Isaac Burghoorn - Klucht-hoofdige snorre-pypen, quacken, en quinck-slagen

Isaac Burghoorn: Klucht-hoofdige snorre-pijpen, quacken, en quinck-slagen.
Facsimile — Herdruk; zie de eerste druk, de andere herdruk en de bibliografie
Uitgegeven door Marti Roos
Redactie A.J.E. Harmsen, Universiteit Leiden

[fol. π1r]

I. BURGHOORNS

Klucht-hoofdige

Snorre-Pijpen, Quacken,

en Quinck-slagen.

Springende van den Os op den Esel.

Eerste en Tweede Deel.

[Vignet: Gravure. Mercurius vliegt boven een dansfeest]

Gedruckt met verloff van Meester Jan de Scheer-voghel,
Iutje Wabbergats, Gerrit Slock-op, Lijsjen Hael-in, Ioncker snap-op,
Fijtje Morssebels, Melis Foppe Quist-goet met Femmetje Groms.
Onder-teeckent by den secretaris Bommetje-bom.

[fol. π1v: blanco]
[p. 1]

Aen alle verstandige en wacke-
re Poëten onses Tijdts.

GEESTIGE VRIENDEN,

ICk bidd’ u, en laet’et gheen wonder zijn dat ik uwe wetenschap besoetel met dit boertige, en van ’teen op ’t ander loopende Vermaek (indien ’t anders by de wel-bezielde Weters soo genaemt magh werden) want de Reden seght my dat het Verstandt niet altijdts op eene plaets en dient; een weynich stilte, en wat veranderinghs, verlustight de sinnen: Het Spreek-woordt seght, Van’t een op’t ander, soo wertmen niet licht dol. Hierom dese twee Deelen, welck’ ick U: E: E: te samen, oft elck bysonder, toe-eygene, geef ick den Naem van Klucht-hoofdige Snorre-pijpen, Quacken, en Quinck-slagen: Snorre-pijpen, om dats’ een vreemt geluyt van sich geven, Quacken, om datter sommige wat ongelooffelijck schijnen; en Quinck-slagen, om datter eenige onder loopen die sich selfs hier en daer met een schijn van reden, weten plaets te maken; en niet-te-min, de woorden geven sulcx te kennen, [p. 2] datse verthoonen een mengel-moes van ’s Werelds malligheyt, dat hier, by dese gelegentheyt, dient opgedischt. Terwijl ick waerschijnelijck eenige Kluyfbouten als op een Thooneel stel, soo laet ick eenige haer Rolleken beginnen, maer niet uyt speelen (want des tijdts gelegentheyt sulcx niet toe-laet) en haer, ten deele, bekent gemaeckt hebbende, laet ick yder syn Macker by de handt grijpen, en lustigh eens om springen datter oir af tuyt, en dan is’t Wilder dan wilt, wie salder mijn temmen? etc. Men stelt het pijpje nae de bom; En of ’er yemant wat schrijft of seydt, ’twert niet geâcht, de lossigheydt vindt plaets, en gelijck bij gelijck maeckt een koppeling, al sou men een honde-staert aen een achter-eynd’ van een beest vast maken, even als dese Voor-Tijtel aenwijst, somtijts hoe gecker hoe slimmer, elck verstaet sich op de scheer-kunst als een Vogel op sijn picken, Wat raedt? de tijdt en lengt’er niet mee, en soo loopt de Werelt vast op stelten. Nu wel aen dan, bezielde Vrienden, vint ghy in dese Snorre-pijpen niet anders als’t geene dat raeuw en los uyt de Pen is gevloeyt, denk dattet die Luyden haer schult is welck’ d’ongeôorlofde aerdigheden, soo wel met de mont, als metter daedt, bewysen. Derhalven stell’ dese Letteren onder U EE: goet oordeel-hebbende Bescherminge tegen eenige neuswijse Haire-klievers; Ende sal ondertusschen blyven, soo lang’ ik leeff, een gunstige Lief-hebber van U EE: aengenaeme en bysondere Geestigheden.

I. BURGHOORN.

[p. 3]

Klucht-hoofdige

Snorre-pijpen, Quacken,

en Quinck-slagen.

WEl, gants eelekaerten, wat kommender al blaeuwe Boeckjes uyt de Pers vliegen!
My dunckt dat d’een d’aer met schrijven en wrijven soeckt te bedriegen:
Elck wil eve wijs wesen, al benne de sommigen altemet niet recht geck.
Trouwens, dat is nou onder de Miente-man een Blinde-mans gebreck.
(5) Sy stellen nae d’aengenaemste sangh heur Noten,
Om datse tegen de botste koppen heur neus niet souwe stooten.
Wat issser aers in te doen? yder montje sen eyge sausje begeert,
Soo dat ’t gemiene Volckje Slimme Piet by de kam af scheert.
Het spookter van Grilletjes, datmer qualijck ken deur gaen,
(10) ’Tis over-al: Hier, jy elen Baes, blijf hier wat veur staen,
Je sieter al wat nieusgierigh uyt, neem dit Boeckje vry in de hant,
Ten is, datjet weet, gien nieuwen Deun van den ouwen Hillebrant.
Sie daer, dits wat geestigs, je kent’et om wat kleyn gelts mee dragen,
’T komt vers uyt de pers, maer van wien? dat moetje niet vragen,
(15) De Vaer van ’t Kint wil niet e noemt wesen, houdtet wat stil.
Wel wat is’et dan? Doet ’et eens op, en siet wat’et segge wil.
De Tijtel doet’em bedenck’lick en schoon voor, is’t aers so van binnen,
So selm’er, geloof ick Baes, wel wat wonders en kluchtighs in vinnen.
’Tis een veeghelicken tijdt, elck staet sen eygen Doodt voor de deur,
(20) En daerom maeckense eerst een Boeckjen, een Dichjen, of een Leur,
Om dat mense sou an sien wackere Geesten, en diese soo niet bekennen,
Die meugen, om heur bottigheyt wel vreesen datse levend’ bennen.
[p. 4]
Men doet’er oock veul te kort dat mense niet voor Poëeten en groet;
Want je weet niet wat dat Volckje in de Weerelt al moeyte doet!
(25) Hebbense wat gerijmt, of gelijmt, stracx nae de Druckers van de Boecken,
Dan is’t: Goeden dagh Meester, Jou isser een duysent gulden of meer an vast, datjet weet.
En as’t den Drucker gedruckt heeft, soo is’t so veul als niet een beet.
Klagen helpt weynigh of niet; Ick heb dickwils wel hoore seggen
(30) Dat lompen en leuren verkoft worden, daer wat deegs blijft leggen.
’Tis soo, sey Gooltje, en se koft een nieuw Uyle-spiegels verhael.
Kluchtige Klaes lachten daerom. Wel wat roertet umment as icket betael?
Nou, jy Fielesoop, hier isser een die met Ian Alle-man, weet te gecken,
Vinje daer een wambis dat je past, soo meugjet vry an-trecken,
(35) Houdje slecht en recht, en set je beschimmelt aensicht in eene plooy.
Of hier, daer is wat anders, dat komt oock al knoddigh en mooy.
En daer zijn bey de Kluchten van Jan Saly, en van Oene,
Koopt die, wilje wel doen, en lijdje liever met ongelapt Schoenen.
Of sie daer, zijnder een dosijn, allegaer so nieu als een koeck uyt de pan,
(40) Soo van d’een als van d’ander, elck toont hem als een wacker Man.
Wel hoe Meester! soo veel Kluchjes, en altemael van geestige Basen.
’Kseg dat de Luy wat weten alsse doende zijn om de geest uyt te blasen.
En datjet wel verstaet, ick geever jou twee of drie om een stoop wijns.
Hey, wat mag ick seggen, je lijckt de Man niet, je bent niet goet mijns.
(45) Ick hou veel van de nobele Basen, alsse wat sien dats’et stracx koopen,
Alsse dat oock niet willen doen, soo meugense in een pomp loopen.
Wel nou, sonder gecken, wilje dan dit geestigh Maeckseltje niet?
Wacht wat, ick hou veel dat men’t eerst wat leest en door siet.
Ho! ho! soeckje hier in mijn Winckel voor niemendal te staen lesen?
(50) Soo benje verkeert, Vrient, loop hutsen, je moet hier niet wesen.
’Tis quaet genoegh mit het Volck, Meester Hans, daer is al wat an;
Maer je soudt doen als de Paus doet, die doet de Dood-eters inden ban,
Want die Gierigerts souwen een Luys om het vel licht villen,
En se sellen om wat mooyigheydts heur stinckend’ gelt niet verspillen.
(55) Ick prijster mee, dat mooy is wort leelick, en dan wort men’t oock moe.
Dat sey Gijsjen oock, hy eysten een kannetjen, en kreeg een Meisje toe.
Voor een biertjen aen stocken (riep hy) dat sen keel scheurde,
En se brachten een biertjen aen swavelstok, so hy de kan op-beurde,
Dat en ist niet (seyd’ hy) hier mee drijft me geen Hoeren van de plaets:
(60) Het Meysje was er, en om heur quijt te raken wistmen weynig raeds.
Maer is’t meugelick? is Gijsje daer besteedt om niet te deugen?
Dat’s wel versonnen, men sou aers tegen hem niet op meugen,
Want hy is’er een, wat gelt’et hondert, nergens na van de best’.
[p. 5]
(65) Lest kreegh hy daer een Kint t’huys van de Dochter vanden Hapscheer.
Tis wel (seyd’ hy) ban ick de Vaer? so legt’et daer onder de trap neer.
Dat ’s om te lagchen seper, is hy soo gestudeert? wel jemy!
Gaet hy daerom soo dickwils in de kort-gehielde Meysjes Academy!
Dat ’s wat vets in sen knollen. Maer hij sel hem beteren metter tijdt.
(70) Dat sey Melis van sen Seun, en hy wierd’ de deugt nocht meer quijt.
Maer kijckt eens, hoe visachtigh siet hy, of sen Moer een Roch was;
Hebje tot onsen kruydigen Apteker niet e weest, soo loopt noch ras.
Verstajet niet? benje wat bot, soo loopt je best nae de houte Slijp-steen
Laetje wat schaven, als onse Sta by, die liep mit de knijp heen,
(75) Hy wist niet wat hem schorte: ’t was over al, huyt Hont, huyt Hont.
Maer, wat denckje van onse Visser, die lestent op de Schuyt stondt?
Hy maeckte sulcken schrick dat de Vissen kreten als een geplockte Duyf.
Ey, hoe praetje! ick looft niet dat jet mient, och neen, wat een struyf.
Sus, sus, men beste Maet, hou je wat fijntjes in’t gaen by de straten,
(80) Jou Beste-vaers Seun, datje Oom niet en is, ken die wel mit je praten?
Daer komt hy selver, maer sijn dicke kop en laet hy niet t’huys:
De Man, och lacy! was gister avont soo droncken, en soo buys
Dat hy niet te spreken en was; ’tis de rechte weer-ga van Iantje Pispot.
Wel, seghje dat seper, dat is soo veel e seyt als dat hy is sot.
(85) Neen, je bent gaeu, waer je maer geplant in een wagen vol koe-stront.
Onse Buerman wiert’er in gesmackt, sagje wel hoe dat hy doe stondt?
Slimmer als een beschete dweyl op een stockje, was dat mis of niet?
Ick denck wel neen. Ey, ick ben te leuy om te lachen, sey onse Griet.
Daer komt hy mooytjes voor den dag, me dunckt hy oock geschoren is,
(90) Hy meent op de gesontheyt te drincken van een Kint dat ongeboren is,
Hier tot Dingnoms, daer sel hy te gast blijven op een Collacyon,
Och, se mach hem wel ly’en als hy wat goets doet, is dat niet bon?
Trouwens, hy is niet kleyn van eeten, maer hy valt wat dorstigh.
Is den Oven te heet totten Backer? soo valt sijn broot wat korstigh.
(95) Dat’s niet goet voor tandeloose Luy, die’t babbelen mit heur mont.
Maer geloofje oock wel dat sen Beurs is vry wat ongesont?
Jae’k toch, want sen Wijfje seper wint de kost meest mit stoppen,
En daer voor weet hy heur daeghelijckse Kleertjes het Stof uyt te kloppen.
Dat komt wel, daer Man en Wijf mekaer helpen sel ’t wel gaen.
(100) Dat sey onse Hangh-kousjen oock, en se sagh Goovert sen Wijf slaen.
Al quaet, sack en saet, mit al watter in gaet; men moet rinckincken,
Suypen en freten, dobbelen en spelen, en de glasen doen klincken
Wil men ter degen kael of berooyt wesen, en dat metter haest.
Maer jy Seuntjen van Vaers wegen, hoe sie je daerom soo verbaest?
(105) Krijgh je de Binne-koorts? of ben je verkouwen in ’t kaets-spul?
[p. 6]
Ick weet je niet te seggen, men word wel licht van te veel raeds dul;
Al te veel kaecks is voor de Verstandigen niet goet, speelt montje toe.
Droom je wat, en swijghje wat, soo weet niemant hoeje bent te moe.
Dat meughje noch wel eens seggen, so geefjet dubbelt te kennen,
(110) En dan behoef je de Swijgers niet aen ’t spreken te gewennen.
Wel, wel, daer gaet wat om, meer als de Molens van den Haegh.
Dats waer Vaer, je duyseligh hooft dat draeyt alle daegh;
Een droncke mont seyt dickwils de waerheyt, al sout yemant krencken,
Wat valter dan te vragen, te antwoorden, te swijgen, of te dencken?
(115) Daer is onse Kalkoens-neus, om datter gien bier in zijn Kelder blijft,
Soo maeckt hy dat hy tot Lijsjen om een vaentje den handel drijft;
Wat deed’ hy lestent? hy hadd’ noch een dubbeltjen in sen tasje,
En hy nepten allien een kinnetje biers, was dat niet een nobel Gasje?
Wat hadd’ hy te doen? Hij sprack van borgen. Lijsje was doof.
(120) Hy liet ’er zijn Mantel wat blijven, by gebreck van geloof.
’T gaet wis en seker, die gien gelt in de beurs of in de sack heeft
Dat hy vry wat dickwils tegen sijn wil met ongemack leeft.
Daer ging hy al druypende heen, en quam op ’t lest inde Kerck,
Terwijl de Predikant op stoel stond’ en deed’et heyligh werck.
(125) Stracx gingen de oogjes toe, en begon leelijck te roncken.
Weckt die Man daer, sey Moertje Schijn-heyligs, de Vent is droncken.
Flips Pieterssen stiet’em an, en sey: wel hoe! men speelt hier geen spel.
Heu, heu, (seyd’ hy) of sy wat seyt of niet, tap jy al eve wel.
Ey siet eens! terwijl hy daer sat van wijn en bier te droomen,
(130) Docht hy dat Bely Snoeps sijn Wijf in ’t Smockel-huys was e komen,
En dats’em thuys hebben wou. Wel wel, ’tis heel moy e leeft
Als men onder de predicacy yemant sulken verkeerden antwoort geeft.
Sus je moet niet swygen. Wie komt daer gapen door de traly?
Wil je geen roomsse kamil, maadjeleyn, rosemareyn, lavendel, of drooge saly?
(135) Se is noch so goet, mijn suyckerde Juffrouw, of se eerst was e plokt.
Neen, neen, Ian Saly, Wats! ick meende dattet’er mee was gejockt.
Hael een pintje wijns we hebben een versse pekelharing op de rooster.
Dat doense somtijts ook soo in’t blaeuwe, grijse, graeuwe Klooster.
Dat proef ick, sey Louwtje, en hy dronck een pot met pis uyt:
(140) ’Tis goet voor de vyerigheyt, of men’t altemet soo wat misduyt,
En hy hadder gelijck in, want vuyl water slist so wel brant as’t schoon.
Maer seg eens Geertje, wie heyt dicke Lubbert den Eeter hier ontboon?
Je weet ummers wel dat hy hum soo verstaet op het toe tasten.
Wat sel ick seggen? hy komt ongenoot, hy is eene van de goe Gasten,
(145) Die dencken, ’tsel eve veul doen of ick’et betael of niet.
I gut! dat hy dan eens quam tot onse lebbige Griet.
Hoe souse hum uyt-lichten, datter de heele Buert of sou wagen!
[p. 7]
Sy sou hem wel wat voor setten datt’em ten huys uyt sou jagen.
Jemeny dingetje, wat een mooyen Katjen is onse Puys!
(150) Se vat mit bey heur klaeutjes het vel van een levende Muys.
So moet’et gaen, sey Iutje, en sagh een Vercken de leste snack geven.
’Twaer beter sey Leun, dat mense liet met gemack leven.
Maer Leuntje, wat ben je oock voor een drolligh Wijf bekent,
Soo langh as ickje gekent heb met jou eerst-getroude Vent.
(155) Je slacht op een duyt het eerste Wijf van Kees-Ian-Iaep-Huygen,
Die praeten oock so mooytjes uytten rouwen, en uytten ruygen,
En se gaf’er niet om al stont’er een Commissaris vande verteerde kosten by.
En noch seydse al eve wel: mijn woorden hieten geen Fy,
Se stincken niet, en daerom meug jy se mit recht niet laken.
(160) Geloof jy ’t niet? vraeght’et Anne Suyrmuyls mit heur blaeuwe kaken,
Die Ian Goet-bloet in de dekens naeyt, en smeert hem wat af:
Ha daer (seydse) dat hebjer voor, dobbe, dobbe, dob, barlaff.
Ha daer, bewaert dat teugen den dagh van ongesontheyt.
Ken ick nou swijgen, soo weet niemant wat voor mijn mont leyt,
(165) Want as ick begin, sie daer, soo heb ick niet half e daen,
En dat ick niet doen en kan, dat moet ick ummers late staen.
’t Zijn Hoeren en Boeren die bot en sneegh zijn, sey Heyn de Loopert,
Wangt onse Maey ken soo wabber-gatten as Klaes de Stoopert,
Sy loopt daer met een leegh aensicht, en een ongestopte kous,
(170) Isset niet schangde voor de Buert? Ey stopje mont met wat brous,
’t Gaetje niet an dat Maey Flodder-gats soo wacker weet te smetsen,
Jy en betaelt’et niet, verstae je dat wel? of set schoon weet te kletsen,
En daer niet voor en geeft als een woort, dat daer heen vliegt.
Menigh Mensch, seper, wort altemet soo in slaep e wiegt.
(175) Meen je dat, Neeltje Symes? Wat sou me dencken en seggen;
Het beurdt wel asser twie plock-haren, datter een komt boven te leggen:
Mooy e kalt daer de tong in de loop blijft, dat seg ick sonder jock.
Wegh met dat Volckje, jaegtse uytten huys met een besem-stok.
’t Staet wat haenachtigh, sey Klootje, ’kweet niet wat ick segge sel!
(180) Laet de Meysjes wat mallen, die verstaend’er het leggen wel.
Kie ka kousje. Guytjen en Kornuytjen die nemen van de deught een walg
Om datse staeg an hart stollesteeren nae’t burgerschap van de galgh.
’Tis gien nood, knagen heur de wormen niet, so eten heur de Krayen,
Se mienen Sinte Pieter mit een versierde beuseling te paeyen,
(185) Maer ’t selder anders gaen, voor alle mans deur staet geen beduyt:
Doch een vroom man heeft dikwils niet meer voordeel als een Guyt.
Men speelt: Een leugentjen om beters wil, Koopluy en sweeren niet.
En segjet heur wel dapper, ’ten raeckt heur kouwe kleeren niet.
[p. 8]
Hoort eens (sey Geertje Fleps) hoe heytet Lijsbet Leffers dus e maeckt?
(190) En hoe is doch die lichte Snyer an die sware Meyt eraeckt?
Wacht je voor hem, hy kent wel op sen elven-dertigste klaren.
Ja, ja, sey lebbige Neeltje, hy selder niet langh wel of varen.
Och, (seyd’ ick weer an) hy ken een mooy kunsje met de schaer,
En nou is hy rijck e noegh al leefden hy minder als hondert jaer,
(195) ’t Schijnt dattet oogh van sen schaer wy’er is als dat van de naelde,
Niet dat ick segh, dat hy daer mee altemet een half elle lakens deur-haelde
Eer ’t hem gebrocht was. Neen, de Luydjes brengen ’t hem t’huys,
’t Zijn vertrouwde goederen. Dan eens gesopen droncken of buys.
Ja, ja kennen de Wijn sluyckers so het water onder de wijn mengen?
(200) Ten is geen wonder datse al morssende storten en plengen,
Sen doen ’t seper dan om haer eygen voordeel, en niet om schae.
Ho, ho, dat loopter op ’t is soo veul e seyt, als siet’er nae.
Houdje stil, ’t gaet al te hoog, de Luy benne beter alsje wel soud’ dencken,
Se doen ’t maer om datset water in de wijn souwe verdrencken:
(205) Of se doen ’t voor den brant ’t fransse nat is anders te hittigh van aert,
Ist dan niet beter voordeel gedaen, en soo veel wijns e spaert?
De Luy hebben gelijck, sey Geurtje-vaer, en ’t waren altemael Wijven,
Die om een haver-stroo om een goot, of wat vuyligheyts kijven,
Ja al souwer een Kint of keumen, sy de Meyt van Ian Smal,
(210) Of men al eene Vrijer in laet, is dat soo veel? o neen, dats niemendal;
Onse Baertje liet’er wel twie in, en se wist van geen roepen,
Daerom gaet onse Leendert nou altemet hier en daer uyt snoepen:
Seper hy plegt so niet te wesen, maer nou is hy ’t Haentje van de Buert.
Waer het niet beter om’t gemack een Meyt of twie gehuert,
(215) Dat die hem holpen by nacht en dagh boven ’t water pompen;
Hey, hey, sey Lammert Ganse-gat, dat zijn maer leuren en lompen,
De nieuwe Neuten behoeft me niet te kraken, men doutse an twien.
Daer is onse Kees, die heyter diergelijcke mee wel e sien;
Maer ’twaren koe-naersen, die met de bienen langhs de Wey loopen.
(220) Die dan belust is om wentel-sop, mag sen broot in de goot doopen,
Sey onse Moolick in de Kersse-boom. Stil, daer komt Jantje Schram,
Je weet wel hoe onse Simetje Tast-toe lestent an dat ongeluck quam,
Om dat hy sijn handen recht uyt stak, en krom na hem toe haelde;
Doch de stadts Vleys-houwers hem voor sijn moeyte weer dubbelt Betaelde,
(225) Doe hy dansten op’t galge-velt, of hy een bien om een deuyt kocht.
Wat segje daer? heeft Krelis alree so veul van Leye tot Delft besocht?
Wel dat komt wel ’khad liever dat de Beul van honger quam te sterven,
Eer dat ick hem te werck sou stellen, niet een kleetje en sal hy van my erven,
Dat hoop ick, dat mien ick, en dat segh ick, jae’k toch,
[p. 9]
(230) ’Kheb dickwils te bruyloft e weest sonder soo te danssen, en ick leef noch.
’Tisser soo druck niet mit onse Beul, hy sel van mijn vel wel blyven:
Schurft leert wel klouwen, seytme, maer ick hou niet van dat vryven.
Igut, dat hy ongse Louw eens kreeg, hoe sou hy speule, pluys, pluys,
Hy sou hem hangdle, niet als een wolsack, maer als de Kat de Muys.
(235) Hy maeckten’t seper te bongt mit onse Joost, in’t eysschen van sen renten,
Neen neen loop wegh mit sulcke leelijcke Venten?
Hy dwongh hem ’t Huys te verkoopen, tegen alle reen en bescheyt.
Daer stont Joost en keeck; hy sou romsteken, en de kaert was verleyt.
Armen Maet, wat raet? klagen en helpt niet, als je weet,
(240) Hy isser seper niet wel aen die met weynigh lakens is e kleet.
’Tis oock niet reed’lick dat men’t Schaepje scheert eer dattet wol heeft.
Noch prijs ick onse Maerten, die de Luytjes de maet moy vol geeft,
En heel wel berecht, isset goetje wat vervalscht en gemengt,
Dat scheelt hem niet, als het niemant maer weerom brengt.
(245) Hebben is hebben, consciency en gelt niet, al hadjer sacken vol met hoopen
En je quaemter mee al je best op een volle Mart loopen,
Daer sou niemant wesen dieder wat af koft of nam.
’t Gebreck is inden Mensch, waert in een Verckens-ham
Men soudter wel haest uyt-snyen. Dat beloof ickje, sey Symen
(250) Teghen sijn leste Moer, en hy lieter vast doot swijmen:
Een deuytjen asijn, och een deuytjen asijn, riepse vast watse mocht,
En daer quam niemant dieder wat lickings of verquickings brocht:
Men liet Moertje de reys aen-nemen. Niet te schreyen om een daelder:
Hier Jongen, loopt je best, haelt ons hier een Hemel-haelder,
(255) En segt, dat hy stracx komt; want een doot Wijf is seper in de weegh.
Wat dunckje van Symetje? was hy bot, of was hy sneeg?
Ja wel, ick segh! brengt Kinders op, maer voedt jonge Honden.
Laetje quaet doen (seyt Teunis) soo doeje seper geen* sonden.
Kinderen die hinderen, men mag’t wel seggen dat men’t hoort:
(260) Al heyt goe Gerrit nou lestent een mager Knijn vermoort.
Daer is niet aen gelegen, men weet wel dat hy wat licht is,
En dat hy een nachje mach over sitten, om dat Morsige Niesje sijn Nicht is?
Seper, heur spaer-potje heyt hy liever als menig Man sijn Wijf,
En daer op bout hy, drincken en klincken is sijn beste tijdt verdrijf.
(265) Sen leven gien Volckje bequamer om op een Schip te setten.
’Tis waer, maer ick dien op men selven oock wel wat te letten;
Want mijn darmen preutelen, en men maegh die kijft, om dat ick soo langh heb e vast,
’Kheb in een heel kertier uyrs niet eens op het monckele gepast.
Dat ick nou een boeckende koeck was, ick soume selven schier op eten,
(270) Of dat ick een lange gersijn hadde, ick souse, dat moetje weten,
[p. 10]
Gants en gaer vernielen, en knagen heur schoon af, tot het bien toe:
Jae, dat ick een koeck-beulingh was, ick at men selve noyt moe:
Ick souse byget op-schrangssen, ofse duysenmael ropen, jy snoept mal.
Wel, ’tsa dan, eens an e peurt, want Meester Stomachus, die roept al.
(275) Sie daer, ick word uyt men sinnen as ick het niet en hoor;
Onse lange Lijs die dreegt alle daegs heur nieubacke schorte-kleet voor,
En se mient dattet numment siet, en juyst tuertet yder een,
Behalve Claes de Blinde-man, dat gaeter trouwens soo mee heen.
’Tis waer, ’tis beter een Kint e maeckt dan twie Kalven,
(280) En seper, voor die dorst heyt, is beter een heele dronck dan een halven.
Hey (sey Leunis) ’tis men om het bier niet, ’tis men om de smaeck:
Ick drinck soo garen dat goede swelg-nat, op dat ick het hart raeck.
’Tis al datmer of hebbe sel, sey Keesje, en hy dronck sen leste biertje.
Adieu, goe nacht Trijn. Kijfme me Wijfje nou niet, soo isset seper wel een goe Kniertje.
(285) En wat roertet oock de Luy, al legge wy altemet een beetjen over hoop;
Hoe we meer dorssen, hoewe meer bed-stroo hebben te koop.
Som flom, vijf Schapen, twintigh voeten, neusen en ooren, koppen en staerten
Raet hoe veel is dat? sey Gijs, dats vier-en-veertig even, sey Maerten,
En juyst waster een meer; was dat ten eersten niet wel e raen?
(290) Jae, jae, sey Hompelde-pomp, ’tKint ken seper al te naeste by gaen,
En het buytelde vast in’t vyer. Hier Maey, helpt ’t Kint daer eens uyt.
Wel, seljet doen of niet? Ick mach niet op staen, want ick ben de Bruyt.
En je weet wel, dat de Bruyts hier te landt moete proncken.
Daer komt den Bruygom an, siet Maey nou eens loncken,
(295) Hy wou by gants felten dat hy met heur in een sack e nayt was;
Die so vers uyt ten derry komt, die maekt dat hy de Bruyt wel paeyt ras.
Stil. Wats daer te doen? Men vechter lijf om lijf,
Trouwens ’tis om’t jock, se doent maer om wat tijt-verdrijf.
Waer ist te doen? Gunter om’t hoeckje. ’Tis soo een Meyt met eene Jong-man.
(300) Ho! ho! is’t anders niet? soo krijgtser wel een sprong van.
Wats! ick miende by get datmer niet en dee dan doot stack.
En juyst steeckmer levent. Kees, Kees, hoe speelje met de kloot-sack,
Je hebt wel meer op de truk tafel e weest, weetjer seper so deur te spelen?
’Kseg dattet vroom e daen is, dat me so aerdig weet te strijken en te veelen.
(305) Maer ’t is gheen Houdt-sagers werck, al segghen ’tde Luy, en hebben gelijck:
Daer is onse Meester Knelis, die wort met het veelen al mooytjes rijck:
Hy loopt op het lant, en daer speult hy voor Maertje en Claes de Boer,
Vande Berghse Maste-boom, de brandende Lantaern, en alle Man op sen Moer.
[p. 11]
Van Willem Dirricksen, van Simen, en de Baviaen van Spanjen,
(310) Van den Oven, van Repje de kan van de banck, van Spanjen en jeranjen,
Van de Krancke Boers ton, van Bollefebus, en de Seere-brant,
Van Kale Leen, van de Flaeuwe Iongen, of van een Nieuwe Krant,
Van al me grillen en me bellen: Set wegh Stoelen en Bancken,
Hier moetewe danssen goe Luydjes, dat de Meysjes ongs bedancken.
(315) Heer, wat een soetigheyt en een vreugt is dat! sie deer eens, ouwe Teun
Die dangst en springt in de bocht mit onsse Piet-Ian-Keessens Seun.
Maer, souje dat wel elooft hebben, Fijtje? Neen ick, by me Solen:
Durf hy zeper dat aelwaerdige Meysje soo mooytjes folen,
Dat ’s vry al wat te seggen, ick hadt men leven niet e docht.
(320) Jae, wachje voor hum, hy heydt al veul mit dat goore goet besocht.
Noch onlanghs was hy daer mit Lijsje Kladde-butters om een hoeckje.
Maer wat je doch segt, jemeny Iutje, hoe staetje doeckje!
Daer was lestent ongse Mees-Ian-Iaep-Gijsen oock, en die sey:
Hier Nelletje, willewe een reys, je weet wel? kom, jy en ick allebey.
(325) De Jongens souwent sien, seyse. We sellen after de hooy-barg loopen.
Sus, sus, daer leyt een muys in de kraem. Ick sel kracht en ghewelt roepen,
Mees, soojet doet. Jou sticke Diefs, seg ick. Hebjet hardt in je vleys.
Nou, nou, Neeltje, je weet wel, alleding heyt sen eys,
En waerom jy niet? Heer, hoe soet begint dat hooy te ruycken,
(330) Men sou mit sen hooft wel bekans heel end’ al daer onder duyken,
Niet waer Mees Pietersen, Maer wat benje ook een Knecht?
Men ken seper niet quaet wesen, as je mit sulck geweer vecht.
Maer wat gaet’er al om in de Werelt, daerse nochtans niet half vol Menschen is!
Daerom segh ick, dat een Geck en een Sot twie malle Luy zijn, en datter niet slimmer te wenschen is;
(335) Want onse Barent en durft by daeg met gien degelijcke Vrijster gaen,
En savonts, als de uyle vliegen, dan gaet hy daer de Kol rijsters staen:
Krijgt hyer een in de knil, hy blaestse achter over, en hy doetse vallen
Dat ser niet ongescheurt af en komt. Maer evelwel is dat mallen;
(Sey Baeyken) malmen noch eens soo, en komt doch altemet eens uyt;
(340) Je komt so selde dattet een mensch schier vergete sou hoorje wel, je ouwe kornuyt?
Heer, die de Bruyt was! hoe sou ick dan suycker mit pol-lepels eten!
Me dunckt dat me de Vryers en de Sneuckelaers heel end’ al vergeten.
Se denckeder niet om. Doch, wat heyt me van een onwillig Knecht?
Vraegh jy’t hem selfs, jy wort met een set qualick berecht.
(345) Trouwens, wat ken men doch voor kuyckens uyt een lege dop broen.
Wie klopter? ben jy’t Syme Tomisse? Wel, tandelose Bely sel op doen.
[p. 12]
Tes allemedalle met u Leurefaes, gaet, of ick sal u op u hessebecken dessen, wa soo siet,
Soeckje mijn soo te doen swellen? jy en bent ummers de qua Vloo niet
Die Elsjen ontrent heur bil kroop, en beet dattet kraeckte als een slack.
(350) Hey! hey! je maeckme wat wijs op sen hollands, en ’t is maer een brabandse quack.
Wat duysent gulden, had ickse, patiency per fors, ick moets’ ontbeeren
En dat is de oorsaeck, dat Jan Oom bewaert mijn sundaegse kleeren;
Maer se leggender seper in de beste vouw niet, en se hebbender al meer als een heel half jaer e weest.
Dat verbranghste Volckje maeckt sulcke Karackters, dat Henckje-pick die selver vreest.
(355) Ick en loof niet, die heur brabbelige briefjes in nam voor een purgacy,
Sy souwender mee bescheten uyt komen: wast dan niet wel e maeckt och lacy!
Die sijn goetje aen de woeckenaers verset dat ken de beurs ly’en.
En soo gaet’er al vast meenigh sen Mantel, sen broeck, sen hembt, of sen keurs glijen.
Och! men goet, vrees ick, is te veul in e kanckert, soo ’t een als ’t ander samen,
(360) Immers soo moet icket missen van nou tot inder Eeuwigheyt, Amen.
Tis niet qualijck e sproke daer me goe rede geeft, sey Louwtje van Grol,
En dat woort kost hy pas uyt-brengen, want hy had sen gat vol.
’Tis wel e wenscht, en wel e seydt (sey Tijs) laet me Besje doch de Moort steecken?
Te eerder sel ick an ’t Grabbelen wesen: dan magh ick al te met een hartigh woort spreecken
(365) Van heur huys, van heur langt, van heur ouwe verschimmelde pot,
Van heur kneu-nesje, en van heur self-gemaeckte hoender-kot.
Och heer! ouwe luy bennender niet te veul, maer se schietender pas over.
Ho, ho, komtet soo by datme de vliege doet lachen? daer is Ian Pover
Die heyt Kommertje heel besuckt lief, en dat om heur mooye Goet.
(370) Is dat waer? soo laet Ian wel toe-sien dat hy wat op doet,
Of ’t selder haperen; want hy heyt al by e set wat hy kon vinde.
Me magh ’t wel segge seper, Scheeltjen is Keuningh onder de Blinde.
Nou lijckent hy wat, nou hy soo moy is e kleet;
Hy mag ’t wel danck weten sen ouwe trouwe Peet.
(375) ’t Knechje moetme uythylicken, seytse, eer dattet veel te laet is,
Want ick hoor seper dat hy savonts al vry wat veel op straet is:
Dat loopter trouwens op, die vrijt die moet dat doen,
Of aers kreegh hy licht een Blaeuwe scheen, in de plaets van een soen.
’t Komt de Meysjes altijts niet te pas voor de deur te staen wachten;
[p. 13]
(380) Se moeten (al doenset selden) op heur Vaer, of op heur Moer, op heur Oom op heur Meuy, op heur Meester of op heur Vrouw passen by daegh ende by nachten.
Dan kenje oock wel dencken dattet juyste uyr niet kan worden geset.
En lucktet dan eens, soo speult men, de Vinck is in, slae over ’t Net.
Maer, je seght daer van net: Hoe net is onse Styn met heur verweelde mouwen,
Ja, dat denck ick wel; se sel nou toekeumende sint Jutmis trouwen
(385) Mit Iogchem Barentse, die goe Sul, hy heyt heur seper oock so kraftighe lief;
Hy schreeffer noch deus daegh sulcken mooyen Minne-brief,
Je dagen gien beter. Daer stond in, datse was sijn zieltje, sijn hemeltje, sijn etentje, sijn dranckje, sijn wijntje,
Sijn troosje, sijn lusje, sijn leventje. somma, ’t is al fijn mit Styntje.
Gort bewaert ongs, die puysige Pry, beleest zy seper soo die Knecht?
(390) Maer Wabbetje Klonter-gats, ick scheur men reusel, en maecker een heuyck of watje doch seght?
Sy is ummers van een slechte of-komst; heur Vaer was een Koopman van Aels-huyen,
En heur eyge vleysselicke Moer liep ummers met knolle, peen, en mosselen by de straet kruyen.
Heur Moertjes Seun ging dorren, en was een Profijt-doender oock,
Heur Suster Peet-neel die stonck te lijdige van den roock.
(395) Wangt se sat een heelen halven dagh over een stuck van een beglomme turf en huycke-vaeckte,
En dat in een hoeckje van de mart, met een deel lappen, soo ouwen als nieuw-gemaeckte.
Saterdaeghs savonts quamen de Snyers met heur Kabas, en brochtent tot heurent om te laten sien,
En se waren al bly toe asse maer de helft begost te bien:
Waerom niet? ’t eerste bodt was gladde winst, dat moetje weten
(400) Ja, ja, gatet’er soo toe, soo worter menigh van ’t spit e slaghen die van’t ghebraet niet en eten.
Nou, heur Oom Klaes, die sat met out yser, en gaf reed’lick goe koop,
Als hy de helft winne kost wel-verstaende: en heur Neef teegh mit Fy de Hoer op de loop.
Heur Swager, en heur Swagerinne wisten te samen op de bien te tyen,
En geckten al vast met het trouwen en houwen, met het vrijen en bedyen,
(405) Trouwen in ’t Hooy is mooy (seydense) anders het trouwen in de Kerck
Dat duert dickwils te langh, ’t is bykants eeuwigh werck.
Denckt dan eens wat de Knecht over-gaet, en wat hy magh beginnen
Dat hy soo een Dantelory, soo een droesige Meyt gaet beminnen.
[p. 14]
’t Schijnt dat hy het stuck van vryen noch niets te wel verstaet.
(410) Ja, ja, seyt Dieuwertje, altijt wat te kallen en te lallen
Asser umment trouwe sel om te leven, of doot is om in ’t graf te vallen.
Wat roertet de Luy oock; elck vanght sen luysen op sijn menier.
I gut Barbertje Klaes, daer is weer sulcken nieuwen pot te vier:
Je selter van hooren, dat beloof ickje, onse Mees Ianssen heyt daer een levent popetje tuys e kregen,
(415) En het wort wat stilletjes houwe, en voor de Grijper e swegen;
Numment mag ’t meer weten dan sen Moer alleen, en sen Wijf en weeter niet of.
Arme Sloor is wel te vreen mit heur goe Man: trouwens, ’t is nou de benier van ’t Hof.
Datmen op een mooyer bult-sack vryelick magh legge slapen.
De natuer gaet voor de leer: daer pap geboon wort magh men gapen.
(420) Sou men oock sen eve-naeste soo misgunnen, en niet helpen uyt de noot?
Dat denck ick niet, men geeft een hont wel een beetje, as hy uyt-steeckt sen voorste poot.
Wel, wel, hoe schoonder op den dagh, hoe mooyer jongen,
Dat is seper troostlick, sey Klaertje, en daer worden een lietje van Ian en Alemoer e songen.
Slechte Luy, se koope bien voor vleys: Evewel smaecktet Ian Smockels noch al heel wel;
(425) Hy blijft daer sitten met seve kleyne Schapen, en hem dunckt dattet zijn de Kinderen van Israel:
Hy laet de goe Luy oock wat doen voor de kost, isser wat te suypen, dat sel hy wel waer nemen.
En, wat Lijsje Klonters an gaet, och, wat geeft hy daer fleemen!
Al om datse hem borgen of kletsen sou van ’t eene lagh in ’t aer.
’Kwou seper dat ick gelt hadde (seytse altemet) denkter wat om, selje Vaer.
(430) Wel Susje, gelt (seyt hy) en dan denckse datse al betaelt is,
Trouwens, se selt krygen als den hoogen Hemel gedaelt is.
Altemet gaet hy oock tot de Waert in de drie Vliegen te bier,
As sen Beurs hem een goet Vriendt is, wel verstaende, en smorghens te half vier,
Dan bongst hy op de deur, of hy der met gewelt in wese wou,
(435) Doet op (roept hy) wat gebrabbel heb ick hier? wie selder vrese jou?
Warendigh, ’t Kint wijser dan de Vaer, de Werrelt loopt op een ent,
Laet ons nou vry gaen speulen, alle Gecken an tafel, so wort de Wijsheyt niet e kent.
Isser wel slimmer dinck as een wijs Man; want hy kan naeuw de kost krijghen.
En sooder niet goets genoeg voor hem e wonnen is, soo moet hy swijghen.
[p. 15]
(440) Wanneer as een rijcke Geck mont raveelt, soo staet hy en kijckt langhs sen neus,
En hy weet nau wat hy segge sel, werendigh hy slacht Bartel de Geus,
Hy verstaet hem op het vliegen niet sonder voeten te lichten:
Maer as dat meester Knelis hoort, soo weet hy der strackx Liedjes of te dichten,
Soo geestigh, en soo aerdigh, dat je denckt, daer is gheen grooter Geest in ’t Lant.
(445) Wel waerom sou hy oock niet, ’t gebreeckt hum an gien verstant:
Hy heyt daer toe langh e noegh verkeert op de Rede-rijckers Kamer
Om wat te wete seper; maer het gaet mit Retorika hoe langher hoe onbequamer.
Trouwens dat doen de Rondeelders, die benne veul te vierkangt om haer kop,
Sy hebben al te veul e droncken van dat Helekontse sop;
(450) Se willen, en se kenne niet: och, se meugender soo niet tjeugen,
Se houwen al te veul van de Rotterdamsse of Bredasche teugen,
En je weet wel, Maet, die daer mee dickwils is op e volt,
Dat hy eveliens as een lege ton deur de Stadt rondomme rolt.
Dats gien noodt (seyt Gerrit) ick moet noch eens ant rondeele,
(455) En voor men doot noch eens op ’t Rederijckers Kameel spelen,
Al souwer wat jonghs of keume, men blijft angders veel te plomp;
Want de Rederijckers bewaren heur sticken in een ouwe klomp,
Se mienen as het effen uyt komt, dattet dan heel wel is.
Wel gants vijf en drie, wat heyt men oock al moeyte eer een menschen hooft op sen stel is!
(460) Praet jy wat of kal jy wat (sey men salige Besje) ’t is al beter wat e leert
Dan alle daegh de speen e trocken, en by de Koeye verkeert.
Wat is ook een Mensch sonder de Retroswijnsse wetenschap, en dat hy niet en weet wat de klock slaet,
En die by de vierkantige Vlaemsche Rondeelders gelijck een stock staet,
Noch en weet, noch vant een, noch vant aer, as hum yets wort e vraegt.
(465) Komt hy by een Stee-pol, by een Eve-quaet, by een Stolle-steur, hy weet stracks wat heur jaeght.
Och, het is soo mooy as me soo wat ken van wongderlicke dingen,
Dat me weet van Flisses, van Kruypindo, en van Fobus te singen,
Me weet niet Kindren waert te pas komt, opt langt of in stee,
Sey Ian-Maet, en hy song een Liedje uyt sen hooft, en hy rondeelde mee.
(470) Soo moetet gaen onder de Luy, ’t komt aers veul te slecht en byster.
Ongse Syme rondeelde noch onlangs mit sen ongevrijde Vrijster,
Die daer van talle gelucke een kleyn Rondeeldertje voor den dag brocht,
En juyst wast verlore na de hoeftige Luer-mangde gesien of e socht;
[p. 16]
Doch heur sundaeghse schorte-kleedt, en sen dagelicks hemt quam wel te pas voor de doecken:
(475) Men maeckte daer niet veul spuls om na de hulletjes en flepjes te soecken.
Wel over e leyt, ’t Kint uytten huys besteet (sey* Maertje Sloofs)
Kael te wesen, en rijck te schijnen, dat is nu al vry wat op sen hoofs.
Maer, ten is oock alle mans werck niet den rijcken Duyvel uyt te hangen, en Bedelaers te maecken,
Niet waer Vaer sonder Kinderen, sey Babbetje Bibbetje, mit heur blaeu-karmesyne kaecken,
(480) En mit vloog’er geest heur after-deur uyt. Och, seyse, houdme vast!
Mijn Lammert Lammertse heyt me van daegh de pols niet wel e tast,
Ja, ja, (sey Griet Smeers) ’tis misselick as me soo mit een gelubden Os een Steur vanght.
Hy sey, hy sou, en hy dedet niet, wat denckje van die Jubben?
Verdient hy niet (je siet mijn wel) dat men hum eens brocht te lubben
(485) By Lubberts Lubbert Lubbertse, daer d’opgesette dubbele Lubben alle daeghs voor de deur hangt?
Hey, hey, ick magh sulcke malle praet niet hooren, sluyt me daer de deur toe, de pod begint over te loopen.
Kinderen segh ick, schickje daer wat, of je seltet anders lustig bekoopen,
Dat seg ikje, weest stil, of ick bongsje opje backes mit deuse meel-sack.
Moertje, siet onse Neel Ponsen, Wats, ick wou datje inde Neel stack,
(490) Mitje ruddemente daer. Hoe leyt dit goore goet en blaest mitter mont?
Ja Moertje, dat loof ick wel, de pap is soo heet, en al te haestigh te slocken is ongesont.
Seper, Jongens, ’tis goe kost en gladt van ingang, wat wilje beter?
Igut men buyck swelt soo as een oly-koeck. Oy, oy doet los de veter,
Ick moet een packje gaen bestellen hier tot de Boo van Billerdam.
(495) Wat soo, dat licht, men kackt oock te lijdige vet van een Boeren ham.
Dat ick met sulcke munt, Seuntje, elck een te vreen kost stellen, ick betaelde van daegh alle men schulden.
Maer, of Ian de Ovenier quam kloppen, segt dat ick niet thuys en ben: Die besuckte Quel-geest om hondert gulden,
Wie klopt daer? ben jy’t Ian? ja, ick bent, doet op, ’tis al Vrient.
Is je Moertje tuys ’ksou vragen of se niet wat heeft dat me dient?
(500) Ja wel, se seyt datse niet tuys: ik loof niet datjer welkom soud wesen.
Je moet noch wat paesjenssi hebbe, men selder eens na lesen;
Men vindter het gelt soo niet langs de straet, datje dat weet.
Wat segje daer? dat komt seper schoon, dit lijckent niet en beet.
Ja wel, scheltet heur quijt, se sel dan wel lichtelijck tuys zijn;
(505) En soojet niet en doet, selt voor je alle bey noch langer een kruys zijn.
’Tis seker wel een arme hoovaerdy daer men mit honger te bedt gaet.
[p. 17]
Klagen, weetje wel, dat en helpt niet, ’t is boven Edel-luy heur staet,
’Tis te mal om of te kallen, veul te borgen maeckt veul sorgen,
’Tis den derden dag van eer gisteren, en den vijfden dagh van overmorgen,
(510) En de Luy seggen dattet jock is as me so juyst niet de waerheyt en seyt,
Trouwens, kaes en broot vleys en vis laetem ete, alles heyt sen eyghen bescheyt.
Daer lagh lestent onse Ian Pieten en Trijntje t’samen op een bedde,
En noch wou Jopje Ioppens Iop tjeuge Kees Keessens Keesje wedde
Dat Trijntje by Ian lagh: en ick sey, neen, Ian leyt by Trijn.
(515) ’Tis wel e daen, sey Leuntje, alle dingh sel Meutje sijn.
Segtet maer al de Luy niet, die questy sellewe an goe Mannen sette,
En daer na wat beter op de saken, en op die konkele fousery lette:
’Tis niet een brus te beduyen (seyt Fop en Iop) se lage bey by mekaer.
Och! (seyt Fijtje) wat doet doch al den eenen mensch by den aer!
(520) Ouwe Luy meugent doen; maer ’t sijn jonge Luy heur dingen,
’Tis wel e beurt dat Meeuwis en Teeuwes alle bey een snoeck vingen,
En Teun die sey: Daer vallense beye-gaer hol over bol in ’t water dattet klapt.
Je liegtet sey Koen, en hy quam uyt de kroeg daerme smockel-bier tapt.
Wat weet jyer of, droncken bunssem? jy bent al bekans heel verdroncken,
(525) Niet in ’t water, wil ick segge, maer op ’t lant; Wel seper, heyt Brecht jou dat e schoncken,
Soo hebje goet koop. Het roertje niet Teun, jy, en hebtet niet betaelt.
Sus, sus, na bedt toe, je biene die buygen, en je hooft dat maelt.
Dat selje me begut waer make, al sou’ker hondert gulden an verrechte,
Wat mienje, by gort, dat ick een Jool ben? of een van de Slechte?
(530) Daer benje van de wegt Koentje. Ja, ja, mit rechten ist te doen
Sey slimme Geeske, en se kreegh van Lubbert een slinckse soen.
Hoe pasten heur dat wammis, niet waer? maer men docht dat de knoopen langh hingen by de stelen.
Ick sel die Schavot-dansser, daer voor een ander deuntje leere quelen,
Hy magh toe-sien as hy op een papiere solder danst, dat hyder niet deur en schiet.
(535) Ho! ho! dan blijft hy wel licht an een spinneweb hanghen, weetje dat niet?
Maer ist oock meugelick! het heele kleet versneen, de mouwen te kort, de broeck te vol van laken,
Den boesem te ruym, den bant te naeuw: Is dat oock een pack maken?
Ick wou dat hy ’t in sen darmen hadt, dien Schudde-bil daer hy gaet.
[p. 18]
Is dat drie-mael over-meten eer hy af-snijt? Wel jae’t Maet.
(540) Men sauter om loten (seydt Betteken, met heur deurluchtige heuyck en gatige faly)
Soodonige leifkens te dragen; ’s jasus, daer gleyt de veter door de maly,
En meynen man spotter met als ekick het hem loot sien:
Ja, ja, hoost au wat, seety, de klock is alreets moor hallef tien,
En de Kapeuynen zeyn noch niet gepluckt; door hangen noch dees koppel Patreysen.
(545) Wat sulde de Gasten veur-setten, payns ick, niet anders dan een deel smarige Sauseysen.
Ba ’t jan! wat zayde voor een Weyf? ghy mookme begot de kop kroes!
Stil, stil, onse Gebuer-vrauw hoortet, Lief. Ja, ja, laet hem loopen voor den Droes,
De mans die dencken aers dattet heur toe-komt altijdts te kijven,
Dan op de kinderen, dan op de meyssens, dan op de wijven,
(550) ’Tis altijdt wat, en nimmermeer niet; doch ’t is onse goedtheydts schult.
Maer Tryn, hebje de Lammeren noch niet e kamt, en noch niet e hult?
Wanneer sellense school raken, denck ick, sint Jutmis?
Meysje-maet, valt niet, sieje niet dat daer een put is?
Heer, wat een Knecht, wat benje een spreeuw onder ’t volck!
(555) Jy en behoeft seper, om de waerheyt te seggen, altijt geen Tolck.
Sou hy een Tolck behoeven? ick hou sen tongh soo waerdigh meyt
As een beschete dweyl, daerom gaet hy oock met een hondert-oogige Paauws hovaerdigheyt
Langs de miente-mans straet, dattet een mensch seeper al wat spijt.
Wat roertet jou oock Hille? hy gaet nae’t fatsoen van den tijt;
(560) Hij macht wel doen, jae toch, daer behoeft numment op te smalen;
Wangt hy ken, as jet wete wilt, wel tienderhande taelen:
Hy ken sen baviaens, sen oyevaers, sen pittoors en sen kalkoens,
Sen swijns, sen eseleaens, sen laet-in, en sen kapoens,
Sen biervliegiaens, en dan noch wat schots. Heer, ’tis een Knecht vol van geleertheyt.
(565) Stil. Daer roept Immetje: Denckje niet, datse dat verkeert seyt?
Dat magh wel. Het scheelt me niet of de Luy mal zijn of geck:
Men doeter eve veul mee, sey Klaes, en sen vis-ketel was leck.
Ja, ja, pismen soo het vuyr uyt, en segje dat de turf nat is?
Altijdt heytet Gijs de Veen-puyt e daen; maer ick segh dat hy oock niet soo plat is.
(570) Mooyen brangt, se sel brangde as een swavel-stock, so haest asse vlamt,
En evewel onse Aeltje-buyr begeerter niet of: maer quamt ick namt.
Wel Dirckje, hoe segje dat soo smalick? hebje wel een turf op je solder?
Want jy, en jou man, die speulen altemet holder de bolder:
[p. 19]
T is buyrtjes, kijck uyt. Wat souje hebben? een leegh tresoor, mit een holle Tas.
(575) Maer houwense sulcken huys seper, Wat segje van Dirck en Ias.
Se weten heur naeckte billen, loof ick, met slaen te verwarmen:
Men haelter wel een sweetje mee, datjet weet, och lacy och Harmen!
Ey lieve, seght van Ias niet een bras, wangt hy is noch te reeckenen van ons geslacht,
Sen Over-beste-vaers Wijfje, seper, heyt men After-Susters Beste-moer sommels wel een kopje warmis e bracht:
(580) Ten andere, sen Vaertjes besem-stock, en men moertjes houte steel van heur pet-haeck sijn aen eenen boom e wassen,
Men moertjes eyghe Broers Vaer die hieten oock Ias: Wel, sie daer dan twie Iassen,
Hoe kennewe mekaer veul nader wesen, den eenen is oock na den aer sijn naem enoemt,
En ick loof datter numment soo seer op sen geslacht en roemt
Als jonge Ias doet: wangt sen Nae-neef die was Offecier van de publijcke Reden-kamer van Haerlem, wil ick segge,
(585) En hy hadde wel vier of vijf Knechts: daer was Klaesje Licht-hart, en Iantje Schuert-de-regge,
Pietje Kost-verloren, Pouwels Kladde-butter, en Syme Knijp,
Trouwens, die was Prins van Personaasje, en hy kon lustigh speulen grijp grijp,
Al tot voordeel van den Baes, en as die op ’t Toneel stont en speelde
Je leve niet hoe geestigh dat hy elck een sen rollen uyt-deelde!
(590) Elck daer hy effe toe bequaem was. Symen kleeden de Personaasjes an, en uyt,
As Prutje gedaen hadt, dan quam Platje, en daer na Melis de Guyt,
En so by orden, elck sen beurt. Ick docht altemet, is dat Kamer-speulen?
Ick hebber den brus of, want het sou men al vry wat verveulen:
Maer ’t best datter of is, men leerter mooy springen een kabriool,
(595) En evewel, men lust niet te kommen op soo een oudt Dans-school
Daer mee soo de Luy an de rugge kittelt, dat haer de voeten gheen Aerde raken:
Ick laet yder die ’t soeckt, en hebbe wil, wat passen op die saken:
Want het is men kost niet. Nou dat meer is, maetje, hy heyt noch wel een Kosijn,
En die is nou e trout mit Fijtje Lap-kous, hier, de meyt van dulle Stijn.
(600) En noch heyt hy een Broertje, die loopt Troggele mit de Bedelaers en Blinden.
En wat sen Oom belangt, daer was gien slimmer Gaeu-dief in’t Lant te vinden;
[p. 20]
Maer ’t best datter of is, hy is al mee om een luchje, den aessem is hem e stopt,
Hy isser oock wel an die saligh e hanghen is. Hey, hey, hoe sit deuse Jonghen hier en pruylt, en emopt?
Sou hy ’t wete, denck ick, datte we van dat eerelijcke Geslacht spreecken?
(605) Trouwens, de Jonghen hoort wel datter numment en leeft sonder gebreecken:
Hy moet evenwel van ’t maegschop wesen, sey Krakelingh, om dat hy so koeckachtigh staet en kijckt.
Me dunckt seper oock dat hy onse Iasje al vry wat gelijckt.
Doch men oogh ken wel missen, sey de Schipper, en hy sagh een Boot voor een Buys an:
Maer het miste wel deghelijck. Hey, men oogh dat schemert (seyd hy) maer ’t is evewel gien Muys dan:
(610) Sie daer, een Paert met vier voeten sneuvelt wel: ’t staet menschlick datmen doolt.
’Tis dubbelt wel gevochte, sey Hanske, en hy had sen Wijf wat e foolt.
De Man die deedt om beters wil; want sen Leyske was lustigh nae Schelvis Snoeck, of Pieterman:
Se stondt lestent al an de Vis-banck, en daer quam een bescheete Joffer, die stieter van.
Heer, de Vrou was soo verstoort as ick en weet niet hoe.
(615) Hanske wordent wijs, en hy daer stracks mit een vol zeyl nae toe.
Wegh was de Joffer. Nu, hoe veel die Schelvis Machtelt, met de kuyt, en de lever?
Die Korentje van seuve Iaer? die loof ickje om een halven daelder, jae een Pelser of een Wever
En sou me niet minder bien, dat weet ick seper en gewis,
Souje wel sweeren datter gien beter op de heele Mart en is?
(620) Ick loof het qualijck; want sie daer, de lever begint al te rotten.
Verkoopt die an de Luy die niet vijs en zijn, of an de malle Sotten,
Verstaeje dat wel Moer. Ick wil noch liever een vers Water-sootjen op men Tafel sien staen.
’k Seggher niet tjeuge Vaer, je meught daerom van mijnen ’t halven wel gaen.
Kom hier jy, ouwe Kennis, wat kom jy me seggen?
(625) Komje te mart om een leckere Soo Revier-vis, daer de Water-traentjes noch op leggen?
Sie daer, dat is puyck van Penssen! eet nou je selve sat.
Dat is een Sootje, Wel laet hooren eens, hoe loofje dat?
Al dien hoop, Keuninghs-kint? Och ja. Die loof ick om een daelder.
Daer stracx had ick ses schellingen van een zoo, en se was al vry wat schraelder.
[p. 21]
(630) Maer ick doet, sie daer, om datje noch van men ouwe kennis bent.
En om dat ickje al langh by je eerste Wijfs tyen heb e kent.
Maer, Maertje Knelis, ist sen leven wel e beurt dat noch geschien sel?
Hoe verloofje me dat soo? Wie ken daer op bien wel?
Dat sinne Baersjes, dat sinne Vorentjes, dat is een Ghelde-Snoeckje van een Jaer,
(635) Dats een Bleytje, dats een Braessem, dats een Puyt-ael, staetse jou niet an kiest een aer:
Of wat grundling, of fijnen eblingh, of een mooye seelt, die meughje stoven met Pruymen en Rasijnen:
Wil je dan niet een Sootje Baers, of wilje een Sootje soo groot as een koppel Knijnen?
Die? die geef ick om een daelder, en die om een Kroon.
Dat kleyne goet? wel dat komt seper schoon!
(640) Je seltet wel mit minder of sien, denk ick, maer nou evenwel, wat wilje geven?
Eene Gulden, en meer niet; Want men moet seecker niet al te kostelijck leven.
Nou, ouwe Kennis, biedt te deegh. Neen, ick ben al binne mee.
Dat weet ick niet; segje dat; ick gae niet van me stee
Sooje me geen verlies en biedt. Ja wel, wat heb ick te seggen?
(645) Elck moet sijn eyghen Reeckeningh maecken, soo niet, soo laet ickse legghen.
Hoeje wilt Vaer: maer evewel, legter noch een schellingh op.
Neen ick toch niet. Wats, vaerter wel mee. Ken mag niet staen sitten as de Gierige Fop.
Ick prijst je mee. Daer hebje oock gelijck in, sey Piet Gysen,
En hy wist Moer Leenders met een vinger an sen bil te wijsen.
(650) Onbeschaemde Luy hebbent derden-deel van de Werelt altijdt.
Foey, foey, Wouter, sey Geurtje, maeck me die ongeschicktheydt quijt
Soo haest ast meugelick is, selje Vaer, gaet wat naerstigh te Kerck, en houje wat statigh,
Verkeert soo niet meer mit ’t Vrouw-volck, wilje wel doen; se bennen al te quastigh en te gatigh,
Te preuts, en te kostelijck: ’t is hier om een roompje, daer in de wijn,
(655) En hoejet heft of legt, de Jeughdige Meysjes willen vrolijck zijn.
Daerom segh ick, dat goore Goet maecktet hooft vol, en de beurs leegh.
’Tis noch niet langh e leen, dat Dirredomdeyne van een leelijcke Vryer een paersse keurs kreegh,
Om dat sy heur Oxhooft tot zijn Swickje wat elient hadt. Wat denckje van dat spul?
Is ongse Iaep Louwe dan dubbelt geck? of is hy dul?
[p. 22]
(660) Neen, neen, ’tsel wel gaen mit heur beyen: daer is niet teugen te doen, as de Panlicksters maer willen.
Denckt dan eens, of sulcke Slaghers altijts onnoosele Schaepjes villen?
Noch prijs ick Allert Selde-moe, die loopt wel aers op de jacht;
Hy heyter soo veul op sen hant as hy wil: nou staet Femmetje Licht-kous hem en wacht,
En dan swarte Kaet; nou lichte Madeleen, en dan Anne kloots,
(665) Wat doetet, hy belooftse wat, en se wete wel dat hy is wat goedt stoots.
Maer hy is oock soo slim dat hyse niet veul van sen proeven geeft.
Ick prijst de Knecht: Hy is dubbelt kael die niet te beloven heeft.
Wel, wel, dat hy by sen eyge Bely bleef, sou dat niet beter voegen,
Ja toch. Wat sou me seggen: Voor een aer te sloven en te ploegen,
(670) Dat en sou me seper niet aen staen. En, alst al e seyt is, datjet weet,
Daer is Bouwe Goet-hart, die heyt die spijtige Neel van den hoofde totte voete verkleet.
Een mensch sen sinlickheyt is sen Hemelrijck, dat moet je weten.
Dat sey Bartel oock, en hy had wel dapper sen Wijf e smeten
Om datsem niet had wacker e maeckt doen hy droomde van een aer,
(675) En, och Heer, heur eygen hooft dat woegh as loot soo swaer!
Jy meugt op-passen, seyd’hy, jou Pry, daer wat te vegen is;
Je letter wel op, as het juyst mit mijn niet te degen is:
Dan wiljer altijdt an, en dan segje: Bartel, laetme begaen,
Ick selt wel make, wees jy slechs te vreen, dat de saken wel staen.
(680) Hola! ’t Kint dat krijt, hier Vodde-moer, wiegtet wat, selje.
Sussenoore kinnetje, mortje sel papje koke. Stil Trijn, waerom belje?
Susje was daer al weer in slaep, en ’t as kat maecktet wacker mit een set.
Meyt, datje op de feytels, op de swachtels, en op te lueren wat let,
Me dunckt dat onse Klaertje-buer wil in kraem kommen.
(685) Seper, ick dochtet wel Vrouw, mit dat ick hoorden heur naem nommen:
Doet de deur eens op, Maey, hoorje niet datter een mit vuysten staet an en stoot?
Wel Vrou, ick gae. Wie wilder in wesen? Och, doet op, ’t is Vrouwenoot.
Wel, wel, ick hoorje wel daer, ick kom stracx. Goeden avont al t’samen.
Hoe isset hier al gestelt? Wel, Buyr-wijf, wilje kramen?
(690) Ick dochtet seper wel: maer ’t sel wel gaen, houd goe moet.
Isser al by de werck de Sluyt-doeck, de feytels, en het kinder-goet?
Och jae, al by de werck. Dats dan wel. Nou meughje wel een pintje Wijn met soffraen op ’t vier setten.
[p. 23]
Me dunckt dat de Kraen leckt, daer moet umment op het bier letten.
Dat sel wel gaen, seyt Elsje-moer. Hier, vat an, wacker as een Wijf.
(695) Hier jy Tanneke en Anneke, hout de Vrouw an elcke zy daer wat bequamelijck en stijf.
Jae wel Klaertje, wat sel ick seggen? ’t Schijnt het moet sen tijt hebben.
Och, ick miende dat icker al deur was, ick soume seper verblijt hebben,
Maer ’t is noch ver van lagchen. Neen, ’t is niet: weerdje as een Wijf. Sie daer, dats een meyt as een Reus!
Op een deuyt haer moertjes aensicht, en Vaertjes eygen neus.
(700) Waer is nu de Kraem-heer? is hy al weer tot de Waerdt in die Drie Bullen?
Altijdts is hy oock uyt asser wat is te lick-potten en te smullen.
Gaet heen meyt haeltem t’huys, en segt mijn eygen Teun
Dat ick hem veel gelucks wensch mit sen vier-gelipte Seun;
Nou Buyrtjes, maeckje vrolijck, we sellent een reys versoeten:
(705) Och Kraem-vrou, ’t is dubbel ondieft, en ’t is oock niet noodeloos dattewe hier zijn moeten.
Maer, ist meugelick! wat heyt die jonghe Vrouw daer oock een swaren arrebeyt e hadt.
Men soudt niet looven, had icket niet e sien, ja niet een in de Stadt
Die’t soo bang valt as Klaertje: men macht wel segghen, ’t zijn goe peertjes asse geplockt zijn,
Dat meugje noch wel eens kosen, ten selder seper niet mee gejockt zijn.
(710) Wat heytse jongs Vrouw? Een Seun mit vier lippen. ’T is soo goet as een Meyt.
Ey Volckje, geef men een stickjen om goos wil wilje? Godt helpje daer. ’Tis wel e seyt;
Maer Schamel-luy hoorent noo. Wie sou oock langher wille beed’len:
Ten deugt niet een beet meer, alle goede dingen gaen of: zijn ’t Burgers, of Eed’len,
Elck wortet geve moe; ’t is quaet genoeg datme schult betaelt, seyt Klaes:
(715) Me moet de luy rechte-voort vry wat op heur hacke sitten, eer me gelt krijght Baes.
Se zijn wat vergeet-achtigh, datjet weet; maer isser wat t’ontfangen,
Elck is dan eve gaeu van memory, met grijpende handen, en treckende wangen.
Dan ist, Ha Monsieur, este vous la? je suis vostre treshumble Serviteur,
Comman portez vous? Sooje sien meugt: kom veecht dit eensjes deur,
(720) Nou benje betaelt, doeje niet? En daer valt niet te klagen.
Ja, ja, gae jy maer heen, Adieu, de beenen moete je dragen.
Hoe quaet benne de luy as men heur gelt eyst mit een vriendelijcke mont,
Sen dencken niet, dat een mensch sen beurs sommels is ongesont.
Maer wat segje toch! isse sieck? dats niet goet. Arme Niesje Nicht!
[p. 24]
(725) Ick moeter gaen. Wil je mee? houdme vast, aers ick verliesje licht:
Laet ons beyegaer wat an-stappen, eer den avont komt an.
Ick heb daer een Kint helpen halen uytte kool, hier tot onse An:
Me man sel seper soo kijven as een Schevelingsse Vis-teef: gut hy ken soo, gants felten!
As sen hooft niet wel en staet, sie daer, soo rijdt de Duyvel op stelten.
(730) Trouwens hy heyter altemet gelijck in, en daerom swijgh ick wat stil:
Ick en sie trouwens soo naeuw niet, al kack ick deur een bril:
Daerom vreest men man oock voor een ongeluck; maer, datjet weet, ick en sel in gien twie slooten gelijck loopen.
’Tis misselick waer het beurt dattet zeyl scheurt; ’t best moetmen hopen.
Maer evenwel Nichje, loop so niet, daer mocht licht een bulleback staen,
(735) En dan wast heel end’ al asje doot waert, mitje leven e daen:
Je moet wat voor je sien, daer mocht licht een doorn in je kous steken.
Ja, ja, ’tsel wel gaen mit de Bruyt, ick hebse al wel te degen onder heur bruyn oogjes bekeken:
Maer den Bruygom heyt een baert as een Kint van drie daghe, Moer,
En dan seggense noch dat hy verstangt heyt as een sinneloose Boer.
(740) Trouwens die nieuw backe man selt wel klaren, al is hy wat swacklick.
Onse Flip viel daer lestent van de trap, en hy sey, het spoet wel, maer ’tvalt wat ongemacklick.
De man hadder gelijck in, sey Steven. Ick sout oock soo verstaen.
Neen, neen, hy is soo slecht niet, hy heyt sen dinghen al wel e daen:
Daer bennender wel duysent die dat niet nae doen souwe willen.
(745) Maer saghje wel hoe lest sijn blaeuwe Doffers op Wouters Til villen?
Kip, ick hebje, speulden hy, dat is nou wel tien stuyvers rantsoen.
Ick vraegher niet na, seyd’hy, al souket alle daegs doen.
Ist meugelick? ick hoor wel, de Duyve-melckers letten op heur sticken.
Se benne seper wel gaeuw dieder op uyt gaen om de Luy te verklicken.
(750) Ja, ja, ’tist volckje dat Iudas nae-liet, seyt onse vrome Ziel van Delft,
’Tis waer mijn Salmpje, seyt Iutje, al eetje soo garen Elft;
Je meught wel wat aers oock, al wasset ongebeuckte Stock-vis.
Maer segh het eens, jy Iannetje, weetje niet te deegh hoe laet dat het aen de Klock is.
’k Sou eens tot Flip de Bier-steker gaen, en proeven daer een half Vat.
(755) Ho! ho! daer selje welkom wesen by sen Wijf, brengje maer wat.
Want heur Man, dien goen Bloedt, presenteert Jan Alleman te borgen;
Hy weet van gien kommer, die hum schuldigh zijn, die laet hy sorghen,
Hy vint gien bien in de beulingh, ’t is hum wel hoe ’t gaet,
En ondertussen maken de Kalsters sen rekeningh by de straet.
(760) Dat loopt op ’t lest een Tapjen uyt seggense; maer wat sel hy best uythanghen?
[p. 25]
De vette leere Oly-koek? of de twie houte vier-tangen?
Neen, dat niet: laet hy uytsteken d’uyt-geraeffelde Kous sonder been,
Of de gescheurde Pispot, of de verslete Rock van morssige Leen.
Wel mienje dan dat hy jonge Duyfjes op solder sou houwen?
(765) Neen hy, Lijsje Kladde-botters, dat moet hy niet late, neen hy trouwen;
Want hy ken gien ambocht, en het staet lelijck dat me schooyt.
Laet hum dan liever een tapjen op setten, so wort hy licht binnens jaers kael of beroyt.
Men twijffelt aers te langh as men is tussent hangen en worgen.
Asset doch ummers niet lucken en wil, alsoo lief nou kael as morgen;
(770) Hoe ment sommels lichter schikt, hoe me mackelicker raeckt an de kost,
En hy isser oock wel an, die van dat ydele borgen en sorgen is verlost.
Heyntje Quist-goet daerom seyt: Tisser gien tijdt nae om eerlick huys te houwen.
Alle dingh valt nou te kostelick om een jonck-wijf te trouwen,
En daer mee eerlick en deugdigh te slijten sen tijdt.
(775) Neen, neen, wat je nou doet, hebje te veul deugts, maekje een deel quijt.
Hey, hey, wat valter alte kakelen, en alle man deste bedisselen?
Om dat de Luy altemet niet kleyn gelts genoegh en hebben om te wisselen,
En tot het groote ghelt niet ghereet zijn om te dragen, of te legghen in de kas,
So hebbenset altijdt e daen. En al sit Ioris tussen twie stoelen in d’as,
(780) Dat en roert jou niet Pleun, verstaeje dat wel, jy en kent hum ummers niet helpen:
Maer let eens op je jongste Seun, die is daer soo e quetst, sie daer het bloet is niet te stelpen.
Loop heen al je best om Meester Ioost, dat hy strick stracks komt, want hy is de beste van ’t Lant,
Daer is oock niet eene Scharre-bier die hem by-komt in ’t verstant;
Igut, hy ken soo meesteren, hy sout de Quacksalvers wel te raen geven,
(785) Jae hy soudt de Luy wel een reys doen an-kijcken twijl datse daer staen bleven:
Krijgen de Meysjes een dick geswel, hy weetet daedlick op staende voet
Van waer dattet komt, en wat dattet is, en waer dat het seer doet:
Hy verstaet hem te lydigh op de kruyen, trots al d’Apotekers die driakel te koop hebben,
En hy is oock, ast te pas komt, een Doctoor, om die te helpen die de loop hebben,
(790) Niement sijns gelijck. Daer wasser nou lestent een soo mit de loop e quelt dat hy alle daegs liep van d’eene kroft in d’aer,
’Twas mit hum e stelt as een loopent viertje; dan was hy hier, en dan was hy daer.
[p. 26]
Klaes Koene sen Vaer, die klaegdent hum. Ick weeter raet toe (seyd hy) ’k sel de salf mit wat serjuys mengen:
Maer dit moetje weten, je moet je Seun by mijn eerst tuys brengen.
Klaes Koene die doetet. Doe stelde Meester Ioost sen kunst in’t werck:
(795) Hy kreegh daer vijf Knechts, niet siecklick maer gesont en sterck,
Die brochtent Seuntjen in ’t Tucht-huys, en se lieten hum daer sitten.
Was dat niet mooy van de loop e holpen. Wel hoe, sey Krijn, wat spul is ditte?
Doet hy dat op die menier? soo heyt hy dat seper goet te doen:
Ick docht in ’t eerst dat hy hem de seep altemael van after uyt tapten, en lieten hem dan voort legge bloen.
(800) Maer ist meugelick! is dat Barbiers werck? Wel ja, ’t is wel e schoren.
Soo moet ment klaren, maetje, d’een van after, en d’aer van voren.
Jemeny Meutje, hoe weten de Meesters oock te legghen een Pleyster op de Wont!
Daer is ongse Willeboort, die is sieck; maer dat hy een volle Beurs mit gout vont
Hy was daedlick soo hups en fijn as een Vis in’t water:
(805) Maer wat doetet? hy houdt twie Katten, en hy is selfs de Kater:
Dat valt hem wat kostelick en moeyelick weet je wel, teugens jou e seyt.
Nou lestent vocht hy mit heur, en hy hadse mit een set onder e leyt.
Wel, heyt hy gien schaemt, dat hy doet sulcke onhebbelicke dingen?
Dattet de Lied-sangers wisten, se souwender op de brugghens liedjes of singen.
(810) ’t Moet dan seper wel een ongeschickt mens wesen die de Kerck spoegt, en in de Preeck-stoel kackt.
Trouwens, wie kent beteren, ast een mensch by de Luy soo schielijck ontsackt.
Wel, wel, moy huys e houwen, de Pis-pot op ’t Tresoor, en de braet-pan in ’t kack-huys.
’Tisser heel puntig tot Fijtje Lijsbets; want komje in heur back-huys,
Daer isset ghestelt offer een Swijn vijf of ses thuys leyen: men treedter op de vijgen,
(815) Die men op het Langht, by de Boeren dickwilswel voor niemendal sou krijghen.
Daer speult men, wie lust, die plockt, soo niet, soo laetet staen.
Maer, wat ick segge sou: is dat niet Pied Snadse die komt daer gaen?
Wel ja, men duncktet. Ist meugelick? durft hy mit soo grooten Neus gaen wandelen?
Wats! ick wouse liever wegh leggen, of by tijdts, eert te laet is, an d’eene Boer of d’aer verhandelen.
(820) ’T is wel e seyt Knelis: maer dat hy sen neus gingh legghen in sen Kas,
[p. 27]
De mot souwer in kommen, weetje dat wel? en dan dochtse ummers niet een bras:
Sy is seper daer goet genoech toe om in regen en wint te loopen:
Dat hy een ander wou hebben, hy souse om gien schellingh kenne koopen:
Neen, hy is wel wijser, maer hoe praetje, as een Munnick in ’t hoeckje van den haert!
(825) Weetje wel dat onse Symen Ruyter is, al sit hy weynigh te paert?
Neen ick toch niet. Onse Kodrus heyt daer een Merry e koft, men souwer de Kinders mee school brengen,
’T is soo langh van lijf, en soo onbeschoft, even als de Mool-krengen;
Hy mient’er warendigh te Vastenavent mee te gaen trecken de Gans:
En maeckent heel mooy en ondieft toe, mit een groene Pallem-krans,
(830) En hier ongse Griet Piet Meessen die wil hy daer after op setten.
Maer ey lieve siet eens, wat mag onse Pruylende en Huylende Fop letten?
Wil hy mee ryen denck ick? Och ja, dats voorseper ’t selfde spul.
Mallen Kluyf-bout as hy is, wort hy sot? of wort hy dul?
Ja wel Lijsbet, wat sel ick segghen, ick sou de Knecht wel licht ghelijck gheven.
(835) Armen Bloet gaet oock altijt te voet: ’t was noch onlangs dat sen voeten hum van den Dijck dreven,
Soetjes quam hy an gaen, en hy hiel sen gesegende oogjes toe,
Om dat de Son so heet scheen, en eer hy om laegh was, soo was hy dat beuytelen al moe.
Ick looft wel, dat souwe der wel seuve Luy segghen, wel verstaende as sy het wisten.
Numment behoefter oock om een haver-stroo, of om een lege eyer-dop veul te twisten.
(840) De minste vree best, seyt Toomis, want van de gerustigheyt komt niet,
En isser een questy, die dan of e maeckt, soo valter wat ten beste, lickje siet.
Des ’s Winters as het vriest de Bier-kost verdient, dat is al vroom e wonnen.
Daer is onse Griet, die heyt van den heelen dagh maer eene klos Gaeren e sponnen.
Wat dunckje, magt bestaen? sie daer, de Meyssens en deughen langher niet meer,
(845) Veel huyrs te bedingen en weynig werks te doen, dat is nou gien oneer.
Dus doende sou een mens een Kalis worden sonder om-kijcken.
Al komt onse Aerjaentje Lijsbets nou dus preuts uyt-strijcken,
Sy is seper daerom de rijckste niet van de Stadt,
Ick heb den tijt wel e leeft datse seper soo veel niet en had.
(850) Ja, ick looft wel, en dat meugje noch wel tien-mael seggen
[p. 28]
Daer is Loutjes suster oock, die moet alle morghens haer heete weggen
Al souwer smiddags niet een beet meer as niemendal op tafel staen.
Hier, jy Kinderen, wie selder voor mijn om een leckere gesuckerde Wafel
gaen?
(855) Icke Meutje. Wel gaet wat haestigh heen, en komt langssem weerom.
Ey siet eens, hoe sit onse Maey de Kaekelaerster nou dus stom?
Heytse een qua dobbel gehadt, of heyse gien gelt om te betalen?
Trouwens, daer en behoeft oock alle man niet op te smalen:
Asse mijn voldoet en betaelt, soo ben ick mit heur wel te vreen:
(860) Maer dat is nou eve veul, ick gaeder eens heen;
Want, tegens jou e seyt, ick ben verlegen om een deel kruyssen,
Daerom gae icker na toe, en miender lustigh teugen an te druyssen.
Nou, nou, ick selder om dencken, hoorje wel, hebt noch wat gedults.
Ja, ja, ’tis wel e seyt, maer hondert beloften en betalen geen onsse schults.
(865) Je sel me voldoen op staende voet, sie daer, dat seg ickje sonder jock,
Of je moet me strick strack te pant geven jou Paes-daegsse Rock.
Ist meugelick Dingetje? een rijck Wijf dieder een hadde:
Je swelt by get van quaetheyt soo dick as een fenijnige Padde,
Je mont die schuymt as seep-sop: ben je genochtent verkeert op e staen;
(870) Of heyt je man jou in slaep e stoort, en ongesont heen late gaen?
Neen hy, sticke vleys, neen hy: geckje met de butter? wat selt wesen?
Je selt mergen de Boo hebben, dat sweer ickje, die selje wat voor-lesen.
Ja, ja, laet hem komen, daer niet en is verliest de Keyser sen recht.
’Tis te mal om of te kallen, en te mooy om te swijgen, watje doch segt!
(875) Nou, nou, ’staet soo kluchtig dat de Luy mekaer soo verbobbesacken:
Deeltet scheel, of laet den Backer teuge morgen een eyer-koeck backen,
En noodme daer op te gast, hebjet hart? ’tsel wel gaen mittet krackeel.
Dat loof ick wel Stijntie, dat hebje wel niet, hadje maer wat veel,
Je soudt niet qualick toe kommen; maer ick loof dattet jou sel missen.
(880) Ja soo, soo heb icker den brus of jou hittigen brant te slissen:
Numment doet gare wat om niet, ’tis al om baet en voordeel uyt.
Daer is Lijsbet Leffers, die koft deus daegh om een schellingh een heele Kabbeljauws-kuyt.
En se maeckten heur man wat wijs, om niet te kijven of te graeuwen.
Heer man (seyse) wat koop men oock goet koop soo veul duysent onghebore Kabbeljauwen,
(885) Niet waer Lijsje? Jae hartje, je hebt jou dingen wel e daen,
Je meugt wel meer om het middagh-mael soo te mart gaen.
Dat ick oock jou niet en hadde voor seper, ick was heel bedorven.
’Tis wel e beurt, datjet weet, dat de Luytjes storven
Eerse doot waren, wil ick seggen; maer se waren hartige sieck,
[p. 29]
(890) Eerst warense gesont, en daer nae kranck, en op ’t leste vry wat wieck.
Wat sou me doen? set de tafel an, ick sel terwijl de kuyt schuymen.
Legt de Kinders te bedt, of ick selse mitter haest hier uyt ruymen.
Ey vaertje, laetewe op blijven, we selle soo stil sitten as een muys.
Jae, gelijck die snachts doet, asse loopt scharrelen door ’t heele huys
(895) Datter numment van slape ken, niet waer? voort, voort, of ick selje helpen:
De Bulleback die komt daer soo behangen gelijck as Sint Iacob mit sen schelpen:
Sie daer, daer is hy. Beu, nou sel ickje hebbe, kom an byget,
Waer bennen die stoute Leckers die niet willen te bedt?
Langsse men hier, ick weter raedt toe: Hier doese, hier moetje wesen:
(900) Hier jy Schoorstien-veger, pas wat op, we sellen de Kabouters wel doen vreesen,
Dat sweer ickje Schaeps-hooft. Ja so, dat’s wel, ’t ontsagh moeter zijn,
Of aers loopt Vaer en Moer alle bey te vergheefs an de laage lijn,
En se trecke vast dattet hart kraeckt, sonder eens de wegh te korten.
Maer jy Domme-kraft, weetje wel dat ons Varcken pist mit horten;
(905) Het heyt daer soo langh op schot e legen, en ’t is noch niet meer as lang, vet en dick.
Wel hoe woujet hebbe, segh een reys, jy lichte Ian Frick?
Ick wou het wel soo groot hebben as den Olifant van Rijs-wijck.
Jae, jae, je soeckt een groot Wijf mit een kleyne kous: Maer denckt eens, wat is onse Tijs rijck!
Hy heyt daer nou dat moye Langht e koft van ongse Griet Ian Teeuwe:
(910) Of hy ’t juyst noch niet betaeldt heydt, dat behoefmen niet luyt te schreeuwen.
Het sel wel uyt komme, denck ick wie ’t Kinnetje heyt e maeckt.
Daer is hy nou tot Huygh de Bier-vliegh onder ’t geselschop e raeckt,
En daer heyt hy de meeste snap, sen mont blaest stijver dan sen aers-gat,
Hy romter geweldigh op, dat hy onse Koen altemet by sen Laers vat,
(915) En smijt hem over de banck, swip, swap, als een Vliegh in de seep.
Wel wat heb jyder mee te doen? hoe kijck jy daerom soo leep?
Segh eens Louris Ianssen? Segh eens Kodrus van Vlaendren?
Maecktet hier niet te bont, of we hacken jou de Duyve-Til an spaendren,
En koocken daer Mosselen mee, verstaeje dat wel? of sluytje gesicht:
(920) Al hadje deus daegh soo veel praets tjeugen men moertjes Nicht,
Hier en meugjet niet doen. Wel, waerom dat, jy grooten Snuyver?
Ben ick jou in de weegh? soo gaet heen, en geeft een stuyver,
Mit eere krijgh ick dan wat Toebacks, om soo te spelen mit de roock.
Wel sellementen, wat is dat geraes voor een mensch een quellingh, oock?
(925) Waer ben je van daen, jy rechten Lanssert mitje kromme bienen?
[p. 30]
Wat sel ick segge? van Amsterdam, mijn Heer, om u te dienen.
Ick wou datje hier oock al van daen waert, al sieje wat stuyrs.
Hoe segje dat so spijtigh Ionker? ’k heb also lief wat soets dan wat suyrs.
Met een goedt woordt weet me Leewen en Beeren te dwingen:
(930) Ick en ben niet gewent sulcken vreemdt Liedjen te singen,
Al segje dat so leppig. Maer evewel ick gae; want ick bender pas te veul.
Ja, ja, loop jy heen slechts, en maeckt kennis mit de Beul.
Soo wordje noch wel Dief-leyer. En wilje noch wat langher staen prevelen,
Soo laet ickje van een Nachtegaels-veugel eens op setten je fijne ferwele knevelen.
(935) Wat een neus heyt hy nou, niet waer? as een Klappermans pieck.
Maer wat ick vrage sou, is onse Roelef Roelefse noch sieck?
Je mient sen beurs, denck ick, die heyt nou een jaer of twee heel kranck e legen,
En je weet wel, dat is een swaere sieckte; en daer die is, daer is niet te vegen.
Dan de lege vloer: Armen Sul, hy is te beknagen totten bien toe:
(940) Me ken wel dencke, hoe dat sulcke geldeloose Luy bennen te moe.
Ja maer, wat hum an gaet, hy weetet qualick goet te maken
Dat hy Brechje Barents nou lestent soo een barlaff schonck aen bey heur kaken:
Heel Hollandt waegter of, ’t is alle daegs Buyrtjes kijck uyt,
Se kent heffe noch leggen, en se heyter gelijck in, die soete lieve Bruyt.
(945) Laeten wy’tsamen of drincken, seyt hy altemet, en se wil niet die Snibbe.
Gien beter raet, as dat hyse eens lustigh steeckt onder heur korte ribbe.
Komtse daer van te sterven, soo selse doodt wesen asse niet meer en leeft.
Je dreygt den Onvervaerden, seyt Loutje, daer is weynigh Vrou-volck dat daer of beeft.
Iaep Louwe, dat is een man, die weetet mit sen Wijfje beter te passen.
(950) Ey, wat raesje! ’t sou een goelicke Jonghe wesen, was hy maer wat e wassen,
Wat sou dien Henne-taster doen, hy is in sen verstant niet recht gesont,
Daerom en gaet hy oock niet vorder dan van de neus tot de mont.
Trouwens, hondert pont smeers van een Beesje van een jaer, dat sou te grof luyen.
Tut, tut, ten beschoeyt niet veul, een Ey op een kruy-wagen te kruyen.
(955) Noch prijs ick Mouris Leene, en Burgers-kint onsen Boer;
Die segghen: Een gerust hartjen is soo goet as een mantel op de schoer,
Want die wel te vreen is, die heytet altemael wat dat me ken bedencken.
Daerom, jy Hietje Droog-hart, kom hier, je moeter wat in schencken;
Daer leyt sulcken heete stien op men hart, dattet sisse sel as kout water op gloeyend’ stael.
[p. 31]
(960) Wat roertet de Luy oock, al domineer ick lustigh, waer dat icket van dan hael.
’Tis wel, jy Plattert Ianssen, je selt, soo doende, gien Huys van drie hoogte timmeren,
Maer drie Boomen selle jou genoech zijn, vrees ick, trouwens dat’s goet voor ’t schimmeren;
Je bent wat kranck van gesicht, en die mitte blintheyt is e quelt
Die is heel onbequaem om uyt te tellen een Rijckmans gelt.
(965) Wel Kinderen, hoe gaet’er oock toe onder een deel Godloose Kanunnicken,
De deught in ’t midden, sey i en hy schickten hem tusschen twie Munnicken.
Wat denckje Pier, had hy’t niet wel? ’t was op sen kopje juyst e treft.
Maer seg eens, waerom Fy mit heur man altijt soo kijft en keft?
As sy hem begint an te vliegen, te krabbelen, te bijten, en te nijpen,
(970) Dan seyt hy, Soo jou Varcken, geefter lustigh wint after, soo klincken best de lulle-pijpen.
Hoe is een man oock e quelt mit een boose Kronjen, of een quaet Vel:
Die dan, soo doende, mit een out Wijf danst, is dat oock Kinder-spel?
Maer Symitje, segh een reys, sou jy wel heet yser kenne kaeuwen?
Ick loof neenje, ’tis onlijdelick, niet waer, sen hooft mit een gloeyende Roskam te kraeuwen.
(975) Hey, hey, dat is Ian malle-gecks praet. Weetje wel dattet haest sundagh is in den Haegh,
Daer hebbense wel een heele weeck een spick-spelder nieuwen reghen alle daegh.
Wat denckje van dat Volck? se hebbent lock; maer men weet wel waer van daen.
Stil, daer komt een van de Haegsse Ioffers na de nieuwe snof an gaen;
Siet eens, hoe pronckse mit heur lege tas, en kralige Braseletten!
(980) Sou mense niet wel op een Kermis in een Kraem meuge te pronck setten?
Ick denck wel ja; en ten sou oock niet qualick staen, datjet weet.
Maer siet hier eens, hier komt Fijtje Bouwens, die is wel aers e kleet,
Se heyt daer een halve Paersse-rock an, sie daer, mit drie ferweele boorden,
Mit een ongder-riem, en een Sleutel-raecks, soo dick, men souser om vermoorden,
(985) Daer by een silvere quick om den hals, mit een beulingh om heur gat,
En ick loof oock, datse een Vaetje, mit heuningh onder heur kleeren heyt, lickt dat.
Ey, ey, je maeckt de Meyt beschaemt; se licht heur hemt op, en se deckt haer oogen.
Weg, weg, je bent Klootjes-volck, daer van de beste niet veel en dogen,
De mart is je verboon, je moet voort, al waert tegen jou danck.
[p. 32]
(990) Siet, hoe kijckt onse Turf-tonster! sy is as een Moriaen soo blanck.
Wel waerom? deus daegh saghse as een salm die geroockt was:
Se gaf men lestent een snee dattet mes om ley, en ’t wiert so puntigh as een beulingh die ongekoockt was.
Och, hoe was ick in de ly! daer was niet een mens die me quam te hulp.
Wat woud’ ick doen? ick kroop vast al krimpende in men eygen schulp.
(995) Daer nae quam heur Snaer of heur Pees mijn an boort, hadje eens e hoort hoe die van men eerste Lief sprack!
Dat ick van beschaemtheydt ’t hooft van Holofernes douden in Iudics dief-sack,
En daer nae ginge we slapen, datte we ronckten as een Hongt.
Maer wilje wel gheloven dat daerom men beurs nou minder weeght dan een pongt?
’Tis een ander dingh mit Leunis, hy verstaetem op Venus en Bachus Gilde:
(1000) Verlede Galpers-dagh geleeck sen hooft wel een kop-stik van de Wilde,
Al wie hem op straet teuge quam, die moster laten haringh of kuyt,
Daerom hiet hy oock onder de miente-man Leunis de Guyt.
Is dat meugelick Saertje? wachje voor de Luy die swijgen;
Se hebben ghemienlick twie aensichten, paerde-keutels zijn gheen vijgen.
(1005) Wel seper, hy is noch jong. Ja, hy dreegt de swachtel noch an de buyck;
Maer hy is geweldige slim, en soo hol as een lege kruyck.
Ast Hammetjen op is selt lichtelick mit hum wat beter wesen.
Maer daer is niet een Quak-salver die sen drooge lever ken genesen,
Dat ist quaetste. Noch prijs ick Gaeuwert, die weet waer op, en hoe;
(1010) As hy vry wat meer neemt as hem op ’t alder-meeste comt toe.
’Tis jammer dattet diefachtigh staet, daer maer een eygen gunst is.
Dit doetet Iaepje, mits dattet by de Dieven selfs een aerdige Kunst is:
Al het goetje gemien speulense, so heb ick oock wat, anders blijf ik kael.
Maer die gelts genog heeft, die heyt den bras vande rijke Luy altemael.
(1015) En die het maegschop van dat Volckje kenne wil, die vraegtet de dieve-kippers.
Of letter selfs wat op; se gaen gemienlick as een Bootsman, of op sen Schippers,
Mit een onder of-gesaegde broeck, mit teer en smeer bekladt:
Je seltse wel vinden op ’t volle van de Mart, of in ’t beste van de Stadt.
Somtijts bennense wel e kleet op sen monseurs, maer dat is ongemeen,
(1020) Of ’t most wesen datse vreesde voor de galgh, dat gaeter trouwens soo mee heen.
Die nou mettet vel van den armen Duyvel bekleedt is, ken die oock vry kommen?
[p. 33]
Ja, soo wel as de kleyne Diefjes, men mag’er die al mee by nommen.
Wat segje daer? sel Ian op ’t Stadthuys gaen, nou in de pleyt-weeck?
Hy heyt seper wel e daen dat hy nae die mooye meyt keeck.
(1025) Want se verstaeter lijdigh wel op de neeringh van ’t Vissen,
En hy heyt langh een goet Veughelaer e weest, en leert hy heur dat me soo kent niet missen:
Soo drae is sen tuygje niet e stelt, of hy heytse strackx in ’t Net,
Se meugen nou allebey Vissen en Veugelen, soo speulense strijck en set.
Daer ’t Mes an beye zyen snijt, daer valt het Varcke wel te keelen:
(1030) Dat is d’oorsaeck dat de Varcke-slagers soo gare mooy weer spelen.
Je segt daer van spelen. Onse Iorde sit nou daer sen leste gelt en waegt,
Lock wel, raeck wel, wint hy ’t, soo komt hy niet thuys voor het daeght.
Ick prijst hum mee, soo behoeft hy sen scheenen niet te stooten by donker.
Jae, jae, segje dat? is het sulcken Voorsichtigen Ioncker?
(1035) Dat had ick seper niet e looft, dat hy sulcken Hoere-jager was by nacht.
Wel hey, de man is goet. Dat dient seper eens uyt e lacht.
Jaegt hy de Hoeren wegh, soo sel hy niet langh heur Vrient blijven,
Ja, se sellen hum, waer dat hy komt, stracx uytten huys drijven:
Dat is weer het voordeel dat hy te verwachten heeft: is dat niet best?
(1040) Wat segje daer of, houdt hy seper soo suyver sen eyge Nest?
Dat had ick niet e looft dat hy soo wijs was onder ’t mallen,
Nochtans sen broeck is onder of e saeght, ken daer het verstandt niet wel uyt vallen?
Jae, praet jy wat, je voetjes zijn kout, steecktse wat by ’t vier.
Avous me goe Maet, ick stae bekent voor een heele kan, of ruym, voor een half bier.
(1045) Wat brustet ons, late we lustigh slempen, mengen en plengen,
As het ghelt op is, meuge we onse Muyse-val in de Lommert brenghen,
En verkoopen het Briefjen, en seggen dattet is van een kostlick pant.
Dat hebje wel, al hebjet in gien sack, ’t is seper niet ghelanterfant,
Neen, je bent gaeu op je sticken, men soudt jou niet an seggen.
(1050) Koopje gien glas? ick denck wel neen: daer sel ick men hande wel wat van leggen:
Die soo de Luy uyt-suypt, die heyt al sops genoech e proeft.
Wt men schuyt, je bederft men vracht: wegh mit dat geboeft.
Alle dagh, alle dagh maeck jy ’t as Eyeren die uyt-loopen;
Maer ick vrees van jouwent wegen, datjet eens so louter selt bekoopen
(1055) Dattet jou heuge sel. Sagh je nou lestent wel wat een pret
Dat Mees Ian Iape mit onse Kees Piete samen hadden in geset?
Willewe een kangsje? sey Mees. Ick ben te vreen sey Kees, soo moet ick gaen hier tot Klaes Hamer,
En koopen daer een Mes; dat is toch mijn Ouwe Kramer.
[p. 34]
Hier jy, waer benje Koopman; hier moet ick men gelt maken quijt.
(1060) Hebje niet een hangdigh mesje dat wel steeckt en snijt?
Goet genogh, men goet hart. Sie daer, dat is keur van penssen,
Daer kenme mee steken of snyen, soo wel Boeren as Menssen.
’t Ken goet en quaet doen, maer het weeter gants niet-of;
Ick hebber wel beter, datjet weet, en oock van slechter stof.
(1065) Neen, sey Kees, het seltem soo wel doen. Hoe veel dat mesje? Vijf stuyvers, en dat een halve schellingh.
Het slechste is me goet genoegh: besteet me veul, ’t is maer quellingh.
Ick hebber den brus of, onse Mees is me soo veul niet waert.
Kom Maetje, eens an e peurt, late wy mekaer gaen helpen onder d’aert.
Ha, daer dat is een steeck op je ribbe, dattet mes om leyt; maer dat sel ick me niet bedancken.
(1070) Sie jy ’t nou wel (sey* Mouris) )altijt sie je soo naeu op een stuyver of twie blancken;
Hadje nou een goet mes e hadt, de Man had jou e weest,
Jou Geck as je bent! want voor dat om-leggen heb ick wel e vreest.
Het best’ is best koop, men magt seper wel seggen,
Trouwens, ast eens weer beurt, meugje jou saken beter an-leggen.
(1075) Wilje nou wel doen, soo gaet samen om een pintjen mit je twien;
Want as me malkaer soo mient seper, soo dient elck wel allien.
Smijtet mes ongder den hoop, misschien selt ons Padde-vildertjen wel op rapen,
’Tis maer drie stuyvers an schae, je behoefter niet eens ongerust om te slapen:
Het comt noch beter, dan of je dede gelijck Ian Schoft,
(1080) Die, om de sinlickheyt, een porsseleyne Schuttel van veertig gulde coft,
Hy miende tuys daer mee te proncken, en hy had een straet of twie gegaen,
Daer lagh den brus aen vyf en-twintigh sticken; had hy doe sen dinghen niet wel e daen?
Wat isser tegen te doen? Die sen gelt wil verleuren of vermallen,
Die gaet heen, en koopt porsseleyn, maer laetet stracx vallen.
(1085) Stil eens, wat hoor ick voor geschreu? of ist maer gespreeck dat?
Hier hebje den Amsterdamschen Bree e e e e e e e e e e e e e e eeck wat!
Waer benje nou, jy achteloose Wijven, of Meyssens sonder besweuy?
Waer benje nou jy Asse-vijsters, die tottet schuyren bent veul te leuy
Waer is nou je gebroke goetje? lang me daer de sticken,
(1090) Ick selje dat wel haest op sen elvendortigste an mekaer beschicken,
Dat beloof ickje: die blint is en selt niet sien dattet gebroken heyt e weest.
Want ick maeck het soo dicht as een seeff: Item ’t geneest.
Ick segh, daer een korsel hooft die gare wat an sticke smijt, in huys is,
Dattet goetje daer wel te pas comt, hoewel ’t voor mijn geen cruys is.
(1095) Wat segje Trijntje Belys, ken men ’t niet wel doen mit een houte back?
Neen, ick heb den hooy van al dat malle sinlick ongemack:
[p. 35]
De veelheyt van Porsseleyn of Glas is maer sorgh in ’t huys, en ’t magh wel minder wesen:
Heytme niet veul goets, men behoeft voor een groot verlies niet te vreesen,
Niet waer jy Teeuwis? Ick sel jae seggen, ’t helpt soo veul ast magh.
(1100) Maer dat hadt ick haest verghete, Meyt: veeght men eens af dat Spinneragh,
Weest wat sinlick. Je moet oock de Kas mit een drooge lap wat wrijven,
Hier sel een School-meester flusjes te gast kommen, die ken lesen noch schrijven:
Ick sou men jonghste Seun by hem besteen, om dattet de Vaer begheert,
Hy ken niet een A voor een B, en hy heyt lang by een goet Meester e leert.
(1105) Men man die seyt, en hy seyt wel: Ken hy niet leeren by een Meester die veul wonders bedrijve kan,
Soo moet men hem brengen by een School-meester die lesen noch schrijven en kan.
Hey! hey! een Gecke Vaer, en een Malle Moer, zijn dat oock twee Sotten?
Neen toch niet. Dat me dat geleerde Luy sey, se souwender mee spotten.
Leert goedt duyts, souwense seggen, en komt dan by de Luy te Kerck.
(1110) Die oock een Slecht-hooft altijts berispe sou, men had staegh wel werck.
Ja, ja, ick hoor wel dat een out Besje langer dan een dagh leeft.
Dieder een soen of hebbe wil, die maeckt dat hyse geen slagh geeft.
Dat sweer ickje Teeuw. Het sieter al donder-achtigh uyt, niet waer,
As men een boos wijf wat of-smeert, en sleepse langs de vloer by ’t haer.
(1115) Alle dingh mit Vrientschop, sey Govert, en hy nam de Eyeren vast uyt sen Buyr-mans Hoender-nest.
Nou, nou, de tijdt moet e kort wesen: je siet wel de Luydjes doen heur best,
Wat wilje van heur hebben? Gae jy maer heen, ick seghje alle gaer bescheyelijck goeden dagh,
En ick wenschje al vry wat meer Gelts, as in jou Beurs voor dese mael magh.
Neemter oock tijts genoegh toe om Kap en Keuvel te verteeren mit de Pijpers en Vedelaers,
(1120) Soo meughje leven as Heeren en Prinçen, en sterven als Bedelaers.

Dum vitant Stulti vitia, in contraria currunt.

[p. 36: blanco]

I. BURGHOORNSKlucht-hoofdigeSnorre-Pijpen, Quacken,en Quinck-slagen.Springende van den Os op den Esel.Eerste en Tweede Deel.

Gedruckt met verloff van Meester Jan de Scheer-voghel,Iutje Wabbergats, Gerrit Slock-op, Lijsjen Hael-in, Ioncker snap-op,Fijtje Morssebels, Melis Foppe Quist-goet met Femmetje Groms.Onder-teeckent by den secretaris Bommetje-bom.

Aen alle verstandige en wacke-re Poëten onses Tijdts.

Klucht-hoofdigeSnorre-pijpen, Quacken,en Quinck-slagen.

I. BURGHOORNS

Klucht-hoofdige

Snorre-Pijpen, Quacken,

en Quinck-slagen.

Springende van den Os op den Esel.

Eerste en Tweede Deel.

Gedruckt met verloff van Meester Jan de Scheer-voghel,
Iutje Wabbergats, Gerrit Slock-op, Lijsjen Hael-in, Ioncker snap-op,
Fijtje Morssebels, Melis Foppe Quist-goet met Femmetje Groms.
Onder-teeckent by den secretaris Bommetje-bom.

Aen alle verstandige en wacke-
re Poëten onses Tijdts.

Klucht-hoofdige

Snorre-pijpen, Quacken,

en Quinck-slagen.