Jacobus Kemp: Medea, off wraek van verlaete min. Gorkum, 1665.
Naar Medea van Seneca
Uitgegeven door drs. G.C. van Uitert
Red. dr. A.J.E. Harmsen, Universiteit Leiden.
Ceneton054750 — Ursicula
In deze uitgave zijn evidente zetfouten gecorrigeerd en gemarkeerd met een asterisk.

Continue
[fol. A1r]

JACOB KEMPS

MEDEA,

Off

Wraek van Verlaete Min,

Uit SENECA.

TREURSPEL.

[Vignet: Stadswapen van Gorkum]

Tot GORINCHEM.
_____________________________

Gedrukt, en te koop by Alexander Haensbergh, woonende
inde Zusteren-straet, inde Boek-drukkerije, 1665.


[fol. A1v: blanco]
[fol. A2r]

Den Edelen, Gestrengen Heere,

CORNELIS POMPE,

RIDDER, Heere van Meerdervoort,
Hendrik Idenambaght &c.

Hooft-Officier der Stadt

DORDREGHT, &c.

DIt heerlijk Werk my, naer’t overlijden van d’Heer J. KEMP zalr. in bewaringe betrouwt zijnde, hebbe het bevonde al t’ eigentlijk in de Vertalinge van die hooghbefaemde MEDEA, t’uytmuntend in d’ uytdrukkingh van hertstoghten ende te doorwroght in al zijn deelen, om in een verslindende vergetentheit te vergaen, ofte langer van’t welverdiende Light weerhouden te werde.       d’Ongemene Lust en genegentheit, die Uwe Edt. de Dightkunst is toedragende, hebben my aengemoedigt van dit waerdigh Pandt, onder Uwe Edts. vleugelen, de Wereldt te doen doorwandelen, sullende het niet minder des Dighters Eere zijn, als voor my de Naem te voeren van,
Edele Gestrenge Heere,
Uwe Edts. Dienstschuldige
C. de B.

[fol. A2v]

JACOBI KEMPII Iuvenis dum viveret

pereruditi & Poëtae insignis,

MEDEA POSTHUMA.

QUae quondam in Latio grandi MEDEA cothurno
    Intonuit, Batavo nunc eadem ore tonat.
Versibus & totidem SENECAE vestigia pressit
    Autor, &, aut aequat, vel superat SENECAM.

Hugo Boxell.
____________________________________________

Aen de Wel-Edele Heere

JONKHr. CORNELIS de BEVEREN,

Op het Uitgeven van de

VERTAELDE MEDEA,

Door Wylen d’ Heer JACOB KEMP

In Nederduitschen Rijm gestelt.

        DEr Vrouwen drift door spijt en smaedt geterght,
        Geen kraght of konst, geen lust of list verberght,
        Om sigh voor ’t ongelijk aen haer geverght,
                      Ter tijd te wreken.
            (5) Hoe veel geneughts sy aen haer Minnaer de’e,
        Meer ramp en smert, en droever herten wee
        Haer Hater voeld! daer helpt nog klagt nog be’e!
                        Wie kan ’t uitspreken?
            Medea, eerst van Jason hoogh ge-eerdt,
        (10) Heeft hem uit liefd, de krijgens-konst geleerdt
        Van ’t Vlies: maer is zijn liefd soo haest verkeerdt
                        (Die pas ontfonkte)
            In haet; Sy flux den afgrond selfs besweerdt,
        Die inder ijl zijn smerten soo vermeert,
[fol. A3r]
        (15) Dat Schim en Spook, en ’t Helsche Al hem deert.
                        Medea lonkte,
En daght, in Weerwraek blijd’: ,, Soo moet die linkert varen
,, Die trouw met ontrouw loondt, en wil met andre Paren.

            Corinthens Pronk, en Creons Huis-juweel
        (20) Creusa, kreegh den Jason tot zijn deel.
        Medea siet het, ’t spijt haer, ’t is te veel
                        Voor haer om dragen.
            Sy vloekt: ,, Een bloed-bad word’ zijn bruilofs-bedd’;
        ,, ’t Palais van Creon zy met druk beset:
        (25) ,, Creusas Kroon met bloed van Wraek besmet,
                    ,, Tot Jasons klagen.
            Soo sal Medea haer veraghtingh wreken,
        Dat alle Eeuw van Jasons ramp sal spreken.

        Dit Toover-spel is eerst aen ’t oude Roomen
                (30) Vertoond, door konst van d’ oude Seneca,
                De Geest van Kemp speelt dit soo aerdigh na,
        Dat hy geen * Lyons Autaer heeft te schroomen.
                  *Vide Sueton. in Caligula & Juvenal. Satyr. 1.
        Pronk Roomen vry, met all’ uw’ schrandre Geesten,
                Braveer Atheen met uwer Dightren Rei,
                  (35) Het Gorkoms Kroost blijft geensins in de ly,
        Maer Kempt met U in Eere, om het meesten.
            Heb dank Heer Beveren, dat door uw’ vlijt,
        Dit Puik-gedight, de bitse Nijt tot spijt!
        Van Motten en van Worremen bevrijt,
                    (40) ’t Light magh aenschouwen.
            Heer Bev’ren, die met uw uitmuntend Dight,
        Medeas Tolk een Heugnis-Autaer stight:
        En Gorkoms glants in Dighters Naem verlight;
                    ’t Sal U noit rouwen.
(45) Want Dighter, en de Tolk, zijn soo van U gepresen,
Dat Dightren Krans en Kroon U werden toegewesen.

M. van Es.

[fol. A3v]

Op de

MEDEA,

Off

WRAEK VAN VERLATE MIN,

Vertaelt door

d’Heer IACOB KEMP.

HEt hert met spijt bevrught valt lastigh in te toomen;
’t Verkropt wel voor een wijl zijn leet, maer ingenomen
                    Door Wraek-sught, hijght met lust
    Hoe’t vuyr zijns hevigheits, op’t gruw’lijkst, wert geblust.
(5) MEDEAS schensiekt kan geen schrik voor straf weerhouwen.
De Goon van ’t droeff gebiet, die ramp op rampen brouwen,
                    Daeght Sy door konstigh Dight,
    Op naer geloey, gehuil van spook en schim gestight.
Kolrijdster! heiloos Wijff! waer woedt dit woeden heenen?
(10) Is in u ’t Moeder-hert, ontaerde Moer, verdweenen!
                    Wat dolheit voerdt U aen,
    Dat ghy Uw in een Badt van eigen bloedt wilt ba’en!
Heeft CREON uw gehoont, dat JASONS wufte sinnen
Zijn door hem aengevoert CREUSA te beminnen?
                    (15) Stort dijne grimmigheit
    Op hem die d’eersten steen van dijn veraghtingh leid’.
Off is’t Sy die den Helt zijn liefde doet vervremde?
Verhael de spijt op haer die tot dijn smaetheit stemde:
                    Maer spaer d’ Onnooselheit,
    (20) Die selfs Megeer beklaegt, en Thesiphon beschreit.
Moordress’! ’t verbolgen hert en kan ’t sigh niet erbermen?
Kom gun dan, maer voor ’t laetst’, gehoor aen’t treurigh kermen
                    Van uw rampsaligh Kroost,
    Voor dat het stervende den bangen aessem loost.
(25) Misschien off nogh uw ziel met deernis wierd’ bevangen.
Het woest Massilien voedt Draek, nogh Indus Slangen,
                    Nogh Taurus Tygerin,
    Van wie niet werdt verschoont die Panden van de Min,
En schrikt zijn klauw te slaen in ’t Ingewandt der Jongen.
(30) Van wat anghstvalligheen voel ik mijn ziel besprongen
                    O groote KEMP! den trant
    Van ’t kraghtigh Rijm verrukt, verbijstert mijn verstant,
En toont de woede Wraek soo rasend’ voor mijn oogen,
Dat ’t opgetoge Breyn wert in den schijn bedroogen.
                    (35) Dus siet ’t Bataev’se Volk
    Oudt Romens SON beswalkt door’t stralen van zijn Tolk.

C. de Bevere.

[fol. A4r]

Op het TREURSPEL

van

MEDEA,

Vertolkt door den hooghdravenden Poëet

d’ Heer JACOB KEMP.

GEen heeter Minnegloedt, dan die verbrandt de sinnen
    Door een gehoopte vreugt een lang-verliefde Vrouw,
En kittelt haar de ziel, en doet haar overwinnen
    Met d’ aankomst van ’t genot van d’ Eghtelijke Trouw;
(5) Geen heeter hartenspijt dan die te sien verloren,
    En vliegen in de wint, hoe hoogh hoe dier gelooft,
De Maaghdom light verspildt, een Kindt te sien geboren
    Dat door des Vaders vlught wert van zijn eer verdooft.
Medea die het Lot scheen tot een Kroon te brengen
    (10) Met eeden hoogh verlooft biedt Jason aan haar schoot,
De Prins die plukt haar bloem, in ’t Trouwen soekt ’t verlengen
    Dat haar ’t verderreff, en Creusa brenght de doot.
En schoon hy ’t gulde vlies had door haar deughd gewonnen,
    Noch ’t een, noch ’t ander vlies en houdt den Ridder staan,
(15) Soo daalt de gulde Son naar hy heeft afgeronnen
    Zijn dagelijkze loop en sendt de droeve Maan.
Dit wees eerst ’t Roomsche volk dien wijsen Zedendwinger
    Die Nero wees het spoor van d’ onbevlekte Deught,
Nu komt den grooten KEMP en wijst ons met zijn vinger
    (20) Dat onwaardeerlijk Werk, zijn vrughten, en zijn vreught;
En toont aan ’t Neerlands volk, dat soo veel Aardigheden
    Zigh vinden in den Trant van ons Hollandsche Taal,
Dat wie de Wijsheyd mindt voor hem staagh dient te smeden
    Een onversterflijk Beeldt van opgerecht Metaal.

J. v. Someren Synd: Noviom:

[fol. A4v]

Op de

MEDEA,

Uyt het Latijn overgeset in Nederlandtsche Rijm,

door de Heer

JACOB KEMP.

WAer sagh men Hoofsche Wraek oit op een hooger voet
Met luyster draven aen d’uytheemsche Kamer-spelen;
Off heviger de Nijt op bloedige Tonnelen
    Haer onrust stellen voor, als hier MEDEA doet.
    (5) MEDEA door den smaet van JASON heel verwoet,
Begint met vuur en dolk haer ongelijk te wreken,
En deftiger (vermomt in onse tael) te spreken
    Als doen Zy ’t Roomsch Tonneel besmette met haer bloet:
Geleerde KEMP by û was d’ aerdigheydt te vinden
(10) Om ’t spits Latijns vernuft aen ’t Nederduyts te binden.
    ’t Was eygen moedigheyt; geen baet off Loff van Staet
Die op dees Edle Snaer uw wijse vingren stelden:
’k Gelooff dat SENECA in d’ Eliseesche velden
    (Verwondert door uw Rijm) noch luystert nae de Maet.
F van Kuyl.
________________________________________________

HEXASTICHON

In M. A. SENECAE MEDEAM

a JACOBO KEMPIO Belgice Versam.

QUod Maro Maeoniden, Annaeum KEMPIUS aequat,
                Dispariles linguis, consimiles genio,
Romulidas docet Aeneis, MEDEA Batavos,
                Utraque lemniscum nectit utrique parem:
(5) Saecula si redeant, lauro gemmante coronet
                Corduba KEMPIADEN, Attica Virgilium.
CORN: SCHUT.

[fol. B1r]

MEDEA,

OF

Wraek van Verlaete Min.

ALs trouwe Min van haer geminde wort versmaet,
Soo welt zy inden trek van héét ontzinden haet.
De lever huyst de Min; de blauwe gal het truiren;
Die stijven, in de noot, malkander als gebuiren.
(5) Lijt min des levers; haet, de tocht des gals, komt in,
En hooght den brand, en drooght de traenen vande min;
En swelt, en knelt den geest des harts met duizend rampen,
En jaeght de borst vol vuyrs, het breyn vol heete dampen.
Tot dat de Razery met rotte geesten blikt,
(10) En liefde, moet, en Got met haere torts verstikt.


KLINKERT.

Is ymant lustigh, om het Minnen aen te schouwen
    Van een, die zonder rust, vol domme lusten mint,
    En als het minnen mist hoe dat het breyn, ontzint,
De dulle straffen voelt van al te licht betrouwen.
(5) En hoe de spot, den spijt doet woeden inde Vrouwen
    Tot dat de wrange Wraek haer zoeten geest verslint,
    En met haer swarte wolk des redens oogh verblint,
Om dat haer trouwe min van weermin wort gespouwen.
    Wat loon de Man krijght die zijn eghte Vrouw verstoot:
    (10) Wat loon de Vrijster van eens anders Bedgenoot:
Wat loon deVaders, die haer Kind’ren zoo besteden:
    Beelt u Medeas Wraek, en Jasons droeve Straff,
    Creüsas assen by haers Vaders assen aff,
Indienge geeft gezight aen doen, gehoor aen reden.
J. K.

[fol. B1v]

INHOUDT.

JASON, door ’t aenraden zijns Ooms Pelias, bereyt een Schip, vergadert d’aenzienlijkste des Griekzen Adels, en vaert naer Colchos, om het gulde vlies te verkrijgen, welken Ridder, Medea des Koninghs van Colchos Doghter, vierighlijk beminde, door wiens raet ende hulp hy ook, van vele periculen verlost, het Vlies verkregen heeft: Medea dan haer Ouders en Vaderlant verlatende, is hem gevolgt onder belofte van trou. Creon Koning van Corinthen nu sijn Dochter aen Jason willende besteden, heeft Medeam om hare boosdadigheden belast te dooden, maer door het tusschenspreken van Jason, is de straffe des doots verandert in ballinghschap: Medea eenen dagh uitstel haer’s vertreks verkregen hebbende, send aen Creüsa, Dochter van Koningh Creon, nu met Jason ondertrouwt, eenen kostelijken Tabbert, vergiftight en door tooverkonst besworen, den welken als Crëusa handelt en aendoet, heeft een vuur daer in ontsteken, de Dochter en Vader met den Tabbert verslonden: Medea hier mede niet te vreden, heeft haer eygen kinderen die sy Jason hadde geteelt, in zijn gesigt gedoot, en daer naer door de lught ontvloden.
____________________________________________

PERSONAGIEN.

MEDEA.
JASON.
CREON.
VOETSTER.
BODE.
Crëusas Staetjofferen.
Jasons Edellieden.
Rey van Corinthers.		 Rey van Corintse Maegden.
    Swijgende.
CREUSA.
MEGERA.
ALECTO.
THESIPHONE.
GEEST van Plexirtus.
Continue
[fol. B2r]

MEDEA,

OF

Wraeck van verlate Min.

TREURSPEL.

EERSTE BEDRYF.

Medea.
EGht-Goden; en Godin, die tot het Kraembewaren
    Geheilight zijt; en u, door wiens vernuft de baren
    Aen riemen raekten, en de winden aen de ree;
    En u, gestoorde Got der overzeilde zee;
    (5) En u, o helder Zon! die ons den dagh doet lighten;
    En u, o light des naghts! met u drie aengesighten,
    Der stiller kunst bewust; en al de Goden t’ zaem
    Die Jason my beswoer: of zoo my bet betaem
    Het Hemel-nijdend’ Rijk, met zijn godlooze spoken,
    (10) In ’t eeuwigh duister, van den afgrond, op te stoken:
    Den vorst des droeven stafs, en die met beter klem
    Ontschaekt is, roep ik aen, met mijn heillooze stem.
    Kom, kom Godinnen, met de wraek mijns leets bevangen;
    Wiens hair doorswaddert wort van ongebonde slangen;
    (15) Kom, kom gelijk gy ons verzaem-bed quaemt verwoet
    Belighten met uw toorts, in handen swart van bloet.
    Afgrijzelik gedroght: kom op, en demp te gader
    Het Koningklijk geslaght, de Bruit, met haren Vader.
    En schaf my swaerder plaegh, die op den Bruigom vat;
    (20) Hy leef, en dwael berooit, verjaeght van stat, tot stat,
    Angstvalligh, ongezien, van ongewis vertrekken,
    Nu al bekende gast, dien vreemdens dak moet dekken:
[fol. B2v]
    My wensch hy zijn Gemael; de spijt mijn be’e verswaert,
    Nu onze Kind’ren, zijns, en mijns gelijk van aert,
    (25) Geboren zijn, nu zy my stoff tot wraek geboren.
    Genoegh. Ik stort mijn klaght en woorden hier verloren.
    Zou ik mijn vyant dus niet aengaen; daer den raet
    Van hels, en hemels vuir, ten dwangh mijns willens staet?
    Grootvader, die de loght door-zightbaert met den wagen
    (30) Van dien alzienden glans, kan dit uw oogh verdragen?
    Schuilt u geen schaem-root? holt uw gramschap niet te kim?
    Laet toe, laet toe, dat ik uw trage jaght beklim;
    Laet my de toomen; laet Medea, met het branden,
    En dolheit uw’s gespans, geworden met haer handen:
    (35) Op dat Corinthen, heel verdellight van den gloet,
    Doe swieren onder een, den wederzijdzen vloet.
    Dit schorter nogh; dat ik dees Bruiloft moet belighten
    Met soo beroemt een toorts; en dan, na maghtigh dighten,
    Ter toe-gedoemde plaets, gaen doen een offerand,
    (40) Die my de wraek soekt uit mijn eigen ingewand.
    Indienge leeft mijn ziel; indien iet bleef behouwen
    Der ouder wakkerheit, schud uit de vrees der Vrouwen;
    Schud aen de wreetheit van het bergeloos geberght.
    Het geenge Phasis oit, en Pontus hebt geverght;
    (45) Vergh dat Corinthen nu. Ik voel hier binnen sweven
    Yet wreets, iet gruwlijks, vreemts, en maghtighs, datter beven
    Den Hemel, en de Aerd; quetsuren, moort, en le’en
    Van een gescheurt, off is dees wreetheit nogh te kleen?
    Dees heb ik maeght gedaen; de smarten nu verswaren,
    (50) En meerder dapperheit betaemt my, naer het baren.
    Waek op mijn gramschap dan; toon nu een voller krop
    Op hooger wraek gespitst: Medea krijght de schop.
    De Trouw schei, zoo ze quam. Ik moet my zijns ontwarren,
    Gelijk ik ben verstrikt. Breek aff dan zodzigh marren.
    (55) Heb ik met moort, en brant, dit Huwlik aengegaen,
    Het zy met brant, en moort, weerom te niet gedaen.


[fol. B3r]

REY van Corintze Maeghden.

ZANGH.
                    DAelt Goden van den Hemel,
                  Verheft u Goden uit de groene baren,
                          Nu, in dit bly gewemel,
                  (60) Twee Koningklijke Spruiten zullen paren:
                                      Een witte stier
                                      Zal, die het vier
                          Des blixems voert in handen:
                                  Een snee-wit veerslijn
                                  (65) De Kraem-Godin, ter eer, zijn
                                          Offerande.
TEGENZANGH.
                          U, die den straffen toren
                  Des oorloghs sluit in vredens saghte boeyen,
                          Wiens opgepropten horen
                  (70) De volheit geeft, zal teerder Offer bloeyen.
                                      Gy, die den gloet
                                      Der Eghten voet,
                          Wiens toorts den naght doet blózen
                                  Kom dronken Hiemeen,
                                  (75) Dat u het hooft omriem een
                                          Krans van rózen.
TOEZANGH.
                          Aenleier vande Lighten;
                  Wegh-wijzer van het dagen, en het naghten;
                          Mins yveraers betighten
                  (80) Uw loomheit, in zoo vlijtigh een verwaghten,
[fol. B3v]
                                      Nu haest u noot
                                      Op Boden-broot
                          Spoei, spoei dogh, na vermeugen;
                                  Dat Vrouw, en Maeghden,
                                  (85) Dien gy altijt behaeghden,
                                      Zigh verheugen.

CREUSAS STAETJOFFEREN.

KEER.
                  BY deze schoonheit onzer Bruit
                  Kan geen Atteenze schoonheit duren;
                  Nogh die vroom Lacedemon sluit,
                  (90) En manlijk opqueekt sonder muren,
                  En op Taygetus toppen tuit:
                  Trots Thebe stuit hoe zeer het stuit;
                  En die Alphëus stroomen schuren.
                  Het zy men soek in Noord, in Zuit,
                  (95) Men vint geen schoonheit die kan duren
                  By deze schoonheit onzer Bruit.

JASONS EDELLIEDEN.

TEGENKEER.
                  BY Jasons manheit en gestalt
                  En magh in geen gelijke kómen
                  Die, van den Donder-got gemalt,
                  (100) Twee Tygers inspant voor zijn dómen.
                  Nogh van de Maeght, die wast, en smalt,
                  De Broêr, die daeglix rijst, en valt.
                  Nogh Castor die op Peert-betómen;
                  Nogh Pollux die op vuisten bralt.
                  (105) Soo dat geen Maeghden by haer kómen,
                  By hem geen Mannen in gestalt.
[fol. B4r]
ZANGH.
                  VErschijnt Zy in de drangen
                  Van Joffren; Zy verschijntze datze valen.
                          Gelijk de Zon de wangen
                  (110) Der Sterren; en met le’en van misse stralen
                                      De Maen vol-mest,
                                  Wiens blaken lest
                  Der zeven zusters blaken,
                                  Zy gloeit als wullen
                                  (115) Dat Tyrus op doet vullen
                                          Tot Scharlaken.
TOEZANGH.
                          Gelijk de Harders groeten,
                  Nogh nat van dauw, het krieken van de dagen,
                          Wilt zoo uw Bruit ontmoeten,
                  (120) Uw eerste Bruit met vrienden welbehagen.
                                      O Ridder, nu
                                      Verlost, van uw
                          Medé die toomelóóze
                                  Slaefs in uw ermen
                                  (125) Zelf kout van vrees te wermen
                                          En te kóóze.


Creon.
    Griekze jeught, toon nu de kunst, in worstel-baen, en dightery.
    Zelden is men in genughten, met zijn Opper-heeren vry.
    Heet en weligh wijngaert-spruitje, sleutel van een toe gemoet
    (130) Krans uw vette toortzen met der spleten gloet-verslaenden gloet:
    Snuit met uw verzopen vingers vonkken uit dat heiligh light,
    Dat de sinnen tot het minnen wet, op scherp en schamper dight.
            Datze stil en duister deurga sonder steuringh
            Die lightveerdigh met een vremde Vrijer deurgingh.
Continue
[fol. B4v]

TWEEDE BEDRYF.

Medea.   Voetster.

    (135) O Doot! den Bruiloft-zangh, tuight dat ik ben verschóven:
    Ik kan zoo groot een quaet, ik kan het nauw gelóven.
    Zou Jason dit bestaen? en my, van goet, van eer,
    Van Vaders gunst berooft, en uit mijn lant, zoo veer
    Verlaten? ongeaght, hoe veer ik hem verplighten;
    (140) Die, door de maght mijn Mins, en vuir, en zee sagh swighten.
    Off meent hy dat de Min meer maghts heeft als de Gal?
    Ik dwaal, ik suff, ik snuff krank-sinnigh over al
    Na stoff, waar op, waar met, en hoe dit staet te wreken.
    Hy heeft geen Broeder; maar een Bruit den hals te breken:
    (145) Tot boet; o! dat die breuk, dees Eedbreuk boeten kon!
    Het geen de slimme Griek, en On-griek oit verzon,
    Het geen ik noit bedoght, moet ik van spijt versinnen;
    Misdoen wijs my den wegh, kleen quaat doet groot beginnen.
    Wat heb ik niet gedaan? het heil van Vaders Rijk,
    (150) De gulde vaght gerooft; mijns kleenen Broeders Lijk,
    Gants sonder wesen, met een sweirt van een gereten,
    In zee, tot anker van mijns Vaders toorn, gesmeten.
    Mijn Schoon-oom Pelias vermoort, en opgekookt.
    Hoe dik, hoe godloos bloet gestort! nogh noit bestookt
    (155) Van gramschap, die my nu van minne-wee doet woeden:
    Maer wat kan Jason doen? die hem voor sterven hoeden,
    Verplighten zijnen wil, te kiesen eer de doot,
    Als schennis van zijn Trouw: mijn gramschap is te groot;
    Ga saghter dan mijn ziel: het lijff wort hem gegeven
    (160) Indien hy mijnen blijft. schoon niet; hy hou zijn leven,
    Op dat hy mijns gedenk, door wiens geschenk hy leeft,
    Alleen heeft Creon schult, die breekt ons Eght, die geeft
    Zijn maght te vol den toom, die doet de minn’ vermindren,
    En kraght van Jasons trouw. die scheit my van mijn Kindren.
[fol. C1r]
    (165) Hy ly dan reght alleen, dat minne-brant hem straff,
    Wiens assen hem zijn Hoff moet maken tot zijn graff.
    Het hooft van Malea, met zijn vervloekte stranden,
    Zien lessen mijnen moet, Corinthen zien verbranden.
Voetst. Ai swijgh dogh, sluit uw klaght in stille gramschap op;
    (170) Een die grootmoedigh met een toegesloten krop
    Zijn leet kan eeten, wint gelegentheit van wreken.
    Men vreest verbeten toorn; men spot zijns wil hy spreken.
    Ontdekten haet verraet zijn woonplaets aen de wraek.
Med. Het is een sleghten toorn die raet neemt, en de blaek
    (175) Zijns glans verdonkert; groot verdriet wort noit verswegen.
    Ik moet ’er aen.
Voetst.                 Ai staet uw razerijen tegen,
    Mijn voe-kint: dank de kans, zoo stilheit u bevry.
Med. De kans vreest koenheit, en laet lafheit in de ly.
Voetst. Had koenheit plaets, ik ried u selfs de kans te wagen.
Med. (180) Waer was oit tijt, of plaets, die koenheit kon versagen?
Voetst. Geen hoop en heeft hier plaets ten troost van dit verdriet.
Med. Daer hoop te niet is, zy de wanhoop ook te niet.
Voetst. U Rijk is u ontvremt, op Jason geen betrouwen;
    Van uw voorleden maght en hebt gy niets behouwen.
Med. (185) Ik heb Medea nogh: hier ziet gy water, lant,
    Stael, vuir, en Goden met den blixem in mijn hant.
Voetst. Eens vorsten toorn eist vrees.
Med.                                                  Noit vrees na vorsten aerde.
Voetst. Vreest dan haer krijgs-lui.
Med.                                            Neen: schoon haer het aertrijk baerde.
Voetst. Doot zijt gy.
Med.                        Waer ik doot.
Voetst.                                            Vliet.
Med.                                                        Daer my ’t blijven rout
    (190) Medea vlieden?
Voetst.                            Gy zijt Moeder.
Med.                                                        Ook getrout.
[fol. C1v]
Voetst. Gy twijfelt nogh.
Med.                                Ik zal eerst vlieden naer het wreken.
Voetst. Waght weerwraek.
Med.                                    Weerwraek is my tijts genoegh geweken.
Voetst. Ik bid u stilt de klaght, en dreigen van de spijt,
    Verleegh den hoogen moet, en voeght u nae den tijt.
Med. (195) De kans heeft my het goet: maer niet den moet benomen.
    De Koningklijke deur gaet op, wie off ’er komen?
    Ziet Creon zelver; die, getéélt in mogentheit,
    Zijns maghts onmaghtigh, al te swaeren Scepter sweit.


Creon.   Medea.
ZAl dan het snood gebroet van Aetes, met haer luimen
    (200) Veraghten mijn Gebot, van mijn Gebiet te ruimen?
    Ze brout iet quaets, en z’ is bekent in raet, en daet;
    Wien spaert zy dogh? wien is ’t die zy gerustheit laet?
    Ik had haer al gedoght aen stukken wegh te kerven:
    Maer Jasons bidden heeft haer nogh bevrijt van sterven.
    (205) Van sterven is ze vry; mijn lant zy vry van váár:
    Ze trek dan vry daer uit. Hoe moedigh komtze daer,
    Hoe heet en strak van oogh, my nogh te spraek getreden.
    Trauwanten weert haer aff. ik ly nogh tast, nogh reden;
    Maek datze swijgh, ze stel nu eenmael niet te leur
    (210) Het Koningklijk Gebot. vlugh, spoei, en jaeghze deur;
    En voer de vrees des Rijks, het ondier, uit den Rijke.
Med. Wat schult, wat misdaet dwingt mijn uit u Rijk te wijke?
Creon. Hoe sleghtjes vraegt de vrouw, waerom men haer verbant.
Med. Een Righter voeght gehoor, den wil een dwingelant.
Creon. (215) Off reght, off onreght, volgh het Koningklijk bestuiren.
Med. Daer onregt heerst, daer kan geens Koninx heerssen duiren.
Creon. Ga, leer u Lant.
Med.                            Die my daer stal stel my daer weer.
Creon. Het Vonnis is gevelt, daer valt geen seggen meer.
[fol. C2r]
Med. Die Vonnis velt, en heeft maer een gehoort van beiden,
    (220) Hoewel hy reght doet, is hy eghter onbescheiden.
Creon. Zeer wel: maer stel uw saek eens op haer schoonste bloot,
    Heeft Pelias zijn reght verdedight voor zijn doot?
Med. Hoe moeilijk dat het val, van die den Scepter swayen
    Met opgeswollen moet, de gramschap aff te rayen;
    (225) Hoe heet eens Vorsten hart zijn gangh gaet, datze troff,
    Heb ik zeer wel geleert in mijn Heer Vaders hoff.
    Al ben ik nu veraght, verjaeght van alle zijden,
    Ootmoedigh, en alleen, en stoff van medelijden,
    Ontëert en onderdrukt: de Vader die my won,
    (230) Van hoogen Adel, is gewonnen van de Zon.
    De Rijken die den loop van Phasis stroomen boorden,
    En die de zoete zee bekabbelt in het noorden,
    Tot by de moeren van Meötis uitgerekt;
    En daer het strijtbaer lant der Amazonen strekt,
    (235) Wiens weduwlijke stant rust in Thermodons ermen,
    Staen onder Vaders maght bevolen, en beschermen.
    Daer was ik wel geaght, gelukkigh, en vol eer,
    Daer was ik wel begeert van die ik nu begeer.
    Het wankelbaer geluk, genegen om te dreyen,
    (240) Heeft my den rugg’ gedreit, en uit mijn lant doen scheyen.
    Betrouwt dan op u Rijk, en welstant, daer den tijt,
    Door lighten toeval, maekt zoo swaere Scepters quijt.
    Het grootste van een Vorst is miltheit, om de blooten
    Te dekken, en ontfaên die elders zijn verstooten.
    (245) Hier in ben ik nogh rijk, al ben ik schoon verermt,
    Dat al de Griekze jeught is door mijn deught beschermt.
    De Vorsten van dit Rijk, van Goden afgekomen,
    Die leven door mijn daet: en Orpheus, die de boomen
    Beweeght, de rotzen meukt als hy zijn snaeren slaet,
    (250) En Castor, met zijn Broêr, die leven door mijn daet:
    De kind’ren van de wint, en Lynceus, die de randen
    Kan oogen over Zee van vergelegen Landen;
[fol. C2v]
    Met Argós gansche vraght.     van Jason swijgh ik stil;
    Die leeft om mijnen nogh, niet om eens anders wil;
    (255) Die vrijden ik voor my: voor Griekelant zijn d’ ander.
    Hael nu vry op, en tast mijn feilen op malkander,
    Ik salze lijden: dogh dit komt my meest te last
    Naer ons behouden reis: dat Vader voor een gast,
    De schaemt voor wellust gingh: dan lagen al de stammen
    (260) Der Grieken uitgeroit, en Jason in de vlammen,
    En damp des dullen stiers, gesnevelt, en verstikt.
    Al word my droefheit van het noodlot toegeschikt;
    Het heil der helden zal my nimmermeer berouwen.
    Den loon, dien ik alleen heb van mijn sond behouwen,
    (265) Die hebt gy; wiltge my verbannen om mijn sondt,
    Geeft my mijn loon.     Ik weet, ik maek het al te bont;
    Dat wistge trouwens wel, doen ik met mijn gebeden
    Eerst troost soght aen uw trouw, in mijn rampzaligheden.
    Gelijk ik nogh versoek, ootmoedigh, een verblijf
    (270) In mijnen druk: zoo vrees mijn uit uw stat verdrijf,
    Laet mijn in uw gebiet een veeren hoek bewoonen.
Creon. Ik voer den staf des Rijks niet om gewelt te toonen
    Met opgeblasenheit aen lieden van ellent,
    Dat is in deze saek u al te wel bekent.
    (275) Ik geef een ballingh, vol beswarenis en vresen,
    Mijn Doghter tot een Vrouw. Gy zijt alreê verwesen
    Zelf by uw eigen Neeff, en uit mijn handt versoght,
    Wiens vader gy, zoo oudt, zoo koudt, hebt omgebroght
    Door eigen doghters, die, van uwen raet gesteven,
    (280) Uit louter Godvrught zoo godloos een moort bedreven.
    Zijn saek kan Jason (uw’ zy aen een zijd’ geset)
    Beweeren voor het Reght; hem heeft geen bloet besmet:
    Zijn handt is van het sweert, (’t en waer hy vyand temde)
    Hy van vermoorden vry, daer hy noit toe en stemde.
    (285) Maer gy zijt roervink van die loose schelmery;
    Gy toont by alle quaet, dû eervergete pry,
[fol. C3r]
    Een mans hart in het doen, in stout bedrogh een vrouwe.
    Vertrek, en zuiver ’t Rijk, bevrijt het van benouwe,
    En neemt uw heilloos kruit meê voor u, daer uw schult
    (290) Met beter klem versoekt der Goden langh gedult.
Med. Verstootge my, geeff tuigh om over zee te vloten,
    Geef my mijn metgezel; word’ ik alleen verstoten?
    Ik quam alleen niet, dreight u krijgh om onzen t’ wil,
    Verstoot ons bei: wat maekt Gy in ons schult verschil?
    (295) Daer Pelias vermoort, niet my, maer Jason baette.
    Mijn vlught, mijn rovery, mijn vaderlant verlaete,
    Mijn broeders lijff gescheurt, en al het stout bestaen
    Dat hy zijn Bruiten leert, en gaet my gansch niet aen;
    Mijn saek vereisten nooit zoo dikmael bloet te plengen.
Creon. (300) Gy hoort al deur te zijn: wat soekt gy dit verlengen.
Med. Soo bid ik dan het lest: dat moederlijke quael
    Niet op den hals van mijn onnoosle Kind’ren dael.
Creon. Als vader zal ik die beschutten, ga maer henen.
Med. Ik bid u by geluk der Bruiloft nu verschenen:
    (305) By hoop van dezen Trouw: by welstant van uw Rijk,
    En dat het nimmermeer van zijne welstant wijk,
    Gun my, bedroefde, tijt, om moeders trek te boeten;
    Dat ik mijn Kind’ren magh omhelzen, en begroeten,
    Misschien de leste mael.
Creon.                                Gy eist bedriegens tijt.
Med. (310) Ogh laci! wat bedrogh dreight zoo een korte vlijt.
Creon. Voor quaetdoen kan men noit den tijt te zeer verkleenen.
Med. Agh! kuntge deze beê ontseggen aen mijn weenen?
Creon. Hoewel een reghte vrees strijt tegens u gebedt,
    Ik gun u eenen dagh, dat gy uw dingen redt.
Med. (315) Die tijt is my te langh, die kuntge nogh besnoeyen,
    Ik spoei mijn reis van zelfs.
Creon.                                    Gy sultze dan ook spoeyen,
    En ruimen mijn gebiet, nu langh genoegh belaeght,
    Off met den tragen hals betalen eer het daeght.
[fol. C3v]
    Het is al tijt, dat ik de gunst der Bruiloft-Goden,
    (320) Met Offer, tot de gunst van Jasons Trouw ga noden.


REY van Corinthers.

        STout was hy, die de trouweloose Zee
            Eerst met een Schip, zoo brekelik, doorsnee:
            En log het lijf den lighten wint vertrouwden;
            Wanneer het oogh de vlught des lants aenschouwden.
            (325) Onseker voorn wierd hem op Zee gebout,
            Zijn hoop en steun alleen op steunend hout:
            Een krankken troost; want tusschen doot, en leven,
            Was maer een plank of twee tot heyn gegeven.
            Hoe Hemels swai der sterren bakens wendt,
            (330) Was nogh, tot nut der menschen, niet bekendt;
            Hoe Hyades, in op- en neergaen, buien
            Van regen, een voorsightigh oogh beduien:
            Nogh ook de Geyt die Jupijn heeft gevoet:
            Nogh die zoo traegh zijn kleene ronden doet,
            (335) En hoet, en volght der Beiren ommeswinden.
            Doe was’er nogh voor zuid en noorde winden
                        Den naem te vinden.
            Door Tiphys kunst swol eerst het eerste Zeil;
            Die gaf de wint zijn wet, de zee haer peil.
            (340) Die leerden eerst, hoe dat het Wand te swieren
            Wis voor de wint; hoe dat de schoot te vieren
            Tot datze droegh, van scheve buien strak.
            Wanneer het we’er wil dat den spriet versak;
            Wanneer men swight, met Reven in te snoeren;
            (345) Wanneer men wenscht, om vollen top te voeren,
            Dat lauwe kou sigh wakker, en de last
            Des rosschen zeils, tot aen den bol toe vast,
                        Schud aen de mast.
            Der ouder eeuw, dier wijsheit onbewuster,
            (350) Was, sonder gal, in sleghtigheit geruster:
[fol. C4r]
            Een ider tam, tradt op zijn eigen strandt,
            En sleet zijn tijt in zijn geboortte-landt;
            Met weinigh rijk; als die geen rijkdom kende,
            Dan dien de grond zijns akkers uit en wenden.
            (355) Nu mengt het schip, oudt Tessels nieuw gebou,
            Des ouden eeuws wel afgediepte trouw;
            En leert de Zee der riemen wonden dragen,
            Tot meerder stoff van menschelijk versagen.
            Dogh heeft de straff, van over-stout bestaen,
            (360) In lange vrees, en moeite, wel ontfaên.
            Wanneer het op die blinde rotzen raekte,
            En gaff een krak, als of den Hemel kraekte;
            Die dight by een, met breede voeten, veur
            De zoete Zee staen kijken, als een deur.
            (365) Het rollend nat, tot schuim gemorselt, spatten
            Tot aen het swerk, en wou den Hemel natten.
            Was Tiphys stout; de schrik deê dat hy bleek
            En handeloos, het Wand en Roer besweek.
            Dat Orpheus Lier, te loom, niet meer en bromde,
            (370) Des lekkens schips voorseggent hout verstomde.
            Off doe het quam by Scylla, die verfoeit,
            Rond om den buik verwoede rekels voeit.
            Wie beefde niet? als zoo veel kelen balkten,
            En een gevaer zoo dikmael open spalkten.
            (375) En daer de zangh der Mereminnen deê
            Op maet-slagh gaen de luister-zieke Zee:
            Doe Orpheus harp, uit Moederhant verkregen,
            Met haer geluit sigh kantten most daer tegen:
            En lokten haer, die meenden op een klip
            (380) Te lokken, zijn doen nageswommen schip.
            Wat was den loon van dezen eersten timmer?
            Het Gulde Vlies; en Vrouw Medea, slimmer
            Als al de Zee, wanneer zy is ontroert.
            Reght weerde vraght, eerst van een schip gevoert.
        [fol. C4v]
            (385) Het water dus in menschen dwangh geraekte.
            Men soekt het schip dat Pallas handen maekte,
            Dat vorsten maght bereide, niet alleen:
            Maer ieder is de zeevaert nu gemeen.
            Der landen pael is wegh. de vreemden reeden
            (390) Op vreemden grond, en stighten nieuwe steden.
            De baen der zee doet nieuwe wissel gaen.
            Araxes drenkt den dorren Indiaen:
            De wrekke Pers drinkt uit de veere stroomen
            Den Rijn, en Elv’. Daer sullen tijden koomen
            (395) Naer onze; dat de groote zee ontbind
            Den knoop, waer door men grooter landen vind;
            Dat Tiphys nogh meer wereld zal ontdekken;
            En Thuler-weert geen laetste lant verstrekken.
Continue

DERDE BEDRYF.

Voetster.   Medea.

WAer heen mijn Kind, zoo rasch ten huizen uit getreden?
    (400) Weerhou, en krop u leet, betoom uw hevigheden.
    Gelijk een Wijngods-Nonn’, van dulle dampen vol:
    Ontstelt, en heet van moet, met onbezuisden hol
    Op Pindus witte kruin, of Nysa komt gevlogen,
    Zoo loopt zy hier, en daer, van losse toght bewogen.
    (405) De voghte dolheit schuimt uit haer vergalde mont.
    Het aenzight brand van damp der geesten blauw en blont.
    Nu vaert zy uit; nu smeltz’ in traenen opgeresen,
    Dan flikkert haer gezight: zoo ’t hart is, is het wesen.
    Nu dutten, dreige, woên, dan klagen, en gesteen:
    (410) Waer wil die swaerigheit, waer zal dit dreigen heen?
    Waer breekt die woede-drift? de razery zied over.
    Zy rokkent geen gevaer van lighte maet: maer grover
    Als immer: zoo zy rijd der ouder nukken spoor;
    Zy heeft iet groots, iet wreeds, onmensliks, godloos voor.
[fol. D1r]
    (415) Ik zie de dolheit selfs; God wil mijn vrees doen missen.
Med. Soekt mijn ellend een wijs, om dezen spijt te slissen?
    Zy leerze van mijn Min. Zal ik dit Trouw-gerught
    Dan hooren zonder wraek? den dagh gaen zonder vrught?
    Met zoo veel raeds versoght, met zoo veel smaeds verkregen.
    (420) Zoo langh den Hemel, om der Aerden trek, en wegen,
    Zijn lighten swaeit, en geeft de tijden haer verdragh:
    Zoo langh het zand geen tal: zoo langh de Zon den dagh;
    De naght de sterren voert: zoo langh de drooge Beeren
    Gaen om het noorder asch: de stroomen zeewaert neeren:
    (425) Zoo langh zal my de wraek doen woeden van mijn leedt,
    En groeyen meer en meer. Wat dieren zijn zoo wreedt?
    Wat straet, wat hoofden oit zoo brullen, in het swelgen
    Des wijt en zijdze vloets? wat hijgen, kort van belgen,
    Des Reus, van Aetnás wight gedrukt, braekt zoo veel vuirs?
    (430) Geen doorgebroke stroom; geen diep van buien stuirs;
    Nogh Zoete-zee, bestormt van west-noordweste winden;
    Nogh aengeblazen brant; zijn maghtigh in te binden
    Mijn hevigheit; ik breek en dempze met een dreeff.
    Hy vreesde Creon, en den oorlogh van zijn Neeff:
    (435) De reghte Min kan niet, kan noit, kan nieuwers vreesen.
    Genomen, vrees heb hem tot dezen Trouw belesen:
    Hy kon zijn Bedgenoot ten lesten wel eens zien,
    En troosten met zijn woord; dat vreest hy ook misschien.
    Zijn Schoonvaêr toont sigh nogh te mijnwaert bet genegen,
    (440) Die stelt mijn vonnis uit. Een dagh heb ik verkregen,
    Twee Kind’ren te geval. Van kortheit klaegh ik niet,
    Die tijt is langh genoegh: van daegh, van daegh geschiet
    Dat nimmer dagh en swijght. Ik wil ten Hemel vaeren,
    En rukken alles om.
Voetst.                                  Mevrouw wil u bedaeren:
    (445) Versaght en rust u hart.
Med.                                          Mijn hart niet rusten zal:
    Voor dat ik alles zie verdrukt met mijnen val.
[fol. D1v]
    De werelt sterff met my: Geselschap troost in truiren.
Voetst. Bedenk zoo gy volhard, wat dat gy kunt bezuiren.
    Die hooger maghten trotst, geeft sigh ten onheil bloot.
    (450) De gramschap van een Vorst is voorbô van de doot.


Jason.     Medea.

DEs Hemels schik valt swaer; mijn lot vol ongelukken,
    Het zy het my verheft, of dreight te blijven drukken.
    Hoe dikwils heeft my God een hulp ter noot gewekt,
    Veel erger dan de noot. Als trouw my trouw verstrekt,
    (455) Als ik mijn Vrouw naer haer verdiensten doe, zoo ben ik
    Verbonden tot de doot; schuw ik de doot, zoo schen ik
    Mijn hooghgesworen trouw; geen vrees mijn Vrouw verstoot:
    Maer liefde; want de sorgh voor wraek van ouders doot
    Verdelght de kinders meê. Ik neem der Hemelzaeten
    (460) Gereghtigheit te tuigh, de Moeder word verlaeten,
    De Kind’ren ten behouw. Ook aght ik, dat de trek
    Des bloets (al is zy wreed van hart, en hard van nek)
    De nutte liefde meer dan zuire min zal aghten.
    Ik wil haer grimmigh hart met smééken gaen versaghten.
    (465) Zy heeft my wegh. De gal ontsteekt den geest, en dult,
    Het aensight is van pijn en gramschap opgevult.
Med. Dus vlught ik Jason, dus: de vlught van steê te Stede
    En valt my geensins nieuw; maer al te nieuw de rede.
    Eerst vlughten ik met u, nu vlught ik van u af.
    (470) Die gy dus van u jaeght, en levert aen de straf:
    Waer jaeghtge die nae toe? nae Colchos? en de Rijken
    Van ’t Gulde Vlies berooft? zal ik ter plaetze wijken
    Van Broeders bloet bestort? wat landen? geeft my raedt;
    Wat Zeestreek hou ik best? de Hellespontze straet?
    (475) Waer door ik Griekelant den Adel weder voerde:
    Een lieve Pol ten wil, die my zoo veer verhoerde.
    Of best uw Lant? of Neef Acastus heerschappy?
    Die wegen deed’ ik op voor u: maer toe voor my.
[fol. D2r]
    Waer heenen? gy herbant my ballingh: segh, ik gaeder,
    (480) Segh my waer heen: een Vorst, uw lieve Bruit haer Vader,
    Gebiet het; ik ben reê. straft my tot deernis toe;
    Ik heb u hoogh misdaen. des Konings gramschap woê
    Uw Bysit ten bederf. sluit boejen om mijn beenen,
    En legh my in een gat, van zon nogh maen bescheenen:
    (485) Ik heb nogh meer verdient. Ondankbaer mensch, gedenkt
    U niet der Stieren toght, met rook en vuir gemengkt?
    En in onseker vrees der ongastvrije volken?
    Mijns Vaders vlammend vee: den tanden-oest der dolken?
    Doe haestigh uit der aerd gesprooten, op mijn woord,
    (490) De jonge krijgsman viel aen eigen Broeder-moord.
    Door my hebt gy uw wensch, het Gulde Vlies, verkregen.
    De vaekelooze draek liet sigh door my bewegen
    Tot onbekende slaep. Om u, door mijn beleid,
    Is Broêr gedoot, gescheurt, en door de Zee gespreid.
    (495) Ik deê dien haetzen Oom, tot uw behou, vermoorden
    Van Doghters, die ik door uw’s Vaders jeught bekoorden.
    Ik liet mijn Rijk om u; gy laet my om dit Rijk.
    By onzer Kind’ren hoop; by zoen van onze wijk;
    By al dat ongediert verwonnen; by de handen
    (500) Zoo veerdigh tot uw hulp; by vrees in vreemde landen;
    By Zee, by Hemel, ons getuigen in de Trouw;
    Erberm u; laet uw luk vertroosten mijnen rouw.
    Van al de schatten (die mijns Vaders onderdaenen
    Vrybuiten, tot in ’t oost der geeler Indiaenen;
    (505) Zoo dat met goud, te veel voor huisraet, en genught,
    De bosschen zijn verçiert) en heb ik niet gevlught
    Dan Broeder, die daer nae moest sterven voor uw leven.
    Om u, is Vader, Broêr, Eer, Vaderlant begeven;
    Dat was mijn Huw’lijkx-goet; scheit gy? geeft my het mijn.
Iason. (510) Doen Creons gramschap wies, dat gy gedoot zoud zijn,
    Heb ik verkregen, datge vry uit zijn bevel gaet.
Med. Ik nam het voor een straf, en krijg’ het voor een weldaet.
[fol. D2v]
Jason. Vlie, nu gy vlieden meught, en maekt u hier van daen.
    Der Vorsten toorn is heet.
Med.                                              Dat is een heus vermaen,
    (515) Uw Bruit ten wil, die my, uw Bysit, geeren misten.
Jason. Medea schampt nogh op mijn Min.
Med.                                                            En moort, en listen.
Jason. Wat feilen leghtge my ten lesten dogh te last?
Med. Al die ik immer deê.
Jason.                                Raek ik daer ook aen vast?
    Moet ik aen uw bedrogh, en moorden schuldigh worden?
Med. (520) U is; u is de schuld. wiens voordeel imand porden
    Tot quaet, die deê het quaet. schoon ider een my blaem;
    Gy hoort my voor te staen, te loven mijnen naem.
    Hou sonder misdaet, die misdeê door uw bewegen.
Jason. Het leven, wiens behou in schand lagh, is my tegen.
Med. (525) Het leven, wiens behou in schand leght, dient te niet.
Jason Bedaer uw hevigheit, om uw en mijn verdriet,
    Om onze Kinders.
Med.                            Ik versweer, en laetze vaeren.
    Zou uw Crëusa voor mijn Kind’ren Broeders baeren?
Jason. Voor arme, rijk; vorstin, voor die verdreven zijn.
Med. (530) Ik hoop niet dat haer oit zoo droeven dagh beschijn;
    Die mijn doorlughtigh bloet by dat onedel bloet tel,
    De Neven van de Zon by Syfiphus gebroetzel.
Jason. Wat? wilt gy dat wy bei gelijk ten gronde gaen?
    Ai gae dogh.
Med.                  Creon heeft my wel te woord gestaen.
Iason. (535) Wat zal ik doen?
Med.                                      Voor mijn? ook zellef schellemstukken.
Jason. Hier dreight een Vorst, en gins.
Med.                                                    Die kan Medea drukken.
    Dat ik met haer eens proef van overwinningh doe,
    En Jason zy de loon.
Iason.                              Ik ben des woelens moê.
[fol. D3r]
    Laet langh versoek u ook uw’s ongelukx vermaenen.
Med. (540) Geluk, en ongeluk, zijn wijsheits onderdaenen.
Jason. Acastus naerdert vast, en Creon is nae by.
Med. Ontvlietze bei: mijn wil is niet dat Schoonzoon stry
    Met Vader, nogh dat Neef sigh smet met Neven wonden,
    Medea parst u, vliet, nogh ongeparst van zonden.
Iason. (545) Wie zalze wederstaen, zoo zaemgevoeghde maght
    Van Creon en mijn Neef, naer ons bederven traght?
Med. Voeght hier mijn Vader by, met reght verhetten toren,
    De Noorman by den Griek, ik zalze bei versmoren.
Iason. Ik vrees haer hoogheit.
Med.                                        Ik, dat gy naer hoogheit staet.
Iason. (550) Nu maek het kort, ik word verdaght door lange praet.
Med. Dat nu den Opper-God, met hooghvergrimden donder,
    Met aldoordringend vuir, de wolken scheur, en onder
    En boven ’t Aerdrijk dreun, en drijff des werelts schrik
    Zijn felle schighten ne’er, daer hoeft geen nauw gemik
    (555) Op my, of hem; wie dat van beide raekt aen kolen
    Die heeft het wel verdient: den blixem kan niet dolen
    Daer wy verzaemelt zijn.
Iason.                                      Geef reden plaets, en spreek
    Wat saghter; is ’er iet dat u op reis gebreek?
    Men zal uit Creons huis, u arren moet versaghten.
Med. (560) Gy weet dat mijn gemoet den rijkdom kan veraghten,
    En altijt heeft veraght, geeft my ter nauwer noot
    Mijn lieve Kinders meê, op dat ik in haer schoot
    Mijn heete traenen stort. Gy waght weer andre Zoonen.
Iason. Ik wilde wel mijn gunst aen u versoek betoonen:
    (565) Maer al te warmen trek van Liefde lijdt het niet;
    Schoon Creon selfs als Vorst en Vader haer verstiet.
    Om haer blijf ik te lijf, om haer zou ik begeven
    Mijn geest, mijn lijf, mijn light; zy zijn het eenigh leven
    Van mijn benauwde ziel.
Med.                                        Is dezen trek zoo groot?
[fol. D3v]
    (570) Al wel; ik heb hem wegh; hy staet ter wonden bloot.
    Laet my dan toe, dat ik in haer gemoet magh vesten
    De Moederlijke gunst, en haer omhels het lesten;
    Behaeght het u? nu is mijn bidden eer me scheit,
    Dat gy de woorden van mijn twijfelmoedigheit
    (575) Niet in geheugen hout: maer wilt alleen gedenken
    Der tijden mijner hulp, en dit der gramschap schenken,
    En dempen in uw hart.
Iason.                                Dit heb ik al gedempt.
    Ik bid u ook, dat gy uw heete zinnen tempt
    En saghter set; door rust word alle leet versleeten.
Med. (580) Deur gaet hy, jae voorwaer; gy gaet zoo mijns vergeeten?
    En mijner daeden? steltge my zoo uit uw zin?
    Ik wed wel neen; Medé span al uw kraghten in
    En wetenschap; aght nu, veréélt in schellemstukken,
    Geen schellemstuk te groot, verraed kan qualijk lukken
    (585) Daer vrees de waght hout, rijdt de wraek daerom ten honk
    Door ongevreesden wegh. Wel aen mijn geest, óntfonk,
    Brengh nu al wat gy kunt, en niet en kunt, ten enden.
    Mijn Voetster, die zoo trouw my by blijft in ellenden,
    En allerlei geval: help nu het geen ik denk.
    (590) Ik heb een rijk gewaed, des hemels hoogh geschenk,
    Dat van de Zon zijn Zoon mijn Vader is gegeven
    Ter eeren van zijn huis, den halsband is beweven
    Met Parelwerk en Goud; het kunstigh hairçieraet
    Als in een lighten brant van diamanten staet.
    (595) Dit zal ik nae de kunst vervalschen, en besweeren,
    En door mijn Kind’ren aen de nieuwe Bruit vereeren.
    Roep Hecate voor al ter droever kunsten hulp,
    En rust altaeren toe, dat haer den brant bestulp.


REY.

    GEen brandt zoo fel, geen winden oit zoo woeden,
            (600) Geen gramme piek, van straffe vuist gedrilt;
[fol. D4r]
        Als wel een Vrouw, van spijt-en minne-gloeden,
            Om anders min, niet van haer Man gewilt.
        Nogh als het zuid met grauwe winter-kaeken
            Den regen blaest, en kropt den Donou vol,
        (605) Wiens dronken moet dan bruggen, dijken, daeken,
            Versleept, doorbreekt, en velt, op eenen hol.
        Nogh als de vlught des Rhoons in zee komt bruischen,
            Nogh als de lent met heete streepen steekt,
        En doet het sneeuw van Haemus toppen ruischen,
            (610) Tot dat het kolkt, en op de rotzen breekt.
        De blinde Min, van heete spijt ontsteeken,
            En kent nogh toom, nogh voerman in den noot:
        Maer vlieght door vuir, en stael, om sigh te wreeken,
            En toont zijn borst vrymoedigh aen de doot.
        (615) O Godheit! laet uw goetheit zijn verbeden:
            Behoudt den Helt, den dwinger van de zee,
        Al raest den vorst des tweeden lots met reden
            Dat zijn Gebiedt den menschen Huldingh deê.
        Als Phaëton der eeuwen waegen menden,
            (620) En onbedoght zijns Vaders spoor verliet:
        Het vuir, dat door zijn loop den Hemel schenden,
            Schon ook zijn loop, en maekten Hem te niet.
        Den ouden wegh, die onz’ Voorvaeders gingen,
            Is wel zoo vry, en veiligh in te gaen;
        (625) Dan ’t Heiligh padt der onbekende dingen,
            Met stout beleit, nieuwsgierigh in te slaen:
        Al wie de Zee eerst met den steven kloofden
            Van Heiligh en nogh ongekurven Houdt,
        Dat Pelion zijn schaduw heel ontroofden:
            (630) En door den drangh der klippen brak zoo stoudt.
        Al heeft Hy schoon ’t gevaer gezeilt te boven;
            En ’t Heiligh Schip een vreemde wal geschuirt:
        Nogh heeft Hy, die de Gulde Vaght dorst roven,
            ’t Geschonden Reght der Zee, in ’t eind’, besuirt.
[fol. D4v]
        (635) De gramme Zee eist beternis der schanden;
            Want Tiphys, die de baeren eerst doorstiet,
        Verliet het roer, in onervaeren handen,
            Dewijl op reis het leven hem verliet;
        Daer hem zoo sleght een vreemde gront moet dekken
            (640) Als die het graft zijns vaderlants ontbeert:
        Dies Aulis nogh, om haeres Heers vertrekken,
            De Schepen houdt op haere kust verweert.
        En Orpheus, die met cyterslagh de stroomen
            Haer loopen staen, de winden swijgen deê,
        (645) De stemmen doot der vogelen, de boomen
            Hem volgen met gewrightelooze leê;
        Bestrooit het velt met zijn verscheurde leden,
            Tot by den sprongh van Hebrus opgesleept,
        En treed den grond, by hem nogh eens getreden,
            (650) Daer uit hy noit zal werden weer gescheept.
        Alcides doot, de twee geveerde zoonen
            Des Noordewindts, en ’t rappe kint de Zee,
        Gewoon in veel gedaentten sigh te toonen;
            En naer de gaef van aerd en waetervreê,
        (655) Nae dat hy klonk de deur der hellen open;
            Zoo is den helt, op Oetas droeven bergh,
        Van dubbelt gif, zijns Vrouwen gaef, doorkropen,
            Zoo dat den brandt deê tsissen ’t heete mergh.
        Ancaeus viel door ’t wilde swijn zijn tanden;
            (660) Zijns Moeders Broêrs sloegh Meleager doot;
        Waer over ’t hout zijns levens ook verbranden.
            Een ider dus verdiende loon genoot.
        Wat feilen heeft het schoone wight bedreven,
            Voor Hercules te soeken al te woest?
        (665) Dat moet nu by de waeter-Nymphen leven.
            Gaet Helden, ploeght de zee, dit is den oest.
        Schoon Idmon wist wat dat ’er zou geschieden,
            Hy viel den draek in moren-land tot aes.
[fol. E1r]
        En Mopsus mist zijn graft, in’t voorbedieden;
            (670) Een ider vroet, alleen sigh selven dwaes.
        Indien het uit zal vallen nae zijn spreeken;
            Zal Peleus zijn verjaeght door Phocus doot.
        En Nauplius de Griekze vloot doen breeken
            Door valsche baek, en storten by de vloot.
        (675) Oileus Zoon, zijns Vaders breuke boeten,
            Geplettert van den donder op een Rots;
        Alceste voor Admetus sterven moeten
            Vrywilligh, door beschik des waeter-Gots;
        Selfs Pelias, die ’t eerste schip vermetel
            (680) Te vaeren, om het Gulde Vlies, gebood;
        Waer wijdt gesoght, in d’ enghte van den Ketel,
            Daer hy verscheurt, als of hy voer in sood’.
        De wraek der Zee hou hier meê stal, o Goden!
        Spaer Jason dogh, het wierd den helt geboden.
Continue

VIERDE BEDRYF.

Voetster.

    (685) MIjn hart verschrikt, en grouwt; groot onheil is beschoren.
    Het is onmenslijk, zoo den aengedoghten toren
    Zigh selven voeit, en groeit, en vult het oud bestaen;
    Ik heb haer dikmael dul de Goden aen sien gaen,
    De Sterren ne’er sien doen: maer noit haer hevigheden
    (690) Zoo bijster munten uit; want zoo zy in quam treden
    Ter kamer van de kunst, met heel verbaesde gangh,
    Zoo haelden zy het al, jae wat zy selver langh
    Gevreest had, voor den dagh, en sloegh het heir der boosheit
    Aen Reyen, met bedekt’ en diep-verhole loosheit.
    (695) Zy raekt het droef geheim maer met haer lughter hand,
    En daeght de pesten in, zoo die het heete zand
    Der Africanen téélt, als die het krimpend noorden
    Haer kraghten wringht in een, en maght geeft om te moorden:
[fol. E1v]
    En al het ongediert. De Adders, opgeruit
    (700) Door maghtigh dighten, slaen ten donker holen uit.
    Daer komt de groote slangh allengken aengetogen,
    En swelt, en kuilt haer lijf, en spant gestreepte bogen,
    En drilt den schight van haer drie-punte tongh, die vraeght
    Tot wiens bederf zy word besworen, en gedaeght?
    (705) Wegh, seght de woede Vrouw; het loom gediert der aerden
    Is my te grof hier toe, en al te klein van waerden.
    Den hemel geef vergif. De tijden zijn’er nae
    Dat dit bedrogh, gemeen bedrogh te boven gae.
    Ik daegh den draek, die als een groote stroom gaet dwaelen
    (710) Den noorden hemel deur: wiens grove kronkels paelen
    Zoo aen den grooten Beer, de baek der Griekze ree;
    Als aen den kleenen, baek in Zidons ruime zee.
    Den sluiter van de slangh ontspogh zijn tay gewrighten,
    Op dat zy swadder spouw. Kom Python, hoor mijn dighten,
    (715) Wiens moet de tweelingh-goon zoo dikmael heeft getrotst:
    Kom groote waeterslangh; en al wat afgeknotst
    Van Hercules, zoo ras, en milt was in het jongen.
    Kom slaepelooze waght, van Colchos afgedwongen,
    Dogh eerst door tovery benevelt, en beswijmt.
    (720) Nae dat ’er al wat kruipt te zaemen is gerijmt;
    Zoo valt zy om de kraght der kruiden uit te kippen,
    Geplukt op Erix kruin, en ongebaende klippen.
    En door het staege sneeuw van Caucasus gegroeit
    Die van het groeizaem bloet des vuir-diefs zijn gevoeit.
    (725) En daer de Meder schut, de Parth van lighte driften,
    Den rijken Arabier, haer schighten meê vergiften.
    En die de Zuaeb, vermaert in woeste bosschen, plukt,
    Waer uit hy zap, beklemt van kouder hemel, drukt.
    Al wat de lent, vol groei, vol bloei, vol broei, beloofde;
    (730) Al wat de winter, die der bosschen eer beroofde,
    Zijn ingewrongen vuir met witte kou besloegh.
    Al wat de bitter doot in rijpe bloemen droegh;
[fol. E2r]
    Off in de kronkels van de wortel hiel gedoken
    Zijn schaedelijk gewelt, bestaet zy zaem te kroken.
    (735) Dees kruiden heeft den top van Athos Rots gezait;
    Die Pindus groote kruin; dees heeft een zeis gemait
    Met bloet bemarmort, op Pangëus hooghsten horen;
    Die wiessen in den damp van Tygris steile schoren;
    Dees braght de Donou voort; die groeiden in het zand
    (740) Der drooge paerlen, van Hydaspes werme strand;
    Dees aen den Baetis, die met loome biggel-zanden
    De west-zee dempt; en doopt met zijnen naem de landen.
    Met ijzer snee zy dees, in ’t krieken van den dagh;
    Die, als de Maen haer van de middel-hemel zagh.
    (745) Dees neep zy van de stronk met nagels hoogh-besworen.
    Zy plukt moordaedigh gras, en doet de slangen smoren;
    Waer uit zy vreisem by vervloekte vogels snuit.
    Het hart eens droeven uils, de dermen levend uit
    Een heesche strix gerukt; dit weet haer kunst te zetten
    (750) Elk nae zijn eigenschap: dees zijn vol brant en hetten;
    Die zijn van loome kou vergiftight en gestremt.
    Hier doet zy woorden by zoo grouzaem, en zoo vremt
    Als al dit mengelmoes. Daer komt zy dul getreden,
    Zy mompelt, alles dreunt van haer begonnen reden.


Medea.
    (755) U bid ik fluistrend volk; en u afgrijzelijke Goden;
    Den blinden afgrond; en het hof der dikke duisternissen;
    Des diepen swaevel-poels gevangens; stinkend hol der dóden;
    Ter Bruiloft schimmen, al uw straffen zultge zoo langh missen.
    Het eeuwigh rollend Radt zet nu Ixion los ter aerde;
    (760) Laet Tantalus den dorst ter Bruiloft laeven zonder tergen;
    En swaerder straf zy hem die Jason met zijn Doghter paerde;
    De gladde ronde Rots plet Sysiphus op helsche bergen.
    Kom Belus Nighten, Mans beulinnen, laet u ijdel scheppen
    Met emmers zonder grond, ik eisch van dezen dagh uw handen.
[fol. E2v]
    (765) Wilt, grootste light des naghts, u op mijn heiligh rijmen reppen;
    Vael, paers, en laet de wraek uit uw drie aengezighten branden.
        Ik heb, naer oude wijs, het wout, dat kunsten handelt,
        Met ongevloghten hair, en barrevoets bewandelt;
        En regen-droppen uit de drooge loght gedrukt:
        (770) De stroomen in den grond: de Zee te rugg’ gerukt,
        En op den tijt des vloets gebraght tot dubbel ebben:
        De zon en sterren, bei te zaemen zightbaer, hebben
        Een hallif ront gezien: de Beeren, nimmer nat,
        Nu in de Zee gebaedt: ik heb der tijden radt
        (775) En beurten om gerijmt: de zoele zomer bloeiden,
        Daer warmer winter sigh met rijp gemaei vermoeide;
        En Phasis snelle stroom liep nae zijn bron te rugg’:
        De Donou, die uit zoo veel monden braekt, en vlugh
        De zoete baeren schuirt, verstremden in zijn boorden;
        (780) De razery der Zee, schoon haer geen winden stoorden,
        Swol tot haer duinen uit; de bosschen, swaer van draght,
        Verhuizen van haer steê, door mijner dighten maght.
        Ik heb de Zon gestuit, hoe zeer zijn henghsten holden:
        De sterren aengestert, tot datze zuisebolden.
        (785) Het is al tijdt, Godin, kom tot den droeven dans;
        Mijn handen, klam van bloet, bevleghten deze krans,
                  Tot uw vermaek, met negen gladde slangen:
                      Zy zijn den Reus, die uwen hemel dorst
                  Bestormen, van zijn draekevoet gevangen;
                      (790) Met trouwloosheit, van Nessus bloet, bemorst;
                  Dat Hercules hem uit zijn lever tapte.
                      Dees asse schoot nogh over, van den helt
                  Dien dit vergift, op Oetás kruin, betrapte.
                      Altheás torts de liefdeloosheit melt
                  (795) Eens Moeders, en de liefden eener Zuster.
                  Dees véren liet Celeno, die geruster
                  Voor Zetes school in haer nauw-duirigh hol.
                  Dees schaghten deê de schight, doorweikt, en vol
[fol. E3r]
                  Van Hydrás bloet, de Stymphalis ontruien.
                  (800) Het aerdrijk loeit, ik vat het voorbeduien:
                          Ik heb de gunst der kunst-Godin.
                      Ik zie den Wagen nederdaelen;
                          Niet dien zy ment wanneer zy in
                      Den Hemel blinkt met volle straelen:
                          (805) Maer die zy vael en droef beschrijt;
                      Getrokken van heillooze dighten:
                          En in de leeghste loght berijt:
                      Kom bleeke Maen, mijn leet belighten.
                          Laet klinken, tot der kunsten hulp,
                      (810) Corinthens rijke bekken-slaegen.
                          Dat vreemde vrees het land bestulp.
                      Bebloede zóóde voor u draegen
                          Verplighte jaerdienst. Deze keers
                      Te midden van een graf getrokken;
                          (815) Bestraelt uw duister, dat vol eers
                      Begroet word, van mijn nederbokken.
                          Hier legh ik voor u als een lijk,
                      En krans mijn ongesnoerde tuiten.
                          En swai den tak, die uit het slijk
                      (820) Des droeven afgrondts quam te spruiten.
                          Ik zal, ontdaen van borst, den arm
                      Met heiligh stael, voor u, doen loopen;
                          Mijn bloet maek dezen offer warm.
                      Gewenn’ mijn hant het stael te stroopen,
                      (825) En in uw eigen bloet te doopen:
                      Den Autaer is genoegh bedroopen.
                        Vergeeft het mijn indienge klaegt
                        Dat gy te dikwils wort gedaegt.
                        Een oorsaek van zoo veel geklagh
                        (830) Is Jason, als hy altijts plagh.
                        Vervals de kleeren van de Bruit,
                        Dat, al zoo dra Zy zy getuit,
[fol. E3v]
                        Haer dit verborgen vuir zoo dra
                        Bekruip, en in het merrigh sla.
                        (835) Dit vuir, als in dit goud verstikt,
                        Gaf my; die van den Gier gepikt,
                        Ter wonden wast; en leerden, hoe
                        Men deze kraght moet rusten toe.
                        Den smit des blixems deze vlam
                        (840) Bekleet met swaevel; deze quam
                        Zoo leef-baer, uit den gouden doom
                        Van Phaëton, mijn stouten Oom.
                        Chimerás middel-gif is hier;
                        Als ook de damp van onze stier,
                        (845) Met vrouw Medusás gal gemenght,
                        Die gramschap heelt, tot datze krenght.
                        Mend Hecate dees maghten aen,
                        En geef mijn gaef bedekte zaên
                        Van vuir, dat zonder brand en light
                        (850) Bedrieght gevoelen en gesight.
                        Zijn light het Bruiloft-light verwin.
                        Ik ben verhoort; de wraek-Godin
                        Slaet driemael af, de fakkel vuirt
                        Die heiligh leed en droefheit stuirt.
    (855) Nu is mijn beê voldaen. Gae, roep mijn Zoonen uit,
    Dat zy dit rijke Kleet gaen schenken aen de Bruit.
    Gae, gae rampzaligh kroost, der Moeder vol ellenden,
        Behandight aen Me-vrouw, uw Stief-moêr, vol gevleis,
    Ootmoedigh dit Geschenk, en wilt u spoedigh wenden
        (860) Te mywaerts, dat ik u omhels de leste reis.


REY.

                WAer of Medé, van moorden dol,
                    Sal nemen haer gestoorden hol,
                        Onmaetigh in haer minnen?
                    Waer of haer razery toe neight?
[fol. E4r]
                    (865) De gramschap uit haer oogen dreight
                        Zy zal iet quaets beginnen.
                    Zy schudt den kop, met trotze borst,
                    En dreight van zellef onze Vorst;
                        Als waer Zy niet verdreven.
                    (870) Op eene stondt schier wordtze root,
                    En weder bleek gelijk de doot,
                        Nae dat de zinnen sweven.
                    Nu looptze hier, nu looptze daer
                    Gelijk een Tygerin, als haer
                        (875) De jongen zijn ontdraegen,
                    Geen oorden onbesoght en laet:
                    Zoo weet Zy in haer min geen maet,
                        Nogh in haer gramme vlaegen.
                    Hoe wil het hollen, nu Zy haet,
                    (880) En min, in eene waegen slaet!
                        Wanneer off eens zal wesen
                    Dat dees heillooze Vrouw de wijk
                    Zal nemen uit het Griekze Rijk,
                        En uit den Vorst het vrésen.
                    (885) O Zon! laet nu den dollen doom
                    Eens rollen op een vollen toom;
                        En ruimt den naght haer uiren:
                    Den voerman van den blijde naght,
                    Zal drenken uw vermoeide jaght;
                        (890) En stooken Minne-vuiren.
Continue

VYFDE BEDRYF.

Bode.   Rey.

    ’t IS alles in den brandt, de standt des Rijkx te schanden;
    De Koningk, en de Bruit tot assen t’ zaem verbranden.
Rey. Door wat bedrogh verrast?
Bode.                                          Dat Vorsten meest bekoort,
    Door Gaven.
ADHOC
[fol. E4v]
Rey.                Brengen die bedrogh en moorden voort?
    (895) Bode. O wonder! en ik weet geen middel voor te wenden,
    Schoon ik het einden weet.
Rey.                                        Hoe quam het dan ten enden?
Bode. Dat gretigh vuir, gewekt door imants strengh gebodt,
    Verdoet, en woedt, en dempt het Koningklijke slot;
    De stadt is in gevaer.
Rey.                                En is ’er dan geen waeter?
Bode. (900) Het wonderlijkste nogh, geen nat, geen gieten baet’er;
    Het waeter voet het vuir, en hoe men ’t meerder keert,
    Hoe dat het meerder woed; de hulp is overheert.
Voetster.   Medea.   Jason.
    Voort, voort Medea, voort, wegh pakt u uit de handen
    Van Pelops land, en soekt uw heil in ander landen.
Med. (905) Ik wegh gaen? waer ik van te vooren wegh gegaen,
    Ik quam weerom, en sagh de nieuwe Bruiloft aen.
    Op, op mijn ziel, vervolgh den aenvangh zonder tukken;
    Het minste deel der wraek is nu maer aen ’t gelukken.
    O dolheit! mintge nogh? kan Jason, zonder min
    (910) Uw wraek voldoen? ai neen; zoo wreed een straf verzin
    Als oit verzonnen is: ontsteek zoo heet een toren,
    Dat tught, en schaemte t’ zaem in zijnen brandt versmoren.
    Klein is de wraek, die door klein’ handen is gedaen.
    Een heeter gramschap sweep mijn lafheit beter aen;
    (915) En uit den afgrondt van mijn smeulend hart, de toght woê
    Nu heviger dan oit. Al wat ik deê tot nogh toe,
    Zy Godvrught hier by. Maek het zoo; dat ider weet
    Dat al de schelmery, die gy voor dezen deedt,
    Maer light is, en gemeen: die was de proef maer vande
    (920) Bloetdorstigheit. Wat kan van onervaeren handen,
    Van maeghdelijke moet, dogh zijn bestaen geweest?
    Nu ben ik eerst Medé, door quaetdoen groeit den geest.
[fol. F1r]
    Nu groei ik dat ik Broêr zijn harssebekken kloofden,
    Zijn leden reet van een; en Vaders land beroofden
    (925) Van ’t heiligh Rijkx-geheim; nu groei ik in de moort
    Van Pelias; zoo, zoo, mijn schenzught soek al voort.
    Mijn handen moeten nu haer meester-proef betoonen.
    Wat zal ik dan? waer meê de trouweloosheit loonen
    Mijns vyandts? uit de milt welt zoo verwoed een wraek
    (930) Om mijn verschrikte ziel, dat zy de wrange smaek
    Nogh nauw lijt op de tongh. Mijn haest heeft stof verlooren.
    Ogh! of hem van zijn hoer dogh Naezaet waer gebooren!
    Al dat ik uit hem heb, dat heb zijn hoer gebaert.
    Dit stof gevaltme reght, den schender is het waerdt.
    (935) Ik moet met volle moet dit leste stuk volbrengen.
    Mijn Kind’ren: ai niet meer mijn Kind’ren; gy moet plengen
    Uw aengeboren bloet, om Vaders schelmery.
    De schrik beslaet het hart, de leden stremme my,
    Den boezem jaeght, de krop der gramschap is geslooten.
    (940) De lieve Moeder heeft de gramme Vrouw verstooten.
    Zou’ ik aen eigen bloet mijn eigen handen slaen?
    Mijn Kinderen? ai neen. Agh jae: ik moet ’er aen.
    Zoo ongehoord een daed, zoo felle moorderijen
    Verfoei Medea selfs. Waer zouden zy om lijen?
    (945) De Vader is een schelm, en ik nogh schelmzer Vrouw.
    Schoon ik haer vry van schuld en eige misdaed schouw,
    Zy moeten sterven, of voor Vader, of voor Moeder.
    Zy zijn onnoozel: ik bekent; zoo was mijn Broeder.
    Wat waggelt gy mijn ziel? wat biggelt gy mijn oogh?
    (950) Hier doet de gramschap, daer de liefden haer vertoogh.
    Mijn omgeroerde moet kan aen geen schiften raeken.
    Gelijk de dulle zee, die uit verscheiden kaeken
    Der winden wordt bestormt, verstuift, en woelt, en woedt
    Met onbezuisde drift: zoo drijft mijn los gemoedt;
    (955) Nu doet de liefde wraek, de wraek nu liefde wijken:
    Ik wil tot voordeel van de liefde vonnis strijken.
[fol. F1v]
    Mijn lieve schaepen kom, mijn eenigh heil en troost
    In ons vernedert huis, mijn uitverkoren kroost
    Omhels uw Moeder dogh: ik gun u langh te leven
    (960) Voor Vader. Leef voor my, die van u word verdreven.
    Eer lange zultge zijn gerukt van Moeders schoot,
    Met zughten en geschrei. Uw Vader kus u doot:
    Ik heb u doot gekust. Waer word ik weer getrokken?
    Off knaeght de spijt mijn hart? of eischen d’ oude wrokken
    (965) Mijn Godvergeten hand? ik volgh dan, waer ge wilt.
    Ogh! of ik waer geweest in ’t baeren alzoo milt
    Als Niobé, die trots braght veertien Zoons ter aerde!
    Daer ik, onvrughtbaer voor de wraek, twee Zoonen baerde,
    Alleen mijn Broeder een tot zoen, mijn Vader een.
    (970) Waer wil ’t onmaghtigh heir der razerijen heen?
    Wien soekt het? op wien is gemunt dit helsch geflonker?
    Wien dreight het bloedigh light, gestegen uit het donker
    Des swaevel-poels? wien meent de klap der slangen-sweep?
    Wien eischt uw woede toorts, Megera, met uw sleep?
    (975) Wiens schim is dit? ai my! de leden gansch geschonden?
    Ogh Broeder! Broeder! ogh! word gy om wraek gesonden?
    Ik zalz’ u doen. Verdooft het light van mijn verstandt,
    Verscheur, verzengh, mijn borst staet op voor uwen brandt.
    De wraek bekommert mijn; ik zal de wraek beginnen:
    (980) Veroorloft vry ter hel de gramme wraek-godinnen:
    Laet my geworden. Bruik, bruik mijn verplighter handt;
    Bruik den getrokken pook; daer is een offerandt
    Tot zoen van uwe moort. Wat hoor ik schielijk rammelen?
    ’t Is waepentuigh tot mijn bederf: hier dient geen zammelen,
    (985) De moort is nu begost. Ik spoei my naer de tinn’
    Van mijn verheven huis; spoei met my lieve Minn’:
    Ik voer u met my door de loght, met vlugge raeden,
    En maeken dat mijn deught, den spiegel van haer daeden
    Niet heimelijk verquist; een ider tuigh de proeff.
Iason. (990) Zoo imants trouw gemoet der Vorsten val bedroeff,
[fol. F2r]
    Die loop’ hier toe: dat wy den stighter zelf betrapen
    Van dit vervloekte stuk. Trauwanten, op, ter wapen:
    Brengh hier geweir; en ruk het huis ten gronde ne’er.
Med. Nu, nu heb ik mijn Staf, mijn Broêr, mijn Vader we’er;
    (995) Nu is de Gulde Vaght te Colchos aen den boom, en
    Mijn Rijk, mijn Maegdom, die gerooft was, weergekoomen.
    O Goden! nogh in ’t lest eens goedt! ô heiligh dagh!
    O blijde Bruiloft! vliet; de moort heeft volle slagh:
    Maer niet de wraek: wel aen, volvoertze dan mijn handen.
    (1000) Wat draelde nogh mijn ziel? wat twijfelde? nu kande.
    De moet ontvalt; het rouwt, en schaemt my dezer daet:
    Ogh! wat heb ik gedaen? berouw komt nu te laet,
    Het is gedaen. Ik moet hier in, onwilligh, bly zijn,
    En groeyen in mijn leet, de smart van Jasons by zijn
    (1005) Ontbrak mijn blyschap. Dat voorleden aght ik niet;
    Al wat hy niet en zagh, dat is te leur geschiet.
Iason. Zie daer. Daer is Zy op den top van ’t huis geklommen.
    Vuir. vuir. Zy stik in vuir dat van haer is gekommen.
Med. Zoo Jason: maek het graf en uitvaert voor uw bloet:
    (1010) Het is den lesten dienst dien gy uw Kind’ren doet.
    Uw Schoonvaêr, en uw Bruit, dien ik het graf bereiden,
    Die hebben ’t haer. En dit uw Kint is al verscheiden.
    En dit, gelijk ge ziet, staet al ter slaghtingh schrap.
Iason. By al de Goden: by ons beider ballinghschap:
    (1015) By onze Trouw, die noit, mijns willens, is geschonden,
    Spaer hem. Geschiet u leet; ik ben te zoen verbonden.
    Doot mijn: gereghte straf val op mijn schuldigh hooft.
Med. Uw voorbeê port zijn doot. U smart, mijn smart verdooft.
    Gae nu vry trotzert: zoek de Maeghden vol te laeden,
    (1020) En jaeghze Moeders wegh.
Iason.                                          Een kan de straff verzaeden.
Med. Kon eene moort voldoen den honger van mijn wraek,
    Ik hadd ’er geen gedaen: zy is te hol van smaek:
    Twee zijn niet stofs genoegh om haeren trek te boeten.
[fol. F2v]
    Ik wil mijn ingewandt nogh met den dagg’ doorwroeten,
    (1025) En zien wat dat ’er schuilt, tot boet van schuld en spijt.
Iason. Volvoer uw opzet dan; nu smeeken niet en dijt
    Dan tot verlengen van mijn hartzeer, en bedroeven.
Med. De straf moet langzaem zijn, mijn gramschap wat vertoeven.
    ’t Is mijnen dagh: ik bruik de gift van duiren tijt.
Iason. (1030) Uw gramschap my verniel.
Med.                                                            Dat ’s om uw lijf gevrijt.
    Zoo, zoo, hy heeft genoegh. Meer heb ik geen vermógen
    Der wraek te wijën toe. Heff uw bekreten oogen,
    Ondankbaer hart, eens op. Kendt gy uw Eegemael?
    Zoo schei ik, als ik schei. De loght draeght mijn te prael:
    (1035) De tamme draeken haer geschubde nekken toonen
    Gejokt tot mijnen dienst. Hou daer; daer zijn uw zoonen.
    De vlugge waegen voert mijn door de wolken heen.
Iason Wee! wee! mijn Kind’ren, wee! ogh Jason! Jason ween,
    Vervloekte Toveres, my door de loght ontvloden,
    (1040) Gy tuight, waer dat ge vliet, de nietheit van de Goden.

UIT.
Continue