy by veel Zusteren niet welkom zouden weezen.


298. Teeuwes eerlyk verklaard.

’k Zei toen my wierd gevraagd, wat my van Teeuwes dagte,
Dat ’k hem niet minder dan een eerlyk man en agte,
Hy scheen door deeze reên geraakt
Gelyk of ik hem had gelaakt:
’k Vroeg, waarin heb ik u mispreezen?
Of woud gy liever minder weezen?


299. Dirk rood en bleeker.

Dirk was eerst tapper, en hiel vry veel van den Beeker,
Kreeg ook een schoone kleur die als schaarlaken blaakt,
Maar is nu buiten aan een bleekery geraakt
Daar kleurd hy nogal meer’ en nogtans is hy bleeker.


300. Jan zin en geen zin in zyn rym.

Jan snoefd dat geen Poëet meer zin heeft in zyn rym,
En ’t is de waarheyd, elk is moe van zijn gelym,
Want ’t is als kaf, daar is geen pit, voor bye, of spin in.
Ik zeg dan, Jan die heeft ‘er zin in, en geen zin in.


[p. 65]

301. Geen eendragt, maar een dragt.

’k Hou veel van eendragt, is myn buurmans daag’lyx zeggen,
De Man spreekt waar, zo ’k maar zijn zeggen uit mag leggen;
Want als zijn Huisgezin des avonds hem verwagt,
Zo komt hy zelden ’t huis, of ’t is ook met een dragt.


302. Soldaten mesten ’t Land.

Een Huisman zag zijn Land verderven door Soldaaten,
En dat het al niet hielp hoe schoon dat hy mogt praaten,
Dies zei hy, ’k zal dit werk nu aanzien met geduld,
Maar ’k Hoop gy ’t met u dood, ook weêrom mesten zult.


303. Ingebeelden zieken.

’k Vroeg laast aan malle Klaas, hoe staat het leeven al?
(Door ingebeelde ziekt’ was hy te bedd’ gaan leggen)
Ag zeyd hy! hoe dat ’k ben, en kan ik u niet zeggen;
Want zomtyds ben ik wat, en zomtyds niemendal:
’k Zei als j’eens niemendal word, doet my dog ontbiede,
Op dat ik eens mogt zien hoedanig dat geschiede.


304. Bouwens mis-slag.

Bouwen ging ’t de Schout aandraagen,
Dat hem Lubbert had geslagen:
Lubbert zei, (geheel bedeest)
Het een mis-slag was geweest:
Mis-slag! zei de goede Bouwen,
Neus en bek aan ’t bloên te klouwen,
Dan en weet ik niet, Heer Schout,
Wat men voor een Wis-slag hout.


[p. 66]

305. Ongebrilt gebrilt.

Een schoyster sprak een Heer (die schier geen neus had) aan,
En bad geduurig, ag de Heer bewaar uw oogen!
Hy vroeg dan, wat haar tot zulk bidden had bewoogen;
Heer zei ze, zo ’t met uw gezigt niet wel mogt gaan,
Ik zie voorwaaar geen plaats waar dat uw bril zou staan.


306. Laatdunkende Jan.

Jan pronkt altyd in ’t Zyd, en snoefd staag van zijn geld,
En roemd der Meisjens hert daar meê te konnen winnen,
Hy aapt de Zyd-worm na, die zig te met verveld;
Alleen ontbreekt ’er dat hy zig niet zet tot spinnen:
Maar, schoon dat hy die moeite spaard,
Is hy reets voor een Uil vermaard.


307. Werk genoeg.

’k Vroeg Kryn hebje geen werk, hoe meenje ’t dan te maaken?
Hy zei: ’k heb werk genoeg om aan de kost te raaken.


308. Raad voor Joor.

Joor druil-oor heeft zijn goed verbruid,
En Klaagd nog, hy werkt agteruit,
En weet niet meer wat te beginnen:
’t Waar best voor hem, dat hy verkoor
’t Lyndraajen, zo zou onze Joor
Met agter uit te werken, winnen.


309. Pleisteren.

’k Dagt op ’t woord pleisteren, my dagt het was gezeid,
Dat men dan pleisteren op zijn vermoeitheyd leid:
[p. 67]
Ja dikwils pleisters, die zo kleeven, en zo trekken,
Dat men schier moeiten heeft om weder te vertrekken.


310. Bot, en geen Bot.

Een Dom-Heer, schold zyn knegt voor bot.
Hy zei: Heer noem my liever zot,
Dat ’lyk ik beter, wyl ’t gewis is,
Ik vlees en been ben, en bot vis is.


311. Armen breeken en maaken.

Ik zei tot een Soldaat, gy krygsluy in’t gemeen
Zyt al te fel en straf, en weet van geen erbarmen:
’t Is waar, zeid hy: ons doen kost menig arm en been,
Maar denk eens wederom, wy maaken ook veel armen.


312. Een valse verzetter.

Een Goud-smit dien iets te verzetten was besteld:
Bragt het tot Jan-ooms, en bediende zig van ’t geld;
En doen ’t wierd weer geëist, zei hy, ’k ben een verzetter,
En heb het ook verzet, is dat niet na de letter?


313. Bouwen uitgedrukt.

’t Schynt bouwens Drukkery niet naar zijn zin’ gelukt is:
De Man is in den druk, omdat hy uitgedrukt is.


314. Symen en Julfus.

Gy zegt van Symen dat hy praat naar dat hy wys is:
Dat ’s waar, en ook dunkt my dat zulx de regte wys is.
Maar Julfus, gy die (eer gy wys zijt) zo veel praat.
Na wys te worden, is voor u ligt al te laat.


[p. 68]

315. Te veel van Iemant houwen.

Krispyn houd veel van my, dat zweert hy by zijn ziel,
En ’t is ook zeeker waar:
Maar evenwel, ’k verklaar
Ook by de mijn, ’k wou hy wat minder van my hiel.


316. Jan bot-muil.

Jan Goedbloed wierd nu lest gescholden voor een gek:
’k Zei, die naam eist te veel bewys, al schoon het waar is,
Noem hem dan liever met een naam die openbaar is,
Dat is een Bot-muil, want hy heeft een scheeven bek.


317. Dronken Rogier.

Rogier zeid (tot zyn roem) ik en word nooit beschonken,
’k geloof het waar is, om dat elk zig voor hem wagt:
Maar hy word niet te min wel overstallig dronken,
Want hy zit ’t Huis alleen, en suipt schier dag en nagt.


318. Krygsmans leeven.

Ik vroeg een oud Soldaat, die uit het leeger kwam,
Of hy nog al vermaak in ’t Krygsmans leeven nam?
’k En heb, zeid hy, nog voor mijn vyand nooit geweeken:
Maar dog ik hou nu meer van houwen, als van steeken.


319. Op zijn tyd snorken.

Hans Roemer stoft altyd op wonderlyke zaaken,
Maar al zijn groots gesnork en kan my niet vermaaken,
Daarom zeld ik eens Hans, je snorkt als je maar gaapt;
Bewaar je snorken tot te nagt, wanneer je slaapt.


[p. 69]

320. Huig drinkt altyd mee.

Huig had een kwaade keel, van drinken, en van klinken,
En wierd geraaden dat hy dikwils meê zou drinken,
Dog hy zei’t hielp hem niet, hoe dikmaals hy ’t ook dée:
’t Was waar: Want waar hy kwam en wat zy daar ook schonken,
’t Zy wyn of brandewyn, en hoe veel dat zy dronken,
Hy kreunde zig dat niet, want hy dronk altyd meê.


321. Welgebooren boer.

Een boer, die hoorde dat men ging een vierschaar spannen,
Daar zijn zaak dienen zou voor Welgeboor’ne mannen;
Zei: Kwamen zy dan niet meê voor den dag als wy ?
My dunkt dat ik zo wel gebooren ben, als zy.


322. Wywater verkwist.

Een Pater zag in ’t dorp een bende Krygsluy komen:
Dies nam hy strakx ’t Wywater vatt,
En Sprengde vast (van verr’) met ’t natt,
En riep, vertrek voor ’t geen de duivel zelf doet schromen,
Maar ziende ’t niet en hielp, riep hy, ô Sint Margriet
Bind dog dees duyvels, want Wy-water helpt hier niet.


323. Koen bezorgd, en onbezorgd.

’k Vroeg Koen, hoe komt gy zo bezorgt, en zuinig ziet?
Og zeid hy, lieve vriend, dat ’s zonder oorzaak niet,
Ik heb van all’s gebrek, en niemant wil my borgen,
Was ik wat meer bezorgt, zo zou ik minder zorgen.


[p. 70]

324. Hy wint ’er geen doekjes om.

Al ’t geen dat Lammert hoord, dat hangt hy aan de Trom:
Hy lapt het alles uit, of ’t Waarheid zy, of leugen,
(tot een Barbier zou hy niet deugen)
Hy wint ’er nooit geen doekjes om.


325. Vrouwen niet graag dood gestooken.

Men ziet het vrouw volk meest vervaard voor deegens, pooken
En zulk scherp steek-geweer waarmee men Mensen dood,
‘t Zyn swakke vaatjes, die zelf vreezen buiten nood,
Zy waaren liever (zo ’t kon zijn) niet dood, gestooken.


326. Beschonken, en niet beschonken.

Roel wierd van iemant met wat glaasjes Wyn beschonken,
En raakte voort heel dronken:
Een ander die beschonk Andries met een vol vat,
En hy wierd niet eens zat.


327. Hop-man Louw.

Louw is een Hop-man, en houd veel van Zwaare bieren:
’t Zy Bremer, Luyks,of Mom, of Uyters van de Maart,
En laad zig dikwils, schier als andre met hun vieren,
Is hy dan niet den naam van Hop-man dubbel waard?


328. Jaaps bekeering schaadelyk.

Jaap had ’er een gejaapt, en raakte voor de Schout;
Die hy verklaarde, hoe deesdaad hem had beroud,
En zei, dat zulx van hem nooit meer en zou geschieden;
En ging op die beloft, de halve boette bieden:
Neen zei de Schout, had gy gezeid, ik doe ’t wel meer,
’k Nam ligt de helft, maar nu zo kryg ik u niet weêr.


[p. 71]

329. Beschonken zonder drank.

’k Zei Roel, hoe zo verheugd, my dunkt je lykt beschonken?
Zo ben ik, zeid hy, schoon ik niet en heb gedronken:
Maar ’k ben beschonken, van mijn Heer;
Met een Klein Amptje hier op ’t veer.


330. Een duikker van een vent.

Kryn is het Swemmen en het duikken, zo gewent:
Hy zeid, hy kan in ’t diepst van ’t water daalen,
En duikkend’ ’t geld daar van de grond af haalen:
Is onze Kryn dan niet een duikker van een vent?


331. Heer, en knegt.

Een (die zijn knegt schold) zei, zie wat dit een Jan gat is,
’k Zeg, ik geloof niet dat ’er botter in de stadt is:
Neen zei de Sul, myn Heer, ik gis
Dat z’er nog wel te krygen is:
En Schoon het anders waar, en dat de nood zo groot was,
’k Zou wel tevreden zijn, als ‘er dan maar droog brood was.


332. Gaven, en geen vereeringen.

De naam vereeringen, geeft elk aan de geschenken;
Dat zulx altyd dien naam verdiend kan ik niet denken;
Want als men gunst of hulp van eenig Heer begeerd,
En hy dan gaven neemt, dunkt my hy zig onteerd:
Maar ’t mogt de naam van gift, of giften, beter dragen;
Want zulken gift, is gift, en krenkt door het behagen.


333. Dreigement belacht.

Een Schipper (die het hooft ontsteld was door de buijen)
Keef met zyn Wyf, en zei, ik zal j’ in ’t water bruijen;
[p. 72]
Kyk zei zy: dees Jan gat, nu wil die Kloeken man
In ’t water doen, dat hy op ’t Land niet doen en kan.


334. Verkeerde neus.

Als Neuzelooze Piet, niet meer en had te veegen,
Begaf hy zig ten Hoof, en liep de Heeren na,
En smeekte haar om gunst, en naar dat ik versta,
Zo heeft hy toen aldaar een schoone Neus gekreegen.


335. Zotten eedt.

Kees zwoer, met groot onverstand,
(Na dat my wat had gekeereld)
Je zult sterven van myn hand,
Schoon j’ alleen waart inde weereld.
’k Zei, wel wagt zo lang dan vaâr,
Dan heb ik u nooit te vreezen;
Want, als ik alleenig waar,
Zou j’ er immers zelf niet weezen.


336. Kwaade monden ongenees’lyk.

Ik vroeg een Artz, waar hy geen Hulp voor had gevonden?
Niet voor de dood, zeid hy, nog Vrouwe kwaade Monden.


337. Geen wyzer in ’t Dorp.

Ryk woond op ’t land, en roemd, hy kon ’t niet beter wensen;
Hy ’s voor de wyzt’ in ’t dorp geägt van alle mensen:
’k Heb hem daar eens bezogt, en borst schier van gelach,
Om dat ’k geen *Wyzer in het heele dorp en zach.
*Uurwyzer.


338. Nies van ’t regt geloof.

Nies roemd van ’t regt Geloof te weezen:
Z’ is Paaps, en was eens Geus voordeezen;
[p. 73]
Zy wierd verleid, de slegte sloof,
Is zy dan niet van ’t regt geloof?


339. Aanvalligen hond.

My wierd een Hond gebragt, die wonder wierd gepreezen,
Om zijn aanvalligheid,
Dog ik gaf tot bescheid,
Neemt ’em maar weêr, ik wil niet aangevallen weezen.


340. Afslager.

Nu Roel afslager is, slaat hy al af, pof paf,
’t Wyf af te slaan, schynt hy in ’t ampt meê te begrypen:
Hy slaat ook anderen af, en steld al vry de pypen,
Maar een braaf groot glas wijn en slaat hy nimmer af.


341. Dirk met zyn potstukken.

’t Zei Dirk, ’k heb u veel zien op straat by Smousen loopen;
En wyl ik hoor, gy zoekt pot-stukken op te koopen;
Zo het u dienen kan? ik hebber al een deel,
Want ik heb ’t Huis een meid, die maakt ‘er my te veel.


342. allom ’t geld.

Een oud man vrydde Neel, daarzy meê wierd gekweld:
Dogzy zei, ’t zal wel gaan, al kraakje kwaje nooten:
Want hy ’s nog mans genoeg, en ook de pay heeft geld,
En ’k hoop daar by, hy zal myn inkomst wel vergrooten.


343. Verkeerde naam.

Komt dan des Roomsen Paus naam, van syn heiligheid?
Neen voeg maar by de Sch
Dat moet ’er by, en lees daar na,
Dan vint gy ’t woord vol uit, en is schijnheiligheid.

[p 74]

344. Roel inde beere byt.

’k Zei Roel, wel vrind! je ziet zo naar gelyk een geest:
’k Heb zeid hy, lustig in de Beere byt geweest:
’k Zei daar ’s goed Wyn en bier, wierd gy dan overlaaden?
Ach zeid hy: my wierd niet geschaft dan bastonade.


345. Louw radder van tong als van beenen.

Als Louw aan ’t snappen komt, is ’t schier als of hy zong,
Hy haald al overhoop, men zou ‘er in verdwaalen:
Was hy maar alzo rad van beenen, als van tong,
’t Waar meer als Mannewerk om hem dan ’t agterhaalen.


346. Verkeerd nagelaaten.

Neel bat haar kranke Peet, dat haar wat na mogt laaten:
En Peet is nu wel heen,
Dog Neel niet wel te vreên,
En evenwel de Vrou die heeft het nagelaaten.


347. Veel spreeken verveeld.

Kees roemd op zijn verstand in de welspreekentheid.
En zeid, veel redenaars die haaperen in ’t leste,
’t Schynt hy het ook bevind, en zo de waarheid zeid:
Maar my bevalt altyd, zijn leste woord het beste.


348. Domme Roel.

Roel zei, daar was gezeid, ik hem had heeten liegen,
En ’k zei ten is niet waar, men schynt u te bedriegen,
Dog alles was vergeefs, myn zeggen gold ’er niet,
Tot dat ik zei: gy liegt dat zulx ooit is geschied;
Zo dikwil als gy zegt, ik van u liegen melde,
Dies zyn ’t maar leugenen, waarmeê gy my beklad:
[p. 75]
Doen zeid hy, vrind ’k gelooft maar hy zal ’t weêr ontgelde,
Dat zweer ik, die zei, gy my heeten liegen had.


349. Op en afloopen te gelyk.

Koen joeg zijn moedig ros ten bergop, of het vloog,
Dog ’t most het met de dood bekoopen:
Het beest dat klom altyd om hoog,
En op de zelve tyd, was het gants afgeloopen.


350. Tyrannen niet bloedgierig.

Is ’t niet verkeerd, dat m’een Tyran bloedgierig noemd?
’t Is waar, hy ’s wel een schrik der vromen, en hy haat ’er,
Maar als hy tot het Swaart haar (als ten straffe) doemd,
Verspild hy maar het bloed, en agt het min dan waater.


351. Krispyns tong en beurs.

Krispyn word wel beklaagd, en is ook te beklaagen;
Zyn beurs en klinkt nooit, want z’is altyd geldeloos:
Maar ’k meen, dat hy zyn tong, maar in zyn beurs kon draagen;
(Als in zijn Mont) hy had gerammel voor altoos.


352. Jaap en zijn kleed.

Jaap los, leeft zonder zorg, gelyk een Kind van weelden:
En schoon zijn kleed ons schynt geen rykdom te verbeelden;
En ’t hem gezegt word, volgd hy dog zyn ouden zin,
En zeid: ik zitt’er midden in.


353. Volewyk.

Gys woeld, zo woest, als een wild swyn:
En daar en helpt geen tegen zeggen,
[p 76]
Hy zeid, dat hy wel Stil zal leggen
Zo dra wanneer hy dood zal zyn.
Doch ’t ’t kon wel anders ook geschien,
Want Maats die haar zo losjes draagen,
Heb ik, van d’Ykant wel gezien,
Dat na haar dood niet stil en laagen.


354. Kwartier Meester.

Een Krygsman, kwam bly ’t huis, en roemde van zijn zeegen
Een Kwartier Meesters plaats, had hy dien dag verkreegen:
Kwartier, dat ’s vierendeel, zei ’t Wyf? dan blyft ’er dry,
Die zijn voor my, ben ik dan niet meer baas als gy?


355. Tweederley Krygen.

Goor was Soldaat, en kwam uit ’t leger inde Stadt;
’k Zei, nu g’ een kryger zyt, krygt gy zomtyds wel wat!
Wy krygen zeid hy, braaf, zo veel men schier kan draagen:
Maar somtyds is het buit, en somtyds ook wel slaagen.


356. Schoone gelykenis.

Een Juffrouw, die haar kind ter aarde was gebrogt;
Wierd van een Smulpaap, die haar troosten zou, bezogt:
Dog met dat zy hem zag, borst zy zeer uit in traanen,
Waar op hy haar begon tot stilheid te vermaanen;
En zei, ’t schynt g’u ontsteld, zodra als gy my ziet?
Ag zeize, Pater! denk ’t is zonder oorzaak niet:
Als ik u wangen zie, kan ik myn rouw niet stillen:
Zo komen my dan voor, myn lieve Zoontjes billen.


357. Baarden geen mode.

Een Groenlands Handelaar, als klaagde dat de baarde,
In prys waaren gedaald, byna ter halver waarde,
[p. 77]
De baarden zeider een, zo goet koop, dat heeft schyn:
Want ’k zie dat baarden, nu geen mode meer en zyn.


358. Goed koop wermen.

Job heeft een vond bedagt, wanneer de Koud’ hem kweld,
En Wermt hem dat hy sweet (als voor een heeten ooven)
Hy draagt zyn hout om laag, dat wermt en kost geen geld,
En voeld hy dan weêr koud; zo draagt hy ’t weêr na booven.


359. Tys de regte Stigter niet.

Tys losbol swetst, en Snoeft, hy stigt vast Huis en Hof,
En met zijn Stigten gaat zijn geldje vast vermindren:
Daarom zeid ik laatst, Tys! laat dog dat stigten of,
En als gy stigten wilt, stigt thuis u Vrouw en kindren.


360. Vryer, en vryen.

Den naam van Vryer, vind ik regt, en buiten kyf;
Want hy leeft Vryer, als een die zig bind aan ’t Wyf:
Maar van ’t woord vryen, en kan ik geen reden vinden,
Want ’t is de weg om zig ’t ontvryen, en te binden.


361. Vraag.

Het is een vraag, wanneer een Mens komt dood te blyven,
Of men ’t niet beter noemt, ontzielen, dan ontlyven?
Want ’t lyf dat word ontzield, de Ziel word wel ontlyfd,
Maar die verhuisd van hier, en ’t lichaam is ’t dat blyft.


362. Tyd verspeelen.

Josyntje wierd gevryd, van een goed Orgelist;
Maar al vergeefs, ’t was of zyn by zyn haar verveelde;
En als hy vroeg, of s’ op hem wat te zeggen wist?
Zei zy, ze wou geen Man die zynen tyd verspeelde.


[p. 78]

363. Geld als slyk.

Kees liet zyn lief staag hooren,
(Op hoop haar te bekooren)
Hy was geweldig ryk,
Want hy had geld als slyk:
Maar zy zei: zulke schatten,
Lust my niet aan te vatten,
Ik hou ’t met ’t geld dat blinkt,
En in den buidel klinkt.


364. Niet in ’t bedd gaan.

Een nieugetrouwde, sprak zijn alderliefsten aan,
En vroeg haar, of zy haast met hem in ’t bedd wou gaan:
In ’t bed te gaan zei zy, wat wil je daar mêe zeggen?
Ik kan er niet ingaan, maar wil er wel op leggen.


365. Jan komt van de vromen.

Jan los, die roemd, ik ben gekomen van de Vromen;
’t Is waar, hy komt er van, en voegd zig by ’t geboeft;
Daar hy de Vromen (daar hy van is) meê bedroeft:
Maar beter zou ’t hem zyn, van het geboeft te komen.


366. Wyf in ’t Harnas.

Wie had die Heldemoed verwagt van onze Jas,
Dat hy verwinnen zoud een die geharnast was?
Mag hy niet wel gerust gaan slapen?
Zyn Wyf is dag en nagt in ’t wapen.


367. ’t Geboeft meest grauw.

Waarom word het geboeft, door het woord grauw verstaan?
Zou ’t weezen, omdat zy niet veel in ’t Swart en gaan.


[p. 79]

368. Haagse optrekkers.

Van op te trekken, roemd den Hoofsen Hagenaar:
’k Beken, zy zyn zo uitgedost,
Dat het haar beurs geen kleintje Kost:
’t Zou wel zyn, trokken zy maar eens op in het jaar.


369. Een begaafd Heer.

Men zeid dat Heer. N.N, begaafd is met veel gaaven,
’t Is waar, maar die bestaan in schatten, Huis en Haaven,
Want alle gaaven, en geschenken, neemt hy aan:
Geen wonder dat die Heer dan voor begaaft kan gaan.


370. Blauwen scheen beter als Blauw’ oogen.

’k Heb met Andries meedogen,
Wat liep hy menig blauwen scheen?
Om ’t Wyf, en nu heeft hy’er een,
Die geeft hem twee blaauw’ oogen.


371.Tweederley gezondheyde.

Een valse veyns-aart, kwam my laast, als vriend t’ontmoeten,
En met dit Compliment eerbiedig te begroeten;
Met uw gezondheid, is ’t nog wel, na dat ik gis.
’k Zei, die ’s nog wel, ik kan wel drinken, en wel eeten:
Of meenje ligt ook ’t ding dat om myn middel is?
Daar is ’t niet wel mee, want dat is al meest versleeten.


372. Huig en Aagt.

Als iemand huig wat aagjes bragt,
En hem die te vereeren dagt;
Zei hy, ’k begeerze niet, en keek zijn Wyf wat scheel an,
’k Heb maar een Aagt in huis, en daar nog al te veel an.


[p. 80]

373. Swaar en ligt.

Tys slokops Wyf is swaar, dog weegd niet veel gewigt,
Want hy weegt eens zo veel, en nog is hy te ligt.


374. Borgers borgen niet graag.

Een Heer van staat, dog die het staag aan geld gebrak,
Wanneer een Borger hem eens om betaaling sprak,
Zei Vriend: gy hebt van my het borgerschap verkreegen,
Ei borg my nog wat, draag dien eernaam dog ter deegen:
Dog d’ander zei mijn Heer ik ben u borger, maar
’k Wou liever ik maar stadts, en niet u borger waar.


375. Gulden Eeuwe.

Poëten weeten van een gulden eeuw te spreeken,
Vol liefde, Vreed en trouw, als van een wonder ding:
Maar hoe lief’t in ’t begin van ’s weerelds kintsheid ging,
Dat is door Kains doen aan Abel wel gebleeken.


376. Vergeefse moeitten.

Els tragt de Vryers met al haar getoy te doeken:
Zy kleed zig na de zwier, en meend het staat ‘er wel.
Maar Els wat raad dog met u oud verrimpeld vel?
’k Meen die ’s daags u beziet zal ’s nagts u niet ligt zoeken.


377. St. Antonis met zijn varken.

Ik vroeg een Schilder, waarom altyd Sint Antonis,
Wanneer word afgebeeld, een varken by hem heeft;
’t Is zo ’k geloof zei hy, dat het te kennen geeft,
Als dat die Kluizenaar, der Moniken patroon is.


[p. 81]

378. Timons bezoek.

Een steil oor, kwam in ’t hol van Timon van Atheên,
Hem eens bezoeken, en ging zitten zonder spreeken:
Dog, na datzy malkaâr wat hadden aangekeeken,
Zei hy, ô Timon! hoewel zijn wy t’zaam te vreën?
Maar Timon zei hem ’k zou veel beter nog te vreen zyn
Zo gy ’er niet en waart, want hy wou staag alleen zyn.


379. Vissers en zangers.

Des vissers wensen, van des zangers veel verscheelen;
Want d’eene Wensen natt’, en d’andre drooge keelen.


380. Franse Ezels.

Een Frans Heer in den Haag, die daar een Ezel zag,
Zei, ’k meende dat men hier geen Ezels schier en kende;
Myn Heer, dat is ook waar, zei d’ ander, met een lach,
Maar ’t schynt wel, dat s’ ons die somtyds uit Vrankryk zenden.


381. Koen by de Zin twisters.

Als Koen zig eens bevond, in ’t rot der Collegisten,
En daar meê ’t zyne zey omtrent haar reden-twisten:
Wierd hy staag overkraayd, wat reden hy ook gaf,
Op laatst, zei hy: my dunkt, men houd my voor de Maf;
Dog of me my beschimpt en ik hier geen gehoor heb,
Ik weet wel wat ik dryf wanneer ik verkens voor heb.


382. Verkeerden uit-leg.

Een snoo doortrapte fielt, vond eens een voordeur open,
En was in stilligheid de trappen opgeloopen:
Maar wyl daar iemant vond, die vroeg wat zal dit zyn?
[p. 82]
Zo zeid hy Goede Vriend neem niet myn doen voor eevel,
Ik volg nu maar de les, die voor staat aan de geevel,
En zoek de dingen (als gy ziet) die boven zyn.


383. Bastiaan kend zyn werk.

Een pater wierd eens by een kunstenaar verzogt
Die Krank was: en had juyst een Kruis-beeld meê gebrogt,
Van d’eige man gemaakt, die hy het voor ging houwen:
En sprak ô Bastiaan, wilt dog dit beeld aanschouwen,
Aanziet u Heere Godt: ontsluit ’t gezigt, ontwaakt,
Kent gy hem Bastiaan? hy opend op dat vraagen
Zyn’ oogen, en zei, (naa z’op ’t Kruis-beeld had geslaagen)
Zou ’k ’em niet kennen? ba kik hee im zelf gemaakt.


384. Fop vervaart voor ’t zakje.

Fop komt ter Kerk maar als het aalmoes Klokje* luid,
(Ter halver preek) draaft hy terstont ter deuren uit:
Dat misselyk geluid verveeld veelligt zyn ooren;
Of Klinkt te Paaps, en hy mag van geen missen hooren.
* ’t Zakje


385. Zat dreigement.

Koen is op my gestoord, heel in zyn oude dagen,
’Hoewel ik niet en weet, dat ik zyn haat verdien,
En zweert, hy zal my haast zyn tanden laaten zien:
Dat niet kan zyn, ten zy hy z’in zyn zak mogt draagen.


386. Stuurman Jorden.

’k Moet lachen als ik denk om onze nortze Jorden,
Om dat zo roemd, dat hy nu Stuurman is geworden:
Voor Stuur-bok kend hem elk, die naam is als zyn Van
Nu ’s maar de naam van bok, verkeerd in die van Man.


[p. 83]

387. Gouwenaars de schoonste.

Hollanders noemt men naar haar steeden, als wat raars,
’t Zy Dort, of Delf, of Gouw, en Briel, en Heusdenaars:
De Leyenaars komt Blauw, en kan my niet bevallen;
Maar Gouwenaars, schynt wel de schoonste Naars van allen.


388. Uytregt en regtuyt.

De naam van Uytregt, strekt tot stof,
Zo wel tot tegenspraak, als lof:
D’een zeid, uyt regt, verkeerd regt uyt is.
En dat alsdan het regt als uyt is:
Een ander wederom die segt,
’t Is beter uyt regt, als in regt,
Want ’t is niet goed in regt te weezen:
Een pleiter zou voor uyt regt vreezen,
Om dat hy graag in regt zou zyn:
Dus heeft een ieders zeggen schyn.
Maar ’k laat haar dat geschil beslegten;
En regt uyt, regt in, zelf uytregten.


389. Uitgebuilden bakker.

Myn bakker ziet zo droef, en ’k merk wat dat er schuild,
Hy heeft geen deeg, en heeft zyn zelven uytgebuild.


390. Pakje tweemaal besteld.

Hans kwam van Swol en had een pakje te bewaaren,
Dat wel bestellen most, maar in het overvaaren,
Wierd Hans zeer Zee-ziek, en met braaken zo gekweld,
Dat het schoon wierd besteld, eer dat het wierd besteld.


[p. 84]

391. Louw de boekhouder.

Louw zeid daar is nauw in ’t boekhouden zyns gelyk,
En zo bevind ik ’t ook, hy heeft daar in gelyk:
Maar dat hy daar op roemd is weinig ’t zyner eeren:
Want na hy meenig boek van myn gehouden heeft.
En ik hem na loop, en hem aanmaan dat hy ’t geeft,
Steld hy ’t al uyt, en schynt de gek met my te scheeren.


392. De man het hooft van ’t wyf.

Jan goed bloed, wierd eens voor een boos-kop uytgekreeten:
Nogtans de Man is goed, en vyand van gekyf:
Dies zeid hy tot zyn Vrouw, dit word my maar verweeten,
Om dat de Man de naam van hooft draagt van het Wyf.


393. Ryk een ver-rader.

Nu Ryk in Indiën veel schatten heeft vergaard;
Raad hy zyn Vrienden, die niet Ryk zyn, tot die vaart,
Ja rustze zelver uit, en helpt haar als een Vader:
Zyn meening is wel goed, maar Ryk is een ver-rader.


394. Viswyf en Vleesman.

De naam van Viswyfs, voor Verkoopsters van de vissen,
Dunkt my het spoor te missen;
Maar zo men Vleesman zei, voor Slaager, dat had reên,
Want hy is vlees en beên.


395. Joor en Tys.

Joor klaagd, dat hy zo swaar met winden is gekweld,
Als of hem ’t leeven zou begeeven:
En Tys, de twynder zeid, met winden wint hy geld
En zonder dat kon hy niet leeven.


[p. 85]

396. Verkeerd verkeeren.

Roels Zoon was wat te stil, dies was ’t des Vaârs begeeren,
Dat hy wat leeren zou met luiden te verkeeren,
En dat heeft hy zo wel geleerd,
Dat hy schier dag en nagt verkeerd:
Is dat verkeeren, niet verkeerd?


397. Tweederley vereenen.

Een Koppelaarster, die van Heer oom wierd bestraft;
Zei Pater, my heeft nooit dat doen zo quaad gescheenen,
Want als ik iemant al een liefje heb beschaft,
Zo dagt my, deed ik wel, de mensen te vereenen;
Want zo doet Pater meê: ’t is waar ik doe ’t in Huis,
En Pater in ’t publyk, maar ’t myn is onder ’t Kruis.


398. Hans knorpot.

Hans is een Knorpot, en hy wil het nog niet weeten,
Hy knord, en mord altyd, en met groot onverstand;
Maar ’k weet hoe ’t komt, hy heeft voor deezen in zyn land,
Veel Verkens muilen, en veel Swyne-vlees gegeeten.


399. Koude dagen.

De dagen hebben nu niet aan zei laast een Wyf:
Dan is ’t geen wonder datze koud zyn, zei oom Jorden:
Want dat bevind ik (tot myn leed) zelf aan myn lyf,
Als dat niet aan heeft, straks begint het koud te worden.


400. Cats houwelyk.

Een Jong paar, dat eerst kwam van ’t trouwen,
Geraakte van krakkeel, aan ’t klouwen:
Dies riep ‘er een, kyk buuren kyk,
[p. 86]
Is dit niet regt, Cats houwelyk?


401. Groen-wyf.

Joost krygt een braave tas, die goelyk is, en fris,
Maar daar word by gezeid, dat het een Groen-wyf is.


402. Boefjes antwoord.

Een Boefje quam by Peet, maar was het daar dra moê,
En draafde hongerig weer na zyn Moêrtje toe,
De Moêr zei, wat zyn dit voor grillen?
Waarom was ’t datje daar niet at?
Ja Moêrtje zeid hy, Peet zou dog niet hebben willen,
Dat ik by haar gegeeten had.


403. Huig scherp van tong.

Huig schort wat aan zyn tong, zo dat hy niet en spreekt,
(En dat ’s zyn angel) denk of dat voor hem geen spyt is?
Verliest dat lit zyn kragt, en dat het niet meer steekt,
Zo sterft hy als de bie, die zynen angel kwyt is.


404. Vinden eer ’t verlooren is.

Die zoekt, die vind, is een oud spreekwoord, en ’t is goed;
Als men zyn eigen zoekt, of niemand hinder doet:
Maar die ’t op ’t geen dat niet verlooren is meê duyen,
Die hooren voor haar end haar *dood-klok ook wel luyen,
* Op veel plaatsen luid een Klokje voor d’excutie.


405. Te veel woorden maakers.

Men zeid d’Hebreeuse Taal, zeer weinig woorden heeft:
Veelligt dat toen de Mens zo ligt zig niet verstoorde,
’t Gaat anders, in den tyd die van ons werd beleeft:
Wat maaken Mensen nu niet dagelyks al woorden.


[p. 87]

406. Pefroen en zyn wyf.

Pefroen lag met zyn Wyf, om ’t heersen, overhoop,
En toen ik hem eens vroeg, of die buy niet gesust was
Zei hy, de pry die geeft somtyds wat beter koop:
Maar ’k zou geruster zyn, indien zy heel gerust was.


407. Lammerts vrinden.

In wat een lief geslagt, moet Lammert zig bevinden,
Die roemen kan, dat hy meer Maagschap heeft, als vrinden.


408. Klaas ongezouten in de peekel.

Ik haalde Klaas over den Heekel,
Schoon ’t ongezouten wierd gezeid,
Zoo was hy lydig in de Peekel,
Dies sweeg hy, en gaf geen bescheid.


409. Jacob in een bokke vel.

De goede Jacob, door zyn Moeders wys bestellen,
Kreeg over zynen Hals, en Handen, Bokken vellen:
Maar hier ’s een Jacob, vol van stuursheid, en gekyf:
Die heeft een bokkevel over zyn heele lyf.


410. Geurt meet liefst met de grootste maat.

Een Paap zei, als hy ’t volk tot aalmoes geven porde,
Met die Maat dat gy meet, zult gy gemeeten worde;
Daarop zei Geurt de waard, hoe wel is dan myn staat,
Want ik meet alderliefst, met d’aldergrootste Maat.


411. Kraanen die loopen.

Een Vader had een Zoon, vry los en wild van leeven,
Dien hy vermaande, dat zig zou tot deugd begeeven:
[p. 88]
Dies toond hy hem (in prent) der Kraanen haar bedryf,
Hoe dat haar waaken leerd, dat wy den tyd uitkoopen:
Maar Vader zeid hy, zie die beesten staan zo styf,
Ik spreek regt uit, ik zie de kraanen liever loopen.


412. Wat het ligtst is &c.

My wierd gevraagd, wat is nog ligter dan een Veêr?
Ik zei de kleine Veêr, is wel heel ligt en teêr,
Maar ’k zeg een Kaars die brand, dan ligter als een veer is,
Neem maar de proef by nagt, wanneer het donker weêr is,


413. Onderscheid tussen regtop en opregt.

Kristoffel roemd, dat zeer opregt gaat, in zyn wandel;
Maar veele spreeken al heel anders van dien handel:
’t Is waar, hy gaat niet krom, maar zeer regt op de Straat,
Ligt dat hy zeer regt op, voor zeer opregt verstaat.


414. Stevens armoê.

Dat Steven armoê lyd, is hier wel uit te meeten,
Ik heb hem een groot stuk, zelf uit zyn Zak zien eeten,


415. Klein Klaasje, klein gekje.

’k Beklaag klein Klaasje, dat een ieder hem zo kweld,
Het Bloedje dat ’s te goed, al heeft het een gebrekje,
En ’t moeidme, dat men hem voor grooten gek uitscheld,
Wyl hy niet groot en is, maar is maar een Klein Gekje.


416. Mathys een Vleeshouwer.

Matthys wierd Slaager, en hy roemde van zyn kunst,
Dat hy ’t Vlees houwen zou, spyt d’alderbeste Hakkers;
Maar zynde Stuurs, en Trots, verkreeg hy weinig gunst;
En wyl schier niet verkoft, belagten hem zyn makkers.
[p. 89]
Ik vroeg eens, Thys houd gy het Vlees nu wel van pas,
Ja ’k houw’t en ’t stinkt zeid hy, of ‘er de droes in was.


417. Hollands verschot aan Spanjen.

Schoon Holland schatten, aan Sinjoor verschooten heeft,
Die nog ons nadeel zoekt, en geen vernoeging geeft,
Maar ons op onzen eys, betaalen wil met nieten:
Zo zullen wy (veelligt) nog meer aan hem verschieten.


418. Purgeeren en vereeren.

Wanneer men iemand iet geeft om te doen Purgeren:
Zo denk ik, aan die aan haar meerder wat vereeren,
Want ’t inzigt is van beid, dat die de gaaf ontvangt,
Daar door beweegd, ’t weerom veelvoudig wederlangd:
Maar zag de laatste ’t zo, lyk d’eerste ’t wederkeeren,
Hy zou de vrugten, van zyn lok-aas niet begeeren.


429. Bot goed koop.

Jan zeid, ik eet zeer gaaren Bot:
En koop ’t maar als ’t een grooten hoop is,
Al stinkt ’s als was ze half verrot.
En roemd dan dat het, Bot goed koop is.


420. Roel dronken maar eens ’s weeks.

Roel zeid, zyn Swager is ’s daags 2 of 3 maal dronken,
En hy nooit in een week, meer dan maar eens beschonken:
Dog hy geeft met dat eens te kennen (als ik gis)
Dat dikwils in een week, niet dan beschonken is.


421. Légenden Leg-enden.

Wat heeft het Pausdom niet al duisenden légenden?
Van veele wonderen door Heyligen gedaan,
[p. 90]
Om ’t volk tot offer, en tot Beevaard, aan te raân:
Dus zyn Légenden, voor de Papen, reget Leg-enden.


422. Misselyke leer.

Leerd niet de Roomse Kerk, een Misselyke leer?
By haar is ’t niet genoeg, dat iemand al zyn leeven
(Jazelf tot in de dood) verzorgd, ’t geen men moet geeven,
Op dat men in het Graf geraaken mag met eer:
Maar daar valt na haar dood, somtyds veel meer te geeven,
(Door ’t looze Mis gebruyk) als in het gantse leeven.


423. Mistroostig uit de kerk komen.

My dunkt de Paapze Mis, is wel een Mis’lyk werk,
’t Bestaat in Mis-doen, in Mis-spreeken, en Mis-zingen,
En die daar komt, die hoord maar Misselyke dingen;
En eind’lyk, komt men nog Mistroostig uit de Kerk.


424. Priesters hebben mis-verstand.

Als men verkeerd verstaat, zo heeft men Misverstand,
Zyn dan die geen niet te betreuren;
Die Missen, voor de waarheid keuren;
Ja daar geen Priester is, of hy heeft Mis-verstand.


425. Van Kerkmis Kermis.

Dewyl de Kermis, eerst den naam kreeg van Kerk-mis,
En egter ’t maar een Feest tot vullen van den darm is,
Daar maar gewoel, gezwarm, en veeltyds veel alarm is,
Zo dat de Kerk-mis is, zo heeft de Roomse Kerk mis.


426. Aflaaten goed en kwaad.

Aflaaten van het kwaad, heeft ons de Schrift geboden:
Maar rooms’ aflaaten, die zelf als tot zonden noden,
[p. 91]
(Dewyl men geld geeft, op dat men vry kwaad doen mag)
Van zulk’ aflaaten, maakt de Schrift ons geen gewag.


427. Geurts nedrigheid.

Geurt zeid, ik haat de pragt, en gaa dus slegt gekleed:
Dog ’t schort hem aan het geld, en dat is dan gekleed.


428. Piet een prys getrokken.

In Venus Lootery, heeft Piet een Prys genooten,
En van de grootste, die men daar te trekken plagt,
En heeft dit voordeel nu, schoon hy liep in de nagt,
En het pik-donker was, hy zou zyn neus niet stooten.


429. Apoteekers doen agter uitwerken.

Wie zou de Loosheid van d’Apteekers niet bemerken?
Zy trekken vast ons schoone Geld,
(Daar ons wat drek voor word besteld)
En maaken ’t meest, dat men maar agter uit gaat. werken.


430. Louw houd van ’t volbrengen.

Louws spreekwoord is, volbreng het geen gy wel begint,
En daar aan hoordmen wel, dat hy ’t vol-brengen mint:
Zo gy’t hem dan vol-brengt, verheugd hy zig (dat ’s zeeker)
Want zyn spreuk ziet maar, op ’t volebrengen van den beeker.


431. In de goedkoop.

Matthys gy zegt altyd, ’k heb Kostelyke Waaren,
En ’k gis het daarom is, dat gy niet veel verkoopt,
Zeg liever, (eer dat u de neering meer verloopt)
’k Heb goê waar, en goed koop, ligt zult gy beter vaaren.


[p. 92]

432. Fop wil maar onder de voet steeken.

Fop was op my gestoord, en zwoer (om zig te wreeken)
Hy my (had hy geweer) onder de voet zou steeken.
’k Zei Fop, gy praat zo mal, al hadje schoon geweer,
(En dat gy daar al stakt) men doet daar niemant zeer.


433. Jeroen heeft zyn hooft lief.

Denk of Jeroen niet wel bezorgd is voor zyn leeven,
Hem wierd (als maar een Dag meê helpen wou) belooft
Beid spys en drank, en een Ryxdaalder voor zyn hooft:
Neen zeid hy ’k wil myn hooft voor geen Ryxdaalder geeven,


434. Droogist droog-ist.

May trouwde (tegen raad van Vrienden) een Droogist:
De naam die blyft, hy was Droogist, en nu Droog-ist.


435. Maar een booze vrouw in de weereld.

’k Zei, ’t is een oude spreuk (maar ’k zeg niet datze klaar is)
Dat maar een booze Vrouw, in deeze Weereld leeft,
En dat een ieder Man geloofd, dat hyze heeft:
Ja zei Jan goed bloed, wel bevind ik dat het waar is:
’k Heb nu myn vierde Wyf getrouwt, maar ik verklaar!
Ik heb ook staag gemeend, dat elk die booze waar.


436. Groote middelen en inkomsten.

Men hoord Hans roemer, staag op groote midd’len roemen,
En dat zyn Vrouw, daar by zeer groot’ inkomsten heeft:
Hy ’s groot van Middel, en kan dat wel midd’len noemen,
En is haar inkomst groot, ligt dat hy daar van leeft.


[p. 93]

437. ’t Doen gaat voor ’t zeggen.

Hoe komt de Geldersman, en Uytregts’ met malkand’ren,
Die naam van Man voerd, en men gaat de rest verby,
Schoon s’ alzo braaf voor ’t land zig kweeten, hebben zy
Dan haare Man’lykheid, meer laaten zien dan d’and’ren?


438. Werkende wyn.

Krispyn is alle daag, met Drank als opgevuld,
Zo dat hy by de weg blyft leggen, als een Verken:
En hy zeid, ’k drink niet veel, maar ’t is des tappers schuld,
Die geeft my van de wyn, die strax begint te werken.


439. Misverstand in weddenschap.

Huig had gewed, dat hy in vierentwintig Uuren,
Wel Vyftig Haaringen zou eeten, maar in steê
Dat Lubbert meende ’t maar een Dag, en Nagt, zou duuren,
Zo nam hy alle daag een uur, en at ‘er twee:
En wyl doen d’ander zag, dat maar wat wierd geschooren
Won Huig de weddenschap, want Lubbert gaf ’t verlooren.


440. Mees vermomt.

Gy vraagd, hoe Mees dog aan zo rooden trony komt!
Dunkt u dat wonder? weet, de Man is heel vermomt.


441. Adam en Eva voor malkander geschaapen.

Het was voor Eva, dat de Heer eerst Adam schiep,
En Eva wierd voor hem geschaapen, wyl hy sliep:
Hy voor haar, zy voor hem, dit toond zo klaar als ’t kan zyn:
De man moet voor de Vrouw, de Vrouw weêr voor de Man zyn.


[p. 94]

442. All’ niet eerlyk, daar een oneerlyk is.

All d’Advocaten zyn geen eerelyke luiden;
Zei Fop, al lachend, daar op een, geheel verstoord,
(Als of hy d’on-eer op haar alle wilde duiden)
Hem schold voor leugenaar, dog Fop zei, ’k hou myn woord:
Zeg! zo men een van al, van on-eer kan verklaagen,
Konnen zy alle dan den naam van eerlyk draagen?


443. Ik vaar niet voor ik vaar.

Jordaan zou ’t scheep gaan, toen een Vriend hem kwam t’ ontmoeten,
En met die malle vraag, hoe vaar j’al? te begroeten,
Neen, nog niet, zeid hy, ’k staa op ’t land, je vraagt zo mal,
’t Waar beeter dat je vroegt, of ik haast vaaren zal.


444. Otje buur.

Klein Otje, kwam ons eens, in onze Wyk bezoeken,
En zei, ’k ben in dees buurt, wel eertyds groot gemaakt:
’k Zei, Ot, ’k geloof dat niet, je zoekt me maar te doeken,
Want, hoe zyt gy van groot, nu weêr zo klein geraakt?


445. Meeren in meeren loopen.

Is ’t niet een vreemde zaak, dat in de Diemermeer
Men dikwils * Meeren in ziet loopen, en met hoopen,
Ja ’k heb’er 6 gelyk, op een tyd, in zien loopen,
En nogtans schoon ze groeid, en word de meer niet meer.
* Paarden.


446. Onvoorzigtig antwoord.

Een Jongen vroeg eens aan zyn Moertje, wat is waar?
Dat ik alleen zeg, of dat al de luiden zeggen?
[p. 95]
De Moêr zei, wat wilt gy daar tegen in gaan leggen,
Het geen dat al de luy jouw zeggen, dat is klaar:
Ja zeid hy, al de luy die zeggen dat j’een Hoer zyt.
En ’k zeg alleen van neen, en om dat gy myn Moêr zyt.


447. Jorden en Jas.

Een zei, tot Jorden, dat hem wagten most voor Jas,
Dien hy wist dat hem een geslaagen Vyand was:
Myn Vriend is hy gants niet, dat weet ik wel zei Jorden,
En ’k hoop, hy zal haast myn geslaagen vyand worden.


448. Krabben, harsens in den buik.

Zy zeggen, Lubbert heeft geen Hersens, maar twee Magen,
’t Is waar die vraat is dom, en weet pas dat hy leeft,
Maar daarom denk ik niet, dat hy geen hersens heeft:
Ligt mag hy z’in zyn buik, gelyk de Krabben draagen.


449. ’t Is met de waagen, waagen.

’k Reed, van den Haag naar Amsterdam;
Maar eer ik halver weegen kwam,
Zo was de Waagen omgeslaagen:
Wy raakten ‘er nog heelshoofts uit,
Maar ’k koos daar na, altyd de Schuit,
Om ’t met de waagen, niet te waagen.


450. Uitsteekende Stoffel.

De groote Stoffel, is een zeer uytsteekend Man:
Men ziet by and’ren hem, op Beurs, en Dam uytsteeken;
Maar ’k meen, dat hy daar by door ondeugd, en gebreeken,
Ook zoo uitsteekend is, als iemand weezen kan.


[p. 96]

451. Verkeerd hulpmiddel.

Hoe schoon dat Lammert praat, en wat hy zoets belooft,
Aan zyn Manzieke truy ’t mag altemaal niet baaten;
Zy zeid al, Vader of gy ’t myn uit ’t Hooft wilt praaten:
’t Is al vergeefse moeit, het schort my niet in ’t hooft.


452. Hans ziet op geen gelt.

Hans zwest, dat als hy koopt, nooit op geen geld en ziet,
En ’t is zo! want in plaats geld by de waar zou leggen,
Ziet men daar munt, nog kruis, en is altyd zyn zeggen,
Stuur maar uw Reekening, en hy betaald ze niet.


453. Kaale Mees.

Mees heeft zyn geld verkwist, in brassen, en wellusten,
En had hy nu droog brood, ’k meen ’t zou hem nu wel lusten.


454. Goê gelegentheit.

’k Zei tot myn knegt, Denys gy word al op uw daagen,
Heb g’ook tot trouwen lust, zoek eens een braave Meid:
Ja zeid hy, tot Katryn, heb ik wel groot behaagen;
Die houd al Huis, en heeft een goê gelegentheid.


455. Koen beeter Soldaat als Kryger.

Koen is een goed Soldaat, hy schrikt voor geen alarm,
Als ’t op een treffen gaat, vegt hy gelyk een Tyger;
Maar niet gelukkig, want hy was, en blyft al arm:
Koen is een goed Soldaat, maar Koen is geen goed Kryger.


456. Sophy een oude Maagd.

Sophy roemd z’is nog Maagd, en heeft al vry wat jaaren,
En na ’k bemerken kan,
[p. 97]
Had zy wel graag een Man;
Maar ’k meen, haar tronie zal haar Maagdom wel bewaaren.


457. Stads waapen eerst voor daar na agter gedraage.

Kwintyn droeg als Stads Bood’, het Waapen op zyn borst,
En schoon hy, tegen pligt, hem zwaar vergrypen dorst,
Zal hy het evenwel nog draagen al zyn leeven,
Alleen is ’t agter hem, nu op zyn rug gegeeven.


458. Smous en baartje buur.

Een Smous, had bokkens te verkoopen,
En wyl hy door de straat kwam loopen,
Zag hy zyn Buurvrouw Baartje staan,
En prees zyn Comenschap haar aan:
Kom zeid hy maakme los, ik heb nog maar een staartje:
Ei lieve kyk eens, ’k heb zo schoonen Bokke: Baartje.


459. Arme Kors, zyn zoon ryk.

’k Zei, Kors is ‘er een Ryk, in uw geslagt, of maagen,
Dat g’uwen Jongen Zoon, met die naam Doopen laat?
Neen zeid hy, maar ’t is om in myn bedroefden staat,
Een Zoon te hebben, die de naam van Ryk mag draagen.


460. Koen en Griet.

Koen, zo gy d’eer-naam, van Heel-meester wild behouwen,
Zo wagt u dog voor al, van Booze Griet te trouwen.


461. De Man in ’t zyn, de Vrouw in ’t haar.

Een Meester gaf zyn kind, in ’t School, wat voor het gat,
Dies heeft de Moeder, die t’ ontzetten wou, ’t gevat;
Maar wyl geen kans zag het zyn handen wel ’t ontrukken,
Greep zy hem by de Kop, en teeg daar braaf aan ’t plukken,
[p. 98]
En maakte zo het Spreekwoord waar;
De Man in ’t zyn, de Vrouw in ’t haar.


462. Elk Kruis in Huis.

Elk Huis dat heeft zyn Kruys, is ’t oude spreekwoord, maar
Wanneer men ’t niet bewoond, dan schynt die Spreuk niet waar,
’t En zy men’t op zyn Rooms met Kruissen wou bestryken:
Maar elk heeft Kruis in huis, die spreuk zou beter lyken.


463. Koekebakkers uithangbord.

Een Koekebakker die eerst neering aan zou vangen,
Vroeg een, wat uithangbord hem best dagt, uit te hangen;
In d’Olyfanten, stak zyns oordeels geenen zin:
Wel zo gy ’t op u doen wilt passen, zei den ander,
Zo hang maar Koek-koek uit, daar hoeft geen Vogel in,
Maar doed maar schilderen 2 Koekken op malkander.


464. Blauw oogen de mode.

Als dronke Dirk, zyn Wyf een paar blauw’ oogen slaat,
Zo spot hy nog, en zeit tot lof van zulk een daad,
Het is de mode vrouw, zo ’k niet en ben bedroogen,
Want na men zeid, heeft de Princes ook 2 blaauw’ oogen.


465. Geen zinnelyke verkens.

Jouw morsig verken, zei Katlyntje tot haar meid;
Ik vroeg, wat hoeft’er dog ’t woord morsig by gezeid?
Elk weet, het Verken een vuyl, en zeer morsig beest is.
’k Geloof niet, dat ‘er ooit een zinn’lyk swyn geweest is.


466. Jan is geen deeg.

’k Zei, Jan buur ziet ‘er uit heel ander dan hy pleeg,
Waar op tot antwoord kreeg de Man en is geen deeg:
[p. 99]
’k Dagt, dat weet ider wel als dat een Man geen deeg is:
Alleen myn meening was, de Man ziet of hy veeg is.


467. Een tweemaal gehaavend.

Een kwam uit Engeland, meê vaaren in den Briel:
En wyl geen Vragt-geld gaf, of had, zo hy hem hiel,
Zo zei de Schipper, Maat, dat moest gy my te vooren
Dan zeggen, en gaf hem wel dapper om zyn ooren,
En haavende hem braaf, en gaf hem zo zyn pas:
Zo dat hy, zonder geld, 2 maal gehaavend was.


468. Francisco heeft geen nugtre spog.

Francisco, had zig wat gestooten aan zyn kaaken;
Een gaf hem raad, dat hy ’t maar ’s morgens nat zou maaken
Met eigen nug’tre spog, dat maakte ’t wel weer glad,
Ja maar zei hy, hoe droes zouw ik’er aangeraaken?
’k Heb in een heele maand geen nug’tre spog gehad.


469. Uithangborden te veranderen.

My dunkt de winkeliers verzinnen, in ’t verzinnen
Der Uithangborden: als, in Swol verkoopt men linnen,
In Leyden Lakens, Haarlem Stoffen, Nantes Wyn,
In Londen Engels Tin, en wat dies meer mag zyn:
Wat baat hen dat men ’t daar verkoopt? stond nu te leezen,
Hier word die waar verkoft, zou dat niet beeter weezen?


470. N. schier beschaamt.

’k Bestrafte laast een vriend, over oneerb’re Zaaken:
Die daar op zei, gy zoudmy schier beschaamd gaan maaken,
’k Zei, dat is ’t geen ik zoek, daar toe doe ’k nu myn vlyt:
Want ik geloof, gy nooit beschaamd geweest en zyt.


[p. 100]

471. Op ’t land woonen.

Een oude Reisgezel, reikte my laast de hand;
’k Vroeg, waar komt gy vandaan? waar woonje nu Confrater?
Hy zei, ’k zoek nu de rust, en woon stil op het land:
’k Zei vriend, zo doe’k al meê, want ik woon niet op ’t water.


472. ’t Amsterdam staan.

’k Zag laast een dorp Pastoor, staan op myn Buurmans stoep,
Met zulk een deftigheyd, in ’t zetten van zyn weezen,
Zo dat een tot my zei, wy kennen deezen poep:
Maar anders, zou men uit zyn zwier wat wonders leezen:
Wel waar of dog de Vent aan zulken grootsheid kwam?
’k Zei, waarom zou hy niet? hy staat nu ’t Amsterdam.


473. Kwaad wyf’s duivels zuster.

Een vrouw (die met haar Man te bedd’ lag) zei, og Jorden,
Hoorje dat spook niet? ik begin benaut te worden,
Dog hy zei! lieve kint, weest daarom niet vervaard.
Doe riep hy, geest of spook, dat in de kamer waard,
’k Zou schier meê vreesen, maar een zaak maakt my geruster,
Want zo g’ een Duivel zyt, zo leg ik by uw Zuster.


474. Een overvlieger en uil.

Ryk roemde dat zyn Zoon, door snelheid van zyn geest,
Een Overvlieger was (in d’Opperschool) geweest.
Maar na my dagt, had hy geen reeden veel te roemen,
Ook kan men wel een uil, een Overvlieger noemen.


[p. 101]

475. Een duits boek geen oortje waard.

Een Boekverkoopers knaap, had een duits boek verlooren,
En was bevreesd voor klop, indien ’t zyn baas mogt hooren,
Zyn Makker loeg hem uit, en zei! kyk hy’s vervaard,
En is ’t maar een duits boek, dan is ’t geen oortje waard.


476. Kees maakt het bont.

Dat Kees het bont maakt, toond hy daag’lyx met zyn werken,
Als ’t aldervuilste Beest, zo bont is ’t dat hy ’t maakt:
Veel maaken’t bont nog goed, daar ouderdom na haakt,
Maar zyn bont deugd niet, wyl hy’t bont maakt als een verken.


477. Jeroen Pruikemaker.

Jeroen maakt pruiken voor veel deftige Messieurs,
En ’t is vermaakelyk zyn zwetzen aan te hooren,
Hoe heerlyk hy vercierd, kaal’ koppen, en kaal’ ooren,
Maar ’k wenste hy meê raad wist, voor een kaale beurs.


478. Te veel maandagen in een week.

’k Ontmoete buiten een, die kort was op gaan Kraamen,
En vroeg hem, hoe trekt gy zo schielyk uit ons Stadt?
’t Was zeid hy, om dat ik daar nooit een Vrydag had;
Want ’t waaren al, voor my, Maandaagen die ‘er kwaamen,


479. Madam fontanges mode.

’t Is wonder, hoe dat elk de Mode kan behaagen,
(Niet dat ik het gebruik der Sierselen veragt)
Maar ’k ben verwonderd, dat het Jofferen geslagt,
Schoon dat het Eerlyk is een Hoeren* naam wil draagen.
* Fontanges, genaamt na madam fontanges boel van Louis XIV.


[p. 102]

480. Tys wenst na ontrouw.

Tys was by volk, daar van veel Ontrouw wierd gepraat,
Aan dees en geen gedaan, hy zei, wist ik maar raad
Tot ontrouw, ’k zou my zelf vrywillig aan gaan bieden,
En bidden dat aan ons, eens ontrouw mogt geschieden.


481. Vrouw myn huis-raad.

Een vriend kwam, nadat ik vereend was door de Trouw,
En zei, hy kwam eens om myn Huisraad te bekyken.
’k Zei, ’t is nog vroeg, en niet by my, als by de Ryken,
Maar daar ’s myn Huisraad, en ik toonde hem myn Vrouw.


482. Geurt bescheiden en onbescheiden.

Geurt, was bescheiden tot een vriend, daar ’k hem verbeidden,
Maar toen hy by my kwam, was hy zeer onbescheiden:
Zo dat verwonderd stond, dat op het zelve pas,
Daar hy bescheiden was, heel onbescheiden was.


483. Werk, werk, roept de Kikvors.

Mary die zeid, dat zy niet anders doet dan Schreyen,
Om dat zy ziet, dat al haar zaaken kwaalyk gaan.
Niet doen, daar komt niet af, ik zou haar liever raân,
By ’t Schreyen iets te doen, al was het Arrebeyen.


484. Tweederley Kroonen.

Wat wordt’er zei een Boer, al om een Kroon gedaan?
Men tyd te veld, men vegt, en maakt malkaâr maar kaalder,
Zo dat nog (die ze krygt) vry duurkoop komt te staan:
En by ons, is een Kroon min waard als een Ryxdaalder.


[p. 103]

485. Geschenk verdobbelen.

Ik had aan Ligthart, laatst een trouwen dienst gedaan.
Dies nam hy een geschenk, dat vry meer dan gemeen was,
En bood het my, daar voor, met deeze woorden aan,
Dat hy ’t Verdobb’len zou, zo ’k daar niet meê te vreên was,
Ik nam het liever aan, om dat ik anders dogt
Indien ik ’t weigerde, hy ’t dan verdobb’len mogt.


486. Verkens slager.

Fy, schold een Slaagers Zoon, en riep je slagt u Vaâr.
Hy zei, dat doen geen Zoons, maar wil je my betygen,
Zo zeg, dat ik Somtyds wel Verkens slaa, dat ’s waar,
Daarom zie toe, gy kond u beurt ook wel eens krygen.


487. Truy met de gal gekweld.

Truy klaagde, dat ze veel gekweld was met de Gal,
En dat haar was geraân, het kwaad bloed af te tappen.
Het kwaad bloed, zei haar Man, wat dat de Wyfs al snappen?
Maar weetje dan wel Vrouw, dat ‘et niet blyven zal?


488. Papieren Harnas.

Toen grootse Joost, een vry-geleid-brief was gaan haalen,
Alzoo geen geld had, zijn schuld-eissers te betaalen,
Vroeg ik, Joost hoe staat u ’t Papiere harnas aan?
Hy zei, let maar eens op d’ afbeeldzels van de Helden,
Die Konstenaars op het Papier in ’t waapen stelden,
Hoe fraai die daar in het papiere Harnas staan.


489. Zweeren om winst.

Een wierd te regt gedaagd, voor eene Somme geld;
Dog als verweerder, wierd het aan zijn eed gesteld:
[p. 104]
Toen hy nu (om’t gemoet) dien eed niet dorst beginnen,
Zei ’t Wyf (dat by hem stond) Zweer nou gy luye guit,
Je vloekt den heelen dag, en windt niet eenen duit,
Zweer nu het tyd is, en ‘er geld meed’ is te winnen.


490. De gek in de mouw houwen.

Wat doet dog Docter Ian, met zulke lange Mouwen?
’k Geloof, ’t is om de gek wel in de Mouw te houwen.


491. Pest een gaave Gods genaamt.

Louis de Groote, draagd den naam van Dieu Donné,
Van God gegeeven, of een Godts gaaf, wil het zeggen;
Dog hoe het op hem past, meen ik niet uit te leggen,
Want Pest (der mensen plaag) draagt zulken naam schier meê.


492. Ontstelde Louis.

Men schreef laatst, dat Louis was door de loop ontsteld.
Ligt is het dat hem zyn Louizen vast ontloopen.
Dog zo die loop lang duurd, en raakt hy ’t ende geld,
Laat hy de steeden, die gekost heeft, weêr verkoopen.


493. Veel te weinig, een te veel.

Men zeid, het Vrankryk aan Louizen zouw ontbreeken,
Maar ’k meen, stond ’t yder vry, daar thert regt uit te spreeken.
Elk zei: wy hebben nog wel een Louis te veel,
Of hadden alzo lief een halven, dan een heel.


494. Een Louis wisselen.

Het geld word, namen zegt, in Vrankryk vry wat schaars,
En de Louizen zyn geägt als vrywat raars,
[p. 105]
Maar ’k meen, het meeste volk zouw zig daar aan niet stooten,
Al kreegen zy maar slegs een kleinen voor een grooten.


495. Kleinen Reus.

Een Vader, en een zoon, des Konings, te gelyk
Te weezen, en dat van den Magtigsten der aarden:
Schynt groot, maar daar by Vorst te weezen zonder Ryk,
Is als te voet te gaan, tussen 2 braave paarden.


496. Aardig Driesje.

Een noemde Dries een aardig mantje.
Ik zei ’t lykt wel een aardig kwantje.
Maar is niet d’aard bekent
Voor het logst’ Element?


497. Tymen vreemde mynen maaker.

Zy zeggen Tymen kan zeer vreemde Mynen maaken,
Hy kon in ’t leger dan wel braaf aan werk geraaken.


498. Vraag.

Ist geen dwaas spreekwoord, hoe onzienlyk ziet die man?
Wyl ’t geen onzien’lyk is ook niemand zien en kan.


499. Dries en zyn Wyf.

Dries gaf zyn Wyf een Schop, ’k vroeg waarom doet gy dat?
Hy zei z’is mank, ik geef haar een goe voet in ’t gat.


500. Malle Jorden.

Wel Maatje, wordje Zot? is ’t woord van Malle Iorden:
Maar daar ’s voor hem gezorgd, dat hy niet zot zal worden.


[p. 106]

501. Mees een uitnemend man.

Els trouwde Mees, en zei ’k heb een uitneemend man,
Maar zijn uitneemen, staat de Vrouw nu niet meer an.


502. Jan en Geurt.

Jan ziet nauw, want hy’s vrek, en deun op ’t geen hy wint,
En Geurt ziet meê nauw, want hy’s schier al steeke blind.


503. Poeëtse gril.

Een rymer schold zijn Wyf, ik vroeg hoe dat zo kwam?
Hy zei, dat is Poëets, ik maak een anna gram.


504. Zinne-loosheid.

Door zinneloosheid, komt een Man tot groote zaaken;
Door zinneloosheid, kan een Man in ’t dolhuis raaken.


505. Griet en haar man.

Margriet heeft een kwaad hooft, zo boos als ’t weezen kan,
Maar heeft ook een goed hooft, en dat ’s haar goede man.


506. Scheele Joannes.

Hy zag na ’t ander Jaar, als Janus dubbel keek;
Maar ons Joannes kykt alleen na d’andre week.


507. Geurt en zyn wyf.

Geurts Wyf heeft een gebrek, dat zy niet wel kan hooren,
En daarom zo verzet hy altemet haar ooren.


[p. 107]

508. Jan geloofwaardig gemaakt.

Jan, heeft veel nieuws, dat in ’t gemeen meer raar dan waar is,
En meent hy word geloofd, want hy is nu Notaris.


509. Die wil borgen kom altyd morgen.

Een Huidekooper, die verzogt wierd om te borgen,
Had tot een spreuk, ’k hou meer van huiden, als van Morgen.


510. Barts tytels.

Bart was een Leekebroêr, eer hy liep uit het Klooster:
En is nu likkebroêr, en eene Krankentrooster.


511. Gemeene plaag troost nog.

Wat doet Geurt met een Knegt in deeze duure tyden?
’k Geloof het is om hem te helpen Honger lyden.


512. ’t Kan verkeeren.

Piet zei, wanneer de Zee, zijn Hoff, en landen schond,
Eer was myn hond op ’t land, maar nu ’t land op den hond.


513. Goede waar hoefd niet gepreezen.

Jaacq pryst zyn malle wyf, hy denkt (na myn vermoen)
Heeft niet de slegste waar het pryzen meest van doen?


514. Geurts zotte roem.

Geurt zeid, hy’s weer wys, waar op roemd dog deezen geest?
Zo nu weer wys is, is hy dan niet zot geweest?


[p. 108]

515. Al te beleeft.

Het is met Dirks bescheid gedaan
Hy heeft te veel bescheid gedaan.


516. Frans juk.

Wat doet men niet al weers, om geen frans juk te draagen?
En nogtans in het Klein, * zo draagd men ’t alle daagen.
* De Mode.


517. Jan een sweerende tong.

Is ’t niet een wonder om te hooren?
Jans tong Sweert daag’lyx eeven zeer,
En dat heeft al geduurd een halve Eeuw, en meer:
En nog en is die niet verzwooren.


518. Klaas en ik.

Klaas zei, ’k zeg dat je voort den bek houd,
‘k verstaa niet, dat men my voor gek houd:
’k Zei Klaas, wel waarom word je kwaad?
Gy zegt zelf dat gy ’t niet verstaat.


519. Molenaars maal-tyd.

Een lange maaltyd, is ’t vermaak daar Kees na tragt,
Dat hy dan by een Molenaar
Zyn wooning nam, zo was hy klaar,
Want dikwyls duurd by haar een Maaltyd, dag en nagt.


520. Verkwistend Joost.

Joosts vader was wel eer een penning-meester, maar
By hem zyn, zo het schynt, de penningen geen waar,
[p. 109]
Indien dat nog wat duurt, zo zal voorzeeker, deezen
Opslokker, in het kort, geen penning meester weezen.


521. Joost syn beste maat.

Joost smuiger zeid, hy houd veel van zyn beste maat,
’k Geloof dat hy daar meê de grootste kan verstaat.


522. Geschoore kruynen.

Is het niet als men zeid? het volk dat scheerd malkandre,
Men scheerd de paap eerst, en daar na scheerd hy weêr and’re.


523. Tong een scherp geweer.

Freek bruikt geen wapens, maar hy steekt zeer scharp met praaten.
’k Meen kon hy dooden met zyn tong, hy zou ’t niet laaten.


524. Niet veel waar voor ’t geld.

Kees roemd, zyn Wetenschap, te Leyden heeft gehaald,
Maar zeker, die hy heeft, is duur genoeg betaald.


525. Gezeegend werk.

Knier is een heekelster, en roemd daar veel meê wint:
Want hoemeer datzy werkt, hoe meer werkt dat ze vind.


526. Werkzaame Gys.

Gys werkt staag met Kan en glas,
En zal voor geen drink baas vreezen,
Zo dat werk een ambagt was,
Wat een Meester zou hy weezen.


[p. 110]

527. Voor een gek te gaan geen schand.

In ’t reizen gaf Martyn my zeer verkeerden raad,
Die ’k ook gestaa’g verwierp, op ’t laatst wierd hy vry kwaad.
En zei, wel wilt gy voor een gek gaan? ’k ben tevreeden,
Ja, zeid ik, gaaren zo gy my maar na wild treeden.


528. Slegten troost.

Roel zeid, ’k heb voor myn hooft geen schulden, en ’t is waar,
Maar in de boeken van zyn Maanders staan ze klaar.


529. Rauw gestoofd vlees.

Daar is geen land, of ’t volk heeft in het vlees bevallen,
Dog dees kiest het gezoôn, en die weêr het gebraad,
De Nederlander, mind’t gestoofd vlees booven allen,
Wyl hy, uit puure Liefd, daar meê te bedde gaat.


530. Kees een liefhebber.

De naam Lief-hebber, die Kees druil roemd dat hy heeft,
Is dunkt me by die borst nog al wat verr’ te zoeken,
Hy mind nog Zang, nog Spel, nog Schilderkunst, nog Boeken,
Of zou ’t wel weezen om dat hy een Vryster heeft?


531. Ruyg en Kaal.

Dat Freek heel kaal is, schoon een pronker en een praalder,
Is yder die hem kend bekend:
Nu draagt hy pruiken tot zyn middel, en de vent
Word door al ’t pruiken draagen kaalder.


[p. 111]

532. Alle stouttigheid geen dapperheid.

Giel zeid, elk gaat myn zoons omdat zy stout zyn, laaken,
Myn voorneem is niet kwaad, dies lach ik met ’t gepraat,
‘k Meen, worden ’t Mannen, ’er Soldaaten van te maaken,
Zo krygen zy de roem, dat is een stout soldaat.


533. Dorppaap.

Tierk dreef eerst verkens, dog zyn yver dreef hem verder,
Toen was ’t een verken en nu al een boeren herder.


534. Gierige Aart.

De naam van Gierigaart, is Aart wel dubbel waart.
Alleen niet om zyn naam, maar g’lyk de gieren raazen
En Vlammen op het aaz, zo doet ons Gierig’ Aart:
Die Vrienden dood wenst, omdat daar dan op mogt aazen.


535. Huig wenst zyn wyf klein gekap.

’k Zei Huig, moet dan uw Griet zo groote Kappe draagen?
My dunkt ’t is wat te groots, en voegd niet naar haar staat:
Ja zeid hy! zeg ik wat! zo raastz, en nait haar naat,
Maar was zy Klein gekapt, dat zou my wel behaagen.


536. Na de Kunst geleeft en gesturven.

Passchier zei, dat hy naar de Kunst te leeven wist:
En ’t schynt ook zeeker, dat hy zig niet heeft vergist:
Want had de dood, den draad zyns Leevens niet gekorven.
Hy waar van Armoed, en voor hem te laat, gesturven.


[p. 112]

537. Onderscheid in Onderhouden.

Passchier roemd, dat hy zeer veel werkluy onderhoud:
Hy houd z’ ook onder, zo dat naulijks konnen Leeven,
Vermits hy hen zo veel van ’t Arbeitsloon onthoud:
Maar z’onderhouden hem, door ’t hunne hem te geeven.


538. Veel dronke mensen, en weinig dronke beesten.

Men zeit ’k zag zulk een dronken beest gaan druipen,
Dog men ziet zelden dat zig beesten dronken zuipen,
’t Is dan een dronken Mens, die wel lykt naar een beest,
Dat geen verstand heeft, schoon ’t nooit dronken is geweest.


539. Verkeerde trommel.

Freek was wel eer tamboer, en nu tot tijdverdryf,
Wanneer geen trommel heeft, zo trommeld hy zyn wyf.


540. Jan Siet’er geen deurkomen an.

Jans Hoogmoed was door erf te beuren zo gereezen,
Hy roemde dat ’er geen doorkomen aan zou weezen,
Die hem ten besten ried dat was de kwaatste man,
En ’t antwoord! wild u met uw eigen zaaken moeijen,
’t Is waar, daar is nu geen doorkomen aan voor Jan,
Schoon hy het anders wenst, want hy zit inde boeyen.


541. ’k Help haar wensen.

Schoon Marten opsnijd, van zijn schatten, en zijn Geld:
Zo lyd zyn Vrouw gebrek, en doet staag niet dan klaagen.
En wensten ’t waar was ’t geen hy van zyn schat verteld,
En dat hy die, tot straf, dan op zyn bult most draagen.


[p. 113]

542. Op den zelven.

Zo Marten Kaal-gat (die staag leugenen verzierd.
Zyns grooten rijkdoms) al zijn liegen waarheid wierd,
En dat tot straf, die schat most op zijn bokkel draagen;
’k Meen hy, met Midas, haast zyn rykdom zou beklaagen.


543. Kleine dieven ongelukkig.

Een fransen Krygs-man, die tot sterven wierd gedoemd,
Zei om een hand vol roofs, moet ik de dood bezuuren;
Wijl onze Koning roofd, op Bontgenoote, en buuren,
En hoe hy meerder neemt, hoe men hem meerder roemd,


544. Klein Pietje.

Indien de dood alleen de groote ’t leeven nam;
Zo hoefde Pietje, dien scherminkel niet te vreezen,
Want schoon hy dreigd en zei, gy zijt aloud, en stram,
Hy kon maar zeggen, ik zal altyd Kleintjes weezen.


545. Langwylige kortswyl.

Frans weet veel zaaken, en spreekt ook verscheide taalen,
Hy’s wel Kortswylig, maar langwylig in ’t verhaalen.


546. Pythagoras gevoelen.

Indien Pithagoras nu leefde, en verstond
Jan Vuilbeks Lastertaal, en zag zijn vuile werken;
Gewis hy zei, die vent geraakt nog in een verken,
Als hy van hier verhuisd, of anders in den Hond.


[p. 114]

547. Onschuldige muitemaker.

Een wierd, in oproer, van de borgery gegreepen,
Die niet en toefde, hem voor het geregt te sleepen,
Daar hy wierd aangeklaagd van Muitemaakery:
Van ’t oproer zei de smaak, myn Heeren, ben ik vry.
’k Ben Muitemaaker, maar niet om ’t Volk op te roojen,
Wanneer ik muite maak, dan worden ’t † Vogelkoojen.
† daar men geblinde Vinken in zet.


548. Graf-Schrift.

Hy die hier leid was zulks een Vyand van het werken,
Dat liever dood wou zyn, nu heeft hy ’t naar zyn zin:
En is van ’t werk verlost, maar als ik ’t wel verzin,
’k Geloof ’t hem daar verdriet, want hy wou noit ter Kerken.


549. Gezonde ongezonde kost.

Een zond my Duyvelsbrood, en ongezonde kost,
Ik zondze wederom, wyl my die kost niet monde,
En Schreef: ik hou meer van gezonde ongezonde,
Als van gezonde ongezonde, die veel Kost.


550. Otjen zoekt ’t gemak.

’k Vond Otjen op myn stoep stil zitten als een Muisje;
’k Vroeg: Borsje, ben je ziek ? neen zeid hy ’k zoek ’t gemak,
’k Zei, kom dan van de Straat, toen volgde hy my strak,
Ik leide hem in huis, en wees hem daar het huisje.


551. Steil-oorige Tierk.

Is Tierk geen Steil-oor, hy veragt ’t gezang der Keelen,
En haat het orgel-spel, en mag geen Veelen Veelen.


[p. 115]

552. Cent te spaa, en niet te spaa gesturven.

Cent had zyn geld verkwist, en daar by ’t lyf bedorven;
Door Wyn, en overdaad, en wou doen nog naar ’t spaa:
Maar ’t kon niet lukken, want de dood die kwam te draa,
En nogtans zei zyn vrouw, hy was te spaa gesturven.


553. Booms plaagen.

Is het niet Elements, de Boom moet eerst in d’aard,
Daar na te Water wyl het onweer stormd en baard,
En dan in ’t vuur, dat dan de lugt weêr weg gaat draagen:
Dus lyd den armen boom, vier Elementse plaagen.


554. Buurman bemind de rust.

Een Buurman was aan ’t hok, en had myn haan gevat,
Ik zag ’t, en riep, wel Vriend zeg waarom doet gy dat?
Hy zei: myn meening was den Hals hem om te draajen,
Op dat hy ons niet meer ’s nagts uit de slaap zou kraayen.


555. Doodgraavers en schilders in een zaak eens.

Die der Doodgraavers, en der Schilders doen bemerkt:
Kan zien, hoe dat den een den ander teegenwerkt.
Deez’ zoekt door leeven, die door dood zyn geld te stryken;
Maar hier in zyn zy ’t eens, zy houden bei van lyken.


556. Dood en opstanding.

Wat heeft nu Rykert van zyn wroeten, en al ’t slaven?
Toen hy op d’aard was, was zyn Schat ’er in begraven;
Nu hy in d’aard is, is zyn Schat ’er weêr van daan,
Dus is door Rykerts dood, zijn rykdom opgestaan.


[p. 116]

557. Arts schuwt de miraculen.

Een Artz uit Brabant, in deez’ stad ter woon gekomen;
Gevraagd, waarom hy hier zyn wooning had genomen:
Zei, hier behaal ik lof, en by myn landslui niet,
Want als ik jemant, met Gods hulp, daar had geneezen,
Schoon ik mijn loon kreeg, most ’er nog een heilig weezen,
Die aangeroepen was, waar door het was geschiet.


558. Gereformeerd Hopman.

’t Schynt Hopman Joris, zijn gelooven al vermeerd;
De man zeid hy is rooms en ook gereformeerd.


559. Zuuren arbeid.

De Suikerbakker mag van zuuren arbeid klaagen,
Zyn werk is Zoetigheid en schier elk-eens behaagen.
Maar maakers van azyn haar arbeid is gewis
Het alder zuurste werk dat inde Wereld is.


560. Koen een goed Schutter.

Schoon Koenraad voor een zeer goed Schutter is vermaard,
En zeer veel in zyn huis ook komen om te leeren,
Zo heeft hy nimmer daar musquet, of Piek, of Swaard,
Maar hy ’s een Weert en zeer goed schutter in ’t verkeeren.


561. Ondoenlyk verzoek.

Maak eens een veers op my zei deugdelooze Symen
Maar het most deugdzaam zijn, ’k zei maar hoe kryg ik stof?
Kond gy, vertel my dog wat deugzaams tot uw loff,
Want ik weet van u niet, dat deugdzaam is te Rymen.


[p. 117]

562. Kees zyn goedigheid.

Kees riep in grooten toorn! ik ben zo Goed als gy;
’k Zei! toon van goed zyn dan en niet van kwaad zyn blyken,
Zo zult gy goed als ik en ik als gy gelyken;
Maar gy raasd als een bul en schijnt zo goed als hy.


563. Narrepaard zonder sleê.

Jool heeft een paard gekost en yder spot ’er meê,
Want ’t is een Narrepaarden zonder Narre-sleê.


564. Zyn zelf kennen.

’k Zei tot Half malle Piet, die met een Zot mens spotten,
Vrind Kenden elk zig zelf gy weenden met de Zotten.


565. Geluk en ongeluk.

Hy ’s ongelukkig die veel rampspoed overkomt,
Maar heel gelukkig die de rampspoed overkomt.


566. Luy-aard.

Een Vrouw riep tot haar zoon! op grooten Luijaard, ras,
Na ’t School, ’t is schand, zo laat op ’t bedd’ te leggen gapen:
Maar Moertje, zeidhy, moet ik ook niet langer slapen?
Wijl ik zo groot ben, als wanneer ik Kleinder was?


567. Ruth letteren gegeeten.

Ruth snoefde dat zijn Zoon (en had ook geen abuis)
Op Uytregts Hooge School veel lett’ren had gegeeten,
Geen wonder dat hy zig daar in zo heeft gekweeten,
De Gauwert lag daar by een Suikkerbakker t’huis.


[p. 118]

568. Bedroefde weeuw.

Een Vrouw bezogt een Weeuw wiens Man gesturven was,
Om haar te troosten in ’t verlies van haaren doode.
Dog die zei het bezoek kwam nu niet wel van pas,
Want zy had Mannen en geen Vrouwe troost van noode.


569. Kees slok-op.

Kees Meugeveul (die lang een slok-op is geweest)
Heeft in een Rijke buurt meê een groot Huis gaan huuren,
En doet zijn best om veel te houden van de Buren,
Vooral van Leentje-buur houd hy het aldermeest.


570. Sneedig antwoord.

Een Baas zei tot zyn Knegt, kyk wie zou ’t niet verdrieten?
Zo luy als gy my dient, zult gy weêr dienst genieten,
Wanneer je baas zyt, baas zei hy, hoe weetje dat?
Hoe na, hebt gy uw baas ook zo gediend gehadt?


571. Ongelooflyke Zaaken.

Een Reiziger die my vertelde,
Een zaake die my dagt dat niet wel kon geschien,
Zei ’k zou ’t voorwaar niet durven melden,
Ja niet gelooven, had ik het niet zelf gezien.
’k Zei vriend, wyl gy voor het aanschouwen
’t Niet en geloofde, wil ook dan
’t My, die ’t nooit zag, ten besten houwen,
Dat ik ’t ook niet gelooven kan.


572. Klein bier.

Een Burgemeester deed Pierro met bier beschenken,
En zei ’t was een jaar oud (Pierro dronk liever Wyn)
[p. 119]
’k Geloof myn Heer, zei hy, maar wie zou anders denken,
Dat het zo klein nog na zyn Ouderdom zou zyn?


573. Beteren en niet beteren.

Als ’t booze Wyf van Piet was ziek te bed gaan leggen,
Vroeg hem zyn buurman eens hoe vaart u vrouw al Piet?
Hy zei de vraag is vreemd, wat zal ik daar op zeggen?
Myn wyf die betert wel maar zy en beterd niet.


574. Al ons doen voor de dood.

Voor d’arme Mens zijn dood is niet te doen, zei Koen,
’k Zei is ’t niet voor de dood al ’t geene dat wy doen?


575. Deune Klaas.

’k Vroeg deune Klaas wat hem na Haarlem deed vervaaren,
En met ’er woon gaan, ’k hou zei hy heel veel van ’t Spaaren.


576. Onrust maker.

Waneer een Jongman by een Weeutje kwam verkeeren,
En zy verstond zyn werk Orlogie maaken was,
Gaf zy hem voort de zak, en zei: vertrek maar ras,
Een onrust-maaker zou ik niet in huis begeeren.


577. Schots man.

Lambartus Groots-hert is altyd al eeven trots,
En al wie by hem komt bejegent hy heel Schots,
Ik kan niet denken waar die steil-oor dat geleerd heeft,
Om dat hy, zo hy zeid, by Schotten noit verkeerd heeft.


[p. 120]

578. Verkeerd pochen.

Ik hoord’ een ryke Vrek in ’t ramm’len met zyn Schatten,
En roemen al dat geld hoord my, ’k zei dat is mis,
Het geld heeft geen gehoor, dat ’s immers wel te vatten,
Maar dat gy ’t hoord, zo gy niet doof zyt, dat is wis.


579. Redelooze Piet.

Wanneer ik met de praat van Malle Piet ging mallen,
Zo was zyn weêrwoord staag, val in mijn reden niet,
Hoe kan men, zeid ik, maat in uwe reden vallen?
Wyl ik geen reden vind in al u zeggen, Piet.


580. ’t Wyf dood zoenen.

Denk wat een Liefde draagd Oom Bouwen tot zyn Vrouw,
Hy zweert, indien hy mogt, haar wel dood zoenen zouw,
En ’k meen was zy maar dood, dat dan die lieven Bouwen,
Gelyk een Eerlyk Man, ook wel zyn woord zou houwen.


581. Lands-Knegt.

Een dief sprong in de graft, om het gevaar t’ ontkomen,
De Schout riep, tot zijn volk, zaa Mannen springt hem naa;
Dat doe ik niet, zei een, dat ik te waater gaa;
Daar ik alleen te Land, van u ben aangenomen.


582. Wind buil.

Wanneer een Patriot onschuldig was gevangen,
Zei een Heet-hoofdig Man, men hoorden hem te hangen,
Dewyl hy oorzaak was van onrust, en verdriet.
Ja met vier paarden most men hem van een doen rekken.
Waarop een ander zei, maar waarom zegje niet,
Met Ezels, dan had gy ook zelf meê konnen trekken.


[p. 121]

583. Verkeerd bericht.

Wat word ‘er al verkeerd vertelt van ryke Oene?
Of hy van gierigheid verkogt zyn oude schoene,
Neen, hy verkoopt ze nooit, schoon op de Luismarkt loopt,
Want dat is om dat daar wel oude schoenen koopt.


584. Oneindig werk.

’k Zei tot een die zyn geld had roek’loos gaan vermallen,
Waar krygt gy dog de kost? gy schynt nog fris en sterk,
Kom zie het, zeid hy, ik heb t’huis oneindig werk.
En ’t was de waarheid, want hy maakte ronde ballen.


585. Tweederlei Leer.

Broêr Jan klaagd dat zyn Leer zeer leelyk wierd beklad,
Waarop Hans Schoester zei, en ik ben nooit t’onvreden,
Wanneer myn schoone Leer op ’t vuilste word bespat,
Verschopt, verworpen, of gants met de voet vertreden.


586. Geduldige Hans.*

Is ’t niet in schoester Hans, een pryzens waarde deugd?
De man is wel te vreên, en zal hem niet verstooren,
Al word zyn werk vertreên, in drek, tot over d’ooren,
Ja, hoe meer men ’t vertreed, hoe meer hy zig verheugd.


587. Gild-Os.

Een dogtertje, wanneer ’t een Gild-os om zag leyen,
Bekranst, en ook verzeld, met trommelen en schalmeyen:
Vroeg haar Mama, word nu dat beest van daag verjaardt,
Wyl ’t zo bestooken is, en geeft het ook zyn taart?


[p. 122]

589. Tys tafelbeuzent.

Klaas hoorden tot een Heer, het ramm’len van de speeten,
En bleef al sammelen, tot over Eetens tyd,
En zei, op ’t laatst, myn Heer staat ligt om te gaan eeten,
Ja zeid hy, Klaas zo draa als gy vertrokken zyt.


590. Stomme Klap.

Schoon Steven Stom is, weet hy nogtans wel te Klappen,
Maar dat is met de kan, op dat men hem zou tappen.


591. Drinkglas, en Zandlooper.

Ruth zei: ligt zal myn zoon tot Dominé studeeren.
Wat dunkje Flipbuur? zeg, heb ik dat niet wel voor?
Dat hebje wel bedagt, zei Flip; want hy na ’k hoor,
Heeft reets al een goe’ hand, van glazen om te keeren.


592. Al om ’t Geld.

Nel krygt een Ryke Pay, door ’t trouwen in haar armen,
’t Is of z’ een zak met geld nam, om zig te verwarmen.


593. Liegen.

Een grootze Dame, die graag mogt gepreezen weezen,
Wierd van een Heer, voor schoon, ja als volmaakt gepreezen,
’t Geen haar zeer wel geviel, dies was zy in haar schik:
Maar doen z’ uit kortswyl zei: myn Heer, ’k wou u meê gaaren
Wat pryzen, weet gy raad, hoe dat ik ’t best zou klaaren?
O Ja: mevrouw, zeid hy, lieg meê gelyk als ik.


[p. 123]

594. Kranken troost.

Een die heel krank lag, en zo ’t scheen, als op het scheiden;
Zei tot zijn jonge vrouw, die droevig zat en schreide,
Vaar wel, mijn lief, ’k verlaat dit droevig traanendal;
En ’k wens u weêr een Man, tot trooster in u treuren.
Ag, zei zy, Lieve Man, ey swyg: nooit zal ’t gebeuren,
Dat gy zult zien, dat ik een ander trouwen zal.


595. Slegt gemak.

Jool scheen eer blijd, als droef, door ’t sterven van zyn Vrouw,
En zei, dat voorts op zyn gemak, nu leeven zou,
’k Zei, kiest dan liever een goe’ keuken,
’t Gemak heeft al te vieze reuken.


596. Cent vervelt.

Cent is zijn besje kwyt, nu zal hy weder paaren,
Met een oud vel, van meer als agtensestig jaaren:
De boeven zeggen, hy doet wel,
Nu Krygt hy weêr een nieu oud vel.


597. Wind voor, is tegen.

Als Péter wierd verzogt, een togt te doen op Zee,
Zei hy: had men voor wind, zo voer ik wel eens meê:
’k Zei, wensje niet verkeerd? bedenk u zeggen Péter,
Voor wind, dat ’s tegenwind, wind agter, dat is béter.


598. Job en zyn Wyf.

Als Job, zyn wyf verbood, al ’t kaakelen, en ’t snappen,
Zei zy ’k wil spreeken, ’t zijn mijn Schyven die der klappen,
[p. 124]
Neen zeid hy, die zyn op, gy teerd nu al van ’t myn,
Dies moet gy swygen, vrouw, en my gehoorzaam zyn.


599. Erfgoed.

Men kan wel zien dat Ruth, een Egt Kind van zijn vaêr is,
Want dat hy ’t podagra geërft heeft dat is wis,
’k Was liever gants onterft, daar ’t erfgoed zulken waar is,
Schoon dat het Koningen, en Vorsten erfgoed is.


600. Kleine Liefde.

Een kind liep na zyn Moêr (die stond en keef op straat)
En ’t riep, myn vaartje die wil sterven; og wat raadt?
Laat hy ’t dan doen, zei ’t wyf (zonder zig eens ’t ontzetten)
Als hy tog sterven wil, hoe kan ik dat beletten?


601. Wyn proever.

Een Heer die iemant met een groot glas wyn beschonk,
Zei, proef, dat ’s franse wyn’ met rinse wyn ’er onder,
Deez’ lapten ’t in zyn darm, en dat met eenen dronk;
De Heer zei; na het schynt, zo smaakt het u byzonder!
Myn Heer, zei hy, ’t is waar, ik dronk al vry wat ras,
‘t Was dat ik proeven most, de wyn die onder was.


602. Oortjens tyding.

Een wyf, liep langs de straat, met oortjens nieuwe maar:
Een Heer die kogt ‘er een, en zei, vrouw is ’t al waar?
Kyk, zei ze, deezen Heer (waar mag hy dog van droomen)
Die meent de waarheid om zijn oortjen te bekoomen.


603. Vraag beantwoort.

Een zoontje brak een glas, door stoejen en door mallen.
De vader zei, jou boef, staag doet gy my verdriet,
[p. 125]
Al weêr een glas aan stuk: zeg hoe is dat geschiedt?
Zo, zeid hy, Vader lief, en liet er nog een vallen!


604. De Korte weg best.

Freek, wierd t’ Antwerpen op den Ommegang verzogt,
Maar zei, ’k en heb geen lust om door een verre togt
My aan een ommegang, of omweg, te verbinden:
Daar hier de korte weg, en regte is te vinden.


605. Dubbelen Eed.

Wanneer eens boeren was belast uit te marseeren,
En zy voor af haar heer getrouwheid zouden zweeren,
Stak een twee handen op, gelyk een dapper man:
Als hem toen wierd gevraagd, wat daar meê wilde zeggen,
Zei hy, myn buurman is heel krank te bedd’ gaan leggen,
En bad: zweer ook voor my, die zelfs niet komen kan.


606. Schimp betaald.

Een Momus spotte met een deftig schilders werken,
En zei, kyk deezen geest is meê in ’t schilders Gild:
Hy schilderen, hy mogt een Ezel, of een verken;
Heel gaaren, zeiden baas, als gy maar zitten wild.


607. Heir leger.

Hoe mag een Heir dog aan den naam van Leger raaken?
’t Zal ligt zijn om dat het kan beurzen leeger maaken.


608. Hel zonder duivel.

’k Zei tot myn snyder, om de klugt, om hem te kwellen,
Gy klaagd staag, brengd de Hel u dan geen meer gewin?
Hy zei ’t is waar, men zeid de Snyders hebben Hellen,
En ’k heb een Hel, maar daar komt niet een duivel in.


[p. 126]

609. Zieltje gewonnen.

Elk zeid dat preeker Jan niet wel en heeft begonnen,
Toen hy de study koos, want hy is niet bekwaam;
Dog hy roemd dat hy wel een Zieltje heeft gewonnen,
En ’t is de waarheid, want zijn wyf leid in de Kraam.


610. Tweederly Keelen.

Matthys de Stuur-man praat van al zyn reizen veel,
Als van veel wonderen, en heeft het byster drok;
Maar ik geloof hem niet al Zweert hy by zyn keel,
Omdat hy met dien Eedt ligt meend zyn linnen rok.


611. Geen goe’ grond.

Schoon Severyn nog zo beleefd is met de Mond,
En my na buiten nood, ben ik er nooit verscheenen;
Want na dat ik bemerk is by hem geen goe’ grond,
En ’t is geen wonder, want de Man woond inde Veenen


612. Zotte zinlykheid.

Zo ’s Mensen zinlykheid zyn Hemelryk zou weezen,
Gelyk het spreekwoord zeid, en men ook daag’lyks ziet,
Veel zotte zinlykheid en die nog word gepreezen,
Is dan die zinlykheid der zotten Hemel niet?


613. Drollige gedagten.

Ik vroeg aan Olivier hoe hy zo stond en lagte?
Hy zei, hy was zo vol van drollige gedagten,
’k zei houdze dan maar in ’t Secreet,
’t Is best dat ik ze niet en weet.


[p. 127]

614. Na-geregt.

Cent heeft een zuinig Wyf, en evenwel zeer goedig,
Want als hy buiten heeft gesmuld,
En wel zijn darmen opgevuld,
Schaft zy hem, komt hy ’t huis, nog bokkens overvloedig.


615. Verken slaager.

Veel zeggen, Geurt is vuil en morsig in zijn werken,
En ’t is geen wonder, want de man die slacht het verken.


616. Erf beuren.

Fop zal Erf beuren als zijn Oom sterft, maar ik meen,
Schoon dat zyn Oom al sterft,
En Fop het alles Erft,
’t Zal ligt te beuren zijn al is hy maar alleen.


617. Vyand onder de voet.

Myn grootste vyand is het Podagra, zei Leen,
En hoe ’k ’er teegen stry, zo houd hy dog de zeegen.
’k Zei ’t zal wel gaan, schep moet, gy zult hem haast vertreên,
Gy heb u Vyand al onder de voet gekreegen.


618. Verkeerde Vraag.

Passchier had iemants boek geleend, of meê genomen,
Die hem eens vroeg, wanneer zal ik ‘er weêr om komen?
Wanneer gy komen zult, zeid hy, vraagd gy dat my?
Zeg my wie is ‘er die dat weeten zou als gy?


619. Vraag beantwoord.

Een Overste zei, boer hoe staat de Galg hier leeg,
Ik heb ’er voor de Kryg al menig aan zien droogen.
[p. 128]
‘k Zal ’t u wel zeggen zei den boer, straks met een veeg,
Al ’t schelms en diefs gespuis is inde kryg getoogen.


620. Slapen en waaken.

Kwiryn roemd dat zijn goed al slapende vermeerd,
De Man heeft wel gelyk,
Nogtans word hy niet ryk,
’t Schynt dat hy ruym zo veel al waakende verteerd.


621.

Men zeid daar is een schip gebleeven,
Hoe moet men hier de zin verstaan?
Is dan gebleeven niet vergaan?
Of is ’t vergaan en zo gebleeven?


622. Anders.

Men zeid daar is een schip vergaan.
Hoe moet men hier de zin verstaan?
Wat meent men met vergaan gebleeven
Of weg gezeild en heel gebleeven?

[128-152 Mengel-digten]
Continue
[fol. *1r]

VERVOLG

VAN

SNEL- en

PUNT-DIGTEN,

door

C. V. RYSSEN.

TWEEDE DEEL.

[Vignet: Quaerendo]

t’AMSTERDAM,
By HENDRIK SCHELTE. 1708.




[fol. *1v: blanco]
[p. 1]

Vervolg van

SNEL- en

PUNT-DIGTEN

Van C. V. RYSSEN.

623. Blinde wens.

Een Blinde, was by maats die met de teerling speelden:
Als hem dan wierd gevraagd, of ’t spel hem ook verveelden,
Zei neen, ’k wou ’t meê wel doen, al schoon ik niet en won,
Als ik, maar (na myn zin) 2 oogen krygen kon.


624. Vloejende vaarzen.

Brabantse Giel, roemd dat zyn vaarzen wonder vloejen:
Maar of dat waar is, laat ik and’re meê bemoejen,
Doch schoon ’t zo was, ten is zo grooten wonder niet,
Wyl hy z’ in ’t maaken ook geen kleintjen en begiet.


625. Belofte maakt schuld.

Een die gemaand wierd, zei! Heer, ik ben regtevoord
Arm, en ellendig, want ik heb nog geld, nog vrinden,
Dat is maar koekkoeks zang, zei ’t Heerschap (heel verstoord)
’k Beloofje, dat ik u wel haast zal geld doen vinden:
[p. 2]
Gy zult my vrindschap doen, zei d’ander, en ik sweer,
Dat ik dan niemand eer voldoen zal, dan myn Heer.


626. Hein t’onregt beschuldigt

Zy zeggen, Hein heeft eer, en deugt, ter kerk gebrogt:
Hy zegt ’t zyn Leugens, door een Lasteraar bedogt.
Het schynd ook waar te zyn , want na ’k heb konnen merken
(En ook verstaan heb) gaat hy nimmermeer ter kerken.


627. Ryke Job.

Zou men door Erf-goed wel verswaaren van gewigt?
’k Heb Job gekend, dat hem 2 beenen moesten draagen,
Maar nu hy ryk is (schoon hy voet-pyn heeft, nog jigt)
Moet hy bedient zyn, met 4 paarden voor zyn waagen.


628. Geen ledige plaats.

Cent zeid! Descartes leerd’ daar mag geen vacuum zyn,
Zou Cent zig daarom wel zo vullen met den wyn.


629. Smeerige Ruth.

’k Zei tot Ruth smul, gy zoud u goedje wat verschoonen;
Het ziet zo smeerig, en uw’ rok is zo besmet.
Hy zei, die draag ik, om aan ider een tetoonen;
Dat ik my zelven kan bedruypen met myn vet.


630. Fop gefopt.

Fop scheef-hals, knorde laatst, en zei, ik sweer je, wyf?
De kop staat my niet wel. Ziet gy dat niet zeg verken?
Ja, zei de vrouw, heel wel, en wie zou dat niet merken?
Want ze staat scheef, en op een ongemak’lyk lyf.


[p. 3]

631. Mis-geld.

’t Is wel veranderd, zei een Roomse armen bloed:
De ryken konden eerst nauw in den Hemel komen;
Nu schynt die weg voor hen, maar, d’armen mens ontnomen,
Dewyl men Mis-geld, tot de ziel-reis hebben moet.


632. Roomse dwaaling.

Is ’t by de Fransen niet in ’t Pausdom tegen reden?
Hun wet en lyd niet dat een vrouw het ryk regeerd:
Schoon dat nogtans van hen Maria word geeerd,
Als Hemels Koningin, en daar voor aangebeeden.


633. Naakte waarheid.

’k Zag in een fynmans huis, veel groote naakte beelden,
Ik vroeg, of hy niet dagt zulx ’t eerbaar oog verveelden?
Hy zei, ’t is om dat my de waarheid zo vermaakt,
En waarheid noemdmen, en verbeeldmen altyd naakt.


634. Onnozele Pier.

Een kwelde malle Pier, die ’t klaagden aan zyn Vaâr,
En zei, ’t geen hy van my verteld, en is niet waar:
Ik ben onnozel. Ja zei d’ouden ’k zie de blyken,
Myn wens waar dat gy zo onnozel niet mogt lyken.


635. Tegen een paard loopen.

Freek spotte, dat veel luy, luy gingen of zy kroopen;
Maar dat hy wedden wou, tegen een paard te loopen:
Is dat zo grooten zaak, voor u, zei blinde Koen,
Ik heb dat wel gedaan, en kan het nog wel doen.


[p. 4]

636. Luyen Zoon.

Een Vader, die zyn Zoon belast had iet te maaken,
Vond hem stil ledig staan, zonder aan ’t werk te raaken;
Dies gaf hy hem een klap, de knaap zei, Vader hoe?
Zeg waarom slaat gy my, die niemendal en doe?
De Vaâr zei, luye schoft, durft gy my dat nog vraagen?
Om dat gy niemendal en doet, word gy geslaagen.


637. Tweederley gevoelen.

Als Ian wat wand’len wil, is Jaak ook altyd reê,
Maar gaat Jan op swak ys, dan en wil Jaak niet meê;
Het is geen wonder, wyl elk volgd wat hem geleerd is,
En Jaak arminiaans, en Jan Gereformeerd is.


638. De nood een deugd.

Een bedelaar, verzogt een Heer hem iet te geeven:
En zei daar by (zo ’t scheen met een ontsteld gelaat).
Zo ’k niet van u verkryg, zal ik doen, dat ’k myn leeven,
Nooit dagt te doen. Ja ’t geen ik altyd heb gehaat.
Wat is dat, zei dien Heer, dat gy dan zoud beginnen.
’k Zou zien zei hy: of ik met werken wat kon winnen.


639. Malle voorzigtigheid.

Een Heer beval zyn Knegt, een boek te laaten binden:
Die zeer voorzigtig vroeg (op dat zig niet verzinde)
Moet het in folio gebonden zyn: myn Heer?
Of in octavo? ’k haat het loopen heen en weêr.


[p. 5]

640. ’t Minste kwaad gekooren.

Als Tys had tot zyn vrouw, een klein booz aas verkooren:
Vroeg een waarom zulks deed (en tegen vrinden raad?)
Hy zei, men noemd een Vrouw, toch een noodzaak’lyk kwaad,
z’Is klein, en als zy sterft, is ‘er niet veel verlooren.


641. Op ’t zelve.

Tys trouwd’ een klein boos wyf, ’k geloof dat zal geschien
Op hoop, dat hy zo ’t kwaad best over ’t hooft zal zien.


642. Traagen Aart.

Aart koopt een graf (en in de Kerk) wie zou dat droomen?
Wyl hy die nimmermeer betrad,
Ja zo het scheen een schrik voor had,
Hy denkt dan, naar zyn dood nog inde Kerk te komen.


643. Geurt en zyn hond.

Geurt noemd zyn Hond pas-op (om ’t wyf ’er meê te plaagen)
Want zo zy maar (dat hy niet op-past) komt te klaagen;
Roept hy terstont zyn Hond, en zegt, hier is myn knegt,
Pas-op, ik ga eens uyt, doet ’t geen de Vrouw u zegt.


644. Niet te meê-gaande.

Een zei, Kwiryn, gy moest wat meer meê gaande weezen;
Maar hy zei, ’t meê gaan word ook niet altyd gepreezen.
Al te meê gaande, bragt veel los-bols in den nood:
Het meê-gaan bragt de Waard van Byleveld ter dood.


[p. 6]

645. Joor de hommer.

Joor spillebeen, roemd, veel van wonderlyke zaaken,
Die hy met swemmen, en met duiken, al verregt;
Maar, niet min wonderlyk, luyd dunkt my, dat de knegt
Kan swemmen zonder eens zyn kuyten nat te maaken.


646. ’t Regt vagevuur.

’t Verdigte Vagevuur, maakt menig mens vervaard;
Maar is het Rasp-huis niet ’t regt Vagevuur op aard?


647. Schilder naar de schrift.

Schoon Giel (door zyn penseel) zeer weinige bekoord;
Zo is hy evenwel een Schilder, als ’t behoord,
Want, als ‘er in zyn werk het lyken komt te missen,
Zo doet hy regt, want hy maakt geen’ gelykenissen.


648. Zo Heer, zo Knegt.

Jou Verken van een Knegt, zei Spronsen! zynde zat:
Maar Bruno die daar was, heeft straks het woord gevat,
En zei: myn Heer noemd hem verkeerd (zo ik kan merken)
’t Waar beter, dat gy hem, Knegt noemde, van een Verken.


649. Tweederley leer.

Een Preeker, was eer Knegt, nu noemd men hem, myn Heer:
Eerst werkte hy in ’t leer, nu werkt hy in de leer,
En blyft zo by het woord, men hoorde hem voor ’t preeken,
Van stukken leer, maar nu, van de leer-stukken spreeken.


[p. 7]

650. Met maaten drinken.

’k Vroeg Joost wat schortje? borst? ah: zei hy, ’t is de gal:
En ’k neem al daaglyks in, en ’t helpt my niemendal:
’k Zei ja van ’t korte voêr, ’t waar best dat wat te laaten,
Neen zei hy, zulken drank, die drink ik maar met maaten.


651. Man en Vrouw.

Een Man die met zyn Vrouw in woorden was geraakt
Zei Hoer, ik heb u tot een eerb’re Vrouw gemaakt;
Doch zy zei, swyg vry stil, ’k ben dat ik plag te weezen,
Maar ’k maakt’ u tot een Man, dat gy niet waart voor deezen.


652. Zegen en kruis.

God help u Vrind, zei eens een Hollants Predikant:
Juyst tot een Vlaming, die zei dat hy was verdreeven;
De Heer bewaar ons voor zulk volk, zei deeze kwant,
Die zulken zeegen, zonder kruis, den armen geeven.


653. Voorzigtige knegt.

Wanneer een groote Vrek, was uitgenood ten Eeten;
Zei hy, Knegt! maak dat gy meê voor 2 dagen smeerd,
Voor nu en morgen! neen Heer zei hy, dat ’s verkeerd,
Zeg nu, en gist’ren, want ’k heb sedert niet gegeeten.


654. Verkeerde wens.

Een Knegt was uit zyn huur, en klaagde ’t aan zyn vriende,
En zei, hy wenste dat een Heer kreeg, die hem diende:
Dan zoud gy’t Heerschap zyn, zei een, dat ’s fraay bedogt,
’t Waar beter, dat g’een Heer zogt dien gy dienen mogt.


[p. 8]

655. Slegt Erfgoed.

Een zei tot Jorden, ’k zie wel dat g’ een Zot zyt! maar
Al evenwel nogtans zo zot niet als u vaâr.
Geen wonder (ik ben ook zo oud nog niet zei Jorden)
Maar schoon ik ’t niet en ben kan ik het nog wel worden.


656. Dood-graver.

Van Doctor Fobert, liep ’t gerugt aan alle kanten
Dat hy ’t volk zond naar ’t graf, dies mydden hem zyn klanten,
Maar met het gravers ampt, heeft hy ’t weer naa zyn zin
Eerst zond hy ’t volk daar heen; maar nu helpt hy z’er in.


657. Kwaad Engels.

Jan sorgelooz, zegt wel ik leg een Engels leeven,
En nogtans zie ’k hem meer tot kwaad dan goed begeeven:
Hy meend ligt, om dat veel met Engels volk verkeerd,
Zulk Engels leeven, als hy van die Engels leerd.


658. Al als een ander.

Zv zeggen Gover is voorzigtig, en ’t is wis:
Want zo is ider een die maar niet blind en is:
Maar kon een mens van agt’ren kyken,
Dat zou eerst regt wat wonders lyken.


659. Verscheide klinkers.

Schoon dat der Metselaars en der Schoolmeesters zaaken
Niet schynen in het minst malkanderen te raaken;
Zo dunkt my, dat ik nog daar in gelykheid merk,
Want bey gebruiken zy de klinkers in haar werk.


[p. 9]

660. Vergeefse moeite.

Een Heer, die op de straat een ring verlooren had,
Deed door de Roeper die omroepen door de stad,
Met een belofte, van den Brenger te gedenken,
En met een penning om te drinken te beschenken;
Maar wyl ’er niemant kwam, zei hy veel-ligt de borst
Die ze gevonden heeft, en krygt nog geenen dorst.


661. Herr Hans.

Het schynt Herr Hans heeft hoog’ en kragtige gedagten,
Want als hem iet gebreekt en hy dan wat moet wagten,
Of dat hy zig maar om een beuzeling verstoord:
Zo voegd hy, hagel, blitz, en donder, by elk woord.


662. Woekenaars end.

Een Woekenaar begon zyn rykdom uit te meeten;
En zei op ’t laast, hy kon ’t eind van zyn goed niet weeten:
Niet weeten? zei een Snaak, my dunkt ik weet het wel;
’t Eind van een Woekenaar zyn goed, dat is de Hel.


663. ’t Kwaad myden.

Geen wonder! dat elk zeid, hoe Fop niet veel en stuyt:
Elk wykt hem als hy komt, en schuwt hem als een guyt.


664. Geen gegeeve Paard in den mond zien.

Een Hof-nar, die een paard vereerd wierd, nam een kaars,
(In ’t Heerschaps byzyn) en bekeek het in de naars:
Den Heer zei waar toe dat? Heer zei hy, ’k doe nu blyken
Dat ik ’t gegeeven Paard niet inde mont moet kyken.


[p. 10]

665. Dorst doet drinken.

Wanneer een dronkaard van zyn Ouders wierd bekeeven:
Ook hem geraaden wierd tot stil en sober leeven:
Gy spreekt altyd van myn veel drinken zei de borst;
Maar niemant rept’er van myn overgrooten dorst.


666. Geagt man.

Passchier roemd dikmaals van zyn overgroot geslagt:
Nu hy 8 kind’ren heeft noemd hy zig zelf geagt:
’k Gun hem die agtbaarheid, en zeegen van het trouwen,
’k Zou met half zo geagt, my ruym te vreeden houwen,


667. ’t Laatste geregt.

Een Koopman was van sins op ’t haazepat te peuren;
Doch noodden eerst zeer groots all’ zyne Krediteuren:
En na dat hy met hen wel deftig had gesmuld,
Zei hy! die meerder denkt te krygen zal ’t niet beuren,
Neem het voor lief want ’t is al dat je krygen zult.


668. Raad na daad, komt te laat.

Een slok-darm, die een Heer in zynen tuyn bezogt,
Teeg voort aan ’t snoejen zo veel als hy laaden mogt;
Doch zei op ’t laast (wanneer het fruyt begon te stuyten)
Gy hebt een schoonen tuyn, maar Heer! gy moet ze sluyten:
Dat ’s waar zei ’t Heerschap, ’k zie ’t, maar zeeker ’k wenste, dat
Gy my dat had gezeid eer dat gy binnen trad.


669. Twee uytzuipers.

Giel zal staag van zyn winst, en Kees van drinken roemen:
Wat ongelyker aart? men kan ze nogtans noemen
[p. 11]
Uytzuipers alle beid, wyl Kees zyn goet verbruit
Zuipt hy de glazen, en Giel zuipt de mensen uit.


670. Ham-borgers.

Een Spekverkooper wierd verzogt een ham te borgen,
Maar hy zei! niet vandaag, die koopluy wagt ik morgen:
’k Verkoop van daag voor geld, en ’t scheeld my niet aan wien;
Maar ’k mag (regt uit gezegt) hier geen ham-borgers zien.


671. Een Boer in den hoed.

Pesroen gaat veeltyds met een’ ingebulten hoed,
(Dat men een Boer noemd) ’k meen hy’t om de mode doet,
Dewyl hy ’t altyd met de mode wonder drok heeft;
Maar weet hy wel, dat hy een Boer ook in zyn rok heeft.


672. Botterick.

Is Abraham niet bot? ze zeggen dat die vent,
d’Eerste 2 letters van zyn naam nog niet en kent. A. B.


673. Beleefde Jan.

Jan goed-bloed, die gestaâg met vreeze was belaân;
Om dat een snoeshaan hem gedreigd had, braaf te slaan,
Ontmoette hem op straat, en wierd doe wat geslaagen:
Maar als het was geschied, zei hy (in plaats van klaagen)
Ik dank u, schoon gy my zowat hebt afgerost;
Want nu ben ik gerust, en van de vrees’ verlost.


674. Mis geboortens.

Leon belooft veel, maar men ziet ‘er niet van komen:
Al zyn’ beloften zyn als vrugtelooze boomen.


[p. 12]

675. Kwaaden Engel.

Ik wenste Joost, veel heil en zeegen in zyn Trouw’,
En zei, ik hoor gy hebt een Engel van een Vrouw:
Een Engel! zei hy, ja en dat met nikkers pooten:
Van dat slag, die eer uit den Hemel zyn gestooten.


676. Maar, maar maar.

Nieusgier’ge Bartel, vraagd elk een naar nieuwe maar:
Dat hy een minnaar is van ’t Vaderland blykt klaar;
Maar ’t woord van maar, schynt veel maar weinig te vermaaken,
Want maar word meesten tyd gevolgd van kwaade zaaken.


677. Heer van kort-ryk.

Pier heeft het zyn’ al op, wild gy de reeden weeten?
De lepel was te groot, daar Pier meê plag te Eeten.


678. Met de kop gekweld.

’t Is waar dat Bartel zeer veel boeken heeft doorleezen:
Hy plagt ook ’t hooft van zyn vergaadering te weezen;
Maar dikwils bleek het dat hem ’t hooft vry was onsteld;
En was dan de gemeent’ ook niet met ’t hooft gekweld?


679. Jan tryntjes.

Een Heer zei tot zyn Knegt, myn dunkt Jan dat het raar is,
Dat ider u Jan tryntjes hiet:
Heer zei hy, dat ’s zo wonder niet:
’k Ben naar myn moêr genoemd, die niet weet wie myn vaar is.


[p. 13]

680. Een blinde.

Een sprak een Blindeman (die ziek te bedd’ lag) aan,
En vroeg, of door de slaap wat rust had konnen vinde:
Ag buurman ik weet van geen slaape zei de blinde;
’k Heb van de gantse nagt niet een oog toegedaan.


681. Slegte waarzegger.

Aart zei, ’k zie Ruth de smit schier alle daag beschonken:
Schoon Ruth zweert dat hy zig nooit dronken heeft gedronken,
Zo zegt Aart egter waar, dewyl het veel geschied,
Dat hy de nugt’re luy wel zat en dronken ziet.


682. Ongezonde Doctor.

Een Doctor tragte lang een Juffrouw te behaagen:
Maar wyl hy ziek’lyk was dorst zy’t met hem niet waagen;
Want zei ze, zo gelyk gezondheid in een Huis
Een zeegen is, zo baard de ziekte steets een kruis:
En wat uw ampt belangt, wie zou begeerig weezen?
Naar Doctors raad, van een die zig niet kan geneezen.


683. Jan de waard.

’t Is vremd, Jan wint veel geld met reekenen, en schryven,
En kan niet leezen, en nogtans elk-een geryven:
Vraagd gy my, op wat wyz’ het Jan dan winnen mag?
Hy tapt de wyn, hy schryft, en reekend het gelag.


684. Trompetter.

Hans wint de kost, niet als een Mens doet met de hand,
Maar krygt die door de snuyt (gelyk den Olyphant)
[p. 14]
Daar hy geraas meê maakt, schoon dat geen woord laat hooren:
Hy zou een Monster zyn, was hy ’er meê gebooren:
Noch sweld hy moedig op van opgeblaazenheid,
Als hy by Vorsten, en de grooten, word geleid.


685. De fyn Man.

Frank schold een (die zig van een schelmstuk had bediend)
En zei! wilt gy bewys? ag neen zei hy, myn vriend;
Bewys het liever niet, maar laat het daar by blyven;
Wy mogten anders ons bezondigen, met kyven.


686. Frans en Duyts.

Een Fransman (die zigby een Oostenryker vond)
Zei uwe Keizer, heeft een zeldzaam groote mond;
Dat ’s waar zei d’ander, en dat zyn de regte blyken
Die hem doen naar de stam van Oostenryk gelyken:
Maar ’k wenste, dat men my zo meê bewyzen kon,
Dat uwe Koning, van de stam was van Bourbon.


687. Koen klein gehuisd.

Koen klaagd! hy heeft een Huis, een Haan zou ’t over schryen:
De Man is rooms, kan hy’t dan niet wat laaten wyen?


688. Overvloed kan verveelen.

Een ryken jongeling verkwisten zeer veel goed,
In kleeding, en zei, ’k draag maar van myn overvloed:
Zyn voogd zei, zo men u veel zakken geld deed draagen,
Zoud gy de dragt niet van uw overvloed beklaagen?


[p. 15]

689. Ken u zelven.

Het griexe spreekwoord, ken u zelven? is vermaard;
’t Word ook gehouden voor een wonder spreuk op aard.
De spreuk is goed, maar waar ’t niet beter eerst te wennen
Den Schepper, en dan zig (het schepzel) wel te kennen!


690. Grammatica.

Jool zeid, het schoole gaan is (dunkt my) tyd verlooren:
Wyl ’k de grammatica t’huis alle daag moet hooren.


691. Spreekwoord.

Met vraagen word men wys, is ’t oude spreek-woord, maar!
Na dat ik het bevind is het niet altyd waar;
Want malle Pietje praats, en doet schier niet dan vraagen;
En word niet wyzer, maar veel zotter alle daagen.


692. Tweederley gezondheide.

Gezondheid, word genoemd een groote schat op aarde;
En is ’t ook in der daad, voor dieze houd in waarde,
Maar de gezondheid* (zo men ’t noemd) is ook een ding
Daar een mistroostige (wel eer) zig aan verhing.
* Gordel.


693. Hans Jacob.

Hans Jacob, kreeg braaf klop, en vong dus aan te klaagen:
Zeg vader: waarom word ik eens zo veel geslaagen
Als mynen broeder Fritz? is ’t daarom ook alleen
Dat ik 2 namen heb en onze Fritz maar een?
’k Ben ook met een vernoegd, dies word van my gebeeden,
Dat gy maar Jacob straft, of Jacob laat met vreeden.


[p. 16]

694. Jokken en liegen.

Geurt is een vuile vent, en nogtans roemd de man,
Dat hy wel jokken, en veel kortswyl maaken kan:
Ik ken zyn kortswyl niet, of ’k moet my zelf bedriegen,
En vat ik ’t regt, zo meend hy met zyn jokken liegen.


695. Lachen, en schreyen.

’k Lach met de wereld, is de spreuk van Jaap van Leyen:
Maar, wyl hy god’loos leeft
Dunkt my, de wereld heeft
Geen reden om met hem te lachen, maar te schreyen.


696. Krollen.

De Vrysters krollen ’t haar (om Vryers te behaagen)
Zo krollen zy dan (doch in stilheid) alle daagen:
De Kat in tegendeel krold (en maakt veel gebaar)
Maar dat ’s weêr (in ’t gemeen) maar eene maand in ’t jaar.


697. Fortuyn is blind.

Is het niet wonder dat Fortuyn van elk bemind is?
Want zelden is een Vrouw bevallig, als ze blind is.


698. Waarenar.

’k Gis, had men Warnars aart voor ’t doopen konnen weeten;
Hy waar niet Warnar, maar wel Waare-nar geheeten.


699. Snoey-aart.

In plaats dat Aart zou in de Lent’ zyn Wyngaart snoeyen,
Wil hy zig daar niet meê bemoeyen:
[p. 17]
Maar in de wynmaand, zo zyn druyven lekker zyn,
Dan snoeyt hy als een swyn.


700. Beloften houden.

Freek zegt, ’k hou ’t geen dat ik beloofd heb, en ’t is waar;
Maar evenwel komt hy daar meê zyn woord niet naar:
Hy houd het goed wel van zyn Nigten en zyn Neeven,
Maar hy heeft het beloofd aan d’eygenaars te geeven.


701. Barbier geschooren.

Een jong Barbier, kwam by zyn buurmeid Aaltje vryen:
Maar alles te vergeefs, de borst kon niet bedyen,
Hoe lief dat hy ook sprak, je lykt me niet zei Aal:
Wat zou ik met jou doen? je maakt de luy maar kaal.


702. St. Niklaas in d’Oude Kerk.

’k geloof, dat Sint Niklaas nooit heeft meer dienst gedaan,
Dan toen hy van zyn beeld, de silvre munt liet slaan.


703. Pausdom.

Zyn onder ’t Pausdom, niet vry wonder slag van mensen!
Zy zeggen, dat z’ ons wel mee in den Hemel wensen,
Maar als ‘er in hun land, een geuze ziel vervaard;
Zo weigerd men aan ’t lyk zelf haar’ gewoone aard.


704. Douzyn werk.

Groot was Philippus zoon: maar onzen Alexander,
Roemd dat hy spruiten heeft, wel 6 paar by malkander,
En van zyn eigen stam, tot steun van zyn geslagt:
Maar het douzyn werk word veeltyds niet groot geagt.


[p. 18]

705. Vergroot bril.

Kwintyn mag roemen van zyn rykdom, en zyn magten;
Maar ’k meen, dat hy daar in den ouderdom zal slagten,
Die ’t geene dat hy heeft door een vergroot bril kykt;
En dat Kwintyn daar door zig meê zo vind verrykt.


706. Twee een paar.

Jan word half mal genoemd, waar over hy ’t onvreên raakt,
En schynt geen ongelyk te hebben: ’t is wel waar
Dat een paar halven, die men t’zamen voegd, maar een maakt,
Maar twee van zulken slag als hy, dat maakt een paar.


707. Koekkoeken.

Een Indisch Reiziger, zei (om wat raars te liegen)
Dat m’in Arabien den Fenix wel zag vliegen;
Schoon dat men ‘er een maar in ’s Werelts rond vernam.
Wat heb j’ aan een? zei ’t wyf (en ligt is ’t nog geloogen)
’t zou raarder zyn, dat al de koekkoeken eens vloogen;
Dat wou ’k veel liever zien, al was ’t hier t’Amsterdam.


708. Lotery.

’k Wil in geen LOTERY ’t geld wagen zei Margriet,
Men wagt, met hoop en vrees, en eindlyk is het Niet:
’k Leg ’t in een Lotery (en hou die voor de beste)
Die goed is, eerst om ’t lyf, en daar na ’t land te meste.


709. Swarte konst geen toovery.

Men pleegde swarte konst eerst toovery te noemen:
Nu zynder die zig op de swarte konst beroemen;
[p. 19]
En Engeland gaf aan ’t gebouw als d’eerste zerk.
Dus is ’t geen duivels konst, maar konstig Engels werk.


710. Schelden en kwytschelden.

Een maander schold Pierro, die zei, gy die myn vrind zyt,
Gy maand, en scheld zo fel, en ’k heb niet eenen myt:
Ik bid u (wyl gy toch tot schelden zo gezint zyt,
En ’t schelden u gevalt) scheld my dan maar eens kwyt.


711. Dit muzyk.

Jas slokker, was by volk die van veel zaaken spraaken,
Van stem, en snaarenspel, en zulke oor-vermaaken.
D’een prees de luit, en fluit, een ander weêr de bas,
Een derde het gezang, op ’t laatst zei slokker Jas,
’k zeg dat my geen muzyk zo kan vermaaken, mannen!
Als ’t dis, en oor-muzyk, van schootels, glaazen, kannen.


712. Ezels kinnebakken.

Faas zei tot een die swoer dat hy hem neêr wou hakken;
Een sloeg eens duizend, met een Ezels kinnebakken,
En gy dreigd my met twee: doch ’k ben niet meer vervaard
Dan of een Verkenknord, of wel een Ezel baard.


713. Elfduizend Maagden.

Van Ursel, zegt men, dat zy met elfduizend Maagden,
En dat uit Engeland, heldhaftig ’t leven waagden,
En ’t ook door Attila verloor! gelyk men leest,
Indien het waar is, zyn die ligt vry jong geweest.


[p. 20]

714. Tweederley ooren.

Een Pottebakker zei, ’k win pas ’t geen ik verteer;
En een veragte Beul vaart beter in zyn zaaken:
Snyd hy maar een oor af zo wint hy voort veel meer
Als ik (een eerlyk Man) met honderden te maaken.


715. ’t Leven verbeeld.

Als een Bly-eind-spel, was door Jan in ’t ligt gegeven:
Vroeg iemant, waarom hy geen Treur-spel had geschreeven?
Om dat het spel, zei hy, ons leeven hier verbeeld,
Is ’t beter dat men ’t bly, en niet droef-eindig speeld.


716. Geld afgezet.

’k Meen ’t afgezette geld, zei Teeuwes, niet t’ontvangen:
Om ’t afgezette geld, heb ik een man zien hangen.


717. Al met Maaten.

Een Heer, die over nagt had zitten besoigneeren;
Zei tot zyn vrind, ik ben als gek van al ’t studeeren,
Waar op tot antwoord kreeg, my dunkt het meê myn Heer;
Maar na ’k wel heb bespeurd, gebeurd het u wel meer.


718. Soldaate Maanden.

Als een Soldaat verlof had voor een maand gekreegen
Om t’ huis te gaan, bleef hy twee maanden onderweegen:
Dies zei zyn Hopman, heb ik niet u tyd bepaald?
Engy durft, vagebond, nog eens zo lang uitblyven?
Hy zei! myn Heer (’k bekent) heeft reden om te kyven,
Maar zulke maanden zyn ’t ook die men my betaald.


[p. 21]

719. Een gekke Scheerder.

Een Haarworm, die eens meê wat schertzen wou met Heeren:
Zei, ’t hoord tot ons beroep, de gek te mogen scheeren:
Dan kreeg tot antwoord, ja! als gy u zelven scheerd:
Vernoeg u met die klant tot dat gy beter leerd.


720. Ore, & labore.

Hein zeid, hy leefd heel vroom, en gaat ook veel ter kerken
Dog blyft nog arm! maar hy moest voor de kost ook werken:
Hy denk maar (als hy zyn onnooz’le kind’ren ziet)
Met arbeid won ik die, maar toen was ’t geen verdriet.


721. Veel geld.

Schoon elk verwonderd is waar dat Jan Smul of leeft;
Zo roemd hy egter, dat veel geld gewonnen heeft:
En wyl een Speelman is, zou ’t ook wel weezen konnen,
Dat hy door ’t Veeltje, wel wat VEEL geld had gewonnen.


722. Fortuin is blind.

Geurt, had in zyn planeet geleezen,
Een vrouw zou zyn fortuin nog weezen:
Daar op geraakt hy (door de Trouw)
Aan een half blind, een-oogde vrouw:
Als nu een zei, dat hy verzind was,
Wyl zijn Vrouw half, Fortuin heel blind was:
Zei hy! had ik dat maar bedogt,
’k Had ’er wel een heel blind gezogt.


[p. 22]

723. Ongelyke Zusters.

Jan zegt, wanneer Margriet my naarderd, word ik bang:
Z’ is al te vuil om aan te tasten met een tang
Maar met haar zuster Kaatje,
Heb ik zomwyl een praatje;
En zo ’t geluk my die toevoegde tot een Vrouw;
’k Meen, dat ik haar ook met geen tang aantasten zouw.


724. Malle Kees.

’k Zei Kees dat koddig pak, ben ’k niet aan u gewent.
Dees Innocent zei hy! ’k gaa straks te Paard uit jaagen:
Te Paard zeid ik? en dat met uwen innocent?
Zo zal uw Paard, vandaag twee innocenten dragen.


725. Kusse des Monts.*

In ’t kussen, zag meneer, den Mond malkander bieden:
Nu myd Mejuffrouw staag de Mond, en bied de Wang,
Maar dat ’s geen Kuss’ des Monts! dog ligt’lyk zyn ze bang,
Dat men voor d’adem (die wat vies ruykt) weg mogt vlieden.
* Cantica I, 2.


726. Slegten Deeken.

Zo ’k Giel te regt ken, heeft hy veel’erley gebreeken:
Want hy is oud, en ligt, en kaal, en ruyg, en wild;
En egter Overman, dus heeft zyns handwerks Gild,
En ouden, ligten, kaal’, en ruygen, wilden, Deeken.


[p. 23]

727. Blauwe verschooning.

Een dorp Pastoor,vroeg aan een Juffrouw (van zyn buuren)
Waarom in jaar en dag haar niet ter Kerk begaf?
Zy zei: myn waarde Man, legt in die Kerk in ’t graf,
En dat ontsteld my zoo, dat ik ‘er niet kan duuren.


728. Twee Monden.

Roel zei, ’k haat al de luy die met 2 Monden spreeken:
’k Zei Roel, zeg by wie vond
Gy meer als eene Mond?
’k Gis dat je meent, dat in de broek een Mond zal steeken.


729. Onverstand.

’t Lykt vremd, van slager Joost, en Neel zyn wyf te hooren,
Dat zy (behalven ’t vee) nog daaglyks t’ zamen slaan:
Men zegt, ’t is om dat zy malkand’ren niet verstaan;
En nogtans zyn zy beid’ in Amsterdam gebooren.


730. Geurt op zijn Paart.

Een zei, tot manke Geurt, gy maakt de luy vervaard;
Wanneer men u berispt, straks zyt gy op u Paard.
Berisp my vry, zei Geurt! als gy maar weet te maaken,
Dat ’k arme kreupel dan op een braaf Paard kan raaken.


731.Schelden.

Hein schelden aan myn huis, ’k had in de vent geen zin,
Ik gaf hem tot bescheid, die scheld laat ik niet in.


[p. 24]

732. Niet weerloos.

Aart zegt hy ’s weerloos, wil hy dan te kennen geeven
Dat hy eens plomp, of dom, of zot was, in zyn leeven?
Zo dunkt my heeft hy mis, want ’t is bekent dat Aart,
Was altyt voor een Looz’ en fyne vos vermaart.


733. Schyn bedriegt.

Een zeek’re Weeuw, heeft staag haar’ oogen vol getiaan,
’t Welk veele meenen, dat uit droefheid zou ontstaan;
Maar ken ik haar te regt, zo zyn ze zeer bedroogen:
Die schyn van droefheid, komt maar door haar’ leepe ogen.


734. Luizebos.

Dansier! die ryken vrek, word van elk-een gelaakt:
Dan voor een Luis-bos, dan voor Ezel uitgemaakt;
’t Een kan maar waar zyn, zo men ’t nauste uit wil pluizen;
Vraagt gy waarom? men zegt een Ezel heeft geen Luizen.*
* Zie Heinsius Lof der Luizen.


735. Dezelve.

Schoon dat Dansier gaat voor een rykert, by bekende,
Zo lykt hy beter naar een broer van Kalis bende;
En als op Beurs, en Dam, elk door zyn byzyn kweld;
Is hy veel meer verzien, van Luizen, als van geld,


736. Dobbelaar.

Met Geurt den dobbelaar, gaat het by wylen wel;
En dikwils weêr zo slegt als of heel uit zou droogen:
’t Gaat met dien man, gelyk als met zyn teerling spel.
Daar krygt hy somtyds 2, en somtyds 12 oogen.


[p. 25]

737. Armen hals.

Een Bank’roetier, die koft wat klein gebeent’ en Snippen.
Dit zag zyn Crediteur, en zei! gy lekkerbek,
Zo kostelyken spys nam ik nooit op myn lippen:
Ah! vrind, zei d’ander, dit geschied maar door gebrek:
Wyl my de magt ontbreekt om ’t groote te bekomen,
Word by my (als gy ziet) het klein’ slegs aangenomen.


738. Verkeerde herbergzaamheid.

Kees zeid! hy ’s Herbergzaam, en toond het alle dagen;
Maar zyn herbergzaamheid, doet vrouw en kind’ren klagen.


739. Tryns zuiverheid.

Ik ben, zei Tryn (hoewel de luiden anders droomen)
Zo zuiver, als eerst van myn moeder ben gekomen:
Dat zeggen, zei der een (dunkt my) diend wel verklaard,
Want ik meen dat gy toen, zo zuiver niet en waart.


740. Slegte wens.

Jan goed-bloed raakte met een los-bol in gekyf.
Hy had een heel boos wyf, en d’ander was nog vryer;
Dies zei hy (zonder hem te schelden) ô! jou stryer;
Het alderargste dat ’k u toewens, is een wyf.


741. Vraag.

Een vrind, wanneer voorby een oude kennis trad,
(Die op de stoep stond) vroeg! hebt gy niet wat te zeggen?
Neen zei den ander, maar zeg waarom vraagd gy dat?
Hoor zei de vrind, ik zou (om ‘t u wel uit te leggen),
[p. 26]
Indien gy zo voorby myn huis waart komen gaan,
U vraagen, heb je dorst, zo komt die hier verslaan.


742. Verkeerde gang.

Wanneer een Dief, verkeerd de galg-leer op wou treeden:
Trok hem de Beul terug, en zei wat gaan is dat?
’k Bid excuseerme, zeiden bloed, en hoor de reeden:
Het is de eerste reis, dat ik dien weg betrad.


743. Ongelyk.

Een Dwerg, wierd van een groot sterk karel uitgedaagd;
Dies hem geraaden wierd ’t gevegt te willen staaken:
Neen zei hy, ’k ben gehoond, de kans moet zyn gewaagd,
En wyl hy groot is, kan ik hem te beter raaken.


744. Spreekwoord.

Een, al te goed is gek, zeid ’t spreekwoord! maar voorwaar
Het zou niet goed zyn, zo het altyd waarheid waar:
Maar al te gek is goed, zou (dunkt my) beter weezen;
Want dan en had men geen kwaa’ gekken veel te vreezen.


745. Podagra.

Hans roemde, dat hy veel van ’t schenken had gehouwen:
Ja zei een spotter, vrind, dat wil ik wel vertrouwen:
’k geloof g’er nog van houd, my dunkt gy gaat ’er na,
En zo ’k my niet verzin’ is het de podagra.


746. Aals-vel.

Ik wenst’ (aan een die nieuw getrouwt was) heil en zeegen,
En zei, ’k ben bly nu gy dat Aaltje hebt gekreegen:
Aal heet ze, zei hy! maar ’k bedroogme, want dat wyf
Is een Serpent, en heeft een Aals-vel over ’t lyf.


[p. 27]

747. Petiet Hontje.

Petiet vroeg na een Heer, die hy niet t’huis en vond:
En wyl weêr weg wou gaan, vroeg ’t meisje dat ‘er stond,
Mag ik myn Heer zyn naam ook weeten?
Ja zei hy ’k word Petiet geheeten:
’k Zal ’t wel onthouwen, zei het meisje (heel beleeft)
Want ’t is de zelve naam, die ons klein Hontje heeft.


748. Gestoofd vlees.

Een wierd gevraagd waarom hy zig niet ging verbinden
(In Holland) door de trouw,
En ’t nemen van een vrouw,
Hy zeide, om dat geen gestoofd vlees en beminde.


749. Vergeeten.

Ik zei laatst, tegen twee die met malkand’ren keeven,
Men moet (gelyk men zegt) vergeeten en vergeeven:
Vergeeven, wil ik wel, zei d’eene, maar ik agt
Dat het vergeeten niet en staat in onze magt.


750. Meer menschen.

Een Zeeman nam vermaak, zyn wond’re reis t’ ontvouwen,
Hoe hy in Africa veel monsters had bespeurd,
Meer-mensen in de zee, Meer-mannen, en Meer-vrouwen:
’k Zei, zulke wonderen zyn my wel meê gebeurd:
Want schoon ik op de zee zo verr’ niet ben gevaaren,
Zo was ik ook wel eer daar veel meer mensen waaren.


[p. 28]

751. Adam.

’k Vroeg? Adam waarom niet een brave vrouw gezogt,
Of wagt je tot die u zal worden thuis gebrogt?
Myn voorzaat, zei hy, heeft ‘er een in slaap gekreegen:
Wie weet wat my gebeurd? ’k ben ook nog niet verleegen.


752. Vuil logement.

’k Vroeg, Jool waar woond gy nu, hy zei in ’t Kattegat,
’k Zei, die dat gat verkiest, my dunkt dien lust ook wat.


753. Moejelyke dikpens.

Is ’t vremd, dat Willem met zyn luye dikke pens,
Van veele wierd genoemd een onverdraaglyk mens?
Dewyl men (naar zyn dood) de draagers hoorden klaagen,
Dat hy door 14 mans was kwalyk te verdraagen.


754. Cabeljauw watervis.

Een Snaak, had zyn Compeer op watervis verzogt,
En wyl die naar zyn zin niet wel had konnen vinden,
Zo wierd ’er op den dis hem Cabeljauw gebrogt;
Dies de genoode zei, hoe spot gy met uw vrinden?
Is dit nu watervis? ja zei de Snaak gewis;
Dewyl z’ in water groeit, is ’t dan geen watervis?


755. Ezels geluit.

Een die by maats was daar van Ezels wierd gepraat,
Vroeg hen, of zy wel ooit een Ezel hoorden schreeuwen;
En als elk zei van neen, zei eene van die spreeuwen,
Vrind! zeg eens zo gy ’t weet hoe dat geluit dan gaat?
Daar op hy straks heel luid een Ezels stem liet hooren,
En schreeuwde dat het klonk: daar op zei d’ander voord,
[p. 29]
Voorwaar, ik hoorde nooit zulk schreeuwen van te vooren
Dat ’s d’eersten schreeuw die ’k van een Ezel heb gehoord,


756. Amsterdamse Griek.

Een die zyn kreegelheid, en onverstand liet hooren,
Wierd voor een vremden Griek gescholden in zyn wyk:
Een Griek? zei hy, ’k ben hier in Amsterdam gebooren;
Is ’t zo zei d’ander! dan hebt gy zo ver’ gelyk:
En ik beloof u vrind, dat gy (wyl wy dit weeten)
Een Amsterdamse Griek, van ons zult zyn geheeten.


757. Wel doen, en vroolyk zyn.

Wel doen, en vroolyk zyn, is losse Geurt zyn spreeken,
’t Is goed, wanneer men ’t zaamen paart,
En hy ’s ook vroolyk, by de wynkan, en de kaart,
Maar ’t wel doen gaat hier voor, en dat schynt hem t’ ontbreeken.


758. Toenaam.

’t Is klugtig, hoe zoveel geslagten, hunne naamen
(Tot kennis van de stam) juist van de beesten kwamen:
Gelyk de Paauw, de Vink, de Swaluw, en den Haan,
De Kraay, de Nagtegaal, de Reiger, en de Kraan.
Met honderd and’ren: en dat niemant schept behaagen,
Die zoete koekkoeks naam, in zyn geslagt te draagen.


759. Domme Joris.

’k Zei Joris oom, my dunkt ’t gehoor word u wat slegt:
Hy zei ’k en ben niet doof ’k hoor immers ’t geen gy zegt;
’k Zei vrind, indien ‘er geen gebrek aan u gehoor is;
Zo zyn u zinnen dan ligt in een domme Joris.


[p. 30]

760. Arme Margriet.

Margriet was altyd arm (gelyk zy is gebooren)
En nogtans klaagd de pry, dat zy veel heeft verlooren;
’t Kan dan geen rykdom zyn wyl zy die nooit bezat:
Ligt is ’t de schaamte (zo zy die ooit heeft gehad).


761. Verkeerd recept.

Ik klaagd’ aan een Barbier eens over lende-pyn,
En vroeg naar middel om daar van verlost te zyn:
Heel wel, zei hy, ’k zal u maar een recepje schryven,
Gebruik dat maar, ik weet u pyn zal agter blyven:
Ik zei, ’k wou liever dat gy een recepje schreef,
Dat maakten dat de pyn (die ’k heb) niet agter bleef.


762. Krygen zonder oorelogen.

Roel zeid hy haat de kryg, en is geen oorlogsman;
Hy zoekt nogtans zo veel te krygen, als hy kan,
Zo dat men van hem wel te regt zou zeggen mogen,
Roel haat het krygen niet, maar haat het oorelogen.


763. Regt, is geen onregt.

Kees zotskap zei, wie zou van vrinden dat vertrouwen?
’k Zou ryk zyn, wierd my ’t goed maar niet met regt onthouwen:
’k Zei waarom klaagd gy dan wanneer ’t met regt geschied
Dat men u ’t goed onthoud? ten is dan ’t uwe niet.


764. Besje.

Geurt trouwd’ een stok-oud wyf, dies zei zyn vriend, ’t is schand,
Het Besje dat je krygt en heeft niet eenen tand;
[p. 31]
Hy zei, maar zy heeft geld (en ’k lach met uw verwyten)
Als zy geen tanden heeft, zal zy my ook niet byten.


765. Slegten troost.

Een die veel rykdom (door een roover) was ontnomen,
Wierd door een zedig man getroost, in zyn gekwel:
Die zei, hy zal zyn loon hier of hier na bekomen;
Ontgaat hy hier zyn straff’, zo vind hy z’ in de hel:
Dat ’s waar zei d’ander, maar, al kwam de droes hem haalen,
Denk eens hoe duur ’t my staat, ik moet de vragt betaalen.


766. Gelyke munt.

Een Speelman had een wyl voor ligtharts’ deur staan speelen,
En wyl hy niemendal en kreeg voor al zyn veelen,
Zo sprak hy om zyn loon; maar die zei ga voorby.
’k geloof het speelen heeft u meer vermaakt dan my,
Hoor ik wat, gy hoord meê, ’k heb anders niet ontvangen,
Het is gelyke munt waar voor zou ’k u wat langen?


767. De tyd verandert.

Als eertyds Israel in droefheid lag verzonken:*
Zo wierd uit nedrigheid stof op het hooft gestroid:
En nu, als imant zig uit hoovaard pragtig toid,
Bestroid men ’t hooft met stof om deftiger te pronken.
* Josua VI, 7. &c.


768. Kost verlooren.

Is het niet jammer dat het meel zo word verkwist?
Veel spaaren ’t uit de mond, en strojen ’t op hun kleeren:
’t Waar beter zy ’t de maag eerst lieten wel verteeren;
Zo wierd niet noodeloos bei spys en geld verkwist,
Zy konden het daar naar wel droogen doen en maalen,
En dan op ’t hooft, en kleed gestrooid, daar nog mee praalen.


[p. 32]

769. Om den tuin leiden.

Bart is meêgaande, maar als wy zyn tuin genaaken,
Zo leid hy ons al om, om niet daarin te raaken:
Hy brengt ‘er niemant in, ’t zy wie hy ook ontmoet,
Maar om ’t volk om den tuin te leiden is hy goed.


770. Winter in de zomer.

Een groote snoever, zei ’k reed op een dag wel eer.
Van Uytregt in den Haag op schaatzen heen’ en weêr:
Wat tyd van ’t jaar was ’t toen? begon er een te vraagen;
Wat tyd, zei hy? het was in ’t langste van de daagen.


771. ’t Regte gebed niet.

Faas zeid, is ’t niet om te beklaagen?
Dat ik zo kwaden naam moet draagen,
Gelyk als of ik was een goddelooze vent,
Om dat ik ’s nagts meest in ’t gebed zit zonder end.


772. Wewenaar.

Een wewenaar die tot hertrouwen wierd geraân,
Zei, rep my daar niet van, ik ben die lust ontvlooden;
Voeg u by jonger, en raad die het trouwen aan:
Tot myn mud’ kooren is geen molen meer van nooden.


773. ’t Agterste voor.

Rogier trad in myn huis, en zei hy kwam eens aan,
Alleen om dat hy my zag voor de glaazen staan:
’k Zei noem je agter voor? waar wil die praat na lyken?
Als ik ‘er voor stond, zo kon ik ‘er niet door kyken.


[p. 33]

774. Deeglyk werk.

Een Bakker zei! ’k verlies myn klanten, na ’k bemerk;
En als ik eens verneem wat dat ’er in de weeg is,
Zo zeid men zyn gebak en is geen deeglyk werk:
En ik verklaar dat al wat dat ik bak van deeg is.


775. Voorzigtige zoon.

Roel, zou zyn zoontje aan ’t lyndraajen gaan besteeden,
Maar ’t kind zei, ’t agterwaarts te gaan staat my niet aan;
Zet my maar aan een werk daar ’k meê mag voorwaarts gaan,
En zo de kost verdien, dan ben ik wel te vreeden.


776. Leen aard.

O Leenaard! uwen naam vertoont regt uwen aard:
Gy houd van leenen, en niet wederom te geeven;
Maar ‘k wensten, wy de tyd nog mogten t’ zaâm beleeven,
Dat g’ eens weêr geef-aard, in de plaats van leen-aard waart.


777. Bedrooge Jas.

Jas hoorden waar een proef van Ankers zou geschiên,
Dies teeg hy daar naar toe (wyl hy ’t nooit had gezien)
Maar als een Anker zag, en hoe ’t wierd opgetoogen
Om ’t proeven uit te staan, zei hy ik ben bedroogen:
Ik dagt op Ankers die men vullen zou met Wyn,
En dat ’er (voor die kwam) wat zou te proeven zyn.


778. Geurts leeven.

’k Zei Geurt buur, in uw huis hoor ik staag veel rumoers:
Schoon dat gy altyd zegt wy leeven als 2 broêrs,
[p. 34]
Zo leeft gy niet als ’t hoort, dies ben ik staag in vreeze,
Het Cains broederschap in ’t eind nog eens zal weeze.


779. Waare historie.

Ik wierd op ’t Rusland, door Hans Christiaan geschooren;
En wyl die kort te voor’ zyn Vrouwtje had verlooren,
Zo zeik ik! uw verlies is my zeer leet myn Heer,
Euch Herr! ont mir garr nicht: antwoorden hy my weêr:
Welk ernstig antwoord, zo myn tronie deed beweegen,
Dat ik schier lachend, wat door ’t scheermes had gekreegen.


780. Elks gaading.

’k Wil hebben dat je spaard, zei Tryn tot dronke Bouwen,
Neen zei hy ’t geen ik spaar, dat wil ik zelver houwen.


781. Mondgauw.

’k Zei Cent! uw zoontje houd zo ’k zie veel van krakeelen:
En als het grooter word zal ’t u en my verveelen:
My dunkt hy ’s vry wat gauw van mond,
Waar ’t kwaad gy hem naar Leiden zond?
(Als hy wat grooter waar) en daar liet Advocaaten;
Want die luy winnen geld met kyven, en met praaten.


782. Booze Geest.

Koen is een konstenaar, en word een geest genaamd:
Maar zulken Wyve beul, dat het zig zelve schaamd:
Zo dat de goede vrouw (die groot verdriet met Koen heeft)
Wel eerlyk is, maar met een booze geest te doen heeft.


[p. 35]

783. Snapper.

Jan klok helpt alle daag 2 werken aan ’t beweegen,
’t Een groot en ’t ander klein, dog ’t laatst gaat nooit te deegen:
Het uurwerk van de Toorn, dat speeld en slaat van pas,
Maar ’t speelwerk van zyn Mond, dat loopt altyd te ras.


784. Klaartje.

’t Verweende Klaartje heeft op ider wang een bloosje:
Geen wonder, want zy haald die kleurtjes uit haar doosje.


785. Omkeer.

In Sodoms om’keer, was elk ’t omme zien verboode,
Zo dat Lot, zelf zyn Vrouw door ’t omme zien verloor:
Maar keerd eens Edom om (te weten ’t agterst’ voor)
Daar mag elk vry na zien, want dan word het de mode.


786. Bril gespaard.

Dat Heer Jan ryk zou zyn is zulken wonder niet:
De man heeft veel bewint, en dat van groote zaaken,
En daar by nog een vond om aan veel geld te raaken,
Dat ’s dat hy (zonder bril) maar door de ving’ren ziet.


787. Scherpregters klagt.

Ik ben een ambagtsman die niet en doet als regt
(Zegt Huigens) zei de Beul! en ik vind weinig vrinden:
De vroome, zyn wel bly als ik myn werk verregt,
Maar wensten dat voor my nooit werk meer waar te vinden:
De kwaaden, wensen dat men ’t werk voor my nooit vond,
Dus wenst elk-een (om ’t zeerst) myn handwerk op ‘en hond.


[p. 36]

788. Borsten, borsten.

Een Vader, die zyn zoon ter Hooge School deed gaan
Gaf onder and’re dus zyn meening te verstaan;
Zoek braave borsten zoon! om u daar by te houwen:
Hy volgd wel ’s vaders les, maar zoekt die by de vrouwen.


789. Zo ’t ey, zo ’t kuiken.

Een ryke malle moêr, had alzo zotten kind:
En wyl gelyk gelyk bemind,
Zo wou zy hem Latyn doen leeren;
Op dat hy dan mogt voord tot Dominé studeeren;
Maar, als daar mede wierd gespot,
Wyl elk zei vrouw uw’ zoon is zot:
Zei zy, het spreekwoord zegt dat gekken waarheid spreeken,
En waar is noodiger de waarheid als in ’t preeken?


790. Verkeerd.

De Juffers, om haar zelf, en and’re te behaagen,
Die hebben werk genoeg met tooyen alle daagen:
En op den dag geschikt tot rust, en tot de Kerk,
Dan hebben z’ (in ’t gemeen) met tooyen dubbel werk.


791. Geld dat stom is, maakt regt dat krom is.

Een Kuiper, als hy kwam om Elsje snaps te vryen;
Kreeg dra zyn paspoort (omdat zy hem niet mogt lyen)
En als hy haar dan vroeg de redenen waarom?
Zei zy! gy werkt verkeerd, en maakt dat regt is krom:
Indien gy kuipen kond om ’t kromme regt te maaken
(En daar toe werktuig had) gy zoud wel aangeraaken.


[p. 37]

792. Wel gevat.

Een Heer zei tot zyn Nar (dien hy voor kortswyl hiel)
Ik geef je strak wel wat om d’ooren vuile fiel:
Heer! meen je niet een pruik? zei hy! zeg, zonder gekken,
Ey doet dat maar, het zal my tot gezondheid strekken,
Want ik kan met myn haar myn’ ooren niet meer dekken.


793. Verkeerde weg.

Jaap heeft zyn geld verhoerd, verdronken, en verspeeld,
Nu ’t op is, klaagd hy dat de Wereld hem verveeld,
En denkt met d’arme wel ten Hemel te geraaken;
Maar dat ’s de weg niet, zo zyn goedje op te maaken.


794. Houwtje van de gekken.

Kroes riep Taffin in huis (die hy zyn deur zag naaken)
En zei ons, ’k roep hem maar om u wat te vermaaken:
Ik zei, ’k wil van geen gek vermaakt zyn, en zo gy
Vermaakt wild zyn door hem, zo word gy ligt als hy:
’t Waar beter dat elk hem wat te vermaak en tragte,
Op hoop of zy hem weêr regt tot zyn zinnen bragte.


795. Neel en Leen.

Leen is met Neel getrouwd, elks naam is meer als eel,
Ook is daar tussen beid’ geen letter in ’t verscheel;
Maar egter daar z’ in vreê behoorden zaam te leeven,
Zo word ‘er daagelyks gescholden, en gekeeven,
Dog komen in een zaak vry koddig over een;
Leen toond Neel ’t agterst’, en zo doet ook Neel aan Leen.


[p. 38]

796. Swaar verlies.

Een kwam zyn vrind, wiens vrouw gestorven was, beklaagen,
En zei, ’k weet gy verliest (myn Heer) veel door haar dood:
Ja, zei de wewenaar, denk is ’t verlies niet groot?
’t Was zo veel als zy met haar agten konden draagen. *
* In veel Steeden gebruykt men 8 draagers.


797. Duivels leeven.

Is ’t niet verkeerd! ’t geen Ott’ en Fem word na gegeeven,
Dat ’s in oneenigheid als duivels zouden leeven:
Men hoord haar kyven, en ook vegten, dat is waar,
Maar ’k heb nooit in de schrift van duivelen geleezen,
Die t’ zaamen onder zig oneenig zouden weezen;
Maar wel dat vroolyk zyn en hupp’len met malkaâr. †
† Jesai. XIII, 21. en XXXIV, 14.


798. Eyge naars.

Kroes vetgat, had als Voogd een boedel te regeeren;
Die hy wel dra gelyk zyn eigen ging versmeeren:
Doe hy nu rekening zou doen (gelyk ’t behoord)
Zo was ‘er munt nog kruis, maar al het geldje voort;
En als hem wierd gevraagd, waar dat het was gebleeven?
Swoer hy, dat hy ’t had aan zyn eyge naars gegeven.


799. Jobs vrouwtje.

Job zeid, zyn vrouwtje weet van buur-gesnap, nog kyven;
Z’ is meest altyd in huis, en nooit onder de wyven:
Maar hy ’s meest altyd uit, en dan waagd zy de kans,
En is zonder gekyf, wel graag onder de Mans.


[p. 39]

800. Slegt handwerk.

Kristoffel was te groots, hy wou geen handwerk leeren,
Maar koos het voetwerk, en begaf zig tot den dans:
Dog toen hy dat wel kon zo zag hy nog geen kans
Om zig (gelyk ’t behoord) daar mede te geneeren:
Dies een slegt hand-werk koos, en maakten beurzen leeg,
Zo dat zyn proef moest doen, hoe fraay hy nog kon springen;
En deed voor meester Hans, en ’t volk, zo braaf zyn dingen,
Dat hy een zegel (als Stads Wapendrager) kreeg.


801. Verkeerde weg.

De Wereld is u veel te nauw, dies gy die laakt,
Passchier, en wenst ’er uit en Hemelwaart te weezen:
Daar zou ’t wel ruimer zyn, maar vrind, dien weg zou ’k vreeze,
Zal nauwer zyn, als die gy gaat, eer gy ’er raakt.


802. Bever half vis, half vlees.

Wanneer de Zundvloed kwam, bleef wis de vis in ’t leeven,
Want ’t vlees dat leeven had heeft maar den geest gegeeven:
Nu wensten ik, dat van de Schryvers kon verstaan,
(Dewyl in Plinius en and’ren heb geleezen
De Bevers lyven vlees, haar staarten vis te weezen)
Hoe ’t met die dieren, en haar staarten is gegaan.


803. Niet al te &c.

Andries gy hebt naar ’t nieuws een al te groot verlangen;
En wenst staag dat gy zo veel dagen ouder waart,
Om nieuws uit Spanjen, of uit Portugal t’ ontvangen;
Maar denkt gy dan wel hoe ras ’t leeven heenen vaart?
[p. 40]
Gy hebt u leeven lief (gelyk meest alle mensen)
En door nieuwsgierigheid, schynt gy de dood te wensen.


804. Béter in ’t hemd als niet.

O Geurt! gy propdarm, klaagd dat g’ u niet kond bedroopen,
Zo dat veelligt wel haast in ’t hemt zult moeten loopen:
Loop niet, maar gaat ‘er in, zo doen wy altemaal;
Maar zo gy zonder hemd zoud’ loopen, dat waar kaal.


805. Trouwhertige Dogter.

Pleun, pryst haar dogter zeer, en zegt zy heeft doen blyken
Dat z’ in trouwhertigheid voor niemant hoeft te wyken:
Trouwhertig is zy, want haar hert is voor de trouw,
En stond het aan haar keur, zy waar al lang een vrouw.


806. Te wel bekend.

Gy klaagd Kors, dat ik ’t oog laatst van u af ging wenden,
Toen ’k in u buurt (en niet van u) die waaren kogt,
Neen ’k had u wel gezien, en wel om u gedogt;
Maar ik zag van u af, om dat u te wel kende.


807. Liefste letter.

De Juffertjes in ’t School leeren eerst A. B. C.
En zo zy al daar naar de letters weer vergaaten;
Een’ blyft haar in ’t gedagt, daar zy ook staâg van praaten,
En haar als in de mond woond, en dat is de teê.


808. Verkeerd.

Der Juffers praat van teê, is als haar A.B.C.
’t Zou veele béter zyn dat zy dien naam vergaaten;
Of keerden ’t agterst’ voor, en dan daar wat by praaten:
Want zeeker, my dunkt éet, veel beter luid dan teê.


[p. 41]

809. ’k Geloof dat waar is.

Na dat Tys snap ons had veel leugens gaan vertellen;
Dog weinig antwoord kreeg van my op al zyn rellen:
Zei hy, geloof je niet dat waarlyk is geschied
’k Zei Tys, ja ’k geloof al dat waar is, maar u niet.


810. Geen 2 maal een ding eeten.

Wat zult ge schaffen vrouw, zei Joost mag ik het weeten?
Ja kost (zei ’t wyf) die gy in lang niet hebt gegeeten:
Dat ik gegeeten heb, ’t zy lang, of kort geleên,
Lust my niet weêr, zei Joost, eet gy dat maar alleen.


811. Capitein en geen Soldaat.

Vorst Maurits, nam een glas, en zei, avous Soldaat
Juist tot een Hopman, die dien Eernaam nam voor smaad;
En zei (dewyl hy dagt het was zyn naam verkleinen)
Heer! ik ben geen Soldaat, maar een van uw Cap’teinen:
’k Versprak me zei de Vorst (’k had u niet regt gekent)
Avous dan Capitein, die geen Soldaat en bent.


812. Vrouw als een beeld.

Jan goed bloed roemd, dat hy een beeld heeft van een wyf.
Dog niet een dat van hout of steen is,
Maar wel een dat van vlees en been is:
Hy zeid de waarheid, maar z’ is als een beeld zo styf.


813. Jokken, maar niet liegen.

Gy zegt, ’k heb maar gejokt, maar ik noem jokken Piet,
Al wat uit zoetigheid, pleizier, en boert’ geschied:
Maar als men spreekt in ernst, en dan (om te bedriegen)
De waarheid niet en zegt, zulk jokken noem ik liegen.


[p. 42]

814. Nog.

Het is een zoet vermaak zo ’k reeken,
Te jokken, en de waarheid spreeken.


815. Lyf-renten.

Joor is heel in zyn schik, met Els zyn jonge wyf;
Maar waarom niet? de man die roemd zy heeft veel schyven;
En ook bewaamheid om een ider te geryven:
Daar by trekt zy nog veel lyf-renten, op haar lyf.


816. Bedde-maaker.

Pier roemd dat hy veer-zienden is:
Daar in heeft hy ook gans niet mis,
Want kon ’t gezigt daar niet genaaken,
Zo kon de man geen bedden maaken.


817. Nog.

Pier roemd op zyn verstand van veeren:
(Hy moet ’er zig ook door geneeren)
Maar Lysje wenste wel, dat hy
Wat meer verstand had van na by.


818. Ongebonden Theologanten.

Een jong Student, kwam in een auctie, en vroeg, vrinden
Weet gy waar de Theologanten zyn te vinden?
Die ongebonden zyn? daar op een zei ’k vertrouw,
Dat men die best in het Collegie vinden zouw.


[p. 43]

819. Een oog, geen oogen.

Hein wierd gewond, en wyl ’t Jaap een oog had gezien,
Wierd die voor ’t regt gedaagd, op dat men zyn vertoog had:
Maar hy swoer dat het met geen oogen had gezien:
Was dat niet wel bedagt dewyl hy maar een oog had?


820. Onderscheid maaken.

Gy roemt Geurt, dat gy alderhande schoenen maakt:
’k Weet dat g’ een voet-schoenmaaker waart voor deezen;
Zyt gy nu van de voet dan aan de hand geraakt?
Of zullen voeten (nu tot uwent) handen weezen.


821. Vincent en Jas.

Daar word die goede Klaas, zyn vrouw na ’t graf gedraagen;
Dat is een droefheid, zei Vincent, waart te beklaagen:
Wyl gy ’t een droefheid weg te draagen noemd, zei Jas,
Zo wou ’k myn droefheid ook zo weg te draagen was.


822. Slegten roem.

Matthys is zot, en meend dat wonder groot verstand heeft:
En roemd, als dat men zyns gelyk niet in het land heeft;
’t Zou ook wel konnen zyn, maar egter, ik vertrouw,
Men ‘er in ’t Laz’rus-huis, nog wel een vinden zou.


823. Eenigheid best.

Dat Bartel zig heeft in den egten staat begeeven;
Is, om dat (als hy zeid) niet eenig meer kon leeven:
Nu heeft hy ’t wyf, en leeft niet eenig, maar beschreid
’t Oneenig leeven, en wenst weêr na d’eenigheid.


[p. 44]

824. Twee is een paar.

Als domme Joost, zyn wyf schold voor een Ezelin,
Zeizy, dat ben ik niet (schoon gy m’ er voor gaat schelde)
Maar ’k wenste dat gy, als de zy-worm eens vervelde,
Want ik gis in uw huid daar woond een Ezel in.


825. Wild maakt wild.

Een Jager zei, zoon Jan my dunkt gy word zo wild:
Ik heb myn kintse jeugd veel zediger versleeten;
Ja vader zei hy, gy kond dunken wat gy wild,
’k Gis ’t is om dat gy sint hebt te veel wild gegeeten.


826. Sinter Klaas gereformeert.

Klaas zei, ik hou het met de leer van d’ *oude Kerk:
’k Zei (wyl gy Rooms zyt) zo vergist g’ u zo ’k bemerk,
Want wanneer Sinter Klaas zyn lyf in munt verkeerd was,
Zo bleek het dat die Kerk toen ook Gereformeerd was.
* Eer Klaas Kerk genaamt.


827. Knoope maakers.

Een roemde, dat hy kon veel sterker knoopen maaken
Als ymand in het land; ’k zei ’k wil uw werk niet laaken,
Maar evenwel nogtans hebt gy daar in abuys,
De sterkste maakt men in de Kerk of op ’t Stadhuys;
Daar maakt men *knoopen op den duur voor ’s menschen leeven,
Wyl d’uwe (als ’k bevind) my dagelyks begeeven.
* Huwelyks knoopen.


[p. 45]

828. Dubble agterlast.

Joost krom rug klaagt staag van zyn swaaren achterlast,
Het schynt de man en heeft zyn achterdeur niet vast,
En is dat zo, dan heeft hy dubb’le reen tot klaagen,
Dewyl daar by een bult tot achterlast moet draagen.


829. Raad tegen de kouw.

Hein had een zeer boos wyf. ’k Vroeg eens hoe vaart u Vrouw?
Hy zei geheel gestoord, wild van wat anders praaten:
Ik sweet als ik ’er zie, ’k zei vrind, dat kan veel baaten:
G’ hebt dan geen vuur van doen in deeze felle kouw.


830. Slinger slag.

Wat brengt de krygs-kunst nu staag vonden aan den dag?
Om vyanden te slaan of legers te verjagen,
Daar eer een David (en dat zonder list of lagen)
Een gants heir heeft verstrooid met eenen slingerslag.


831. Rondom leelyk.

Schoon Neeltje deerlyk van de pokjens is geschend;
Zo blyft z’ al even trots, ’t schynt zy haar zelv’ niet kend:
Zy moet niet denken dat haar schoonigheên verhuisd zyn.
Haar trony lykt een koek daar krenten uitgepluist zyn.


832. Jean perdu.

Aanspreeker Jean verkoft door armoed, en door nood,
Zyn swarte mantel; en nu spreekt hy aan om brood;
En krygd vast kost en drank, om daaglyks van te leeven:
Zo dat hy evenwel Aanspreeker is gebleeven.


[p. 46]

833. Malle Jan.

Jan kraayd gelyk een haan, schoon hy maar een Jan hen is:
Hy roemd, en swetst, by elk, en zeid hy heeft veel kennis,
’t Is waar van kennissen en heeft hy geen gebrek,
Maar al zyn kennissen die houden hem voor gek.


834. Jan, en Denys.

Jan zei, Denys ik zie gy zyt meê van de gekken:
En ik zie, zei Denys, dat gy abuys hebt Jan,
Als ik ‘er van zou zyn, zo most gy eerst vertrekken,
Want zo lang gy hier zyt en ben ik ‘er niet van.


835. Waaren Eed.

Als Geertruyd in haar buurt zeer leelyk wierd beklad,
Van dat zy men’gen nagt by Geurt geslapen had,
Zo zei zy, ’k sweer (op dat myn onschuld openbaar zy)
Dat ik een Hoer moet zyn, indien dat zeggen waar zy.


836. Vernoegen is ’t al.

’k Weet niet waar Mees of leefd’, hy moeid hem met geen dingen:
De vent is kaal, en naakt, en doet niet als wat zingen;
Hy zit veel by een sloot, en in het groene gras,
Daar zingd hy luydkeels op, of hy een Kikvors was.


837. Nog.

’k Zei Mees ’k verwonder my, als ik u nog zie leeven,
Zo vroolyk en zo Arm; wat is er aan bedreeven?
Zei Mees, daar raaken wel tien mensen aan haar dood,
Door grooten overvloed, eer een door hongersnood.


[p. 47]

838. In ’t wel neemen.

Kroes sloeg een man, en is voort by de Schout gekomen,
Die hy ook heeft terstond het geld
Van zyne boete toegeteld,
En dat heeft hem dien Heer ook heel wel afgenomen.


839. Donder van binnen.

’k Zei laatst tot zatte Geurt, ’k ben over u verwondert:
Daar moet wis onweêr in u ingewanden zyn?
Hy zei, hoe donder zou dat weezen zonder pyn?
’k Zei wyl het uit u mond (zo ’k hoor) gestaadig donderd.


840. Versta je wel.

Ott, praat-al! schafte my verstajewels met hoopen:
’t Was al versta je wel, hebt gy dat wel verstaan;
’k Zei Ott, ja al te lang, ik meen het te vergaan,
En als het weêr gebeurd ten eersten te verloopen.


841. Val, en geen val.

Vallende ziekte bragt Joost dikmaals op de vloer,
Maar hy is evenwel nooit in die kwaal gebleeven:
Dog eind’lyk is de borst gevallen in een snoer,
En raakte niet eens grond, en ’t koste hem het leeven.


842. Job, en Fop.

Job heeft al lang verlangd, wat geld van Fop t’ontvangen;
Maar wyl hem Fop niet geeft, verlangd hy Jobs verlangen.


[p. 48]

843. Geurt kaalkop.

Geurt voerd zo vuilen taal als imant die ’er leeft:
Hy vloekt dat hy elk-een doed yzen;
Ja doet een ’t haar te berge ryzen,
Maar hy’s daar van bevryd, wyl hy geen haar meer heeft.


844. Niet wraakgierig.

Een Heer wierd aangepord, om zig aan een’ te wreeken,
Die hem beleedigt had, maar hy zei staak u preeken
Van wraak! ik ben ligt zo wraakgierig niet als gy:
De Armoed, en de Ziekt’, die wreeken ’t al voor my.


845. Onderscheid van winden.

’k Leef door de wind, had Kors gestaadig in den mond:
(Hy was een Molenaar) maar winden in zyn darmen,
Die hebben hem geplaagd, zo dat hy na veel karmen,
De bitt’re dood, in plaats van ’t leeven daarin vond.


846. Nog.

De winden hielpen Kors wel aan zyn daaglyks brood,
Maar door beslote winden
Ging hem de dood verslinden:
De winden waaren dan zyn leeven en zyn dood.


847. Een karel als een boom.

Een vriend, beloofde Tryn, een vryer te beschikken:
Maar zy vroeg wat voor een? help my eens uit den droom,
Hoe is hy, kort of lang, een dunnen of een dikken?
Het is een karel (zeiden ander) als een boom.
Een karel als een boom zei Tryn, my moest wat lusten;
Al is hy groen, ’k meen in zyn schaduw niet te rusten.


[p. 49]

848. Schoone gelykenis.

Een Heerschap, die een knegt zou huuren, vroeg te vooren,
Beloofd gy my getrouw te dienen na behooren?
Heer! ’k zweer niet zei hy, maar ’k beloofje met de mond,
Dat ik u zo getrouw zal dienen als een hond.


849. ’t Hooft klouwen.

Wanneer een helleveeg, haar man begon te slaan:
Bestrafte imant haar en zei, dat past geen vrouwen;
Hy is u hooft: zy zei, wat heb ik dan misdaan?
Staat het een vrouw niet vry haar eygen hooft te klouwen?


850. Bezeete stoelen.

Een Roomse Reiziger, had lust my te vertellen,
Hoe dat de Duivels in zyn land de mensen kwellen;
En hoe de Priester die beleest, verdryft, en band:
En vroeg, hebt gy ook geen bezeet’nen in u land?
Ik zei, daar schynen wy in ’t minst niet af te weeten;
Maar stoel’, en banken, worden by ons veel bezeeten.


851. Geurts vertellen.

Geurt los, had overvloed van geld,
Dat heeft hy al aan ’t volk verteld:
En nu niet meer heeft te vertellen:
Verteld hy ’t volk wat bagatellen.


[p. 50]

852. Slegt-hoofd.

Kwiryn heeft (zo hy zegt) het hoofd vol muizenesten:
Voorzeeker heeft hy dan ook muizen in den kop,
En wyl ’t schynt by hem geen verstand meer is ten besten;
Zo hebben die veelligt zyn hersenen al op.


853. Slegt erf.

Roel heeft zyn zoontje lief, en zeid staag, kom myn bekje,
Kom hier myn guitje, kom myn fieltje, myn klein gekje:
’k Zei laatst, Roel is ’t u kind, en al u zeggen waar?
Zyn dan die tytels niet regt erf-goed van zyn vaâr.


854. Swaare wens.

’k Heb in de Lotery, zei Jas, meê wat gaan waagen,
Op hoop of ik ‘er ook een trekje uit mogt draagen:
’k Zei ’k help u hoopen, want u word van my gegund,
Dat gy daar trekken zult meer als gy trekken kund.


855. Misverstand.

Een Baas zei tot zyn Knaap, die by hem stond te werken:
Loop al je best, gy moet een boodschap doen op Merken;
Op Merken, zeiden bloed? daar bleef ik liefst vandaan,
Ik wou niet gaaren voor den droes op Merken gaan.


856. Wit en swart.

Men ziet dat moor, en room, als wit en swart verscheelen:
Maar stel eens, room, en moor, en beid’ weer ’t agterst’ voor,
Zo zult gy ’t swart in ’t wit, en ’t wit in ’t swart verdeelen;
Dan word de moor weêr room, dan word de room weêr moor.


[p. 51]

857. Ongewensten zeegen.

Jaacq had vyf kinderen gewonnen door de trouw,
En na des moeders dood, bekwam hy weêr een vrouw!
Dog zei, dat hy daarom een oude had genomen,
Op dat bevryd mogt zyn, meer kind’ren te bekomen:
Nu leit z’ al in de kraam, dat gaat hem uit zyn gis;
Wat zal hy doen? Goe’ man, nu ’t hem ontschooten is.


858. Tryn wenst haar mans end.

Een zei tot Tryn, my dunkt ik zie u ’t hooft al klouwen!
’k Had nooit gedagt dat gy dien styven klik zoud trouwen:
Zy zei, hy schynt wat styf, maar dat is niet en bras,
’k Wou om een lief ding, dat hy maar wat styver was.

859. Jaaps memory-boek.

Jaap slaat zyn wyf, als hyzig wil te biegt begeeven:
Die hem dan al verwyt, dat hy ooit heeft bedreeven,
En half vergeeten had, en daar meê draafd dan Jaap
Heel vlytig na de Kerk, en biegt dan aan de Paap.


860. Lang-moedigheid.

Lang-moedigheid, word ons met reden aangepreezen:
En ’t waar te wensen dat elk kon langmoedig weezen,
Doch wel voor al, wanneer men zaam ten stryde gaat,
Dan maakt lang moedigheid een treffelyk Soldaat.


861. Wraakgierigen hond.

Piet hondeslaager, is gebeeten van een hond,
Die hem aanpakte op de straat, daar hy hem vond:
Ligt heeft de rekel dat gedaan om zig te wreeken,
Om dat van hem had klop gekreegen, onder ’t preeken.


[p. 52]

862. Hans zyn verschooning.

Hans zegt, dat ik my zo heb tot den drank begeeven,
Wyt ik myn vaâr, die uit nieuwsgierigheid gedreeven,
(Wyl ik zeer klein was als ik eerst ter wereld kwam,
My in een wyn-kan stak, en zo myn maat eens nam:
Of daar wat reuk van wyn, of wyn in was gebleeven?
Dat heugd my niet, maar ’t schynt, ik door de wyn moet leeven.


863. Tweederley grootheid.

Een quidam was by maats, en hoorden dat zy morden,
Dat imant was van klein, zo grooten man geworden,
En in zo korten tyd, dies zei hy ’t is niet waar:
De man was alzo groot voor vyfentwintig jaar;
En ’k wil wel wedden! zo wy wierden beid’ gemeeten,
Dat ik veel grooter man zou als dien windbuil heeten.


864. Klugtige Geurt.

Als Geurt eens wierd verteld, hoe dat ‘er een gevangen,
In de gevangenis, zig zelf had opgehangen:
Zei hy, dat is geen nieuws dat een zig ’t leeven roofd,
Maar het zou raar zyn had de vent zig zelf onthoofd.


865. Duyvels schelden.

Als Faas zyn zoontje, voor een duivels kind ging schelden,
Zei een, fy schaamje Faas, dat gy u vrouw zo laakt:
En denk je niet dat het de droes u zal vergelden?
Dat gy zo stout van hem een overspeelder maakt?


[p. 53]

866. Onnozel Jantje.

’k Wed om een vaatje van 8 ming’le, zei Jan stelt;
En doen hy het verloor zond hy maar ’t leege vaatje,
En zei (om het voort af te maaken met een praatje)
Ik heb van ’t vaatje, maar niet van de wyn gemeld.


867. Eige lof.

Denys prysd staag zig zelf, en is het spreekwoord waar,
Dat eigen lof maar stinkt: zo mogt hy liever swygen,
En laaten ’t and’re doen, of hy raakt in gevaar,
Een stinkend’ keelgat, door zyn eigen lof te krygen.


868. Slegte wens.

Ik zei, tot een die op zyn broeder was gestoord:
Ga toch de man eens zien, hy ’s ziek, waar toe al ’t pruilen?
Ja zei hy, ’k wensten maar, (en dan ging ik wel voort)
Dat ik myn oogen met een basilisq’ kon ruilen.


869. Slegte winst.

Cent vegt schier alle daag, en krygt staag dapper slaagen:
Maar zou ’t ook zyn? dat hy ’t zo dikwils weêr gaat waagen,
Om dat een schacher is, en ’t woekeren gewend;
Wanneer hy imant dan een oorvyg heeft gaan langen,
En hy daar tegen weêr vier dubbel heeft ontvangen,
Wint hy met vegten, vry wat meer als Cent per Cent.


870. Den draak steeken.

Kat’lyntje van Roermont ontmoetten op een tyd
Een jongman, die wel eer haar dogter had gevryd;
[p. 54]
En zei wat schort ’er aan? waar zyn myn kints gebreeken?
Die reine maagd, die u weleer zo heeft behaagd,
Daar zoud gy (zo het schynt) den draak nu wel van steeken;
Hy zei, Sint Joris stak den draak meê van een maagd.


871. De wagen voor ’t paard, is verkeerd.

Hein, beeld zig in heel wys, en doorgeleerd te weezen;
En roemd, hy doet schier niet dan groote Mannen leezen:
Alleen dat uit hun schrift’ somwyl wel vaarsen digt.
’k Beken, hy brengt vry veel Man-grooten in het ligt.


872. Te veel, of te weinig.

’k Heb te veel tanden (zo my dunkt) zei arme Gys:
Wat zotter praat is dat? zei Sander,
D’een krygt er maar zoveel als d’ander:
Is dat zo? zeiden bloed, ’k heb dan te weinig spys.


873. Een ander.

Kees slok-op, klaagd staag, dat het hem geweldig spyt
Hy is zyn kiezen, en zyn tanden meest al kwyt:
Maar ik meen egter, dat hy die wel kan ontbeeren;
Hy zal met die hy heeft zyn goedje wel verteeren.

874. Voorzigtige meid.

Griet vond haar meid in slaap, en zei wel jou fatzoen,
Past dat een jonge deern, by daag te zitten slaapen?
De meid zei, vrouw ik dee’t om dat ik niet staan gaapen
Of ledig zitten zou, ’k had anders niet te doen.


[p. 55]

875. Verkeerd antwoord.

Een uit een ander Stad, kwam naar een Heerschap vraagen,
Die overleden was, en over weinig daagen;
De knegt (een spotter) zei, myn Heer is in de Kerk:
Weet gy niet (zei die ‘t vroeg) wanneer hy weêr zal komen?
’k Hoop nimmer, zei den boef, of anders zou ik schromen:
Maar hy ’s te wel bewaard, onder een groote zerk.


876. Geurt de droomer.

Geurt praat-al, pogt altyd, hy heeft veel nieuwe maar;
Hoewel het (in ’t gemeen) meer leugen is dan waar:
En als hy niet meer weet waar meê aan ’t oor te lellen,
Verzierd hy dromen, en die gaat hy dan vertellen.


877. Geurt betaald.

Een zei, Geurt wyl dat gy zo veel van droomen praat.
Ik droomden ook een droom (die ’k niet en kan vergeeten)
Dat was! myn naars die wierd een Kalf-kop, en gy, maat!
Gingd braaf aan ’t schaffen, en de hersens daar uit eeten.


878. Maagschap en geen vrinden.

Men zegt van Hans (schoon hy nog weinig jaaren heeft)
Dat hy zyn vrinden al te zaamen overleeft.
Zyn maagschap, en geslagt, is ‘er genoeg te vinden;
Maar hy heeft vyanden gemaakt, van zyne vrinden.


879. Leugenaar.

Wanneer my imand met wat leugens wou bedriegen,
Zei ’k vrind! het is niet waar, hy zei heet gy my liegen?
’k Zei neen, ik heet u vrind, maar ’t liegen dat gy ’t weet,
Heet ik u niet, maar ’t schynt dat gy ’t u zelven heet.


[p. 56]

880. Voorzigtige vryer.

Een brakje vroeg een meid, daar hy meê zogt te paaren,
Hoe oud zy was? zy zei, ’k ben agtentwintig jaaren:
Dan is ’t al tyd voor u, zei hy! te zyn gepaard;
Maar ’k wou graag weeten of j’ ook al gestempeld waart?


881. Vrouwtjes wens.

Als eens een Leeraar zei! ’k hoef nooit vermaak te zoeken,
Myn liefste tydverdryf, dat vind ik in myn boeken:
Zei ’t wyf, ’k wou dat myn man wat minder boeken kogt,
En dat ik somtyds voor zyn boek verstrekken mogt.


882. Leepe Bart.

Veel zeggen Bart is leep, en zyn ook niet bedroogen,
Men kan ’t niet hooren, maar men ziet het aan zyn oogen.


883. Beleeft verzoek.

Een Boef in ’t Rasphuis, die zyn werk niet had gedaan,
Zei, als de binne-vaar hem dreigden om te slaan,
Vrind, zo ’k niet wel en werk’, denk ’t is ’t eerst van myn leeven:
Word toch niet gram, gy hebt my maar de zak te geeven.


884. Slegte voering.

Als ik somtyds met Geurt, die praat-al moet gekweld zyn,
Denk’ ik! hoe mag die borst zyn hersen-kas gesteld zyn?
’k Gis ’t is ’er meed’ als met wat boonen in een blaas:
Al zyn der weinig in, zy maaken veel geraas.


[p. 57]

885. Soete bestraffing.

Een Pater, die ‘er twee onder ’t Sermoen zag praaten,
Zei vrinden, spreek wat zagt, of wild uw praaten laaten:
Ik zie daar ginder volk, dat is in slaap geraakt,
Gy stoord hen in hun rust, zo gy ze wakker maakt.


886. Tweederlei geweer.

Een wierd bestraft, dat zig oneerbaar had ontdekt:
Maar zei, is het niet vremd, dat zulks tot oneer strekt.
En dat een krygsman roemd, hy bragt ‘er veel om ’t leeven?
Ja toond nog zyn geweer, daar hy ’t meê heeft bedreeven;
En het geweer, daar door de wereld word vermeerd,
Mag niet gezien zyn, of straks word de man onteerd.


887. Dom Heerschap.

Een tuinman, kwam zyn Heer (die vry wat dom was) vraagen,
Of hy dien berg van drek niet uit de tuin zou draagen;
Neen zei hy, graaf een kuil daar al den drek in kan,
Maar waar laat ik dan d’aard die ’k uitgraaf, zei de man?
Dees zot, zei ’t Heerschap, moet al meê wat tegen zeggen,
Maak ’t gat zo groot dat het daar alles in kan leggen,


888. Bot vangen.

Geurt kwam aan land nadat een tyd lang had gevist,
En zei: dat hy had bot gevangen,
Ik vroeg, of hy my meê wat over wilde langen:
Toen had hy niemendal, bot was by hem gemist.


[p. 58]

889. Verkeerde slaapsteê.

Jool komt wel veel ter preek, maar niet om wat te hooren:
’t Schynt hy de Kerk dan voor zyn slaap-plaats heeft verkooren.
Zo den Diaken hem dan ’t armen geld onthaald,
Meent hy (geloof ik) dat hy ’t slaap-geld heeft betaald.


890. Booze Griet.

Griet, word van yder voor een kwaad vel uitgekreeten,
Maar ’t vel maakt haar niet boos, dies noemd men haar niet wel:
’t zou best zyn haar kwaad vlees, in plaats van vel te heeten,
Want ’t hart is vlees, en dat ’s veel slimmer als haar vel.


891. Belofte.

Flip heeft beloofd, zyn kind braaf houw’lyks goed te geeven:
Op zyn conscientie! want daar is niet van beschreeven;
En zo hy zig daar in na zyn conscientie kwyt,
Krygt het ligt veel, want zyn conscientie is vry wyd.


892. Vreede wens.

Veel mensen wensen (en met reden) om de vreê:
Maar dood begravers, en aanspreekers boven allen;
Want veele sterven nu op ’t veld, of in de zee,
’t Welk maakt, dat ’er vry min begravenissen vallen,


893. Klaas.

Klaas kent schier yder een, ’t waar beter hy hem wende,
Dat hy een ander min, en zig wat meerder kende.


[p. 59]

894. Natte vaan draager.

Koen droog-keel, is een held, die voor een man durft staan:
Hy mag zig (zonder roemen)
Wel een vaan draager noemen:
Want hy trekt daaglyks op, en draagd dan ruim een vaan.


895. Hopman Roemer.

Hans Hopman, roemd dat hy voor dapper is bekend,
En niemant zag hem ooit gewaapend, dan in prent.


896. Aazen de baas in ’t spel.

Rogier is maar een aas, en beeld zig in, veel meer
Te weezen als een heer:
Zou hy die trotzigheid wel door het kaart-spel leeren?
Dewyl de aazen, daar den baas zyn van de heeren.


897. Huig, de pyper.

Huig rookt, en smookt, als waar hy met de pyp gebooren!
En egter vrees ik, dat hy zig nog zal versmooren.


898. Ketel kost.

De warme ketel is by my gereed zei Kryn,
En ik verzoek! dat gy daar op myn gast wild zyn:
’k Zei, was ‘er eetb’re spys, ik liet er my wel vinden,
Maar warme ketels, is te harden kost voor vrinden.


[p. 60]

899. Frits zyn tytels.

Men zegt dat Frits een schoft, en daar by onbeschoft is.
Maar is het al wel te verstaan,
Als die twee namen saamen gaan?
Wyl schier ’t woord onbeschoft, het tegenwoord van schoft is.


900. Fops drooge bokkens.

Fop lang-tong is gehaat, en heeft schier niemants gunst:
En word, van die zyn wrekheid weeten,
Een groote gierigaard geheeten:
Nogtans schaft hy, om niet, elk bokkens na de kunst.


901. Zotte voorzigtigheid.

Wanneer een schilder eens een quidam schild’ren zou,
Vroeg hy, of in het stuk of staan of zitten wou?
’k Wil zitten! zei de zot, my zou al ’t staan niet lusten:
Zet m’ in een leun-stoel, daar ’k gemak’lyk in kan rusten.


902. Tweederley gevoelen.

Als eens een Doctor by een’ zieken dronkaard kwam,
Zei hy, dat als de mens al te veel wyns in nam,
Hem dan des levens draad te vroeg wierd afgesneden:
Maar d’ander zei, myn Heer, ’k geloof gy zyt verzind,
Dewyl ik heb bemerkt, dat men in alle Steden,
Meer oude dronkaarts, als wel oude Doctors vind.


903. Huis plaag.

Een zag zyn buurman schier den heelen dag op straat,
En wyl ’t in pest-tyd was, zogt hy het hem t’ontraaden,
En zei, geloof me vrind, de lugt is nu zeer kwaad:
Blyft liever in u huis, het uitgaan mogt u schaaden;
[p. 61]
Ja waar ik vry als gy zei d’ander, dan waar ’t best,
Maar ’k heb een’ *plaag in huis veel arger als de pest.
* ’t Wyf.


904. Tyd kostelyk.

Wanneer men spreekt van al dat noodeloos verkwisten,
In pragt, in spys, en drank, en hoe ’t kon zyn gemyd;
En ’t geld wat meer gespaard, op dat men ’t na niet misten:
Zo denkt men minst, om ’t meest, dien kostelyken tyd.


905. Cupido.

Wat word de Minnegod van veele groot geagt?
Onwederstaan’lyk, in zyn werken vol van kragt:
Maar ’k meen, zo men in plaats van pryzen, hem wat laakte;
Hy wierd zo groot niet, zo elk hem niet groot en maakte.


906. Verkeerde weg.

Huig mind de Kroeg wel, maar de Kerk niet, naar ik merk:
’k Geloof (en zonder gekken)
Hy zou hem laaten trekken,
Met een draad in de Kroeg, met geen touw in de Kerk.


907. Kostelyke zondag.

Truy zegt, myn man ’k beken’t, wil in de week wel werken:
Maar zondags gaat hy uit, dog nimmermeer ter preek;
En komt dan ’s avonds thuis, veel zatter dan een verken:
Zo dat hy van dien dag, een vraat maakt van de week.


[p. 62]

908. Schadelyken overvloed.

Een zei ’k heb op myn land, wie had zulks ooit gedroomd,
Door grooten overvloed, zeer groot gebrek geleden:
’t Scheen wel vremd zeggen, maar zyn klagt bestond in reden,
Want door een dyk-breuk, was zyn land gans overstroomd.


909. Lubberts vatten.

Als Lubbert by my komt, zei Jas! ben ik verleegen;
Hy is zo dom, hy vat de dingen nooit te deegen:
’k Zei, wil j’ eens anders zien? zet hem maar aan uw’ dis,
Hy zal ’t wel vatten, als ‘er maar te vatten is.


910. Arme Geurt.

Geurt noemd zig Koopman, en hy schynt beroid en kaal:
’k Gis alles wat hy koopt, zend hy naar Poortegaal.


911. Meegaande Jas.

Jas roemd, dat zeer meêgaande is.
En dat het waar zy, blykt gewis;
Wanneer de reis, na kuf, of kroeg is,
Gaat hy straks meê ’t zy’t laat of vroeg is.


912. Te goed, kwaad.

’t Schynt ik van Jochem (hoewel t’onregt) word gehaat,
Schoon ik hem heb ontboôn, ’k heb niet van hem vernomen;
Als dat hy zegt hy is te goed my by te komen:
Maar dat lykt niet te goed, maar eerder al te kwaad.


[p. 63]

913. We we naar.

Een zei! Tryn ’k weet voor u een brave wewenaar;
’k Geloof als gy hem ziet, dat hy u zal bekooren;
We! we! naar? ag! zei Tryn, ’k schrik het geluit te hooren:
Weg met u we: ô weê! dat klinkt my veel te naar.


914. Regte mond geregten.

Ik had aan ’t Hof, zei Frans, wat zaaken te verregten:
Maar daar en kreeg ik niet dan louter mond-geregten;
En wyl ik honger kreeg, holp my dat niet in ’t lyf.
Dies ging ik al myn best, na Geurt de Kok toe draaven,
Daar vond ik meer geryf,
Van mond-geregten, die my beeter voedzel gaaven.


915. Goe’ slokker.

Kryn, heeft den naam dat hy een heel goe’ slokker is:
Die hem die tytel gaf en had voorwaar niet mis;
En staat het vry een mens, by beesten te gelyken,
Hy hoeft in ’t slokken, voor geen vogel Struis te wyken.


916. Honds honger.

Is ‘er honds honger? zo is ’t wis dat Kryn die heeft,
Dewyl hy zynen darm schier nooit genoeg kan geeven;
Zo dat het schynt dat hy maar om te eeten leeft:
In plaats dat anderen maar eeten, om te leeven.


917. Kostelyke waaren.

Een die de beelden, van een konstenaar bezag;
Zei Heer, ’k heb in u werk een wonder welgevallen:
Maar in dees beelden (’k meen uw’ dogters) boven allen.
En Evenwel, myn Heer, zei d’ander (met een lag).
[p. 64]
Het eene raak ik kwyt, met winst om van te leeven,
En ’t ander dat is waar, daar ’k geld op toe moet geeven.


918. Wandelaar.

Als Gys met kuyeren zyn schaftyd had vergeeten,
En t’ huis kwam, vroeg zyn vaâr, waar nu zo laat van daan?
Van ’t wandelen zei hy! ’k heb myn bekomst gegaan:
Dat ’s heel wel, zei de vaâr, dan hoef je niet te eeten.


919. Goosens wens.

’t Schynt Goossen heeft zyn wyf nu liever, als weleer,
Hy wensten haar voorheen, veel rampen, en veel kwaalen;
En daar dan nog wel by, dat haar de droes mogt haalen:
Maar nu wenst hy ze staag, by onzen lieven Heer.


920. Gauwe kreupele.

’k Vrees Piet, gy ’t kreupel been met u in ’t graf zult draagen,
Wyl ik geen beterschap bespeur, zei meester Koen.
Daar draagen! neen zei Piet, dat meen ik niet te doen;
Ik laat die zorg maar voor de vrinden, en de maagen.


921. Vrekke Baltes.

Wierd maar het spreekwoord waar, dat zegt, een gierigaard
Zyn hert is by zyn schat, zo was ‘er hoop van erven;
Want Baltes die begraafd zyn schatten, onder d’aard.
Lei nu zyn hert daar by, dan was ‘er hoop van sterven.


922. Verdeelde tongen.

Wanneer d’ Apostelen te saam den geest ontvongen,
Heeft men op elk van hen gezien verdeelde tongen;
[p. 65]
En dus zo wierd den geest des vredes hun ten deel.
Maar zie nu eens op die te Regensburg vergaaren:
Daar baard verdeeldheid van de tongen maar krakkeel,
Zo dat te wenschen was, dat die vereenigd waaren.


923. Dubbeld roem.

Een Schryver roemde, dat veel maanden had geschreeven
Met eene pen, daar op zei Fop, ’k heb in myn leeven
Veel jaaren met een’ pen geschreeven, en neem aan,
’Er duizend jaaren meê te schryven, eer wy gaan.


924. Oore logen.

’t Jerk zegt, hy wenst de vreê, en haat de oorelogen;
Maar ’k meen hy zig niet wel verklaard;
(Dewyl hy veel de waarheid spaard)
Want ’t meest dat hy verteld, zyn voor myn ooren loogen.


925. Te veel is kwaad.

Floor klaagd, gekweld te zyn met een zeer kwaade maag,
En zeid: ten helpt niet wat hy inneemt alle daag:
Hy neemt te veel in, zo ’k aan hem heb konnen merken,
En die hem maar ontmoet kan ’t wel in hem zien werken.


926. Niemants landsman.

’k Vroeg aan een Heer, in ons gezelschap (om te hooren
Wat landsman dat hy was) na zyn geboorte steê:
Hy zei, een Schip was myn’ geboorte plaats op zee,
’k En ben geen landsman maar een waterman gebooren.


[p. 66]

927. Verkeerden rouw.

’k Zei Kees dus in den Rouw, ’k neem deel aan u verdriet,
Wie hebje dood? hy zei God beterd! niemant niet,
Ik draag verkeerden Rouw, ’k heb lang gehoopt te erven:
Myn Vrinden zyn wel ryk, maar niemant wil ’er sterven.


928. Verkeerde naam.

Schoon men ’t Stads werk Huis, een vrywillig Rasphuis noemd:
Geloof ik egter, dat als d’ armen het genaaken,
Dan niemant veel van zyn vrywilligheid en roemd;
Maar al vrywillig zyn, om er weer uit te raaken.


929. Een letter misverstaan.

Een Boer kwam by een Vent, om ’t hair te laaten snyen,
En zei, maat sny men ’t maar glad by de ooren af:
Wel zei den Scheerder (als gy ’t maar gelieft te lyen)
En kreeg vast een oor vat, daar hy een sneê in gaf
Den Boer die gaf een schreeuw, en vloekte, vol van tooren,
En zei jou mense beul, wat duivels doen is dat?
Vergeeft me zeiden beest ’k heb ’t dan niet regt gevat:
Gy zei ligt by de, en ’k verstond sny beide ooren.


930. Slegte Copy.

’k Vroeg, buiten ’s lands, een die zyn goedjen had verdaan:
Wat meend gy nu te doen, om aan de kost te raaken?
Hy zei, ’k zal met berouw naar mynen Vader gaan,
En hem bedroefd als een verloore zoon genaaken.
’k Zei doet zo, maar ik ken uw vader, en ik gis,
Dat gy ’t gemeste Kalf, niet zien zult op den dis.


[p. 67]

931. Houte Juffer.

Een bood een wewenaar al van vry hooge jaaren
Zyn dienst aan, om voor hem een Juffer te beschaaren:
Een Juffer zei hy? die beschaard my onze meid,
Die z’ alle avond werm, my aan de voeten leid.


932. Klaas leeft by de gis.

Ik zei, tot malle Klaas, je word al oud van dagen;
Wat jaaren hebt gy knegt! hy zei waar toe dat vraagen?
Ik weet het niet, maar ik ben jonger als myn oom:
Myn vaâr zei, dat ik juist zo oud was als dien boom.


933. Jan de tarter.

Jan tart een yder uit, in veelerhande dingen,
In Fluit, en Snaarenspel, in zingen, en in springen,
In drinken, klinken, en braaf schaffen aan den dis;
In ’t dagen voor de kling, en wat hy meer kan roemen:
My dunkt! hy mag zig zelf een Amsterdammer noemen;
Maar hy toond evenwel, dat hy een tarter is.


934. Uithangbord.

De Vryer dien ik heb zou my wel schier bekooren:
Zei Tryn, maar wyl ik nu van andre heb verstaan,
Dat in de walvis* is gewonnen, en gebooren,
Gevalt hy my niet meer, en mag wel elders gaan:
Die in een walvis is geteeld, zou men niet vreezen?
Dat hy in plaats van vlees, wel ligt’lyk vis mogt weezen.
* ’t Uythangbord.


935. De Knegt voor den Heer.

Een zei tot een Lakkey de droes mogt dat behagen,
Agter een Jonkers poort te draaven alle dagen:
[p. 68]
Draafd hy dan niet zo wel als ik? zei d’ander weêr.
Maar komt by avond, of by nagt, ons eens aanschouwen,
En zie dan, by het ligt, van toortsen, of flambouwen,
Hoe hy volgd als myn Knegt, ik voor ga als zyn Heer.


936. Onfeilbaare remedie.

’k Eet graag ajuin, zei Joost (al was ’t schier alle dagen)
Maar laatz’, om dat myn vrouw die reuk niet kan verdragen.
’k Weet raad, zei Goossen, om u van die lugt t’ontslaen,
Hoor! als gy uw bekomst hebt van ajuin gegeeten,
Vergeet niet, daar een mond vol knoflook op te eeten;
Zo zal d’ajuin stank, door de knoflook straks vergaan.


937. Geen knevelaars meer.

Daar groeid niet te vergeefs is d’oude Wysgeers les,
’k Geloof de baarden toen ’t sieraat der mannen waaren:
Maar tot wat nut zyns’ in dees knevelooze jaaren?
Als dat ze den Barbier nog goed doen in zyn tes.


938. Nouvellist.

Renard, wist staag veel nieuws, van veele franse zaaken:
Elk was verwonderd, hoe hy daar mogt aan geraaken;
Ligt kreeg hy, zei ‘er een, die van Parys van daan,
Men zei hy aan de kaak daar toe een oor had staan.


939. Tryns Bruidegom een kapstok.

Tryn roemd van imboel die s’al heeft om huis te houwen:
En zeker, tot een blyk, wanneer zy kwam van ’t trouwen,
Bragt zy al huisraad meê, want (heb ik geen abuis,
Maar regt gezien) zo bragt s’ een kapstok van ’t Stadhuis.


[p. 69]

940. Slegte kroon.

Kors neemt de hoogerhand van luiden van fatzoen,
En ’t past hem niet, maar hy mag ’t om zyn vrouwtje doen;
Wyl die van grooten zeer bemind is, te behaagen,
Die hem tot dankbaarheid, daar voor een kroon doet draagen.


941. Rykdom verblind.

Geurt heeft een schat geerft, door ’t sterven van een vrind:
Nu schynt hy door ’t geluk, zelf de fortuyn te lyken,
Want als ik hem ontmoet, zo maakt fortuyn hem blind;
Alleen ’t schynt dat hy nog een oog heeft voor de ryken.


942. Nog.

Geurt schynt het groeten van zyn minder te verveelen:
Maar raakt hy wederom eens in een slegten staat?
(Gelyk met zyn gepraal hy naar dien weg al gaat)
En hy my dan ontmoet, ’k zal ook den blinden speelen.


943. Geld verschooten.

Wanneer ik laatst, wat geld verschooten had aan Roel,
Zo ging hy by de maats, en schoot meê na den doel;
En raakten ’t geld kwyt, maar een ding heeft my verdrooten;
Hy zegt, (en ’t is ook waar) hy heeft myn geld verschooten.


944. Ongeluk.

Als Mees zyn Schip en goed kwyt raakten, voor de wal,
Zei hem een vrind tot troost, wilt dog u schaa verzetten:
Ja die wat overhoud zei Mees mag daar op letten,
Maar daar ’s niet meer voor my, verzet eens niemendal.


[p. 70]

945. Leer aar.

Jan is een Leeraar die nauw weêrga heeft in ’t preeken,
Hy wyst elk ’t regte pad, en yder zyn gebreeken:
Maar ’t is gelyk een hand die m’op de wegen ziet,
Die ’t volk de regte weg wel wyst, maar gaat die niet.


946. Verkeerd verstaan.

Hans groot hert, draaft veel na de franse kerk, met vlyt,
Zo dat men zou verklaaren
Hy ’s in die taal ervaaren.
En hy verstaat geen frans, maar hy verstaat zyn tyd.


947. Nog.

Wanneer ik Hans zie na de franse kerk marcheeren:
Dan denk ik by myn zelf, veelligt bruikt hy deez’ vond,
Om dat men meenen zou, dat hy het frans verstond;
Of ook wel om (als in een school) daar frans te leeren,


948. Koek-koek.

Een zoontje was gewoon koek van zyn Vaâr te krygen,
En riep al koek koek tot de moêr, die ’t heete swygen,
En zei! ik zal je strak doen stil zyn als een muis,
Je roept al koekkoek, en je vaâr is nog niet thuis.


949. Lang oor.

Ik lach met u zei Floor, en al die van my snappen:
Ik ken my vry, en schud’ myn ooren dat ze klappen.
Ey schuds’ eens zei Matthys, dat ik het hooren mach:
Op dat ik zo met u, als gy met my eens lach’.


[p. 71]

950. Snapper.

Piet snap-al, roemd zig zelf, dat hy wel spreekend’ is:
Zo in twee woorden geen verscheel is,
En veel, en wel, al eevenveel is,
So spreekt hy wel, want hy ’s veel spreekend dat ’s gewis.


951. Kunst of geen kunst.

Is dan gelyk men zegt de kunst zo ligt te draagen,
Zei een eenvoudig man (en droeg een Schildery
Van swaar gewigt) dat kan niet wezen, want voor my,
Ik droeg veel swaare vragt, maar zulke nooit myn daagen.


952. Nog.

Is de kunst zo ligt te draagen,
Dan moet ik myn vragt beklaagen,
En t’is zeeker zei de man,
Dat dit dan geen kunst zyn kan.


953. Jorden praat-al.

Als Jorden op den Dam veel leugens had verteld:
Zei ymant, het is meest onwaarheid dat gy meld,
Myn woorden worden hier wel nauw gezift, zei Jorden:
Wat nog niet waar en is, dat staat nog waar te worden.


954. Gewenste mode.

Als eens gepraat wierd, wat voor modes men al maakte:
En dat den een deez’ prees, en d’ander die weêr laakte.
Zei Bouwen, ’k zie niet na de modes die ‘er zyn;
Een ander heeft zyn keur, maar ’k wens alleen voor myn,
Dat het de mode eens mogt worden, dat na deezen,
De Mannen meester van haar Vrouwen zouden weezen.


[p. 72]

955. Snoever.

Een die naar ’t leger trok, zei laat de bloodaards vlieden:
’k Zweer! zo ’k de vyand zie, hem straks het hoofd te bieden.
Vrind, zei een boef, bedenk u liever eer g’er zyt;
Als hy het aannam, waart gy dan u hooft niet kwyt?


956. Vlytige Denys.

’k Verslyt myn tyd meest in wysgeere zegt Denys,
Ten is geen wonder want de man was geeren wys.


957. Slegte hoovaardy.

De pokjens hebben u niet wel gehandeld Bregt,
Zy hebben niet alleen u schoonheid willen plaagen;
Maar ook gelaaten, datze hoorden meê te draagen:
Dat is de hoovaardy, want die staat u nu slegt.


958. Geurt en Tryn.

Geurt, schoon gy zegt, ik ben myn eigen man, zei Tryn;
Zo past dat zeggen niet, ik zeg gy zyt de myn.


959. Zo goed als imant.

Gy roemd Koen, dat gy al zo goed als imant zyt:
Daar is ook niemant die het tegendeel verwyt.
Maar ’k zie niet, dat g’u zelf daar veel meê hebt gepreezen,
Want imant is maar een, en kan een deugniet weezen.


960. Nog.

Gy zegt Koen, ’k ben zo goed als imant! ligt is ’t waar:
Zo niet, zo zyt gy Koen de slimst’ van allegaar.


[p. 73]

961. Neel meer als eel.

Is het niet zoet bedagt? dat Neel zegt; ik ben eel?
Men zie maar in myn naam, daar staan de letters klaar,
’t Schynt Neel die heeft gelyk, men vindze daar wel, maar
Juyst is ’er in haar naam een lettertje te veel.


962. Brood dronken.

De Mensen praaten wel van veel brooddronke liên:
Maar ’k heb myn leeven geen brooddronken volk gezien,
My dunkt by dronkenschap moet nat zyn;
Brood dronken kan men niet, maar, men kan wel brood zat zyn.


963. Uil vangen.

Gy zegt Louw, dat gy straks een uiltjen hebt gevangen,
Maar niet, of gy het ook meent spys en drank te langen,
Dog ik vertrouw het best, want ’t zou niet passen Louw,
Dat een zyn broertje, in zyn huis, niet wel doen zouw.


964. Geen erf goed maar erf kwaad.

Voorwaar is voort het woord, als Baltes raakt aan ’t praaten,
Doch ik zal op zyn woord voorwaar my niet verlaaten:
Het schynt (dunkt my) te zyn nog erf kwaad van zyn vaâr,
Want die vertelden meestal leugenen voor waar.


965. Gierige Gerrit.

Ik hoor, dat Gerrit met zyn buurman heeft gekeeven:
Ook dat geswooren heeft hy zal hem slaagen geeven.
Maar d’ander lagt, en zegt, hy’s al te grooten vrek,
En geven (is zyn spreuk) is voorboo van gebrek.


[p. 74]

966. Nog.

Al hoord men Gerrit staag van slaagen geeven praaten,
Zo zal hy (die een schrik van ’t geeven heeft) ’t wel laaten.


967. Testament.

’k Zie daar u Testament, dat heel beschimmelt staat.
Een teeken, Jan! dat gy daar nooit ter kerk mee gaat;
Maar krygt g’ een testament om tyd’lyk goed te erven,
Dan wild gy wel ter Kerk’ als zy maar willen sterven.


968. Tryn van Hamburg.

Als Tryntje van Hamburg om haare dieveryen
Gedoemd was, dat men haar bey d’ooren af zou snyen;
Zei zy, is ’t niet verkeerd? men doet my nu vermaan
Van te bekeeren, en veel in de kerk te gaan:
En zy beneemen my de ooren,
Om na den dominé te hooren.


969. Jans sweerende mond.

’k Zei Jan, ’k hoor u ’t gebrek nog by blyft, dat my deerd,
Hy viel my in myn reên eer ik voort uit kon spreeken:
En zei, hoe donder is ’t, waar droes zyn myn gebreeken?
’k Zei, in u mond, om dat ik hoor dat die nog sweerd.


970. Aan een tyd en geld verkwister.

Gy groots-hert, die de tyd zo zoek’loos gaat veragten,
En die onnut verkwist, by daagen, en by nagten,
Zo wel te water als te land, met uwe jagten,
En ook uw geld verspild, met uw onnutte dragten,
En niet en luisterd na u vrouw en kinders klagten,
En niet en arbeid om haar droefheid te verzagten,
[p. 75]
Schoon dat zy zeekerlyk na uwe welstand tragten,
Ik zie te moet dat gy niet anders hebt te wagten,
Als groote armoed en elend,
En smaad en hertzeer in uw end,


971. Beleefde meid.

Een meid, die juist de straat te veegen had begost,
Zag, dat een Dame die scheen met haar sleep te veegen:
Dies zei ze! ’k dank Mevrouw (en heeft beleeft geneegen)
Dat gy myn straat veegd, en my van die moeit verlost.


972. Neder houwen.

Een hooftman, gaf in ’t veld zyn krygsluy streng bevel,
Geen Vyand te ontzien, maar al ter neêr te houwen:
Daar op zei een Soldaat, myn Heer, ja dat was wel
En makkelyk te doen, als zy maar leggen wouwen.

973. Voor-deel en na-deel.

Het is een iders pligt zyn voordeel te betragten:
Maar van het na deel, is ook wel het best te wagten.
’k Zou liever Lazarus, zyn na-deel hebben, dan
Het groote voor-deel van den vrekken Rykeman.


974. Silver verblikt.

’k Zie Davids Cabinet is nog wel opgeschikt,
’t Lykt (wyl men ’t ziet van ver’) schier als het was voor deezen:
Maar ’t schynt, daar schort wat aan, zou ’t niet wel konnen weezen;
Al blinkt het nog, dat zyn schoon zilver was verblikt?


[p. 76]

975. Ryk-dom.

Rens meend, elk moet hem eer bewyzen, en waarom!
Hy weet, dat Rykdom zeer begeerd is;
En die veel schat bezit dat die ook veel geëerd is:
Dies komt aan hem die eer, want Rens is ryk en dom.


976. Abuis.

Een nooden my in huis, en zei: de spys is gaar:
Voeg u maar aan den dis, want het is alles klaar;
’k Bevond het eerste waar, en dat de spys wel gaar was,
Maar ’t ander had hy mis, dewyl zyn wyn niet klaar was.


977. Voorlooper.

Een Snoever roemde van zyn snelheid, en zyn kragt,
En hoe veel vyanden eens aan het loopen bragt,
Maar als hem iemant vroeg, om hem maar wat te kwellen,
Hoe veel was haar getal? zei hy dat weet ik niet,
Daar waaren ’er vry veel, maar toen dat is geschied
Liep ik zo sterk voor uit, dat ik ze niet kon tellen.


978. Weeuw trouwen.

’k Zei tot een Weewenaar, zo hy weêr zogt te trouwen,
Dat ik een Weeuwtje wist, bekwaam om huis te houwen:
Neen, dat ’s myn gading niet, zei hy! ’t zy wie ’t ook zy,
Ik zoek geen put daar een zig in verdronk voor my.


979. Tweederley Sabels.

Een Vrouw sprak met haar man, van het sieraad der kleeren:
En zei, datz’ ook wel meê een Sabel zou begeeren.
Hy haalde voort de zyn’ en hing haar die om ’t lyf,
En zei, wat dunktje wyf, staat het u niet te styf?


[p. 77]

989. Slegt voord helpen.

’k Help myn’ patienten spoedig voord,
En ben daar door vermaard by elk, zei meester Steven:
’k Heb dat zei Klaas, van veel Aanspreekers ook gehoord,
En die lof zal u meê de Gravemaaker geeven.


981. Kaale Jan.

Het zeggen is, Jan smul maakt al zyn goedjen op:
En daar ’s geen beterschap te hoopen:
Elk zegt hy heeft zig kaal gezoopen,
En ’t schynt zo, want hy heeft geen haar meer op zyn kop.


982. Jan goed bloed.

Jans booze wyf, stiet hem de trap’ af na beneden;
En wyl het imant zag, zei die jou booze swyn,
Wat doen is dat? myn vrind, zei Jan het heeft zyn reden,
Ik moest de trap toch af, en na beneden zyn.


983. Blindemans wyf.

Het is niet vremd, dat elk wil van moi Elsje praaten:
Zy schikt haar deftig op, en niemant weet waar van;
En schoon z’al geld had, mogt zy ’t evenwel wel laaten,
Want voor wien of zy’t doet, zy heeft een’ blindeman.


984. Tuinmans antwoord.

Een Heer belasten Koen wat boomen uit te roeyen:
Dies bragt hy die straks aan een kant:
Als nu weer andre had geplant,
Zo vroeg het Heerschap hem, of die wel zouden groeyen,
Wel groeyen, waarom niet? zei Koen,
Ze hebben anders niet te doen.


[p. 78]

985. Dronkaart.

’k Zei tot een kennis die ’k swaar zag met drank belaân
Vrind, ziet gy kans om met die vragt naar huis te gaan?
Hy lagten eens, en zei, wel ja dat zou ik hoopen:
En als die vragt verveeld, dan laat ik ze maar loopen.


986. Half zalig mal.

Tryn, om haar jongen (die half mal was) te vervaaren;
Zei, zo je stout zyt zult gy voor den drommel vaaren:
Ey, moêr en praat zo niet, zei hy, want al die ’k ken,
Die zeggen my, dat ik meer als half zalig ben.


987. Verkens verstand.

Geurt moeit hem nu met spek, niet met zyn eerste werken:
Hy roemd ook dat hy goed verstand heeft van een verken;
Maar ’k zei, ’t waar beter Geurt en ’t is ook ’t geen ik wens,
Dat gy wat meer verstand mogt krygen van een mens.


988. Armen om te vegten.

’t Is wonder dat Louis den Oorlog niet verdriet,
Dewyl men in zyn ryk het land vol Armen ziet:
Dog hy denkt ligt daar meed’ veel wond’ren te verregten,
Want d’Armen zyn altyd zeer nodig om te vegten.


989. Beul.

Een beul is Tuinman, die uitroeid het kwaade zaad,
Op dat ’t niet voord en groeid, tot schaade van de vroomen,
Maar egter, zo wanneer hy stempeld (al is ’t kwaad)
Zo word het (niet te min) in ’t rasp-huis aangenoomen.


[p. 79]

990. De rest geven.

Ik maanden eens een vent, en kreeg van hem wat geld,
Hy swoer ook (om van my niet meer van my te zyn gekweld
Met maanen) dat hy my wel haast de rest zou geeven:
’k Zei meent gy van het geld dat ’k u heb toegeteld?
Of meent gy my wel haast te rooven van het leeven.


991. Groot man.

Een vroeg wat d’ oorzaak van Heer Barneveld zyn dood was.
Niet anders, zei ‘er een, als dat de man te groot was,
En ’t daarom noodig was dat hy wat wierd gekort:
Zo ’t zeggen waarheid is, zo kwam dien raad van Dort.


992. Kwaaden heilig.

Dewyl het volk, elkaâr veel voor sint felten wensen,
Zo is dien heilig ligt hier niemants vrind geweest,
Maar eer een Mizantroop, of haater van de mensen;
Die nu de zielen plaagd, gelyk een helse geest.


993. Kwaalyk verstaan.

’k Zei tot een, die een swyn aan myne stoep-styl bond;
Je bind een verken: hy (die ’t woord verkeerd verstond,
En niet en merkten dat ik hem uit kortswyl kwelden)
Zei heel verstoord, zult gy my voor een verken schelden?
’k Zei dat en doen ik niet, verstaat myn reeden, vrind,
’k Zeg niet wat dat je bent, maar ’k zeg maar watje bind.


[p. 80]

994. De wil goed.

Het Heerschap dat my vryd, zei Tryntje word gepreezen:
Ze zeggen wel dat hy een Edelman wil weezen.
’k Zei zo hy ’t weezen wil, dan is hy ’t nog niet Tryn
Een lompen Boer zou meê wel Edel willen zyn.


995. Luizebos.

Andries word daagelyx van ’t ongediert geplaagd,
Die hem zelf byten in zyn huit aan alle kanten:
’k Verwonder my, dat hy die vyanden verdraagd,
Maar ligt’lyk denkt den bloed, het zyn myn bloed-verwanten.


996. Elsjes gebreeken.

Lekker, lui, en veel te meugen;
Zyn dry dingen die niet deugen:
En Elsje heeft die alle dry:
Dan heeft z’er nog een vierde by,
’t Geen meê geen klein gebrek is,
Datzy daar by half gek is.


997. Ergeren is kwaad.

Gy zegt, gy ergerd u aan ’t weereltse gewaad,
Te ergeren en is niet goed maar eerder kwaad,
’t Waar best dat gy u maar wat beteren woud Peter,
Schei eens uit ’t ergeren en word op ’t lest eens beter.


998. Pefroens dapperheid.

Pefroen het slagertje, roemd dat hy van zyn leeven,
Veel dappere daaden, zeer heldhaftig heeft bedreeven,
[p. 81]
Tegen zyn meerder, en nog doet, ’k geloof het is
Dat Os, en Bullen slaat, schoon maar een Verken is.


999. Tong gevonden.

Als Jacobs vrouw, tot hem uit boosheid niet wou spreeken,
En wat hy haar ook zei, aan ’t spreeken niet kon preeken.
Riep hy (gelyk ontsteld) voort meid geef my de leer:
En hy zettenz’ in de schouw, de meid riep, och myn Heer
Zal wis zig zelf verdoen? toen ’t wyf dit kwam te hooren,
Riep zy wat wilje doen? hy zei ’k zogt nauw tong,
’k Dogt die by d’anderen meê in de schoorsteen hong:
Z’is al gevonden, en de moeite maar verlooren.


1000. Puntdigten.

Wie maakten ’t elk van pas? zegt ’t spreekwoord, en ’t is waar:
Wie puntig digten wil, die word het wel gewaar;
Want beeld zig imand in dat men van hem komt spreeken,
En dat het puntig schynt, zo dunkt het hem te steeken:
En is het punteloos, zo deugd het nog veel min,
Dan zegt men, het is plomp, en daar en steekt niet in.


[p. 82 e.v. Mengel-digten met op p. 92-110 ’t Ondekte verraad]

Continue

Tekstkritiek:

p. 121 586 er staat: 486